________________
૧૫૮
ઉપદેશપદ : ભાગ-૧ यः कश्चिदभिनवकाव्यादि श्रावयति तत्रापि स "पूर्वमेतन्मे" इति मिथ्योत्तरं कृत्वा तं विलक्षीकरोति । प्रवर्तितश्चात्मनि प्रवादो यथाऽहं सर्वश्रुतपारग इति । श्रुतश्चैष वृत्तान्तस्तत्रस्थेनैकेन सिद्धपुत्रेण । तत्कालोत्पन्नबृद्धिना च तेन तदग्रतो भूत्वा पठितं, यथा-"तुज्झ पिया मह पिउणो धारेइ अणूणयं सयसहस्सं । जइ सुयपुव्वं दिजउ अह न सुयं खोरयं देहि " । एवमनेन प्रकारेण तदन्यधूर्तेण सिद्धपुत्ररूपेण च्छलना बुद्धिपरिभवरूपा तस्य कृतेति ॥१०६॥
સનાતચૌત્પત્તિીવૃદ્ધિજ્ઞાતા ગાથાર્થ– લક્ષપતિ ધૂર્ત, અપૂર્વ કચોળાનું પ્રદાન, લોકને ઠગવું, તારો પિતા મારા પિતાનો કરજદાર છે એમ અવધૂ છેતર્યો. (૧૦૬)
કોઈ એક લક્ષપતિ ધૂર્ત હતો અને તે “જે કોઈ મને કંઈક અપૂર્વ સંભળાવશે તેને હું લાખ મૂલ્યવાળો કચોળો આપીશ” એમ પ્રચાર કરીને લોકમાં બડાઈ હાકવા લાગ્યો. હવે જે કોઈ તેને નવા કાવ્યાદિ સંભળાવે છે ત્યારે મેં આ સાંભળ્યું છે એમ મિથ્યા ઉત્તર આપીને વિલખા કરે છે. પોતા વિષે પ્રવાદ પ્રવર્યો કે સર્વશ્રુતપારગ છું, અર્થાત્ પોતાની જાતને સર્વ શ્રુતનો પારગામી માનવા લાગ્યો. ત્યાં રહેનારા એક સિદ્ધપુત્રે આ વૃત્તાંત જાણ્યો. તત્કાળ ઉત્પન્ન થઈ છે બુદ્ધિ જેને એવા તેણે તેની આગળ જઈને કહ્યું: તારો પિતા મારા પિતાનો પૂરા એક લાખનો કરજદાર છે. જો તેં સાંભળ્યું છે તો મને આપી દે અને નથી સાંભળ્યું તો કચોળો આપ. આમ આ પ્રકારે બુજા, પૂર્વસેવા સિદ્ધપુત્રે તેની બુદ્ધિના પરિભાવ સ્વરૂપ છલના કરી. (૧૦૬) Jવાસ્વસ્તિક બુદ્ધિ વિષેના ઉદાહરણો પૂરા થયા.
SI F. Dues 6 દિic , . શ્રત વંતાન. પ્રકાર થાઓ FF J $J$J j s & Jઇ.
fથાથિીeir suJe Pr". वेणइयाइ निर्मित सिद्धसुया हत्यिपय विससोति
વ્યાદિ પુરે, થેરી જનાવવા સ્વિકારyઈઝVE fFE. वैनयिक्या बुद्धौ निमित्त इति द्वारपरीमशः सिद्धसुयत्तिकस्याची सद्धपुत्रस्य पाश्चा सुतौशीमपुक्ता यामध्यसमाविहागावनिहशिष्याविन्यपी वाणितशास्त्र शिक्षिका, सिमक्षा चास्तृणकांठानीमको प्रविष्टौकीदष्टामिण्वसाध्या निलिवकर
Es : DyJWBwas bf E by "mi>> ffpfs | By $pfg ૧૫૦ થોળો એટલે વિઢિકાજે અ નુંસાધના - BIષ્ઠje j n...... .. . . . . . . : : 0 1 :
૨. પ્રવાદ એટલે લોકમાં ચાલેલી વાત અથવઈજતનિJ