Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
२४
___ सूर्यप्राप्तिसूत्रे त्रीणि मण्डलानि, चतुर्दशभिश्चात्र गुणितं कृतं, चतुर्दशराशिश्च यद्यपि युग्मरूपः तथाऽप्यत्र मण्डलराशेरेकम् अयनमधिकं प्रविष्टमिति त्रीणि मण्डलानि अभ्यन्तरमण्डलात् आरभ्य द्रष्टव्यानि, ततः आगतं चतुर्दशं पर्व षोडशेऽयने अभ्यन्तरमण्डलात् आरभ्य तृतीये मण्डले सप्तचत्वारिंशति सप्तपष्टिभागेषु गतेषु एकस्य च सप्तषष्टिभागस्य द्वयोरेकत्रिंशद् भागयोर्गतयो परिसमाप्नोपि इति । तथा द्वापष्टितम पर्वजिज्ञासायां च स एव पूर्वोक्तो ध्रुवराशिः द्वाषष्टया गुण्यते जातानि द्वाषष्टिरयनानि, द्वापष्टिमण्डलानि द्वे शते अष्टाचत्वारिंशद् अधिके२४८ सप्तषष्टिभागानां पञ्चशतानि अष्टापश्चाशदधिकानि एकत्रिंशद् भागानां ५५८ तेषामेकत्रिंशता भागे हृते लब्धाः परिपूर्णाः अष्टादश सप्तषष्टिभागाः, ते उपरितने सप्तपष्टिभागराशौ प्रक्षिप्यन्ते जाते द्वे शते पट्पष्टयधिके-२६६ उपरि च द्वाषष्टिमण्डलानि, तेभ्यो द्विपञ्चाशता मण्डलैः द्विपञ्चाशता च एकस्य मण्डलस्य सप्तपष्टिभागैश्चत्वारि अयनानि करे, चौदह की राशि यद्यपि युग्मरूप है तो भी मंडल राशि में एक अयन अधिक प्रविष्ट होकर तीन मंडल अभ्यन्तर मंडल से आरंभ कर के कह लेवें इस प्रकार चौदहवां पर्व आ जाता है सोलहवें अयन में अभ्यन्तर मंडल से आरंभ कर के तीसरे मंडल में सडसठिया सुडतालीस भाग जाने पर तथा सडसठिया एक भाग का इकतीसिया दो भाग जाने से समाप्त होता है, बासठवें पर्व की जिज्ञासा में वही पूर्वोक्त ध्रुवराशि को बासठ से गुणा करे तो बासठ अयन, एवं बासठ मंडल तथा दो सो अडतालीस २४८ एवं सडसठिया भाग का पांच सो अठावन ५५८ इकतीसिया भाग इसको इकतीस से भाग करे तो पूरा सरसठिया अठारह भाग होते हैं उसको ऊपर के सडमठिया भाग राशि में जोडे तो दो सो छियासठ २६६ होते हैं, उपर बासठ मंडल, उसको बावन मंडल एवं एक मंडल का सडसठिया बावन भाग से તે ત્રણ મંડળ થાય છે. તેને ચૌદથી ગણવામાં આવે કે ચૌદની રાશી યુગ્મરૂપ હોય છે તો પણ મંડળરાશીમાં એક અયન વધારે થઈને ત્રણ મંડળ આત્યંતર મંડળથી આરંભીને કહી લેવા, આ રીતે ચૌદમું પર્વ આવી જાય છે. સોળમા અયનમાં અત્યંતર મંડળથી આરંભ કરીને ત્રીજા મંડળમાં સડસડિયા સુડતાલીસ ભાગ જાય ત્યારે તથા સડસઠિયા એક ભોગના એકત્રીસા બે ભાગ ગત થાય ત્યારે સમાપ્ત થાય છે, બાસઠમા પર્વની જીજ્ઞાસામાં એજ પૂર્વોક્ત યુવરાશીને બાસઠથી ગુણવી તે બાસઠ અયન અને બાસઠ મંડળ તથા બસે અડતાલીસ ૨૪૮ તથા સડસથિા ભાગના પાંચસો અઢાવન પ૧૮ ભાગ એકત્રીસા ભાગને એકત્રીસથી ભાગ કરે તે સડસકિયા અઢાર ભાગ પૂરા થાય છે, તેને ઉપરની સડસઠવાળી ભાગ રાશિમાં ઉમેરે તે બસો
શ રદ થાય છે, ઉપર બાસઠ મંડળ છે તેને બાવન મંડળ અને એક મંડળના સડસાિ બાવન ભાગથી ચાર અયન લબ્ધ થાય છે, તેને અયન રાશિમાં ઉમેરે તે ૬૬
श्री सुर्यप्रति सूत्र : २
