Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI sad saMge is a use vizvane paiNe tAjIf Film es W che :: ke A - to mAro che nI mAMga zakAya kA -lAka nAma nAmano kAmanA mAnItA - 16+ kAra ke 48: amarakaMgalA pAsa . . maka a - Er: kAma ".. has Re , A rI"r) (Lii : AT karI - ophisa para TakI 2mAbanI ba. khaMDeriyA baladAya nA. khaMDeriyA : - vidhi.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke sadguru saMge vizvane paMthe munizrI saMtabAlajI sAthenI carcAo tema ja munizrInI noMdho. [ 21-2-1974thI 26-3-1982] manoramAbahena balavaMtarAya khaMDeriyA (ema.e.) balavaMtarAya nautamalAla khaMDeriyA : prakAzaka : . vizvavAtsalya ane saMtabAla evorDa phAunDezana. haThIbhAInI vADI, dilhI daravAjA bahAra, amadAvAda-380 004. navA nA dalAla elokArDizana -
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka : aMbubhAI zAha, maMtrI haThIbhAInI vADI, dilhI daravAjA bahAra, amadAvAda-380 004. prathama AvRtti : 8 oNgasTa, 1998 munizrI saMtabAlajInI janmajayaMtI (zrAvaNa pUrNimA saM. 2054) A pustaka lekhakanA nIcenA saranAme paNa maLI zakaze. B. N. Khanderia Mamuna Avenue, Hotel Parviz, 55/8/A-2, Salisbury Park Road, PUNE-411 037. PH. : 655855 | nakala : pAMcaso kiMmata : rUpiyA pacAsa TAIpaseTIMga : pUjA lesara, amadAvAda. madraka : maheza mudraNAlaya, dUdhezvara, amadAvAda-380 004.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ HTT viziSTa mudrAthI samajAvatA tasavIrakAra-balavaMtarAya khaMDeriyA ke dila . .. 2 ' ka d * , ** * sadguru munizrI saMtabAlajI che. e - - mana '. TakA kAma mAM ' " ka ' baI : ", 4 ' rAjA '*' ' - * * *'.' . . vK hLae-&-he "jp kaja 4. mA te kula pa ka A rIte ke kA' . . i vo ja che : - 'ST. * lekhakanI DAyarI tapAsatA che . = 6 . _ A nAma che, na ja
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ khaMDeriyA parivAra ane saMtabAlajI gurude saMtabAlajI-lekhakanA pitA nautamalAla vacce balavaMtabhAI lekhakanAM bA, ramAbahena-(putro)mayUra-rAjIva gurudeva ane lekhakanA pitA
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ - -- -- naMdigrAma TrasTa dharamapura roDa, po. vAMkala ji. valasADa-396 007. tA. 27 jUna, '98. priya balavaMtabhAI, - - - - mArAthI patronA javAba satvara ane savistara ApI zakAtA nathI, eTale tamArA jevA svajana, snehI sAtheno taMtu vacce vacce jholo khAI jAya che, paNa e taMtu eka tejasvI ane tAraka madhyabiMdu sAthe joDAyelo che, eTale samayanI dhULa enA para caDI zake ema nathI. sadguru sAtheno tamAro manoyoga e jANe nAnakaDI naukAne jaMgI jahAja sAthe amRta-sAMkaLe joDanAro che. tamArA zabda zabda je kRtajJatA ane kRtArthatA nItare che, e mAtra A jIvana pUratI nahIM, paNa anaMta jIvananI mUDI che. manoramAbahenane vaMdana. mArAM vaMdana. kuMdanikA tamAro, makaranTa
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakanA be bola A pustakano Amukha zrI TI. yu. mahetA jevA vidvAna ane nyAyavid vivekI puruSe lakhyo che. DAyarInA lekhaka munizrInA ananya zraddhALubhakta che ane munizrI jevA eka satyArthI puruSe zrI khaMDeriyAbhAInI DAyarIne joIne tenA upara potAnI noMdha lakhI che. eTale vAcakone e badhAM lakhANo preraNAprada ane protsAhaka banaze emAM koI zaMkA nathI. "vizvamayatA" zabda Ama to navo ja che, paraMtu balavaMtabhAIe te zabdanI bhAvanAne AtmasAta karavAnA lagAtAra prayAso varSo sudhI karyA che. vizvamayatAnA kendramAM kuTuMba sAthenA saMbaMdho rahelA che. sAdhaka, sAdhanA karatAM kuTuMba, paDozI, gAma, rASTra ane vizva sudhI potAnI saMvedanA pragaTAve ane vizvane kuTuMba mAnato thAya. ema karavAmAM potAnI kyAM UNapa che ane vadhu jAgRti rAkhIne e lakSyane kaI rIte pahoMcavuM teno prayAsa karato thAya to vizvamayatA kaThaNa hovA chatAM paNa sulabha banI zake tema che. A dRSTie zrI balavaMtabhAIe potAnI DAyarI noMdhI che ane saMtabAlajIe tenA upara mArgadarzana salAhasUcanarUpa noMdha karI che. emAM rAjakAraNa paNa AvI jAya che. munizrIe rAjakAraNanI bAbatamAM potAnA maMtavyo lakhyAM che. tenAthI judAM maMtavyo paNa hoI zake che. bhinna bhinna maMtavyomAM karyuM maMtavya sAcuM te to bhAvinA garbhamAM chupAyeluM rahasya che. eTale A badhAM lakhANomAM taTastha ane niSpakSa rahIne anekAMta daSTie A maMtavyone tapAsavAM joIe. kaTokaTI dAkhala thaI te divase mu. zrI kurezIbhAI ane huM cicaNa hatA. amAre saMta sevaka samudyama pariSadanI miTiMgamAM pavanAra javAnuM hatuM. munizrI pAsethI te mATe mArgadarzana levA ame cicaNa thaI pavanAra javAnA hatA. tA. ra6mI jUna 1975nA savAranA reDiyo samAcAra jANyA ke bhAratanA vaDApradhAna zrI indirAbahena gAMdhIe dezamAM kaTokaTIno amala karI, dezanetAone pakaDI lIdhA che. A samAcAra jANI munizrI khUba ja ciMtana-maMthanamAM paDI gayA. ame pavanAra javAnA hatA eTale amane kahyuM ke tyAMthI kaMIka prakAza maLaze. tame ahIM thaIne jajo. ame pavanAra gayA. paraMtu tyAMthI amane kaMI navo prakAza kaTokaTI
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAbata maLyo nahi. zrImannArAyaNe ema kahyuM ke, dezanuM baMdhAraNa huM mArA khissAmAM rAkhuM chuM. mane baMdhAraNano abhyAsa che te jotAM kahI zakuM chuM ke, baMdhAraNanI maryAdAmAM rahIne kaTokaTI lAvyAM che. vinobAjI to mauna rAkhIne beThA hatA eTale pavanAramAMthI koI navo prakAza amane maLyo nahIM. ame cicaNa mahArAjazrIne A vAta karI. temaNe mArgadarzana ApatAM kahyuM ke, "saMghe turata maLavuM joIe ane kaTokaTIno bhale virodha na karIe kAraNa ke, tenAM aucitya bAbatamAM ApaNe kaMI nakkI karI zakatA nathI paraMtu kaTokaTI vahelAmAM vahelI take UThAvI levI joIe tevo pracAra gAmegAma jAhera sabhA karI karavo joIe. ane zakya bane to zuddhi-prayoga paNa karavo joIe. ame tarata guMdI AvyA ne mitro sAthe A aMge vAtacIta karI. tA. 19-7-75nA roja saMghanI miTiMgamAM A praznanI carcA karI ane munizrInuM dRSTibiMdu samajAvyuM. bAra kalAkanA upavAsanI tapomaya prArthanAnI sAMkaLa cAlu karavAnuM paNa TharAvyuM. 1lI oNgasTa, 1975thI eka so divasano A zuddhiprayoga paNa cAlyo. gAmaDe gAmaDe sabhAo bharI ane hajAro sahIo paNa lIdhI. tA. 23-8-75nI bhAla naLakAMThA prayoganI naitika grAma saMgaThanonI traNa saMsthAonI saMyukta miTiMgamAM paNa TharAva karavAmAM Avyo ane temAM kaTokaTI UThAvI dezanetAone mukta karavAnI vAta karavAmAM AvI. ATaluM kahevuM prastuta gaNIne A pustaka jijJAsu vAcako vAMcaze evI apekSA sAthe prakAzana saMsthA taraphathI zrI baLavaMtabhAI khaMDeriyAne AvA suMdara pustakanI sAmagrI pUrI pADavA mATe ane zrI caMbakalAla ke. mahetAno Amukha lakhavA mATe AbhAra mAnIne viramuM chuM. sarvodaya Azrama, guMdI aMbubhAI zAha vAcakane sUcanA A pustakamAM lekhakanuM vaktavya athavA lakhANa cAlu TAIpamAM che, ane munizrInAM lakhANa ghADAM TAIpamAM mUkyAM che. -- -
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Amukha pU. mahArAjazrI saMtabAlajInI preraNAthI zrI balavaMtabhAIe temanA rojiMdA jIvanamAM banatA ane anubhavAtA banAvo bAbatanA temanA pratyAghAto darzAvatI DAyarI noMdha lakhavAnI zarU karI. A noMdho 1974nI sAlanI zarUAtathI zarU karI 1981nA lagabhaga aMta sudhI eTale lagabhaga ATha sAla cAlI. te daramyAna temanA aMgata jIvanamAM UbhA thatA tamAma prakAranA kauTuMbika, vyAvasAyika ane mAnasika praznothI zarU karI rAjakIya, sAmAjika ane ciMtanAtmaka prazno bAbata temaNe mana mUkIne A DAyarIomAM carcA karI. dareka DAyarImAM amuka amuka aMtare amuka pAnAM korAM rAkhyAM, ane mathALe lakhyuM : "gurudevanuM pAnuM" DAyarInuM lakhANa vAMcIne gurudevane je mArgadarzana ApavuM hoya te ApavA mATe AvAM korAM pAnAM rAkhyAM. AvAM pAnAMo upara jIvanamAM UThatA vyaktigata ane samUhagata prazno upara gurudeve potAnuM mArgadarzana ApyuM che. munizrI saMtabAlajI eka karmayogI saMta hatA, ane dareka prakAranA samAjalakSI praznomAM rasa laI temanA anuyAyIone mArgadarzana ApatA, paraMtu A DAyarIonuM asala lakhANa vAMcatAM jaNAya che ke zrI baLavaMtabhAInA kauTuMbika jIvananA aMgata praznomAM paNa temanA atyaMta vyavasAyI jIvanamAMthI thoDIka kSaNo kADhI temaNe mArgadarzana ApIne balavaMtabhAI tathA temanA kuTuMba upara atyaMta niSkAma anugraha karyo che. temanA vividha prazno uparanA abhiprAyo je temanA potAnA ja hAthathI lakhAyelA che, temAMnA moTA bhAganA evA che ke je temanAM bIjAM lakhANomAMthI nahIM maLe. 1997nA varSanA madhya bhAge balavaMtabhAI pUnAthI mAre tyAM havAphera mATe amadAvAda rahevA AvyA. temanA vidAyanA samaye temaNe mane kahyuM ke have temanI
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ uMmarane kAraNe teo badhI sAMsArika jALamAMthI chUTA thavA icche che. paraMtu temanA gurudeva saMtabAlajInI evI amUlya bheTo temanI pAse che je bIjA koI pAse hovAno saMbhava nathI, evuM te zuM che ? tema meM pUchyuM. tyAre A DAyarIo tathA temaNe munizrInI vakhatovakhata vIDIo ane oDIo keseTa lIdhI che tenI vAta mane karI. mane thayuM ke munizrInA anuyAyIo mATe ja phakta nahi paraMtu jainajainetara AmaprajA mATe paNa A sAhitya ghaNuM agatyanuM thAya tema che. tethI meM temane kahyuM ke A DAyarIomAM ghaNI aMgata hakIkato AvatI haze, eTale sAmAjika upayogitAnI hakIkato ane te aMge munizrInA vicAro temAMthI tAravIne chapAvo to jAhera hitanuM eka suMdara kAma thaze. te ja rIte oDIo-viDIo rekarDanuM yogya anubaMdha thaI zake to eka "muvInI Dhabe munizrInA vicAronI rajUAta thAya. teone A vicAra to gamyo paraMtu mane kahe ke ATha varSanI ATha DAyarIonuM lakhANa eTaluM vistRta che ke temAMthI samAja upayogI vAtonuM tAraNa kADhavuM temanA mATe ati muzkela che, ane have te prakAranI temanI zArIrika zakti paNa nathI, tethI koI bIjA karI Ape to thAya. aMgata DAyarI koI bIjAnA hAthamAM jAya te ThIka nahi. tethI zuM karavuM te prazna Ubho thayo. mArAmAM temane vizvAsa haze, tethI kahe mAmA, tamo A kAma hAthamAM lo, nahi to A sAhitya je bIje alabhya che, ane jenI aMdara ATha varSa daramyAna guru-ziSyanAM ciMtana bharAyelAM che te nakAmAM jaze. mane dalIla vAjabI lAgI ane tethI DAyarImAMnAM je lakhANo sAmAjika dRSTie badhAne upayogI jaNAya te judAM tAravavA mATe lAla zAhIthI mArka karavA huM kabUla thayo. te kAma pUruM thayuM eTale prazna Avyo ke AvA mArka karela lakhANone DAyarIomAMthI kADhI judAM lakhavAM joIe. te kAma koNa kare ? te kAma balavaMtabhAIe ane meM ardha arthe vaheMcI lIdhuM, jene pariNAme A pustaka bahAra paDI zakyuM. mahArAjazrIne vadhu sArI rIte koI samajI zakyuM hoya to te zrI aMbubhAI, jemaNe potAnuM sAruMya jIvana saMtabAlajInA Adarzone mUrtimaMta karavAnA prayatnomAM gALyuM che. temane amArA A prayatnonI jANa karI teo tenuM mahattva turata samajI gayA ane A pustakanA prakAzanamAM pUro sAtha ApavAnuM mAthe lIdhuM. AThe DAyarImAMthI tAravela lakhANa viSayabaddha na hoya to kayA viSaya upara munizrIe zuM kahyuM che te jANavuM muzkela thAya. AthI mArI AvaData mujaba meM viSayo bAMdhI ApyA ane zrI
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMbubhAIe badhuM lakhANa AMkha heThaLa kADhI viSayAnubaddha paNa karI ApyuM. DAyarInA samagra lakhANanuM madhyabiMdu jo kAMI hoya to te munizrInA 'vizvamayatA'nA siddhAMtanuM che. zrI balavaMtabhAIe 'vizvamayatA'nI dIkSA munizrI pAsethI lIdhI ane te dIkSAne anurUpa temanuM jIvana bane te mATe avAranavAra munizrIe temane mArgadarzana ApyuM. A 'vizvamayatA' zuM che tenI carcA A DAyarIomAM avAranavAra jovA maLe che je munizrInA bIjA sAhityamAM maLavA saMbhava nathI. AthI vizvamayatAnA siddhAMta mATe ahIM be zabdo kahIe to asthAne nahi kahevAya. jaina siddhAMta mujaba A samagra vizva (brahmAMDa) eka atyaMta vyavasthita taMtra che ane carA-cara samagra sRSTi te taMtranA eka bhAgarUpe ja tenA svataH saMcAlita niyamo mujaba ja cAle che. mANasa A taMtrano eka bhAga che. koIpaNa taMtrane jo vyavasthita ane saraLa calAvavuM hoya to te taMtra ke yaMtranA dareka bhAge potAnuM kAma vyavasthita ane saraLa rAkhavuM joIe. dA.ta., game tevuM vizALakAya yaMtra hoya jemAM moTAM cakro gatimAna thatAM hoya ane jenI yAMtrika racanA aTapaTI hoya, paraMtu teno eka nAno sarakho bhAga eka skrU ke eka cAkI vyavasthita kAma na kare to AkhuM yaMtra aTakI paDavAno saMbhava Ubho thAya. te ja rIte A vizvayaMtranA eka nAnA bhAgarUpe ApaNe yaMtrane anurUpa vyavasthita jIvana na jIvIe ane ApaNI jAtane mahAyaMtranA bhAgarUpe na gaNIe to tenI viparIta asara AkhA yaMtra upara thavAnI ja. mArI samaja pramANe vizvamayatA pAchaLano A tarka che. satya, ahiMsA, asteya, aparigraha ane brahmacarya te pAMca siddhAMto je A vizvataMtranA pAyA che te lakSamAM rAkhI mAnavajIvanano vyavahAra cAle to A vizvataMtranI je viSamatAothI paNe pIDAIe chIe te viSamatAo dUra thaI jAya temAM koI zaMkA che ? AthI 'vidhatA' zIkhave che ke ApaNe ApaNI tamAma pravRttiomAM samagra vizvane lakSamAM rAkhIne vizvayaMtranA eka hissA tarIke vizvamaya thaIne vartana ke vyavahAra karavo, vizvayaMtrano koI eka bhAga ke hisso bIjA bhAga ke hissA karatAM vadhu agatyano che tevI mAnyatA ja bhUlabharelI che tevuM eka vAra samajAI jAya to ahiMsA, satya ApoApa pragaTe, ane vyaktigata jIvana samAjagata banne AthI vizvamayatAne munizrIe je agatya ApI che te taddana yogya che. DAyarInA lakhANomAM ghaNI ja vyApaka kApakUpa karyA bAda A pustaka vAcaka samakSa Ave che. paraMtu je kAMI vAcaka samakSa Ave che temAMthI eka hakIkata ghaNI 8
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja spaSTa tarI Ave che ke zrI indirAbahenanA zAsana daramyAna prajA jIvana upara je jyAdatI thaI ane lokazAhInA siddhAMto upara ja nahi paraMtu prajAjIvananA je mUlyo upara - bhAratIya prajA TakI rahe te mUlyo upara -- paNa bhayaMkara kuThArAghAta rAjya taraphathI thayA. AthI DAyarI lekhakanuM lohI UkaLI UThe che. ane munizrI, jemano A bAbatamAM abhigama judo hato temane, DAyarI lekhakanA tIkhA cAbakhA pasaMda paDyA nahi ja hoya, (A pustakamAM to te tIkhA cAbakhAono dazamo bhAga paNa rajU thayo nahi hoya) chatAM eka saddagurunI hesiyatathI munizrIe DAyarI lekhakane potAnA vicAro chUTathI rajU karavAmAM jarApaNa aTakAyata karI nathI. kaTokaTInI viSamatAo jyAre hada vaTAvI gaI tyAre munizrIne paNa vyathA thayela che ane tenI vyathAnI abhivyakti paNa amuka amuka vakhate temanI saumya bhASAmAM karela che. munizrInuM kaTokaTI paratvenuM valaNa ane te ja bAbatamAM saMta vinobAjInuM valaNa (zarUAtanuM) ciMtakonA moTA vargane rUcikara nathI lAgyuM. (A lekhaka temAMnA eka che, paraMtu ahIM muddo e valaNa sAcuM hatuM ke khoTuM te nathI. muddo eka sadguru tarIkenI sahanazIlatAno che ane temAM samAyela anekAMta dRSTino che. indirAbahenanI kaTokaTI teM have itihAsanA pAnAomAM guma thaI che paraMtu munizrInI dRSTi-vizALatA kevI hatI tenI jANa karavA kaTokaTI aMgenAM lakhANone sthAna ApavAnuM yogya gaNyuM che. DAyarIno moTo bhAga to DAyarI lekhakanA potAnA ciMtanano che. te ciMtanano sAro evo hisso janahitano che paraMtu A pustakano hetu to munizrInA vicAro amuka khUNAnA-vyaktigata ane sAmUhika, prazno aMge kevA hatA te jaNAvavAno hoIne DAyarI lekhanamAM lekhakanA ciMtanano phakta te ja bhAga lIdho che ke jenA pratyAghAto munizrIe ApyA hoya. Ama karavAthI pustakanuM kada paNa yogya maryAdAmAM AvI zakyuM che. AzA che ke munizrInA anuyAyIone tathA vAcakone A pustakamAMthI sAruM mArgadarzana maLaze. "siddhArtha" tyaMbakalAla u. mahetA 3, dAdA rokaDanAtha sosAyaTI, (TI.yu. mahetA) nArAyaNanagara, pAlaDI, amadAvAda-380 007.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ sadguru prasAda 'vizvamayatA'no maMtra ApI, varSo sudhI tene ghUMTAvanAra, (A DAyarIo lakhAvIne) sadguru pU. saMtabAlajI mahArAjanuM mIThuM smaraNa AjanA maMgala prabhAte thAya che. te sAthe ApaNA mUrdhanya kavi zrI makaranda davenI A sAkhI tAjI thAya che, jJAna hathoDI karagrahe, sadguru bane sunAra, tino avaguNa miTa gaye, mAra, dhAra, AkAra. kaTAra ane kaTorI zIrSaka nIce kavie A sAkhI lakhI che, AgaLa kahe che, guru jJAna Ape paNa sadguru jJAna uparAMta ghATa Ape. guru chAyA sparza kare paNa sadguru kAyA sparza kare. "guru ane sadguru vacce ATalo bheda ! sadgurue uparano maMtra ApI, mArA tIkhA tamatamatA svabhAvane (kaTArane kaTorImAM) kyAre palaTI nAkhyo-rUpAMtarita karI nAkhyo te khabara na paDI. dakSiNa AphrikAthI AvI bhArata vasavATa, ane ahIMnA agharA-aTapaTA vepArI kSetramAM ekalA hAthe saphaLatA meLavI eTale 'ahaMkAra' AsamAne svAbhAvika ja hato. Ane sadguru saMge krame krame ogALyo. maMtra to maLyo paNa eno vahevAra - Practice kema karavI, te paNa jJAnI sadgurue satata doravaNI - DAyarImAM che tevI - ApyA karI. pote pAkA vIsA, vicakSaNa vANiyA eTale kAyama tALo maLato rahe - pragatinA A mArgano - te mATe, amArA dAMpatyajIvananI ekatA, prathama pagalA tarIke maMgalAcaraNamAM pUjyazrIe sUcavyuM. ane DAyarI lakhavAnI vAta haLavekathI mane karI, A mUMjhavaNano ApoApa nivAraNano mArga khullo karyo. pachInI vigato to DAyarImAM che. Aje amAruM dAMpatya kasAyelA ane samAnatAyukta jIvanasAthInuM che, dAMpatya AvuM rUDuM bane ethI vizeSa, sadguru prasAda bIjo zuM hoI zake ? pacIsa varSanA svAnubhavo pachI, Aje eka vastu spaSTa che ke, koIpaNa UMcA Adarzane AMbavA, jAtathI ja zarUAta thAya to AgaLa vadhAya dhIme dhIme. sAthosAtha yogya-mArgadarzana jo maLI jAya to, kAma ghaNuM saraLa ane sAcI dizAmAM cAle. Adarza Apyo Abha UMco ! vizvamayatAno, paNa tenA amalIkaraNa mATe, 10
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAMpatyajIvananI ekatAnI dharatI - bhoya pakaDAvI, A vizvapaMthanI amArI yAtrA, sadagura pratApe sthira cAlI rahI che, temAM eka nAno paNa protsAhaka anubhava, noMdhavA jevo che. Adarza lakSe saguru prerita, guMdInI amArI bhAla naLakAMThA prA. saMgha saMsthAe, 1992mAM ukaraDI nAme 1200nI vastInA, UMDANanA gAmaDAne, tenA saptavidha vikAsa mATe, pAMca varasa mATe dattaka lIdhuM. A navA prayogamAM AraMbhathI ja huM sakriya hato. grAmajanonI garIbI vagere joI vyathita thato - hRdaya pIgaLI jatuM. dhIme dhIme temanI sAthe AtmIyatA thaI. doDha varasa vikAsa kAmo sarasa cAlyAM, daramyAna gAmanAM 215 khoraDAM page cAlIne be vAra joyAM; lokonI dayanIya sthiti najare joI manaH saMtApa thato. koI kAraNasara, doDha varase saMsthAnA vikAsa kAmo ochAM thayAM. taddana ajANa grAmajano sAthe, gharobo bAMdhavAno mArI A prathama prayoga ane anubhava, niSphaLa nathI gayo ane vizvamayatAnI dizAmAM, ThIka gati thaI che te spaSTa dekhAyuM. saddaguru Aje sadehe hota to, ukaraDInA A anubhava badala saMtoSa sAthe protsAhana ApyuM hota. : : mULa DAyarIo viSe thoDuM, badhI DAyarInAM maLI be hajArathI vadhu pAnAM che. A pAnAonA zabdezabda upara gurudevanI najara ane hAtha pharyA che, nAnI bhUla ke joDaNI sudhArI che. AthI DAyarIo amArA mATe to pavitra ane aNamola khajAno che. A pustakanA kocalAmAM, baMdha besADavA lakhANanI vyApaka kApakUpa gamI nathI, paNa deza, kALa ane khAsa to vartamAna lokarucino vicAra karatAM svIkArI lIdhuM che. A pustaka anaMtanI sagura saMge cAlI rahelI yAtrAnuM che - vArtA ke vAto nathI. sadgurue lakhAvI, pramANita karelI A DAyarIo jemAM, vyaktithI mAMDI vizva sudhInI carcA-vicAraNA samAyelAM che, te amArA mATe vizvarUpa darzana' jevAM che. sadguru ghATa ghaDe - Ape te, satata prahAro sIdhA ja "aham' para hoya) TIpaNuM - ghaNanA ghA - sahevA jarA paNa AsAna ke sahelA nathI, svAnubhave kahyuM ke Next to impossible jevI vAta che, te jhIlavuM. sadguru durlabha che - eka ja hoya - guru ghaNA thAya - maLe sulabha che. anubhave batAvyuM che, 'vizvamAtA'nA 11
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAmArgamAM, gurunI anivArya AvazyakatA ane agatya che, Apa meLe AmAM cAlavAthI, rajhaLI paDavAnI zakyatA vadhu rahe che. vizvamayatAno mArga dekhAya che teTalo sulabha-sahelo nathI. zreyano te mArga che. aMtamAM, bhakta kavi mIrAMe gAyuM, "mere to giradhara gopAla dUsaro na koI jevuM amAruM paNa che, ema prasaMge upasthita thayo ja che (A jAherAta karavI kaDavI lAge che) to kahIe. saddagurunA aMtima zvAsa samAdhi, adbhuta darzane (huM hAjara hato tethI) je coTa aMdara lAgI ane A DAyarIo temaja Aja sudhInI anubhUtionA AdhAra, adhikAra ane ajavALe pUrI namratA, samAnatA ane sthira bhAvapUrvaka, e kahevuM prApta thAya che ke, "amAre to sanmadA sadguru sivAya dUsaro na koInI sthiti che. AjanA preraka vAyumaMDaLanA maMgala prabhAte kahIe ke, A janmamAM ane saMsAramAM je meLavavAnuM hatuM (sadgurunI bheTa ane samAgama) te, atyaMta Izvara anugraha ane mAtApitAe ApelI, susaMskAra samRddhithI maLI gayuM che - meLavI ApyuM che. tenA pAse aihika aizvaryanI koI visAta nathI. tulanA ja na thaI zake. meLavavAnuM have kAMI bAkI nathI. prabhunuM vAtsalya-karuNA amApa che. zeSa jIvanamAM e, sadaguru bhakti, prema ane pAdasevana vRddhi pAmo e ja aMtima abhilASA amArI !! prastuta nachUTake karavuM paDeluM vidhAna, Adhunika vijJAnayuganA vAyarAmAM - tarka, vitarkamAM na aTavAtAM -- sujJa vAcakahRdayathI samaje e khAsa vinaMtI. A pustaka zrI TI.yu. mahetAnA parizrama, sahakAra, mArgadarzana ane ciMtana na hota to, prakAzita thAta nahIM, badhA mATe aMtarathI temano AbhAra mAnuM chuM. kavimanISI makarandabhAI dave ane AtmArthI sAdhikA kundanikAbahenano zubhecchApatra Avyo te badala baMneno aMtarathI AbhAra mAnuM chuM. anaMtanA ArAdhaka A daMpatIne maLavuM, e eka lahAvo gaNuM chuM. mitra manubhAI paMDite paNa pUphazodhana vageremAM uThAvelI jahemata ane cIvaTa mATe AbhAra mAnuM chuM. prakAzaka saMsthA ane zrI aMbubhAI zAha badhA ja saMtabAla parivAra ane saMghanA sabhyo, temano paNa AbhAra mAnIe chIe. OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH B. N. Khanderia manoramAM bI. khaMDeriyA Mamuna Avenue, Hotel Parviz, 55/8/A-2, Salisbury Park Poad, (ema.e. ane saMgIta vizArada) PUNE-411 037, PH, : 655855 balavaMtarAya no. khaMDeriyA 12
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizvamayatA zrI araviMdanA A jAtanA zabdo che : AryatvanI parAkASTArUpa ahata tattva che. e ahaMta bhUmikAnAM traNa lakSaNo cheH (1) vyaktitva (2) vizvamayatA ane (3) sarvoparIpaNuM. vyaktitvane nAme ahamUtA poSavAno bhaya che, to vizvamayatAne nAme mamatA poSAvAno bhaya kharI. ane sarvoparIpaNAmAM to ahamRtAne chUTo dora maLI javA jevuM lAge. paraMtu A traNeya lakSaNone jo ekIsAthe laIe to ahatA ane mamatA baMne rogono cheda UDI jAya, eTaluM ja nahIM e baMne - ahatA ane mamatA - tattvono upayoga paNa svAra kalyANamAM anAyAse thaI jAya ! bhArata dharmapradhAna ane AdhyAtmika deza che. paraMtu chellA yugano eno itihAsa joIe to A dezamAM ekAMgI ane vyaktigata sAdhanA upara jeTalo jhoka apAyo che, teTalI ja sarvAgI ane samAjagata sAdhanAmAM oTa AvI gaI che. eTale A yuge have vadhumAM vadhu jhoka sarvAgI ane samAjagata sAdhanA upara Apavo anivArya che. sadbhAgye A yuge sarvAgI ane samAjagata sAdhanAnI bAbatamAM vizvavyApI jo koIe zarUAta karI hoya, to temAM gAMdhIjInuM nAma mokhare Ave che, e arthanA saMdarbhamAM A AkhA yugane jo ApaNe gAMdhIyuga kahIe, to paNa jarUra kahI zakAya..... "vizvamayatA' e Ajano manomana UThato sahaja vicAra che. jarAka dRSTikoNa vizALa thayo ke anAyAse vizvamayatA AvI jAya che. AthI saheje spaSTa thAya che ke "ahamRtA' ane "mamatAne ArAdhavA mATe A yugamAM, je jahemata uThAvavI paDe che, tenA hajAramA bhAganI paNa jahemata vyaktitva, vizvamayatA ane sarvoparIpaNAnI triveNI sAdhavAmAM uThAvavI paDatI nathI. kAraNa ke AkhuMya vizva eka dRSTie joIe to A triveNInI tAlabaddhatA kAje ja Aje kAmamAM lAgI gayuM che ! mAtra ApaNe saue e tAlabaddhatAmAM ApaNo tAla meLavavA mATe zarIravyApI ahaMkAra ane zarIrathI mAMDIne lohInA saMbaMdhonI ane zarIrane lagatA badhA saMbaMdhIonI mamatAne ogALI nAkhavI joIe. eka arthamAM guNalakSI dRSTikoNa e ja vizvamayatA. guNalakSI dRSTikoNa Avyo ke ahamUtA-mamatA palAyana thaI ja javAnAM. vizvavAtsalya : tA. 1-4-1973 saMtabAla 13
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizvavAtsalya ane saMtabAla evorDa phAunDezana TrasTa rajisTrezana naMbara : I/10, 429, amadAvAda, tA. 7-4-95 InkamaTekSa mAphI sarTiphikeTa naMbaraH 80 jI (5) naM. 33328295-96, tA. 25-8-95 evorDanI rUparekhA darzaka (manubhAI paMcoLI) phAunDezane munizrI saMtabAlajInA bhAla naLakAMThA prayoga kAryane evaoNrDane pAtra gayuM. grAmotthAnano rUpiyA eka lAkhano eNvaoNrDa bhAla naLakAMThA prAyogika saMghane Apyo. A rakamano upayoga zuM karavo? teno TrasTI maMDaLe pukhta vicAra karyo. ane "vizva vAtsalya ane saMtabAla evorDa phAunDezana" A nAmanuM TrasTa amadAvAda cerITI kamizanaranA tyAM noMdhAvyuM. prathamanuM TrasTI maMDaLa ATha sabhyonuM racyuM. bhAla naLakAMThA - gUMdI ane vizvAtsalya saMgha - muMbaI ema baMne prAyogika saMghanA mArgadarzaka munizrI hatA ane baMne saMghoe 40 varSathI ekabIjAnA pUrakarUpe nikaTanI AtmIyatAthI kAma karyuM che. tethI baMne saMdhonuM pratinidhitva A phAunDezanamAM rAkhyuM che. - TrasTI maMDaLe ane baMne saMghoe vadhu vicAraNAnA aMte bhAla naLakAMThAne dhoraNe sarvAgI samAja parivartananI dRSTie grAmotthAnanuM sAruM kAma je koI kare tene dara varSe rUpiyA eka lAkhano evorDa ApavAnuM TharAvyuM. A mATe baMne saMghoe potAnA phaMDomAMthI temaja jAhera apIla karI jAhera phaMDa meLavI rUpiyA vIsa lAkha jeTaluM phaMDa A hetu mATe ekaThuM karyuM. e rakama thApaNa tarIke sarakAra mAnya vividha kaMpanIomAM phAunDezane mUkI, tenA vyAjamAMthI dara varSe eNvaoNrDa arpaNa karavAnI vicAraNA nakkI thaI. evaoNrDa kone Apavo e pasaMda karavAnuM nAjuka ane vikaTa kAma karavA saMghanA sabhya na hoya, temaja samAjanI AdarapAtra vizvasanIya evI taTastha ane niSpakSa hoya evI pAMca vyaktionI eka parAmarza samiti phAunDezane racI. 1996nA varSathI phAunDezane A uparAMta bIjA be eNvaoNrDa dara varSe nIce mujaba ApavAnuM TharAvyuM che : (1) cuvA jAgRti evorDa 18thI 40 varSa sudhInI vayanA yuvA-yuvatIo mAMthI racanAtmaka ane binarAjakIya temaja rAjakAraNanA pratyakSa parokSa varcasvathI mukta evI yuvA jAgRtinI pravRtti calAvatI koIpaNa vyaktine dara varSe rUpiyA 25,000/-no evorDa Apavo: 14
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ BG (2) mahilA jAgRti evorDa mahilAonI sarvAgI jAgRti mATe racanAtmaka ane binarAjakIya temaja rAjakAraNanA pratyakSa/parokSa varcasvathI mukta evI koIpaNa strI saMsthA athavA vyaktine dara varSe rUpiyA 25,000/-no evorDa Apavo. Ama, 1996nA varSathI dara varSe traNa evaoNrDa ApavAnuM TrasTI maMDaLe TharAvyuM che. uddezo ane abhigama uddezo : 1. sattA ane dhanasaMpattinA prabhAvamAM AvyA vagara AdhyAtmika ane sAmAjika mUlyone AdhAre samAjanI punarcanA karavI. 2. bhAratamAM sau zubha, AdhyAtmika ane sAmAjika baLo vacce saMkalana, anubaMdha ane sumeLa sAdhavo. 3. vahIvaTI sattA upara AdhAra rAkhavA sivAya lokazakti jAgrata karavA mATe tathA tenuM saMgaThana sAdhavA sAru tamAma zakya prayAsa karavA. saMtabAlajI je gAMdhIvAdI Adarzone AgaLa dhapAvavA mATe mathatA hatA ane jene jIvana samarpaNa karyuM te mATe saMzodhana ane zaikSaNika pravRttio hAtha dharavI. A hetu siddha karavA mATe zALAo, kaoNlejo, yunivarsiTIo sthApavI, ziSyavRttio ApavI, je vyaktie ke saMsthAe AdhyAtmika ane naitika mUlyo para AdhArita sAmAjika vyavasthAnI punarracanA mATe aneathavA gAmaDAMnI arthavyavasthAnI punarracanA mATe ane/athavA bhAratamAM sAMskRtika ane sAmAjika baLo vacce anubaMdha ane sumeLa sAdhavA mATe ane/athavA bhAratanA koIpaNa bhAgamAM lokazakti jAgRta karavA ane saMgaThita rIte kAme lagAvavA mATe amUlya sevAo ApI hoya temane evorDa ApavA. abhigama uparokta uddezo siddha karavA A TrasTa potAnI pravRttio hAtha dharatI vakhate nIceno abhigama apanAvaze. 1. TrasTa potAnI koIpaNa pravRttimAM nAta, jAta, dharma, liMgano koI bhedabhAva rAkhaze nahi . 2. A TrasTa evI koI pravRttio hAtha dharaze nahi jene kAraNe komI ke dhArmika dveSabhAvanA pedA thAya. 3. A TrasTa koIpaNa prakAranA sattAnA rAjakAraNamAM paDaze nahIM, ane koIpaNa jAhera bAbatamAM mAtra tenA guNadoSane AdhAre ja nirNaya leze. 15
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. A TrasTa samAjanA nabaLA vargonA hitone nuksAna kare tevI koIpaNa Arthika pravRtti hAtha dharaze nahIM. pa. A TrasTa dAtAnuM nAma athavA bIjI koI vyaktinuM nAma joDavAnI zarate maLatA dAnano svIkAra karaze nahIM. 6. A TrasTa saMtabAlajI prerita mahAvIranagara AMtararASTrIya kendra (mu. ciMcaNI, jillo thANA, mahArASTrane vikasAvavA mATe tamAma prayAso karaze. A kendramAM saMtabAlajInI vizva vAtsalyanI bhAvanAne anurUpa evuM jaina jIvanadarzana tathA duniyAnA tamAma dharmanuM adhyayana karavAmAM Avaze tathA saMzodhana kArya hAtha dharavAmAM Avaze. 7. A TrasTa potAnA uddezone AgaLa dhapAvavA mATe duniyAnA koIpaNa bhAgamAM tamAma jarUrI pagalAM bharaze tathA pravRttio hAtha dharaze. tA. 15-8-98 anukramaNikA. zubhecchA patra ............................ makaranda ? ............ makaranda dave............... 3 prakAza .............. aMbubhAI zAha.............4 Amukha ...........tyaMbakalAla u. mahetA ..... 6 sadguru prasAda .................. manoramAbahena khaMDeriyA ..10 ...................balavaMtarAya khaMDeriyA vizvamayatA .... .... saMtabAla ............... 13 vizvavAtsalya ane saMtabAla evorDa phAunDezana ....... (eka paricaya) khaMDa pahelo ? vizvamayatA .... .... 1 thI 48 khaMDa bIjo : vizvamayatA ane rASTrIya kaTokaTI........... 49 thI 74 khaMDa trIjo : vizvamayatA ane lokazAhI................. 75 thI 87 khaMDa cotho H vizvamayatA ane prajA ghaDatara .............. 88 thI 117 khaMDa pAMcamo : vizvamayatAmAM ja vikAsano paMtha ........ 118 thI 148 khaMDa chaThTho : vizvamayatA ane samAjagata sAdhanA ....... 149 thI 172 khaMDa sAtamo : vizvamayatAmAM AvatA vividha saMbaMdha ... 173 thI 198 khaMDa AThamo H vizvamayatAmAM mAnavasaMbaMdho ........... 199 thI 214 sUci ................. ........................................... 215 16
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ khaMDa : pahelo vizvamayatA AjathI barAbara cauda mahinA pahelAM, 1973nA DisembaramAM jyAre ahIM Avelo tyAre, gurudeve eka divasa sAMje pharavA jatAM, skUla pAse "vyaktittva, vizvamayatA ane sarvoparitA" e traNa zabdonI 'tripuTI' mane kahI samajAvI. ane te aMge zrI araviMdanI eka nAnI ane navI ja AvelI pustikAmAM A aMge Avela lakhANa vagere vAMcI javA sUcavyuM. jemAM AryatvanI parAkASThAne teo "ahaMta'nA upara lakhyA, traNa guNo hoya che ema zrI aravide lakheluM che. prathama to gurudevanI A vAta na samajANI, mArI samajaNa ane bauddhika kakSAnI bahAra che ema ja lAgyuM. A badhuM gurudeva jANatA hatA, te chatAM paNa temaNe A traNe mahAzabdonA artha ane vyAkhyA vividha rIte ane dAkhalAo ApI mane samajAvavAnuM cAlu rAkhyuM. thoDA ja samayamAM AnuM pariNAma e AvyuM ke, "jIvananuM samagra darzana" karavAnI mArI mULa, UMDI ane varSothI sUtelI abhilASA thoDI jAgRta thaI; tethI khAsa karIne A vacalA "vizvamayatA' zabda vadhu kheMcyo, temAM vadhu rasa lAgyo; to sAthosAtha AtmadarzananI varSothI je jhaMkhanA rahe che, tene paNa AnAthI cAhanA ane vega maLyAM.. AmAM "mahAvIra ane caMDakauzinuM dRSTAMta je gurudeva ApyuM, teNe mane khUba asara karI ane vicArato karI mUkyo. TUMkamAM mane khabara na hatI paNa gurudevanI vicakSaNa dRSTie joI lIdhuM ke Ane (mane) Aja mArgamAM jate divase rasa utpanna thaze, ane dhIme dhIme vaLaze. Aja cauda mAsa bAda sAzcaryAnaMda thAya che ke, gurudevanI sUkSma dRSTi ane kalpanAe kADheluM tAraNa sAcuM paDyuM; Aje "vizvamayatAmAM ja tevA thavAmAM ja - jIvananI iti samApti agara jayavAro have lAge che... eka bIjI vastu paNa kAMIka spaSTa thaI. te e ke, janasevA ke lokasevAmAM paDelA "vizvamayatA'vALA hoya ane na paNa hoya. (AjanA kALamAM bhAgye ja jovA maLe che.) eTale ke janamayatA ke lokamayatA (AjanA rAjapuruSo ke kAryakaro) dvArA vizvamayatA' Ave ja - jo lakSa sattA ke bIjA para hoya to - ema mAnavuM zrI sagara saMge : vizvane paMthe. zrI sadguru saMge : vizvanI vAto - 2
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ nahi. AnAthI UlaTuM "vizvamayatA'vALAmAM janamayatA - lokamayatA to hovAnI ja, uparAMta (atre vizva zabda khAsa yAda rAkhavA jevo che, kAraNa A lokamayatA ke prANImayatAnI nahi paNa, vizva eTale ke virATa jagata - brahmAMDa sAthe ekatA sAdhavAnI mahAna vAta AmAM che.) prANI (hiMsaka ke ahiMsaka) vanaspati ane jaDa. ke cetana sarva jIvo' sAthe tAdAbhya, tadAkArapaNuM ane ekatA sAdhavAnI jabaradasta vAta ane saMkalananI virATa kriyAnI AmAM vAta che. 21-2-74 7.00 P.M. tA.ka. : A noMdha gurudevane dariye pharavA gayA tyAre pharI vAMcIne saMbhaLAvI. gurudeve nIcenAM sUcano karyA : (1) "vizvamayatA'mAM sAruM-narasuM (sArI ane kharAba vRttio) baMneno samAveza thAya che, te "bhayasthaLa' khAsa dhyAnamAM rAkhavuM. dA.ta, ApaNane vAsanA ane vikAro Ave to te badhuM kudaratI mAnI svacchaMdapaNe varatavuM te bhUla che, bhale vAsanAvRtti kudaratI hoya to paNa tene aMkuzamAM rAkhyuM ja unnati thAya. AmAM "Izvaramaya' thavAnI gAMdhIjInI vAta che, te vadhu sArI lAge che. kAraNa "Izvaramaya' thavAmAM kevaLa zubha vRttio ane tenA vegane protsAhana maLe che, vikAro ane azubha vRttine to kAbUmAM rAkhavAnI ja AmAM vAta che. A rIte jotAM "vizvamayatAno bIjo zabda "IzvaramayatA" paNa karI zakAya, ane e rIte vizvamaya banI zakAya. naraka eTale azubhano saMcaya. svarga eTale zubhano saMcaya. (2) " vizvamayatA'mAM ahama ane mamatA ogaLe eTale tenA kriyAvAcaka zabdo "samatA" ane "kartavyabhAvanA' sakriyarUpe kAma karatI thaI jAya che. kevaLa namra ane nirahaMkArI thaye pAra na Ave. te sAthe "kartavyAbhimukha paNa rahevuM ja joIe. kartavyanI vimukhatA eTale "vizvamayatA' nahi ja. A rIte jotAM vizvamayatA'-"IzvaramayatA' vizALa mArgamAM, pagale pagale kartavya kyAM ane kartavya mATe mAthAkUTa prayatno karyA bAda, viramavuM kyAM ane kudarata para zraddhA rAkhI, dhIraja dharavI kyAM sudhI vagere prazno upasthita thavAnA ja: anAsakti AmAM ghaNI upayogI thavAnI - bIjA zabdomAM nirmamatva jarUrI banaze. (3) vizvamayatAthI bhAvanA ane darzanathI jate divase, "jIvana eka, akhaMDa ane saLaMga che teno anubhava thato jaze. A anubhavathI dama UpaDe ke koI saMkaTa Ave ane chevaTe mRtyu Ave tyAre paNa 'nirAzA' nahi zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ thAya, e ja che moTo lAbha, "vizvamayatA'mAM deDha zraddhAthI. vizvamayatAthI nirAzA, nAhiMmata ane adhirAI Avaze ke thaze nahIM, ane jIvananuM saLaMga darzana thatuM Avaze. pachI te janmajanmAMtaro ke punarjIvananI vAta kAM nA hoya? narka ke svarga paNa asvastha nahi kare. ciMcaNa - saMtabAla mRtyu bAdanuM jIvana" dariye pharatAM "mRtyu saMbaMdhe gurudevane eka prazna meM pUchyo : prazna: "Ape eka vAra kaheluM ke, 'cira vidAya bAda - ApanI - paNa tame (ramA ne huM) mArI hAjarI anubhavI zakazo, A kevI rIte bane ?' gurudeva bolyA (uttara) : "evuM bane ke koI ne koI nimitto dvArA e anubhavI zakAze. janArano AtmA bIjI vyakti dvArA paNa pragaTa thAya, ane e vyakti mArI bhASA bole ane evuM ja mArgadarzana Ape e paNa banI zake che; kAraNa jIvana "saLaMga', eka ane akhaMDa che tethI Ama banavuM paNa azakya nathI. meM bIjo prazna karyo : "gurudeva Apane vidAya bAdanA jIvananuM darzana thAya che, ethI Apa kaho cho ke gayA - vidAya - bAda paNa tamArI vacce huM chuM ! Apane A rahasyamaya vAtanuM anubhavajJAna thAya ke thayuM che? mRtyu bAda mANasa pharI game te yonimAM janme ke mAnava yonimAM ja Ave ?' - gurudeva bolyA : "mRtyu saMbaMdhamAM anubhavanI vAta mArA mATe pracchanna che, AmAM ghaNI bAbato kAma karatI hoya che. eTale cokkasa kahI zakAya ema nathI. sAmAnya niyama evo che ke cAlu jIvanamAM mANasa sAruM jIvana jIve to pharI teno janma manuSya yonimAM thavAnI zakyatA vadhAre rahe che. AnuM kAraNa che ke, mANasanuM je mAnasika development hoya tene, ekeMdriya ke bIjI nIcenI yonio jhIlI zakatI nathI, eTale teNe - te mRta AtmAe - manuSya yonimAM AvavuM joIe, kevaLa paceMdriyamAM ja avikasita manavALAne jhIlavAnI zakti hoya che. A manuSya janmamAM amuka mAnasika bhUmikA sAdhI hoya te nakAmI jatI nathI. kAraNa jIvana saLaMga che. temAM mRtyuthI khaMDa paDato nathI ke koI vibhAjana thatuM nathI. A vAta bahu samajavA jevI che. yathArtha rIte A tattva jo samajAI jAya - dhIme dhIme paNa kema nA hoya - to sva ke parano maraNabhaya sAdhakane satAvaze nahi, paNa vadhu vicArazIla karaze. chellI ghaDIe te sAdhaka AnaMdita rahI deha choDaze. tethI navA janmamAM paNa dhAro ke ghoDo, kUtaro ke zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ game te prANI thayo to paNa te zAMta ane AnaMdita haze. AvI dazA ghaNAM janAvaronI paNa ApaNe joIe chIe. zrImadune temanA baso janmonuM darzana thayuM ane chellA be janmonuM jJAna thayuM hatuM ema teo kahetA, te vAta kAlpanika nathI, sahaja ane zakya che. eTale A janme "vizvamayatA-IzvaramayatA' dvArA je vizALa darzana sAdhakane thAya che, te daSTi chevaTe te sAdhakane, jIvananuM "saLaMga' darzana karavAnI zakti Ape ane sAdhaka potAnA pUrvajIvanane joI ke jANI zake temAM Azcarya kazuM nathI, te sahaja che bheTa "vizvamayatAnI sAdhanAnI. jIvananuM saLaMga darzana mahAvIra, buddha ane gAMdhIjIe "vizvamayatA'nI - IzvaramayatAnI ArAdhanA potAnA jIvanamAM karI ane tethI ja teo jIvananuM samagra darzana karI jIvanane saLaMga' joI zakyA, te hakIkata yAda rAkhavA jevI che. manuSyanuM aham ane mamatva ja tenA jIvanane aneka khaMDomAM vaheMcI nAkhavA ane TukaDA TukaDA karavA prere che. hakIkatamAM jIvananA bhAga ke khaMDa che ja nahIM, te saLaMga ane akhaMDa che. (eTale ja kahevAyuM che ke "see the life and see it whole" jIvanane eka pAsA ke kSetrathI jovAmAM, "AMdhaLo ane hAthI" mAphaka adhUruM darzana ja thaze tethI "sAcuM darzana" thaze nahi) gurudevanI A badhI vAto rahasyamaya, gahanaM ane gUDha (atyAre) to lAge che, to paNa dhIme dhIme te samajAze, spaSTa thaze ane jema jema vadhu anubhavo thaze tema tema darzana spaSTa ane sacoTa thaze evI zraddhA atyAre to baMdhAya che. muMbaI en route pUnA : 22-2-74, 12.30 P.M. pratikAranAM svarUpo ane upayogitA gurudeve ciMcaNa ghaNI vAto karI, temAM eka hatI pratikAra-azubha ane khoTAM mUlyono - aMgenI. gurudeva bolyA, pratikAra be rIte thaI zake, eka bAhyarUpamAM ane bIjo sUkSmarUpamAM. bAhya prayatno ane IlAja ajamAvyA bAda paNa jo vyakti ke paristhitimAM sudhAro na thAya to pachI, thoDo samaya bAhya prayatno mokUpha rAkhI, ApaNe sUkSma prayatno dvArA pratikAra karavAnuM zarU karavuM joIe. sUkSma pratikAramAM prArthanA khAsa to Ave ane sAthe jApa" paNa karI zakAya ane e rIte "avyakta' jagata abhimukha, bane teTalA vadhu thaI javuM te ja sAco ane asarakAraka mArga che. sUkamamAM A rIte javAthI pariNAma vaheluM moDuM Ave tyAre, 'nisarga nirbharatA zrI sadgara saMrga : vizvane paMthe
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ zraddhAthI' TakI rahevuM e ja sAdhaka mATe ane jenA vAste A kriyA thAya che tenA lAbhamAM che. Ama pratikAra to joIe ja kartavyapAlanamAM, paNa temAM A rIte AMtarabAhya (pratyakSa ne sUma) be bhAgo che je khAsa khyAla rAkhavA jarUrI gaNAya. ghaNIvAra paristhitinI evI sphoTakatA hoya che ke, tattvane jALavI rAkhavA mATe bAhya rIte pratikAra choDavo te ja yogya ane vyavahAru hoya. paNa sUkSma ke je ApaNA hAthanuM paNa baLavAna (prArthanA kharekhara baLavAna zastra che) zastra che, ane jemAM kevaLa ApaNe ja satata "sahana karavAnuM (vyaktittva dRSTie lAge paNa, vizvamayatAnI dRSTie A "sahana karavAmAM to sAdhakane AnaMda sAthe pUro AtmAnaMda ja hoya, kAraNa nimittane te sAdhaka potAthI - pachI bhale koI svajana hoya ke parajana sahita - judo gaNato ja nathI.) hoya che, ane avyakta sAthe vadhu eka tAra thaI AzvAsana meLavavAnuM hoya che. eTale azubha, amaMgala ke kharAba thatuM hoya teno "pratikAra' to karavo ja, paNa dravya, kSetra kALa ane bhAva-sthaLa, samaya, vyakti ane bhAva mApI, bAhya ke sUkSma je jarUrI ane yogya lAge te mujaba adjust karatAM rahevuM. pUnA, 22-74, 6.00 A.M. "vizvamayatAnAM sopAno" have Ave che eka mahattvanI bAbata. "vizvamayatAnI vyAkhyAne AgaLa letAM ciMcaNa gurudeve je samajUtI ane khyAla Apyo hato te yAda karavo jarUrI bane che. aham ogaLe ane mamatA moLI paDe, A che paheluM sopAna "vizvamayatA'nuM. tyArabAda bIjA sopAnamAM Ave che kartavyabhAvanA- sense of Duty - eTale ke nirahaMkArI ane mamatArahita thayA eTale patI jatuM nathI, tyArabAda je je pharajo, kartavyo ane javAbadArIo sahaja AvyAM hoya te bajAvavAmAM pAchI pAnI karAya nahi, ema paNa gurudeva bolyA. kartavyanI vAta AvI - to perform ones Duty - eTale puruSArtha pAchaLa Avyo ja, ane prayatnavAdI pUrA banavuM rahyuM, A thayo gItAno karmayoga. puruSArtha - karmayoga - Avyo eTale sAthe anAsakti rAkhavAnI vAta paNa AvI ja. Ama "karma karatAM karatAM anAsakta banavuM' e vidhAna paNa phalita thayuM. zrI sadgura saMge : vizvane paMthe
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA. 26-4-74 vizvamayatAno mArga ThIka ThIka rIte ughaDato jAya che. A vikAsanI ja vAta che paNa emAM jema eka bAju saraLatA vadhaze tema bIjI bAju muzkelI paNa vadhavAnI. kAraNa ke eka yA bIjA prakAre "ahamane jeTalo dhakko lAgaze teTale aMze dvidhA paNa vadhavAnI. koI vAra vadhu vadhaze paraMtu aMdarathI ja pAchuM baLa maLyA karaze, te sArI vastu che.' ciMcaNa, 28-4-74 - "saMtabAla? gurudeve nIcenA zloko lakhI ApyA : (1) "brahAcarya rakSata, vIrya rakSatu pArzva - 21 vAra (2) "OM kuru zAnti OM kuru zAnti kuru kuru zAnti kuru zAnti' - 21 vAra daramyAna "mRtyu kALano amRta khoLo'nI chapAvavA dhArelI pustikA mATe gurudeve lakhelA lakhANanI Fair copy ane nakalo karavAnuM, Ama joIe to kaMTALAjanaka kAma karavAnuM rahyuM. lakhANa lakhato gayo tema tema kaMTALo to bAjue rahyo, paNa vadhu ne vadhu rasa Avato gayo. ne sAthe sAthe jJAna paNa maLavA lAgyuM. kAryanI vizALatAne lIdhe, A jAtanuM pustaka mATenuM lakhANa varSo bAda gurudeve lakhyuM - mArA mATe to A jAtanuM AvuM lakhANa prathama ja jovAnuM thayuM. uparAMta, viSaya paNa gahana ane gUDha - mRtyuno - eTale jIvananA saravALArUpa. A bAbatamAM gurudevanuM darzana ane jJAna, keTalAM spaSTa ane talasparzI che, vagere Factors paNa lakhANamAM jovA-jANavA maLyAM. lakhANanuM nimitta to lIlAvatIbAI sAdhvIjInA vRddha pitA mATe (A lakhANa) prayatnapUrvaka samaya kADhI, dhyeya lakSe gurudeve thoDA samayamAM ja lakhI taiyAra karyuM che. TUMkamAM bIjA game te mATe A jIvana upayogI lakhANa hoya to paNa mane to te lAbhakartA thayuM. keTalAka vizvalakSI praznono javAba paNa mane A lakhANamAMthI maLI gayo, kAraNa gurudevanI AjanI AdhyAtmika dRSTi ane kakSA eTalAM vizALa, ucca ane UMDAM che ke, jene je ruci hoya te A sAgara'mAMthI meLavI zake tevuM che. Aja sAMje dariyAtaTe beThA hatA. tyAM bIjI vAtomAM zloka 21 (mRtyu kALano amRta khoLAno) aMge AtmA-caitanyanI vAta sahaja nIkaLI, AmAM bhAvanA dasamImAM gurudeva lakhe che, "AkhAye vizvanuM ciMtana to karavuM ja paDe che. kAraNa zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmA mAtra zarIravyApI nathI, te vizvavyApI IzvararUpa mahAcetanA sAthe paNa saMbaMdhita che vagere." A vAMcI kudaratI ja AtmavikAsa kema thAya, eno vicAra takSaNa strike thayo. AtmA ane vizvavyApI mahAcetanAno saMbaMdha baMdhAya to ja A zakya bane ema paNa spaSTa dekhAyuM. gurudevanI hAjarImAM, samudrakAMThAnA suMdara ane sApha vAtAvaraNamAM. astAcaLamAM jaI rahelA sUryanArAyaNanAM mohaka ane mugdha karanArA dazya vacce, dRSTi e vakhate aDadhI gurudevanA mukhAraviMda para ane aDadhI kSitija para barAbara kendrita kudaratI ja thaI hatI. lakhANakAmamAM ( Fair kopI karavAnA) hato tethI mane thatuM ke A vakhate DAyarImAM lakhavA jevuM khAsa che nahi. paNa Aje to acAnaka ja A gahana ane barAbara geDa na besato muddo samajAI gayo. pachI to gurudeva sAthe vAto karI vadhu samajaNa ane unnati mATe, vizvamayatA-IzvaramayatA zA mATe Avazyaka te ghaNuM vadhu uparanA lakhANathI samajAyuM. tA. 9-5-74, pUnA "vicAraekatA" ane "jagatyAt gano artha vicAraekatA aMge keTalAka TekanIkla mudAo-AcaraNane samajaNamAM AvatI muzkelIo aMge - gurudeva pAsethI vadhu samajavA icchuM chuM te A che : (1) vicAraekatA sahaja Ave ke prayatnapUrvaka te lAvatAM emAM kRtrimatA AvI na jAya ? (2) dAMta jarA moTuM che, paNa samajavA mATe lIdhuM che. jAnakIjI sAthe vicAraekatA pahelethI ja rAmanI hatI ke pAchaLathI AvI, A sUkSma muddAno ullekha rAmAyaNamAM jaNAto nathI. jyAre hanumAna, sugrIva jevA vicAraputro rAmane sahaja maLe che. lakSmaNa-bharata jevA bhAIono paNa vinaya, bhrAtRprema ane pUjyabhAva bAda karatAM vicAra ekatA keTalI hatI te prazna ja che. TUMkamAM 'vicAra ekatA" lohInA saMbaMdhomAM prayatnapUrvaka lAvavAthI tenI Beauty cAlI jatI nathI ? (3) sAmAnI hA e hA karavI hoya, ane e rIte saMgharSa TALI jIvavAnuM to ghaNAMe daMpatIo karatAM hoya che. temAM anyonya teja vikAsa nathI thato. AMTI Ave che "vicAra ekatAnI vAtamAM jyAM one step forward javAnuM che, saMgharSanI vAta gauNa banI jAya che. A kema thAya te nathI samajAtuM. ahIM levuM ke hA e hA zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI calAvI levAthI vicAra ekatA" ke je mukhyatve aMtaramAMthI Ave che, te mArge gati thatI nathI. (4) saMbhava che ke jema "vizvamayatAnI vAtamAM, amuka AvaraNo hatAM tyAM sudhI geDa beThI nahi ane gati thaI nahIM, tema "vicAra ekatAnI A vAtamAM koI evAM AvaraNo dUra karavAthI geDa bese ane gati sthirapaNe zarU thAya. joke AmAM paNa ahamanuM AvaraNa sAme ja dekhAya che, to paNa bIjAM kAraNo hovAM joIe avarodho karanArAM, je aMge gurudeva sAthe carcA karavI jarUrI che, "vicAra ekatAno A muddo ra9-4-74nA, sAMje ame baMne dariye pharavA gayA tyAre gurudeve kahelo. bIjo muddo gurudeve pharatAM pharatAM (6.30 PM ) , IzopaniSadano pahelo zloka ane teno artha mArA pAse bolAvI "jagatyAt jagat"no kahyo. A jagatamAM paNa raheluM jagata eTale ke bAhya ane aMdaranuM - sthaLa ane sUkSma ema baMne vizvanA kartA Izvara ja che te yAda rAkhavA jevuM che. mAtra vyakta-sthULa jagata ja "mahAcetanAthI baneluM che ema nathI, sUkSmamAM paNa e ja vizvacetanA pUrI vyApta che ja. A aMge meM gurudevane prazna karyo : "to zuM jema bahAra kinArA para atyAre mANaso cAle che tema ApaNAM zarIramAM paNa te cAlatAM haze ?" gurudeva bolyA, "hAM, eTale ja gItAmAM agiyAramA adhyAyamAM kRSNa arjunane virATa darzana karAve che ne ?" A vAta para samayanA abhAve vadhu carcA na thaI paNa muddo UMDANathI samajavA jevo to lAge che. kAraNa zakti vikAsa dvArA A sthULa dehamAM - alabatta zarIranI cetanAnAM sahAre - AvI anaMta ane virATa tAkAta paDI hoya to bahArathI kAMI levAnuM raheluM nathI. eTale sahejeya phalita e thAya che ke aMdaranI cetanAne vikasAvavI evAM Pint para lAvI mUkavI ke jyAMthI te - cetanA - sIdhI vizvacetanAnA mahApravAha sAthe ApoApa joDAI jAya - anusaMdhAna raheluM Ave. dAta., IlekTrika balba ekalo prakAza ApI nathI zakato. aMdara prakAza ApavAnAM tattvo hovA chatAM paNa jevo te balbano konTekTa (saMparka) mukhya vIjaLIpravAha sAthe thayo - karyo - ke turata prakAza ApavA lAge che. tevuM ja A "jagatyA jagata" mATe lAge che. A aMge paNa gurudeva pAsethI vadhu samajavA icchA che. trIjo mudo gurudeve e kahyo ke, "devo bIjI amuka koTi sudhI vAsanAtRpti mATe strIone devalokamAM bolAve che." pAMcamI koTinA devo potAnA ja pIMDamAMthI (A mATe citralekhAnA tAjA AvelA aMkamAM "eka yuropIyana strI kema banI gayo e dAkhalo gurudeve Apyo hato. jeno kathitAzaya e hato ke, "A mAnava zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ zarIramAM nara-nArI ema banne sex rahelAM che, jenuM ciMtana karavAthI vAsanA ApoApa zAMta thaI jAya che.) evo bhAva kADhI merudaMDa vAsanA tRpti meLave che. sAtamI koTinA devo mAtra ciMtana-darzanathI tRpti meLavI vicare che." mane A vAtamAM kAMI bahu gama na paDI, paNa eka vastu samajANI ane vadhu spaSTa thaI te "vAsanA ke je moTebhAge manano ja khela che" zarIrasukha kevaLa alana kSaNe ja - vIryanI gati thavAthI - maLyuM na maLyuM ne tatkSaNa vIryapAtathI azaktinuM mahAduHkha gherI vaLe che. eTale manathI samAdhAna keLavI-meLavI zaktisaMcaya karavo te ja sAco mArga che." A bArAmAM paNa gurudeva pAsethI vadhu samajavuM che kAraNa vAsanAnuM UrdhIkaraNa karavuM khUba ja jarUrI che. gurudeve vIryapAta aMge vivekAnaMdano abhiprAya paNa kahelo je barAbara yAda nathI rahyo paNa Avo hato - je upara thoDuM lakhyuM che ke "saMbhoga sukha alanamAM nathI - thayA bAda - paNa te kSaNe je gatizIlatA vIryamAM Ave che temAM raheluM che. eTale alanane badale jo saMcaya thAya to samAdhAna kAyamI maLaze" A samajAtuM nathI. "saMcayamAM sukha kevI rIte meLavavuM te. cotho muddo "MOOD Ave tyAre mane lakhavAnI talapa lAge te aMge hato. gurudeva bolyA, "hA e talapa kudaratI ja che." ane moDI rAta sudhI agara paroDhIe lakhavA besI javAya te sahaja che. gurudevane (moTA gurudeve) tabiyata kAraNe ghaNI vAra cunIlAlajI mahArAja bolatAM rokatAM, "to paNa gurudevane hRdayormi eTalA jorathI UThatI ke teo bolyA vagara rahI zakatA ja nahIM. Ama thavuM svAbhAvika ja che. tyAre dehabhAna bhUlI javAya ema bane che." mULa vAta e hatI ke rasa paDe te viSayamAM freely varatavAthI paNa vAsanA kSaya ane maMdatA Ave che. (pachIthI zaktinuM UrdhIkaraNa meLe meLe thavA lAge che), je vikAsa ane jAgRti mATe anivArya che. ra9-4-74nAM sAMje dariye pharatAM gurudeve zarUnA be mukhya ne bIjA be samajavA mATe kahelAM muddA vadhu ciMtavavA jevA che. "mahAvIranI vizvamayatA" A sivAya 24-4-74thI ra9-4-74 sudhI ciMcaNa rahyo. te daramiyAna prArthanA, pravacano ane vAtacItamAM gurudeva bolyA te muddAo : (1) mahAvIra svAmInI vizvamayatA' aMge eka nAnI paNa agatyanI ghaTanA yAda rAkhavA jevI che. rAjA zreNika ane rANI celaNAnAM jIvanamAM banelo A prasaMga che. banne mahAvIranAM parama bhakta, rANI svapramAM eka rAtre bolyAM, "bicAro ThaMDImAM kevo hUMThavAIne dhrUje che." rAjAe A sAMbhaLyuM. "rANIne koI zrI sadagura saMge : vizvane paMthe
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ : bIjo premI lAge che." ema pUrvagraha baMdhAtAM, rANI tarapha rAjAno aNagamo vadhavA lAgyo. mahAvIre jJAnathI A vAta jANI, eTale banne vacce - rAjA rANI vacce - sumeLa pADavA zreNikanI hAjarImAM temaNe celaNAne pUchyuM, "te divase UMghamAM tame zuM bolatAM hatAM? koNa ThaMDImAM dhrUjatuM hatuM?" rANIe tadana nikhAlasa bhAve javAba Apyo, "prabhu ! te svapramAM eka sAdhune ThaMDImAM dhrUjato joIne mane dayA UbharAI. AvI ane bolelI." basa ATalAthI zreNikanuM samAdhAna thaI gayuM. ane pUrvavat jIvana cAlavA lAgyuM. kahevAno Azaya e ke, "vizvamayatAmAM nAnAmAM nAnI agatyanI bAbato tarapha paNa, siddhonuM lakSya ane rasa banne hoya che. A lakSya ane rasa teonAM vyaktitvane vadhu vikasAvI, tejasvI banAvI ane zobhAve che. eTale ja te loko vadhu ne vadhu (manathI) virATanI sAdhanAmAM tanmaya banatAM jAya che. "ciMtana ane dhyAnA" citana e buddhino-manano viSaya che. jJAna ane te dvArA thatuM darzana e hRdayano viSaya che. Ama banne vacceno bheda samajavA jevo che. ciMtana to mANase satata karatA rahevuM joIe. "e sAdhanA mATe Avazyaka ane dRDhatA lAvanAruM che. satata ciMtana e dhyAnano ja eka bhAga che." eTale ja dhyAnanA cAra bhAgamAM eno samAveza karyo che. A samAveza kevI rIte e yAda rahyuM nathI paNa raudra ane ArtadhyAna (evuM kAMIka) gurudeve kaheluM. mATe ciMtana e dhyAnathI jUduM nathI. buddhinI tejasvitA, ciMtana paNa tevuM ja thAya che. ane kAryo paNa e rIte thaI pAra paDe che. jJAna ane darzana e judI vastuo che. A thavA mATe ghaNI sAdhanA ane parizrama joIe, vizeSa karIne AtmasAdhanA ane te dvArA thatAM caitanya vikAsa sAthe ene najIkano ane agatyano saMbaMdha che. sadAcAra rUpI mULa cAritryano pAyo majabUta hoya to ja jJAna thAya ane pachIthI darzana. chevaTe to jJAna-darzana banne eka ja thaI jAya che. zarUmAM alagatA hoya che. vizvamayatA mATe ciMtana pachI jJAna-darzana ema traNeya thavAM jarUrI che. ciMtana - sAttvika rIte - jema vadhu ne vadhu thatuM jaze tema mArga maLato Avaze, tALo maLato Avaze ane dRSTivikAsa sahaja thato jaze. ciMtana e ciMtA na banI jAya agara ciMtAne citana mAnI na levAya te yAda rAkhavuM jarUrI che. ciMtana e vidhAyaka tattva che. jIvana vikAsa mATe "ciMtA e niSedhAtmaka vastu che. jIvana vikAsa mATe A na bhUlavuM joIe. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA 1 557 najIkanA sAthe vicAraekatAnuM mahattva OM maiyA najIkamAM rahelA sAthe vicAraekatA sAdhavAmAM je muzkelI Ave che, te muzkelI dhIre dhIre cheka dUra thaI jaze. emAM kayuM ciMtana karavuM jarUrI che? te vAto saheje saheje hamaNAM ja thoDIvAra pahelAM vigate thaI gaI. ema karavAthI tALo paNa sArI peThe maLI rahe che. tALo meLavavAnI kaLA paNa e mArge saheje prApta thAya che ane pachI jyAM namratAne ane nikhAlasatAne satata ane sahaja banAvavAmAM vAra paNa lAgatI nathI. - "saMtabAla' "bALadIkSAnAM dUSaNo tA. 15-5-74, budhavAranA pAMca derAvAsI sAdhuo AvyA. temAM eka 12 varSanI uMmaranA kumArano paNa samAveza thato hato, je joI saunuM dila dubhAyuM. gurudeva A sAdhuone maLavA ane carcA karavA gayelA tyAre bALadIkSA na ApavI sArI ema vAtomAM nirdeza karelo. je vAta gurudeve mane kahelI. daramiyAna sAthenA eka chokarA sAthe A bALasAdhu ramatamAM kevI azubha ceSTA vagere sAmasAmA karatA te najare joyelI vAta meM gurudevane kahI. vizvamayatAnA mULa lakSya gurudeve A vAta sAMbhaLI ghaNA vyathita ane ciMtAmagna thayA, ane mahAvIranagaramAM - ahIMnA zuddha vAtAvaraNamAM paNa - AvI kubuddhi mANasane sUjhe, temAM potAnI - gurudevanI - kacAza temaNe jaNAvI ane prAyazcitarUpe amuka jApa paNa gurudeve karyA. AnA anusaMdhAnamAM saMbhava che ke, 1pa-pa-74nA rAtre pratikramaNa samaye gurudevanI dhyAnastha sthitinI movie te vakhate vAtAvaraNanI zuddhi mATe gurudeva mahAcetana sAthe tanmaya hoya ane kudaratI ja te dazAmAM mArAthI thatI Dakhala vadhu na thAya te mATe fuse gayo hoya !! TUMkamAM 1pa-pa-74nA 8.00 PM, - eka kalAkanA pratikramaNa daramiyAna roja karatAM vadhu gaMbhIrapaNe vAtAvaraNanI zuddhi mATe gurudeva vadhu prayatnazIla haze tema lAge che. tA. 18-5-74 "camatkAra" to "cAritrya"no paDachAyo "phayujha" gayo ene A rIte ghaTADavAmAM je camatkArane ApaNe cAritryano paDachAyo gaNIe chIe, tene badale cAritrya pradhAnatA gauNa zrI guru saMge : vizvane paMthe
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 banI javAnI ane camatkAra mukhyapade AvI javAnI bhIti UbhI thavAno bhaya rahelo che ema lAge che. kuTuMba e paNa tame bhAla naLakAMThA prayoganA kAryakaronI vicAranoMdha vAMcI evuM ja eka ekama che, emAM vicArabhinnatA chatAM mULa ekatA na cukAya e zarUAta je tame kahI che temAM jarAya nirAzA ke kaMTALo na AvavA dezo. Aje savAre nirapekSa satya eka ja che. mAtra sApekSa satyo ja aneka (kSAgata hoya tethI te) che. temAMya cAritryanA dhoraNane mukhya rAkhI AgaLa vadhavAnI vAta savAre samudrakinArethI ahIM AvatAM rastAmAM bhAI rAjIva sAthe je vAto thaI te pharI pharI vicAravA jevI gaNAya. 'saMtabAla' punA, tA. 26-5-74 ahamtA-mamatA ogaLyA vinA vizvamayatA azakya sahaja UMgha UDI gaI ne vicAro zarU thayA. A to eka sAdI-sIdhI ane tarkathI-buddhithI samajI zakAya evI vAta che ke pANInuM eka bindu ekaluM aTUluM jo 2he to kALakrame sUkAI hastI gumAve che. paNa jo te ja TIpuM samudrane jaIne maLe che - to kSaNamAM ja potAnI hastI IDENTITY bAhya rIte to gumAvatuM jaNAya paNa bIjI tarapha te samudranuM rUpa saheje dhAraNa karI ane ciraMjIvI banI jAya che. A sAmAnya vyavahArathI samajAya tevI vAta che. eka vAra A bArAmAM gurudeva bolelA, "Ama vAto AtmAnI karavI che, AtmArthI thavuM che paNa jIvanamAM tenAM AgaLa sva lagADo eTale ke svArthI mAphaka vartana thAya che. tyAM pATo kyAMthI caDe ?' A vAta kharekhara vicAravA jevI che. pANInAM biMdu mAphaka mAro AtmA eka biMdu jo che ane jenAmAM vizALa zaktio paDelI che ema jJAnIo kahe che, to evo zaktizALI AtmA - jIva - vizvanI mahAcetanAthI ekalo aTUlo raheto kuMThita thaI aNavikasyo na rahe - kaSAyothI satata pIDAto na rahe - to bIjuM thAya zuM ? potAnuM astitva kAyama rAkhavA pANInA biMdue kazA paNa dhamapachADA karyA vagara namratAthI jema sAgaramAM vilIna thaI ciraMjIvIpaNuM meLavyuM - meLave che tema vyaktie paNa, bahAra vilasI rahela mahAna vizvacetanA sAthe tadrupa banI ane ciraMjIvI pada prApta karavuM Avazyaka banI jAya che. Ama ciraMjIvI thavA mATe vizvamayatA - IzvaramayatA - saheje phalita thaI ane sAcI vyavahAratA banI jAya che. ghaDIbhara - zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 lAge ahamanA oThe ke jAta bhUlI javI e avyavahAru ane pAgala thavAnI vAta che. paNa nahIM, "aMtamAM to A ja mArga sAcI Atmonnati ane darzanano mArga che." zarUmAM khovAI javuM ane aMtamAM virATa svarUpa manathI dhAraNa karavuM. A vizvacaitanyano anubhava Ama to roja.Dagale ne pagale thAya che. jaDacaMtana evI vastu padArtha ane jIvomAM paNa A cetanAnuM sacoTa darzana mAnavImAM kaho prANImAtramAM - kSaNe kSaNe ApaNane thAya che. eTale ke mAnava mahAsAgaramAM virATa ane hAlatI cAlatI cetanA ApaNe joI - anubhavI zakIe chIe. to paNa atiAzcaryanI vAta e che ke AnI asara mana para TakatI nathI. bIjI tarapha e kevI hAsyAspada ane jarA zaramajanaka vAta che ke, jANavA chatAM, cetanAthI vRvatA mAnava mahAsAgaramAM vilIna thavAnI manathI talabhAra paNa taiyArI nathI? vilIna thavuM te ja sAco mArga che vyaktitvane caramasImAe laI javAno. ema vicAra ane ciMtanathI satata lAgavA chatAM paNa vilIna thavAnuM kharuM TANuM Ave che tyAre te thavAtuM nathI. atre gurudevanA zabdo yAda AvyA. gurudeva bolyA, "ahamatAmamatA ogALyA vinA vizvamayatAno anubhava karavAnI AzA rAkhavI te AkAzakusumavat - azakya che." ciMcaNa, 27-5-74 zraddhA daTAya to nirbhayatA badhA mANaso jAte UMDA pANImAM bhUsako nathI mArI zakatA. kAraNa rakhe DUbI javAze, e bIka lAge che. e bIka ja kahevaDAve che, "A samajAtuM nathI" zraddhA daDhAya to nirbhayatA Ave che ane teTale aMze UMDA pANImAM bhUsako mAravAnI bIka dUra thAya che. jema vaDIla pAse hoya to bALaka AvuM sAhasa karatAM acakAtuM nathI kAraNa ke tene zraddhA che ke mane mArA vaDIlo DUbavA nahIM de. gItAmAM arjunane zraddhA nahotI, tyAM lagI tarkabAjImAM paDelo ane paraspara virodhI vAto bhagavAna kRSNa kahe che, tema lAgatuM, paNa zraddhA deDhAI gaI tyAre, "kariSya vacanaM tava' ema saheje bolI gayo. paNa pachI to bhagavAna kRSNa kahyuM, "basa have tane icchA thAya tema ja varta" kAraNa svachaMda chUTI gayo. - "saMtabAla' zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA. 295-74 gurudevano prANImAtra pratyeno sUkSma prema ane ciMtanazIlatA (1) sAMje dariye pharavA jaIe tyAre, aNaAthamI mATe pIvAnuM pANI gurudeva sAthe laI le che. vadhArAnuM pANI pIdhA bAda pheMkI de che. DolamAM - rAtre bAkI rahe che te pANI - pANI ochuM (je mane khabara na hatI) pANI ochuM haze tethI eka divasa sAMje dariye pItAM vadheluM pANI gurudeva pAchuM lAvyA ane DolamAM reDyuM. nAnI-jhINI vAtamAM paNa gurudeva keTalA cokkasa-jAgRta che !? (2) pharI AvyA ke bahArathI AvyA pachI, gurudevanA paga dhoto houM tyAre kIDIo paNa ghaNIvAra AsapAsa pharatI hoya. eka taraphathI gurudeva paga dhotA dhotAM mArI sAthe saMpUrNa lakSapUrvaka vAto karatA hoya, ane bIjI tarapha temanuM pUruM lakSya eka paNa kIDI pANImAM - paga dhovAtA pANImAM - taNAya nahIM te tarapha hoya ja, ane mArI saratacUkathI koI kIDI jo pANI tarapha Ave to potAnA hAtha vaDe gurudeva te kIDIne tarata eka bAju karI bacAvI le ! keTalo sUkSma prANImAtra pratye gurudevano prema ane ahiMsaka bhAva ? (3) ghaNAM varSo pahelAM, 1967 AsapAsa (barAbara yAda nathI) ziyALa gurudevanuM comAsuM hatuM tyAre darzane (1958nA ghATakopara moTA gurudeva sAthe, comAsA bAda prathama ja vAra) ziyALa gayelo ane be divasa rokAyelo. Ama to atithi mATenuM rasoDuM ziyALa comAse cAlu hatuM, paNa sAthosAtha rezaniMga hatuM eTale anAjano eka kaNa paNa bagaDe ke nakAmo na jAya te mATe gurudeva ghaNA kaDaka hatA. rasoDAno cArja moTA bhAge mIrAMbena saMbhALatAM. koI kAraNasara rAMdheluM dhAna bagaDyAnI, AdhArabhUta vAta gurudevanA kAne AvI, eTale mIrAMbahena te mATe javAbadAra gaNAya ema gurudevane lAgyuM. AthI eka prAta:pravacanamAM A bhUla mATe gurudeve javAba mAMgyo, ane te mATe prAyazcitta karyuM-karAvyuM. A prasaMga temaja bIjA divasanI bhAla naLakAMThAnI miTiMga vakhate, kaThaNa prazno jyAre gurudeva pAse AvyA tyAre, gurudevanA bhAla pradezanI rekhAo kheMcAyelI ane caherA para ciMtAno bhAva tarI Avato. - gurudeva ekavAra bolelA ke, "jAgatarAmabhAI kahe che ke gAMdhIjInI rekhAo (kapALanI) sadAya khecAyelI rahetI. vizvamayatA-IzvaramayatAno Adarza bApuno hato tethI." sArAMza bApu satata ciMtanazIla rahetA eTale ke vizvamaya thavA mathatA sAdhake ciMtanazIla kudaratI ja rahevuM paDe che, ciMtAmaya nahIM. A vAtane Aje varSo vItI gayAM. tA. 10-pa-74nI cicaNamAM bhAla naLakAMThAnI rAtanI chellI ane zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 gaMbhIratApUrNa miTiMgamAM, pecIdA prazno jyAre AvyA ane sanniSTha temaja jAtavaMta kAryakaroe jyAre 'homAvAnI' vAta ane AhvAna karyuM tyAre, temaja bIjA ghaNA prasaMgomAM gaMbhIra ane gUMca bharapUra - pahelAM mAphaka gurudevanA bhAlanI rekhAo kheMcAyelI have rahetI nathI. (1974) mukha 52nA bhAvo lagabhaga sthira ane sasmita rahe te mATe AMgaLInA veDhA para turata ja jApa (maMtrano) gurudeva karatA hoya che. praznanI jevI gaMbhIratA ke cIkaNApaNuM te pramANe vadhu ochA A jApa moTe bhAge jamaNI hatheLInA AMgaLAnAM thatAM hoya che. A jApa je veDhA para gaNatA hoya che, tenI gaNatarI mATe bIjA hAthano aMgUTho ane AMgaLI para svIca mAphaka aMgUTho, ghaNIvAra dabAvatA paNa hoya che. gurudeva, Ama dabAvavA pAchaLa manamAM UThatA asthiratAnA (prazno Ave eTale manamAM thatAM spaMdane thatI UrmizIlatAne) bhAvone turata ThIka karI free mind karavAnI gurudevanI A rIta sArI lAgI. potAne gamatuM hoya yA nahIM, gurudeva to badhAnI ja kaDavI-mIThI vAto ane TIkAo sAMbhaLyA ja kare. lAge ke have sAmI vyakti, koInI aMgata kaDavI ane geravAjabI TIkAmAM Utare che, eTale te agAuthI ja sAmAnA kathananI potA para asara nA thAya te mATe AMgaLInA veDhA 52 gurudeva jApa tarata zarU karI de che. jApa pUrA thAya ke tarata sasmita, sAmAnA TIkAprahAro eka nirmaLa bALaka mAphaka hasatAM hasatAM teo lagAre DagyA vagara jhIlatA - sAMbhaLatA hoya che. Ama gurudevanI mAnasika bhUmikA uttarottara vikAsa pAmatI joI mane ghaNIvAra preraNA maLe che. $ vAto sAMbhaLavAnI kalA bIjAnI vAto sAMbhaLavI e paNa eka kalA ja che; je gurudeva pAsethI zIkhavA jevuM che. moTA bhAge-zravaNa karanAra jo jarA namratA ane dhIraja rAkhe to sAmI vyakti ja potAnA prazno ane gUMcano ukela vAto daramyAna ApI detI hoya che. A mAnava svabhAvanI gurudevane pUrI jANa che. eTale moTe bhAge dhIrajapUrvaka sAmAnuM teo sAMbhaLatA ja hoya che. potAno mata bhAgye ja darzAve che. keTalIka vAra vyaktio jo vadhu hoya to sagavaDa ghaNI rahe che, aMdaroaMdarathI ja ekabIjA javAba ApI detA hoya che, tyAM gurudeva bhAgye ja bole ane potAno abhiprAya Ape ja nahIM. gurudeva "guNAtIta"nI bhUmikAthI paNa AgaLa kahe che ke ramaNa maharSi pAse mANasa jAya eTale vagara pUchyuM tenAM mananuM samAdhAna ke zaMkAnivAraNa thaI jatuM. gurudeva pAse A vakhate (10-5-74 thI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19-5-74) upara lakhyo maharSi jevo anubhava sArI rIte thayo. mArA keTalAka praznanA uttara gurudevanAM savAra-sAMjanA pravacanomAMthI maLI rahetA ene jo maharSi jevo anubhava kahevo hoya to kahI zakAya. eka pravacana to jANe mArA mATe ja - mArA prazna ane gUMca - jANyA vagara ja.-gurudeve karyuM hoya tema lAgyuM. A AkhuMya pravacana vizvamayatA, tenI maryAdA ane daMpatIjIvana sAthe tenA anubaMdha aMgenuM hatuM. eTale uparanA anubhava ane bhASA ane bhAvanAthI thoDA aNadhArI ane gurudevanI mahattA - maharSi mAphaka - batAvavI hoya to khuzIthI thaI zake tevuM che. nirIkSaNe ema paNa lAge che ke, gurudeva jevI triguNAtItanI bhUmikAthI paNa AgaLa vadhelI vibhUti mATe, bIjAnA mananI vAta jANavI ke mauna rahI samAdhAna karavuM te AsAna che. e Azcarya nathI ke nathI camatkAra. ucca bhUmikAnuM sahaja pariNAma-phalazruti che. agAu paNa AvuM chUTaka anubhavyuM che. pUnA, tA. 30-574 5.30 PM. phaMDaphALA mATe dhakkA khAvAthI dharmakrAMtine dhakko pahoMcaze bhAla naLakAMThAnI chellA divasanI (10-pa-74) zukravAre moDI rAta sudhInI miTiMge gurudevanuM UMDuM maMthana karAvyuM. te divase rAtre miTiMgamAM gurudevane - phaMDaphALA karI rAhatakAryomAM, saMgha bIjA mAphaka dhananI asaramAM kheMcAto jaNAtAM eka vAra to A zabdo bolavA paDyA ke, "pAyAnA kAryakaroe phaMDa mATe pachI te cakSudAnayajJa mATe paNa kAM nA hoya - vAraMvAra loko pAse javuM yogya nathI, tethI teonuM - kAryakaronuM - teja ghaTatuM jaze, pariNAme vicArakrAMti ke dharmakrAMtinA ApaNA mULabhUta kAmane dhakko pahoMcaze. have loko saMghane icchatA hoya to vAMdho nathI. pachI "OM zAMti" (eTale ke saMgha sameTI levo te ja eka mArga) karavI e ja mArga bAkI rahe che; Ama thaze to mane duHkha nahIM thAya. bAkI saMghanI silver Jubilee (rajata mahotsavo ujavavA mATe ke bIjAM AvAM kAraNosara phaMDa-phALA mATe vAraMvAra loko pAse javuM iSTa nathI." A zabdo bolavA pAchaLa gurudevane keTalI vyathA ane gherA maMthana hatAM te miTiMgamAM to pUro khyAla na Avyo paNa bIje divase 11-5-74nA gurudeva kadI sUve nahi ane 9.00 A.M. sUI gayA, tenuM kAraNa meM pUchyuM ke, gaI kAle rAte Apane-saMghanA badhA sabhyo vahelI savAre 3.00 A.M. UThIne ravAnA thavAnA hatA - barAbara UMgha thaI na thaI ke zarIramAM kAMI kasara lAge che ? zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10. guradeva bolyAM, "nA, kasara to nathI paNa gaI rAte phakta ardhA kalAkanI UMgha thaI che eTale UMgha pUrI karavA savAre sUto." tyArabAda maNibhAI taraphathI jANyuM ke, "gurudeve gaI rAtanA aDhI vAge UThI aMbubhAI vagerene bolAvI 'phaMDakALA nahIM karavA te para., vigate pharIthI samajAvyuM hatuM. ane tyArabAda saMgha sabhyo 2vAnA thayA." tALo maLI gayo e vAtano ke, 10-5-74nI moDI rAtanI, gaMbhIra svarUpanI saMghanI chellI je miTiMga thaI, ane jemAM AMgaLInA veDhA para lagabhaga satata jApa gurudevane karavA paDyA hatA. tenI UMDI paNa uparathI bhAgye ja dekhAya tevI asara gurudevane thaI hatI. rAtanA ardho kalAka sUtA te ja manomaMthananI gahanatA ane agatya kahI jAya che. paNa eka divasa ahIM lAgaTha bethI traNa divasa gurudeva savAre (9.00 A.M. AsapAsa) sUtA e paNa vicAra karatAM atyAre ema lAge che ke, 8 thI 10-5-74 ema traNa divasa saMghanI je miTiMga cAlI te traNeya rAta - temAM 10-pa-74nI rAte parAkASThA karI gurudevane gheruM maMthana satata cAlyuM haze eTale traNa rAtanI UMghano koTa pUro karavA gurudevane satata traNa divasa savAre sUvuM paDyuM. sahaja svabhAva mujaba gurudevane jeTaluM pUchIe teTalo ja javAba te Ape, eTale AgalI be rAtanA paNa ujAgarA che ke kema e gurudevane meM pUcheluM nahIM, eTale gurudeva paNa te na bolyA. gurudeve mane paNa kaheluM ke, "saMghanI pahelA divase savAranI miTiMgamAM ekalI nirAzAno sUra hato, eTale ke vartamAna saMjogomAM khAsa karIne saMghane je Arthika akaLAmaNa satata bhogavavI paDe che te jotAM saMgha have AgaLa kAma karI zake tema nathI vagere. anumAna e thAya che ke AraMbhathI nirAzAnI vAtone have kema pahoMcavuM tenuM maMthana gurudevane thayuM haze, pariNAme rAtri nidrAo ApoApa ghaTI gaI. vizvamayatAnA tema ja svakartavyanA lakSya gurudeva kyAM sudhI jAya che ane namratA-dhIraja rAkhI, svasthacitte kevuM kauzalyapUrNa kAma le che, te agatyanA muddAne sarakhI rIte samajavA, ATalo vistAra karyo che. bAkI Ama joIe to nidrAnA muddAne ATaluM mahattva ApavAnuM na hoya ke na to noMdha paNa levI jarUrI che. "saMta eTale sArAye vizvanI kALajI karanAra vyakti.' e sUtra gurudevanA jIvanamAM keTaluM otaprota thaI gayuM che te A ghaTanA kahI jAya che. mahattva ghaTanAnuM nathI te pAchaLa rahelA tattvanuM che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe zrI sadguru saMge : vizvanI vAto - 3
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ ciMcaNa, 1-6-74 vizvamayatA mATe ciMtA nahIM paNa ciMtana eka dRSTie UMgha na AvavI, e citta svasthatAnI nizAnI na gaNAya ane cittanI asvasthatAnuM mULa moTe bhAge A AsaktimAM ja hoya che paNa jyAre vizvamayatA" ane "sarvoparitA'no vicAra vyaktitvanI sAthosAtha karIe to eve vakhate ciMtA nahIM, paNa ciMtana anivArya hoya che. samayane potAne maryAdA hoya che. nahIM to avasara cUkyA mehulA thAya che eTale cittane zIdhra karavA paDatA ciMtanamAM ane dunyavI asaronAM paDaghArUpe AvI saMvedanA thavI ghaNI vAra svAbhAvika bane che. Ano tALo to e rIte maLe ke jeno aMta sAro, tenuM sau sAruM.' - "saMtabAla' - tamArA gurudevanA varNanamAM atizayokti AvavAno ghaNo saMbhava che. eTale e kALajI rAkhavI te jarUrI che, bIjI rIte paNa e jarUrI che. kAraNa ke A noMdha vAMcanAranI eTalI zraddhA na hoya ane zarUmAM ja jo e vAMcanAranA mana para tamArA lakhANanI atizayoktinI chApa UThe to tethI emanuM A dizAmAM vaLavuM UlaTuM vadhu muzkela paDI jAya !! - "saMtabAla' pUnA, tA. 9-6-74 jyoti"thI "jyoti" pragaTe - te kyAre ? ciMcaNanI vAtono taMtu have pharI sAMdhuM. vAtacItamAM gurudeva bolyA, dIvAthI dIvo pragaTe che. jyotithI jyoti jale che. mANase svalakSI sAdhanA karatAM viveka rAkhavo joIe. pote dIvArUpa thAya, bIjAne sahaja sahaja nimitta pUruM pADe ane e rIte bIjA paNa e sAdhanAthI lAbha pAme tema thavuM jarUrI che." A vicAravA jevuM che. bhakta narasiMha mahetAe ThIka ja gAyuM che, "tArA saMgano raMga na lAge, to tuM vaiSNava kAco re', AmAM namratApUrNa vizvamayatA bhArobhAra tarI Ave che. Ano artha haragijha e nathI ke, hAtha pakaDI pakaDIne bIjAne sudhAravA sAdhake doDyA karavuM, A rItanI kheMca, tANa vizvamayatAne sAdhaka zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 nahIM ghAtaka che. Ane badale sAdhaka-vizvamayatAnA mArgano jo aMtarathI atinamra ane vivekI hoya to, bIjAo tenA pratye mAna ane mamatAthI saheje jue che. pariNAma e Ave che ke bIjAo AvA sAdhakanA jIvana pratye kheMcAya che. tenI mAphaka jIvavA pravRtta thAya che. AnuM nAma ja "dIvAthI dIvo pragaTe" A ja "saMgano raMga lAgavo' ane A ja sAdhanA mArga vizvamayatAno. abhimukhatAmAM mAna ane mamatA otaprota che, mAna-mamatAmAM abhimukhatA hoya ane nA paNa hoya. mAna, mamatA hoya tenI prazaMsA ane guNagAna thAya paNa tene bhAgye ja koI anusare. jyAre abhimukhatA hoya tene saheje saheje bIjA anusare che. aMgrejI kahevata yAda AvI. "Men of Intelligence are praised, Men of heart (character) are followed." Riza IGALLUDZ i qu4134 loko karaze, paNa tene anusaraze nahIM. jayAre cAritryazIlanAM vakhANa to karaze ja paNa sAthosAtha sahaja rIte anusaravAnA paNa kharA ja. Ama "dIve dIvo" tyAre ja pragaTe jyAre svajIvana unnata to sAdhaka banAve ja sAthosAtha namratA paNa eTalI ja jo aMtarathI dhAraNa kare. bAkI svaunnatino ghamaMDa paNa kSamya nathI. bIjAne AkarSI zakato nathI. tyAM, "dIve dIvo' kyAMthI pragaTe?? A rIte jotAM vizvamayatAnI saMpUrNa sAdhanA mATe saMpUrNa namratA-abhimAnanuM pUrNapaNe ogaLI javuM jarUrI ane anivArya zarata che. te sivAya A virATa paMthanI musApharI thavI zakya nathI. gAMdhIjInA zabdomAM, "mANasa zUnyavata na thAya tyAM sudhI kAMI ja maLe nahIM - na to AtmasAkSAtkAra thAya ke na Izvaradarzana thAya." "zUnyavat thavuM" eTale False Pride - mithyAbhimAna choDavuM ane vyaktitva vikasAvavuM. AnI sIdhI sAdI vyAkhyA e ke, mithyAbhimAnI kapAyothI gherAyelo hoya, jyAre vyaktitvavALo mukta hoya yA to mukta thavAnA mArge satata puruSArtha karato hoya, A ja che pAyAno phera banne vacce. aMdaranA avirata sagrAmamAM rahevAthI, vyaktitva vALAnI namratA kudaratI ja dRDhAtI hoya che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUnA, tA. 9-6-74 vizvamayatAnI vyApaka samaja - vAvIe ahIM, Uge bIje eka vAra vizvamayatAnI vyApaka samaja ApatAM gurudeva bolyAM, bhautika vyavahAramAM jyAM je vastu vavAya che - bI ropavAmAM Ave che - tyAM ja te UgI nIkaLe che, eTale ke sthaLa badalAtuM nathI. A sahunA sAmAnya ane rojiMdA anubhavanI vAta che. eTale "eTale te ja sthaLe UgavuM joIe evI daDha ane paraMparAgata ApaNI vyavahAru mAnyatA baMdhANI che. bhautika vyavahAranI A thIyarI' vizvamayatAmAM pUrNapaNe lAgu paDatI nathI, kAraNa A mArga "vicArasRSTi'no che, eTale adazya jagatamAM pratyakSa sAdhano vagara atisUkSmatAnI sUkSma kriyAno che. vAvIe ahIM paNa te kyAMka bIje ja - dUra dUra - UgI nIkaLe. evuM vizvamayatAmAM vAraMvAra banatuM hoya che. Ama dUra dUranAM sthaLe ahIM vAvelo ke karelo vicAra phUTeUge tyAre to phUTelo phaNago oLakhavA, samajavA ane jANavA mATe khAsa dRSTi jarUrI che. vizvamayatAnI-IzvaramayatAnI AMkha AvavI jarUrI che. A vAta bahu jhINI chatAM sAdhanA mATe agatyanI che. vizvamayatAmAM sthaLa-samaya banne bajave che, dIrghakALa pachI-smRti zeSa thaI gaI hoya tyAre-enAM phaLa Ave che, eTale anusaMdhAna karavuM ke jANavuM muzkela paDe che. karmano siddhAMta ane zraddhA hoya ane vizvamayatA sahelI che te A kAraNe. "pUrve karelAM ke anumodelAM, karmanuM ja A phaLa che.' ema tarkavALo mAnI zakato nathI, paNa zraddhALu mAne che eTale svastha ane zAMta mAne che. AthI ghaTanAno tALo chevaTe to maLI ja rahe che tethI karmo khapatAM Ave che. pUnA, tA. 14-6-74 6.00 A.M. saMsthAnA kAryakaro vizenuM udAra dRSTibiMdu rAkhavAnI jarUra "saMsthAmAM kAryakaro Ave ane jAya te sahaja che - Natural che. gAMdhIjIne AvA prasaMgo ghaNA AvatA ane anubhavo thatA. eTale kAryakaronuM AvavuM-javuM navI vastu nathI. samajavAnI vAta e che ke, saMsthA choDI janAra kAryakara bIjI rIte paNa kema upayogI-saMsthA choDyA pachI saMsthAne-thAya te udAra dRSTibiMdu apanAvavuM joIe. kAryakara ApaNane choDe tethI ApaNe tene manathI na choDavo, tenI zaktiono saMsthA kAje kyAMka ApaNane khapa lAgavAno. A to ja banaze jo vizvamayatAne ApaNe samajatA thaIzuM ane jIvanamAM lAvazuM to. paradezanAM amuka kAmo mATe zrI guru saMge : vizvane paMthe
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 navalabhAIno A ja dRSTie huM upayoga karavA vicAruM chuM. bIjI vAta e che ke, deza-kALa badale te anusAra ApaNI mAnyatAonuM bAhya phlevara paNa badalavuM jarUrI che, eTale ke mULa tattva jALavIne bAhya kriyAmAM - APPROACH - pheraphAra karavo Avazyaka thaI paDe che. dA.ta., aMbubhAI jevA tyAgI ane sAdAIthI rahenArA kAryakaro have na maLe tethI - ApaNe akaLAI UThavuM na joIe. koI traNa hajAra pagArano mANasa sevAbhAva ane saccAIthI ApaNI saMsthAmAM AvI phakta 600/-no pagAra laI kAma kare tyAre, aMbubhAI sAthe tenI sarakhAmaNI karavI te yogya nathI. balake traNa hajAranAM phakta chassomAM potAno jIvananirvAha karavA te mANasa taiyAra thayo te vastumAM ghaNo ja tyAga che tenI noMdha jarUrI che. uparAMta traNa hajAranA pagArathI rahelAM te vyaktinI jIvavAnI je amuka Teva paDI gaI hoya - khAsa bAdhaka na hoya tevI sAmAnya Tevo - tene paNa udAra manathI, nibhAvI letAM ApaNe zIkhavuM joIe. A rIte je udAratA rakhAya to zaktizALI mANaso saMsthAmAM Ave to saravALe lAbha thAya che. mULamAM zakti sAthe saccAI hoya to asvastha thavA jevuM nathI, paNa bAhya keTalIka vastu ane Tevo, Adjust karI levI te aMte lAbhakartA che. atyAre paNa AvI vastu kyAM nathI ? aMbubhAI je kare che te surAbhAI karI zakatA nathI, harivallabha paNa karI zakatA nathI. kurezIbhAI je kare te bIjA karI zakatA nathI. eTale saMsthAmAM A badhuM AvavAnuM ja, rahevAnuM ja ane vakhatovakhata thayA paNa karavAnuM, tethI ghaDIbhara becena thaI javAya to paNa nisargamAM zraddhA rAkhI kAma to karye ja javuM te sAco mArga che. paristhiti joI vicArIne, A badhuM prasaMge-prasaMge je te kissAo ane jarUriyAta pramANe ThIka ThIka karatAM rahevAnuM hoya che." A vAta bahu vicAravA ane ciMtana karavA jevI che. hakIkate tyAga ke sevAbhAva koI pAse parANe karAvI zakAto nathI, ane parANe karAvyo to te sAmAmAM Takato ja nathI, A khAsa guNo, khAsa vyaktiomAM cokkasa prakAranA saMskAra hoya to ja AvI ane vikase che. jemAM te vyaktine AnaMda ja Avato hoya che. A parathI phalita e thayuM ke saMskArI vyakti jyAre tyAgI ane sevAbhAvI bane che Apa samajaNe, tyAre viziSTa rIte tenAM kArya-vyaktigata ke saMsthAgata-zobhI ane dIpI UThe che, jenI asara ane chApa tenI AsapAsanAM vartuLamAM paDavAnI, zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 tyAre bIjA paNa mArga grahaNa karaze saheje saheje AnuM nAma ja 'dIvAthI dIvo pragaTe' te che. saMbhava che ke dezakALanAM kaThaNapaNA, TocanI gaNIgAMThI vyaktio AvI hoya, bAkInAmAM eTalI bhUmikA ane samajaNa nA hoya to paNa, bagaDavA jevuM AmAM kazuM ja nathI !! gheTAM-bakarAM mAphaka siMhonAM ToLAM thoDAM ja hoya che ? ahIMyAM paNa khAsa vAMdhAjanaka na hoya to bAhyAcAra ke dekhAvathI na mApatAM tenA aMdara kayo upayoga sadguNa che te prathama jovuM joIe. eTale ke guNadRSTi hoya to ja sAmAne barAbara nyAya ApI zakAya anyathA nahIM. saMbhava evo paNa rahe che ke, zarUmAM bAhyAcAre baMdha na besato mANasa pachIthI ApaNA ja raMge saMpUrNasaMsthAnI vicAradhArAmAM-raMgAI jAya ane e rIte saMsthAne bahu upayogI banI zake, udAra mananI je vAta gurudeve karI te kevaLa, saMsthA to zuM jIvanamAM paNa vadhu ne vadhu apanAvAya to, paraspara phAyado ane pragati paNa karAve. Ama vicAratAM udAra mana mATe 'pUrvagraha parityAga' anivArya bane che. ane e rIte vizvamayatA sakriya rIte kAma karI zake che. A dRSTie jotAM pUrvagraha-tyAga dvArA AvelI jJAnapUrNa udAratA vizvamayatAnuM eka agatyanuM aMga gaNAya. ka pUnA, tA. 10-6-749,30 AM. "mRtyulokano amRtakhoLo : bhAga-2 dulerAya mATaliyAbhAInI vinaMtIthI gurudeve 7-5-74 thI 10-5-74 daramiyAna 'mRtyukALano amRta khoLo' bhAga bIjo - mokSanI sthiti - lakhI nAkhyo. A bhAganAM 36 zloko ane lakhANa cAra pAnAmAM che. gurudeva A lakhANa ane pachIthI zloko-kAvya-chaMdo kema lakhe che te A vakhate jovA maLyuM. hakIkatamAM A AkhuMya lakhANa gurudeva nijAnubhavanAM jJAna ane darzananA AdhAre ja lakhe che. zAstromAM vAMceluM ke sAMbhaLelAMnAM sAra agara punarAvartana mAphaka A nathI lakhAtuM. prathama gadya-lakhANa lakhAya che, tyArabAda padya-kAvyamaya-zloko lakhe che. padya vakhate aMdaranI sphUraNA mATe divasa daramiyAna paNa gurudeva dhyAnamaya japanI sAdhanA karatA hoya tema lAgyuM. dhyAna vakhate nayano ardha bIDelAM agara koI vAra khullAM paNa rahetAM, japa-AMgaLInAM veDhA 52 agara bIjI rIte satata cAlu rahetAM. A rIte 36 zloko lakhatAM off and on gurudeva dhyAnamaya japanI sthitimAM ThIka ThIka vAra besatA. sphUraNA bAda, zabdo dvArA paMktio racatA, pharI gadya joI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 jatA haze agara yAda karI jatA haze te lakhANa ema lAgyuM. pharI dhyAna agara ciMtana racelA zabdo para karI jarUrI sudhArA vadhArA zabdomAM karatA haze ema keTalIka paMktionAM chekelA zabdo parathI lAge che. ciMcaNa, tA. 6-8-74 paLepaLanI jAgRti - vizvamayatAnI jarUriyAta paLepaLanI jAgRti, vinodamAM paNa jema koInuM apamAna na thAya te jovAya che, tema chIcharApaNuM paNa vinodamAM paNa na hoya te jovuM jarUrI che. emAM asatyanI ke khoTI mazkarInI to chAMTa ja na hoya ! vinodI vRtti atyaMta jarUrI che, paNa e vinodamAM saghanapaNuM, satya, prema ane sAmenI vyaktino paNa AnaMda jAme tevuM valaNa rahevuM joIe. gAMdhIjIno vinoda e dizAmAM mArgadarzaka gaNAya. hA, vizvamayatAmAM jema jema "aham'ne ogALavAnuM rasAyaNa che tema "mamatvanuM kAraNa che." prathama to tamArA taraphathI bahena ramAbahenane ane ramAbahena taraphathI tamone jarA paNa ghasAI chUTavAnA prasaMgo Ave to prasanna haiye - prasanna mukhe zakya te ghasAI chUTavA tatpara rahevuM. koI banAvI na jAya, te mATe jAgatAM rahevuM, paNa Akhare to temAM paNa ApaNo ja paDagho kema na hoya? ApaNe ghaNAMne ApaNI jiMdagImAM banAvI nAkhyA hoya, tenuM pariNAma Aje pratyakSa AvyuM hoya !! eTale eka bAju rAjI thavuM ane bIjI bAju pelA banAvanArane khyAla AvI jAya ke, meM Amane banAvI nAkhyA te ayogya thayuM. emAM mIThI Takora jarUrI che. "gusso ke kUthalI nahIM Ama vartavAthI vizvamayatA jAme che. - "saMtabAla' zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 muMbaI, tA. 4-7-74 zraddhAthI lAbha kone ? A vakhate chello cicaNathI tA. 20-5-74nA Avyo. tyArabAda be-traNa samaju vyaktio sAthe nIcenA muddAnI sahaja vAta thaI, ane e rIte manamAM spaSTatA thatAM mAnyatA ThIka daDhANI. gurudeva vAraMvAra kahetAM hoya che ke, "zraddhA (mArAmAM) rAkho badhAM sArAM vAnAM thaI jaze.' cheka hamaNAM sudhI Ano artha ema karato - bIjA paNa Avo ja artha moTe bhAge dharAvatA hoya che eTale ja zraddhA rAkhI zakAtI nathI ane tarkanA ravADe caDI jAya che - ke buddhi gurudevane ochI khape che, game che, eTale zraddhA rAkhavAnuM kahe che vagere. buddhitarkamAM ahanuM prAdhAnya che. zraddhAmAM te gauNa banI jAya che. kaho gauNa banavuM paDe che. eTale vAta gaLe UtaratI ja nathI. sApha zabdamAM kahuM to, zraddhAmAM mAruM huM pada jaLavAtuM nathI. eTale te rucatI nathI ane lAge che ke zraddhA rAkhavAnI je gurudevanI vAta che te mArA mATe nathI temanA mATe che. samajaNa AvI eTale Aje, "A kevuM hAsyajanaka mAruM ajJAna che?' ema thAya che. hakIkate have lAge che ke huM zraddhA rAkhuM nahIM tethI gurudevane zA lAbha-nhAnI thavAnAM hatAM. huM zraddhA rAkhuM eTale gurudevane mukti ke siddhAsananI koTI thoDAM maLI javAnAM hatAM. AmAMnuM kazuM ja gurudevane (mArI) zraddhAthI maLavAnuM nathI. teonI sAdhanA, siddhi ane saphaLatA tadana nirALI bAbata che. (mArI) zraddhA-azraddhA sAthe tene kazI levA devA nathI. AvuM sAcuM ane spaSTa darzana ane hamaNAM hamaNAM thayuM te IzvaranI kRpA ja gaNuM chuM. hamaNAM (mAruM) A darzana sAcuM che ema have lAge che. zraddhAno prathama tAtkAlika ane moTo lAbha rAkhanAra vyaktine maLe che. temAM zaMkA rahI nathI. ciMcaNa, tA. 5-7-74 lohInA ke mitratAnA saMbaMdho zuddha rAkhavAnuM "vizvamayatAmAM mahattva jUnA saMbaMdhone maThArI pharI cAlu karavA, e "vizvamayatAnI sAdhanA anivArya jarUrI che kAraNa ke lohInA ane mitratAnA saMbaMdho jo maThArIne zuddha nahIM banAvI zakAya to "Atmavat sarvabhUteSu' ke "vasudhaiva kuTuMbakama" je banne mahAsUtro A sAdhanAmAM anivArya upayogI che, te Azaya batAvavAno the banaze ? paraMtu eka vAra saMbaMdha bagaDyo hoya tene sudhAravAmAM ghaNI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 kALajI rAkhavI paDe che. (1) manane pUrvagraha rahita banAvavuM. (2) kazI apekSA vinA eka sarakhA prasaMgopAta ghasAtA rahevuM. (3) zaMkA, kuzaMkA, avizvAsa AvavA devA nahIM. (4) patrasaMparka satata vadhAravo. (5) prAyaH mauna athavA bolavuM jarUrI thAya tyAM sAmenAne bolavAnI vadhu taka ApavI. (6) DaMphAsa na AvI jAya tenI kALajI rAkhavI. - "saMtabAla" punA, tA. 4-7-74, 6.00 A.M. kAryakaronuM yogadAna aMbubhAI ArAma mATe ekalA punA tA. 20-6-74nA AvI 30-67nA muMbaI pAchA gayA. te daramiyAna temanI mane je chApa UThI tenI noMdha gurudevane lakhI. gaI kAle muMbaIthI pAcho Avyo ane gurudevano patra tA. 286-74no vAMcyo. A patramAM aMbubhAI vize je gurudeve lakhyuM che te ahIMyAM TAMkuM patramAM gurudeva lakhe che : tamane bannene aMbubhAInI nirboja ane sahaja dinacaryAthI prasannatA vadhI che e jANI ghaNo AnaMda, kAraNa ke A "saMtabAla' nimittanI anubaMdha vicAradhArAmAM teoe je ekadhAro pAyAthI ja lagAtAra prayatna karyo che te abhuta kahI zakAya tevo che ane sahakuTuMba je Apabhoga emaNe Apyo che, tenI phalajIbhAI jevA kheDUtamAM tathA kurezIbhAI jevA gAMdhIvicAraanubaMdha vicAranA anusaMdhAnavALA sarvAgI racanAtmaka kAryakaromAM ane A bAju gAMdhI vicAra sAthe jaina prayogonAM anusaMdhAnavALA lalitAbahena jevAM pAtromAM je temanA vize ane kamaLAbahena vagere vize paNa je ahobhAvayukta mamatA che tenuM mUlya asAmAnya che. te joIne mane paNa saMtoSa thAya che. sAruM thayuM A vakhate prathama karatAM paNa tamo vadhu nikaTa AvIne emanAM udAtta jIvanane joI zakyA. emanI tabiyatamAM jeTalI saMgInatA vadhe che, teTalo samAjane lAbha saheje maLe che ema mAnatuM ApaNuM AkhuM vartuLa ane kamaLAbahena vagere sau thaze, teTalI vizvavAtsalya dhyeye dharmamaya samAjaracanAne vadhu gati maLaze, ema paNa dine dine bhAsatuM jAya che." aMbubhAI mATe gurudevanI A AzA, Reading ane abhilASA yathArtha ja che. samarpaNa to aMbubhAIe kahyuM ja paNa temAM tyAga ane niHsvArthatA bhaLyAM ane rahyAM tethI te dIpI UThyuM. zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ cicaNa, tA. 5-8-74 26 sAmAne dila kholavA devuM, vacce jarUra paDe to kAMIka bolavuM, ane te paNa sAmAnuM pUrepUruM mAna sAcavIne. A bAbatamAM kurezIbhAI, aMbubhAI banne ThIka taiyAra dekhAze. tamane TacakiyuM AvyuM te Ama to havA, pANI tathA zarIranA bAMdhA vagerene lagato prazna che. paNa jo e dhAravA karatAM vadhu lAMbuM cAle to kyAMka kazI zArIrika, vAcika ke mAnasika bhUla to nathI thaI ne ? te jhINavaTathI zodhI levAnI ane nAnI paNa bhUla thaI hoya to te sudhArI levAnI jarUra che. Ama to najIkamAM tamArA gurudeva punAmAM bhale pratyakSa na hoya paNa parokSa to che ja. ane mULe to A ramAbahena ane tamo tamArA gurudevanAM pratinidhi mAnI ane pachI jarUra paDe ramAbahena tamone gurudevanAM pratinidhi mAne te have jarUrI banaze. tA. 22-7-74 * 'saMtabAla' gurudevanI vicAradhArA ane tenI vyavahArikatA vicAradhArAne vyavahAranI dharatI para gurudeva kema lAve che te aMge aMbubhAI kahe che H "mahArAjazrInI keTalIka vAto prathama mAtra kalpanA jevI lAge ApaNane, jyAre temaNe to te te kalpanAno vicAra dvArA pUro vyavahAra sAdhI ja lIdho hoya che. eTale na banavA jevuM - samaya thoDo vadhu thAya teTaluM teo dhAratA ja nathI. kalpanA mujaba kArya zarU karI ane pachIthI teo badhuM goThavatA hoya che. dA.ta., prathama meM temanA sUcana mujaba 1947mAM jyAre kAma zarU karyuM tyAre, UbhA rahevA nahIM chAparuM ane bharaNapoSaNa mATe nahIM eka pAI saMsthA pAse. AvI taddana anizcita sthitimAM mAsika rUpiyA 150- kharca mATe levAnuM mahArAjazrIe mane kaheluM tyAre Azcarya thatuM hatuM. paNa hakIkata e rahI ke paisA AvatA gayA ane kAma jAmatuM gayuM. AvuM to Aja sudhImAM ghaNI bAbatomAM thayuM che. ciMcaNano tAjo ja dAkhalo laIe, jamIna maLavI ane te paNa ATalI ochI kiMmatamAM. saMsthA pAse ATaluM phaMDa jamIna kharIdavA zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 hatuM nahIM. phaMDa jaladI thayuM nahIM, vacce aDadhI rakama thayAM bAda aTakyuM, kAryakartAo nirAza thaI gayA. pharI phaMDa cAlu karyuM ane jarUra karatAM vadhu rakama maLI vagere. have dhIme dhIme te kendra jAmatuM Ave che. juone mAnavamuni kevuM sarasa kAma kare che ! emano to koIne ja paricaya nahi paNa kudaratI ja AvI gayA ane vinobAjIe paNa ApaNuM kAma karavAnI temane rajA ApI. A badhuM batAvI jAya che ke je je prathama kalpanA hoya che te te badhAne vyavahAramAM lAvavAnI pUrI zakti mahArAjazrI dharAve che. aMbubhAInI A vAta sAcI ane vicAravA jevI che. gurudeva je kevaLa gaganavihArI ane kalpanAraMgI hoya to ATalAM kAmo thAta nahIM. ema paNa jovAmAM Ave che ke saMnyAsI jIvana hovAthI, gurudeva saMsArI jIvananI ghaNI bAbatomAM anubhavathI vaMcita hovA chatAM temanuM eka paNa sUcana evuM bhAgye ja hoya che ke, je saMsArIne - prazno hala karavAmAM - UlaTuM yA to pratikULa pariNAma denAruM hoya. gurudevane na samajI zakavAnAM kAraNe sAmAnya AvuM ghaNI vAra lAge che te paNa hakIkata che. cicaNa, tA. 8-5-74 vinobAjI ane sarva sevA saMgha saMta vinobAe jo "sarva sevA saMgha'ne nAme jo racanAtmaka kAryakaronuM saMkalana na karyuM hota to eka tAjA bhaviSyamAM je eka kaDI ApaNA mATe mahattvanI upayogI banavA saMbhava che, te kyAMthI maLata? ekaMdare sahaja ane pramANamAM ThIka lakhAyuM che. aMbubhAInA nava divasa vasavATanA tamo bannene, kuTuMbane upayogI thayA gaNAya. - "saMtabAla' gurudeva eka acchA zikSaka mANaso taiyAra karavAnI gurudevanI hathoTI vicAraNA samajavA jevI che. aMbubhAI kahe : "mahArAjazrI eka acchA zikSaka che. zarUmAM teo kramavAra vargo calAvatA ane e rIte amane badhAne pATha zIkhavyA che, potAnI vicAradhArAne samajAvavA mATe bakarANA vagere sthaLe bharAyelA vargo to yAdagAra thayA che. te vakhate mahArAjazrI dareka muddAnI bahu jhINavaTathI ane vigate vAto - chaNAvaTa -- karatA. A badho lAbha amane maLyo ane varSo bAda taiyAra kaMIka thaI zakyA. Aje to have eTalo samaya - avakAza - paNa mahArAjazrIne nathI ane bIjI rIte paristhiti badalAI gaI che. taiyArI ane ghaDataranI daSTi ane bhUtakALanA e divaso ane e vargo Aje paNa mane eTalA ja jarUrI ane upayogI lAge che paNa have te zakya nathI. zrI sadagura saMge : vizvane paMthe
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 manuSya svabhAvane hala karavAnI gurudevanI rIta manuSya svabhAvane keTalI sarasa rIte gurudeva hala kare che te aMge vAta nIkaLatAM aMbubhAI kahe : sAmAnI nabaLAIo ke durguNane na sparzatAM, saguNa vadhu ne vadhu upasAvI tene kema vadhAravA te mATe mahArAjazrI satata ciMtana ane prayatno karatA hoya che. sAmAnI khAmIo barAbara jANavA chatAM paNa te tarapha mahArAjazrI durlakSya kare che ane e rIte sAmAne sahAyabhUta thaI potAno karI le che. "sakaLa jagatanI banI janetA e Adarza A rIte gurudevanA jIvanamAM-piDamAMsvabhAvamAM pUrepUro mUrtimaMta-caritArtha-thayo jaNAya che te sivAya Avo vAtsalyabhAva saMbhave ja nahIM. ciMcaNa, tA. 5-8-74 kharI guruzraddhA kevI hoya? guru" e kharI rIte bahAra nathI aMdara che. hA, bahAra koI yogya zraddhApAtra maLe to tevI vyaktine guru svIkAravAmAM ke dhArI rAkhavAmAM vAMdho nathI. pratyakSa anubhava meLavavA Ama karavuM jarUrI paNa che. paraMtu koI vyaktimAM baMdhAI e rUpe kadI na javAya ke potAnA hAtha bIje na name ke potAnuM haiyuM ke magaja bIjethI kazuM meLave ja nahIM! Ama thAya to te to guruzraddhA nathI viparIta zraddhA ane sAMpradAyika dratA ja che. "ekAsaNAnA abhigraha aMge saMkalpa-vikalpa na upajAvavA ke na koI vyakti para AropaNa jevuM karavuM. - "saMtabAla' ciMcaNa, tA. 5-74 vicAronI rajUAtamAM samatulA jarUrI ApaNA priya ke zraddheya pAtronuM varNana karavAmAM atizayokti na thAya tenI kALajI rAkhavI ane chatAM kALajI na ja rahe (atizaya bhAvukatAne lIdhe) toye bIjAonI avahelanA na thaI jAya te khAsa kALajI rAkhavI. judA vicAro koI mATe jarUra rajU thAya, paNa tyAM samatolapaNuM jALavavuM jarUrI gaNAya. - "saMtabAla' zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 cicaNa, tA. 5-8-74 jaina dharmanI vizeSatA - guNapUjA guNapUjAnuM lakSya e jainadharmanI khAsa vizeSatA che. sAthosAtha bIjAonI khAmIone potAnI khAmIo gaNI, tene mIThA sneha vAtsalya sAthe sudhAravAmAM madadagAra banavuM, te vizvamayatAmAM anivArya che. AthI svacchaMda (pote ja sAco) ane pratibaMdha (parigraha lolupatA) athavA ahaMtA ane mamatA ogaLavA mAMDe che. - "saMtabAla' ciMcaNa, tA. 6-8-74 pahelAthI sAruM kema dekhAya tevI vRtti AvI javAnI ja, paNa tethI gabharAvAnI ke kaMTALavAnI jarUra nathI. noMdhapothI haMmezAM svastha, prasanna mana hoya tyAre lakhavI ane manane pUrvagraha sadaMtara mukta banAvIne maryAdAo sAcavIne ja lakhavuM. - "saMtabAla' ciMcaNa, tA. 6-8-74 da. AphrikAmAM bhAla naLakAMThAno prayoga daSTie pracAranI jarUra - zrI rajanIzanA vicAronI rajUAta naveka varSa pahelAM joI - sAMbhaLI emane koI anubhavI mArgadarzakanI jarUra che ema lAgeluM. rajUAtanI Dhaba mohaka che paNa zrImI kahe che tema anubhavI mArgadarzakane, abhAve ja kAyama rahe athavA atizaya namratA anAyAse na prApta thAya to, "jAtIya viSayamAM ATalI hada lagI UMDe jaI, bIjAMone doravA te mahAjokhamI mArga gaNAya. hA, paNa namratA pUrepUrI sAthe dakSiNa AphrikAmAM rajUAta thavI joIe. bhAla naLakAMThA prayoganI dRSTie pracAra jarUrI che. paNa utAvaLa na thAya vizvamayatAnA mArgamAM anAyAse saMparka thAya te jovuM joIe. saMparka vadhe te taka gumAvavI nahIM, ema chatAM e badhAno pUro ane saMyamalakSI abhyAsa zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 karavo ane vacce vacce paNa jeTalI nikaTatA Ave, teTalI Takora paNa mIThI rIte karatAM ja rahevuM joIe. pracArayAtrA vizALa thAya, tyAM aneka sArAM, mAThAM mANaso maLavAnAM. parIkSAo paNa saMkaTo-lAlaco vagerenI thavAnI ja tyAM samatA ane zuddha vAtsalya jaLavAI rahe, hara prasaMge te jovuM. - saMtabAla ciMcaNa, tA. 6-8-74 pUrvagraho khaMkheravA vize samajaNa lakhANamAM barAbara thatI jAya che. doSadarzananI pahelI prathamanI Teva (ke kuTeva ?) AmAM AvaraNarUpa na banI jAya te satata jotAM rahevuM paDaze. pUrvagraho taddana khaMkheravA prayatnazIla rahevuM. dhIraja rAkhavI. roSagusso AvavA na devo. Akhare mAnavI to nimitta che eTale prabaLa rIte prayatno karavA. yaza prAyaH bIjA sAthI bhAI-bahenone maLe ke gharanI vAta hoya to dharmapatnI ke bALakone yaza prAyaH maLe te mATe prayatno karavA. pote prAyaH pAchaLa rahevuM. - "saMtabAla ciMcaNI, tA. 26-12-74 jainadharmanI vizeSatA - syAdvAda jaina dharmanI vizeSatA je syAdvAda-anekAMtavAdamAM che, te AjanA yuge sarvapriya bane tevI che. Aje savAre A ja vAta upara sAruM vivecana thayuM. atyAra sudhI je vaTalyA ke vaTalAvyA, te vAta jatI karavI. havethI koIne vaTalAvavA nahIM ane jAte vaTalAvuM nahIM. A eka vastu jaina dharma sivAya koI ApI zake tema nathI. A bAbatamAM saMta vinobAne A vAta (jaina dharmanI) khUba gamI che ane kAkA kAlelakara to enI pAchaLa A vaye mizana laIne besI gayA che. hA gIta ane saraLa bhASA mAnavane vadhu game, paraMtu temAM paNa, ApaNI vyaktitva, vizvamayatA ane sarvoparitAnI vAto jarUra vaNI zakAya. zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 mAnavatA ane mArgAnusAritA e prathama jarUrI che, mATe to ApaNe (1) naitika grAma saMgaThana ane (2) janasevaka saMsthArUpI grAma prAyogika saMgho ane grAma pUraka evA zaheromAMnA (vi.vA.prA. saMgha saMcAlita) saMghonI zAkhAo kholIe chIe. priToriyA, tA. 6-9-74 pUrvagraha parihAra e vizvavAtsalya dhyeye javAmAM prathama jarUrI che A dezamAM AvI gayA. 1971nA chellA pravAsamAM Avyo tyAre, A ja gherathI mane jAkAro maLelo je anubhava gurudevane kahelo. A vakhate A ja yajamAne, jo-barga potAnI kAra mane khAsa levA mATe mokalI, temane tyAM 14-9-74nAM roja Avyo ane temanA ja gharamAMthI A DAyarI lakhavAno subhaga yoga thayo che. A sAthe gurudevanuM kAvya paNa yAda AvyuM, "nAtajAtanA bheda amone leza nathI kaMI AbhaDatAM : deza, vezanA, ziSTAcAro vikAsa mATe nahi naDatA." Ama badhA sAthe AtmIyatAnAM nAte saMbaMdha rAkhavAmAM muzkelI jaNAtI nathI barAbara jamAvaTa thAya che. vAMcanamAM Aje zrImad rAjacandranuM A vAkya vAMcavAmAM AvyuM, "dehadhArIne viTambanA e to eka dharma che, tyAM kheda karIne AtmavismaraNa zuM karavuM ?' bodhaprada A vAkya ciMtavavA jevuM che. ciMcaNa, tA. 26-12-74 'saMtabAla' vIra "nAta jAtanA bheda amone leza nathI kAMI AbhaDatA - deza, vezanA ziSTAcAro vikAsa mATe nahi naDatA." e kaDIo A lakhANa jotAM tamAre mATe 'kalyANabhAI' jevAnA kuTuMbane nimitte sahaja banI gaI che. A eka dRSTie vizvamayatAno ja kriyAmaya vyavahAra che. mAnava e ja krame dhIre dhIre AgaLa vadhato hoya che. zrImad rAjacandranuM je vAkya tame noMdhyuM che te vAkya to eka pAsuM rajU kare che. "kheda na karavo'" e pAsuM ja gaNAya paNa pUrvagraha jUno bharI rAkhatAM prasaMga Avye prema karavo e bIjuM ane vidheyAtmaka che. je tame kalyANabhAInA kuTuMbamAM mahemAna (ghara jevA mahemAna) banIne AcarI batAvyuM. jo manamAM pUrvagraha rAkhI mUkyo hota to A AnaMda kyAMthI meLavI zakata ? e ja zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 batAvI Ape che ke pUrvagraha parihAra e vizvavAtsalya dhyeye javAmAM prathama jarUrI che. dharmamaya samAjaracanA aMgenI vizvavAtsalya ciMtaka vargamALA je bakarANAnA vargamAM zarU thayelI, temAM paheluM pravacana pUrvagraha parivAranuM hatuM te gujarAtImAM lakhAyelAM dharmamaya samAjaracanA pustakamAM che ja. - "saMtabAla" tA. 26-12-74 gujarAtanI AryabhAvanA AryabhAvanAnA prasaMgothI e kavi khabaradAranI paMkti sArthaka thAya che, "jyAM jyAM vase eka gujarAtI tyAM tyAM sadAkALa gujarAta" bhAratamAnI AryabhAvanA gujarAtamAM sauthI vizeSa jaNAya che kAraNa ke tyAM jaina vaiSNavonuM ahiMsA kheDANa vadhu che. saMta vinobAjI to tethI ja mAne che ke gAMdhIjInuM janmavuM gujarAtamAM thayuM. apamAna na sahana karavAnI kaLA paNa e gujarAtanA gAMdhIjIe ja zIkhavI. - "saMtabAla' sTImara ASIA, tA. 2-10-74 "je thAya che te sArA mATe" tema mAnavAthI je samAdhAna maLe che te zraddhAne majabUta karaze ATha divasa pahelAM muMbaI pahoMcavAnI ghaNI adhirAI hatI. Aje muMbaI jaladI Ave to sAruM' e bhAva zamI gayo che. prabhuno pADa ke teNe ja sTImaramAM samaye samaye hatI temAMthI je auSadho sujADI tethI svAthya dhIme dhIme pharI maLyuM. DokTarI davA-injakazana vagere levAnAM na hatAM. upalabdha dezI davAothI ja sAruM thavAnuM hatuM. AmAM prazna naDe che duHkhathI bhAgavAnI mArI) nabaLI manodazAno. A kema jAya te gurudeva kaheze. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 ciMcaNa, tA. 26-12-74 Ama ja raphate raphate duHkhathI bhAgavAnI nabaLI manodazA anAyAse dUra thaze. evuM ja saMyamanI dizAnuM paNa che. ahaMkAra ogaLavAthI, te paNa saheje sadhAvA lAgaze. hA, nIti-nyAyanA mArge cAlIne ja pachI prabhukRpA-gurukRpA umeravAnI che. je thAya che te sArA mATe ema mAnavAthI je samAdhAna maLe che te ja samAdhAna zraddhAne vadhu majabUta karaze. je kAMI thAya che, te sArA mATe emAM ghaNuM ghaNuM tathya che. te sUtrano pharI pharI vicAra karavo. - saMtabAla cicaNa, tA. 26-12-74 puruSArtha jarUra karavo paraMtu ahaMkAra rahita samauna ekAMtavAsa sevyA pachInAM divasomAM nIceno zloka kudaratI rIte lakhAyelo : nisarga dhAryuM phaLatuM sahu koI, nisarga dhAryuM banatuM sahu kaMI, prayatnanuM to pariNAma mAtra, che vizvapremI banavAnuM vA'lA." matalaba puruSArtha jarUra karavo, paraMtu ahaMkAra sahitapaNe nahi, "kiMtu ahaMkAra rahitapaNe. te to ja bane jo vizvamayatAnI dizA levAya.' vizvamayatAnI zarUAta gharathI suMdara rIte zarU thaI gaI, te paNa ghaNuM sAruM ane sAcuM thayuM gaNAya. bALako potAnAM pU. mAtAjInuM gaurava tamArI jema sAcave, tema paNa thavuM joIe - "saMtabAla' zrI saguru saMge : vizvane paMthe zrI sadguru saMge : vizvanI vAto - 4
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 ciMcaNa, tA. 28-12-74 sAmAno khoTo vaLAMka hoya toye udAsInatA rAkhavI (1) sAmA pratye eno jo khoTo vaLAMka hoya toye udAsInatA rAkhavI, te saMbaMdha vadhAravAmAM upayogI thAya che. paraMtu "satya", "prema ane nyAya' e traNeyane sAcavavAnuM to paLepaLa kharuM ja. nyAya mAryo na jAya ane satya premayukata bane temAM ja sArthakatA che, sAdhanAnI pragati che. (2) dakSiNa AphrikAmAM dAna maLyuM, bhale thoDuM paNa saheje maLyuM te ghaNuM sAruM thayuM. vi.vA.nA grAhako paNa banyA ane jarAya ThokI besADavA jevuM na lAge chatAM sahaja sahaja rIte vAtomAM pracAra thaI jAya, te ghaNuM uttama thayuM. (3) saMbaMdho vadhyA te paNa "vizvamayatA'nI dizAmAM maLelI kudaratI sahAya che. e saMbaMdho vadhu ne vadhu kAryakSama bane, tevuM thavuM joIe. (4) dakSiNa AphrikAnA pravAsanI phalazruti sArI lAge che. (5) anubaMdhavAnuM (saMbaMdha joDANanuM) kAma banyuM te bhaviSyamAM kadAca upayogI banaze. - "saMtabAla' mAMdagI e mULe to ApaNI kRti che (1) zrImadjIe svacchaMda ane pratibaMdha; Adya jagadaguru zaMkarAcArye ahamatA ane mamatA tathA sAmAnya rIte rAga-dveSane kema dUra karavAM e mATe moha ane prema vaccenuM tattva jema samajavA jevuM che tema moha saMbaMdha ane kartavya saMbaMdha vaccenuM tAratamya paNa samajavA jevuM ja che. (2) mAMdagI e mULe to ApaNI ja kRti che. je saMyama yuvAnImAM saheje na paLAya, tyAM AvuM pariNAma Ave ja. ema dhArI prabhu-gurukRpA yAcavI ane prasanna mana rAkhavuM jarUrI che. (3) "Adarza gRhasthAzramanI AkhAye jagatamAM je anivAryatA che" te vAta sAcI che. zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3pa (4) upara (2)mAM kahyuM tema svakRti mAnIe to A AvelI ke ghaDI ghaDI AvI paDatI kasoTI "mAMdagInI vakhate kaMTALI na javAya ane prabhugurukapA yAcI pairyathI tene jhIlI laIne prasannatA lAvI zakAya. A rIte paNa prabhu vAsanAnA vaMToLamAMthI bacAvavA icche che. ema mAnavuM khoTuM nathI. (5) zrImad rAjacaMdra sAhityamAM ane tulasI rAmAyaNa baMnemAM satsaMga mahimA atizaya varNavAyo che te yathArtha che. - saMtabAla' tA. 212-74 ApaNI pAse je kaMI Ave che te Izvara prerita ja hoya che janakalyANa okTobara 1974nAM aMkamAM nIcenuM lakhANa che : (1) ApaNI pAse je koI Ave che e Izvara prerita ja hoya che ema mAnavuM. A vAta vAraMvAra yAda karavAthI anyane upayogI thavAnI tatparatA pragaTaze. A mATe joItI suvidhA Izvara Apaze ja. (2) zaMkAnI vinAzaka zaktine eka paLa mATe paNa tamArI aMdara TakavA na dezo. zraddhA jeTalI sabaLa haze teTaluM Izvarane vadhAre phAvaze. "Izvarane vadhAre phAvaze" A zabdo khUba preraka ane sUcaka ja che. A ja pramANe gurudevamAM mArI zraddhA-bhakti jo sabaLa thAya to ja gurudevane vadhAre phAve ne - mane upara uThAvavo teozrIne sugama thAya. paNa mAruM AvuM saMpUrNa samarpaNa guru caraNe kyAM che? (3) ahamatAne ochI karo. gurutAvALI lAgatI ahamUtA kharekhara laghutA prere che. sAcA arthamAM laghu bano, "vAmana bano zUnya banI virATanA sparze tame svayaMm virATa banI rahezo. tA. 29-12-74 (1) sukhamAM ane duHkhamAM, harSamAM ane viSADhyAM, jayamAM ane parAjayamAM mAtra samabhAvI rahIne TakavuM ane e badhAmAM paNa IzvaranI dayA svIkArI levI. ethIja (2) bIjA muddAmAM batAvelI sthiti Avaze. (2) samarpaNa jema jema vadhe che, tema-tema Izvarane kArya karavAnI sArI taka sAMpaDe che. mULe to ApaNuM samarpaNa e ja ApaNI parama zakti banI rahe che. saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA. 29-12-74 35 (1) "gaLAno cheda nAro ye" bUruM je ripu nA kare" tethI ye vadhu bUruM A mananI duSTatA kare" te sAcuM ja che. (2) "jAgyA tyAMthI savAra gaNI prayatna karavo." (3) apAra suprayato karyA pachI paNa tatkALa pariNAma to zUnyamAM Ave - evuya banI zake. pachI tyAM bIjA (pAMca) kAraNono samUha jAmyo nathI'' ema mAnI vicArapUrvakanI dhIraja rAkhavI. (4) mAMdagInA lAbhonuM paNa pRthakkaraNa karavuM jarUrI'' tame te karyuM e gamyuM che. tA. 30-12-74 saMtabAla (1) ApaNAmAM bharapUra namratA ane sphaTika zI nikhAlasatA hoya to ahamtA - mamatA baMnenA cheda uDADanArA prasaMgo kudarata ApoApa yoje che. kAraNa ke pAtratA namratAmAMthI Uge che. ane nikhAlasatA e to AMtarika zuddhinuM ja pragaTa svarUpa che. jaina Agamo kahe che : "saraLa ane zuddha che jenuM citta tyAM dharmanI sthiti." jyAM nikhAlasatA - saraLatA AvI tyAM dharma Ave ja. ane dharma Ave tyAM zuddhi to pAyAmAM hoya ja. A dharmane lIdhe aMtaranAda ApoApa sAco rasto dAkhavI de che. Ama A rIte ne zraddhA "buddhi" ane zuddhinI triveNI vAta bIjI bAjuthI samajAvI. (2) jyAre ApaNe Ama to vyakti chIe "eTale ApaNe jevA sAmI vyaktimaya banyA ke tarata sAmI vyakti paNa ApaNAmaya banavA prerAya che. eTale kudaratI rIte ja mArgadarzana meLavavAmAM nAnapa nahIM anubhave. UlaTuM potAnuM gaurava anubhavaze. jema saMto AgaLa mArgadarzana meLavavAmAM gaurava anubhave che tema. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe saMtabAla
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3che. pUnA, tA. 24-12-74 marajiyAta sAdAI - zrImaMtAI hovA chatAM kema rAkhavI ? zrImaMtAInAM dUSaNothI bacavuM hoya to garIbI mAphaka sAduM jIvana "zrImaMta hovA chatAM paNa jIvavuM. marajiyAta sAdAI - dareka rIte - zrImaMtAI hovA chatAM kema rAkhavI ane vadhAravI" A agatyano muddo gurudeva pAse samajazuM. tA. 30-12-74 (1) "sabame samAna tUhI" e A agatyanA muddAmAMthI eTale ke garIbImAM amIrI vedavI ane amIrI chatAM garIbI vedavI "emAMthI ApoApa phalita thAya che. (2) durjana ane sajjanano dAkhalo alaga che e kharuM. paraMtu mANasa durjana jyAM janmathI nathI hoto chatAM durjana thaI jAya che "tyAM samAjanI paristhitino paNa vicAra karavo paDe che. A vAta pelI TaoNlsToyanI kAlpanika vArtA je "sahakAra jhAMkhI"mAM AvI che te parathI samajAI jaze. ApaNe e ThekANe bhale sakAraNa paNa AkaLA thayA eTale ApaNI akaLAmaNa na jhIlI zakanAra daMbha karavA prerAya che. ane jo daMbha karaze to vaLI daMbhathI ThagAyelo mANasa bIje ThekANe daMbhano pratikAra karavAmAM hiMsaka banavAno. ane ema hiMsA ane satya haMmezA bevaDAtuM ja pAchuM prathamanA mAnavI AgaLa naDavAnuM. A dAkhalo jema-jema UMDANathI vicArazo tema tema chevaTe mUDIvAda tarapha abhAva thaIne svaicchika garIbI tarapha ApaNane dorI jaze. saMtabAla ciMcaNa, tA. 2-1-75 nijAnubhavonI yuvAna peDhIne lahANa "cicaNa tA. 25-12-3thI tA. 6-1-75 somavAra sudhI rasoDuM kholI rahyA. te daramiyAna keTaloka vArtAlApa ane pravacano gurudevanAM TaeNpa karyA che. daramiyAna ATha divasamAM gurudeva sAthe chUTaka vAto nIce mujaba thaI che. (1) gurudeva bolyA, "koIpaNa kAraNasara - mAMdagI athavA avasthA, zarIrathI jyAre aTakI javuM paDe tyAre "manane asvastha karavuM nahIM ke prasannatA zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 choDavI nahIM. bhinna anubhavono lAbha yuvAna peDhIne ApI e rIte potAnI zarIra zakti-yuvAna zakti dvArA - kAma karI rahI che ema samajI "pUrNa samAdhAna mAnavuM - rAkhavuM. Ama karavAthI taruNa peDhI sAthe nijAnubhavonI lahANa ka2tAM ota-prota thavAze' eTale mAruM zarIra have nathI cAlatuM" te vicAra bhAgyeja Avaze to AnaMda raheze. (gurUdevanuM A sUcana ghaNuM vyavahAru ne navIna dizAsUcaka che.) (2) "saMsAra ke viparIta dazAthI "bhAgavuM te nirbaLatA ja che. javAbadArIo pratye udAsIna thavuM agara tyAga ane anAsaktinA nAme durlakSa karavuM te barAbara nathI. saMgharSa kleza karavo ke ArATorI karavI te sAdhanA bAdhaka ja che. aMte to paristhiti aneka gaNA jo2thI eka yA bIje rUpe sAmI Ave ja che. cAlI jatI nathI. eTale chellA zvAsa sudhI jhajhUmavAno - game tevI paristhiti Ave to paNa - jusso-tAkAta ane svasthatA mANase TakAvI rAkhavAM joIe." (gurudevanI A vAta paNa mArAmAM rahelI azakti - nabaLAI dUra karavA upayogI che. gurudevanA uparanA sUcananA anusaMdhAnamAM mane vinobAjIno dAkhalo yAda Avyo. "pratikAra" zabdaja temanI kAryavAhImAM nathI chevaTe A je sthiti e AvI ke "mUMgA sAkSI banI temaNe badhuM jovuM paDe che ati khinna ane vyathita manathI. asatya sAme pratikA2 ka2vAno jusso ane tAkAta gAMdhIjImAM vipula pramANamAM hatAM. teo chevaTa sudhI asatya ane anyAya sAme jhajhUmatA rahyA "ne he rAma karatA - kahetA prANa choDyA.) - ciMcaNa, tA. 4-1-75 vara vinobA-gAMdhIjInuM dhArmika aMga saMta vinobAno mauna viSayano tamAro abhiprAya joyo. ema mAnavAmAM vAMdho nathI. sAtho sAtha gAMdhIjI karatAM "vinobAmAM eTalI UNapa mAnavA karatAM gAMdhIjInuM te sAmAjika aMga che. (jema paMDita javAharalAla rAjakIya aMga baneluM tema, paraMtu gAMdhIjInuM koI dhArmika aMga paNa banavuM joIe) ke je A baMnene sAMdhavAnuM nimitta ApavA uparAMta bIjI paNa ahiMsaka samAjaracanAnI vAta AgaLa laMbAve ! je kudaratI rIte bhAla naLakAMThA prayogamAM phalita thAya che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe saMtabAla
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra6 tA. 5-1-75 "huM kahuM tema prabhue vartavuM joIe" tevI mAnyatAmAM prabhuzraddhA kAcI paDe che (1) Ama to prabhukRpAnI vAta zraddhALu mAnavI avazya karato hoya che. paraMtu sAthosAtha "huM kahuM ema prabhue vartavuM joIe" ema paNa mAne che. athavA "mArI AzA pUrI karo" evI apekSA rAkhI-rAkhIne cAle che. jethI prabhuzraddhA mULamAMthI kAcI rahI jAya che. kharI rIte to "prabhu kare (te ja sAcuM) ema mAnIne temAM potAnI jAtane goThavI devI joIe. "he prabhu! mAruM nahIM paNa tAruM dhAryuM ja thAo." ema kahevuM ghaTe. (2) tevuM ja "gurukRpA" athavA guruzraddhA vize paNa samajavuM jarUrI che. kharI rIte to "mA" pratye "gurubhAva"nI dazA rAkhavI. (e "vizvamayatA"nI draSTie jarUrI vadhu lAge che. kAraNa ke baMnenI (tamArI) ekatA bALakone asara karI che ane karI jaze. (3) sAdAInI vAta ane amIrImAM garIbI mANavAnI vAta badhIja rIte upayogI thaze. dasamo guru nirvANadina 4-1-75 saMtabAla nikhAlasatA ane pukhtatA ekabIjAnAM virodhI nathI gurudeva bolyA : "nikhAlasatA ane pukhtatA paraspara virodhI nathI (balluM pukhtatAnA pAyAmAMja jo nikhAlasatA haze to ja te - pukhtatA daDha thavAnI (TakavAnI ane vikasavAnI hA ! nikhAlasatAmAM jAgRti rAkhavI jarUrI che) ethI jAgRtithI pukhtatA ghaniSTha thaze ane vikasI zakaze. Ama chatAM paNa jAgRti nahIM hoya vadhu ochuM bolAI jAya to paNa te jokhama kheDI nikhAlasatA choDAya nahIM (kAraNa nikhAlasatA ja chevaTe vizvamayatAnA mArgamAM khUba khUba upayogI thavAnI. eTale pukhtatA jo pUrI sAdhavI hoya to jAgRti pUrNa (nikhAlasatA prathama Avazyaka ane upayogI che.) zrI sadguru saMge : vizvane paze.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 prANane ArAma mRtyuthI ja maLe che (2) "dehAdhyAsa ocho karavA "mRtyakALano amRta khovo" e lakhANano UMDo abhyAsa ane ciMtana karavAnI jarUra che. vinobAjInI bhASAmAM kahIe to "prANane ArAma to mRtyuthI ja maLe che" e ArAma jarUrI paNa che ja, to pachI zA mATe mRtyunI bhIti rAkhavI ?" gurudevanuM A kathana ciMtanIya che. gurudevanA ekAsaNAne" Aje aDhI varSa thayAM. (25-1-75) abhigraha pUro thato nathI. gurudeva kahe "samaya thaze tyAre badhuM thaI raheze (kALa pAkyo nathI)" A aMge badhAnI ciMtAnI - ekAsaNA aMge vAta gurudevane kahI, vAto parathI evI chApa paDe che ke prabhAbena jo cicaNa rahevA Ave to kadAca gurudevano abhigraha pUro thAya. ciMcaNa, tA. 6-1-75 naranArI ekatA - anAgraha ane abhigraha (1) strInA guNo paikI e guNa puruSa potAmAM vadhAre ane puruSa guNo paikI evA guNo strI potAnAmAM vikasAve emAM vAMdho nathI, kAraNa ke chevaTe to baMnee ekarUpa (sarvAgI rIte) thavuM che ne ? to ja mokSamArge saphaLa thaI zake. paraMtu strI potAnA sahaja guNone tilAMjali ApI athavA potAnA sahaja guNone harakata Ave e rIte puruSa samovaDI banavA prerAya ane e ja rIte puruSa strI, samovaDo banavA prerAya te barAbara nathI ethI daMbha Ave che athavA vikRti pedA thavAno bhaya rahe che. (2) satyAgrAhI ane satyAgrahI vize kudaratI rIte saMta vinobAnuM lakhANa AvavAthI ThIka kahevAI gayuM "ane temane samajAI paNa gayuM." atyAra sudhI Agraho bahu rahyA che to have anAgrahI vRtti paNa keLavavAnI ThIka-ThIka jarUra raheze. (3) abhigraha jaldI pUro thAya te dizAno paNa jo vadhu paDato jhoka thaze to "kAcuM kapAyuM" jevuM thavA bhaya rahe che. sahaja sahaja prayatno thAya te judI vAta che. moTe bhAge to AvAM kAryo prabhu prArthanA ke kudarata maiyAnI prArthanAthI saraLa thatAM hoya che. bahena "P'ne tapa ane tyAga paratve prema che, temAM khoTuM nathI. zrI saguru saMge : vizvane paze
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 (4) dehAdhyAsa choDavAnA prayatomAM "ahamatA-mamatA vALo" lekha paNa vAraMvAra vicAravAthI thoDIka madada maLavA lAge to navAI nahI. tA. 6-1-75, prabhAta saMtabAla tA. 23-3-75, cicaNa vyaktitvane ogALavAnI jarUra hA! "azma" paNa mULe to maulika guNa ja che. mAtra vizvamayatAnI sAdhanA vyaktitvane ogALavAnI ke vyaktitvane vistAravAnI nathI thatI (tyAM lagI) te abhimAna yukta "ahuma" rahetAM "vizvamayatAne badale ahaMkAra"mAM pariNamI jAya che. viveka cUDAmaNimAM Adya jagadguru zaMkarAcArye A ja vyAkhyA "ahaMkAra"nI ApI che. phalAkAMkSA rAkhavAmAM "utAvaLa" rUpI "hiMsA" tarata AvI jAya che. (mATe phalAkAMkSA ane zAMti virodhI bane che. bAkI phAlAkAMkSA gara (paramAtmA) kiMvA "vizvamayatA"mAM ogALI zakAya to pachI dhIraja, samatA ane zAMti traNeya rahevA saraLa banI zake che. saMtabAla tA. 25-12-74thI 6-1-75 niHzaMsaya banavA gurunI jarUra (1) gurudeva bolyA, "gurunI jarUra eTalA mATe che ke tethI - guruthI sAdhaka ziSyanI dvidhA ghaTatI jAya che. pariNAme sAdhakanuM mana ane vicAro cokhu ane spaSTa thAya che, AthI kAryadizA ane draSTi sAro rahe che" gurudevanI vAta mudAnI che. moTe bhAge gaDamathala, sa:zaMka mana, A sAcuM ke te sAcuM, A jAtanI manodazAmAMjA mAnavI jIvana vitAve che. A badhI anizcanIya sthitimAMthI ugaravA guru - Guide sAMnidhya ane doravaNI jarUrI bane che. guru sahAre ghaNA bina jarUrI kaleza ane du:khomAMthI bacI javAnI Aja sudhInA svAnubhava che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 nikhAlasatAmAM jAgRtinI jarUra (2) gurudeva bolyA : "nikhAlasatA rAkhavI joIe. sAthe, jAgRti paNa joIe. eTale ke nikhAlasatAmAM jAgRti jarUrI che." gurudevanI A vAta vicAravA jevI che. kevaLa adhUrI nikhAlasatA (bhoLapaNamAM pariName tethI kazo lAbha ke pragati thatI nathI.) nikhAlasatAmAM kALa pratye ane kSetrano sthaLa samaya ane vyaktino vicAra prathama thavo - rAkhavo jarUrI che. chetarapIMDInA prakAra (3) gurudeva bolyA : "koIne na chetare paNa pote chetarAya te sAruM che e jAtanuM gAMdhIjIe kaheluM. AnA cAra bhAga che. 1. bIjAne na chetare ane pote na chetarAya A varganA uttama. (2) bIjAne na chetare ane pote chetarAya. A varganA madhyama. (3) bIjAne chetare ane pote na chetarAya (sAmAnya duniyAdArImAM bane che tema te nIcalA varganA kahevAya.) A sivAya eka cotho alpavarga che. je (kalyANabhAvanAthI jJAnapUrvaka - samajavA chatAM - bIjAthI chetarAtA hoya, paNa aMte to chetaranAraja pastAya evI sthiti sarje. (4) gurudeva bolyA, "koInI zraddhA kadI DagAvavA prayata sudhdhAM karavo nahIM. je jyAM hoya tyAMthI ja tene AgaLa levo (je vyakti para zraddhA hoya temAMja tene protsAhana ApavuM.) tA. 26-3-75 ahamatA-mamatAno tyAga mANasanuM tana nabaLuM hoya, emAM A jiMdagI uparAMta pUrvakALanA karmo paNa kAraNarUpa jarUra hoI zake. kizoralAla mazarUvALAnI kAyA (damimala rahetI te) udAharaNa rUpa che. uparAMta zarUAtamAM mANasanuM mana paNa nabaLuM hoya athavA pramANamAM sabaLa banavA chatAM nimitta to prabaLa maLe pAchuM nirbaLa banatuM jaNAya. paraMtu jo ahamA-mamatAno tyAga ane vyaktittvane vizvamayatA tarapha laI javA mATenI guruzraddhA ke paramAtmAzraddhA jAgRtipUrvaka TakI rahe to paNa (temAM paNa) saphaLatA dhIre-dhIre vadhatI javAnI zakyatA rahelI che. gItAmAMnI arjunahAlata vicAraNIya e draSTie paNa che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 43 zraddhAnI vAta eka taraphI nathI; baMne taraphI che. mane lAge che ke niHsvArtha prema thato jAya tema-tema prathama-prathama vizvAsa vadhato jato hoya che ane pachI zraddhA paNa vadhavA mAMDatI hoya che. tA. 23-3-75 saMtabAlA" vahetA jagatanA pravAho sAthe anusaMdhAna joDavAthI thatuM samAdhAna "eka prasaMga" hari IcchA bahene potAnuM zarIra sevA-kSama rahyuM nathI, enI ciMtA teo ekathI vadhu vAra kahetAM hatAM. te parathI temane ApaNe "vizvamayatAnI draSTie vahetA jagatanA pravAho sAthe anusaMdhAna joDI rAkhavA pUrepUruM samAdhAna maLaze ema kahevuM. A vAta jarAya navI nathI. jaina graMthomAMnI pelI bAhubali munivALI vAto vAraMvAra ApaNe uccArIe ja chIe. brAhmI suMdarI sAdhvIoe vIrA morA gaja thakI heThA Utaro" gaje caDhyA kevaLa na hoya vIrA morA re gaja thatI heThA utaro" e kAvyapaMkti lalakArI ane muni bAhubali tarata cetI gayA, ane pagaluM upADyuM ke tatkAla "kevaLajJAna" thaI gayuM hatuM. pagaluM upADyuM, enuM ja nAma che, te vakhatanAM prathama tIrthaMkara bhagavAna vRSabhanAthanAM caturvidha saMgha vALA (samAjagata sAdhanA athavA vizvamayatAnI draSTie vahetA) jagatanAM pravAho sAthenuM anusaMdhAna ! e anusaMdhAna rAkhIne bAvIsamA (jaina AgamamAMnA) neminAtha tIrthakaranA caturvidha saMghavALA jagatanAM pravAho sAthenuM anusaMdhAna ja gaNAya. te rAkhIne temanA jamAnAmAM gajasukumAra nAmanA muni ekalA smazAnamAM sAdhanA karavA gayelA, jarUra kevaLajJAna paNa pAmI gayA. ane pArAvAra kaSTo chatAM dhIraja, samatA ane zAMti rAkhI kaSTo ApanAre potAne mokSa pAghaDI baMdhAvI che, teno artha tAravIne sukhe kaSTa sahI zakelA." saMtabAla" zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 pUnA, 6-2-75 ghaDapaNe gurudevanuM svAcyA eka divasa teonAM paganA duHkhAvAnI vAta nIkaLatAM gurudeva bolyA : "page Ama ThIka cAle che, haravA-pharavAmAM ekaMdara harakata nathI AvatI eTale bIja vAMdho nathI. bAkI je thoDo duHkhAvo ane paga vaLe che, te have pUre sAruM thAya ema lAgatuM nathI. bIjuM navuM lohI paNa A uMmare Ave nahi, eTale paga atyAre jeTaluM kAma Ape che teTaluM samAdhAna che. vacce vAnagAMva ekavAra gayelo tyAre pagano khyAla vadhu Avyo; thoDo pravAsa karavo hoya to thAya bAkI lAMbA pravAso na thAya." gurudevanI mAnasika sthiti ane jAgRti eTalAM jabbara che ke, Ama anAyAse vAta nIkaLe tyAre yAda-khyAla Ave ke "gurudevane zarIra dRSTie ghaDapaNe have gaDha gheryo che. bethI traNa oparezana agAu thayelAM ane ghera-ghera mAdhukarI-jAta jAtano khorAka ane rAMdhavAnI rIta hoya tyAMnuM bhojana jIvanabhara levAnuM. badhAno khyAla temaja sakhata tapazcaryA ane kaThaNa pAdavihAra pravAso samagra rIte karatA, je svAthya gurudeva Aje dharAve che te khare ja suMdara che, bIjA sAdhu ke yogInI sarakhAmaNImAM joke AvA suMdara svAthyanuM bIjuM pradAna kahI zakAya tevuM kAraNa che, "sadAya prasanna rahetuM gurudevanuM mana ane smita sabhara rahetuM temanuM mukhAraviMda joke AvI zarIra mananI praphullatA ane skUrti, mahAparizrama dIrghakALano mAne che. Ama, chatAM paNa eka evuM prema tattva gurudevanI sAdhanAmAM svazarIra ane jIvana mATe astitvamAM jovA maLe che. atyAranI taMdurastI para vicAra karatAM ke, lonAvalA svAmI digaMbara mAphaka sAdhanA ane tapazcaryAmAM, gurudeve zarIrane sUkavI ke karamAvI kRSa karI nAMkhyuM nathI ke nathI bIjA yogIo mAphaka haThaganAM sakhata ane kaMIka tAmasI prayogo ane kriyAo karI ke zarIra para saMyama ane tapazcaryAnAM nAme khoTo julama ke trAsa varatAvyo. TUMkamAM, manarUpI mAMkaDAne kAbUmAM rAkhavA, jarUra hoya teTalI ja sakhatAI-yama, niyama sAthe sapramANa tapazcaryA zarIra para gurudeve rAkhI viveka jALavyo che tevuM lAge. tA. 23-3-75 jemane phALe jeTaluM kAma nisarga maiyAe levuM hoya teTaluM temanuM manatana, sAdhaka-sAdhikAno potAno e mArgamAM zraddhA bharyo puruSArtha kharekharo hoya to nisargamaiyA paNa rAkhatI ja hoya che. jaina zAstromAM vraja, vRSabha rUpe zrI sazura saMge : vizvane paMthe
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 A vAta tIrthaMkaro mATe karI ja che, bha. mahAvIrane aneka ane asIma saMkaTo (jaina paribhASAmAM jemane upasarga ane pariSaho kahevAya che te) AvyA chatAM zarIra sArI peDe TakI raheluM. alabatta chelve-chelle lohIkhaMDavALo thoDA vakhata pUrato thaI Avelo, e kharuM. abhigrahanI vAta paNa preraNApAya tevI jaina graMthomAM Ave che. bhagavAna vRSabhanAthane bhikSA maLatI nahotI. joke temAM te kALanA loko sAdhupuruSane zuM apAya teja samajatA na hatA. evI vAta sAthosAtha Ave che, eTale hAthI, pAlakhI ane bIjI evI sAmagrIo dharatA, paNa khorAka dharatA ja nahIM. khorAkamAM zeraDIno rasa emanA pautra zreyAMsakumAre dharI pAraNuM lAMbA samaye karAveluM. te nimitte varSItapa (savitAbenanA varSItapa)nA pAraNAmAM kaheluM tema "ekAntarA vagere upavAsAdino varSItapa thAya che. bhagavAna mahAvIrano abhigraha to keTalo badho Akaro hato, chatAM kudaratamaiyAnI madade ane lokomAM vicAro "sahejegatizIlapaNe" AvavAne kAraNe te pUro thayo ja hato; eTale kadAca jiMdagI hotA paNa pUro thaI jAya, to kazI navAI nathI. mULe to Avo vicAra karanAre paNa dhIraja khUba ja rAkhavI joIe. (pUjya gurudevanA ekAsaNAM aMta sudhI pUrA thayAM na hatAM.) parasparo upagraho nauvAnAma e paNa jo AtmAnuM lakSaNa ja che ane "vibhutva" paNa AtmAno jJAna jevo ja guNa che. tema mAnIe to ekamekanI sevA karavI te sahaja ja bane che. ciMcaNa, tA. 23-3-75 da "saMtabAla" ahaMkAranuM vidhAyaka pAsuM jema "ahaMtva" kevaLa nakAravA jevI cIja nathI paNa vyaktittvane vizvamayatAmAM ogALavA jevI cIja che. matalaba "ahaMkAra"nuM pAsuM mAtra niSedhAtmaka rIte ja na vicAratAM enI vidhAyaka bAju vikasAvavA prayatna karavo vadhu nakkara ane saraLa banI jAya che, tema "brahmacaryanAM navAM mUlyo'' e pustakamAM nemi munie "vAsanA kSaya'" mATe vidhAyaka bAju vikasAvavAnI paNa ThIka preraNA ApI che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe "saMtabAla"
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4s ciMcaNa, tA. 23-3-75 nara-nArInI otaprotatAmAM vAsanAkSayanuM mahatva nArInI otaprotatA naramAM jeTalI vadhe, eTale teTale aMze dehe nara rahevA chatAM, "sakaLa jagatanI banI janetA" bhAva lAvI je "vizva vAtsalya"nA dhyeyamAM ane dharmamaya samAjaracanAnA kAryamAM gatizIlatA lAvI zakAtI hoya che. ane nArInI otaprotatA naramAM to ja pUrepUrI rIte TakI zake che ke jo naranI zakti dine-dine vadhatI jAya ane chatAM vAsanAkSaya mATe vIryavyaya vadhato aTakAvI krame krame saMyamamAM vRddhi thatI jAya. Ama upalaka rIte jotAM rAma sItAmAM laTTa banI gayelA lAge, paNa "vAsanA kSaya"nI dizA keTalI majabUta hatI ke jethI sItAno pratyakSa dehaviyoga kharekharA bhoganA TANeja sahI zakyA. ethI rAmathI savAyA lava-kuza janmI zakyA hatA. jamanAlAla bajAja ane jAnakIdevInI dAmpatyajIvananI vAta paNa samajavA jevI che. "saMtabAla" punA, tA. 16-2-750 IndirAbena ane jayaprakAzajI eka bIjAnA pUraka thAya gurudeva 30-1-75nA patramAM lakhe che : "raziyA-bhArata karAro thayA. temAM paNa IndirAbahenanuM nimitta jhaLakI UThyuM ane chatAM amerikA-cInathI alaga pADIne pAkistAna sAthe karAra thavAmAM IndirAbahena ja soLe kaLAe jhaLakI UThyAM. IndirAbahena ane jayaprakAzajI ekabIjAnA paraspara pUraka thAya e rIte maLavAnI vAta jarUrI che. jethI IndirAbahena DAberI koMgresIo tathA jamaNerI sAmyavAdIothI UgarI jAya. chevaTe koMgresanA vibhAjana eka thavAnI bhUmikA sarjI zake ane zrI jayaprakAzajI mUDIvAdI-komavAdI tathA DAberI sAmyavAdIo vagere rASTra pratyAghAtI tatvothI aLagA paDI jAya" Ama to gurudevanI A vAta ThIka lAge che. paNa rASTrahitanA stare vicAratAM IndirAjIe saravALe rASTrane naitika ane Arthika rIte lAbha karyo che ke vadhu geralAbha teno nyAya bhAvi ItihAsakAra ane AvanArI peDhIo karaze. baMgalAdezanI vijayanI haju eTalI badhI asara Aja cAra varSe paNa ApaNA mana para tarapheNa karanAra paNa draDha che ke chellA cAra varSamAM je Draw Backs rASTranA AvyA te sarva zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ doSano Topalo te vyakti ke saMjogo cAhe to rASTriya ke AMtararASTriya para DhoLIne, IndirAjInA ajoDa netRtvanI chAzavAre tArIpha karavAmAMthI ApaNe navarA thatA nathI. atre e na bhUlavuM joIe ke koMgresanA siddhAMto ane tattvonI tArIpha pharI tene TakAvavI e eka vAta che ane te saMsthAnA netA hovA chatAM IndirAjInI tArIpha karavI temAM "AmAM guNa-avaguNa baMne hoya che." guNa karatAM zakti tArIpha karavA jevuM thAya che. te bIjI vAta che. IndirAjI sAmyavAdIothI gherANAM che. e hakIkta A patramAM gurudeva paNa kahe ja che. eTale raziyA-bhArata karAro, keTalA sArA thayA te samajI zakAya tevuM che. simalA karAra bAda pAka sAthe maitrI vadhI gaI ane A sub continent para zAMti patharAI gaI tevuM dekhAtuM nathI. eka taraphathI guNapUjA ane dharmamaya samAja racanA mATe ApaNe pratijJAbaddha chIe - "gAMdhIjI sAthe vyaktigata vibhUtiyuga Athamyo - have samAjagata vibhUtiyugano yuga che." ema kahIe chIe. bIjI tarapha rASTrastare naitika mUlyonuM sva-svArtha kAje - sattA ane khurazI mATe khulleAma khaMDana karavAmAM "jene nathI AMcako lAgato ke du:kha thatuM evA IndirAjInI jAheramAM ApaNe tArIpha karatA rahIe - gAMdhIjI sAthe vibhUti yuga gayAnuM kahIe ane bIjI taraphathI IndirAjI eka ane ajoDa vartamAna netA, pachI te game tema varte ke bole to paNa barAbara ja kare che. ema pratipAdana karIe, te jaze to "deza UMdho catto thaI jaze (jo ke IndirAjIe potAnI ApakhudI ane sattA lAlasAmAM dezanI Aje AvI asahAya sthiti ja karI che.) ema samajavuM temAM kudarata paranI zraddhAnI kamataratA ja che naheru pachI koNa ane zuM thaze e prazna jema kudarate ja solve karI, "zAstrI jevA nAnA mANasane moTA banAvyA tema IndirA pachI koNa e dezanuM zuM thaze te zaMkAmAM tathya nathI. "bahuratnA vasuMdharA" ema dezamAM "mATI" pAke ja che. J. P paNa eka rIte joIe to IndirAjInA Apakhuda vartananI ja ADapedAza che. naheru mAphaka pratispardhIo tarapha mAna ane kuNI lAgaNI - lokasabhA pratye Adara ane janatA pratye dilano prema IndirAjIne nathI te vAta have kAMI chUpI nathI. ciMcaNa, tA. 24--75 nAnA mANaso mAraphata moTAM kAmo madhyamarUpe nAnA mANaso mAraphata moTAM kAmo mahApuruSo karAvI zake che. kAraNa ke nAnA-mANasomAM je lAghava graMthI hoya che te mahApuruSonI chAyAmAM rahevAthI dUra thAya che. ane nAnA mANasomAM gauravagraMthIno saMbhava bhAgye ja raheto hoya che. zrI guru saMge : vizvane paMthe
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 eTale emanI nikhAlasatA ane AMkho siMcIne AdarelI zraddhA, sArI peThe phaLI jAya che. rAmAyaNamAM hanumAna "baTuka thaIne gayA hatA - paNa sauthI moTAmAM moTuM kAma emanA dvArA ja rAmanuM thayuM, te jANItI vAta che. trijaTA rAkSasI nAnuM mANasa hatI, paNa sItAnI rAmagamananA vilaMbe je dhIraja khUTI tyAM trijaTAe pUrti karI hatI. zaMkA ke saMzayanuM mahatva ane maryAdA saMzaya ke zaMkA to buddhi che tyAM lagI thavAnA ja. paraMtu buddhinA samAdhAna mATe ja te zaMkA ke saMzaya hovAM joIe. buddhine bahekAvavA mATe nahIM. IndrabhUti gautama vArevAre bhagavAna mahAvIrane prazno pUchI thakavatA, paNa mahAvIre samAdhAna ApyuM, eTale basa mahora chApa mArI anusaratA. to ja AnaMda zrAvaka pAse mAphI mAMgavA pahoMcI gayelA te nahIM to zrAvaka pAse AvA mahAjJAnI tarata tarata mAphI mAMgavA pahoMce kharA? gAMdhIjI gayA bAda gAmaDAne naitika rIte saMgaThita karavAnI jarUra hatI bahu sAruM thayuM tame "IdirAbahenane nimitte A vAta carcA. Aje deza ane AkhuMya jagata "saMkrAnti" nI paristhitimAM hoI "bhArata dvArA" jagatanuM kalyANa" ane "gujarAta dvArA bhAratanuM kalyANa" ApaNe mAnatA hoIe to gAMdhIjI gayA bAda saMta vinobA ane paMDita javAharalAla eTale ke koMgresa ane racanAtmaka kAryakara saMsthAnuM saMkalana karIne Ama janatA, khAsa karIne gAmaDAne naitika rIte saMgaThita karavAnI jarUra hatI te na thayuM, tene lIdhe AjanI paristhiti che. AmAM vyaktino doSa na kADhIe. paNa paristhitino doSa kADhIe. sabhAgye bhAla naLakAMThA prayoge samULago dora bhale nAnA kSetramAM paNa sAcavI rAkhyo che. mATe ja jema saMta vinobA AvI gayA e pradezamAM paMDita javAharalAla AvI gayA, tema IndirAbena Ave te jarUrI che. jethI IndirAbahena ane J.P. nuM milana saphaLa thaI zake. saMtabAla" zrI saguru saMge : vizvane paMthe
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 49 khaMDa: bIje A vizvamayatA ane rASTrIya kaTokaTI, tA. 24-3-75 DAyarI lakhavAmAM zuM sAvadhAnI rAkhavI joIe ? noMdhasUci rAkhavAno vicAra Avyo te sAro che. vyaktigata nAmo vize DAyarI (noMdhapothI)mAM sAvadhAnI rAkhI che. haju paNa vizeSa rAkhavI kAraNa ke ApaNe sAmA mAnavInuM eka pAsuM joIne UNapa varNavIe ane keTalIka vAra bIjuM pAsuM evuM suMdara hoya ke te UNapa paNa emane bhaviSya zobhArUpa banI jAya athavA anAyAse nIkaLI paNa jAya! eTale vizleSaNa jarUra karI zakAya. paNa be bAbato tyAM khAsa dhyAnamAM rAkhavI : (1) "mane A pAsAMthI jotAM Ama lAgyuM che - evo ullekha bhUlAI na jAya." te satata jotAM rahevuM ane (2) moTe bhAge guNalakSI ja daSTi rAkhavI. saMbhava che ke ApaNe guNavarNanamAM atyukti karI besIe paNa jenI sAthe ochAmAM ocho saMbaMdha hoya' tyAM guNonI atyuktimAM harakata nathI. najIkano ane pUrvagraharahita saMbaMdha hoya tyAM atyukti thAya to kadAca harakata Ave ! - saMtabAla pati-patnInA pArasparika samarpaNathI deha-mUcha ochI thAya che. keTalIka vAra evuM bane che ke "AzA-apekSA kharekhara aihika ane bhautika che ke jIvananA vikAsalakSI athavA AdhyAtmika che" te kaLavuM kaThaNa che. AthI ja koI bhakta kavi jevAe kahyuM che ke, "mAre to mokSe javAnI AzA-apekSAya rAkhavI-javAnI nathI." TUMkamAM prathama to badhA ja prakAranI AzA-apekSA prabhu ane gurumAM samarpi ja devI sArI. joke A kAma mArI zarIrane sulabha hoya che eTaluM puruSa zarIrane sulabha nathI. kAraNa ke nArI zraddhApradhAna ane vizeSa hRdayapradhAna hoya che, jyAre nara tarkapradhAna ane vizeSa buddhipradhAna hoya che. joke jarUra to hRdaya ane buddhi banneyanI che. jethI gRhasthAzramI pati potAnI patnImAM samarpita thaI jAya ane gRhasthAzramI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe saMge : vizvanI vAto - 5
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa0 patnI potAnA patimAM samarpita thaI jAya. AmAM jo koI saMtajananI mArgadarzaka madhyasthI hoya to AvA pati-patnInA pArasparika samarpaNomAM prathama je dehamUcha vadhu paDatI thavA saMbhava che te ApoApa ochI thaI bannenA vyaktitva vizvamayatAne paMthe vahevA mAMDe che. tA. 25-3-75 - saMtabAla ciMcaNa, tA. 25-3-75 strIsvabhAva - puruSano aham ogALavAnI zarUAta gharathI ja karavI joIe AyurvedamAM vAta, pitta ane kapha kahyA che. gItA ane vedAMtanI paribhASAmAM sattva, raja, tama kahela che paraMtu saravALe to e traNeyanuM mULa eka ja che. tema lAlasA ane vAsanAnuM mULa paNa eka kAmanA ja che. kahevAya che ke strIomAM kAma ghaNo" AvuM zAstro kahe che, paraMtu vyavahAramAM strIomAM bhoLapaNuM pAra vinAnuM haze. akAraNa irSyA pajavatI haze. kyAreka mithyAbhimAna ane UMDe UMDe rahelI kIrtilAlasA paNa kAma karI jatAM haze. lAghavagraMthi paNa kAma karI jatI haze, paraMtu moTe bhAge strIomAM kAmavAsanAnI pIDA pramANamAM ochI haze e AjanA yuganI vAstavikatA kahI jAya che. hA, ene (strIne) haiyuM khAlI karavAnI hUMphAtI madada satata joItI hoya che kAraNa ke nAnI dekhAtI vAtamAM paNa nArI sadhdha vyathita thaI UThe che. eTale ja eno pati jo enuM gaurava sAcA arthamAM karato thAya, enI nAnI paNa vyathAmAM potAnI nAnI chatAM sakriya sahAnubhUti purAvato hoya, to e nArI evA potAnA patimAM prabhupada AropI detAM jarApaNa khacakATa anubhavatI nathI. vaDIlo AgaLa, gurujano AgaLa "aham ogALavo sahelo che paNa zarUAta to gharathI ja, nArIthI ja karavAnI hoya che. gharathI ja zarUAta te AnuM nAma. paraMtu tyAM ja kaThinatA pArAvAra naDe che. nArIne ApaNA zAstromAM paNa ThIka ThIka utArI pADI che. joke zAstrakAra mahApuruSoe to vAsanA vijaya mATe "nArIne utArI pADI ke mAnavI enAthI aLago rahe cetato rahe, paraMtu eka vAra aLago rahyA pachI pAchuM otaprota thavAnuM che. te vAta adhUrI rahI gaI athavA bhulAI gaI! Aje ethIya e bhulAyelI vAtane prAthamikatA ApavI paDe che. - saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 51 ahaMkAranA prakAra 'ahaMkAra' vize svAmI kRSNAnaMda sarasvatInuM lakhANa noMdhavA jevuM che. "ahaMkAranA traNa prakAra che : (1) ajJAnIno ahaMkAra, bhaktono ahaMkAra ane jJAnIno ahaMkAra. ajJAnIno ahaMkAra paththara para kotarelI lITI jevo che, te kadApi dUra thato nathI. (AnuM kAraNa e ke ajJAnI pUrvagraho choDI zakato nathI.) bhaktano ahaMkAra retImAM dorelI lITI jevo che. pavana phUMkAya eTale retImAM dorelI lITI ApameLe bhUMsAI jAya che. bhakta hRdayamAM zaraNAgatinI bhAvanAno pavana phUMkAya eTale, ahaMkAra ApameLe aLago thaI jAya che. ane jJAnIno ahaMkAra pANImAM dorelI lITI jevo hoya che. e lITI dorAtI jAya tema tema pAchaLa te kSaNe bhUMsAtI jAya. e rIte jJAnInA vANI-vyavahAramAM 'aham'no upayoga thato hoya paNa te kSaNe ja enAM jIvanamAM to nirahaMkAra bhAva ja vyApelo hoya. (Ama thavAnuM kAraNa 'pUrvagraha parihAra' jJAnIo mATe sahaja hoya che te che.) ahaMkAra ogaLaze to ja mamatva maTaze. mamatva maTaze to ja prabhutA pamAze. hRdayamAM jo 'huM prabhuno chuM' e bhAvanA dRDha bane ane satata namratA ja ghUMTAyA kare, to ahaMkAra ApoApa ogaLe ane kRtajJatAno bhAva vadhu ne vadhu ghero banato jAya. ,, svAmI kRSNAnaMdanA uparanA vidhAna sAme - sAcosAca - gurudevanA DAyarI pA. 279 upara lakhANa che ke Ama to prabhukRpAnI vAta zraddhALu mAnavI avazya karato hoya che, paraMtu sAthosAtha "huM kahuM, tema prabhue vartavuM joIe' ema paNa mAne che athavA "mArI AzA pUrI karo" evI apekSA rAkhIne cAle che. jethI prabhu zraddhA mULamAMthI kAcI rahI jAya che. kharI rIte to "prabhu kare te ja sAcuM" ema mAnIne temAM potAnI jAtane goThavI devI joIe. "he prabhu mAruM nahIM paNa tAruM ja dhAryuM thAo" ema kahevuM ghaTe. pAnA 287 upara gurudeva spaSTa kahe che ke "atyAra sudhI Agraho vadhu rahyA che to have anAgrahI vRtti paNa keLavavAnI ThIka ThIka jarUra raheze." dl. 29-3-75 sAmenA pUrvagraha sAme joyA vinA nikhAlasa vartana rAkhavuM te vizvamayatA mATe jarUranuM che pUrvagraha ghaNI vAra dvitaraphI hoya che ! jANe-ajANe ApaNAmAMya pUrvagraha AbAda rIte rahIne uparano viveka-vinaya jaLavAve che; paNa te ApaNane joIe teTalo saMtoSa Apato nathI. A eka vAta thaI. paNa zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ paha sAmeno pUrvagraha hoya tyAre ApaNA pUrvagraha rahitatAnI asara ghaNe lAMbe gALe sAmAnAne thAya; to tyAM dhIraja rAkhavA mATe pUrvanA RNanubaMdhanI rahI gayelI kacAza jovA para mahApuruSo bhAra Ape che. TUMkamAM pUrvanA RNAnubaMdha khAmIbharyA na hoya ane ekAMtapaNe sAmenAno pUrvagraha hoya ja; to e sAmenAnA pUrvagraha sAme joyA vinA nikhAlasa vartana rAkhavuM, "vizvamayatAnA mArgamAM anivArya jarUrI che. A vAta tamArA svajano bArAmAM vicArazo to; kadAca ThIka ciMtanano masAlo maLI raheze. A vakhatamAM dakSiNa AphrikAnA pravAsanI phalazruti paratve je sAta muddAo tAravyA te sArA che. nivRttilakSI pravRtti ane pravRttilakSI nivRttinI jarUra mokSa mArgamAM nivRttilakSI pravRtti ane pravRttilakSI nivRtti ema baMne mArgo sAthosAtha jarUrI che. to ja vyaktigata ane samAjagata sAdhanAnI samatulAno vyaktivikAsa ane samAjavikAsa (kharA arthamAM to samAjazuddhi) thaI zake. jaina dharmamAM A mATe arihaMta ane siddha baMne koTio sarakhI rIte upayogI gaNI che. ema chatAM pRthakkaraNa karavAmAM Ave tyAM arihaMta (eTale ke tarIne tAravAvALA) uttama che ema kahI zakAya. te ja rIte zrAvaka jIvanamAM ya mokSa to maLI ja zake che paNa vyaktigata ane samAjagata sAdhanAnI samatulAnA vyaktigata vikAsa ane samAjazuddhi mATe uttama jIvana te sAdhupuruSo eTale ke saMnyAsagata sAdhujanonuM gaNAya. te puruSo nivRtta dekhAya, to ya teo pravRttilakSI ja nivRtti sevanArA ja gaNAya. gAMdhIjI Ama gRhastha hatA ane rahyA. paraMtu AMtarika ane bAhya baMne prakArano saMnyAsa to teomAM hato, ema kahI zakAya kharuM. tA. 29-3-75 - saMtabAla pUnA, tA. 1-3-75 vyakti tathA samaSTimAM rahela cetanAnI ekarUpatAthI prema mArge bahirAtma dazA dUra thaI zake gurudeva kahe che, "Ama bahirAtma dazAne samULagI dUra karavI hoya to vyaSTinA) ke vyaktinA zarIramAM rahelI cetanAnA ane samaSTinA zarIramAM rahelI cetanA banI mULa dRSTie ekarUpatAno jIvaMta anubhava thAya che." ATaluM ucca darzana, jJAna ke zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ v8 anubhava mane nathI, to paNa je thoDo anubhava che te parathI eTaluM to lAge ke prema vinA AvI jJAnadaSTi ane jIvaMta anubhava thavo zakya nathI. "prema mArge javAthI je eka prakAranuM mokaLApaNuM-muktatA lAge che te kevaLa anubhavagamya che. "premathI viruddhanuM vartana aMdara rahelI cetanAne raMdhe che, kuMThita kare che. ema jANye ajANya anubhava thAya che. "prema mArga eTale DhIlApaNuM, te vyAkhyA ke vAtane atre sthAna nathI. guruAjJA mujaba prema sAthe jarUra paDe tyAM saMgharSa pratikAranI vAta to sAthe Ave che kAraNa samaSTi sAthe rahIne jIvavAnuM che. eTale keTalIka vAra premanA nAme namatuM jokhI kAyaratA poSI zakAya nahIM. premamAM paNa zaurya, mAdhurya ane vIratAne sthAna che ja. paNa te AvezapUrvakanuM nahIM satyalakSI, dhIrajapUrvaka ThaMDI tAkAta sAthenuM che. ciMcaNa, tA. 2-3-75 nArIgauravane premapUrvaka apanAvavAnI jarUra bhArata dharmapradhAna bhUmi hovAthI e ja rIte e jagatane pIrase e jarUrI che ane bhArata eTale to bhAratano samaju nAgarika ja ne? eTale bhAratamAM samaju nAgarika tarIke ApaNe e dizAmAM sArI evI pahela karavI joIe, jema gAMdhIjIe karI. nArIgaurava yuganA bApu to puraskartA ja gaNAya. eTale gujarAtanAM ane pachI videza jaI AvelA bevaDI javAbadArIvALA tamArA jevAe to nArIgauravane premapUrvaka AvakAravuM e khUba gamaze. gAMdhIjI ahiMsaka samAjaracanA cAhatA. ApaNe e saMdarbhamAM cAlelA bhAla naLakAMThA prayogamAM, vizva vAtsalyanA dhyeye, "dharmamaya samAjaracanA" zabda vAparIe chIe. vinobAe paNa gAMdhIjInA saMta anugAmI tarIke nArI jAgRtino sAro kAryakrama upADyo che. - saMtabAla ciMcaNa, tA. 29-3-75 mRtyu vakhatanI mAnasika sthitinI agatya mahAvIranA anAryakSetranA pravAsanI vAta kevaLajJAna thayuM te pahelAMnI che. te aitihAsika ghaTanA samajavAmAM bhUla na thavI joIe. narasiMha, dayAnaMda zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarasvatInuM dUdhamAM kAca ApI khUna karyuM, Izune krosa para jaDI dIdhAM, gAMdhIjIne nathurAma goDasee goLI mArI evA deza-paradezamAM aneka dAkhalAo banyA che, ane bane che. temAM mRtyu vakhate temanI mAnasika sthiti kevI hatI? te ja mukhyapaNe jovAvuM joIe, to zaMkA nahIM thAya kAraNa ke pote vadhu paDato bhale zuddha hoya paNa khUna karAvanArI ToLI ke vyakti pote azuddha hoya (pachI kAraNa game te hoya) to e khUnanA banAvo AvA mahAyogIo upara thaI zake ja che kAraNa ke eka AkhuM vartuLa kharAba vAtAvaraNanI asara nIce AvI jAya ane evuM vAtAvaraNa karanAruM samayasara paribaLa na jAge, to AvuM banavAno saMbhava rahe che. gAMdhIjI ane saMta vinobAno phera dekhIto ja che. zrIkRSNanuM mRtyu karanAre IrAdApUrvaka nahIM paNa akasmAte tema thayuM che. - saMtabAla ciMcaNa, tA. 28-3-75 rAjakAraNa "vizvamayatA'mAM levAnuM che. mahAcetanA sAthe vyaktigata cetanAno anubaMdha satata cAlu rAkhavo gaI kAle bapore vAtacItamAM gurudeve kahyuM, "atyAre mood che? hoya to pelI indirAbenavALI vAta samajAvuM." A te kevI namratA kevo prema ? mAro mood joIne gurudeva vAta kare ke, mAre gurudevanuM jovuM joIe ? tyAra bAda gurudeve badhuM samajAvyuM. mane A vAtoe bahu apIla nA karI. "kaoNMgresa chApAvALo J.P virodhI lakhe tethI indirAjI sAcuM kare che badhuM ja, agara sAcA mArge cAle che te phalita thatuM nathI. sAco tALo to indirAno kaTTara virodhI (gAMdhI-naherunuM bolatAM tema) tenI prazaMsA kare ane phUla vere tyAre maLyo gaNAya. ane AvuM gAMdhIjInaherujI ane mAthAbhAre saradAra ema traNeya mahApuruSonAM jIvanamAM ApaNe najaronajara joyuM ja che ke, teonAM kaTTara virodhI paNa amuka bAbatomAM teonA mukta kaMThe vakhANa karatA. indirAjImAM "VENGENCE" vera, DaMkha sivAya virodhI mATe, pAzcAtya dezomAM thAya che tema lagAre snehanI chAMTa paNa nathI AvatI. vAta nIkaLatAM Aja savAre gurudeva kahe : "rAjakAraNa vizvamayatAmAM levAnuM ja che, mahAcetanA sAthe vyaktigata cetanAno anubaMdha-saMbaMdha satata cAlu rAkhavA mATe A jarUrI paNa che ja." AmAM mAro lagAreya virodha ke matabheda nathI. gaMdavADa zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55 jyAM vadhAre tyAM zuddhi eTalI ja ucca prakAranI thAya. jAgRti zuddhi, samabhAva ane AdarzanuM lakSa rAkhavuM ja paDe, te kSetra mahAupakArI ane sAdhaka nIvaDe che emAM koI zaMkA nathI. "bhAgeDu' vRttithI koI Adarza ke sAdhanA saphaLa thatAM nathI. te rojiMdA sAMsArika jIvanamAM roja jovA maLe che. mukti ke mokSa bhAgeDu vRttithI ke kAyaratAthI prApta na thAya. ciMcaNa, tA. 31-3-75 tarkasamAdhAna sAthenI zraddhA, zaraNAgati ane namratAnuM mahatva aMbubhAImAM tarkasamAdhAna sAthenI zraddhA hovAthI teo gAMdhI-prayogonA anusaMdhAnamAM zarU thayela bhAla naLakAMThA prayoganI anubaMdha vicAradhArAne suMdara Dhabe rajU karI zake che. emaNe jANe tana, mana ane sAdhana samajapUrvaka samapya hoya. tame joI zakazo ke anAyAse ja ucita samaye kudarata maiyA emane madada karI de che ane emanI zraddhA paripakva banAve che. surAbhAI paNa gaI tA. 8 thI 10 me lagI ahIM je kAryakara zibira thayo, tyAre zaraNAgati temaNe svIkArI pote haLavA thayA che. Ama hoIne kadAca ciMtanano samaya ocho le toye pravRtti vIratA sAthe nivRttidhIratAno tALo maLI rahelo jaNAze. AnuM kAraNa zraddhAmAM ja e zakti che. kome bharavADa hoI samarpaNa temane vaNikajanma karatAM saheluM gaNAya. gAMdhIjI AdhyAtmika puruSa chatAM rAjakAraNIya kSetramAM svaMyasevakanI hade namra banIne ghUsyA, tenI pAchaLanuM rahasya ane zrImadbho temanAmAM tathA amArA sagata pUjya gurudevamAM thayelo vicArapAta vicAratAM Aje indirAbahenanI videzanIti tamone temanAM pratye ghaNAM mAnanI dRSTie jovA preraze. bAkI bhraSTAcAra vagere dUSaNo to saMyukta koMgresa vakhatanAM, "sattA dvArA samAja parivartananI dizAmAM pedA thayAM che." - saMtabAla zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ paka ciMcaNa, tA. 31-3-75 vizvamAnava banavuM hoya to rAjakAraNane grAmAbhimukha banAvavA sakriya puruSArtha karavo paDaze rAjakAraNanI vAtanI jyAM lagI gaDa nahIM bese tyAM lagI "vizvamayatAnI sAdhanAmAM paripUrNa rasanI jamAvaTa nahIM thAya. eTale "vizvamayatAnI sAdhanAmAM jAte jo "vizvamAnava' banavuM hoya to jAte A badhuM samajI rAjakAraNane zuddha, saMgIna ane grAmAbhimukha banAvavA sakriya puruSArtha have karavo paDaze. paNa jAte vizvamAnava' na banAya to pachI je kAMI vizvAtsalyanA dhyeye dharmamaya samAja racavAno prayoga, gAMdhI-prayoganAM anusaMdhAnamAM cAlyo che temAM Aje paripUrNa zraddhAnA vicArathI ane pachI sakriya prayatnonA khyAlathI khUMpI javuM paDaze. e sAruM che ke mArI hayAtImAM ja tamane ekalAne ja nahIM bakke have to tamo bannene vizvamayatAnI sAdhanAmAM UMDo rasa ane acaLa zraddhA beThI hoya ema noMdhapothI parathI jaNAya che. jema bhagavAna mahAvIramAM rasa hato paNa bhagavAna mahAvIra pratye prazasta rAga hato to bhagavAna mahAvIranA mizananAM mukhya kartAhartA hatA chatAM indrabhUti gautamano mokSa bhagavAna mahAvIranI hayAtI lagI aTakI gayelo. AthI nirvANa samaye bhagavAna mahAvIre jANI joIne temane aLagA karelA je bhagavAna mahAvIranI hAjarImAM nahotuM thayuM te kevaLa (saMpUrNa AtmAnuM) jJAna temanI gerahAjarImAM thaI gayuM. A prasaMga vAraMvAra ciMtanIya che. eTale jema manoramAbahena ane tamArA vaccenI hArdika ekatA jarUrI che tema bhAla naLakAMThA prayoga pravRttiomAM dhIre dhIre vadhu sakriya banavuM anivArya jarUrI have dine dine banatuM jAya che tema lAge che. - saMtabAla ciMcaNa, tA. 31-3-75 samauna ekAMtavAsa daramiyAna gurudevane skUla kAvya nIceno "ajapA jApa' maMtra gurudeve mane ApyAne Aje barAbara eka varSa thayuM. niyamita A jApa prArthanA sAthe karuM chuM. guru AjJA mujaba eka varSathI A jApa Aje gurudeve DAyarImAM lakhI Apyo. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa . OM maiyA ajaMpAjApa tuM hI, taMdrA meM khvAba tU hI, tU hI tU hI maiyA tuM hI tuM hI (1) svara tuM hI, rasa tuM hI, gAna tuM hI, tAna tuM hI, tuM hI tuM hI maiyA tuM hI tuM hI (2) jAna tuM hI, bhAna tuM hI, jJAna tU hI, dhyAna tU hI, tU hI tuM hI maiyA tU hI tuM hI (3) dAma tuM hI, dhAma tuM hI, zyAma tuM hI, rAma tuM hI, hI tuM hI maiyA tuM hI tuM hI (4). niyamokI nema tuM hI, dharmo kA lema tuM hI, yogoM kA prema eka tuM hI, tU hI tU hI maiyA tU hI tuM hI (pa) saMto kA saMta tuM hI, bhakto kI gata tuM hI, tU hI tU hI maiyA tuM hI tuM hI (6) zakti kA sAra tuM hI, suSTi AdhAra tuM hI, hRdaya kA tAra eka tuM hI, tuM hI tuM hI maiyA tuM hI tuM hI (7) nadIpravAha tuM hI, vajIkA dAha tuM hI, urvikA rAhu, eka tuM hI, tuM hI tuM hI maiyA tuM hI tuM hI (8) vAyu kA sparza tuM hI, papa kA spaMda tU hI, gulo kI gaMdha eka tuM hI, tuM hI tuM hI maiyA tuM hI tuM hI (9) gaganaudyota re tuM hI, jIvana kI jayota - hI, tuM hI tuM hI maiyA tuM hI tuM hI (10) dehI meM prANa tuM hI, snehI meM sthAna tuM hI, sabameM samAna eka tuM hI, tuM hI tuM hI maiyA tuM hI tuM hI (11) bAlaka kI mAta tuM hI, sAdhaka kA zvAsa tU hI, sanmadAnAtha eka tuM hI, tuM hI tuM hI maiyA tuM hI tuM hI (12) tA.ka. : A kAvya "samauna ekAMtavAsa daramiyAna gurudevane skUreluM. vinaMtI karI eTale svahaste Aje lakhI ApyuM. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa8 tA. 26-5-75 bhAla naLakAMThA prayogamAM kheDUto ane saMto ja sthira rahI zakaze. kAryakaronuM DAmADoLapaNuM thAya tyAre zuM karavuM ? tenI samajaNa ApaNo bhAla naLakAMThA prayoga evI cIja che ke emAM ekalA kAryakaro to mutsaddIpaNAmAM phasAvAnA ja. saMkaTo ane pralobhano paNa tevA kAryakarone pajavavAnA ja. eTale ApaNe icchIe ke na IcchIe, paNa AvuM to banavAnuM. AthI jo samagra vizvamAnavothI kAma levuM hoya to akhUTa dhIraja rAkhIe ja. kheDUto ane saMto be ja ahIM vadhu sthira rahI zakaze. kAryakaronuM DAmADoLapaNuM thAya tyAM kaMTALyA vagara eka bAju kAryakarone ugArI levA ane bIjI bAju emanA parano vizvAsa jAte TakAvavo ane saMsthAnA Itara sabhyono paNa kAryakaro uparano vizvAsa TakAvavA prayatna karavo ja rahyo. AmAM kazuM asvAbhAvika nathI. - saMtabAla ciMcaNa, tA. 28-5-75 khoTI ruDhione kADhavA gurudevanA upavAsa tA. 27-3-75nA hoLI hatI. pAchalI rAte gheraiyAoe mahAvIranagarano varSo jUno kalAtmaka asala sAgano Akho daravAjo kADhI ane hoLImAM bALI nAkhyo. gurudevane A vAtanI khabara paDI, eTale thoDIvAra gaMbhIra thaI gayA ane pachI prasannatApUrvaka A ghaTanA mATe pote pAMca upavAsano nirNaya jAhera karyo. A jAtanA kAryamAM ama saMtoe tapa karyA vinA bIjo mArga paNa zuM hoya amArI pAse? A mukhya sUra gurudevanI vAtano hato. upavAsa aMge keTalIka noMdhapAtra vigato : (1) upavAsa zarU karyAno pracAra ocho ane dhImo thAya; kudaratI rIte ekabIjA jANe te aTakAvavuM nahi ema gurudeve sUcanA ApI. (2) daravAjo je lokoe bALyo, temanA para koI khoTuM dabANa kare ke tiraskAra batAve nahIM tenI gurudeve pUrI kALajI lIdhI. (3) upavAsa daramiyAna jaino vadhu AvyA, marAThI ochA AvyA. (4) upavAsa daramiyAna baheno vadhu AvI ane upavAsa mATe duHkha vadhu pradarzita karyuM. (pa) puruSo ane baheno pAse, upavAsa aMge gurudeva dila kholI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 59 vAta karatA, prasanna vadane, 'khoTI rUDhione kADhavA saMto jo tapa na kare to bIjuM koNa kare. kAyama sAruM sAruM khAvAnuM. pAtarAM bharIne saMtoe ArogavuM ane tapatyAgano Avo prasaMga Ave tyAre pAchA haThI javuM e to kAyaratA kahevAya.' Ama ghaNI-ghaNI rIte gurudeva bhAvika AgaMtukone samajAvatA. (6) khUba icchA chatAM tabiyatanA kAraNe pAraNAnA divase mArAthI ciMcaNa rokAI zakAyuM nahIM tenuM duHkha che. Ama to lagabhaga traNa varSathI gurudeva ekAsaNAM kheMce che. temAM A upavAsa umerANA tethI manane saMtoSa thayo. tophAnIo chevaTa sudhI bhUlanI kabUlAta karavA na ja AvyA paNa nizcaya mujaba gurudeve to pAMca upavAsa pUrA ja karyA. zvAsanI taklIpha have gurudevane zarU thaI, A vastu paNa batAve che ke A ekAsaNA ane AvA upavAsothI gurudevanI zarIrazakti ghaTatI jAya che. upavAsa daramiyAna gurudevano badhAne maLavA tathA patralekhana vagere dainika krama kazo badalAyo nahi. tA. 27-5-75 tattvamAM ane vyavahAramAM maulika satya jALavavAnI jarUra (1) satyamAM kAMIka vyavahAra aMge kacAza rahe paNa mULa satya jaLavAtuM hoya to tene jaina dharma gRhasthAzramI sAdhaka mATe kSamya gaNyuM che. ema chatAM A kALe tattvamAM ane vyavahAramAM baMneya rIte maulika satya jaLavAI rahe e jarUrI che. teTalA mATe 'buvA'nA patra vize Takora karelI te tamo samajI gayA te sAruM thayuM. (2) aMbubhAI to aMbubhAI ja che, paraMtu temanI zarIrasthiti tathA gujarAtavyApI, rASTravyApI ane vizALa arthamAM vizvavyApI kAmanuM dabANa jotAM emane evA ja majabUta sAthIo nAnA-moTA hovA joIe. temAM TAMca hoya, te badhuM jovuM jarUrI che. (3) manoramAbahena e paNa eka tamone sAMpaDelI kudaratanI bakSisa che. e vAta dhIre dhIre paNa samajAtI jAya che, te zubha lakSaNa che. (4) upavAso, ekaTANAM, traNeka varSathI cAlu hovA chatAM AvI paDyA; je anivArya hatA ema thoDe aMze paNa samajAyuM to vadhu aMze samajAtAM vizeSa samAdhAna tamone thaze ja. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe saMtabAla
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA. 27-5-75 50 nArI to nArAyaNI ja che, gurukRpA AgaLanA naMbare Ave che karatAM nArIkRpA vAsanAdhInatAnuM nimitta jyAre nArIne mAnI, tyAre nara nArIne AdhIna to banyo paNa pachI e to vIryanAza vAraMvAra thavA lAgyo. eTale eNe badho roza nArI upara ja utAryo ane nArIne rAkSasI kahI nAkhI. nArIne nAgaNa paNa kahI nAkhI. paraMtu jo nArI rAkSasI ane nAgaNa hoya ja to enI kUkhe deva kyAMthI janme ? emAMthI to rAkSasa ane nAga ja janme, chatAM anubhava UlaTo kadAca vadhu thAya che. e nArImAMthI ja rAma, kRSNa, mahAvIra ane buddha pAkyA. RSimunio pAkyA, eTale kahevuM paDyuM ke nArI to nArAyaNI ja che. eTale gurukRpA karatAM enAthIye AgaLane naMbare nArIkRpA Ave che, te svIkAravI ja rahI. to enAthI gurukRpA-prabhukRpAnI Aje je lahera mANI zakAya che tenA karatAM aneka gaNImAM ja ApoApa mANavA maLaze. & saMtabAla rtl. 28-5-75 keTalIka vAra saMsthAnA nAnA mANasanI kiMmata moTA dekhAtA sabhya karatAM vizeSa hoya che. dUranAne najIka lAvavAno prayatna jarUrI che premano mArga (1) mahAyaMtramAM jema aneka bhAgo hoya che, ane temAM jeTalI kiMmata moTA bhAganI che teTalI ja kiMmata ane keTalIka vAra to moTA bhAga karatAM paNa nAnA bhAganI kiMmata savizeSa bane che. tema saMsthAmAM nAnA-moTA saunI kiMmata hoya che ane keTalIka vAra to nAnA gaNAtA saMsthA sabhyanI kiMmata moTA dekhAtA saMsthAsabhya karatAMya vadhAre hoI zake che, A vAta na bhUlavI joIe. (2) hA najIkanA karatAM dUra hoya, tene najIka lAvavAno prayatna jarUrI che. najIka AvyA pachI ja tevA mAnavI para AtmIyatAnAM nAte AkarA gaNAya tevA prayogo jarUra thaI zake. (3) dhana ane sattAnA mahattvavALA AjanA yugamAMthI dharma ane zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ satya, zrama ane sevAnA yugamAM mAnavatAne laI javI che, to tenI zarUAta to potAnA aMgata vartanathI ane najIkamAM rahelA sAthI bahenonA kavana ane jIvanathI te sahelAIthI lAvI zakAya che. (4) premano mArga musIbatano che mATe to bhaktakavie kahyuM che : "prema paMtha pAvaka tArA bhALI pAchA bhAge stana, tIre UbhA jue tamAzo, te pAme nava koDI jone." (5) jaDa, cetanAnuM judApaNuM na anubhavAya tyAM lagI sAco prema azakya che. - saMtabAla tA. 28-5-75 sevA' karatAM vAtsalya' zabda vadhu yogya che (1) "samAjasevA" zabda gAMdhIjI jAhera kSetramAM AvyA pachI vadhu pracalita thayo che, paNa "sevA' zabda vAparavA karatAM jaina paribhASAmAM to moTe bhAge vAtsalya zabda ja vaparAya che. ApaNe paNa "vizva vAtsalyanA dhyeye dharmamaya samAjaracanAmAMnA kAryakartA zabda vAparIe chIe. "vizvamayatAnA mArge thato vyaktitva'no vikAsa (2) vizvamayatAno mArga jo sAdhyA vinA chUTako nathI, to vyaktitva vikase eTale A vastu jIvanamAM ApoApa Ave ja che. mohanalAla khaMDeriyA bhale sevAkSetra zodhavA nahotA gayA ane vAMkAnerathI AphikA kamAvA mATe gayA hatA. paNa kamAtA kamAtAM paNa AvuM anAyAse AvI ja paDyuM hatuM? tema je sAcA vikAsanA mArge che, temanA jIvanamAM AyAse ke anAyAse A AvI ja paDavAnuM. (3) hA, zakya teTalI cAritryaprIti sAdhyA bAda samAja sAthe bheLavAvuM sAruM. paraMtu keTalIka vAra anAyAse paNa saMparka evo gADha thaI jAya che ke najIkanAne najIka saheje AvavuM ja paDe che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 (4) TUMkamAM, bahenonA saMparkamAM ke bALakonA prazna ukelamAM ema Dagale ne pagale manoramAbahenanI tamone jarUra paDavAnI ja. meM agAu kahyuM che tema manoramAbahena e kudarate ApelI eka bakSisa ja che. to pachI "vizvamayatAnI sAdhanA gharathI zarU karI. te vAtamAM ane sevAkSetra lIdhuM, te vAtamAM, tatvataH koI phera kyAM paDe che? (pa) gAMdhIyuga e samAjagata sAdhanAno ja yuga che. eTale icchAe ke anicchAe amuka vaya pachI to vyApaka kSetramAM paDe ja chUTako. (6) hA. sau pote kadAca samAjagata sAdhanAmAM sIdhe-sIdhA nahIM jhaDape paNa jyAM evuM mizana cAlu hoya tyAM AjanA vikAsazIla mAnavamAtra kiMIka ne kaMIka anusaMdhAna to rAkhavuM ja paDaze. - saMtabAla tA. 28-5-75 jIvana ane jagatano samanvaya zodhatA rahevAnI jarUra (1) noMdha ghaNI vAra UMDANathI lakhAya che. prasaMgane ghaTAvavAnI paddhati dvArA paNa koI vAra uttama rIte jhaLake che. Ama jIvanano ane jagatano satata samanvaya zodhyA karavo ane e tALo meLavatAM meLavatAM AgaLa vadhavuM emAM "vizvamayatAnI sAdhanA sahaja sahaja AgaLa vadhavA pAme che. cUMTaNInA aniSTono pAyo (2) cUMTaNImAMnA aniSTono pAyo to sattA dvArA parivartana - samAjaparivartana - karI nAkhavAnI tamannAmAM paDyo che. sattAnA hAthamAM maryAdita sAdhano karI nAkho, eTale dhArAsabhAmAM ane lokasabhAmAM javAnuM AkarSaNa ApaNane ghaTI ja javAnuM. rAjakAraNanI zuddhi uparAMta saMgInatAnI jarUra (2) paraMtu rAjakAraNa chelle naMbare na Ave tyAM lagI A ja sthitimAMthI pasAra thavuM ja paDavAnuM, eTale gAMdhIjIe jema rAjakAraNanI zuddhi mATe satata prayatna karyo tema have rAjakAraNanI zuddhi uparAMta saMgInatA mATe paNa prayatno karavA ja paDaze. Aje savAranA pharatAM pharatAM ApaNe koMgresane ane zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyaktine judI pADI samaja keLavI hatI. koMgresamAM baMdhAraNIya rIte satyaahiMsA, dAkhala karavA gAMdhIjIe keTakeTalo prayAsa karyo hato? ane svarAja bAda paNa koMgresa lokasevaka saMghamAM palTI jAya e emanI keTalI badhI IcchA hatI, chatAM na banyuM to paNa chevaTa sudhI koMgresane sAcavI ja rAkhavI hatI. gAMdhIjInuM rAjakAraNamAM paDavuM ane nIkaLI javA chatAM koMgresa kArobArI chevaTa sudhI gAMdhIjIne ja anusarI e prasaMga jo ApaNe gAMdhIprayogonA anusaMdhAnamAM ja bhAla naLakAMThAno prayoga lIdho che, te samajatA thaIzuM to tarata samajAze. eTale gAMdhIjInA paribaLone saMsthAkIya rIte levAM haze to te anivAryapaNe koMgresarUpI rAjakIya saMsthA AvavAnI ja. (4) hA, vijJAnanI siddhine mArge bhArata paNa sAva pAchaLa nathI, te hakIkata rASTranA paripUrNa gauravanI ja che. paraMtu rAjakAraNanI pakaDamAMthI paNa vijJAnane choDAvavAnuM kAma karavuM paDaze. nahIM to mUDIvAdanA sakaMjA pachI sattAno sakaMjo paNa vijJAnane khoTe mArge laI jaze. - saMtabAla cicaNa, tA. 11-10-75 bhAratanI garIbI abhizApa che ke AzIrvAda che ? (1) tamane mAro samaya lUMTAI javAnI tamArI khAtara bIka lAge che paNa tame sAthosAtha e paNa vicAro ke tamArA jevA potAne sAmAnya lekhatA jijJAsu, vizvamayatAne mArge potAnA nikhAlasa anubhavo darzAve che. te anubhava anAyAse mane AmAM maLI jAya che, te lAbha zuM nAno sUno che ? to tamone mAro vadhu samaya lUMTAI javAnI bhIti nahIM rahe. (2) zamImanA patie amerikana bhAIe vicitra savAla pUchelo ke, bhArata mAtAnI garIbI abhizAparUpa che ke AzIrvAdarUpa che e nathI samajAtuM !! jo saMpattine mAtra puNyanuM pariNAma mAnavAmAM Ave to saMpatti e abhizApa jarUra lAge, paNa dhADa to dharmIne tyAM ja zobhe kAraNa ke dharmI ja suvicAranA baLathI teve vakhate dhIraja rAkhIne varte, jethI dharma nakkara banI zake. kasoTI to sonAnI ja hoya ne ?! e dRSTie garIbo para prabhunA AzIrvAda che. hA, jema garIboe garIbIne IzvaranA AzIrvAda rUpa lekhavI zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 tema saMpanna varga svasaMpattino sadupayoga karavo te ja pApa-bhAranA mArgethI puNyamArge javAnuM sAdhana che tevuM mAnavuM. te Aje nathI manAtuM. temAM bhautikavAdano prabhAva dekhAya che, te dUra karavA mATe naitika grAmasaMgaThananI jarUra che. (3) dareka pravAhamAM rahevuM ane kartavya nizAna cUkavuM nahIM te jarUra che. Ama karavAthI vizvamayatAnA mArgano AnaMda vadhu maLaze. - saMtabAla pUnA, tA. 26-6-75 alhAbAda hAIkorTano cukAdo, indirAjIno pratyAghAta - vinobAjI, jayaprakAzajI, morArajIbhAI va. bAbata alhAbAda hAIkorTanA cukAdA mujaba jo indirAe vaDApradhAnapadanuM rAjInAmuM mAnabhera ApyuM hota to AjanI kaTokaTI UbhI thAta nahIM. paNa sattA koNa choDe ane te paNa indirA gAMdhI ? gaI kAle lakhelA uparanA heDiMganuM lakhANa, Aje over night badalelI rASTranI paristhiti, je ciMtA upajAve tevI che tenI noMdha atre lIdhA vinA cAle tema nathI. bhArata sarakAre sArAe bhArata para Aje, state of Emergency AMtarika kAraNosara jAhera karI che. A aMge rASTrajoga vAyu pravacana Aje savAre vaDApradhAna indirA gAMdhIe karyuM. jemAM ghaNI vAhiyAta vAto pharI pharI karI. virodha pakSanA badhA ja netAone (je.pI. ane morArajI desAI sahita) pakaDIne, NISA nIce jelamAM dhakelI devAmAM AvyA che. AjhAdInAM 27 varSamAM AvuM ayogya pagaluM indirA sivAya koI vaDApradhAne bharyuM nathI. nAlAyaka vyakti sattA para Ave to, rASTrane keTalI hAni kare teno hUbahU namUno indirAe pUro pADyo che, je bhAratanA ItihAsamAM bhAratanuM kamabhAgya' e rIte bhAvi itihAsakAra noMdhaze. indirAe potAnI bhraSTAcArI rIti-nItine bamaNAM jorathI amalamAM mUkI, ane e rIte potAno DoLa-daMbha DhAMkavA kamara kasI jaNAya che. A bAI dezane pAyamAlInI keTalI UMDI garatAmAM laI jaze te kalpI zakAtuM nathI. eka vAta to pAke pAye samajAya che ke A bAI sattAsthAne rahevAlAyaka nathI. kAraNa tenA vyaktigata jIvanathI mAMDI jAherajIvana sudhImAM naitikatA ke dharmane koI ja sthAna nathI, te bhAratIya saMskRtine tadana pratikULa che. vartamAna zrI sadagura saMge : vizvane paMthe
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 rAjakAraNa para Aje ghaNuM lakhI zakAya tema che, paNa samatA choDI zAMta sAdhanAne dhakko lAge tevuM lakhavuM yogya nathI. vyaktigata rIte kAMI karI zakuM tema nathI te chatAM paNa rASTranA bhaviSya ane salAmatInAM vicAro satata AvyA kare che. A aMge gurudevane patra lakhavAno vicAra AvI jAya che. paNa temano pakSapAta indirA tarapha che eTale zuM lakhuM. koMgresanA nAme eka yA bIjI rIte, indirAnI ja mahattA gAtA rahe tyAM bIjI vAta kyAM thAya ? dezane khADAmAM nAkhanAra indirA taraphI gurudevano STAND koI rIte Justified ane yogya pahelethI ja mane lAgato nathI. AjanI sthiti rASTramAM karavAmAM indirA ja mahad aMze javAbadAra che temAM have koI zaMkA rahI nathI. pote saramukhatyAra banavAnuM SaDayaMtra indirAe yojanApUrvaka goThavyuM che. tene prabhu bhAMgIne bhUkko karI rASTrane bacAve te ja prArthanA. Aje gurudevane A aMge AMtaradezIya lakhI posTa karyuM. indirAnI hatyA thAya to have Azcarya nathI. ekahaththu sattAno A ja aMjAma Avaze. tA. 11-10-75 (1) ghaNI vAra tAtkAlika je paristhiti hoya, teTalA ja darzanathI tamo kaho cho, lakho cho tema ja lAge emAM kazI navAI nathI. paraMtu jema zarUAtathI satata khAvA-pIvAmAM, rahana-sahanamAM kALajI na rahe to rogano bhoga banavuM ja paDe tema vyaktigata kartavyo, samAjagata kartavyo ane samaSTigata kartavyo A traNeya kartavyo jo mAnavI (je prANImAtrano vAlI che, te) na bajAve to mAnavakRta ane kudarata sarjita evI banne prakAranI Aphato Ave, te bahu svAbhAvika che. Ane mATe ja mahApuruSo kahe che 'dharatI mAge che bhoga' ne teno upAya karavo te evo karavo ke jethI karmabaMdhana thAya nahIM ane baMne pakSo UMcA Ave !!! sIdhI rIte kahIe to indirAbahena ane priya morArajIbhAI tathA je.pI.nuM milana thaI traNeya aikyanA potapotAnI kakSA mujaba pUraka banI jAya !! bhAla naLakAMThA prayoganI saMsthAo A dRSTie sakriya potAnI rIte bane che te samajavA jevI bAbata che. (2) saMta vinobAe jo gAMdhIprayogone akSarasaH pakaDI lIdhA hota to pahelAM zrI jayaprakAzajIne khUba caDAvI dIdhA. te dhIre dhIre caDAvata ane temanI pAse kogresanI zuddhi ne saMgInatAnI AzA rAkhata. kAraNa ke je.pI. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe zrI sadguru saMge : vizvanI vAto - -
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 prathamathI ja rAjakAraNanA jIva hatA ane rahyA. teo jo e sattAkAMkSIpaNAno tyAga temanAmAM che, te vAraso koMgresamAM rahI koMgresamenone ApI zakyA hota to sAmyavAdI (bhale jamaNerI hoya) tarapha je kUNI lAgaNI IndirAbahenane rAkhavAnI paristhiti koMgresanI thaI te na ja thaI hota. TUMkamAM anyAya pratikAra mATe sAmudAyika ahiMsaka (prayogonI) koMgresanI zuddhi ane saMgInatAnI tathA grAmasaMgaThana saMsthAo UbhI karavAnI je saMta vinobAmAM kamI rahI gaI tene lIdhe indirAjIne AMtararASTrIe jotAM (saMta vinobA pAse) TekAnI ja vAta rahI gaI. bAkI e pote "hA e hA" kare tevA nathI ja. saMta te sAcA saMta che paNa gAMdhI-prayogonuM akSarazaH anusaMdhAna rAkhavAthI A dazA thaI che. jyAre bhAla naLakAMThA prayogamAM akSarazaH anusaMdhAna che kharuM paNa kSetra TUMkuM ane saMgharSomAM zakti vadhu vaparAI gaI A vAta che. - saMtabAla tA. 9-7-75 kaTokaTInA bhraSTa vAtAvaraNamAM "vizvamayatA'nA bhAvAvezamAM taNAI paDavuM yogya che ? kaTokaTIne 15 divasa thaze, dainamadinano prajAjIvana vyavahAra tadana Normal che. sarvatra zAMti ja pravarte che. netAo jelamAM che tenI ciMtA ke vicAra prajAmAM bhAgye ja dekhAya che. atre eka prazna thAya che ke AvI namAlI nizretana prajAnI sevA karIne paNa chevaTe pariNAma jo A ja AvatuM hoya to gAMdhI jevA yugapuruSe paNa jenI sevA karI chatAM pariNAma Aje zUnya - to A AkhAya saMdarbhamAM UMDo vicAra janasevA aMge karavAno mArA jevA mATe jarUrI bane che. sAmAnya mANasa tarIke mArI maryAdAo ane azaktio che ja. A badhuM sAthe laI janasevA kAryamAM AjanA A kaThaNa ane zvAsa rUMdhanArA kALamAM javAthI mane ke bIjAne zuM lAbha thavAno hato ? bAkI AjanA AsurI vAtAvaraNamAM potAnI maryAdA samajyA vagara (vinAdarzana) vizvamayatAnA bhAvAvezamAM taNAI maravuM ane te paNa AvA bhraSTonAM hAthe kamote, emAM koI akkalamaMdI ke AtmavikAsa lAgato nathI. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ kao, tA. 12-10-15 vizvamayatAmAM kaDavA-mIThA anubhavo anivArya che, chetaravA karatAM chetarAvuM uttama che (1) vizvamayatAnA mArgamAM kaDavA tathA mIThA anubhavo to thavAnA ja. kaDavAne paNa mIThA gaNI jIravavA ane bIjAone e mIThA pIrasavA, e ja vizvamayatAne mArge janArano dharma banI rahe che. eka vAta vicAravA jevI che. te e ke ApaNI mIThAzano durupayoga sAmenI vyakti kare to zuM thavA devo? Ano javAba e che ke Akhare durupayoga karanArane ja pastAvuM paDavAnuM che. to jAgRtipUrvaka e durupayoga jato karavo) e ja AgaLa vadhavAno rAjamArga che. jo dareka mAnavI pratye avizvAsanI najare jotA thaIzuM to bIjAo mATe kazuM ghasAvAnuM mana ja nahIM thAya. ane to paheluM AtmAnuM je vikAsalakSI lakSaNa che te khoIne ApaNe ekalA aTulA banI jaIzuM je vizvamayatAne mArge jatA rokI deze. eTale koIne chetaravA tenA karatAM chetarAvuM uttama che. ane pachI ja bIjA koI ApaNane na chetarI jAya te jovAnuM rahe che. jyAM lagI ApaNe ja bIjAne, pachI bhale ApaNe sAva najIkanA sAthIjana hoya, tene chetaratA hoIzuM to tyAM lagI ApaNe ja barAbara nathI. ane jyAM lagI ApaNe ja barAbara na hoIe tyAM lagI bIjA para avizvAsa rAkhavAno ApaNo koI adhikAra nathI. eTale ke sauthI pahelAM ApaNe nirdabha ane niramAna thaIe pachI ja bIjA pAse evI apekSA rAkhavAno ApaNane adhikAra prApta thaze. ane to ja jAgRtipUrvaka bIjAthI na chetarAvAnI paNa sAvadhAnI prApta thavAnI. bAkI jAtane na sudhArI bIjAo pratye vizvAsa gumAvIzuM to vikAsane mArge kadI AgaLa vadhI zakIzuM nahIM. (2) jema saMta vinobA vize agAu ApaNe joI gayA, evuM ja gAMdhIvicAravALA vize kahI zakAya. AjanI paristhitie baMne pakSe doSo che. pachI e indirA pakSa hoya ke je.pI.-morArajI pakSa hoya - eTale ja baMne maLIne paraspara pUraka kema bane? te vize ja mukhyatve vicAravuM jarUrI che. - saMtabAla zrI saguru saMge : vizvane paMthe
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 tA. 12-10-75 aham' ane "svaccheda' zubhane ADe Ave tyAre gajaba thaI jato hoya che (1) "ahamu" ane "svaccheda' evA UMDA durgaNa che ke je koI ne koI prakAre pracchannapaNe AvIne paNa mAthuM kADhe che. jyAre zubhane oThe te Ave tyAre to gajaba thaI jato hoya che. eTale satata ane ajaba prakAre akhaMDapaNe enAthI cetatA rahevAnuM che. (2) A nArI-gaurava varSa ane ahiMsAnuM paNa bhagavAna mahAvIranirvANanuM sarvocca yAdagAra varSa che. to A divasomAM bhagavAna mahAvIranA mArgane AjanA jagatamAM prastuta karanAra zrImad ane pachIthI vyApakatAnI dRSTie gAMdhIjI ane UMDANanI dRSTie amArA guru che. (3) eTale saMtabAlamAM kAMIye dekhAtuM hoya to A badho saMdarbha che. te sAthe joIne levAno che. bIjI bAju nArIgauravanA A varSe zakya teTalA nArIguNo jovAnA ane prazaMsavAnA rahe che. - saMtabAla tA. 12-10-75 ahaMkAra ke svachaMda gurubhAvano nAza kevI rIte kare che tenI spaSTatA jyAM jarA paNa "ahama" ke "svaccheda'no jhapATo Avyo ke tyAM gurabhAva game tevo hoya to ya pATiyAhUla' thaI javAnA. TUMkamAM A to veLunA koLiyA che. e kAMI khAMDanA koLiyA thoDA ja che ! keTalIka vAra to svacchaMdI ke ahaMkArI banelA ziSya ke ziSyA gurune nAme eka bAju jANe parama-parama bhakti zraddhA dAkhave che (paNa bIjI bAju, guru nAmane bajAramAM duniyAnA cogAnamAM vecavA paNa nIkaLI paDe che. ane jo DAhI duniyA AvA ahaMkArI ke svacchaMdI ziSya ke ziSyAne revaDI dANAdAra karI nAkhe to pAcho e doSa paNa gurune ja nAme khatavavA taiyAra thaI jAya che. kahe che : juone gurunAmamAM kyAM duniyAne zraddhA che? mATe to gurunAmamAM kAMI dama nathI athavA gurumAM potAnAmAM kAMI dama nathI. nahI to AvuM kema thAya? paNa evA ziSya ke ziSyAne kadAca jiMdagInA cheDA lagI e samaja paDatI nathI ke A vAMka potAnA ahaMkAra athavA svacchaMdano che nahI ke gurunA nAmano (guruno) ke DAhI duniyAno khera ! zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 69 AthI zrImad rAjacaMdra pratyakSa gurunA yoga para vajana khUba Ape che paNa temAM ziSya-ziSyAnI paNa javAbadArIno vicAra sAthosAtha samajavo paDe che. ghaNI vAra potAnA ahaMkArane, svacchaMdane vadhu ne vadhu poSavA khAtara paNa guruno athavA guru-prayatnano sahAro levAya che. zarUAtamAM svacchaMdI ke ahaMkArI ziSya-ziSyAno A tUta ke daMbha pratyakSa guru udAra dRSTikoNathI calAvI le che ke bhale zarUAtamAM jUnI Tevo ziSyA ke ziSya na bhUle paNa pAchaLathI bhUlaze ja. paraMtu nikhAlasatA ane vizvamayatAnI kasoTImAM nApAsa ja vAraMvAra thayA kare to tyAM ekalo guraprayatna saphaLa zI rIte thAya ? - saMtabAla tA. 12-10-75 vizvamayatAne mArge javAmAM eka khUbI e che ke mAnavImAM bilakula na hoya tevA guNo paNa dekhAya che (1) e sAruM che ke tamo tamArA gurudevanA guNakIrtanamAM masta bano cho. paraMtu vizvamayatAne mArge javAmAM eka bIjI viziSTa khUbI e che ke mAnavImAM keTalIka vAra bilakula na hoya athavA alpapramANamAM hoya te guNo paNa zraddhALu ziSyatAne lIdhe dekhAya che. AmAM gurune to atizayokti lAge ja kAraNa ke vyaktinI dRSTimAM atizayokti hoya ja. paNa vizvamayatAne mArge janArane bIjAonA guNono nidhi saheje maLe ja che. (pachI emAM atizayokti mAtra ziSyanI dRSTie ja thavAnI che) te vAjabI Thare che. (2) AvI vizALa daSTie jotAM ApaNI najIka paNa gurunajara pharI rahI che. te joI sAco ziSya nabaLuM kAma karatAM tarata DarIne pAcho pharI jAya che. (3) gurune ja brahmA- viSNu ane maheza AvI vizALa dRSTie kahyA che. matalaba ke gurune rAjI rAkhavA hoya to Akhare prANImAtrane rAjI rAkhavAno rAjamArga levo paDe che. - saMtabAla tA.ka. : hA ! prazaMsA ane stutino vyAkhyAphera gaNyo che, te gaNavA jevo che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ rtl. 12-10-75 the gurukRpAmAM gurune paNa ziSyanI zraddhAmaya bhaktinI madada maLe che (1) gurukRpAmAM jema gurunI madada maLe che tema ziSyanI madada paNa maLe ja che. ane te madada che ziSyanI potAnI zraddhAmaya bhaktinI zraddhAbhaktimAM keTaluM moTuM baLa che te ekalavyanuM udAharaNa darzAvI Ape che. uparAMta paNa trIjuM eka nisarga tattva che, te paNa Ave sthaLe madadagAra banI jAya che. (2) mujIbara rahemAna ane temanA kuTuMbanI katala e na bhUlI zakAya tevI mahAkrUra ghaTanA che. mULe to uparathI lokazAhI dekhAvavALI ane mULe vizvaprajAonA zoSaNa para nabhatI evI pAzcimAnya prajA AmAM mukhya kAraNa jANe-ajANe banI jatI jaNAya che. kharI rIte to lokazAhI e to lokalakSI paNa puravAra kare che. tene badale upalaka rIte ja jovAya to lokaniyuktapaNuM je darzAve che te rIte haju AjanI lokazAhIomAM lokalakSIpaNuM AvyuM nathI. eTalA mATe to ApaNe A vakhatanI divALImAM e khAsa prabhuprArthanA athavA aMtaranI UMDI zubhecchA rajU karI che. - saMtabAla tA. 12-10-75 gauvagraMthInI jema jarUra nathI tema lAghavagraMthInI paNa jarUra nathI (1) damanI vyAsapITha laI tamoe to thayelo ke dekhAyelo badho ja phAyado, gurukRpAne phALe mukhyatve caDAvI dIdho kharuM ne ? e bhAratanI susaMskRti che ke lAbha thAya te vaDIlonA puNyone khAte khatave ane hAni thAya te potAnA pApone khAte khatave. (2) A ghaNI sArI vAta che. paNa emAM parAvalaMbana vRtti na pesI jAya te jovuM paNa jarUrI che. kAraNa ke Akhare to potAnuM sahaHjAtma svarUpa paNa gurutattva sAtheja otaprota che, te samajavuM khAsa jarUrI che. kAraNa ke jema lAghavagraMthi jarUrI nathI tema gauravagraMthi paNa jarUrI nathI. lAghavagraMthimAM pote hIna ja che temAM kazuM nathI, e bhAva A bhAva Ave che te paNa javo jarUrI che. tema pote pAmyo che, pote samajI zake che, "potAne gurukRpA maLI che", A badhI gauravagraMthi nIkaLI jAya te paNa jarUrI che. keTalIka vAra zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 pahelAM ja lAghavagraMthi Ave che ane keTalIka vAra lAghavagraMthi pachIthI Ave che. matalaba ke pahelAM Ave, ke guruprayogo pachI Ave, paNa gauravagraMthi jema jarUrI nathI tema lAghavagraMthI paNa jarUrI nathI. - saMtabAla vizvamayatAmAM eka ThekANe vAveluM bIje kaLatuM hoya che mATe ghasAvAnI suTevane vistAravI ghaNI vAta to evI hoya che ke zarUAtamAM ema lAgavAnuM ke ApaNane mUrkha banAvI khoTo lAbha levA mAge che. amuka aMze hoya paNa kharuM, paraMtu vizvamayatAmAM jema eka ThekANe vAveluM bIje phaLatuM hoya che tema sAmAno svArtha svabhAva jANavA chatAM paNa ghasAIe to ApaNane anAyAse evo lAbha bIje ThekANethI maLI jato hoya che. ane ghaNI vAra ApaNA saguNono raMga pahelA svArthI svabhAvanA mAnavIne paNa lAgI jato hoya che. eTale lAbha mohanA TUMkA AMkaDA na noMdhatAM durgAmI ane vizvalakSI comeranA vicAro karI ghasAvavAnI suTevane vistAravI joIe. - saMtabAla tA. 12-10-75 vizvamayatAmAM jema "vAtsalya" UbharAya che tema "vAsanA' paNa UbharAya te asaMbhavita nathI (1) sAruM che ke gurubhaktimAM ghaNI ghaNI oTa Ave evA saMyogomAM paNa emAM Akhare to bharatI AvI che. (2) brahmacaryanI dizAmAM zrImad, gAMdhIjI, TaoNlsTaoNya vagerenI TIkA yogya nathI. AMtarika rIte teo badhA IzvarAbhimukha hovAthI brahmacaryanI zithilatA jarA paNa dRNAlAyaka nathI. bIjI rIte paNa A prazna vicAravA jevo che. jeo vizvamaya bane che, teo bIjAonI vyAdhinuM du:kha potA para oDhe che. Adhi-upAdhinuM du:kha paNa potA para oDhatA hoya. jagatabharanuM temane jema vAtsalya" UbharAya che tema jagatabharanI "vAsanA' paNa UbharAya zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 02 che te asaMbhavita nathI. hA ! eTaluM kharuM ke te vAsanA temanA potAnA kAbU bahAra jaI zakatI nathI. zrImamAM, gAMdhIjImAM vagere vibhUtiomAM A vizeSatA hatI ja. pUnA, tA. 14-10-75 s tA. 15-12-75 - aham ane svacchaMda vacce zuM phera ? aham ane svacchaMda vacce kayAM phera te vigate gurudeva pAsethI samajavuM paDaze. AjanA yugano moTo roga te vyaktivAda (Individualism) ane tenuM udbhavasthAna ahanuM atireka. eTale A rogamAMthI mAre jo mukti meLavI sukhI thavuM hoya to prathama namratAne hRdayathI ArAdhI-AcarI ane svajanothI mAMDI parajana sau sAthe jIvatAM zIkhavuM paDaze ema lAgyA karaze. ane Ama jIvatAM vizvamayatAprabhumayatA tarapha saheje javAze. h saMtabAla svacchaMda eTale potAnA mata upara ja madAra gurudeva pratyenAM tamArAM stuti vacano utkRSTa che, te jarUrI paNa kharAM. paraMtu have atyAre je jAtano vaLAMka tamone (B.N.K.) ApavAno che temAM te stutivacano jarUrI nathI jaNAtAM. bahena ramAnA guNo tarapha e pravAha vaheze to varSothI emanA pratyenA nirIkSaNamAM je sva varcasva sthApavAno khoTo mArga levAyelo tenuM sATuM vaLavA mAMDaze. vizvamayatAne mArge te sATuM vaLyA vinA chUTako paNa nathI. paNa emAM utAvaLa karavAnI paNa jarUra nathI. atyAre to ramAbahenane ruci athavA emanI pasaMdagInI cIjone prazaMsavI eTaluM ja basa che. ghaNI vAra sAdhaka mAnavI AkhuM jagata khUMdI vaLe che paNa najIkanAM pAtramAMnI pAtratA pArakhavAmAM kAco paDe che. AmAM ahaMkAra karatAM svacchaMda kadAca vadhu paDato bhAga bhajave che. svacchaMdano eka artha e ke potAnA mata upara ja madAra bAMdhIne te mujaba cAlavAnI vRtti. e svacchaMda upara zrImad kahe che tema pratyakSa gurutatva ja asarakAraka bhAga bhajavI zake zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 che. tamo tamone je lAge te jarUra kahetA jajo jethI sIjhatuM ja apAya. keTalIka vAra sIjhatuM na apAya to sArI vastu hovA chatAM anarthakArI nIvaDavAno bhaya Ubho thAya che. e zubha lakSaNa che ke tamo kahetA raho cho lakhIne paNa. (2) zrI je.pI. chUTyA ane have saMpUrNapaNe mukta thayA te jarUrI ja hatuM. mArA namra mate priya morArajIbhAI temanA pahelA chUTavA joItA hatA. matalaba have A badhI zaktio vahelAmAM vahelI take paraspara pUraka bane te jarUrI che. indirAbahenanuM mUlyAMkana atyAre karavuM kadAca akALe thaI javA saMbhava che, eTale traNeya vyaktio para paraspara pUraka bane tyAra bAda ja indirAbahenanuM mUlyAMkana karavuM ThIka thaze. je pagalAM jhaDapathI levAyAM te vize bemata che ane rahevAnA. kAraNa AkhuMya jagata Aje tophAnI vaMToLamAM caDhI gayuM che, enA chAMTA bhAratane paNa UDe te dekhItuM che. Ave vakhate A dharmapradhAna dezamAM dhArmika vicAro tarapha vaLavuM jarUrI che. priya morArajIbhAI vizenI vAta sAMbhaLI AnaMda thayo te ja sAco mArga che. (3) ahamnuM mULa vizvane na oLakhavuM te che. jo badhA mArA che ema samajAya to ahatA ane mamatA baMne upara kAbU AvavA maMDI jAya. A aMge bhartuharIno zloka vicAravA jevo che. "jyAre kadI nahoto jANato tyAre dariyA jevo ke madonmatta hAthI jevo gumAnI hato. have satsaMgathI kiMIka samajavA lAgyA ke ahaMkArano tAva cheka UtaravA lAgI gayo che. ane mArI apAra mUrkhatAnuM bhAna thavA mAMDyuM che." - saMtabAla tA. 25-11-75 ahama sAthe satata jAgRti Avazyaka guruzakti anusaMdhAnamAM je bhayasthaLa che te paNa dhyAnamAM levuM paDaze. kaSAyo ane pUrvagrahoe gherAyelA manamAM guruzaktino prakAza AvavA devo, guruzaktine kAma karavA devI, te lakhavA ke bolavA jeTaluM saheluM nathI vahevAra prakriyAnuM moTuM naDatara ahaMkAra Ave che eTale samarpaNa dvArA zraddhA ane bhakti daDhAya nahIM. te dIrgha sAdhanA kALa daramiyAna aham sAthe satata zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAgRti Avazyaka banI jAya che. guruzaktinA thoDA paNa saMcArathI bAhyAcAraveza, vANI ane vartana (aupacArika bAhya manathI) badalavAM nahIM nahIMtara daMbha thaze ane pADaze. saMtabAla ciMcaNa, tA. 15-12-75 74 ciMcaNa, tA. 16-12-75 - priya morArajIbhAI jema je sthiti Ave te sthiti premathI svIkArI, te sthitino ane samayano sadupayoga karI le che, te guNa temano kharekhara levA jevo che. eka rIte dezanuM durbhAgya gaNAya ke AvI vibhUtine aTakAyatamAM rAkhavAnI paristhiti AvI pahoMcI ! saMtabAla bhAla naLakAMThA prayoganI vicAradhArA eka kasoTI cAlu che, te joke tene tame gauNa gaNIne cAlyA cho ane cAlo cho paraMtu dhIre dhIre te mukhya bane evI saMbhAvanA che. te kasoTI che rAjakIya kSetranA vicAranI. tamAre vizvamayatAne mArge UMDA pANImAM UtaravuM che. joke UtaryA sivAya have chUTako paNa nathI. to A prakaraNa AvyA vinA rahevAnuM nathI. hA, teTalAM sadbhAgya che kharAM ke manoramAbahena paNa rAjakAraNIya atyAranA pravAhamAM moTebhAge tamArI sAthe che. atyAranA chIMcharA pravAhamAM spaSTapaNe be phAMTA paDI gayelA ApaNI prArthanA-pravacana pachInI nAnI maMDaLImAM thatI vAto parathI paNa te spaSTa dekhAI rahe che. ghaNA mahinAo pahelAM aMbubhAIe lakheluM 'gujarAtamAM mukhyatve be ja pravAho che : (1) indirA rAgI. (2) indirA dveSI. have dhIre dhIre e pravAha vistarato jAya che. bhAla naLakAMThA prayoganI vicAradhArA e baMnethI para che. vizvamayatAnA UMDA pANImAM UtaratA ene samajavAnI tamone have kAMIka vizALa taka maLaze. saMbhava che e kasoTImAMthI pAra UtarI javAya. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe saMtabAla
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ khaMDa: trIjo vizvamayatA ane lokazAhI tA. 21-5-76 bALakonI saMskAravRddhi (1) mA-bApa bALakonI saMskAravRddhi para vadhu dhyAna Ape te sAruM ja che. pahelAM khAna-pAna, rahana-sahana vagere sAdAM hovAthI AvI badhI anukULatA ThIka hatI. haju paNa musIbata chatAM, te lakSamAM rAkhe to te mA-bApa mATe ghaNuM moTuM phaLa meLavI jaze. rAjakAraNamAM janatA AdhIna bane (2) AjanI lokazAhIo adhUrI che. emane bhArata ja pUrI karI zakaze. paNa te pahelAM AjanA rAjakAraNane janatAdhIna banAvavA sAmAjika, naitika ane AdhyAtmika traNeya baLoe ekatrita thavuM paDaze. A zaktio jAgatAM ane vistaratAM vAra lAge tyAM lagI sarahadanA gAMdhI jevA mahAmanA mAnavIone sahevAnuM AvavAnuM. - saMtalAla pUnA, tA. 31-3-76 indirAbena bAbata gurudevanAM lakhANo Aje tA. 17-6-76nAM patramAM gurudeva lakhe che : "kadAca indirAbahenane AmaMtraNa ApavA javAnuM thAya. joke gujarAtanI pATalIbadalu prakriyA gujarAta zAsakakoMgresa taraphathI hada vagaranI thayA pachI ane e aMge ane priya choTubhAInI tabiyata aMge jApa sAthe mAre traNa upavAsa thayA. bA.ja. paTelanI sarakArane pATalIbadalu prakriyAne pravega ApI pADI nAkhI tethI duHkhabharI asara thaI che. uparAMta tA. 16-3-76nAM vi.vAmAM agralekha indirAbahenane gAMdhIne mArge koNa vALI zake ?" e lakhANamAM gurudeve ghaNI vigato lakhI che. "kAkAsAheba kAlelakara ane vinobAjI, indirAbahenane vALI zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ the zake" vagere paNa lakhyuM che. pahelI vAta e che ke gurudeva agara vinobAjI jAgyA paNa ghaNA moDA, ahiMsA para moTA pAye hiMsAno vijaya thayA bAda. (2) gAMdhIvAdI Aje eka yA bIjI rIte sukha, sagavaDa ane vadhatI ochI sAhebImAM paDI gayA lAge che. (3) trIjI vAta che pATalIbadalu vRttinI. jeNe bA.ja. paTelanI sarakAra uthalAvI pADI khoTo cIlo pADyo. A prasaMgathI gurudevane atidu-kha thayuM ane upavAsa karyA te sAcuM ja thayuM. paNa ATalethI vAta aTakatI nathI. ATha mahinAthI je sarakAra amAnuSI banI che ane sAcAM khoTAM bahAnAM ApI lokone bharamAvI lokazAhIne A dezamAM jeNe lagabhaga daphanAvI dIdhI che, te badhuM Aja sudhI jAheramAM saheja paNa vakhoDI na kADhatAM (bhale zabdo saumya paNa dRDha hovA joIe) UlaTAnuM indirAbahenanA hAtha majabUta karo to ja teo sAmyavAdI pakaDamAMthI nIkaLI zakaze vagere, kahI A ghAtakI hRdayanI bAIne Teko ja ApyA karyo te vAjabI lAgatuM nathI. (4) cothI vAta che yuvApeDhI para dRDhapaNe hiMsAmAM zraddhA ane AkarSaNa vadhatAM jAya che. kaTokaTIe hiMsaka bhayanuM ane avizvAsanuM sArAya dezamAM vAtAvaraNa vadhArI dIdhuM. (5) pAMcamI vAta indirAjIne gAMdhImArge koNa vALe te: hayAta che te TocanI gAMdhIvAdI vyaktiomAM A tAkAta dekhAtI nathI. ne svIkAre to paNa damananA dora pAse ahiMsaka gAMdhIvAdI jhUkI agara bahAnA kADhI chaTakI jAya che. A agralekha AjathI cha mahinA pahelAM gurudeve lakhyo hota to kevuM sAruM thAta ? ahiMsAnA nAma nIce kAyaratA posAI rahI che. paristhiti ATalI hada sudhI vaNase to paNa ahiMsaka mADIjAyo jAge ke virodhI sUra na kADhe e kevI ahiMsA ? indirAbahena vize vinobAjIno abhigama je.pI. vagerene nA pADelI te ja satyAgraha karavAnI vinobAjI pote have vAta kare che tyAre indirAthI na bharamAtAM je.pI. vagerenI vAta vinobAjIe svIkArI hota to A divasa na Avata. Ano artha e thAya ke AdhyAtmika mANaso ja AgAhI karI zake che evuM nathI. gAMdhIjI karatAM vinobA 'nakarA' adhyAtmamAM kadAca AgaLa haze paNa bhAvinI AgAhI gAMdhIjI karatAM aDadhA bhAganI vinobA karI zakatA nathI. tenA badhA A tAjAM dAkhalA che. ha zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA. 21-5-76 saMgaThitapaNe vicAravuM paDaze tame sArI peThe dila kholI nAkhyuM che paNa tyAra bAda to gaye vakhate to sArI peThe A aMge carcA thaI gaI che. saMta vinobA zrI je.pI. karatAM zI rIte AgaLa che? te vize have carcIzuM. gAMdhIjI eka asAdhAraNa vibhUti thaI gaI gaNAya. bhArata dvArA jagatane mArgadarzana maLavAnuM hatuM te zrImad pratApe vibhUti maLI gaI. have vyaktigata vibhUtino kALa gayo eTale saMgaThitapaNe ane saMkalitapaNe vicAravuM paDaze. - saMtabAla -- tA. 21-5-76 noMdhapothImAM vadhu ke ochuM lakhAyuM te agatyanuM nathI, vyakti ane vizvano tALo keTalo maLe che te agatyanuM che noMdhapothImAM vadhu lakhAya che e sAcuM paNa vadhu ke ochuM lakhAya e lakhANanI viziSTatA nathI. mULa to e lakhANamAM vyakti ane vizvano tALo meLavavAnuM maMthana ane ciMtana keTaluM vadhe che, tenA upara ja lakhANa ochuM ke vadhu teno phalitArtha nakkI thaI zake. pharI pharIne bhAratano itihAsa, bhAratanI saMskRti, bhAratanuM rAjakAraNa, bhAratanI prajA ane bhAratIya prajA sAthe vyApaka dharmabhAvanA je tANAvANAnI jema vaNAyelI che, teno vicAra UMDANathI thaze tema tema haju maulikatA UghaDatI jaze. bAkI nikhAlasapaNe je lAge te lakhavuM e sArI cIja che. paraMtu lakhatA pahelAM e vicAranA mULa biMduno saMbaMdha kyAM che? te tapAsavAthI vizvamayatA ane vyaktitvano tALo meLavavAmAM ghaNI moTI madada maLaze ema lAge che. - saMtalAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ ciMcaNa, tA. 24-12-75 aham mizrita Agraha haze to tarkayukta vAta paNa sAmAne gaLe Utaraze nahi (1) hamaNAM hamaNAM potAno vicAra banI jAya, te mATe dhIrajanI A vizvamaya sAdhanAmAM apAra jarUra che, te vAto vigatathI samajAvAya che. ane temanI paNa geDa bese che. (2) mULa to "aham' mizrita Agraha haze to game tevI dalIlayukta vAta haze, toya sAmAne gaLe te vAta Utaraze ja nahi. ane ApaNo aham ane temano aham TakarAze. eTale mAtra saMgharSa ja janmaze. ahIMyAM ApaNe duHkhI-duHkhI thaI javAnA ke "A be ane be cAra' jevI vAta hovA chatAM kema samajato nathI evuM lAgavAnuM. paraMtu ApaNA aham mizrita Agrahane choDI daIzuM to sAmenA mANasane teno sAnukULa paDagho pADavAnuM kAM to jAte mana thaI jaze athavA kudarata maiyA (eTale ke ApaNAM puruSAthI sivAyanA bIjA je cAra kAraNo che te anAyAse madadagAra thavAnA. (3) hA ahIM eka vAta yAda rAkhavavAnI. te e ke ApaNAM aham mizrita Agrahone ApaNe choDI daIe ane sAmenA aham mizrita Agrahone Teko maLe temAMya koI vAra ghaNI vAra to sAmAnA ahamane Teko maLe uparAMta ghaNAMne anyAya thato lAge to zuM karavuM? tyAM japa, tyAga ke tapa kAMIka karavA, jethI anyAyanA pratikAranuM kartavya paNa pUrepUruM banAvyuM lekhAya. A vAta sAmAne kahevI nahIM, saheje saheje pragaTa thaI jAya to judI vAta che. (4) matalaba vizvamayatAno mArga mAtra ApaNA ekalAnA hAthanI vAta nathI ane chatAM puruSArthanuM kSetra potAnA ja hAthanI vAta hoya te vAraMvAra vicAra vivekathI gaLIne kheDyA karavuM ghaTe. - saMtabAla tA. 26-12-75 jUnI Tevone pAyAthI halabalAvI mUko (1) gurudevanuM sAMnidhya game che. paraMtu svacchaMda, ahaMkAra, rAga-dveSa ane mamatA kyAM kyAM pajave che te aMgenuM UMDuM nirIkSaNa thavAmAM muzkelI paDatI lAge che. te aMge vAraMvAra UMDANathI vyApakatAthI vicAravuM paDaze. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) sAdhaka ane sAdhikAne jUnI Tevo pajave e samajI zakAya che paNa e jUnI Tevone have ekI sAthe pAyAthI halabalAvI mUkavAnA saMyogo UbhA thayA che. jarA hiMmata karazo to ja TakAze nahIM to ATale dUra AvIne paNa kakaDabhUsa karatI sAdhanA tUTI paDavAnI bhIti UbhI thaze. - saMtabAla tA. 30-12-75 "aMdhazraddhA' sArI ke "azraddhA' ? bannemAM nikhAlasatA hoya to sAcI zraddhA pragaTe gurudeva pratyenI tamArI zraddhAbhaktinI paNa sArI peThe kasoTI mayura praznamAM thaI cUkI. alabatta, zarU zarUmAM to mArA jozIlA vaktavyathI prabhAvita thaI jatAM jaNAo cho. tene badale virodhI dalIlo karatA thAo. to te caDiyAto mArga mane lAge. alabatta, virodha khAtara paNa virodha karavAnI zuddha AnAthI Teva paDI javAnI bhIti kharI, paNa eke eka vastune sAcI ja mAnIne tarata svIkArI levAnI Teva zarUAtamAM gurudevanI zraddhAbhaktinI daSTie game kharI paraMtu temAM svataMtra vyaktitva meLavavAnI je maulika vastu che tenI kadAca uNapa rahI javA pAme che, je icchanIya nathI. ahIM ja aMdhazraddhA sArI ke azraddhA sArI? te muddo Ubho thAya che. eka rIte aMdhazraddhA karatAM azraddhA sArI gaNI zakAya kAraNa ke aMdhazraddhA karatAM azraddhAmAM buddhi vadhu jora karatI hoya che. jo temAM nikhAlasatA pAyAmAM paDI hoya to tevI azraddhA paNa Akhare suzraddhAmAM pariNamI jaI zake che? hA, aMdhazraddhAmAM paNa jo nikhAlasatA bhArobhAra hoya to tevI aMdhazraddhAmAMthI paNa sIdho kUdako mArIne suzraddhAno gaDha sIdhesIdho jItI zakAya che ja. mULa matalaba nikhAlasatA ane citanI zuddhi sAthe che. nahIM to daMbhI paNAmAM pAMgaravAno bhaya rahelo che. joke gurumAM nikhAlasatA ane vizva vAtsalyanI daSTi khIlI hoya to daMbhano paDado koI ne koI vakhata cIrAyA vagara raheto nathI. A tamArI vizvamayatA-sAdhanAnI dizAmAM Avo paNa tamone anubhava thayo ja haze. - saMtabAla zrI gura saMge : vizvane paMthe
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 phakta maitrIthI ja nahIM paraMtu AtmIyatAthI otaprota thavuM mULe to saumAM maitrIthI ja nahIM balake AtmIyatAthI otaprota thavAnuM che. eTalo khyAla rahe to sAmAnA guNo anAyAse spaSTa rIte prathama prathama take paNa dekhAvA mAMDaze. nahIM to prathama prathama take to ApaNAM aham mizrita AgrahonI sAme pakSe je kAMI dalIlo Avaze te ApaNane sAmA pakSanA doSo jovA ane doSo jovAnA mArge ja UMDe javA preraze. saMtabAla nikhAlasatA ane samajaNa baMne zA mATe joIe ? Aje ane gaIkAle savAre nikhAlasatA ane samajaNa banne zA mATe joIe ? ekathI kema na cAle ? te udAharaNapUrvaka ApelI vAta noMdhamAM to yathArthapaNe lakhAI che. dhIre dhIre have te jIvananI vizvamayatAnI sAdhanA sAthe vaNAze, eTale atyAre kudaratanI je sahAyatA koI vAra anAyAse maLI jAya che temAM saMgIna umero thavAno. vizvamayatAmAM saMbaMdho anAyAse vadhe teTalI vyApakatA vadhe (2) vizvamayatAnI sAdhanAmAM jema parANe saMbaMdho vadhAravAnI vAta nathI tema anAyAse saMbaMdha vadhI jatA hoya to saMbaMdho vadhI javAthI vyApakatA AvavAthI rakhe UMDANanI vAta visarI javAze, evI nAhakanI bhIti rAkhavAnI vAta paNa nathI. A to jema aparaMpAra samudramAM jhukAvyuM che to DUbADe ke tAre e paNa OM hira rUpa samAjagata sAdhanAvALA avyakta tatva upara paripakva vizvAsanI paNa vAta che. tema tarkothI vicAratAM paNa be ane be cAra' jevI cokhkhI ne caTa vAta paNa che. Aje to ADedhaDa jhukAvyuM ja che ne ? A mAnavajanma maLyo che, paNa eno vikAsa mArgamAM upayoga karavAne badale juvAnInuM mAkhaNa khAvA-pIvA ane bhoga bhogavavAmAM veDaphI naMkhAya che, enAM karatAM A vizvamayatAnI sAdhanAmAM IzvaraniSThA ane guruniSThAmAM samarpita karI AgaLa vadhye javAmAM to mAnavajanmanI sArthakatA ja che ne ? zrI sadguru saMge : vizvane paMthe saMtabAla
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 cicaNa, tA. 19-4-76 medAna choDAya ja nahIM. dareka Aphata ApaNI sAthe saMkaLAyela kAraNathI ja Ave che "medAna choDAya ja nahIM' e brahmavAkya gaNavuM. hA, vAraMvAra preraNA pIyUSa pIvA ekAMtamAM athavA zraddheyajana pAse javAnI jarUriyAta pUrI pADatAM rahevuM. hA, je roga, je Aphata ke je lAlaca ke je paristhiti aMgata jIvanamAM ke kauTuMbika jIvanamAM athavA rASTrajIvanamAM ke vizvajIvanamAM Ave che te koI ne koI ApaNI sAthe saMkaLAyela kAraNathI Ave che. mATe tene sahaja gaNI dhairya ane sahanazIlatA rAkhavAM. tA. 19-4-76 - (1) svasthatA ane prasannatA hoya to ja noMdha lakhavI ThIka raheze. noMdha mATe bahu rAtrino ujAgaro karavo paDe tevuM bhAgye ja karavuM sAruM. nAnI zraddhA paNa zreyanI sAthe preyamAM madadagAra thAya che * saMtabAla zreyane mukhya rAkhavuM. zreya sAthe preya sudhare to kharuM ja. keTalIka vAra niraMhakArI na banI hoya, to ya nAnI paNa athavA achaDatI zraddhA paNa zreyanI sAthe preyamAM paNa madadagAra banI zakatI hoya che. jo ApaNe zreyane gauNa gaNI preyane ja vakhANatAM thaIe to ja zreyanA lAbhathI to vaMcita rahIe paNa sAthosAtha preyanA lAbho paNa gumAvavAM jevuM bane kharuM !! saMtabAla * moha ane dhRNAthI para rahIne kartavyabhAvano vikAsa thAya to taTasthatA ane tAdAtmyatA Ave jaina Agama AcArAMga sUtramAM 'mohasaMbaMdha' ane 'kartavyasaMbaMdha'nI suMdara vAto Ave che. jyAM lohI saMbaMdha Avyo tyAM 'moha' AvavAnI pUrI zakyatA UbhI thAya che athavA 'moha'nI sAmI bAju 'dhRNA' paNa UbhI thaI jatI hoya che. paraMtu moha ane ghRNAthI para rahIne kartavya bhAvano vikAsa thato jAya to kudaratI rIte ja taTasthatA ane tAdAtmyatA banne eka sAthe zrI sadguru saMge : vizvane paMthe zrI sadguru saMge : vizvanI vAto 3
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvIne jIvanamAM saguNa rIte otaprota thAya che. gAMdhIjIe potAnA vizALa gAMdhI-kuTuMbamAM A sadguNo sArI peThe vikasAvyA, jethI ghaNo moTo lAbha thayo. - saMtabAla tA. 21-4-76 utAvaLa e hiMsA che noMdhapothImAM koI vAra to ciMtana ghaNuM sAruM thAya che, je vizvamayatAnI dizAmAM ThIka upayogI thavAnuM. dhIrajanA nAme koI vAra DhIlAza AvavAno saMbhava rahe kharo. utAvaLa e hiMsA che. e paNa gAMdhIjInuM vAkya UMDANathI vicAravA jevuM che. atyAra sudhI muktapaNe ApaNane nArIpAtra sUcavI zake eTaluM ja nahIM, TakorI TapArI paNa zake. e emane chUTa na Apela hovAthI atyAra sudhInI ApaNI Teva pramANe nArIne baLavA jevuM ja hatuM. narama rahevuM, prakRtine zAMta rAkhavI, vagere cIjo vizvamayatAmAM khUba upayogI thAya che. alabatta, nabaLAIvALI namratAno koI khAsa artha nathI. paNa nabaLAI che ke vicArapUrvaka jatuM karavAnI Teva che, teno nirNaya karavo ghaTe. - saMtabAla sukha karatAM du:kha sAruM ke je prabhunI yAdI satata tAjI karAve muzkelInA AvA prasaMgo AkhA gharanI ekatAne majabUta banAve che, e sAcuM che kadAca eTalA ja mATe kahyuM haze gosvAmI tulasIdAsajIe ke : "sukha ke mATe zira paDo, bisara jAve rAma, balihArI ho duHkha kI, paLa paLa sumare rAma." arthAt sukha karatAM duHkha ja sAruM ke je prabhunI yAdI satata tAjI rakhAvI zake che. sAmA pakSe guNa jovAnI Teva pADavI teno artha e nahIM ke sAmAnI bhUlo calAvI levI. zrI sagara saMge : vizvane paMthe
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 83 bIjAnI bhUlomAM ApaNI bhUla jovAnI dRSTinI vizvamayatAmAM jarUra keTalIka vAra be bAjunI vAta sAMbhaLavI jarUrI nathI paNa hatI. jyAM vizvamayatAnI dizA pakaDI tyAM haMmezA sAmA pakSe guNa jovAnI Teva pADavI sArI. eno artha e nathI ke sAmAnI bhUlo calAvI levI. Ano artha e ke kadAca ApaNe sAmAne pUro na paNa pArakhIe, uparAMta chevaTe to sAmenAnI bhUlamAM paNa ApaNI ja bhUla jovAnI che. bIjAnI bhUlomAM jo ApaNI bhUla jovAnI dRSTi keLavAya to "vizvamayatAnA mArgamAM ghaNI saraLatA maLe. kudaratanI savizeSa kRpAnI emAM AzA rahe che. - saMtabAla pUnA, tA. 17-2-76 jo bhAratamAM ja lokazAhI nahIM hoya to vizvamAM prajAtaMtranI ane zoSaNarahita samAjaracanAnI vAta bhArata kayA moDhe karaze ? jarmanInA hiTalare ane iTAlInA musolinIe temanA dezanA zA hAla karyA? eTale indirAgAMdhInI saramukhatyArazAhI lAMbe gALe rASTrane upara lakhI tevI paristhitimAM dhakelavAnI. jagatamAM sauthI moTI lokazAhI bhAratamAM. svAbhAvika che ke AnI asara duniya nA nAnA moTA rASTro upara paDe ane e rIte lokazAhIno phelAvo bIjA rASTranAM thAya. meLa lAge to paNa vartamAna sthiti jotAM bIjAne ghaDo dAkhalo besADI zake evo namUno ora cIja bhArata pAse Aje rahI nathI. vAstavikatA Ama hovAthI vizvamAM lokazAhI thavA icchatAM anya rASTro pAse lokazAhI sivAyanA anya mArgo khullA thatA jAya che. te free world mATe eka AghAtajanaka ghaTanA che. potAnA gharanAM ThekANAM na hoya, potAne tyAM ja lokazAhI jyAM na hoya tyAM vizvamAM prajAtaMtra nyAyI rAjya ane zoSaNarahita samAjaracanAnI vAta bhArata kyA moDhe karI zake? dhAro ke kare to paNa koNa sAMbhaLe ke vajana paDe ? tA. 21-4-76 indirAne vyakti tarIke nahIM, paNa dharmapradhAna rASTranA aMga tarIke juo bhAratanI prajA khamIravaMtI che, enuM kAraNa ene maLelI RSimunionI mAnava samAjaracanA mATenI jIvana sAthe saMkaLAyelI dharmabhAvanA che. e dharmabhAvanA tatkALa nahIM dekhAya to tethI evI chApa paDe kharI ke bhAratanI zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 prajA mAyakAMgalI che. hA, netAgIrI yogya joIe e kharuM paraMtu yogya samaye netAgIrI maLe che kharI e paNa jaNAyA vagara nahIM rahe. A rIte jotAM indirAbahenane vyakti tarIke ja jovAnI rIta paripUrNa nahIM gaNAya kAraNa ke A dezamAM vyakti mAtra vyakti ja nathI, dharmapradhAna rASTranuM e eka aMga che. e rIte nihALI pachI sAthosAtha enuM vyaktitva paNa jovuM kharuM, paraMtu ene bIjo naMbara Apavo. Ama karavAthI ghaNuM kharuM samAdhAna maLI jaze. lokazAhI A deza mATe navI nathI. alabatta, e maryAdita hatI paNa abhutatA e maryAdAmAM hatI. dAkhalA tarIke dhobInuM vacana rAmAyaNamAM batAvI Ape che evuM ja madhyayugamAM kSatriya vargamAMthI cUMTAI AvatA hatA. Aje have varSo jUnA kALanA rahyA nathI. eTale badhA varNane sAthe rahIne lokazAhI khIlavavAnI che, jene ApaNe lokalakSI lokazAhI kahIe chIe. A aMge bhAla naLakAMThA prayoga ane vizva vAtsalyanA paricaye dine dine vadhu samajAtuM ja jaze. - saMtabAla pUnA, tA. 19-2-760 ekahaththu sattAne nAthavAne AcAryonA anuzAsana'nI vAta che gurudeve kahela che tenI jarUra che vartamAna Apakhuda ane ekahaththu sattAne nAthavAnI anivAryatA vize be mata Aje kyAMya nathI. Even gurudeva paNa AmAM pUrA sahamata che ja. paNa A aMkuza lAvavo kema tenI rItamAM matabheda rahe che. jeno ukela gurudevanI rAjya upara janatA, sevako ane chevaTe krAMtipriya sAcA saMtono aMkuza rAkhavAnI je vAta che te sAkAra thAya, saMyogo AvatAM jaNAya che. vinobA to cheka Aje have kahe che, 'AcAryonA anuzAsananI vAta'. ATalI viSama paristhiti thayA bAda vicAra karatAM jaNAya che ke be prakAranAM pravAha dekhAya che. vartamAna pAzcAtya DhabanI lokazAhI TakAvavA virodha pakSanI bhAratamAM jarUra lAge che to bIjI tarapha rAjya upara aMkuza rahe te mATe saMtonuM mArgadarzana anivArya lAge che. Ama A banne bAbato eka sAthe bavI, AjanI sthiti ane mALakhAmAM zakya dekhAtI nathI. eTale AjanAM para vartanana jhIlavA ane gurudevanI dIrdhadaSTi sAthe joDAyelI, kalpanAne samajavA zrI sadguru saMge : vizva paMthe
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 85 pUrvagraho choDI jUno DhAMco na pakaDI rAkhatAM navI havA ane vAstavikatA svIkAravI ane samayAnusAra vartavuM te ja kharuM ane vyavahAru che. eka vAta have spaSTa che ke, jo bhAratIya DhabanI ane AbohavAne anukULa Ave e jAtanI lokazAhI A dezamAM jo lAvavI haze to atyArathI pAzcAtya DhabanI adhUrI lokazAhImAM sudhArA vadhArA karavA paDaze. tA. 22-4-76 indirAbahenano vicAra bhArata, koMgresa ane ghara, gAmaDuM vagerenA saMdarbhamAM karavo joIe Ama to vyakti paratve je noMdhapothImAM kahevAya che te aMge A noMdhanI mArI noMdhamAM tathA rUbarU ThIka ThIka paNa kahevAyuM che. khAsa karIne indirAbahenane mATe je noMdhamAM kahevAyuM ane kahevAya che te vizALa dRSTie tamo lakhatA thayA cho e sucihna ja che. paraMtu haju vyaktigata kahevAne badale bhArata, koMgresa ane ghara, gAmaDuM vagerenI bhAratIya prajAe traNanAM saMdarbhamAM jo indirAbahenano vicAra thaze to anivAryapaNe keTaluMka (rAjakIya kSetre pote maryAdita hovAthI) bane che te paNa dhIme dhIme spaSTapaNe samajAze. pakSo joIe te vAta mULe to AjanI jAgatika lokazAhI je pracalita che te parathI AvI che. ApaNA dezamAM bhale purNa uMmaranA eka eka matadArane mata ApavAno adhikAravALI lokazAhI na hatI ema chatAM lokalakSI lokazAhInAM bIja rAmakALathI cAlu hatAM. eTale A yuge jyAre dareka dezamAM cAlu lokazAhI saMpUrNa saphaLa nathI thaI tyAre AjanA saMjogo joI dezamAM ane jagatamAM pUraka, preraka ane mArgadarzaka paribaLovALI lokalakSI lokazAhIno vicAra anivArya jarUrI che. A paratve tamArI noMdha suMdara lakhAI ja che. ane haju vadhu vicArazo to bhAla naLakAMThA prayoganI vAta tarata gaLe UtarI jaze. - saMtabAla zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA. 2-4-76 rAjakIya sattA dvArA parivartananI vAta naherune lIdhe ApaNe svIkArI che tene laIne ja musIbato AvI che. grAmasaMgaThana dvArA zAsaka koMgresa para kAbU meLavI zakAze. gaMdI indirAjIne hetupUrvaka bolAvAya che te have tamArA lakSyamAM barobara AvI gayuM jaNAya che te jANI AnaMda. ApaNA deze rAjakIya kSetra dvArA eTale ke rAjakIya sattA dvArA, samAja parivartananI je vAta khAsa to naherune lIdhe svIkArI che tene laIne ja musIbato AvI che eTale e daSTie joIe to kAryakramamAM zAsaka koMgresa karatAM saMsthA koMgresa pAchaLa gaNAya. jo saMsthA koMgresa gujarAtamAM paNa ApaNA naitika grAmasaMgaThanavALA kAryakramo svIkArI le to jarUra te gAmaDAne pratApe zAsaka koMgresa para kAbu meLavI zakaze, je anivArya paNa che. ApaNI sakriya ane nirlepa taTastha nItimAM bIjI rIte phera nathI ja paDyo. deze deze koMgresanI zAkhA na hovAthI ane rAjya sattA dvArA rAjya parivartananI vAta svIkArelI hovAthI nabaLAI jaNAI eTale zakya teTalI jAgRti rAkhIne raziyAnI maitrI sAdhI che, paraMtu jAgRti rAkhavI jarUrI che ja. - saMtabAlA tA. 25-4-76 parigraha, prANa ane pratiSThA e traNe homavA taiyAra rahevuM paDaze hA, parigraha, prANa ane pratiSThA traNeya homavA chevaTe to taiyAra thavuM ja rahyuM che. paNa jema ahamnava ane mamatA vizvamayatAno mArge ApoApa ogaLe che tema vizvamayatAne mArge jatAM parigraha, prANa ane pratiSThA homavAnI zakti paNa saheje pragaTI jAya che. - saMtabAla vizvamayatAne mArge AvatA vidgomAMthI ja supariNAma Avaze vizvamayatAne mArge jatAM vidano to AvavAnAM. kasoTIo to pArAvAra thavAnI paNa aMte emAMthI ja supariNAma nIpajavAnuM ane kudaratanI dayA zrI saMgura saMge : vizvane paMthe
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8e, paNa UtaravAnI anAyAse. jethI dinedine e mArge vadhu ne vadhu zraddhA thaze. - saMtabAlA kAryakartAonA vyavahAramAM tattvanI pUrti mAre karavAnI rahe che ApaNAM kAryomAM tattvo-thiyarI- mAre levI paDe che - mAre samajaNa ane vicAra Apavo paDe che - jyAre vyavahAra-AcAra A loko (kAryakartAo) pAse che. tattvanI khAmI GAP mAre pUravI paDe che. tattva ane vyavahAra thiyarI ane prekTIkala banne AmanI pAse nathI eTale anyonya pUrti karIne kAma cAle che. - saMtabAla tA. 25-4-76 mAtra karmakAMDamAM rAcavAnuM vizvalakSI sAdhune na poSAya bhUtakALamAM ke pUrvajanmamAM jemaNe jaina sAdhu vezanI ekAMgI kriyA karI hoya ane haju paNa evuM ekAMgIpaNuM jemAM che, evAM ja sAdhu-sAdhvIono vadhu saMyoga raheto hoya, uparAMta zrImad vicAra paNa bhakti ane jJAna ja levAya, karmayoga na levAya to mAtra karmakAMDamAM rAcavAnuM game ane itisamApti mAnI levAya tevuM bane ja. thAkyA vinA vizvalakSI sAdhupuruSe to potAnA zraddhALujanono sAtha laI A mArga kheDavo ja rahyo. - saMtabAlajI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe.
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 khaMDaH cotho vizvamayatA ane prajA-ghaDatara COaa ziSyanI tIvratAne haLavI karavAnI gurudevanI rIta guru te guru. mAtAnA vAtsalyathI ke koI vAra pitAnI kaDakAIthI Aje to mane ghaDe che. "patramauna" jevI sajA karI thoDuM raDAve paNa kharA. pharI vahAla karI chAtIe cAMpe ane heta kare ! rAjakAraNamAM ane vyaktigata rIte indirAjI sAme mAro keTalo tIvra virodha, chatAM A badhuM sAgarapeTA thaI udAratAthI gurudeva nibhAvI le. koI vAra haLavI Takora (bahu thAya tyAre) karIne kahe ke, "ApaNe ahIMyAM (ciMcaNa kendramAM) jhAjhA vAdavivAdamAM UtarIe, aMdaroaMdara te Azramane anurUpa na kahevAya." A viSaya paratve agAu tIkhA tamatamatA patro lakhelA to, e badhA ja patro ema ne ema pAchA mokalyA, paNa te patro para potAno abhiprAya ke kazuM na lakhyuM. Ama mArI tIvratAne pote mauna rahI haLavI karavA parokSa sUcave, ane e rIte AtmIyatA gurudeva TUTavA detA nathI. A badhuM sAcA saddagurunI pUrI yogyatA gurudevamAM batAvI-kahI zakAya. tA. 18-4-76 noMdha lekhanarUpI - kriyArUpa na banavuM joIe (1) noMdhapothI (ane te paNa nikhAlasatApUrvaka lakhAya tethI) vividha jAtanA ghaNA AMtarika ane chevaTe AdhyAtmika lAbho thAya che, paraMtu jo temAM paNa aDacaNa AvI mananI prasannatA khovAI jatI lAge tyAre thoDo vakhata na lakhAya paNa manaHsvAthya prApta thayA pachI lakhAya to vadhu sAruM gaNAya. matalaba noMdhalekhana paNa rUDhi kriyArUpa na banI jAya te jotA rahevuM paDe. zreya mukhya bane ane preya gauNa thAya to zreya-preyano tALo maLI rahe (2) "bhautika samRddhi ane naitika athavA AdhyAtmika vikAsa sAthe rahetAM nathI." e jema kharuM che, tema naitika AdhyAtmika vikAsavALAnI mastI bhautika samRddhi maLe te karatAM vadhu tejasvI banatI jAya che. eTaluM ja zrI sadagura saMge : vizvane paMthe
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 nahIM e banneno naitika, AdhyAtmika ane bhautika saMpannatAno tALo paNa maLavA lAge che. zarUAtamAM kasoTIo rUpe jarUra kaSTo aNadhAryA ane eka sAmaTAM (joke kudarata je kaSTa mokale che te sahI zakavA jeTalAM mokalatI hoya che, e daSTie zakti vadhe tyAre kaSTo vadhArAnAM ane eka sAmaTAM) Ave che, paNa dhIre dhIre khAmozI paNa vadhe che ane kudaratI (aNadhArI) madada paNa vadhatI jAya che. jethI ko cAle ja nahi. matalaba, zreya mukhya hoya ane preya gauNa saheje banI jAya to zreya sAthe preyano tALo eka yA bIjI rIte maLe ja che ! - saMtabAla sAdhutA eTale vicAramaya jIvana - vicAra karavo eTale satya zodhavA prayatna karavo Aje AvelA "prabuddha jIvanamAM cImanabhAI cakubhAI zAha lakhe che : "sAdhanA eTale - dhyAna, yoga, gurumaMtra - evI koI meM sAdhanA karI nathI. sAdhanA eTale vicAramaya jIvana jIvavAnuM ane tema thavAno meM prayatna karyo che. vicAramaya jIvana keTaleka darajja kaSTadAyI che. vicAra karavo eTale satya zodhavA prayatna karavo te pramANe vartana karavuM ethI paNa agharuM che. svataMtra vicAra karavAnI athavA jIvanazodhana karavAnI vRtti e zakti bahu thoDI vyaktiomAM hoya che. te pramANe vartavAnI hiMmata ethI paNa thoDI vyaktimAM hoya che. vicAra karIe tyAre jIvananA badhA praznono javAba maLato nathI. mANasa A savAla pUchato rahyo che. A badhA prazno vize darekanI AchI pAtaLI mAnyatA hoya che. e ja pramANe sukhanI vyAkhyA athavA samajaNa darekanI judI hoya che. A bAbatamAM mAruM valaNa evuM rahyuM che ke, svataMtra buddhithI vicArIe to paNa AvA aMtima prazno vize jemaNe anubhava meLavyo che, evA saMtapuruSanAM vacanomAM zraddhA rAkhavI. (cImanabhAIe vAta lAkha rUpiyAnI karI !! paNa svataMtra buddhie jagADelo aham pachIthI zya jaMpavA ane saMtazaraNa levA de ?) mahAna graMtho para ciMtana-manana karavuM, jIvanamAM aMtima mUlyo prema ane karuNA che, A jharaNuM aMtaramAM sadA vahetuM rahe to jIvana sArthaka che, bIjuM badhuM mithyA che." cImanabhAInuM ciMtana ane darzana UMDuM che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA. 21-4-16 sAdhu zodhavAnuM mana hoya to samayasara evA sAdhuo maLI rahe che priya cImanabhAImAM namratA che ane sAlasapaNe paNa vikasatuM jAya che. eTale zrImad je vastunI anivArya AvazyakatA batAve che, te pratyakSa sanI jhaMkhanA paNa krame krame vadhavI azakya nathI. zrI DAhyAbhAI nivRtta nyAyAdhIza che. teonI AgaLa zrI cImanabhAIne ghaNI vAto thayelI sAdhusAdhvIo saMbaMdhI. DAhyAbhAIe cImanabhAIne pUchyuM haze, "ATalA badhA jaina sAdhu-sAdhvIomAM kyAMya tamane sAdhupaNuM dekhAyuM?" DAhyAbhAInuM kahevuM ema thayuM ke cImanabhAI eno javAba na ApI zakyA. tyAre DAhyAbhAIe pote ja kahyuM, "to pachI A kAnajIsvAmI zuM khoTA? kAraNa ke teo spaSTa kahe che, huM sAdhu nathI' khera, paNa A vAtono eka artha e paNa thAya ke sAdhu-sAdhvIo paikInAM sAdhutAvALA zodhavAnuM DAhyAbhAInI jema priya cImanabhAIne paNa mana che." AvuM jo mana thaze to samayasara evAM sAdhutAvALA sAdhu-sAdhvI bheTI ja rahe che !! vastI niyaMtraNa mATenA kRtrima upAyo jokhamI che. svecchAe saMyamano mArga levo hitakara che (2) kRtrima sAdhano dvArA vastI niyaMtraNano mArga bhArate duniyAnA keTalAka dezonI jema lIdho che. mahArASTra jevA rAjyo to pharajiyAta vaMdhyIkaraNanI dizAmAM AgaLa paNa vadhavA mAMge che. paNa aMte e rasto jokhamI ane bhayAvaha siddha thavA pUrI vakI che. Ano eka artha e thayo ke samajadAra bhAratIya nara-nArI svecchAe saMyamano mArga A yuge pakaDI le. saMta vinobAe mana pUrNAhuti TANe A muddo paNa cacya che. - saMtabAla pUnA, tA. 8-4-76 svachaMda Adi rokavA pratyakSa sa vinA bIjo upAya bhAgye ja kAragata thAya che gurudeve tA. 1-3-76nA vizvAtsalya'mAM ThIka ja kIdhuM che ke jema upAdAnanI jAgRti ane upAdAnano puruSArtha anivArya che, tema nimitta rUpI pratyakSa guru paNa zrI sadagura saMge : vizvane paMthe
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ lI anivArya che ja. te vinA ahamUtA, mamatA, rAga, dveSa, svacchaMda, pratibaMdha dUra thavA lagabhaga azakya che. tapa karo, japa karo, saMnyAsa lo ke cAhe te upAya karo, paNa svaccheda Adi rokavAno pratyakSa saddaguru vinA bIjo koI upAya bhAgye ja kAragata thAya che. Atmasiddhi zAstramAM to zrImad tyAM lagI cokhe cokhkhuM kahI de che : pratyakSa sadguruyogathI, svacchaMda te rokAya, anya upAya karyA thakI, prAye bamaNo thAya." gurudevanI vAta khUbeMja mananIya ane svAnubhavanI che. pUjya moTA gurudeva pratye (pU. nAnacaMdrajI pratye) keTalo ahobhAva gurudevane che? pAyAnA ane vaicArika keTalAka matabhedone lIdhe, guruthI gurudeva bhale chUTA paDyAM to paNa gurunuM RNa to Aja sudhI teo kadI ja nathI bhUlyA. "mAruM AjanuM sthAna gurudevano ja pratApa che' ema vAraMvAra pUrA kRtajJabhAvathI jAheramAM gurudeva kahetA ja hoya che. mane pahelAM phoTAno prasaMga yAda rahI gayo che. be varSa pahelAM ciMcaNa kendranI kholImAM vasavATa karavA, unALAnI rajAmAM ame gayA tyAre sAyalAthI lAvyA chIe te pUjya moTA gurudevano phoTo kholImAM TIMgADelo. gocarIe AvyA tyAre ekITase A phoTo gurudeva jotA rahyA. kholI baMdha karI ame pUnA AvavAnA hatA tyAre "phoTo tamArA kabATamAM jALavIne mUkI dejo: ahIM bahAra koI phoDI nAkhaze te ThIka nahIM," gurudevanI A sUcanA vakhate temanA caherAnAM bhAva "phoTAmAM jANe jIvaMta vyaktinA temane darzana thatAM hatAM." eTale "jALavajo" e sUcaka zabdo teozrInAM mukhethI sahaja sarI paDyA, guru sAthe temanI hayAtI bAda Aje paNa gurudevanI keTalI AtmIyatA che ? pUnA, tA. 5-4-76. nyAyasaMpanna AjIvikAthI sadAcAra ane paisAno meLa bese vizvavAtsalya tA. 16-3-76nA aMkamAM eka praznanA uttaramAM gurudeva kahe che : "Aje paisA ane sadAcArano meLa lagabhaga tUTI gayo che. nIti ane sadAcAra jALavIne zrImaMta thayAnA dAkhalA apavAdarUpa che. huM paisAne ekAMte puNyanuM pariNAma nathI mAnato." A chellA vAkyanI kAMI barAbara gaDa beThI nahIM. saMbhava che. sadAcAra ane nIti neve mUkI game tevAM azuddha sAdhanothI maNasa Aje zrImaMta banI zake che. eTale dhana e puNyathI nathI AvatuM ema kahevAno gurudevano Azaya hoya !! A aMge to gurudeva je abhiprAya Ape te para vadhu vicArAze. zrI sazura saMge vizvane paMthe
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 sAmAnya rIte saMpatti maLavI e puNyanuM pariNAma gaNAtuM hoya che paraMtu AjanI saMpatti vadhavAthI zI dazA thAya che? AnA upara eka nAnI pustikA "ApaNI bhUla kyAM che?" e lakhAI che. emAM A jAtano eka doharo-zloka che : mada vadhe vikAro vadhe, ghaTe guNa ne jJAna, te dhana puNyataNuM kaho, bane kema pariNAma?" mULa e to jagadguru pade je bhArate bhAga bhajavavAno che; jo ema hoya to pahelAM eNe "mUDIvAda prAdhAnya, komavAda prAdhAnya ane saMkIrNatAvAda tyAga tathA azuddha sAdhanavAdano tyAga A prApta karavuM joIe ane pachI jagatamAM pracAravuM che." A kAma evuM moTuM che ke koI eka ja kSetrathI e kAma paripUrNa pAra paDI ja na zake, eTale ja ApaNe gAMdhIprayoganuM anusaMdhAna laIne A ja vAta AgaLa dhapAvI che. Ama to "mokSanI vAta' manuSyajanma mATe jarUrI che, ema vedAMta ane jaino kahetA. temAM kAnajImunie "samakti'no pAyo nahIM hoya to mokSa mAtra vAtomAM rahe che ema mAnI pahela karI. paNa samakti paNa vAtomAM rahI jAya evuM bane! zrImanI vizeSatA ahIM vyavahArathI che. emaNe nyAyasaMpanna AjIvikA upara bhAra vadhu Apyo. ApaNA (amArA) gurudeva ethIe AgaLa gayA ane mAnavatAno pAyo lIdho. jyAre bhAla naLakAMThA prayoge ene amalI banAvI, be saMsthA racI : (1) naitika grAma saMgaThana (mAnavatA mATe) ane (2) grAma prAyogika saMgha (mArgAnusArIpaNA mATe) - saMtabAla vicAra pravartaka tarIkenI gurudevanI anokhI rIta - pratikULa ke aNagamatuM temane kAMI ja nathI - "avyakta' para pUrNa zraddhA Ama to A vAta dIrghakALathI manamAM ghoLAyA kare che, tethI lakhavAnI icchA chatAM bIjI bAbato ADe rahI jAya che lakhavAnI. gurudevanA vyaktitvanuM A eka tejasvI ane khUba ciMtana-manana karavA jevuM pAsuM che. samAjamAM navA vicAra mUkavA, krAMtikArI chatAM ahiMsaka Dhabe navA mUlyo sthApavAM, akhaMDapame puruSArtha karyA karavo, viparIta ane taddana pratikULa saMjogomAM lagAre asvastha ke khaMDanAtmaka valaNa na rAkhatAM, potAnA vicArono vistAra karavAnI A suvarNasaMdhi che. pratikULa zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 93 ke aNagamatuM kaMI ja nathI. A jAtano satata jAgRta manobhAva rAkhavo. A badhuM kauzalya gurudevamAM khIlyuM che. duniyA AkhIne jyAre aMdhakAra, nirAzA gherI vaLe che tyAre A aThaMga karmayogIne avyakta para pUrNa zraddhA-niSThAnA kAraNe prakAza ane AzA ja dekhAtA hoya che. aTapaTI vAta ke maDAgAMTha, cAhe to vyaktinA jIvananI hoya ke saMsthAnI hoya, gujarAta rAjyanI hoya, rASTranI hoya ke vizvanI, gurudeva A badhAthI halabale nahIM. potAnA AsanethI (adhiSThAsanethI) bhAgye ja calita thAya. eka taraphathI rASTrastare mArgadarzana Apaze - potAnA vicAro ukela mATe jaNAvaze to bIjI taraphathI potAnI ane sthApelA saMghonI maryAdA barAbara dhyAnamAM rAkhI, nAnapano bhAva manamAM jarAke lAvyA vagara sAmAthI prabhAvita thayA vinA haLavI Takora dhImethI karI de che ke, 'ame ane amArI zakti hajI nAnI paDe. thoDo kharca ame upADazuM, bAkIno bIjo moTo kharca tame-sarva evA saMgha- samAvI lejo, bAkI to saMta-sevaka samudyamamAM pariSadanuM kAma sAthe maLIne ApaNe ka2vAnuM che. saMmelana bharAya te sAruM che, AmAM kyAMya bAMdhachoDa nahIM. nAnA-moTAno bhAva, koInI zehamAM taNAvavAnI vAta nahIM, tema koIthI khoTI rIte ataDA rahevA icchA nahIM. kevo samanvayalakSI svabhAva-eNproca ?! tA. 21-4-76 parigrahanuM asalI mULa to vizvanA prANImAtramAM vAtsalya reDI zakAya tevuM vizALa mana banAvavAnuM je vizALa cetanAnI najIka javAthI Ave mana svAbhAvika rIte evuM che ke eka vAra ene parigraha tarapha vALo to cakravartIpaNuM cha khaMDanuM maLe toya te ochuM paDavAnuM ! eTale parigrahanuM je asalI mULa che, teno vicAra karavo ! parigrahanuM asalI mULa to vizvanAM prANImAtramAM vAtsalyarasa reDI zakAya tevuM vizALa mana banAvI mUkavuM. vizALa mana haMmezAM vizALa cetanAnI najIka javAthI Ave che. Akhare vizvamayatA e bIjuM zuM che ? gAMdhIjI dakSiNa AphrikAmAM kamAvA ja gayA hatA ne ! ane kevo moTo parigraha vadhArI lAvyA ? kAraNa ke emane te mATe vizvapAtra nAnakaDuM paDI gayuM ane lAgyuM ke mArI zakti jarAka bIjA bhAIo sAthe joDI ke tarata e anaMtagaNI banavA lAgI gaI ! gokhalejIe A anaMta zaktine pichANI lIdhI. gAMdhIjI bhAratamAM AvyA ane bhAratamAM pharIne bhAratamaya banI gayA. bhAratIya prajAne yogya netAgIrI maLI gaI ane zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 tyArathI bhAratanuM jagadgurupada zarU thaI gayuM. gAMdhIjI sAva nAnA hatA tyAre vyaktigata parigrahamAM paDyA hatA. temAMthI gAMdhIjI moTA thaI gayA. sAmUhika sAdhanAmAM magna banyA ane mahAtmA banI gayA. AnA upara jema jema vicAra karazo tema tema parigraha vadhAravAnI tamArI mULa IcchAne vizvamayatAnI dizAmAM pArAvAra vaLAMka maLato jaze. aMbubhAI ema ja AgaLa vadhyA che ne ? eTale ciMcaNa vasavAnAM svaprane A rIte sAkArapaNuM kema na maLe? lalitAbahenanI bhAvanA paNa A dizAmAM atithisevAmAM A rIte ja kramazaH AgaLa vadhI che. - saMtabAla pUnA, tA. 11-4-76 kaTokaTI daramyAna nyAyataMtramAM DakhalagIrInA prayAsa sAmeno virodha gaI kAle rAtre amadAvAdathI caMbakamAmAno (T. U. Mehta) no phona Avyo. himAcala hAIkorTanA jaja tarIke temanI badalI simalA thaI che ane 15 divasamAM tyAM cArja levAno oNrDara che. Ama to A vAta sarakArI niyamAnusAra che, eTale tenI noMdha DAyarImAM levA jeTalI agatyanI nathI paNa dUra ane khUNAnI eka sthaLe, nivRtta thavAne phakta cAra varSa bAkI che tyAM sarakAre AvuM pagaluM kema lIdhuM tenA kAraNo jANavA jevA ane vartamAna rAjakAraNa sAthe sIdho saMbaMdha dharAve che tethI future reference mATe ahIM noMdhavuM jarUrI lAge che. hAla mAsIbA (dUdhIbahena) ApaNe tyAM pharavA AvyAM che. teo kahetAM hatAM ke, "indirAe jyArathI nyAyataMtramAM mAthuM mArI AkhA dezanA nyAyataMtrane toDavAnuM A kaTokaTInI sthitimAM zarU karyuM tyArathI bhAI (caMbakabhAI) bahu asvastha ane becena che. Ama to e paNa indirAno prazaMsaka ja hato paNa jyAre nyAyAlayanI sattA para kApa ane aMkuza zarU karyA, tyArathI virodhI banI gayo che. eka jaja tarIke, dezapremI tarIke, nyAyanI AvI majAka aTakAvavA thoDA mahinA pahelAM bhAI (caMbakabhAI) ane jasTIsa eca.esa. zeTha (bhUmiputranI tarapheNamAM cukAdo Apyo te nyAyamUrti) banne bhegA maLI potAnI sahIo sAthe eka sarakyulara vaDApradhAnanI DakhalagIrI khoTI che, teno pratikAra karavo joIe. saMgaThita thaIne ApaNe vagere - dezanA tamAma hAIkorTa jajone mokalyo hato. mULa yojanA evI hatI ke, AkhA dezamAM badhA jajone rUbarU maLavuM ane e rIte karIne saMgaThana karavuM, paNa saMgaThana karatA pahelAM zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 95 patro dvArA sarakyulara mokalI prathama badhAno mUDa jANI pachI paryaTana zarU karavuM. sarakyulara badhe mokalyA. sama khAvA paNa eka jajano javAba Avyo nahIM. sAmethI keTalAke to salAha ApI nakAmo virodha karo cho, atyAre namatA chAbaDe besavAmAM sAra che vagere. koI response na maLyo eTale saMgaThana ane virodha karavAnI vAta paDatI mUkI. dll. 21-4-76 vara bhArata deza ane saMtonI doravaNIthI ghaDAyela prajA te banne haju sAbUta che tethI bhAratanuM bhAvi ujjavaLa che. khAmI netAgIrInI che je krame krame maLI jaze tamArA mAmAzrInI bAbatamAM dUdhIbahene je vAta lIdhI che te vAta hoya to evA mAmA mATe porasAvA jevuM che. kharekhara khunnasa rAkhIne badalI thaI hoya, to e duHkhI thavA jevuM nathI A thaI vyaktigata vAta. sAmudAyika vAtamAM mukhya vAta bhArata deza ane bhAratanI gRhastha saMsthAthI saMto-bhaktonI doravaNI paDe ghaDAyelI prajAnI. A banne sArA evA sabUta che. eTale ja bhAratanuM bhAvi ujjavaLa che. khAmI mAtra netAgIrInI che ane te paNa krame krame maLI rahetI hoya che. chatAM viziSTa netAnI jarUra hatI, mATe to gAMdhIjI A dezamAM AvyA. alabatta, gAMdhIjInI netAgIrI pahelAM paNa saMta RSimunio vagerenI sAdhanA to emAM kharI ja. A dRSTie jozo to bhArata, koMgresa ane jagata e traNeyano vicAra karyA pachI ja indirAbahenano vicAra karavo joIe A eka vAta. bIjI vAta che bhAratathI pAMceya mahAsattAo virodhanI dizAmAM che. e badhAmAMthI alaga rahIne AgaLa vadhavuM che. sAthosAtha garIbI ane dhanikatA vaccenI khAI dUra karavI che, to rAjakIya rIte kAMI A kAma thaI zake nahi, chatAM bIjA paribaLo kAma karavA mATe vyavasthita rIte taiyAra na thAya tyAM lagI ekalA rAjakIya kSetramAMthI to AvI dazA Ave te svAbhAvika che. chatAM jeTalA pramANamAM lokazAhI Take teTalI kudaratI vizeSatA mAnIne ApaNA prayoganI rIte AgaLa vadhavuM joIe. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe saMtabAla
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA. 22-4-76 zubha ane satya tarapha AgaLa vadhavAmAM pratyakSa saguru agatyano bhAga bhajave che. Akhare nimitta to jIvanamAM ane jagatamAM ghaNo mahattvano ane agatyano phALo Ape che emAM zaMkA nathI. paraMtu zubha ane satya tarapha AgaLa vadhavAmAM pratyakSa sadguru ke pratyakSa satsaMga je mahAnimitta AtmavikAsa mATe bhAga bhajavI zake che, teTaluM game tevAM kharAba nimitto hoya toya azubha ane asatu mArge doravAmAM kAragata thatA nathI ! jo jAgRti rakhAya to. kAmavAsanA pratye dhRNAno mArga adhUro che. kAma vijaya bannenI hArdika icchAthI Ave toja paripUrNa ane AcaravAyogya che. kAmavijaya mATenI tAlAvelI khUba ja jAmatI jAya che eTale dhIre dhIre paNa nimitto evAM maLatAM jaze ke kAmavAsanA pratye dhRNA nIpaje !! paraMtu kAmavAsanA pratye kRNAno mArga adhUro che. kharI rIte kAmavijaya bannenI hArdika icchAthI Ave te ja paripUrNa che. ane khAsa sAcavavA jevo che. mATe to sIdhesIdhA e mArge ja javAya te jAtanI. tamane vizvamayatAno mArga gamI gayo che. pachI thoDuM thoDuM thAya to harakata nathI. saMtabAla pachI zuM ? hA, ghaNAne ema lAge kharuM ke saMtabAla pachI zuM? paraMtu zrImanuM A yuganuM kArya karanAra jo mahAtmA gAMdhIjI ane vizvasaMta nAnacaMdrajI mahArAja jevA pUjya kavivarya sAdhuo pAkyA to pachI e ja saMdarbhamAM bhArata dvArA jagakalyANa thavAnuM hoya to nirvaza kazuM javAnuM nathI ja. ApaNe to eka cIlo pADavAnA ja adhikArI chIe, e vAta samudrakAMThe A AMtararASTrIya kendra zarU nahotuM thayuM tyAre ApaNI nathI thaI? thaI che ja. - saMtabAla tA. 21-5-76 kaTokaTImAM paNa dhIjI ane sahanazIlatA TakI rahe tevA saMyogo AvI maLavAnA (1) eka pachI eka kasoTI to AvavAnI ja. sAthosAtha e kasoTImAM paNa dhIraja ane sahanazIlatA TakI rahe tevA saMyogo paNa AvI maLavAnA. basa ATaluM samajAya to vizvamayatAno mArga ghaNo ghaNo saraLa banaze. zrI saguru saMge : vizvane paMthe
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ priya morArajIbhAI jo ema vicAre ke rAjyasattA dvArA thanAra parivartana ahiMsaka samAjaracanAne anurUpa nahi thAya to te ghaNuM suMdara bane (2) sAmAnya rIte ApaNe vyaktinI carcAmAM jatA nathI chatAM AvI paDe to emanA vicAro aMge bolIe chIe. e rIte priya morArajIbhAInI cAlu sAdhanA vyakti niSThA pUratI ghaNI ja suMdara ane anukaraNIya hoya che. paraMtu gAMdhIjI jIvananA pratyakSa kSetramAM gaja lagADatA. dA.ta., rAjakAraNamAM paNa. e rIte priya morArajIbhAI jo vizvamayatAnA vicAre rAjyasattA dvArA thanAruM parivartana satya, ahiMsaka samAjaracanAne anurUpa na thAya, tema vicAre to ghaNuM suMdara banI rahe. (3) vizvamayatAnA mArge zakti ghaTe ja nahi, hA, tarata vadhatI na dekhAya tevuM bane kharuM. paNa tyAM jIvanane cAreya bAju tapAsavuM ane dhIraja rAkhavI. bAkI rahelI te Aje pUrI karI. - saMtabAla tA. 22-4-76 vizvamayatAno anubhava levaDAvavA paNa koI vAra pariNAma zUnya Ave che mATe tethI hiMmata hAravI nahIM jemane mATe sArI peThe zrama karyo hoya, tyAM ja pariNAma zUnya jevuM AvIne UbhuM rahe. paraMtu ApaNe kadI hiMmata hAravI nahIM, kAraNa ke keTalIka vAra ApaNane jagADavA ane vizvamayatAno anubhava levaDAvavA paNa AvAM nimitto Ave! ane tamone A nimittathI buA sAthe vadhu nikaTamAM AvI javAnuM nimitta anAyAse sAMpaDyuM. "dhIrajanAM phaLa mIThAM che' jAgRti jarUra rAkhavI paNa magaja kAbUmAM rAkhavuM. saravALe e mArge javAthI lAbha ja che. jagata paraspara saMkaLAyela che tethI eka ThekANe vAveluM bIje ThekANe phaLe (2) ghaNI vAra eka ThekANe vAveluM bIje ThekANe phaLe tevuM paNa banatuM hoya che. kAraNa ke jagata paraspara saMkaLAyeluM che ne. tame hamaNAM ja vijJAnanI maNibhAI sAthe viziSTa dizAnI vAta karatAM karatAM sagatanAM avAjo paNa zrI sadguru saMge : vizvane paMthe zrI sadguru saMge : vizvanI vAto - 8
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 saMbhaLAya te mATe prayatno thavAnA. A mAtra gapa nathI. jaina sUtro kahe che ke "ApaNo avAja mULe naSTa thato nathI, te cauda rAjalokamAM pharI vaLI kAyamI banI jAya che." dharma eka ane jIvana bIjuM tevA bhAgalA bhAratanI saMskRtimAM nathI (3) zaMkA paricaya vadhAravAthI ghaNuM vyaktigata ane samAjagata jANavAnuM maLaze. A yuga ja samAjasAdhanA yuga che. vizvamayatAno mArga vadhumAM vadhu kAryasAdhaka ane yugAnurUpa che. ApaNA dezanI vizeSatA paNa che. ApaNe tyAMno dharma eka ane jIvana bIjuM ema bhAgalA che ja nahi. tethI ja gAMdhIjIe A vAta ApaNane potAnA kAryothI ane samAjanA saMsthAkIya kAryothI tAjI karI ApI che. te tarapha joIne cAlavuM e sAco rAjamArga che. - saMtabAla pUnA, tA. 17-4-76 rASTranI guMgaLAvanArI paristhiti je kAyadA ane zAsakIya sudhArA-pheraphAra thaI rahyAM che te jotAM aDadhA upara kaoNmyunijhama A dezamAM AvI gayo che tema lAge. saramukhatyArazAhI jema vadhu sajjaDa thaze tema pUrA sAmyavAda tarapha deza jhaDapI gati karaze. rASTranI guMgaLAvanArI vartamAna paristhitimAMthI pharI paradeza vasavAno vicAra have thAya che. tA. 22-4-76 A deza sAmyavAdI, mUDIvAdI ke komavAdI banI zake tema nathI A deza nathI sAmyavAdI banI zake tema ke nathI mUDIvAdI. komavAdI athavA saMkucitatAvAdI banI zake tema paNa nathI kAraNa ke A deze "vasudhaiva kuTumbakam' ane "Atmavat sarvabhUteSu" A sUtrothI ghaDAyelo (varSothI RSimunio dvArA ghaDAyelo) samAja che. paradeza javAnI vAta karatAM vizvamayatAnI dizAno jo raMga lAgyo ja che, to ciMcaNa kAyamI vasavATa karavAnI vAta ja bALako bojo upADI le, tyArabAda ghaTita thaze. manoramAbahenanI zaktio ane tamArI zaktio sva-para zreyanA kAmamAM ahIM ghaNI ja baMdha besatI rIte vAparavI saMbhavita zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ banaze. A to vicAravA pUratuM jema hoMe ekathI vadhuvAra kahyuM che, tema keneDAno vicAra AvatAM ane noMdhapothImAM te noMdhAtA A izAro karuM chuM. kasotI to dareka sthaLe jIva mATe vikAsane mArge jatAM AvavAnI ja. je. jeTalA vikasita teTalI hade tenI kasoTI vadhu ne vadhu thavAnI ja paNa khUbInI ane khuzInI paNa vAta e che ke A mahAmArgamAM kudarata maiyA paNa madadagAra bane ja che. vizvamayatAno mArga bIjAnA kalyANa mATe vicArAya che tevI mAnyatA ekAtika che. ApaNA kalyANa mATe paNa te anivArya che vizvamayatAno mArga bIjAnA kalyANa mATe vicArAya che. ema ekAMtika na letAM ApaNA aMgata ane kauTuMbika vartuLanA kalyANa mATe paNa anivArya che ema mAnavuM joIe. ane rAMkAjI paNa pUnAmAM AvI ekAMta gALe che, to temane paNa A ApaNI vizvamayatAno cepa kema nahIM lAge? juone zuddhi prayoga mATe to emane laganI lAgI ja che ne ? eTale ja vicAravuM joIe ke kudarata maiyA pAMcIko bhale laI le paNa tenA badalAmAM hIro ApI de che. - saMtabAla ApaNe A vakhate vadhumAM vadhu vAta rAjakAraNa aMge karI che. bhArata, koMgresa ane bhAratanI ghara ane gAmaDAMnI prajAnuM ghaDatara. e jo zakti che, te gaLe UtarI jaze to AjanI paristhiti vizva paristhitinA saMbaMdhamAM anAyAse AvI paDI che. kadAca AmAMthI ja bhAla naLakAMThA prayoganI vAtane anAyAse moTo vega maLI jAya. - saMtabAla mUDIthI napharata na karatAM tene TrasTIpaNAno lepa lagADo ghanazyAmadAsa bIralAne gAMdhIjIno saMparka thayo. gADha rIte thayo e eka moTI vAta che. mUDIdArano ATalo A saMparka (ane lokaTIkAne pAtra paNa gAMdhIjIne AthI thavuM paDeluM) te ema nathI sUcavI jato ke mUDIthI napharata na karatAM emAM TrasTIpaNAno lepa lagADavo. e ja rIte sAmyavAdI dezanA gADha saMparka pachI bhArata potAnI saMskRti ane svAyattatAmAM rahI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 sAmyavAdI dezone ApaNo dharmapradhAna bhArata dezanI saMskRtino lepa lagADavo. saurASTranI custa samAjavAdI kAryakara para phalajIbhAIe evI UMDI asara A prayoganI lagADI ke sAmyavAdamAMnI uNapanuM e kAryakarane bhAna thayuM. vArtAlApa phalajIbhAInA pustakamAM tame joyo haze ja. saMtabAla voTa bhArobhAra namratA AvyA vinA aham ane daMbha jAya nahIM daMbhanuM mULa moTe bhAge aham hoya che. je nathI tevuM dekhAvuM che ethI daMbha anAyAse thavAno ja. eTale namratA bhArobhAra AvyA vinA aham kadI jAya ja nahi. AvA daMbhane aham ne samajyA pachI ja oLakhavo ane kADhavo sahelo paDe tema che. - saMtabAla da indirAbenane huM vyakti tarIke joto nathI. koMgrese janatA dvArA krAMtinI vAta choDI sattA dvArA krAMtinI vAta svIkArI te khoTuM thayuM che bena indirAbenane huM mAtra vyakti tarIke joto nathI. ApaNe e paNa bhUlavuM na joIe ke teo paM. javAharalAlanAM putrI ane kamalA naherunAM dIkarI che. varSo sudhI lagna bAda paNa ane lagna pahelA paNa paMDitajI sAthe pharyAM che. eTale vyaktigata gaNo to e te vyakti upalA saMdarbhamAM che. bIjI bAju teo paNa chelle chelle ja dIpI UThyAM che. bAkI A zakti jaNAtI ja nahotI (eTale ja lAge che ke mULa to koMgrese janatA dvArA krAMtinI vAta choDI sattA dvArA krAMtinI vAta svIkArI te khoTuM thayuM che.) eTale thoDI ghaNI navI vAtane apanAvavAnI ane gaLe Utare to pUrI sAhasa vRtti hovAthI ja ApaNe ApaNI vAtane samajAvavA bhAla naLakAMThA pradezamAM bolAvavA icchatA hatA ane icchIe chIe. saMta vinobA pratye sadbhAva kharo paNa saMta vinobA AvuM batAvI zake tema nathI. jyAre bhAla naLakAMThA prayogamAM teoe joI zake tevuM che mATe e jarUrI che. (2) vizvamayatAnA mArge jatA rAjakAraNa vacce AvyA vinA rahe ja nahi ane e kudaratI AvyuM che. to ene UMDANathI pakaDIne ja cAlavuM zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101 joIe. A vAta tamane haiye vasI che te sAruM ane jarUrI che. ra A kALe yoga ane dhyAna karatAM samAjagata sAdhanA para jhoka ApavAnI jarUra che yoga ane dhyAnanI eka kALe jarUra hatI. A kALe to samAjagata sAdhanA para jhoka ApavAnI jarUra che. vijJAna emAM madada karI rahyuM che te umadA vAta che. tethI haThayoga to bhUlI ja javAno paNa rAjayoganI e teTalI badhI jarUriyAta Aje nathI. dll. 24-5-76 ka saMtabAla sarakhAmaNInI Teva paNa koI vAra kuTeva bane che vikAsamArge jAtanI ane sAthInI jAgRti mATe to sAvadhAna satata rahevuM ja joIe. saMtabAla jema ahaMkAra tyajavA yogya che tema sarakhAmaNInI Teva paNa koI vAra kuTeva bane che. athavA svacchaMdanA doSane ajANatAM Teko ApI de te saMbhavita ja che. svacchaMda eTale potAno abhiprAya ja sAco e jAtanI paDelI kuTeva te kharekhara tyajavA jevI che. "tArA saMgano raMga na lAge to tuM vaiSNava kAco" upAsye paNa A yAda rAkhavuM joIe zrI sadguru saMge : vizvane paMthe bApu sevakone sahabhAgI ja gaNatA kAraNa ke samAjagata sAdhanAno A yuge evA lokone sIdho joga maLI gayo. jema sevakoe potAnA upAsya jevuM banavAnuM che tema upAsye paNa "tArA saMgano raMga na lAge to tuM vaiSNava kAco" e vacana yAda rAkhavA jevuM che. 66 na - saMtabAla
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 zraddhArthInI guruzraddhA DAmADoLa thAya tyAre thoDI vAra asaphaLatAne sahana karI levAya to saphaLatA saphaLatA ja che (1) tamArI muzkelI sAcI che. jyAre comera vAtAvaraNa dhUMdhaLuM hoya tyAre tAtkAlika vyavahAramAM saphaLatA na sAMpaDe UlaTuM asaphaLatA ja vyavahAramAM najare caDe che. je kAraNe satyArthInI guruzraddhA DAmADoLa thavA mAMDe; paraMtu thoDI vAra vyavahAramAM sAMpaDatI asaphaLatAne paNa sahana karI levAya to pachI to saphaLatA saphaLatA ja che. paraMtu AthI ja kahyuM che "dera hai lekina aMdhera nahIM". paraMtu vyavahAra asaphaLatAthI moTe bhAge sAdhaka-sAdhvI, sevaka ke sevikA hArI bese che tyAre atyAra sudhI rAkhelI zraddhAnA phaLa upara pANI pharavA jevI dazA UbhI thAya che. - nimitta nAnuM hoya ke moTuM banne ekasarakho bhAga bhajave che (2) nAno lAgato mANasa paNa agnikasoTIno nimitta banI zake ane vadhu khUbI bIjI paNa tyAM che, te e ke nAno lAgato mAnavI AvuM na ja kare, e khumArI ApaNA manamAM hoya che. kudarata te khumArI paNa kADhI nAMkhavA mAgatI hoya che. mApa nAnuM ke moTAnuM sAmAnya rIte ApaNuM hoya che, te yathArtha hotuM nathI. nimitta to sAmAnya hoya ke vizeSa hoya paNa te eka sarakho bhAga bhajavI zake. sAmI vyakti mArA saMgathI asAmAnya banI tevuM vicAravAnI rIta barAbara nathI "sAmo mANasa sAmAnya hato ane mAre tyAM AvI asAmAnya banyo' evI vicAravAnI rIta na hovI joIe. UlaTuM amArA baMnenA saMbaMdho hatA ene lAbha maLyo, to bhale maLyo. enuM kalyANa thAo ! mAre mArI saujanyavRtti choDavI nahIM. e choDe to bhale choDe. te paNa mArA nimitte durjanatA AvI hoya to choDI de, evI ja mArI to prabhuprArthanA hoya ! ema ja vicAravuM ghaTe. saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 sAdhake zarIranI sudRDhatA rAkhavI jarUrI che. mane (gurudevane) cAhanArAoe aMbubhAI jevA TocanA kAryakaronI tabIyatanI satata kALajI rAkhavI jarUrI che. sAdhake ane sevake A samAjagata sAdhanAnA yugamAM vyaktigata sAdhanAnI sAthe sAthe samAjagata sAdhanAnA kAryomAM sakriya rIte koIne koI rIte bhaLavAnuM hovAthI zarIranI sudaDhatA paNa mananI zaktio vadhAravAnI sAthosAtha vadhAravAnI che ja. jaina AgamomAM je taravAno ane tAravAno mArga ekIsAthe Acare che tevA prathama pade rahelA ahaMta tIrthakaronA zarIranuM baMdhAraNa bALaka, vaja vagere jevuM majabUta hoya che ema Ave che. A parathI eTaluM siddha thAya che ke e mArge je vIro jAya che, temane zarIra paNa svastha rAkhavuM anivArya che. e dRSTie bhAla naLakAMThA prayoganA pAyAnA kAryakara tarIke aMbubhAI mATe zarIra svasthatAnI kALajI anivArya che. ema chatAM gAMdhIjIne maLelA kizoralAla mazaruvALAnuM zarIra damagrasta hatuM ja. joke emaNe pote potAnuM zarIra barAbara jALavyuM hatuM ja. e rIte bhAla naLakAMThA prayoganA mArgadarzaka saMtanuM zarIra bhale kAryakSama satata rahyuM, paNa jema bApu kizoralAla mazarUvALAnI kALajI rAkhatA hatA tema mAre paNa aMbubhAInI kALajI rAkhavI ja joIe. jaina muninI AcAramaryAdA pramANe bhale keTalIka maryAdA rahe! to pachI mane cAhanArAoe mIrAMbahenanI jema aMbubhAInI paNa tabiyatanI satata kALajI rAkhavI joIe. joke bImArI vakhate ane bImArI pachI haMmezA aMbubhAIne saMghe ane saMghacAhakoe barAbara sAcavyAM ja che. lalitAbahene to oNparezana vakhate varSo pahelAM ane Aja lagI ghaNI rIte vyaktigata mamatA darzAvI che. saMghanA e TocanA kAryakartA che, paraMtu haju paNa vadhu dhyAna aMbubhAIe jAte ane saMghe (bannee) ApavuM joIe ane ApaNI kudaratI Thokaro pachI have e jaLavAI rahe ema lAge che. - saMtabAla pUnA, tA. 24-5-76 nyAyataMtra rASTranA karoDarajju samAna che. tene toDavA indirAbena game teTaluM kare paNa bhAratavAsI te sAMkhI leze nahIM. ja moTA mAmA (TI.yu. mahetA) amadAvAdathI AvyA che. Ama to rajanIzanI zibira mATe dasa divasa rahevA AvyA che. sarakAre temanI badalI sImalA karI te aMge zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 vAto thaI. A badalI pAchaLa kevaLa kinnAkhorI che, ema sAbitI purAvA sAthe TI.yu.e vAta karI. suprima korTanA vaDA jaja "rene TI.yu.e ATha pAnAno kaDaka patra lakhyo che. A pachI TI.yu.e potAnA future plan nI vAta karI. sImalA paNa jo mArI badalI karaze to nivRtta thavAnA have cAra varSa bAkI che. thoDo samaya tyAM rahI ane rAjInAmuM ApavAno chuM ane dilhI rahI ane vakIlAta zarU karavAno mAro vicAra che. suprima korTanA kesa tyAM laDavAno ane A bezarama sarakArane mArI nAnI rIte kAyadAthI haMphAvavA vicAruM chuM. rAjInAmA pachI vakIlAta karIza paNa A sarakArano hAtho to nahIM ja banuM. nyAyataMtra jevA, rASTranI karoDarajaju samAna agatyanA aMgamAM, rASTrapremI sapUto jyAM sudhI che tyAM sudhI indirA game teTaluM kare to paNa aMdarathI lokazAhIno prema ane AkarSaNa bhAratavAsImAMthI te kADhI nahIM zake. kAyadAnA zAbdika cokaThAmAM rahIne nyAya toLavAnI hAlanI prathA badalI samAjalakSI lokazAhInI dizA pakaDe tevA nyAyataMtranI jarUra che mULe nyAyataMtra je rAmarAjyanI paraMparAmAM hatuM, te to paMcaprathAnuM hatuM. saMta vinobAjI kahe che tema AjanI mAphakanuM 3+ 2 = 5 nuM nahIM paNa pAMceyanuM saMyukta nyAyataMtra hatuM. e vastu dhIre dhIre ghasAtI gaI ane temAMthI paradezI nyAyanI AMdhaLI devInuM nyAyataMtra AvyuM. eTale ke kAyadAnAM zAbdika cokaThAmAM rahIne ja nyAya ApavAnI prathA rahI. have pharI pAchI bhArata svataMtratA pachI paMcaprathAnuM nyAyataMtra Ave te mATe mathavAnuM Avaze. A kAmamAM gAmaDAMne mukhya banAvIne cAlavuM joIe. to ja nyAyano AtmA jaLavAze ane samAja parivartanane sAnukULa nyAya banaze. A kAma bhAla naLakAMThA prayoge mukhya banIne karavAnuM Ave to navAI nathI. emAM phalajIbhAI jevA jagatAta kheDUtanI dizA pakaDanArA smArakarUpe thatuM kAma namUnedAra banaze eTale nyAyanI navI dizA samAjAbhimukha AvavAnI che. te ane jUnI paraMparA che te be vaccenA saMgharSano A samaya che. teve vakhate lokalakSI lokazAhInI dizAne anurUpa nyAyanI vAtamAM jeTale aMze upayogI thavAya teTale aMze nyAyAdhIza mATe thavuM joIe. e dRSTie cakAsatAM TI.yu. mahetA AvI zake to e mATe gaurava levA jevuM kharuM. lokalakSI lokazAhI bhAratamAM zakya che. lokalakSI lokazAhI Aje nathI. paraMtu e bhAratamAM saheje AvI zake tevuM jarUra che. kAraNa ke gaNasattAka paddhati ahIM jUnA kALathI che ane zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 105 sAthosAtha nyAya ane salAmatI e to be mULa tattvo to rAjAzAhI praNAlikAmAM paNa prathamathI ja che. eTale lokalakSIpaNuM to TheTha Aja sudhInAM briTiza rAjataMtra hatuM, toya rAjAomAM jaLavAI raheluM. gAMdhIjIe saurASTramAMno Avo dAkhalo kyAMka rajU karyo paNa che. A prakArano te prasaMga che? "eka kheDUta khaLAmAMthI gADuM bharI ThAkorano (bhAga ApyA vinA) anAja vagere mAla khetaramAMthI laI jato hato. rastAmAM baLada gaLiyo thaI besI gayo. dhUrArI TUTI paDelI tyAre pelA rAtre guptacara tarIke pharatA ThAkore potAne gaLe dhUMsarI vahI e mAla kheDUtanA ghara lagI rahyo hato. koIka vakhata ThAkorathI rIsAI te ja kheDUta hijarata karavA taiyAra thayo tyAre ThAkore ATaluM ja kahyuM: bhale paTela ! javuM hoya to khuzIthI bIje rAjye jAo paNa ghUMsarI tUTe ane baLada kAma na Ape, tyAre evuM baLadanuM kAma ApI zake evA ThAkoranAM rAjyataMtramAM tame jajo!" paTelane A ja vAta khyAlamAM AvatAM zaramAI gayo ane (bhAga ApyA vagara laI jato hato te) corInI mAphI mAMgI ane rokAI gayo. AvA rAjyataMtrathI risAvAya zI rIte? - saMtabAla tA. 27-5-76 camatkAranI vAtothI AcaraNa gauNa banI jAya che. kharI rIte cAritrya ja moTo camatkAra che. noMdhapothImAM paNa camatkArane mahattva ApavuM ThIka nathI hamaNAM ja madhusudana dAsajInuM jIvanacaritra e pustaka joyuM. jema jema pAnAM pheravAtAM gayAM tema tema jANye ajANye camatkAranA ja prasaMgo AvatAM gayA. A vastumAM keTaluMka kudaratI hoya che. keTaluMka kAganuM besavuM ane DALanuM paDavuM hoya che. keTaluMka potAnA prayatna hoya che. ane yaza gurune dharAto hoya tevuM hoya che ane bAkInuM moTe bhAge zraddhAne kAraNe thatuM hoya che. mAnavanA dilane saMtoSa samAdhAna thAya e ja eka moTo camatkAra nathI? kharI rIte cAritrya e ja camatkAra che. je lokhaMDa ke pASANa jevA hRdayane pIgaLAvI nAkhe che! eTale e tarapha dhyAna ApavAnA badale upara kahyuM tema anAyAse banelA banAvone mahattva ApyA karavuM athavA te banAvone mukhya vastu mAnIne cAlavA prayatna karavo e bhayajanaka vastu che. Ane lIdhe ja AcaraNa e vastu gauNa banavAno saMbhava rahe che. eTale AvI rIte noMdhapothImAM zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 paNa mahattva ApavuM e ThIka nathI. AvI nAnI moTI ghaTanAo to AvavAnI ne banavAnI. agniparIkSAo paNa thavAnI ane javAnI mULe to svaccheda ane abhimAna kADhavAnI ja vAta para jora ApavAnuM che. kAraNa ke vyaktitvane vizvamayatAmAM ogALavAnI mukhya vAta ja lakSamAM rAkhI AgaLa cAlavAnuM - saMtabAla tA. 28-5-76 puruSArtha eTale zuM ? "puruSa'no eka artha AtmA' che. sAco puruSArtha eTale AtmAnI zodha. "vicAra" e AtmAnuM kiraNa che. paDI Teva te to TaLe kema TALI?' e kahevatamAM tathya nathI ema nahIM kahI zakAya. paraMtu upAya che ja. pachI e krodha hoya, kAma hoya ke abhimAna athavA chaLakapaTa ke lobha hoya e badhI kuTevo palaTI zakAya che. mATe to kahyuM che ke, "mAnava dhAre te karI zake paNa ene mATe puruSArtha joIe. e puruSArthanI sAthe IzvarakRpA-gurukRpA paNa joIe. - have puruSArtha eTale zuM? e prazna thaze. puruSano eka artha AtmA paNa che. puruSane mATe e thayo pAko puruSArtha, matalaba ke sAco puruSArtha to AtmAnI zodha che. zarIrarUpI pUramAM rahe te puruSa. Avo puruSa AtmA sivAya bIjo na hoI zake ane ethI ja AtmasAkSAtkAra vicArathI thaI zake. meM ghaNIvAra kahyuM che ke, vicAra ane vikalpa vacce phera che. vicAra eka arthamAM AtmakiraNa che. jyAre vikalpa mananI vastu che. - saMtabAla tA. 18-5-75 gebI zaktiono anubhavI vivaza thato nathI. tA. 16-5-76nA "saMdeza' sAptAhikamAM dhIrena zreSTha lakhe che, "svAmI vivekAnaMde kahyuM che, mana-buddhinI mAnyatAo, vizvAsa ke zraddhAnAM kasoTI samaye kUrace-kUracA UDI jAya che ! Izvarano athavA Atmatattvano tene sAkSAtkAra thato hoya te ja, sAdhaka game te saMjogomAM avicala rahI zake che. dhIrena zreSTha AgaLa zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 cAlatAM lakhe che. "kasoTI athavA muzkelInA samaye, Astika gaNAtA mANaso nAstika banI gayAnA dAkhalAo che. mANasanI mAnyatA, mananI zraddhA ke buddhino nizcaya muzkelInA samaye gAyaba banI jAya che. paraMtu je vyaktine AtmasAkSAtkAra thayo hoya athavA gurunI gebI zaktiono anubhava thaI cUkyo hoya te kaparA saMjogomAM paNa, vivaza thatAM nathI paNa acala rahe che. tA. 28-5-76 guMdI jevA prayogamAM pAyAnA kAryakaronI eka haroLa samApta thAya te pahelAM bIjI taiyAra thavI joIe jema eka dRSTie A samAjagata sAdhanAyuga che tema bIjI dRSTie A kALe AMtarika ane bAhya banne prakAranA tyAganI jarUra che. eTale saMyama, sAdAI vagere tattvo pAyAmAM joIze. eTaluM ja nahi paNa bhAla naLakAMThA prayoga jevA gAMdhIprayogonA anusaMdhAnavALA vizvalakSI prayogamAM sthAnika ane guMdI jevA gAmaDAmAM cAlatAM prayoganAM pAyAnAM kAryakaronI eka haroLa samApta thAya te pahelAM bIjI haroLa paNa taiyAra thaI jAya tevI bhUmikA mATe keTalAka vizvamayatAnI sAdhanAmAM masta banavA mAMgatAM daMpatIo che. potAnAM tana, mana ane sAdhano sahita jAte khUMpavAnI paNa harapaLa taiyArI rAkhavI paDaze. jo ke AmAM kudarata maiyA paNa sAthosAtha madada karaze. eTale e paNa meLa meLavavA tatpara rahevAnuM che. tA. 28-5-76 ciMyaNanA zrImad vibhAgamAM traNathI cAra kuTuMboe potAnuM makAna baMdhAvI enI jiMdagI khUMpADI devI joIe jo muMbaI jevuM AMtararASTrIya nagara na hoya to uNapa rahI jAya ane vizvavyApI A bhAla naLakAMTho prayoga thAya ja zI rIte? bIjI bAju gAmaDuM na hoya to eno (prayogano) pAyo ja DagI jAya. e hisAbe jo ema. jevA jijJAsu kRSaka premI sevaka maLyA, to vANagAmano vicAra cAlyo. prayAso paNa thayA. tyAMnuM havApANI anukULa vadhu paNa jyAre je e prayAso saphaLa na thayA ane ahIM kudaratI ramyatA sAthe vizALa samRddhabaMdhu bheTyA to vyaktigata zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 rIte tabiyatanI bAdhAmAM upAyo zodhI samAdhAna sAdhavuM eja mArga rahe che. mArI ciMtA karanAre maiyA pratIka ane mAtRjAtinAM pratinidhinI ciMtA ane emanAM paripUrNa gaurava ane AnaMdamaya samAdhAna mATe jAte ahIM zrImad vibhAgamAM potAnuM makAna banAvI, A prayogamAM havenI jiMdagI khUpAvI devI joIe. evA traNathI cAra kuTuMbo basa thaI paDaze. e vAto prasaMgopAta thayA kare che. to jarUra pariNAma Avaze ja. ane tyAM sudhImAM A. ane PnuM paNa kadAca sthAyI nivAsanuM banavA saMbhava rahe che. Aje to je AzA che, te ja kahevAya ne! paNa AjanI AzAmAM AvatI kAle phaTako paDe to kudarata maiyA bIjI navI AzAo UbhI karaze ane pUratI karaze, ema mAnI kartavya AcarIe javuM. bhAratanuM bhAvi jo uvaLa che ja, to e AzA gAMdhIvicAranA pAyA para bhagavAna mahAvIra ane zrIma rAkhIne cAlatA A prayoganuM bhAvi paNa uvaLa mAnavuM ja rahyuM. - saMtabAla ciMcaNa, tA. 25-5-76 mANasanuM sAmUhika jIvana jo saMsthA dvArA thAya to tenuM vyaktitva khIlI zake. kauTuMbika saMbaMdhomAM ahama tathA mamatA mANasane jhakaDI rAkhe che jyAre saMsthA dvArA thatA saMbaMdho kartavyaniSTha hoya che ravivAra tA. 23-5-76nA sAMjanA sADA cha vAge gurudeve nIceno pATha ApavAnI zarUAta karI : gurudeva bolyA : "vyaktinuM pUruM ghaDatara saMsthA dvArA ja thAya che. be ekaDAM agiyAra (1 + 1 =ra nahi paNa eka ane bIjo eka maLI "11" thAya che. sAthe bese tyAre e jo karavuM hoya - karatAM zIkhavuM hoya to vadhu vyaktio sAthe samarasa thatAM AvaDavuM joIe. bIjI vyaktinuM vyaktitva jaLavAya ane te ApaNI sAthe bhaLe eTale "11" jeTaluM baLa kudaratI baLa thAya che.) thAya to keTaluM badhuM jora Ave saMkhyA daSTie ? tyAre A jUthabaLa zakti - kevaLa saMsthA dvArA mANasanuM ghaDatara thAya to ja Ave. kauTuMbika saMbaMdhomAM, ahamatA mamatA mANasane jhakaDI rAkhe che - pIDe che. jyAre saMsthAnAM saMbaMdhamAM kartavya saMbaMdhanI suMdara tAlIma mANasane maLI che. saMsthAmAM zarUmAM potAnuM vyaktitva lopAtuM lAge, paNa eka vAra zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 saMsthAmAM ekarUpa thayA pachI - aMdara lupta thayA pachI -mANasanuM vyaktitva ApoApa bahAra Ave che, bahAra nIkaLe che. gAMdhIjIe AraMbhanAM divasomAM koMgresa pramukhanA koTanAM baTana sudhdhAM bIDI ApyAM. keTalI badhI vinamratA ane taiyArI rAkhI hatI? pariNAma e AvyuM ke e ja mAMdhAtAo ane koMgresane gAMdhIjI vagara pachI cAlyuM nahi. gAMdhIjIne gotavA jatA. basa ! A che saMsthAmAM gayA pachI maLatA ghaDataranI kharI khUbI emAM mANasano vikAsa uttottara thAya che, sAdhanAnuM mApa rojaroja maLatA vividha ane haLavAM anubhavothI sAdhakane sAdhanAbhAtuM maLatuM rahe che. A lAbha AdhyAtmika rIte kAMI nAnuM sUnuM nathI. yuddha ane AliMgana pratikAra ane sahakAra - jIvananI eka ja prakriyA che, jenA samatulana mATe vivekanI jarUra che, paraMtu viveka TAkSa guru ane prabhukRpA sivAya Ave nahIM nItimaya jIvanamAM prabhukRpA avazya maLe gurudeva AgaLa bolyA : yuddha ane AliMgana e mAnavajIvanano krama che. e bemAMthI kyAre kono upayoga karavo te sAdhake satata vicAratA rahevuM paDe che. ekanI jagyAe bIjuM thAya eTale samatulA tUTe che. kArya sAdhya thatuM nathI. gUMcavADo Ubho thAya che. premapratikAra ane sahakAra-saMgharSa A badhA judA judA nAmo che, paNa jIvananI eka ja prakriyA batAve che. have prazna e thAya ke yuddha-pratikAra kyAre karavo? A mATe eka paMkti che "bIna sattasaMga viveka na hota, rAmakRpA vinA sulabha na soI !" eTale A mATe viveka jarUrI che, je satsaMga vinAM zakya nathI. AthI ja zrImad ane anya mahApuruSoe sagurunI ane te paNa pratyakSa sagurunI mahattA ane te paNa vAraMvAra gAI-bajAvIne kahI che. ane bIjI vAta che Izvara-rAma-kRpAnI je vinA kazuM ja sulabha thaI na zake. tyAre rAmakRpA paNa puruSArthathI AvI-UtarI-zake che. eTale ke saguNI-sadAcArI-nItimaya jIvana jIvIe to prabhukRpA avazya Utare ja. ane A puruSArthamAM satsaMga ane sadgaranuM pratyakSa mAhAbhya khUba bhArapUrvaka Avazyaka che. bIjA zabdamAM pratyakSa sadgurunAM yogathI kALakrame viveka Ave che. je jIvanasaMgrAmanAM be pAsAM, yuddha-AliMgana mATe sAdhakane sadA jAgrata ane taiyAra ja rAkhe che. A mATe ja "laDI sau AtmasaMgrAme, bIjA saMgrAma zA karavA" e vyaktigata sAdhanAmaMtra sAthe, samAjagata sAdhanA paNa jarUrI che. mANasa kyAM sudhI pahoMcyo te kasoTI samAjagata sAdhanA vinA pUrI ane pAkkI AvI zakatI nathI. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 kuTuMbamAM samAja jeTalA vizALa pAyA para ane judI judI vyaktinA saMparkamAM AvavAnuM banatuM nathI eTale sAdhanA eTalI adhUrI ne saMkIrNa kSetra pUratI maryAdita rahe che. have to dharme ja rAjakAraNa ane jIvananA tamAma kSetromAM prabhutva rAkhavuM joIze ane te mATe bhAla naLakAMThA prAyogika saMgha kAma karI rahela che tyArabAda gurudeva bolyA : Aja sudhI ApaNe tyAM be saMsthA sthApita thaI che. zrI rAma, zrIkRSNa be rAjakIya saMsthAnA sabhyo gaNAya ane bhagavAna buddha ane bhagavAna mahAvIra dhArmika saMsthAnA sabhyo gaNAya. A be mahAna saMsthAoe Aja sudhImAM ApaNane AvA mahApuruSo ApyA. paNa have AjanA vijJAnayugamAM A jAtanI AvI saMsthAo nahi cAlI zake. have to dharma ja rAjakAraNa sahitanAM sarvakSetromAM pUro praveza karavo paDaze. kaho ke dharmanA aMkuza taLe bIjI badhI saMsthAone mUkavI paDazerAkhavI paDaze. ane gAMdhIjIe potAnA jIvanathI, A suMdara prayoga karI dAkhalo batAvyo jagatane. eTale cIlo to paDI cUkyo che, emAM vadhu kheDANa ane pragati karavAnI jarUra che. je ApaNe bhAla naLakAMThA prAyogika saMgha Aje varSothI kAma karI rahyo che. tA. 28-5-76 prajA-ghaDatara, prajA-sevaka-ghaDatara, saMta-ghaDatara ane rAjakIya kSetra - A cAreyanuM saMkalana karavAnuM jarUrI che Ajano yuga samAjagata yuga sAdhanAno yuga che. ema ekavAra manamAM nizcita thAya to saMsthAkIya tattvanI AvazyakatA ane mahattA samajAze. A dRSTie ja meM bhAratIya gAmaDAnuM dharmane tANAvANAnI jema vaNAyeluM jIvana ane bhAratIya prajAnI vizeSatAnI vAta karelI. mahAvIra svAmInA jIvanavikAsanI parAkASThA A traNa prasaMgoe ghaNo ja mahattvano bhAga bhajavyo che. paNa rAmayuge eka khAmI rahI gaI hatI, te Ama prajAnAM ghaDataranI. e mahAvIra buddha yuge purAI paNa prajAghaDatara, prajAsevaka ghaDatara ane saMtaghaDatara A traNa kAMIke ThIka thayAM tyAM rAjakIya kSetre e choDavAthI, temAM saDo pesavo zarU thayo ane TheTha pararAjya sattA bhArata jevA dharmapradhAna dezamAM jAmI paDI. sadbhAgye saMtoe potAnAM kSetromAM zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 111 ane mahAjanoe potAnAM kSetromAM kAma to karyuM ja eTale gujarAtamAM A kheDANa vadhu hovAthI, tyAM gAMdhIjI jagyA ane rAjakAraNIya kSetramAM ThIka kheDANa thayuM. paNa A cAreyanuM tyArabAda have saMkalana karavAnuM kAma jarUrI che. eTale ja e kAmamAM AdhyAtmika, naitika ane sAmAjika e traNeya paribaLoe ekatrita thaI lAgI javuM paDaze. - saMtabAla ciMcaNa, tA. 27-5-76 saurASTra vIronI bhUmi che - hamaNAM gurudevamAM vIratAno mUDa jarA vadhu jotAM-anubhavatAM AnaMda thAya che. AvA mUDamAM kadAca pahelI ja vAra gurudevane jovA-sAMbhaLaLAnuM mane maLyuM. pravacanamAM kahe, "mahAvIrano mArga e vIrono mArga che". vIratA vagara mahAvIranA mArge nahIM cAlI zakAya. gujarAta-saurASTra e vIronI bhUmi che. TaMkArAmAM janmelA dayAnaMda sarasvatIe keTalI vIratA batAvI? porabaMdaramAM janmelA vIre (gAMdhIjI) keTalo jabbara itihAsa sarjyo ane Aje paNa rASTro gujarAta pAse mArgadarzananI apekSA ane najara mAMDI rahela che. gujarAta-saurASTranI bhUmimAM koI kudaratI evo guNa che ke vIranaro ahIM pAkatA AvyA che. trATaka eTale AMkha dvArA kAma karatI AtmAnI zakti gurudeva eka pravacanamAM mahAvIra aMge bolatAM, caMDakoSIyAnA jevA viSadharane trATakathI kevaLa zAMta mahAvIre karyo te suMdara rIte samajAvyuM. kavi makaraMda have e lakhela vAta ahIMyAM yAda AvI. "trATaka eTale AtmAnI zakti AMkha dvArA kAma kare te" A mATe sAdhanA joIe, uparAMta zubha-azubha hetu mATe paNa mANaso trATaka dvArA kAma kare che. narajAtie nArIjAtine hajAro varSathI anyAya karyA che tenuM sATuM koIke to vALavuM ja paDaze. te ja rIte harijana, AdivAsIo va. bAbata - mIrAbahenane vyakti tarIke jovAmAM nathI, e to mAtRjAtinAM ApaNA vizva vAtsalya dhyeye dharmamaya samAjaracanAmAM rasa dharAvatAM nAnA moTA saune mATe pratinidhi che. narajAtie moTe bhAge nArIjAtine hajAro varSathI je anyAya karyA che, te badhAnuM sATuM koIke to kyAMka vALavuM paDaze. e rIte zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 zarUAtamAM jema bApue aspRzyatA aMge jhera pI amRta ApyuM. amArA sagata gurudeve "nArIjAtinA vakIla"nA upanAmanI kaDavI goLI gaLI lIdhI tema bhAla naLakAMThA prayogamAM pAchaLa rahI gayelA vargo, nArIjAti ane gAmaDAM - khAsa karIne jagatAta evA kheDUta mATe evI kaDavI goLI khAIne amRta prasAdI ApavAnuM kAma saMto, sevako ane janatAe karavAnuM AvyuM che. eTale e daSTie vizvalakSI bhAvathI ja khAsa karIne savizeSa karIne gAmaDAM-khAsa karIne jagatAta evA zramalakSI kheDUtone kendramAM rAkhInepAchaLa rahI gayelAM harijana AdivAsI vagere vargo temaja nArIjAti-mAtRjAti. - saMtabAla tA. 9-6-76 phaLa nisargAdhIna mAnIne ja kartavyabhAve kartavya bajAbe javuM je zloka mauna kALamAM lakhAyelo : nisargadhAryuM phaLatuM sahu kai, nisargadhAryuM banatuM sahu kai, prayatnanuM to pariNAma vahAlA, e vizvapremI banavAnuM mAtra. eTale ke nisargamaiyA dvArA badhuM ja phaLe che ane badhuM ja bane che. mAnavajIvanano puruSArtha to mukhyatve vizvapremI banavA mATe lagADavAno che. paraMtu Ano artha e paNa nathI ke, kartavya cUkI javuM. kartavya cUkavAthI to vikAsa ja aTakI paDe. Ano artha eTalo ke kartavya bajAve javuM paNa chevaTe phaLa nisargAdhIna mAnIne ja kartavya bhAve kartavya bajAve javuM. eka bAjuthI prema pAtharyA karavo ane bIjI bAjuthI nAnA anyAyano paNa pratikAra karavo jaina munine chakAyanA mAvatara banavAnuM che. e dRSTie jyAM ugra banI javAya, tyAM badhuM udArapaNe sAthosAtha banI javAnuM eTale ugratAnI asara tatkALa nAbUda thatI rahe! eka bAjuthI prema pAtharyA karavo ane bIjI bAjuthI nAnI paNa anyAya prakriyA bane tyAM tatkALa pratikAra karatA javuM. - saMtabAlA zrI guru saMge : vizvane paMthe
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 samatva' e yoga kharo paNa karma kauzala vinA te ekAMgI bane samajAya toye amalamAM lAvavAnI kaLA agharI che. eTale ja gItAe kahyuM, "yogaH karmazu kauzala". samatva e yoga to kharo paNa karmakauzala vinA te ekAMgI banI jatAM vAra na lAge. jo boja kharekhara vadhu paDato lAgato hoya to emAM bhAga paDAvavAnI prakriyA dhIre dhIre paNa karIzuM ema ja rAkhyuM to pachInuM chevaTa kadAca pachI ja rahI jAya che. vizvamayatAmAM koI parAyuM nathI vizvamayatAmAM koI parAyuM nathI hotuM, chatAM je emAM sIdhA bhAgIdAra hoya temanAM pratye jema pakSapAta thato hoya che tema teone sahana karavuM paDe to vAMdho paNa nathI hoto kAraNa ke sahIsahIne TevAI gayA hoya che. jyAre emanAM karatAM jarA dUranAne vadhu najIka levA mATe Ave vakhate temanAM karatA vadhu ciMtA jemane vadhu najIka lAvavAM che temanI karavI paDatI hoya te svAbhAvika bAbata che. AmAM kAMI AbhAra mAnavA jevI cIja nathI. - saMtabAla tA. 11-7-16 praznonA uttara meLavI jIvana jIvavAnuM hoya che mULa vAta eTalI ja che ke praznone mAtra raju karavAnA nathI hotA paNa uttaro meLavI jIvana jIvavAnuM hoya che. vRddhonA anubhava jema levA jevA che tema vRddhoe nAnerAMonuM vyaktitva khilavavAnI taka ApavI joIe. joke emAM thoDI vAra lAge che. sArA zokhano virodha na karAya, jema A noMdhapothI lakhAya che te sAro zokha che. mAtra emAM atizayatA vadhu paDatuM lakhavAnuM paNa lakhelAne jIvana sAthe meLavavAnA ciMtanano vicAra thavo joIe. tA. 11-7-77 satva, rajasa ane tamo guNonI asara ekabIjA guNo para arasaparasa thAya te ja anubaMdha vicAranI khUbI che A anubaMdha vicAradhArAnI khUbI ja ahIM che. triguNAtItanI asara satvaguNIne thAya, satvaguNInI asara rajoguNa upara ane rajoguNanI asara tamoguNa upara thAya te samajAya che, to pharI vicArajo. zrI sadguru saMge vizvane paMthe zrI sadguru saMge : vizvanI vAto - 9
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 pUnA, tA. 9-7-76 bhUmiputramAM vinobAjI vize Avela rIporTa aMge zrI balavaMtabhAInI TIkA bhUmiputra tA. 26-6-76 ane tA. 6-7-76mAM je samAcAra AvyAM che te duHkhada ke nirAzAjanaka ane deza mATe kamanasIbI jevA che. atyAranA kaparA kALamAM vinobAjI upara saunI najara ane AzA hatI paNa A marAThI bAbAnuM pIMDa nivRtti tarapha DhaLelA mahArASTrIya saMnyAsI saMto jevuM rahyuM eTale atyAranA kharA TANe bAbA pANImAM lagabhaga besI gayA ane goLane pANImAM loko ane sarva sevA saMghane navaDAvI nAkhyA. tA. 30-6-76 pavanAramAM je saMmelana bharAyuM temAM cArudA ane esa. ema. joSInAM sUcano mAnya karI vinobAe sarva sevA saMgha jevI rASTravyApI racanAtmaka saMsthAne, visarjita karavAnuM sUcana A saMmelanamAM karyuM. rAjakAraNa sAthe potAnA chUTAcheDA kAyamanAM che e vAta pharI A saMmelanamAM doharAvI. govadhabaMdhI to AdhyAtmika bAbata che, eTale AmaraNAMta anazana te mATe - bhAratIya saMskRti baMdhAraNa ane kaoNMgresa prati e traNa dRSTie - vicAryuM che ema kahyuM. "maitrI'nA aMko sarakAra laI gaI tyAre "jaya jagata jaya jagata' karI tALIo pADI vinobAjI nAcyA evo spaSTa ullekha temanA moDhethI tA. 16-6-76nA aMkamAM che, to tA. 26-7-76nA aMkamAM kAMti zAha lakhe che ke "maitrI japta karavAnA banAvo banyA. tyAre vinobAjIe ekadama sApha sApha zabdomAM enI TIkA karelI. sensarazIpa indirA khuzAmata vagerenI paNa sajjaDa AlocanA karelI. AgaLa zAha lakhe che, "A be divasanI mArA upara evI chApa paDI che ke Aje have vinobAjI eka evI bhUmikAe pahoMcI cUkyA che jyAM ApaNI sAme ghUrakatA anekavidha prazno emane sparzatA ja nathI." te to rAma sumara jaga laDavA de evuM valaNa apanAvIne vinobAjI AtmaniSTha thaIne beThA che. mahAnubhAvo je kare te durguNa hoya to paNa zabda sAthe vAparavo paDe che, hakIkatamAM AtmaniSThapaNuM e jaya jagatano nAro gajAvanAra mANasa mATe svArthIpaNuM nahi to bIjuM sAcuM zuM AmAM che ? AvI jAtanA vediyAveDA ane bhagataDApaNuM gAMdhIziSTa ane sakriya adhyAtmanA gAMdhIgaje mApatA "bAbA'ne zobhatuM nathI ! paNa koNa kahe Amane paNa, bAbAjI A badho daMbha AdhyAtmikatAnA nAme choDo ane jAheramAM guru-gAMdhI mAphaka eka ekarAra karo ke, rAjakAraNa ane asatyano pratikAra karavAnI je vAta meM karI - karato hato te moTI bhUla hatI. mArI sAme kamajorI ane ahaMkAra hatAM Aja paNa che." zrI sara saMge : vizvane paMthe
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 115 aMdhakAramaya ane vadhu dhUMdhaLA banatA jatA vAtAvaraNamAM dhIraja ane AzA na khovAM e gurudevanAM zabdo yAda Ave che. paNa vinobAjInA A dAkhalAthI eka vastu ThIka spaSTa thaI ke, "vizvamayatA IzvaramayatA mATe - AdhyAtmikatAnA vikAsa mATe, sAdhake rAjakAraNamAM pratyakSa paDavuM ja joIe ema ekAMte nathI." tA. 12-7-16 bIjAe je karavuM joIe te vAta ApaNA para lagADavI bIjAe zuM karavuM joIe? ema bhale manamAM thAya paNa ene lagADavuM ApaNA potAnA prazno upara. dA.ta., saMta vinobAe rAjakAraNane prathamathI sAthe rAkhavuM joItuM hatuM ema lAgyuM. te ja vAta ApaNe ApaNA para lagADavI. bhale na samajAya ke na acarAya to jemanA para zraddhA besI gaI hoya temanuM akSarazaH mAnavuM. jAte rAjakAraNa na samajAya to je samaje temanI sAthe anusaMdhAna karI nAkhavuM joIe. - saMtabAla pUnA, tA. 21-7-76 maMgaLa uparanuM utarANa hamaNAM chApuM AvyuM. U.S.A. nuM vAIkIMga yAna gaI kAle (tA. 20-776) I.S.T. pramANe sAMjanA 5-23 kalAke maMgaLa M.R.s. - upara sahIsalAmata UtaryuM. jenuM pratyakSa citra lAkho lokoe duniyAmAM T.V. upara saharSa joyuM. kevI abhuta mAnanIya vijJAnanI siddhi ! tA. 5-~76 bhautika vijJAnanI siddhiothI vyakticetanA ane vizvacetanAno tALo maLato jAya che bhautika vijJAnanI siddhiono Do vicAra karatAM. vyakticetanA ane vizvacetanAno tALo meLavavAmAM e pramANe ghaNA upayogI thAya tema che. dRSTi e tarapha dRDha thavI joIe !! sakriya taTastha rASTronI dizA tarapha amerikA, raziyA jevI mahAsattAo have abhimukhatA sAdhe che ane UtArI pADavAnI manovRtti badalAI che. te emanAM bhAvi mATe maMgaLa cihna gaNAya. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 koMgresanI zAkhA dareka dezamAM hoya to vizvaprajAonuM ghaDatara bhAratanI rIte thaze kogresanI zAkhA deze deza kholavI jarUrI che. rAjakIya baLa nahi paNa duniyAnuM prajAkIya baLa bhAratane jarUrI che ane te to ja maLI zakaze jo Thera Thera koMgresanI zAkhA dezadeza hoya ne prajAkIya ghaDatara bhAratanI rIte vizvaprajAonuM thavA mAMDaze. bhAratIya mAnavasamAja hajAro varSo pachI ja banI zakyoM che, te na bhUlavuM joIe. zarUAtamAM Takora na game, temAMya navAI nathI paNa vicAra ciMtana karavAthI dhIre dhIre gamI jAya che, te zubha lakSaNa che. bhAla naLakAMThA prAyogika saMgha aMge tamAruM UMDuM ane sakriya valaNa vadhatuM jaze tema tema e anusaMdhAnanuM mahAmUlya tamone saheje samajAI jaze. - saMtabAlA nikhAlasatAnuM pariNAma tAtkAlika sAruM na paNa Ave paNa nikhAlasatAnA abhAve je jhera bheguM thayuM hoya te nIkaLyA bAda pariNAma sArAM jarUra Ave ciMtana-manana' A vakhatanI TakorathI sArI peThe thayuM. nikhAlasatAnuM pariNAma tatkALa to sAruM nahIM dekhAya kAraNa ke nikhAlasatA jevI Ave tevo ja sAmethI koI ne koI rItano atyAra sudhI joIe teTalI nikhAlasatA nahotI teno pratyAghAta AvavAno. eTale tarata to ema ja lAge ke jo nikhAlasa thayo to ATaluM badhuM sahevAnuM AvyuM paNa A nidAna yathArtha nathI. jema elopathI davAonAM jhero kADhavA prathama Ayurveda davAo pratyAghAtI jaNAtI hoya che paNa e AyurvedI davAono doSa nathI paNa elopathIka davAonAM pratyAghAta rUpe zarIramAM bharAI gayelAM jherono doSa che. tema nikhAlasatAno A doSa nathI, A doSa to atyAra lagInI je nikhAlasatAnI kamI hatI teno che. A badhuM samajavuM kaThina che. te to pratyakSa gurunI kRpAthI ja samajI zakAya. mUlyo mATe mathanArI saMsthA parano AkSepa chevaTe vizvacetanA parano AkSepa banI zake che. kahenAramAM nikhAlasatA ane namratA haze to evI TIkA hAnI nahIM kare ahIM bIjI vAta paNa agatyanI samajavA jevI che. vyakti paranA zrI saguru saMge : vizvane paMthe
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ AkSepa e alaga cIja che ane mUlyo mATe mathanArI saMsthAno AkSepa e judI cIja che. mUlyo mATe mathanArI saMsthA parano AkSepa e ghaDatara karanArI saMsthA parano AkSepa banIne chevaTe prANImAtranI vizvacetanA parano AkSepa banI javAno saMbhava rahe che. vizvamayatAnA mArge janArAonI Ane lIdhe zraddhA DahoLAvAno bhaya Ubho thAya che. eTale ja kahevAyuM che, "hajAro kadAca marajo paNa hajArano tAraNahAra na marajo paNa nikhAlasatAthI potAne je lAge te to kahevuM ja joIe. A kahenArane nikhAlasatA ane namratA haze to e kathanamAM TIkA haze toya te AtmiyatA bharelI haze ane kAMIka ne kAMIka rIte pote homAvAnI enI pAchaLa vRtti haze. jethI evI TIkA hAnI nahIM kare balka ubhaya pakSe lAbha ja karaze. - saMtabAla bhAla naLakAMThA prAyogika saMghanA baMdhAraNano vyApa ahIM paNa saMsthA aMge ThIka ThIka maMthana dekhAya che. mULe to bhAla naLakAMThA prAyogika saMgha je saMsthAkIya mAdhyama che, te saMsthAnAM baMdhAraNa vakhate A matalabanuM lakhAyuM - "Aje to saMsthAno prayogavistAra maryAdita cAra tAlukAmAM che. paNa chevaTe ene vizva lagI vistAravAno che. e rIte A baMdhAraNa che." tyAre tenA pAyAnA sabhyo paNa vicAramAM paDI gayA hatA. koIne ema ja lAge ne ke A paNa eka jAtanI ahamUtA-mamatA nathI to bIjuM zuM che? "vizva vAtsalya auSadhAlaya' nAma davAkhAnAnuM rakhAyuM tyAre paNa bhAre maMthano thayelAM. paraMtu prabhAva moTo eTale svIkArI levAyeluM. haju vizva vAtsalyamAMnAM lakhANo vAraMvAra bhAla naLakAMThA prayoga AvyA kare te ghaNAne gamatuM nathI, paraMtu Akhare to e ja jagatanuM mArA namramane tAraNahAra paribaLa che. e daSTie bhAla naLakAMThA prayoganI saMsthAo ke enA pAyAmAM homAIne aneka Aphato ane lAlacomAM TakI rahelAM kAryakara bhAIobaheno uparano prahAra kevI rIte sAMkhI zakAya ? mArA upara prahAra jarUra karI zakAya kAraNa ke Akhare to game tevI vyakti che. vyakti paranA prahAro vyakti sudhI sImita rahe che, paNa saMsthA paranA prahAro samaSTi lagI anahad (asImita) banI jatA hoya che ! vadhu haju samajavA mATe pratyakSa koIvAra vAta. - saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 pas khaMDa : pAMcamo vizvamayatAmAM ja vikAsano paMtha che pUnA, tA. 2-9-76, ravivAra gAMdhIjIvana para zrImanI asara rAmAyaNa, DoMgarejInuM ane abhinava baMne vaMcAyAM te sAruM thayuM. gAMdhIjIvana para zrImadgI (asara) Ama to thoDI gaNAya, paraMtu AdhyAtmika draSTie ghaNI moTI asara hatI. ane kharI rIte zrImanI vAta emaNeja pUrepUrI upADI lIdhelI. zrImanI IcchA "thaze avazya A dehathI ema thayo niradhAra re" matalaba ke satya dharmano pracAra eTale ke jaina dharmano pracAra dezamAM ane duniyAmAM karavAnI emanI je potAnA zarIrathI IcchA hatI, te gAMdhIjInA deha ane amArA sagata gurudevanA anusaMdhAnathI pUrI thaI. Ane huM A banne vibhUtio para thaelo zrImadbho vicAra-pAta kahuM chuM. A vAta vyaktionA ane vizvacetanAnA anusaMdhAnanI paNa che. Ameya e banne vacce anivArya saMbaMdha che. alabatta, vyakticetanA aMge puruSArthanI khUba jarUra che. teTalA puruSArthanI vizvacetanA aMge kadAca jarUra nathI, paNa vyakticetanA aMgenA puruSArthamAM tathA vizvacetanA aMgenA anusaMdhAna vALA prayatnomAM gurutattvanI anivArya jarUra che ja. samAjagata sAdhanAvALI vAta gAMdhIyugathIja vadhu pracalita thaI gaNAya, kAraNa ke chellA yugamAM samAjagata sAdhanA upara jhoka gaNo ocho thaI gayo hato tethI e samAjagata sAdhanA upara jhoka ApavAnI ghaNI jarUra hatI je gAMdhIjI vageree pUrI karI. - saMtabAlA pUnA, tA. 1-1-76, ravivAra aMgata saMbaMdhomAM sahiSNutAnuM sthAna potAnI noMdhamAM tA. 11-7-76nA gurudeva lakhe che : .. ema na gaNavuM ke badhAnuM mAre jovAnuM ane sahevAnuM. A badhA potAnAja che mATe te madada kare te jarUrI che." zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 119 (A) Adarza to gurudeve Apyo, AcaraNa kaThaNa che, kAraNa aham jyAM sudhI na ogaLe tyAM sudhI badhAno bhAra vahevAnI jJAnapUrNa kartavya-bhAvanA jAge nahIM. Aje je pharaja ghara mATe banAvAya che te Asakti ane mohamizrita che, eTale badalAnI apekSA jANye-ajANye rahetI hovAthI jIvane duHkha lAge che.... sahiSaNa thavuM eTale ahamane ogALI namra thavuM, samatA dhAraNa karavI. vyaktigata sAdhanAnI dRSTie vicAratAM paNa have lAge che ke purNatAsvasthatA sivAya Atmonnoti nathI. AvI purNatA ekAMgI sAdhanAthI na ja AvI zake. nirIkSaNe paNa samajAya che ke ekAMgI sAdhanAnA Agraha pAchaLa "palAyanavRtti" ane bhayabhItatA - A banne nabaLI kaDIo vadhu kAma kare che... eTale "gharanAnuM zAMtithI baradAsta karatAM zIkhI, vizva sudhI tAre javAnuM che" e guru AjJA pAchaLa UMDu rahasya vizvamayatA" mATe chupAyuM che. gharanAnuM varadAsta karavA pAchaLa chupAela "vizvamayatA" nimitto to gharanAM ane bahAranAM banneya maLavAnAM. e vicAra yathArtha che. alabatta najIkanAo pAse AzA vadhu rahe, emAM khoTuM nathI, paraMtu e AzA rAkhIne AtmIyatAe varce javuM, tenA karatAM AzA na rAkhIne vartavAthI bamaNo lAbha thavAno : (1) AzA na rAkhavAthI ane kartavya bhAve karavAthI Asakti ane mamatA ghaTatI javAnI, eTale Aje je kAMI gharanA mATe karAya che ane Aja pahelAM paNa je AtmIyabhAve karyuM che te badhAM kAryonI asara gharanA sau upara ekadama paDavA mAMDaze. jema mAnavI upasthita hoya to guNa-doSa banneya najare Ave che ane temAMya guNa karatAM doSa vadhu pramANamAM ane tarata najare Ave che, paraMtu anupasthita (gerahAjara) hoya tyAre guNaja guNa tarata yAda Ave che ane tene laIne mAna vadhu pedA thAya che. temaja Asakti ane mamatA gharanA pratye rAkhavAthI kAma to thAya che paNa sAmAnA mana para ApaNA doSoja nAnA paNa moTA dekhAya che ane guNa dabAI jAya che. Asakti ane mamatA jevAM emanA upara ochAM thayAM eTale ApaNI anAsakti ane nirmamatAthI ApaNe na levAtAM enI e vAta sahaja rIte ane vadhu nirmala prema ane namratA sAthe kahI zakIe chIe, ane ApaNI vAta sAmo kabUle ja evo ApaNo Agraha raheto hoya che, te maMda paDatAM sAmAne vadhu ane vadhu zrI sadagura saMge : vizvane paMthe
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 vicAravAnI ane pachI AcaravAnI utkatA AvavA lAge che. tAjA pravacanomAM e vAta judA judA deTAMto ApIne savizeSe kahevAya che ke najIkanA lohInA sagA e mAtra madada karavA Ave che ema na mAnatA ApaNI kasoTI karavA paNa Ave che ! ema mAnavuM joIe to temanA taraphathI ApaNe je AzA, apekSA rAkhIe chIe te Akho eproca badalI javAno. marUbhUti (pArzvanAthano jIva) ane kAmaTha bhAI hovA chatAM dasa dasa janmo lagI paraspara vairI ja rahyAM. marUbhUtie ekAnta (potA pakSe) prema pAtharyA karyo ane sahana karyA karyuM to potAno ane bhAIno banneno keTalo uddhAra thaI gayo ! A keTaluM suMdara kArya thayuM? Akhare to prANImAtra pahelAM kasoTI kare che; pachI ja sAcAM potIkAM banI jAya che. bha. mahAvIranI kIDI, makoDI, madhamAkha vagere nAnA moTA jIve prathama to khUba kasoTI karI ane chevaTe bha. mahAvIranA potAnAja banI gayAM. hA, eTaleja meM vAraMvAra kahyuM che ke prANImAtranI ektA karatAM pahelAM nara-nArI ektA sauthI prathama thavI joIe. - saMtabAla pUnA, tA. 1-10-76 puruSa-strI daSTi aMbubhAIe puruSanI nabaLAI vALI vAta ghaNI samayasaranI ane yathArtha kahI. eka puruSa bhUla kare to puruSa ene kadAca Takore toya AtmIyabhAva sAcavI rAkhIne Toke che. joke moTe bhAge to puruSane puruSanI bhUla lAgatI ja nathI. jyAre strI thoDI bhUla kare toya moTI gaNavA mAMDe che ane dhutkAravALI vRttithI puruSa strI tarapha jue che! eno AtmIya bhAva to strI paratve bhAgyeja jAge che ! ethI vAtavAtamAM potAne khyAla paNa na Ave e rIte tiraskAra sUcaka athavA ati kaDavAza bharyA ugAro kADhI nAMkhe che. mane lAge che kadAca ghaNA vakhatanI paDelI Teva samULagI tarata na the nIkaLe! paNa tarata athavA rAtre evI je Tevane lIdhe bhUla thaI jAya tenI mAphI mAMgI le to thAya to strI jAti hiMmezA udAra ja hoya che. te Tevajanya bhUlane kSamA ApI zake che. zrI guru saMge : vizvane paMthe
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ koMgresanA bAhya klevaranI jarUra IndirAbena viSe aMbubhAIno mata vizva samagranI dRSTie vicAravA jevo che. e vize vadhu to rUbarU ja carcavo anukULa paDe. bhArata dharmapradhAna deza che, chatAM dharma sakriya cAlu na rahe tyAM vikRtio peseja. gAMdhIjIne TheTha rAmakALathI je dharmanI sakriyatA saLaMga cAlu rahI ane bha. kRSNa, bha. mahAvIra ane bha. buddhanAM adhUrAM pUrAM karavA, bhAratanuM svarAjaya rakSavuM e sauthI paheluM kAma karavuM paDyuM. te sArI peThe koMgrese IndirAbena lagI pUruM pADyuM. hajupriya morArajIbhAI koMgresa-niSThAvAna hoI vaDApradhAna pade AvyA che te sAruM che. paNa koMgresanuM AMtarika klevara siddhAMta jema joIze tema koMgresanuM bAhya klevara paNa joIze toja bhArata svarAjya rakSA, bhAratIya janonA svAtaMtryanI rakSA ane garIbInivAraNa e traNeya kAmo thaze ane duniyAmAM bhArata mArgadarzaka banI raheze. eTaleja koMgresa sahita saunI ektA jarUrI che. - saMtabAla ja8 vizvamayatAnI sAdhanAmAM saune sAthe lo "vizvamayatA"nI dizAnI sAdhanAmAM saune sAthe laIne cAlavAnuM che ane bIjAnA doSa prathama ApaNane bhale lAge paNa UMDo paricaya comerano thatAM doSa na hoya! evuM banavAno saMbhava vadhu che. uparAMta doSa hoya, toye te doSone paNa AtmIya bhAve ApaNA para oDhI levAthI tevA doSitanA hRdayalagI vadhu sArI peThe javAya che. AmAM pUrvagraho to choDavA ja paDe che. doSa tarata joI levAnI ane tene saMgharI rAkhavAnI kuTeva tyajavI ja paDe che !... ne tyAM jatAM je tamoe ullekhela che te joIne upalI vAta khAsa lakhI che. Ama to te sarvakAlIna ane sarva kSetre lAgu paDe tevI vAta che ja. taka Ave tyAre premathI Takora karavI rastAmAM pelA jaina yuvAnone taka maLI hatI to jarA dArUne ravADe na caDhavAnI salAha tamo jarUra ApI zakata. kAraNa ke Aje phezana rUpe suzikSita saumAM e saDo dine dine vadhato jAya che. ApaNe to taka Acce premathI kahIe pachI mAne ke na mAne te emanI IcchA para choDIe, paNa premabhera taka Ave tyAM acakAyA vinA kahIe to kharAja. nahIto taka Adhye cUkI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 gayA gaNAIe. "vizvamayatAmAM jyAre saunI sAthe hadayabhera maLavAnuM che, tyAre AvuM paNa karavuM anivArya bane che. - saMtalAla guMdI, tA. 11-11-76 munizrInuM sahakAryakaronuM vyaktigata mUlyAMkana maMgaLa tA. 9-11-76nA aMbubhAI sAthe sAMjanA meTADoramAM ahIM Avyo. Aje pUrA be divasa thaze. abhyAsamAM gurudevanA jUnA patronI phAIlanuM vAMcana ahIM karuM chuM. 1946thI phAIlo che. e divasomAM vargo bharI gurudeva kAryakaronuM ghaDatara jhINavaTathI karatA, bIjI pravRttio sAthe, varga-zibiramAM AvanAra kAryakara ke vidyArthIne kevAM sUcano ane teonuM sUkSma reading - svabhAvanuM - tenA thoDAka namUnA atre noMdhavA jarUrI che. mAthe tArIkha ke sthaLanuM nAma nathI lakhyuM paNa pUrvApara saMbaMdha meLavatAM ane aMbubhAIne pUchatAM tA. 10-5-46 AsapAsa araNeja mukAme maLelAM (jamAM DaoN. zAMtibhAI paNa hatA) vargamAM, dareke dareka zibirArthI bhAI bahenone, vyaktigata svabhAva sudhAra sUcano (noMdha parathI lAge che ke kula 34 vyaktie vargamAM bhAga lIdhelo) gurudeve lakhI ApelA, ... te vicAravA jevA che. ... sUcano (gurudevanA) judI judI vyakti bAbata : (1) koIthI bhoLavAI ke doravAI na jAo. tamAruM hRdaya UMcuM che. prabhu zraddhA paNa ThIka che. tamArAmAM bIjA guNo ghaNA che je sutA che. eka divasa e saLavaLaze tyAre tamAruM teja khUba dIpI UThaze. (2) capaLatA sArI che. hiMmata ane utsAha uttama che. sAvadhAna AjathIja rahevuM. asAvadhAnatA AjanI hAlatamAM ApaNane gabaDAvI de mATe capaLatAnI sAthe, civaTa ane utsAhanI sAthe cokkasAI ane himmata sAthe hoMziyArI keLavAno prayatna karavo. (3) svabhAvagata vAtsalya che. naitika himmata ucca koTinI che. bhaviSya samAjamAM UMcI kakSAnA kAryo karI zakavAnI zakyatA che. paNa sAthIone kAbUmAM rAkhavAnI kaLA ochI dekhAya che. tamone javAbadArI soMpI zakAya tevI haju sthiti Aje nathI. sAthIonA khAnapAna aMge jeTalI kALajI che, teTalI te kema bole che, kema cAle che, enI mAtAnI jema cokI rAkhI yogya doravaNI ApavAnI kaLA tamAre have zIkhI levI joIe. tamAre kayo mArga zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 pasaMda karavo te tamAre paNa nizcayapaNe zodhatAM zIkhI levuM joIze. bhoLavAI javAno A samaya nathI. (4) parigraha meLavavA chatAM TrasTI tarIke rahI zakAya evI vAtothI tamAre dUra rahevuM joIe. tema bhASA zailImAM samatva jALavI zako cho. e rIte kuzaLa cho paNa tamAro magaja phATe che tyAre tamo je bhASA vAparI nAkho cho te zarama upajAve tevI hoya che. tamArAmAM UMDo pUrvagraha keTalIkavAra nathI hoto, paraMtu eka mANasa mATe baMdhAelI saMskAragraMthI tamone khUba pajave che. gRhaneha mATe paNa mukhya darda e bane che. tamArAmAM zraddhA ane saMskAritAnA amuka bIjo khUba sArAM che, paNa temAM sUkSma mithyAbhimAna ADakhIlI rU5 rahe che. tamAro anubhava ekaMdara prazaMsApAtra gaNAya. (zrI baLavaMtabhAI: pUrvagraha ane saMskAragraMthI vacce taphAvata zuM te para gurUdeva prakAza pADe to kevuM sAruM?) gurudeva H UMDo pUrvagraha e moTe bhAge jonAra vyaktimAM potAmAM paDelI eka jAtanI UMDI pakaDa che. je sAmenI vyakti uparAMta te kayA dharmanI, kaI jJAtinI, kayA dezanI ke videzanI? e badhuM emAM bhAga bhajave che. jyAre eka mANasa mATe baMdhAelI saMskAragraMthI e eka mAnavI pUratI enA svabhAva mATe baMdhAela mAnyatA pUratI hoya che. tA. 22-6-77 - saMtalAla (5) tamArAmAM jhINavaTano guNa sAro che, paNa keTalIka najIvI vAtone bahu mahattva Apo cho, te na ApavuM joIe. badhAne sAthe laIne cAlavuM hoya tyAre mANase udAra, sahanazIla ane keTalIka vAtone gaLI janAra dariyAva dila thavuM joIe. cIDanI kuTeva dUra karavI joIe. (6) bIjA sAthe lIMbunA pANInI jema maLI javAno guNa uttama che. tamo game te kSetramAM cAlI zakazo. kAMIka uzkerATa (chUpo) AvI jAya che ane kyAMka rAgavALI bhakti ubharAI jAya che, te para saMyama rAkhatAM zIkhavuM ghaTe. darekanA vicAronA pravAho vividha hoya che tyAM taNAI na jatAM svataMtrapaNe maulika rIte vicAro gaLI gaLIne potAnA karavAnI Teva pADavI joIe. haju tamAre ghaNA moTA thavAnuM che eTale moTA thavAnA mohamAM phasAvuM na joIe. koI pratye pUrvagraho (khoTA) na bAMdhI besavA joIe. niyamitatA, vyavasthitatA ane upayogItAnA pATho barAbara pAkko karavA joIe. gharamAM atirAga zrI guru saMge : vizvane paMthe
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 nahi tema bedarakArI paNa nahi tevI samatulA sau sAthe vartavAmAM upalI bAbato upayogI thaze. (7) tamArAmAM vividha aneka zaktio che, mAtra e badhAne kendrita karavAnuM kAma haju bAkI che. bIjAo tamArI AsapAsamAM kAma karanArA tarIke ane tamArA vicAronI asara nIce kAma karanArA tarIke rahe, evI tamArI UMDI abhilASA jANI zakAya che. AvuM thavA mATe zakyatA che kharI, paNa vAra che. je mithyAmada, je bhUmikA sahaja che tenAthI potA viSe ativadhu mAnI levAnI kuTeva ane kSaNe kSaNe vicAronuM palaTAvApaNuM matalaba ke cittanI ekAgratA tathA vyavasthitatAnI khAmI tamArA mArgane avarodhe che. eka vAta e paNa che ke tamArA manamAM paDelI gAMTha jaldI chUTatI nathI. svabhAve paNa bhoLAza paNa nathI ema to nathIja. strI ane puruSa banne vacce koI veLAe bannenA sUkSma ahaMkArane TakarAvAno saMbhava rahe che; cetIne vyagratA TALI dhIre dhIre paNa vyavasthita citte namratA, dhIraja sAthe AgaLa dhapazo to tamAruM teja suMdara dIpI uThaze. (8) tamAruM ciMtana ucca che, paNa AcAramAM vadhavAnuM ghaNuM bAkI che. vicArone suvyavasthita rIte grahaNa karI lo cho. zAstrabhAva sArA che. udAra sahiSNu dhIra ane vIra bano tathA bALakone tevA banAvo. (9) sUkSma abhimAna ane haTha dekhAya che. dharmabhaktimAM je chIcharApaNuM che te tajavuM joIe ane ghaDI ghaDImAM manane DhIluM na karavuM joIe. lAgaNIvaza na thavuM joIe. sAcI dareka vAtamAM rasa levo joIe. rUDhigata ekAntika na thavuM joIe. (10) tamArAmAM maunapaNe kArya karavAnI Teva ane sAdhanA pratyenI pipAsA AkarSaka che. kAMIka acapaLatA jevuM tattva che, te maMdatA dUra karajo ane niraMtara prabhuzraddhAe AgaLa dhapajo. (11) tamAro bahu paricaya na thayo paNa utsAha ane hiMmata ekaMdare ThIka che. prayatna cAlu rAkhajo. (12) haju pUrvagrahonuM mULa gayuM nathI, paNa jaze tema lAge che. koIne turata na dekhAya tevI kuTevo che paNa teya jaze kharI. kAraNa tapa ane sahanazIlatA tamone svAbhAvika lAge che. jijJAsA paNa ThIka che. koI kAmamAM aNagamo nathI. sau sAthe bhaLI zakAya che. keTalIka vAra ugratA AvI zamI jAya che. - zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 (13) prathama karatAM prakRtimAM khUba sudhAro che. paNa haju bIjAnI truTI turata zodhAI jAya che, khUMce paNa che. tema na thavuM joIe. kAma game che te sArI vAta che. atyAre to tamo bhAvi AzAspada jaNAo cho. (14) tamArI zramazakti ane buddhi banne ucca paMktinAM che. vANI karavata jevI ghaNIvAra banI jAya che. jAheramAryomAM ema na cAlI zake. tamo bhaviSyanI eka UjaLI AzA cho eTale khUba jAgRti, dhairya, sahanazIlatA, sneha vagere pramANa jaLavAya to ati suMdara Aja karatAM kyAMya uttama kArya banI zakaze. upara mujaba kula 14 vyaktinuM gurudevanuM svabhAva nirIkSaNa lIdhuM. A je svabhAva record khUba ciMtanapUrvaka gurudeve 42 varSanI vaye lakhyo che temAM eka vizeSatA saLaMga tarI Ave che. nava pAnAnA A AkhAe lakhANamAM eka paNa sthaLe-vyaktine-gurudeve lakhyuM nathI ke have pachI mAruM mArgadarzana svIkAra agara to mane guru tarIke mAna. eTaluM jarUra lakhyuM che ke "mArgadarzana yogya sthaLethI meLavatA rahezo to jarUra AgaLa dhapI zakazo." grAmya saMskAranuM mahAdhana sAruM thayuM ke "tamo gUMdI lAMbA samaya mATe nahIM toya TUMkA samaya mATe paNa jaI AvyA." lAMbA samaya mATe jaI zakyA hota to jema bhImajIbhAI jevA bhaDavIra kheDUtane ane javArajamAM phalajIbhAInA kuTuMbane sahaja sahajamAM khaDolanA koThAsUjha vALA kezubhAIne malI zakyA, tema aneka bIjA kheDUtone, majura gaNAtA kuTuMbone, harijana ane ziyALamAMnI paDhAra komane te badhAmAMnA pUrvanA ane navA saMskArone, kaLAdaSTine vagere aneka bAju prajA (bhAla naLakAMThAnI)ne joI zakata. paNa ATaluM rahevAnuM thayuM ane tamArI tabIatane e apratikULa thayuM, eTaluM ja nahIM, UlaTa anukULa thayuM. ghaNuM sAruM thayuM. ApaNo deza mULe gAmaDAmAMja vasyo che. bApaDA amerikAnAM jijJAsu abhyAsIo bakarANA jevA gAmaDAmAM ane mAtra nAnIsarakhI osarImAM mahinAo gALI "athathI iti" abhyAsa kare che, jyAre ApaNe ApaNI sAva najIkamAM raheluM A mahAdhana pAmI ja zakatA nathI. bhImajIbhAI ATalA bhaDavIra, sAdhana saMpanna ane darabAro sAthenA gADha paricayamAM rahenAra, toya DaoN.nI bhalAmaNa thAya, tyAre paNa dArUne zrI sagara saMge : vizvane paMthe
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ra0 aDake nahIM, e kevo UMDo ane daDha saMskAra ! A saMskAraja bhAratanI mahAna mUDI che! bhAratanI A grAmyaprajA naitika rIte saMgaThita thAya ane e nispRhI dharmaguruo ane tyAgI grAmasevakonA ucita mArgadarzana ane preraNA vinA saMgaThita naitika rIte thavAnI nathI. eTale ja ApaNe pagapALA vihAra ane ghera ghera bhikSAcArIthI nirvAha karatAM sAdhusAdhvI saMnyAsIone mahattva ApIe chIe. sau potapotAnI meLe kAma kare, te ja jarUrI che, paNa sAtho sAtha preraNA ane mArgadarzana paNa satata jAgRtipUrvaka maLatAM rahevA jarUrI che. nahIMto kyAre lAlacamAM keDaramAM lapaTAI javAya ke vahI jaI hiMmata khoI besAya te kahI zakAya nahi. gAmaDAnA gUMdI ane rANapura jevAM kendro rojI roTInAM sAdhano nAnI vIjaLI sahAya maLatAM sarvAgIgaNa rIte khIlI zake che te darzAvatAM kendro che, je joI zrI cImanabhAI cakubhAI, zrI riSabhadAsa rAMkA jevA prakhara buddhizALI loko paNa prabhAvita banI zakyA. sopAna daMpatI to yAda karyA ja kare che. paNa A badhAmAM zaheroe paNa pUraka tarIkeno bhAga bhajavavoja paDaze. tA. 22-6-77 - maMtabAla dharmamaya samAjaracanAnA itihAsanI jarUra gaMdInAM saMsmaraNo kadaratI rIte sArAM lakhAyAM che. tame sAtamA mukAmAM (e muddo umerI) jaNAvyuM che tema je meM AgalA naM. 158mAMnA A kaoNlamomAM achaDano ullekha karyo che. mAnava svabhAvaja evo che ke jenA upara samucita niyaMtraNa jarUrI hoya. paraMtu e niyaMtraNa mIThuM ane tarata svIkArya saheje bane evuM hovuM jarUrI che ane te saMta-sevaka saMkalana vALI ApaNI je vAta che tethIja banI zake. mArI gerahAjarI daramyAna badhuMja sArI peThe ane te rAjakAraNanI zuddhi saMgInatA sAthe jALavI rAkhavAnuM mukhya mAna racanAtmaka evA tyAMnAM kAzIbena, aMbubhAI va. sthAnika ane surAbhAI, kurezIbhAI jevA amadAvAda sthAyIjanonA sahayoge thayuM che. paraMtu maulika phALo te badhAmAM paNa phalajIbhAI vagere kheDutono ocho nathI. tamAruM mATalIAbhAI dvArA trIza varSanA ItihAsanuM saMkalana karavAnuM zrI sadbhara saMge : vizvane paMthe
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ra0 sUcana kImatI che. mane lAge che ke bhAI Izvara peTalIkarane jo tamArA jevA prasaMgopAta amadAvAda jaI rUbarU sUcave to teo, mATalIAjI cAre bhAI (puSkara) caMdaravAkara malIne sAruM lakhI zake. temAM zrI sopAna daMpatI paNa mukhyapaNe guMdI rahIne mArgadarzana ochAmAM ochA be eka mAsa rahIne karI zake to dezamAM ja nahIM, kadAca duniyAmAM paNa ahiMsaka athavA dharmamaya samAja racanAne lagato kaDIbaddha ItihAsa lakhAI jAya. tamane A vicAra kharekhara samayasara Avyo che. Ama to aMbubhAIe je kAvya lakhyuM che ane kalAkAroe DhIMgalA DhIMgalI bhAvamAM e "muvI"mAM guMcyuM che te ane saMtabAla sAthenAM pacIsa varSa ApaNA maNibhAInA sUcanathI kheDUta (jagatAta evA) phalajIbhAIe lakhyuM che te vadhu A kAryavAhImAM mArgadarzaka jarUra banI rahe. tA. 22-6-77 - saMtabAla kudarata maiyAnI samatulA mAnavI jarAka vyaktigata pUrvagraha ke komagata, dharmagata evA UMDA pUrvagraho choDato kudarata maiyA jANe vATa joIne beThI hoya tema varamALa tarata AropI vijayI banAvI mUke che. to tamane Avoja anubhava thayo ne? bIjI rIte paNa A prazna vicAravA jevo che. banne jaNa samajIne jo saMyama mArge na vaLe to kudarata maiyA parANe saMyama mArge bemAMthI ekane vALavA mATe gharano asaMtoSa keTalIkavAra bhArobhAra Ape che. kadAca patnI jyAM na pahoMce tyAM bApAjIne saMtAna ThekANe lAve che, ane zIkhave che ke naprAtinamra bano. mAnavInI ahamuvRtti evI pAmara ane chatAM zekhAIvALI hoya che ke jagatanA aneka jaNAnI e gulAmI karaze paNa potAnA dharmapatnI AgaLa samosUtaro cAlavA taiyAra nahi thAya. paNa kharekhara tamo emAM sabhAgI jIva cho ke jethI tamone nimitto paNa evAM suMdara ane AkarSaka maLI rahe che. AzramanuM kauTuMbika vAtAvaraNa tamone sAva TUMkA gALAmAM paNa sparzI gayuM te joI jANI khUba saMtoSa thayo. tA. 23-6-77 - saMtabAla noMdha : DAyarInAM A pAnAo mukhyatve gurudeve cicaNIthI muMbaIno pravAsa moTA gurudeva zrI nAnacaMdajI mahArAjazrInA zatAbdI mahotsavamAM hAjarI ApavA mATeja pagapALo karela te aMge che. gurudevanA pagamAM ghaNuM darda hatuM ane umara paNa zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 tenuM kAma karatI tethI ciMcaNIthI muMbaIno pravAsa je 100 mAIlathI adhika thAya te temane mATe eka sAhasa rUpe hato. paraMtu gurupremathI doravAIne temaNe hAtha dharyo hato. Ta pravAsa varNana ciMcaNIthI muMbaInA pravAsanuM suMdara varNana patra ane maukhika ema banne rIte kAzIbene guMdImAM Apela. sopArAthI tA. 4-11-76nA patramAM kAzIbena lakhe che : "pU. gurudevane paganI ghaNI muzkelI chatAM gurubhakti prema zraddhAthI vihAra kare che. ekaja paganA belensa para cAlavuM paDe che. relavenA pATe pATe ja cAlavAnuM takedArI ghaNI rAkhavI paDe,... gADI dekhAya eTale nIce UtarI javuM paDe, chatAM jhaDapathI jatI gADInA pavanano jhapATo lAgeja jyAre pATA uparathI nIce UtaravuM paDe ane upara pAchu caDavuM paDe tyAre maNibhAInA khabhe hAtha mUkI TekAthI aDadhu UtaravuM paDe. pagano ghaNIvAra belensa gumAve chatAM hiMmatathI TakAvI rAkhe che. maMgaLa tA. 16-11-76 muMbaI UtarI prabhAbenane phona karI jANyuM ke gurudeva Ajeja kAMdAvADInA upAzraye hamaNAM Ave che. gurudevanA pravAsa mATe je ThIka lAge te kahe; eka vastu spaSTa che ke karuNApremanA A karmayogInI nisarga maiyAe ja chevaTa sudhI ciMtA-kALajI karIne zarIra jALavyuM. ahIMyAM upAzrayamAM jyAM ane jevI sagavaDa malI tethI gurudeva saMpUrNa saMtoSa ane AnaMda anubhavatA hatA. hakIkate gurudevane ahIMnA upAzrayamAM joIe evI mArI dRSTie - sagavaDa na hatI. divase eka jagyA; rAtre suvAnI bIjI jagyA vagere kAMI gamyuM nahIM. vadhu gammata to guMdIthI je badhA AvelAM teno utAro gurudevanAja haoNlamAM rAkhyo hato te joI navAI lAgI ! gAMsaDA, poTalAM, beDIMga, sUkAtAM kapaDAM vagere joIne "bhA. na. prA. saMghano A utAro che emaja lAge. phakta haoNlanA eka khUNAmAM najara karatAM jaNAyuM ke gurudeva paNa divasanA A haoNlamAM rahe che kharA. kayo jaina sAdhu potAnA sevako ane pAyAnA kAryakaro sAthe ATalI AtmIyatApUrvaka ekaja haoNlamAM rahe che ! * zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129 moTA gurUdevanA zatAbdI mahotsava prasaMge eka bRhad muMbaI saMghanA pramukhasthAne pote (cImanalAla cakubhAI) hovA chatAM aMdaranA ane bahAranA virodho puSkaLa thaze tema jANavA chatAM bhale vyaktigata paNa patra lakhI muMbaI bolAvavA ane ATalA vizALa moTe bhAge jaina-ane temAMya sthAnakavAsI jaina, samudAyanA mahAmaMDapamAM sauthI UMcA Asane eka vakhatanA, ane sthULa rIte haju paNa saMpradAyathI bahAra thaelA, sAdhune besADavA e sAmAnya vAta che ? kharI rIte cImanabhAIne meM kaheluM, "tame chellAmAM chelluM pravacana mAruM rAkhajo" ane e bApaDAe nirAMta anubhavI. nahIM to jyAM sabhA-pramukhane bolavAnuM Ave, tyAM to maMDapa khAlIkhama jaNAI rahe. A to keTalA varase "saMtabAla" A yAdagAra prasaMge padhAre che to jarUra sAMbhaLavA ema jena, jainetara samudAya UmaTI paDelo ane moTo maMDapa karAvyo hato. meM khAsa sUcaveluM tethI temanI dhAraNA karatAM moTo maMDapa thayo chatAM janamedanIne maMDapamAM e na samAya teTalI bhegI thaI ane sAMgopAMga TakI rahI. guru janma-zatAbdI mATe je viduSI sAdhvI damayantIbAIe traNa traNa varaso ApyAM teo bolI zakyAM, pachI huM ahI na bolyo ane mAdhava bAgamAM eja cImanabhAIne pramukhapade vadhAre bolyo ane tyAM bhale copATI jeTalo mahA samudAya nahoto, chatAM mAdhavabAganuM cogAna tA. 28-11-78nI mITIMgamAM khIcokhIca hatuM. vi. vA. prA. saMghanA pramukha tyAM svAgata pramukha tarIke hatA. sthA. jaina samAja ATalo phaMDa phALAmAM dhana varasAda varasAve te abhuta cIja hatI. eTale sabhAmAM e aMge samaya levo e anurUpa vAta cImanabhAI jevI dIrgha anubhavIne lAge, te svAbhAvika ja che. kogresamAM prANa pUranAra tyAgInI jarUra koMgresa ekaja saMsthA gAMdhIjInI haiyAtImAM eno sAMgopAMga sparza ane pUruM ghaDatara pAmelI saMsthA che. tene AjalagI to eka mAtra zAsaka koMgrese TakAvI che. temAM mukhyaphALo IdirAbahena sivAya kono ? hA, koMgresanuM mULa svarUpa nathI rahyuM. sAdAI, saMyama ane grAmalakSI paNuM enAmAM lagabhaga nahIMvat rahyuM che, paNa Aje jo koIne koI svarUpe sAdhu saMnyAsI saMsthA che, to temAMthI sArA sAdhu saMnyAsI pAkavAnA. tarata na pAke to kALAMtare paNa pAkavAnA. ema koMgresanuM khokhuM haze to emAM prANa pUranArAM tyAgI mANaso A dezamAM jarUra nIkaLavAnAM. tA. 23-6-77 - saMtabAla zrI sagara saMge : vizvane paMthe zrI sadguru saMge : vizvanI vAto - 10
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 ghaNA samaya pahelAM ciMcaNamAM eka sAMje pharatAM gurudeva bolyA : "sudhAro jaladI karavAnI dhagaza ane tIvra bhAvanAe, te divasomAM samAjathI aLagA paDIne AMcako ApavAnI mArI je kArya paddhati hatI te barAbara na thayuM tema pAchaLathI mane lAgyuM. AthI eka yA bIjI rIte samAja saMparka-jainano pachIthI vadhAravA tarapha jhoka rahyo che, te badhI rIte vicAratAM yogya ane kAryasAdhaka jaNAya che. ekalA aTUlA paDI javAthI ApaNI vAta so TakA sAcI hoya to paNa samAja sudhAraNA ke dharmakrAMti thaI zakatAM nathI. A mATe meru jevaDI asIma dhIraja rAkhI, badhAne sAthe laIne cAlavuM te saravALe kAryasAdhaka ane lAbhakartA thAya che." sAdha-darzananA bhautika lAbhono pracAra na thavo joIe; e pracAra thAya tyAM sArI peThe virodha karatA rahevuM joIe. sAmAnya rIte je sabhAmAM sAdhu-sAdhvIo virAjamAna hoya tyAM tALIo pADavAno jainomAM niSedha karAto hoya che. tA. 23-6-77 - saMtabAla muMbaI vihArayAtrA aMge gurudevanA pratyAghAto muMbaInI vihArayAtrAnA TUMkA vi.vA. tA. 16-6-77nA agralekhathI khyAla Avyo ja haze ke derAvAsI sthAnakavAsI upAzrayonAM dvAro ApoApa UghaDI gayAM ! hA, mATuMgA upAzrayamAM virodha che te khabara maLatAM ane tyAMnA saMghanuM AmaMtraNa na hovAthI tyAM javAyuM na hatuM. paNa zrI cImanabhAI cakubhAInA TUMkA patramAM teonA UMDA anubhave temAM zrAvako karatAM keTalAMka sAdhu sAdhvIonuM valaNa mukhya kAraNa jaNAyuM che ! khera ! ApaNe to virodhI lokone ane khAsa to sAdhu sAdhvIone sAtheja levA che. Ama joIe to koI sAdhu sAdhvI paikInuM pratyakSamAM virodhanuM valaNa dekhAyuM nahIM, eTaluMja nahIM balake keTalAMka sAdhu sAdhvIoe sAthe ekAsane besI ke najIka vyAkhyAnamAM AvIne lAbha lIdho ! are, mATuMgAmAM paNa huM gocarI nIkaLyo tyAre khyAla AvatAM, te vakhate mATuMgA upAzrayamAM girIza muni ThA. ra virAjatA hatA, temane khabara paDatAMja teo bahAra AvI, hAtha pakaDI premathI aMdara (upAzrayanI aMdara) laI javA IcchatA hatA paNa sarvAnumata na hovAthI te sthAnamAM huM nahIM AvI zakuM ! TUMkamAM vAtAvaraNa ene lIdhe ghaNuM svaccha thatuM hoya che. zrI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 durlabhajIbhAI khetANIe borIvalI vidAya samAraMbhamAM e viSe Takora karelI, paNa upAzrayano vahIvaTa zrAvakone havAle hoya che eTale Ane lIdhe vicAra virodhI koI hoya toye bIjA sAthI zrAvakonA naitika sAmAjika dabANane kAraNe pratItikara virodha karI zakAto hoto nathI. ghATakoparanuM udAharaNa Ane mATe tAjetaranuM ApI zakAya. tyAM keTalAkano vicAra virodha chatAM pramukhazrI ane hoddedAro chabalabena daDIyAne tyAM jAte AvIne ghATakopara moTA upAzrayamAM vyAkhyAnAdi mATe nimaMtrIne laI gaelA. jethI e saMghanA havAlAnA sthaLe ja rahevAnuM thaeluM. hA, mulakanI yAtrA ghaNI sAdhaka banI tema jarUra kahI zakAya. mArA spaSTa zabdo nIcenA lakhANamAM samaja phera thayo jaNAya che. ApaNI e ja vizeSatA kudaratI rahe che, ke ApaNe jUnA ane rUDhicusta vicAranA sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikAo sAthe paNa prathamathI mIThA saMbaMdho rAkhyA che. eTale samAjathI jAte karIne aLagA paDavAnI vAta to kadI na hatI. eTaleja ApaNe kadI ekalA aTulA paDyA nathI. hA, gurudevanA saMbaMdhamAM kahI zakAya ke gurudevanI IcchA A dharmakrAntino jhaMDo pote prathama UMcake evI hatI. paNa meM ghIraja na rAkhI. kharI rIte e dhIraja rAkhI hota to khoTuM nahotuM ema lAge. paraMtu jo ema thayuM hota to pravAha tyAMja kadAca thaMbhI jAta. eTale gurudeva aMdara rahyA te sAruM thayuM ane meM te vakhate dhIraja na rAkhI, te lAgyuM hoya toye e ThIka thayuM. Aje e banneno tALo maLI rahyo che. - saMtabAla gurudeva cakravartIonI paMktimAM birAje che tevo DAyarI lekhakano mata eka taraphathI sADAcAra varasanA cAlu ekaTANAM (saMtabAlajInAM), bIjI bAju cAlavAmAM paganI maryAdA ane duHkhAvo, trIjI taraphathI vayanA hisAbe pravAsanI zarIrane paDato zrama - A traNe nakkara ane vAjabI kAraNone bAjue mUkI "nisarga maiyA je kare te" e khyAle gurudeve pravAsamAM (cicaNa-muMbaInA) pUruM jhaMpalAvyuM tenI pAchaLa naiSThika brahmacArImAM kevI amogha zakti bhalI hoya che tenAM tAddaza darzana thAya che. muMbaIno A vihAra-pravAsa- by itself is an ordeal e ati kaSTadAyaka divasonI ugra tapazcaryAno prakAra che. zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13ra gAMdhI vAkya yAda Ave che... varSo sudhI abrahmacarya rAkhyuM tethI naiSThika brahmacArI jevA cakravartIonI haroLamAM besavAno hakka mane nathI.." mArA gurUdeva jyAM A cakravartIonI paMktimAM birAje che tyAM have zaMkA ke kalpanA zuM karavAM? pUnA, tA. 9-12-76 IndirA gAMdhInA Agamano bhabhako AvatI kAle ahIMyAM indirA gAMdhI Ave che... je bhabhakA ane taiyArI, sajAvaTa ane saMrakSaNa vaDApradhAna mATe taDAmAra cAlI rahyAM che te joI duHkha ane vicAra thAya che. Security kaDekora rAkhavAmAM AvatI. to A vartamAna bhAratIya vaDApradhAna mATe ATalo jANo zA mATe ? A lokanetA ke khurazInA lAlacu netA? Aja kAla IMdirAjI virodha ane virodhapakSonuM game te bahAnA nIce nirmulana karavAnI vAto pharI pharI kare che. atyAre parazurAme ekavIsa vAra pRthvI nakSatrIya karI te yAda Ave che, chevaTe pRthvI upara kSatriyo to rahyAja ane parazurAmane parazu nIce mUkI hAra svIkAravI paDI. virodhI nirmUlana karavA jatAM potAnuM ja IMdirAjI evuM karI besaze, sAthosAtha kAla savAranA saMjayane paNa raheMsAvI nAMkhaze evAM cihno spaSTa thatAM jAya che. gurupUjAmAM atizayokti doSa gAMdhIjIne to A yuganA avatArI puruSa tarIke amArA e sadgata gurudeva aMjali Ape che. vaNikano veza kADhIne avanimAM gAMdhIjI AvyA. eTale tamArA gurudevane tamo emanI sarakhAmaNI karIne halAvo, te suyogya nahIM gaNI zakAya. mANasa paththarane paNa prabhunuM AropaNa karI pUjIne pAmI zake, paNa pUjAnAre to pote paththara che, te vAta sApha sApha kahI devI joIe. A dezanA loko atizayokti kare temAMya, vAMdho nathI kAraNa Akhare to sarva jIva che siddha sama paraMtu emAM atizayokti doSa AvI javAno saMbhava rahe che tethI jenA pratye atizayokti thAya teNe to atizaya ane bevaDA sAvadhAna rahevuM ghaTe, ane keTalIkavAra vAcA prazaMsAne lIdhe Iti samApti AvI jaI vartana mATe je puruSArtha vaparAvo joIe te khurIne vaparAto nathI, pachI zrI saguNa saMge : vizvane paMthe
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 133 dekhADo ja dekhADo kevaLa banI jAya che ! kadAca jaina dharme AthI ja kahyuM haze, satyane adhika paNa na kahevuM tema alpa paNa na kahevuM. teja rIte viparIta paNa na kahevuM nahIM to te mithyAtvaja banI jAya che. pacIza prakAranA mithyAtvamAM e traNa vAto A rIte karI che. (1) jaina zAsanathI ochuM prarUpe to mithyAtva (2) jaina zAsanathI adakuM (adhika), prarUpe (nirUpaNa kare) toya mithyAtva ane (3) jina zAsanathI viparIta prarUpe toya mithyAtva. TUMkamAM guNa prazaMsA IcchanIya che paNa temAMya satyanA trAjavAne paLe vivekanA mApathaja toLavA joIe. durAgraha e satyAgrahanI sAmeno zabda che. parigraha e abhigrahanI sAmeno zabda che ane pUrvagraha e anAgrahanI sAmeno zabda che. ghaNIvAra satyAgrahane ADe durAgraha (khoTI jIda) posAtI hoya che. khoTI jIdda e satyAgrahanoja zatru gaNAya. ATalI to sagavaDa joIe ne? te nAme parigraha vRtti posAya che, paNa jarUrIAto vadhe tethI ekaMdare pApa ane chevaTe adharma vadhe che. abhigraha te kudarata niSThA mATenuM parama baLa che. "dhIraja dharane are adhIrA, Izvara deze anna jone" e dhIrA bhagatanuM kathana vicAravA jevuM che. jeTalI kudarata niSThA vadhe teTale aMze parigraha ghaTI jAya. AthIja ApaNA vaDIlo potAnI jarUrIAto bacapaNathIja ochAmAM ochI rAkhatA. anivArya jarUrIAto Aje mAnavIne nathI maLatI, emAM dhana-dhAkhanAno roga samAjamAM phelAyo che te mukhya kAraNa bhulAvuM na joIe. bha. rAma, bha. kRSNa e banne gRhasthAzramI rahyA chatAM bacapaNathI eka vizvAmitra joDe jaMgalamAM gayA, bIjA janmatAMja gokuLamAM gayA. bha. mahAvIra ane bha. buddha to saMnyAsI bhara juvAnImAM banyA hatA. A che bhAratavarSano Adarza. sAmo mAnavI zuddhaja che evA vicArathI saMbaMdha zarU karavo ane nibhAvavo eja che pUrvagrahanI sAmeno saguNa anAgraha. tA. 23-6-77 satalAla IndirAbena mAtra vyakti na hatAM. IdirAbena mAtra vyakti na hatAM. e rIte enuM mUlyAMkana karavuM ghaTe. te bahu ochA karI zake che. temAMya tamArA jevAe bhale e ghaNA janmo pachI pUrepUrI siddha thaI zake tevI dUranI vAta hoya toye "vizvamayatA"nI vAta zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 lIdhI che eTale tamArI javAbadArI koIpaNa mUlyAMkanamAM vadhI jAya che. te javAbadArI khyAlamAM rAkhIne ja "akSaro pADavA" saMtabAla pUnA, tA. 2-12-76 navI peDhIne Agamo samajAvavAnI rIta viSe koI bhAIo guradevane maLavA AvelA ane vAto cAlatI hatI. vAtavAtamAM gurudeva bolyA : "ApaNA Agamo sAcAM che ane eja, AjanI yuvAna peDhIne rasa paDe ane samajAya e jAtanI vartamAna bhASAmAM kahevAM joIe. AgamozAstro-navI peDhIne kahevA-samajAvavAnAM ja che. paNa te badhuM AjanI bhASAmAM AjanI navI peDhIne rasa paDe te rIte - DhabathI kahevAnI jarUra che. jUnI Dhabe yuvAno dharmanI-AgamonI-vAta sAMbhaLaze nahi. Agamo khoTAM nathI, mAtra te kahevAnI rIta badalI yugAnurUpa bhASA vAparavI atyAre jarUrI che. Ama thaze toja dharmane Agamo upara jUnI (?) (navI) peDhIne kAMIka AkarSaNa thaze - zraddhA besaze." prazna pUchanAra AgaMtukane gurudevanI A spaSTatAthI samAdhAna thayuM. IndirAbena sAthenI mulAkAta vize IndirAbena muMbaImAM male tethI (kAMI) vaLe nahIM. paraMtu pahelAM gaMdI prayoga bhUmi jae ane pachI nirAMte mane male to kAMIka vaLe. mULa to paMDitajInI sIdhI mulAkAta gujarAta pradeza koMgresane lIdhe-khAsa to priya morArajIbhAInA prayatnane lIdhe - bhA.na.prayoganA kisAno ane kAryakaronA pratinidhione sana 1956mAM thaelI jeno ullekha emaNe koMgresa hAusa bhadra AgaLanI koMgresI janonI rAtrI sabhAmAM karelo, paNa e rIte ke e pratinidhionI vAta maulika che paNa "bahuta dUrakI bAta hai". hA, te dUranI 1956nI vAta have IndirAbahenane 1976mAM jacI jAya to sAruM kAraNa ke bhArate (1) dezanI svataMtratAnI rakSA, (2) bhAratIya janatAnA vyakti svAtaMtryanI ane vicAra svAtaMtryanI rakSA ane (3) dezanI ja nahIM duniyAbharanI garIbI nivAraNanI paripakva dizA - A traNeya ahiMsaka sAdhano ane sAdhana zuddhinA AgrahathI siddha thaI zake. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 bhAratIya gAmaDA vATeja te thaI zake. A vAta emane gaLe svarAjyodaya kALathI koMgresa saMsthAnuM anupama sthAna je prayogo ane khADA TekarA vacce Aja paryata jALavyuM che ane koMgresa zuddhi ane koMgresa saMgInatAnA Agraho sAthe jALavyuM che te prayoga vinA koNa UtarAvI zake? ane meM A pahelAM kahyuM che tema ekaja atyAre to koMgresanA sarvesarvA jevA pratinidhi IndirAbena che ane sAhasa lAge to sAhasa paNa karI zake tevAM che. paraMtu e mAtra saMtabAlane ane te muMbaInI dhamAlamAM male tethI zuM thAya ? tA. 23-6-77 - saMtabAla pUnA, tA. 21-12-76 vAtavAtamAM maNibhAI kahe : "paristhiti Aje evI che ke, tene sudhAravA ke sArI karavA mANasa potAnI jAtanuM balidAna Ape to paNa artha sare tevuM nathI. prANa pAtharyethI Aje kazuM ja vaLe nahIM. jAnanI Ahuti nakAmI jAya - tevo viparIta samaya dezamAM AvI gayo che eTale mUMgA besI joye rAkhavA jevo vicitra kALa che." A vAta mane paNa sAcI lAgI eTale Teko Apyo. tyArabAda AgaLa vAta karatAM kahe : mAdhavabAganI (tA. 28-11-76) jAherasabhAmAM mahArAjazrIe kaheluM ke morArajIbhAIne have choDI mUkvA joIe ane emarajansI uThAvI levI joIe." cImanalAla cakubhAI A sabhAnA pramukha hatA. temaNe pachIthI mahArAjazrIne kahyuM ke rAjakAraNamAM ame vadhu samajIe ane jANIe. atyAre sarakAra-IndirA-kinnAnuM mAnasa rAkhe che. tame (gurudeva) sarakAra viruddhanuM saheja bolazo eTale amArA (muMbaI gurudevane bolAvanAra) jaina agresaronA gharabAra sarakAra vIMkhIne khedAnamedAna karI nAMkhaze. mATe have pachI sarakAra viruddha jAheramAM na bolo to sAruM. mahArAjazrIe javAbamAM kahyuM ke tamArI vAta sAcI che. have pachI AvI vAta haze to bolatAM vadhu vicArIza. uparanI vAtanI damayaMtIbAI sAdhvIne khabara paDI eTale sarakAra viruddha na bolo to sAruM va. kaheto borIvalIthI temano patra mahArAjazrI upara Avyo. cImanabhAIne Apyo te javAba sAdhvIjIne mahArAjazrIe lakhyo - Apyo. Ama Aje IndirAno gabharATa sarvatra phelAI gayo che. A mATe koI nirbhaya banI jAna paNa Ape to maryu sArthaka thAya tevuM nathI. mota sastAmAM khapI jAya evI atyAre paristhiti che. maNibhAInI A vAta uparathI samajyo ke IndirAnA vadhatA jatA geravyavahAra zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 ane ayogya kAryothI gurudevanuM saMtahRdaya have UkaLI UThya che, UMDuM duHkha ane glAni anubhave che. je bahArathI bhAgyeja dekhAya ke samajAya. vi. vA. tA. 1612-76nA aMkamAM madhyapradezanI eka bahenanA pati mIsA nIce pakaDAyA che. te patranA javAbamAM gurudeva lakhe che ke, "koIpaNa ahiMsAmAM mAnanAra ane lokazAhImAM cUMTaNImAM lokaniyukti (eTale ke cUMTAI AvelA) sabhya para pharajiAta dabANathI raMjADavAno sakriya virodha karanAra nAgarikane have vahelAmAM vahelA mukta karavA joIe ema mane lAge che. Akhare paNa janataMtra toja svastha, zuddha ane lokalakSI rahI zake che ke to janatA poteja koIpaNa janataMtra virodhI AMdolanano ahiMsAthI saphaLa pratikAra karatI thAya." zabdo ane lakhANa e batAve che ke gurudevanuM hRdaya sarakAranA vicitra valaNothI have vadhu ane vadhu tapatuM jAya che. vyathita thatuM jAya che. IndirAnI sArI majabUta-bAju para najara rAkhI Aja sudhIno gurudeve rASTra ane vizvadRSTie teno - IndirAno - pakSa lIdho. paNa je rIte vyaktigata lAbho mATe teNIno paga have pratidina nIce ghasAto jAya che, teno khyAla karatAM gurudevane have rASTrahita dekhAtuM nathI tema lAge che. A pramANe dezamAM Aje Thera Thera saMtonA hRdaya sarakAra viruddha UkaLI rahyAM che. teno artha evo lAge che ke vartamAna sarakAranI geranIti-rIti sAme kudarata koI jabbara AMdolana have UbhuM karI rahI che. IdirA - eka upayogI saMsthAnA "nIbhAvanAra sAdhvI damayaMtIbAI ane priya cImanabhAI A vakhate kheMcI javAmAM guruzatAbdI mahotsava nimitte mukhya banyA hoya teo muzkelImAM na mukAya te mAre jovuM joIe. paNa sAthosAtha ApaNe mAtra dharmakrAntinI dizAnA prayogane kAraNeja IndirAbenane vyakti tarIke nahIM paNa eka deza ane duniyA mATe upayogI saMsthAnA nIbhAvanAra tarIke mahattva ApIe chIe. kaTokaTI laMbAvavI ane temAMya paNa priya morArajIbhAI, zrI je. pI. ane sarvodaya kAryakarone jelamAM ke aTakAyatamAM lAMbA vakhata rAkhI mUkavA e yogya nathI te vAta guMdI mulAkAtane pariNAme IndirAbena samajI zakata evo paNa khyAla kharo, ane prasaMga paDe tyAM je lAge te kahevuM e paNa kharuM. tA. 23-6-77 saMtabAla zrI saguru saMge : vizvane paMthe
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13e muMbaI, tA. 1-1-77 imarajansI aMge zrI vinobAjInuM pharela valaNa dulerAya mATalIAno Aje amadAvAdathI patra che. gurudeva upara lakhe che : huM pavanAra saMmelanamAM jaI Avyo. vinobAjI sAthenI vAtacItamAM emaNe spaSTa (1) have imarajansI UThI javI joIe. (2) netAo chUTavA joIe. (3) sensarazIpa javI joIe. (4) je rIte baMdhAraNa ghaDAyuM te rIte barAbara na gaNAya. (pa) AcAryamAM je nIDara hatA te niSpakSa na hatA ne niSpakSa hatA te nIDara na hatA mATe te kArya AgaLa na cAlyuM. (6) racanAtmaka kAmamAM niSThApUrvaka lAgI javuM. dArUnA pIThAM para pikeTIMga. gAyanI kala thatI hoya tyAM pikeTIMga va. karatAM je saMkaTa sahevuM paDe te sahevuM. (7) nirdoSane mIsA nIce pakaDe to teno avazya virodha karavo. tema karatAM je sahevuM paDe te sahevuM. vagere potAnA abhiprAyo sarvodaya kAryakarone kahyAM che ne te pragaTa karavAnI paNa hA kahI che. tA. 25-12-76 pachI te badhAM sakriya karmomAMthI pote - vinobAjI - mukta thayA che. uparanI vAta ane chApAmAM AvelI vAta vacce moTuM aMtara che. nyujha mAtra sensara thAya che. eTale upara lakhyA sAtesAta muddA uThAvI chApAmAM AveluM ke "vinobAjI have saMsthA mAtrane eka karma mAtramAMthI chUTA thAya che - mukta thAya che." A badhuM bAjue mUkI gAMdhI gaje mApatAM vinobAjInAM sUcano yogya lAge che paNa tenA amalamAM potAnI nivRtti ane sakriyatAno saMpUrNa abhAva - chuTA thavAno - khUMce che, kAMI barAbara lAgatuM nathI. A vAtanI paristhitimAM gAMdhIjI hota to prathama poteja AjanI AgamAM jhaMpalAvatA lokone upadeza bhAgyeja Apata paNa potAnA AcaraNathI mauna dizA sUcana ane mArgadarzana kyAranuMe janatA ane dezane pUruM pADyuM hota. khera ! eka vastu noMdhavA jevI che ke vinobAjI ane gurudeva jevA saMtonAM hRdaya sarakArI sura kADhavAnI ayogya nItithI have saMtApa anubhave che, saMtApI thatAM jAya che. mane AzA che ke saMtonA aMtara AtmAno A pokAra kudarata jarUra sAMbhaLI vaLato javAba vALaze, ane rASTramAM acAnaka pheraphAra over night - thAya to Azcarya nathI. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 muMbaI, tA. 4-1-7 "jainatva" eTale zuM ? Aja savAre jainatva eTale zuM ? tenA upara gurudeve vigate chaNAvaTa karI. jaina kevo hoya ? "hAra" zabda tenI DikSanerImAM na hoya, saMkucitatA tenA manamAM na hoya, vizvadRSTikoNathI te vicArato hoya, aham ane khAsa to svacchaMdane choDI namrAtinamra hoya sAthe zrImanI A paMkti pravacana daramyAna judA judA be prasaMge bolyA : "pratyakSa sadUgara yogathI svacchaMdane chedAya, anya upAya karyA thakI prAya bamaNo thAya ane UmeryuM - svachaMda kADhavA pratyakSa guru anivArya che, te sivAya koI kALe - game teTalAM svapraya paNa - aham na moLo paDe ke mukti maLe. prANImAtra pratye prema rAkhanAro hoya - A badhA jainatvanAM lakSaNo jenAmAM hoya te jaina kahevAya. sakriya adhyAtma adhyAtma ane vyavahArano tALo meLavavAnI prastuta pravacanamAM gurudeve agatya samajAvatAM mahAdeva desAI ane gAMdhIjIno dAkhalo Apyo. temAM gurudeva TUMkamAM A matalabanuM bolyA. gAMdhIjIe mahAdevane Aje cokhI nA pADI. AdhyAtmanI vAta ke pravacana tuM (mahAdevabhAI) bIje sAMbhaLavA jAya agara tane IcchA thAya teno artha e thayo ke AdhyAtma ane vyavahAra judAM che tema hajI tane lAge che. mArI pAse ATalAM varSo rahevA chatAM AdhyAtma ane vyavahAra judA nathI. ApaNe je karIe chIe te kArya vyavahAramAM AdhyAtmanuM sakriyapaNuM che te tane hajI nathI samajAyuM te Azcarya che; AmAM mArI paNa kacAsa hovA saMbhava che ke AdhyAtmanI tArI bhUkha ApaNA kArya ane vyavahArathI hajI saMtoSAtI nathI. tuM bIje jA eno artha e thayo ke ahIMyAM mArI pAsethI tane AdhyAtma aMgeno saMtoSa nathI malato." sakriya AdhyAtmavAdI - Preactical idealist - jema gAMdhIjI hatA tema gurudeva paNa che. gAMdhIjI, vinobAjI ane zrI mahAdeva desAI ramaNa maharSi athavA zrI araviMda Azrama poMDIcerI - A be paikInA eka sthaLe mahAdeva desAInA javAnI vAtamAMthI (khAsa karIne zrI araviMda AzramamAM) javAnI vAtamAMthI A prasaMga khyAlamAM rahyo che te. gAMdhIjI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 139 pAse je sakriya adhyAtma hatuM te bharapUra mahAdeva desAIne malatuM. tyArabAda bIje javAnI bhUkha jAge te duHkhada vAta che. mahAdeva desAI jevA samarpita sAdhaka mATe A ajugatuM lAge. paraMtu mAnavIya jIvanamAM AvI ghaTanAo AvatI ja hoya che. saMta vinobA ane gAMdhIjImAM ghaNo phera che je teo pote paNa kabUle che. mATe tulanA karavI ayogya thaze. tema chatAM prasaMga Avye teo paNa temanAM pAsAM sevelAM hoI vicAro pUrepUrA AvI zake che ja, te mATalIAe je tAraNo mokalyAM ene tamone te tAraNo pavanAranAM lakhyAM te parathI tarata jaNAI rahe che. tA. -77 - saMtabAlA sarva dharmopAsanA DoMgarejI evo mata rajU kare che kharA ke "gurudevopAsanA ane japamALA eka nAmanI ja hoya. sarvasaMtopAsanA chevaTe te eka gurUbhaNI. ethIja sarvadeva namaskAra kezava prati ke je upAsyadeva nakkI karyA hoya te tarapha ane sarvadharma saMpradAyono bhAva paNa potAne prApta ekaja dharma saMpradAya bhaNI hoya." saMta vinobAe paNa eka vakhata mArA patramAM lakheluM eka sAdhe saba sadhe (paNa) saba sAdhe saba jAya." eTale ke ekane sAcI rIte sAthe badhAja sadhAI jAya che. paNa jo badhAne sAdhavA jaIe chIe to pachI eka hoya te cAlyo jAya che, ane bIjA to cAlyA gayA hoya che. jema DUbato IslAmI eka allAnA nAme tarI jAya che, to ghaDI ghaDI nAma badalato dvidhAvALo hiMdu DUbIja jAya che. Ama hovA chatAM A yuge rAmakRSNa paramahaMsa evA nIkaLyA ke jemaNe sarvadharmopAsanA yathArtha rIte siddha karI, kAraNake jemAM ekAgra thatA hatA temAM pUrepUrA sAMgopAMga ekAgra thatA hatA. TUMkamAM A banne mAnyatA sAcIja che. vizvamayatAne paMthe jema prathama bhale ekAgra thavA mATe ekAdane sadhAya paNa chevaTe to badhAne sAdhavA paDe che. jainomAM AvI sarva dharmopAsanA sarva devopAsanA, sarva guruonI upAsanA guNanI daSTie ane kakSAkrame jaNAI rahe che, ApaNo deza eka ane anaMtano tALo meLavavAmAM mAne che. zrI saguru saMge : vizvane paMthe
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 TrasTI siddhAMta garIbAIne jagatamAMthI dUra karavI ja paDaze. paNa temAM TrasTIpaNAno siddhAMta asarakAraka bhAga bhajavI zakaze. pote sAva sAdAIthI rahevuM, athavA je upalabdha thAya tethI saMtuSTa rahevuM paNa bIjA mATe potAnA hRdaya sahita ghara bAraNAM ughADAM rAkhavAM. muMbaI - mohamayI ke vairAgyamayI ? muMbaI jema mohamayI che tema vairAgyamayI nagarI paNa cheja. jUnA kALanA nATakIAo paNa zrImaMta gharanA nabIrAone bhartuharIno khela dekhADI vairAgyarasa taraboLa banAvI ghaDInA chaThThA bhAgamAM sAco vairAgyaraMga lagADI detA, te vAto kharI che. chevaTe to nisarga maiyAne bharose choDavuM putra rAjIva, mANasa dinakara, ApaNA khetara pAseno kheDUta, karmacArI babana - A badhAM to vividha nimittoja che. mULe to vyaktittvamAMthI vizvamayatAmAM janAra mATe AvAM badhAM nimitto vaividhyapUrNa rIte Dagale ne pagale AvavAnAMja. emAM vivekapUrvaka guru-prabhukRpA sAthe Dagale ane pagale vicAravuM paNa kharuM. paraMtu Akhare to ApaNA tarko paNa maryAdita che ane ApaNA prayatone paNa maryAdA che. ApaNI bahArathI maLatI sahAyane paNa sImA che. eTale chevaTe e badhuM nisarga maiyA (kudarata)ne bharose choDavuM ja paDe che. mAtra AvA jamelAmAM zraddhA bhAtuM khUTI na paDe eTalA mATe zraddheyajananuM mArgadarzana levA bhale doDI jaIe. te jarUrI paNa che. paraMtu Akhare e badhAmAMthI je kAMI maLe tenI hada rahevAnI ja. eTale chevaTe kahI devuM "nisarga dhAryuM banatuM sahu ke nisarga dhAryuM phaLatuM sahu ke, prayatnanuM to pariNAma mAtra che vizvapremI banavAnuM vA'lA." hA, sAdhana zuddhi pUrepUrI jALavavI jyAM tyAM rodaNAM raDavAM nahIM... ghAMghA thavuM nahIM. zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 tamo banne jaNe zraddhALu rahI A pramANe jyAre jyAre vartavAnuM kahyuM che tyAre tyAre tamone te te kAryonA pariNAmo suMdaraja cAkhavAnAM malyA che. A tamAro jAta anubhava che. agara haradama tU hai hAjira" e raNApuranI sa-mauna ekAntavAsanI sAdhanA vakhatanuM bhajana mIrAbena ghaNI vAra prArthanAmAM bole che, tevuM che. tamone muMbaImAM amAro vividha sthaLomAM nivAsa rahyAM karato, e parathI jovA jANavA kudaratI rIte sArI peThe malyuM. ane tamo paNa emAM rasabharI rIte TevAyA. kyAMka ati ghoMghATamAM nIravatA sAdhavI paDI, to kyAMka ati ekAMta nIravatAmAMthI ciMtana ratnakaNikAo zodhavI paDI, kharuMne? tA. 26-7 saMtabAla vikAsano paMtha vikAsano paMtha aTapaTo hoya che. madha dariye vAvAjhoDuM jIvana naukAne hacamacAvI mUke che. e DULyA ke DUbazuM, ema thAya che. paNa tyAreja jo sabUrI pakaDAya, zraddhAno kAMTo sthira rahI jAya to tarata beDo pAra thAyaja che. tA. 24-6-17 saMtabAla puruSArthamAM svasthatA ekavAra nizcitapaNe sAdhanA mArgamAM paga A (amuka) sAdhaka ke sAdhikAe mUkyoja che - evI nisargane khAtarI thatAMja dinedine eka bAju te eka pachI eka AkarI ane keTalIkavAra eka sAthe agni parIkSAo ApyAM kare che, tema bIjI bAju eka pachI eka tarata ane tarata te kaThina samasyAo vahelI vahelI hala karIne je jiravAya to zaktino aparaMpAra umero karAvI ajaba tAjUbI UbhI karI de che. Ave vakhate bhale ApaNe ene puruSArtha kahIe, paNa mukhyatve e puruSArtha hAramAM - guMcavaNamAM svasthatA ane prasannatA keLavavAnI hoya che. ane jItamAM chAka na vadhI jAya (jema tame lakhyuM che, tema vAsanA ke ahaMvRtti jora na karI jAya) tevI jAgRti rAkhavAnI hoya che. eTaleja AgaLanA zlokamAM AvI gayuM H "prayatnanuM to pariNAma mAtra che vizvapremI banavAnuM vA'lA." zrI sadaguru saMga : vizvane paMthe
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 tamo banne zarUAtamAM jarAka agniparIkSA Ave ke akaLAI jatAM dhrujI UThatAM, temAM have ghaNo sudhAro thayo che. have kudarata maiyAnI ajANatAM ekAeka maLatI kRpAno paNa tamane anubhava thavA mAMDyo che te ghaNuM uttama lakSaNa gaNAya. tA. 24-6-77 saMtabAla muMbaI, tA. 28-1-77 zrI kedAranAthajI sAthenI mulAkAta - gurunI jarUriyAta keTalI ? .. mATuMgA gurudevane vinaMtI karI eTale kedAranAthajI upara teozrIe ciThThI lakhI ApI. je laI harakisana hospi.mAM zrInAthajI pAse pahoMcyo. zrI nAthajIe sAmethIja kahyuM eTale meM) prazna pUchyo : "manuSyako gurukI jarUrata hai yA nahIM ?" turata javAba Avyo : "guru kisa lIye ?" ane pachI A Rational ane maulika ciMtakanI vAgadhArA aalita cAlI kahe, "asalamAM mANasane gurunI jarUra nathI. mANasamAM aMdaraja evI zakti bharapUra paDelI che ke jo e jAgRta thAya to bIjA kazA avalaMbananI jarUra rahe nahIM, paNa A zaktinuM ajJAna zakti aMdara che tenuM bhAna - mANasane jyAM tyAM phAMphAM marAve che - Ane guru kare, tene guru kare - Ama guru karyuM unnati thatI nathI, mukti thatI nathI. Aje lagabhaga sarvatra e jovAmAM Ave che ke, ziSyo - anuyAyIo - jyAM ane tyAM gurunI moTAInI, zaktinI, vidvatA ane jJAnanI prazaMsA karatAM pharatAM hoya che. gurunuM mahAbhyastuti-karavA ke gAvAthI ziSyane zuM lAbha thavAno che? eTale A muddo paNa gurunI jarUra che ema kaheto nathI. keTalIka vAra evuM paNa jovAmAM Ave che ke, anuyAyIo - ziSyo guru upara pUro AdhAra rAkhatA thaI parAvalaMbI thaI jAya che. ane e rIte ALasa pramAda va.nA bhoga banI jAya che. A rIte badhuMja guru upara choDavuM te mananI pAmaratA che, ziSya koI divasa A jAtanI manodazAmAM vikAsa sAdhI zake nahIM. sAmAnya buddhithI samajAya evI A paNa eka vAta che ke - je gurue aneka kaSTo, saMkaTo, pIDA va. veThI sAdhanA karI saphaLatA meLavI te guru ziSyane potAnI siddhinA camatkArathI mukti apAve kharo ? ane dhAro ke gurue camatkAra karyo to yogyatAnA abhAve ziSya e zakti ane siddhi kevI rIte TakAvI zakaze ? prathama vAta to e che ke koIpaNa guru Atmonnati mATe ziSyane sukhapUrNa sAdhanAno mArga batAvI zake nahIM. potAnI sAdhanA mATe ziSya poteja mathavuM, sahevuM ane parizrama zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 143 karavo paDe che. pote saMkaTo veThI AgaLa AvyA, teja rIte ziSya AgaLa Ave ema sAcA guru IcchatA hoya che. AmAM koIja TUMko mArga nathI. A badhuM gurunI jarUra nathI ema batAve che." pachI aMtamAM kahe : mArganI jANakArI mATe, sAdhanA sAcI dizAmAM cAle te mATe guru jevA tattvanI jarUra rahe kharI. paNa AmAM upara kahyA te bhayasthAno nahIM hoya to kharo jijJAsu ziSya gurunA sahAre paNa svaparizrame 432 AgaLa vadhI zake. A rIte gurunI madada levAthI sAdhanAmAM saheluM paDe che. pazcime zakti, samaya sAdhakanA bace che. tethI chevaTe lAbha thAya che. pariNAma saMtoSakAraka Ave che. da guruIjhama zrI kedAranAthajInI suMdara mulAkAta thaI gaI, te sadbhAgya lekhAya. A uMmare paNa temanI svasthatA suMdara gaNAya. guru aMge emaNe banne bAjuo spaSTa paNe rajU karI dIdhI. "guruIjhama" ApaNA dezamAM jarA vadhu phUlIphAlI gayuM hoI, te aMge nIcenA zabdo eka bhakta kavinA lakhavA paDyA che. "guru lobhI, ziSya lAlacu, donoM khele dAva, bUDe donoM bApaDe, baiTha paththarakI nAva.' 99 jyAM jyAM gurunI jANye ajANye, prazaMsA thaI jatI hoya tyAM jAgatA rahevuM. kAraNa ke guNaprazaMsA karatAM karatAM AcaraNanI vAta ghaNIvAra khoraMbhe paDI jAya che. rll. 25-6-77 & saMtabAla nisarganI Akasmika madada ...koIkavAra musIbata veThavI paDaze, paNa te musIbatanuM duHkha thoDuMja veThazo tyAM tarata nisarganI Akasmika madada AvI pahoMcavAnI ja. hA, zraddhA ane dhIraja akhUTa rAkhavI paDaze. maMthana jAge che koIvAra haju paNa "vizvamayatA"nA mArga para ATaATalA anubhava vAraMvAranA thavA chatAM koIvAra azraddhA AvI jAya che te sAruM to nathIja, paNa azraddhAno vikalpa tarata tamo dUra karI nAMkho cho, zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 tethI vAMdho nahIM Ave. hA, tamAre satata sAvadhAna to rahevuM paDazeja. tA. 25-6-77 saMtabAla o koInuM pheravyuM pharatuM nathI jema agni parIkSAo kudaratamaiyA rajU kare che, tema zAMtibhera ukelI paNa Ape ja che. AthI puruSArtha jarUra karavo, paNa ghAMghA na thavuM, becenI na veThavI, te ja sAco mArga che. gurudevanuM eka kAvya che. thavAnuM ehaja thAya che, na thavAnuM teha thatuM nathI, banavAnuM eja banI rahe, bIjuM kazuM banatuM nathI, ciMtA karo zyA kAja, koInuM pheravye pharatuM nathI." tA. 25-6-77 Ta sarvAMgIpaNAnuM nirupaNa hoya tyAM sakriya samarthana A deza dharmapradhAna hoI tathA sarvadharmonA samanvayanuM ahIM kudaratI vAtAvaraNa hovAthI judI judI vicAradhArAone avakAza rahe te svAbhAvika che, ane te jarUrI paNa cheja. saMtabAla paraMtu ApaNe to aMdarathI ane bahArathI ema banne prakAre sAdhutA haze ane ekAMgIpaNAnuM nahIM, paNa sarvAMgIpaNAnuM nirupaNa haze tene ja athavA tyAMja sakriya samarthana ApI zakIzuM. zrI rajanIzane paNa ApaNe A saMdarbhamAM ja jovA ghaTe. jema UMDo pUrvagraha na rAkhavo, tema sAmA pratye saMskAra graMthI paNa na rAkhavI. ekalapeTA jAte na thavuM ane jAte namrAtinamra paNa banavuM - jenI asara sAmAnA mana para ghaNI UMDI thAya che ja. dl. 25-5-77 saMtabAla pUnA, tA. 23-3-77 dare cUMTaNImAM IndirA rAjyano aMta bhAratanA itihAsamAM khAsa karIne AjhAdI AvyA pachIno chellA traNa divaso, abhUtapUrva ane smaraNIya banI raheze. bhAvi sujJa ane taTastha itihAsakAra zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 145 A divasone "lokazAhInA jvalaMta vijayano asatyanA bhUMDA parAjaya" tarIke Alekhaze. ... IndirA gAMdhI, tenI sarakAra ane pakSane A cUMTaNImAM prajAe bhoMya bhegA karI dIdhAM che. 95 varSa jUnA bhAratanA samagra rASTrajIvana para chavAI janAra, samartha evA gAMdhIjI jevA mahAna mahArathIe e sudaDha banAvelI bhavya rASTriya koMgresano asta karavAnuM duHkhada ane kalaMkarUpa kAma IndirAne hAthe thayuM che. ... kALAM kAmo potAnAM svArtha kAje karanAra tarIke IndirA itihAsamAM, rAvaNa-duryodhana mAphaka sadAya noMdhAze. amaryAda sattAnA madano ATalo jaladI ane ATalo sacoTa javAba kudarata IndirAne Apaze te traNa divasa pahelAM koIe kalpeluM ke svapna paNa jANyuM nahIM hoya, paNa chevaTe to kudarate satyane ane nyAyane rakSaNa ApyuM che kaTokaTI ane ApakhudI divasono aMdhakAra dUra thaI mukta lokazAhIno sUryodaya AjanA maMgaLa prabhAte kudarate karyo che. muMbaI, tA. 6-4- IndirAjIno sattA-nazo ane sattAMdhatA jADejAno amadAvAdathI tA. 24-3-77no patra bole che : "bahenajI (IndirAjI) bhUMDe hAla paravArI gayAM. putra moha svArthAlpatA-sattAno nazo-ahaMkAraabhimAna-zuM zuM kahIzuM? enAmAM sAcA zikSaNano abhAva - sauthI pAyAnuM kAraNa lAge che mane to bhaNI nahIM, moTA gharanI dIkarI, mahAna pitAnI putrI bacapaNathI bephAma manasvI uchera - videzI - khAsato jarmanInI asara, AMtara jJAtiya lagna - temAMya visphoTa - khUba hatAza nirAza thaela khinnatA, kaleza bharI nArI - enA hAthamAM sattA AvI gaI - kALo kera vartAvI dIdho. lAkho loko upara sItama gujAryA - hajArone kArAvAsamAM dhakelI dIdhA - svAtaMtryo badhAM paraharI lIdhAM. ane AkharI dAva paNa cUMTaNIno nAMkhyo - pUrI bada dAnatathI ane gaNatrIpUrvaka ke "huM ja jItI jaIza" paNa jelamAMthI je maraNiyA chUTyA te vAta samajI gayA - eka thaI gayA - medAna mArI gayA - janatA paNa aneka dhanyavAdane pAtra nIvaDI. sauthI vadhu ahesAna Izvarano. - zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe zrI sadguru saMge vizvanI vAto - 11
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 sattAno mada - rAjataMtra upara naitika aMkuzanI jarUra rAmakALanA vAyumaMDaLamAM paNa je paristhiti hatI te joIne enA upara prabhukRpA sAthe 400 jeTalA varSo pUrve gosvAmI tulasIdAsajI bolyA hatA : nahIM kou asa janameu jaga mAMhI prabhutA pAI mahIM mada nAhIM." eTale ke jagatamAM haju koI evo janamyo nathI ke jene sattA meLavyA pachI mada na thayo hoya. hA, bhagavAnanI kRpA hoya ane potAne TrasTI mAnI dhana ane sattA upara je rahyA hoya temane sattAno mada na thAya evuM bane. sadbhAgye ApaNe tyAM AvA udAharaNo paNa che. eka bAju rAma vatI rAjya gAdI calAvanAra bharata ane bIjI bAju anAsaktine siddha karI che evA yAjJavalkayanA suziSya ane zukadeva jevAnuM gurusthAna zobhAvanAra janaka mahArAjA. gAMdhIjInI rAmarAjyanI kalpanA pAchaLa eka vAta e paNa hatI ke "pUraka ane preraka evI be saMsthAono rAjyataMtranI saMsthA upara ekano sAmAjika ane bIjIno naitika aMkuza hovo joIe." lokasevaka saMgha ane gAMdhI sevA saMghanI vAta AvuM ja sUcave che. alabatta kizoralAla mazarUvALA pramukha pada choDavA taiyAra hoI gAMdhI sevA saMghanuM khuda gAMdhIjIe vilinIkaraNa karI nAMkhyuM hatuM ane lokasevaka saMghanA svarUpamAM koMgresa palaTe evI paristhiti bhArata svarAja pachI rahI na hatI. AvA saMjogomAM koMgrese poteja rAjyataMtra saMbhALavuM paDe te anivAryatA hatI ane tethIja "koMgrese lokasevaka saMghamAM palaTavuM joIe" tevuM sUcana karyA pachI paNa koMgrese rAjyataMtra saMbhALyuM toya gAMdhIjIe virodha karyo nahoto eTaluM ja nahi balake koMgresano evone evo saMparka jiMdagInI chellI ghaDI lagI rAkhyo hato. trIsa jAnyuArI 1948nA prArthanA sabhA mATe pote UThyA tyAre chellI vAtacIta koMgresI AgevAna zrI saradAra vallabhabhAI sAthe thaela. e vastu jo hoya to upalI vAtane AdhAra maLI rahe che eTaluM ja nahIM kadAca ekAda divasa vadhu pAchaLa hoya ke Agale divase 29-1-48nA hoya paNa prArthanAsabhAmAM athavA kyAMka bIje prasaMgopAta A ugAro gAMdhIjInA mane yAda rahyA che. (kadAca vi.va.nI te kALanI phAIla hoya to temAM A haze evo paNa mAro khyAla rahI gayo che.) te zabdo A jAtanA che : "koMgresamAMthI huM nIkaLI gayo. kadAca saradAra ane paMDita javAharalAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 (kadAca paM. javAharalAlanuM nAma paheluM haze) paNa nIkaLI jAya, toye koMgresa maranAra nathI." ane Aja saMdarbhamAM dezamAM ane duniyAmAM A ekaja saMsthA evI che ke jeNe janmathIja koMgresa rakSA, zuddhi ane saMgInatA sAthosAtha pasaMda karIne "rAjakIya mAtRttva" e paribhASA pramANe koMgresanusaMdhAna cAlu rAkhyuM che. A saMsthA che bhAla naLakAMThA prAyogika saMgha athavA evA grAma prAyogika saMgho dvArA saMcAlita bhAla naLakAMThA kheDuta maMDaLa athavA evA naitika jana saMgaThano. ApaNe IndirAbenane A saMdarbhamAM jotA hatA ane joyAM che. sabhAgye janatA pakSane rASTranI nikhila janatAno Teko e daSTieja malyo che, te kSaNavAra paNa bhUlavuM na joIe. bApune lakSamAM rAkhI janatA pakSa vartIne badhA prazno patAvaze e khyAle dezanI janatAno ene Teko maLyo che. je loko vyaktigata kinnAkhorI potAnA vijayonmAdamAM darzAve che tyAM janatA pakSanA sarvocca netA priya morArajIbhAI vagere sacoTa pratikAra karatA hoya tevA javAbo chApAmAM dekhAI rahe che. tA. 25-6-77 saMtabAla IndirajI aMgenA pratyAghAto jADejAnA patramAM je vyaktigata TIkA che te vAjabIpaNuM e rIte darzAve che ke "jo bhAIzrI saMjaya tarapha kuNI najare patrakAraNe jovAya te khuda bhAIzrI saMjaye jAte avaLA kRtya karyA hoya te chavarAvyA hoya paraMtu e aMge to nImAelA paisAnA hevAlo vigatavAra bahAra Ave pachI cokkasapaNe doSapAtra koNa che te kahI zakAya. paNa prathama najare jema koI aMgata mANasa (putra e aMgatathI e aMgata gaNAya) bhUla kare to te vaDIla tarIke pote svIkArI levI joIe. zrI vijyAlakSmI paMDitanA uddagAro zarU zarUmAM nIkaLyA hatA. te evA hatA ke "AmAM IdirAbena nahIM, saMjaya paNa nahIM paraMtu enA sAthIoe bhUlo karI che' bahu UMDI ane UMcI dRSTie to sAthIo bhUla kare te paNa potAnIja gaNAya. kAraNa ke jema chetaravuM e durgaNa che tema chetarAvuM e paNa durgaNaja lekhAya. gAMdhIjIe kyAMka potAnA putra vize kahyuM hoya evo khyAla che ke "e chetarAya che, paNa jAte chetarato nathI. joke chetarAya e sAruM nahI, paNa chetaranAra karatAM chetarAnAra UMco che." alabatta bApu(gAMdhIjI) to zrI saguru saMge : vizvane paMthe
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1489 rAjakAraNamAM paNa sAMgopAMga zuddhi IcchatAja hatA, paraMtu jyAre bhArata ekaluM che ane mahAsattAo jAsusI dvArA ane khuda rAjakIya pakSone paNa nANA ApI khoTe raste caDAvatI hoya tyAre bhAratanI svarAjya rakSA bhAratIya kaoNMgresa saMsthAnI rakSA e be mATe ane mULa lokazAhI rakSAne kAraNe keTalIka bAbato jatI karavI paDe. jo kharekhara Ama thayuM hoya (kharekhara ema thayuM hoya toye) mAro namra mata to sAdhana zuddhi taraphaja hoya. paNa AmAM mArA potAnA matano savAla nathI. savAla rAjakIya pakSanI je maryAdAo che (ane jyAre koIno saMsthAkIya rIte rAjakIya komanI saMsthA kaoNMgresane Teko TheTha svarAjyodaya kALathI na hovAthI ane kaoNMgresa virodhI pakSo ke e pakSonA AgevAno videzI mahAsattAnI jALamAM jANye ajANye AvI javAnI saMbhAvanA che tyAre) te maryAdAomAM satya ahiMsAne keTalI hade anusarI zakAya teno che. jaina dharma haMmezAM e samajAve che ke tame pote parama satyane vaLagI raho; paraMtu sAthosAtha bIjAo pratyenA mUlyAMkanamAM e vyaktinI ane saMsthAnI kSetra paratvenI maryAdAo samajIne pachIja TIkA TippaNI karo. nahito satya mAtra vicAramAM ke vANImAM rahI jaze. vyavahAramAM nahIM Ave ane potapotAnI kakSAe nAnI moTI saunI javAbadArI rahelI che te javAbadArI adA karavAnuM bhAna nahIM rahe. yAda che, jyAre sara rojara lumbI (muMbaInA gavarnara hatA tyAre) chApAnI kApalIo laI jaI "pATA ukheDavA, bhUgarbhamAM cAlyA javuM" vagere bAbatomAM AgAkhAna mahelamAM jAte gAMdhIjIno abhiprAya levA gayA tyAre temaNe pahelo abhiprAya e jItano Apyo ke pahelAM sarakAranA pratinidhi tarIke tame yogya rIte varto pachIja parAdhIna evI janatA ane tenA netAo vize huM TIkATippaNI darzAvato mAro abhiprAya (emanA vize) ApI zakuM" eno artha bhUgarbha pravRtti ane pATA ukheDavA e pravRtti emane gamatI hatI tema nahIM emA emano virodha ja hato paNa te TANe teo spaSTa kahe to te abhiprAyano durupayoga thAya temaja hatuM. basa Aja sthiti eka yA bIjA prakAre Aje paNa hoI zake che. eTale bhArata svarAjya rakSA ane kaoNMgresa rakSA e be jaLavAyAM che te bene mukhya gaNI pachI ja IndirAbena vize TIkATippaNI karavI te samucita lekhAze. hA, AtmIya bhAve to TIkATippaNI karavAmAM vAMdho na hoya paNa guNonI kadaradAnI sAthe e karAvI ghaTe. A aMge vigate to rUbarUja kahevAya. ahiM "vigate" eTale savAla-javAba rUpe samajavAnuM to rUbarUja banI zake te artha levo. tA. 25-6-77 saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 . 6 khaMDaH chaThTho vizvamayatA ane samAjagata sAdhanA ) 9i sajajanatA vicArazIla mAnavIno svAbhAvika guNa che, dekhADAnI cIja nathI. caMdanane game teTaluM chedo paNa temAMthI suvAsa ja jharyA karavAnI. sonAne game teTaluM kApyA karo paNa temAMthI to jhalakaja nIkaLavAnuM. ema game tevI kasoTI Ave paNa sajjananI sajjanatA khovAvI na joIe. toja te sajjana sAco sajjana. sajjanatA e mAnavI - vicAra vivekazIla mAnavIno svAbhAvika guNa che. te dekhADAnI cIja nathI. chatAM prasaMge prasaMge te saheje UgI nIkaLavI joIe. svamAna ja abhimAne parAjita karI zake nAnAbhAI bhaTTano eka prasaMga che : pote saMsthAnA phaMDa mATe videza gaelA. tyAM eka mahA dhanikano evo kaDavo anubhava thayo ke pelo dhanasaMpanna potAnA ghamaMDamAM rAcyA kare ane nAnAbhAI bhaTTane koThuM Apeja nahIM. Akhare nAnAbhAI ekadA jhaLakyA, "tamArI pAse dhana saMpadA che to mArI pAse vidyAthI saMpannatA che. huM to saMsthAne kAraNe bhikSAnI jhoLI laIne nIkaLyo chuM. eTale tamane jo ema lAgatuM hoya A dhana saMpannatAne yogya pAtra che to ApI zako cho. nahIM to jema tamane ApavAnI phurasada nathI tema maneya mAMgavAnI phurasada nathI. mane lAge che ke pelAne A cImakI hRdaya sparzI banI cUkI! alabatta, abhimAna sAthe abhimAne athaDAvuM na joIe. paraMtu) svamAnaja abhimAnane parAjita karI zake. saMtalAla zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1pa0 borivalI, tA. 234-7, zanivAra moTA gurudeva zrI nAnacaMdrajI mahArAjazrInA vicAro - sAdhakone Apela salAha atyAre sAdhvIjI damayaMtIbAI vagere sAthe gurudeva pU. moTA gurudevanA jUnA patro pote vAMce che ane suMdara rIte tene vadhu spaSTIkaraNa karatAM jAya che. eka sAdhakane moTA gurudeva lakhe che : (1) kudaratanAM chUpAM rahasyo jeTalAM jaNAya, teTalA aMze AnaMda-pramoda rahe che. kudaratanI kaLA ane chUpAM rahasyono pAra pAmavo joIe. (2) vyavahArika kAryomAM mizratA che, ThaMda che. rahevAya teTaluM ThaMthI para rahevuM joIe. (3) jIvanamAM daSTi badalavAnI jarUra che. doSa daSTino che tethI oLakhAtuM nathI. (4) muzkelImAMja kasoTI thAya che. emAMja vikAsa thAya che. muzkelI paNa eNeja-Izvareja-mokalI che ne ? (5) dhyAna ciMtana-manana karavuM ane prasanna rahevuM. (6) lokottara-bhAva daDha thato jaze tema tema vyavahAra karavA chatAM temAM levAze nahIM. (7) kAryo ane vyavahAra AyojananI paraMparA jIvanane jakaDI rAkhe che. (8) saMyoga-viyoga anivArya che te vizvano abAdhita siddhAMta che. (9) game tevo zaktizALI mANasa kudarata pAse pAmara che. (10) jaDa mUrti dvArA jo zraddhAthI phaLa maLe che to jIvaMta guru para zraddhA rAkhavAthI phaLa kema nA maLe ? (11) kudaratanA rahasyo ukelavA mATe pairyanI apekSA jarUrI che. (12) haMmezAM duHkhanuM ciMtana duHkhamAM vadhAro kare che; sukhano ArAma jIvane baMdhanamAM bAMdhI rAkhe che; duHkhamAMja AtmavikAsa thAya che; gabharAyA vinA du:kha prabhunuM Apela che tene bheTa gaNIne rahevuM e zAMtino mArga che. pU. moTA gurudeva nAnacaMdrajI mahArAjanA sAdhako paranA keTalAka patromAMthI vadhu TAMcaNa : (1) tamArAthI virodha karanAra, tamane pajavanAranuM paNa bUruM na IcchavuM, sAruM zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 151 IcchavuM, tethI jaldI paMtha kapAya che ne prabhunA dedAra pamAya che. ApaNuM ahita ApaNA sivAya koI karanAra nathI. bIjA to nimitta mAtra che. (tA. 12-2-42, thAna) (2) bahena, jenAM dila cokhkhAM, nikhAlasa, saraLa hoya che, teja jJAna, bhakti ane dharmane yogya hoya che. zuddhi, savicArathI satsaMga ke savAMcanathI Ave che, ane te badhuM prabhukRpAthI maLe che. prabhukRpA meLavavI te ApaNA hAthanI vAta che. ApaNe tenAM thaIe to te ApaNA thAya te TUMkI ane Taca vAta che. tA. 14-12-48, jorAvaranagara) (3) vAMcana pachI ciMtana-manananI vadhu apekSA rahe che. vyavahAra na chUTe tenI ciMtA nahIM, paNa temAM DUbI na javAya, khUbI na javAya te lakSamAM rAkhavuM. ApaNuM zarIra ane ApaNA mAnelA badhA padArtho ApaNA nathI ja paNa bhagavAnanA che (tA. 4-2-1949, baladANA). (4) AtmanirIkSaNa kare tene jaNAya che ke hajI Asakti, mArApaNAnI khoTI pakaDa, rAganI mAtrA keTalA pramANamAM che. potAnI jAtane vairAgI mAnanArane prakRti Thage che. Tevo chetare che, poteja AtmavAMcanA kare che ema AlocanA karanAra joI zake che. te joI zake te bhAgyavAna che. potAnI truTIo, aMdara bharAI rahela asUyA, vikAra, pralobhano, ahamavRttine joI zakanAra virala hoya che. ane joI na zake e kADhe paNa kyAMthI ? bahena, tame koI pUrvanAM saMskArI cho. saMskAra rahita ghaNI tamArI baheno vilAsavRttinA paMjAmAM sapaDAela che; jene satsaMga karavAnI IcchA to nathI paNa sUga caDe che. (tA. 7-9-1952, sAyalA) (pa) AkhA jagatane mitra banAvavAnI bhAvanAvALA premanA pipAsune ghaNuM sahana karavuM paDe che. titikSA sivAya AgaLa na vadhAya. jyAre kALa pAkaze tyAre verajhera saMgharI rAkhanArA paNa samajaze ane pastAze. paNa kALanA paripAka vinA utAvaLa karavAthI kazo phAyado nathI. ApaNe to ApaNA niyata karelA mArgamAM sthira rahI "paramAtmA sahune sabuddhi Ape" ema IcchavuM. hRdayamAM paramAtmAnA smaraNano, satyano dIpaka na bujhAya tenI kALajI rAkhavI. bAkI to jenA jenA udayakALa sthiti pAkyA vinA tIrthakaro paNa sudhArI zakatA nathI. tamArA AMtara jIvanano khorAka, vAMcana, vicAraNA, smaraNa prArthanA e ja jIvana-zuddhi, jIvana poSaka tattvo che, bAkI to vyavahAra calavavA pUratuM che, ane prArabdha anusAra karavuM ja paDe che. e badhuM prabhu prItyarthe anAsaktapaNe, nirutsAhI thayA vinA prasannatAthI karI chUTavuM. vipno to Ave ja - e kasoTI rUpe hoya che. (tA. 19-12-1955, sAyalA) zrI sazura saMge : vizvane paMthe
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 (6) vyavahAra to cAlato hoya tema cAlaze. bhAvi haze tema thayA karaze. ApaNA hAthamAM svAdhIna hoya te mATeja mathavAnuM che. ghaNA kALanI Tevo, Adato kheMcANo, pralobhano navA navA bahAnAM kADhI ApaNane DhIlAM banAvI de ane jANe ApaNe nirUpAya chIe ema samajAvI ApaNane ThaMDA karI mUke, e emanI prapaMcabAjI mumukSue jANI levI joIe ane satata jAgRti rAkhavI ghaTe. nahitara lAge che ke ghaNo paMtha kApyo che paNa juo to hatA tyAM ne tyAMja - e ja mAyAnI ramata che. (tA. 3-3-19pa6, sAyalA) (7) sAdhakane aNadhAryA virodho lAge, paNa virodho tamane jaNAvIne na Ave te virodho nathI paNa kasoTIo che ane jarUranA che, tethI nA himata thavAnuM nathI. kasoTI to sahunI thAya. sAcA motIja vidhAya. bhaktoneja vidgo, kaSTo, mUMjhavaNanA prasaMgo Ave e sanAtana niyama che. vadhu majabUta bano - khaDaka jevA bano (tA. 29-3-56, sAyalA). (8) kharA bhakta gRhasthAzramamAM rahyAM chatAM anAsakta bhAve nAnAM moTAM, UMcAM, halakAM kAryo paNa prabhu artheja kare che ane mAne che. jhADU kADhatAM e mAne che ke mArA prabhunuM AMgaNuM sApha karuM chuM. "sevA mArA prabhunI karuM chuM." e bhAva samaja ucca koTInA che. paNa e mArga vicAravA yogya che. ghaNA kALanI aham vRttie potAno vADo vALyo che e choDAvo gamato nathI. kadarata e vADo - e maryAdA - toDI nAMkhe ke jhUMTavI le che tyAre to jakha mArIne choDI de che, paNa mArApaNAnI vAsanA bhegI laIne ja avatare che. mAre phALe je kArya AvyuM ane mArI lAyakAta pramANe jyAM goThavyo te prabhunuM ja kArya mAnI karye javuM emAM ApaNA hRdayanI parIkSA kaSTa ApIne kare. mana DhIluM paDI jAya evA prasaMgo kudarata lAvIne khaDA kare evA samaye makkama rahevuM bhAre muzkela thAya che. (tA. 25-10-1953, vAMkAnera) (9) beDIthI gabharAvuM nahIM. beDI paNa mArA prabhunI IcchAe paDI che. te rAkhe tyAM ane jyAM rAkhe tyAM - tema - rahevuM ane te paNa prasannatAthI, hAyavoyathI nahIM. rotAM rotAM kArya na bajAvavuM. mANasanA vikAsanI nizAnI e che ke pratikULa saMjogomAM paNa gabharAI na jAya; paraMtu enI pAchaLa kAMIka rahasya che, temAM mArA vikAsano kaMIka saMketa che ema jANI khUba sahanazIla thAya, samabhAvane keLave ane e rIte prabhunI najIka jAya; paraMtu enI pAchaLa kAMIka rahasya che, temAM mArA vikAsano kAMIka saMketa che ema jANI khUba sahanazIla thAya, samabhAvane keLave ane e rIte prabhunI najIka jAya. vikAsamAM vighno-pratikULatA-AvIne khaDAMya hoya che, zrI saccara saMge : vizvane paMthe
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 153 viyoga paNa sahetuka hoya che. amArA sAnnidhyamAM zravaNa-vAcanano lAbha meLavata te karatAM dUra rahyAM rahyAM vicAraNA, ciMtana manana ane vartanamAM zakti anusAra mukAyuM te ocho lAbha nathI. lAbhasteSAM jayasteSAM; kutasteSAM parAjayaH / yeSAM hRdayastho bhagavAn maMgalAyatanaM hariH // arthAta enoja lAbha, jaya paNa tenoja thAya che, parAjaya teno hoya kyAMthI - jenA hRdayamAM maMgaLasvarUpa bhagavAna birAjamAna hoya ! jeNe A ekane potAnA karyA tene to A AkhuM jagata potAnuM ja che. ekane jItyA teNe sarvene jItyA. keTalI ajaba vAta che ! paNa jIva e amara buTTI ajamAvI zakato nathI. e kamanasIbI che. samIpe chatAM temane timirathI huM nahIM nirakhI zakyo zA kALano preyanA paMthano adhyAsaja jIvane bhulAve che e bhulAmaNI samajAya e sabhAgya. (tA. 311-53, vAMkAnera) (10) vAtAvaraNa mANasane jo jamAvatAM AvaDe to sAtheja laIne phare che. mananuM moTA bhAge kAraNa che. khUba UMDA vicAra karazo to jaNAze ke azAMti, becenI aNagamo e bhUtAvaLa badhI mananIja ramata che. eka manamAM sAcI samaja jo pragaTe eTale e bhUtAvaLa badhI samAI jAya che. bhUtAvaLa aMdarathI nIkaLI ApaNane pajave che. avakAza ghaNo, sAdhana-sagavaDatAo ghaNI, ekAntanuM potAnuM sthAna chatAM becenInuM kAraNa mAtra aMdaranIja bhUtAvaLa bahAra AvIne pajave che. teno upAya mAtra nAma smaraNa japyA karavuM. te nAma smaraNanA prabhAvathI badhI pratikULatA-aNagamAo nAza pAmaze. A anubhava siddha akhataro che. kAma vakhate kAma ane navarAza maLe ke turata khUba zAMta ane samIpamAMja bhagavAnanA caraNamAM mastaka mUkIne tenuM smaraNa mAtra nAma smaraNa mATethI bolyuM jAo. je phAve te nAmoccAraNa paNa upayoga emAMja rAkhavo. (tA. 30-4-54, lIMbaDI). pAlaghara, tA. 20-5-77 jIvana ane dharma paraspara saMkalita che te vAta A patronA akSare akSare disI Ave che. sAmAnya rIte je zuM ke jenetara dharmo zuM? dareka sthaLe jIvana ane dharma paraspara otaprota hoya te vAta gauNa banI gaI che ane dareka dharmamAM sAMpradAyika saMkIrNatA bhinna bhinna prakAre vikasI che, kadAca zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 mahAtmA gAMdhIjI ja ane te paNa bhAratamAMthI jagatamAM evA yugapuruSa nIkaLyA ke jemaNe chellA ghaNA samayathI vyaktigata sAdhanA paraja dezamAM ane duniyAmAM jhoka apAI rahyo hato, temAMthI UMce mAnavajAtane uThAvI samAjagata sAdhanA pratye jhoka ApatI karI mUkI. A kAMI nAnI sUnI vAta na banI gaNAya. sadbhAgye "vizvasaMta" jevA eka saMta paNa e samaye maLI gayA ke jemaNe rAjakAraNIya kSetramAM lathabatha banelA mahAtmA gAMdhIjIne eka avatArI puruSa tarIke oLakhAvI mUkyA ! A vyakitagata lakhAyelA gurudevanA patro emanA potAnA vyaktittvane paNa ThIka ThIka oLakhAvI de che. emaNe jAta anubhavathI nAma smaraNa upara ghaNuM vajana ApyuM che, ane ahaMndane, svacchedane ane rAgadveSane dUra karavAmAM abhuta sAdhana banI rahe che. alabatta zraddhAnI prabaLatA joIe. saMtabAla pUnA, tA. 24-4-77 noMdha: munizrI saMtabAlajI temanA gurudevanA zatAbdI mahotsava aMge muMbaI gaela. muMbaInA te vasavATane aMte tA. 24-4-77nA roja borIvalI sthA. jaina upAzrayamAM temanA mAnamAM vidAya samAraMbha yojAela te prasaMge je bhASaNo thayA tenI noMdha DAyarImAM che temAMthI amuka aMzo munizrInA vyaktitvane oLakhavA mATe ahIM lIdhA che. saMtabAlajI janakalyANanuM vizALa kAma karatA chatAM jenAyArathI jarA paNa vimukha thayA nahotA. eka vaktAe, kevI gerasamaja saMtabAlajI mATe pravartatI hatI tenuM dhyAna ApyuM, muMbaI ane tenA badhAM parAMomAM vihAra karyo tethI "saMtabAlajI eka custa jainAcArI jaina sAdhu che" tevI pratyakSa ane zaMkA vagaranI khAtrI samAjane thaI gaI te ghaNuM ja sarasa kAma thaI gayuM ema vaktAe kahyuM. TUMkamAM jaina jainetara vizALa mAnava samAjane sAthe laI - kevaLa jainonA saMkucita ane nAnA samAjamAM goMdhAI na rahetAM - saMtabAlajI janakalyANanuM je vizALa kArya kare che tethI jainAcArathI teo vimukha thaI cAtarI gayA nathI tema A vakhate lokoe najare joyuM te bahuja sAruM thayuM tema A vaktAe kahyuM. zrI sagara saMge : vizvane paMthe
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adarza. 155 "sarva kSetramAM rahIe to paNa AtmabhAna nahIM visarIe'no saMtabAlajIno badhA vaktAo bolI rahyA bAda sAdhvIjI damayaMtIbAI bolyAM : Aja sudhI amArI evI samaja hatI ane haju paNa amuka aMze che ke AdhyAtmika sAdhanA karavI hoya to saMsAranI A badhI khaTapaTa ane mAthAkUTamAM sAdhue bhAga na levo joIe. paNa muMbaImAM A vakhate saMtabAlajIne ame joyA,. jANyA, samajyAM ane pratyakSa sahavAsamAM thoDA divaso AvyAM tyAre amAro uparyukta bhrama bhAMgyo che. "sarva kSetramAM rahIe to paNa AtmabhAna nahIM visarIe' e Adarza potAnA jIvanamAM mahArAjazrIe (saMtabAlajIe) caritArtha karI batAvyo che ema amane lAgyuM tethI ame vicAratAM thaI gayAM chIe. teo dareka kSetra ane sthaLanA prazno le che chatAM alipta rahI AtmabhAna (jAgRti) satata rAkhe che e paNa ame joyuM. Ta gurudevanuM pUrNAhuti pravacana ahIM Avyo tyAre thatuM hatuM ke thoDuM ghaNuM gharSaNa kyAMka to thavAnuM. cImanabhAI (sI. zAha)e paNa kaheluM ke vadhu ocho saMgharSa thaze paNa te anivArya che. paNa gurudevanI kRpAthI ane nisarga maiyAnI dayAthI A mahinAomAM saMgharSa nahIM, snehanoja vipula pramANamAM mane anubhava thayo che. eka mATuMgAmAM svIkAra na thayo te sivAya badhA sthaLoe upAzrayomAM UtaravAnuM thayuM. loka mAnasamAM A parivartananuM mAre mana ghaNuM moTuM mUlya che. sAdhuoe gRhasthanA jIvananI ciMtA na karavI ane kevaLa sva-sAdhanAmAM macyA rahevuM temAM kartavya kSati che. Adhunika jIvananA evA jaTila ane bhAre prazno roja-ba-roja saMsArIne AvatA hoya che ke nisvArthI ane nispRhI sAdhu saMtonuM mArgadarzana satata teone maLatuM rahe to jIvana haLavuM bane. Ama vartamAna yuge sAdhu saMtonI javAbadArI mArA namra mane ghaNIja che, je samaje tene bAkI saMsArI gRhasthanA jIvananI ciMtA na karavI, tenA duHkhamAM bhAga na levo ane kevaLa svasAdhanAmAM sAdhue macyA rahevuM temAM kartavyakSati che te yogya nathI. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 jIvanane khaMDa khaMDamAM vaheMcI nAMkhavuM te AtmonnatinI dRSTie paNa barAbara nathI pUrve hemacaMdrAcArya ane bIjA paNa jainAcAryo thaI gayA jemaNe rAjakAraNane AdhyAtmika vikAsanuM eka aMgaja mAnI jIvanabhara kArya karyuM. tAjo gAMdhIjIno paNa dAkhalo che. sarva dezIya vyaktitva vikAsa mATe bApune rAjakAraNamAM javuM jarUrI lAgyuM. eTale jIvanane khaMDa khaMDamAM vaheMcI nAkhavuM te AtmonnatinI dRSTie paNa barAbara nathI; vikAsa mATe poSaka nathI. sakriya AdhyAtma sivAya saMpUrNa AdhyAtmika sAdhanA thaI zakatI nathI. A mATe jIvananA dareka kSetra AvarI levA jarUrI che. saMtabAla umarolI, tA. 21-5-17 sAdhu sAdhvIo ane zrAvaka zrAvikAo ekaja naukAnA besADuM che sAdhu sAdhvIo ane zrAvaka zrAvikAone eka dRSTie ekaja naukAnA besADu tarIke saMbodhyA che. A daSTie mokSanI prApti jema sAdhu sAdhvIone suyogya puruSArthe zakya che. tema gRhasthAzramI zrAvaka-zrAvikAo paNa setu puruSArthe zakya che ja, ema paNa batAvyuM che. hA, eTalI kALajI vizeSa javAbadAra (samAjagata dRSTie) hovAne kAraNe sAdhu sAdhvIjIoe rAkhavI joIe ke zrAvaka zrAvikAonI na khuzAmata kaMI jAya ke na zrAvaka zrAvikAonI ahaMtA vadhe tevuM banI jAya. saMtabAla ApaNI satata abhimukhatA hoya to sAmAnya gaNAto prasaMga paNa abhuta banI jAya che keTalIya vAra sAmAnyamAM sAmAnya gaNAto prasaMga ke sAmAnya mAnavInA mukhathI saratuM gIta athavA vaktavya abhuta banI jatuM hoya che. mAtra e taraphanI satata ApaNI abhimukhatA joIe. vyaktittvamAMthI vizvamayatAmAM javA mATe AvI jAtanuM satata jAgRtibharyuM nirIkSaNa paNa keLavavuM anivArya jarUrI che. zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArA sagata gurudevamAM A jijJAsA ghaNI sahaja hatI tethIja teo sahune potIkA lAgatA, te eTale hada sudhI ke potAnI ucca kakSAe pahoMcelI potAnI jAtane paNa teo chupAvI zakyA hatA. Aje ghaNA emanA ati bhAvukajanone ema bolatA sAMbhaLyA :- "kharekhara, amo to najIka javA ane rahevA chatAM emanI niHsIma ucca kakSAne parakhI ke jANI zakyA nahIM." ahaMndrane ogALavAnI A prakriyA keTalI badhI kaThaNa che? umarolI, tA. 21-5-1 saMtabAla vizvamayatAmAM javAmAM guNI, alpaguNI ke guNahIna te sahu upayogI che, te ApaNA ja che ghaNIvAra guNIjanonAM guNavarNano karavA jatAM evA guNo na hoya te pAtronI TIkA karavAnuM mana thaI jAya che, paNa tema karavuM jarUrI nathI. hA, AvA guNo A vyaktimAM paNa jAge to kevuM sAruM? to sonAmAM sugaMdha bhaLI jAya-Ama lakhavAmAM vAMdho nahIM, kAraNa ke Akhare to guNI, alpaguNI, guNa-hIna e sahu ApaNAMja che ne ? vyaktittvane vizvamayatA tarapha laI javAmAM e badhAja atyaMta anivArya upayogI che ema samajIne najIka AvelAonI prasaMgopAta TIkA jarUra Atmika bhAve karI zakIe, paraMtu e rUbarU ja karavI sArI. noMdha pothImAMno mukhyatve sahu sAthe AtmIyatAja jhaLakavI joIe. bhAratIya saMskRti gharathI mAMDIne jagata sudhI pahoMcI che priya choTubhAIno ane e AkhA kuTuMbano najIkano paricaya thayo te ghaNuM sAruM thayuM. temAMthI ghaNuM ghaNuM zIkhavAnuM jema tamone maLyuM tema sAthe tyAM AvelA sahune paNa malyuja hovuM joIe. AryanArI, Aryasevaka ane AryasaMto malIne ja gharathI mAMDI jagata sudhI bhAratIya saMskRti pahoMcI che. have tene gharathI mAMDIne navo saMdarbha laIne TheTha vizva lagI pahoMcADavAnI che. navI peDhIne temAM zAmila karavI paDaze. zrI saddagura saMge : vizvane paMthe
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 kuragAMva, okhA mila, tA. 23-5-r mitranI UNapa mitre dUra karavI te zaktipAtanI prakriyA che ... mitro sAthe paNa jyAre ghaniSTa saMbaMdho kudaratI rIte thavA mAMDe che tyAre nispRhI bhAva khUbaja vadhAratA thaI javuM. eTaluM ja nahI, balake evA mitronI kAMIka UNapa rahI gaI hoya to te kADhavA mATe paNa samajadAra mitre potAnI yogyatA vadhAratA rahevuM joIe. Ama guru ziSya vacce, jene zaktipAta prakriyA kahevAya che te jAtanI mitranI UNapa mitre dUra karavI ane sAmenA mitramAM je sadgaNa khUTato hoya te sadguNanI pUrti karI te jAtanI zaktipAta prakriyA mitra sAthenI ekAtmatA vadhArI cAlu karavI joIe. tA. 25-77 saMtabAla ciMcaNamAM samudrakAMThe maLela jamInamAM smArako aMgenI sUcanA smArako yogya kyAre gaNAya ? mULe to kalakattAmAM bIjuM comAsuM rahevAnA hatA ane paheluM comAsuM pUruM thAya ane amo tyAMnA kacchIbhavanamAM mAsa-kalpa rahelA tyAMja mAgazara vada 9nA gurudevanA cira prayANanI ghaTanA banI tAra maLavAmAM tyAM ekAda divasa moDu thayuM. sakhata AghAta lAge te svAbhAvika hatuM. paNa pachI dilAso paNa kudaratI rIte sAMpaDyo. teja arasAmAM gurudevanA parama anurAgI caMcaLabena jemanuM hamaNAM avasAna thayuM temaNe gurudevanAM asthi ApyAM eTale emAMja meM kudaratano saMketa mAnIne te sAcavI rAkhyAM che. tyAre to ciMcaNI samudra kAMThe mahArASTra pradezamAM ane gujarAta tathA muMbaI vaccenA pradezamAM AvA cAra vibhAgo kholAze e kalpanA paNa zAnI hoya? paNa e badhuM have thayuM che. vaLI jyAM ApaNe besatA, bena prabhA ane huM besatAM te sthaLa paNa maNikAntanI preraNA ane bhAu sAheba vartaka vANagAunI bAvIseka ekara sarakArI jamIna ApavA IcchatA hatA, te nIlagIrI ucheranuM amaladAranuM bAnu ApavAthI nahotA ApI zakyA ane mAIleka dUranI jamIna mahArASTra sarakAra ApavA taiyAra thaela te sTezanathI dUra thavAne kAraNe ApaNe nahotA svIkArI zakyA. vi. vA. prA. saMghane te daramyAna A bAra ekara jamIna malI gaI eTale samudrakAMThAnI be ekara jamIna vi. vA. prA. saMghane vartaka ApI. zrI sadgura saMge : vizvane paMthe
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 159 kudaratI rIte A jamInano kyAreka samudrakAMTho hoI zaba nikAla rUpe upayoga thato. have e vi. vA. prA. saMghanA havAlAmAM che. saMghanI te jamInamAM saMghane jemanA sIdhA ke ADakatarA AzIrvAda maLyA che teonuM smAraka race e rIte gurudevanAM asthIne bhoMyamAM dATI te upara oTalo evo capaTo rakhAya ke bIjI bAjunA asthIvALA oTalAno khUNo e rIte enA upara paDe ke jANe emanI godamAM bIjo oTalo hoya. eja rIte trIjo oTalo, paraMtu pahelA oTalAne bIjo oTalo godamAM sparze tevA hoya paNa bIjo oTalo bIjAne sparze tevo na hoya. mAtra godamAM che evo dekhAvaja hoya. A rIte gurudeva, saMtabAla ane mIrAbenanI vAta che. Ama to e rIte mIrAbenanI AjubAjumAM prabhA-anunI kalpanA che. paraMtu Aje to e dUranI vAta gaNAya. maNibhAIno oTalo paNa eTalAmAM hoya. sthA. jaina praNAli pramANe ke IslAma praNAli pramANe A yogya gaNAya ? hA, jo tyAM pUjA ke phUla vagere kazuM nahIM - mAtra Aju bAjumAM vRkSo ane ciMtana manana mATe bAMkaDA para besavAnuM hoya to upalo savAla nahIM rahe ane chatAM smAraka rahI jaze. tA. 1-7-77, gurupUrNimA saMtabAla kaTokaTInI viSamatAo mATe kula javAbadArI IndirAbenanI gaNAya paNa koMgresanI rakSA IndirAbene karI che te dRSTie teNInI mahattA aMkita karI zakIe mULa to rAjakIya aMkuzathI pharajiyAta vastIvadhAro rokavo barAbara nathI. paNa rAjya ja A badhA prazno mAthe le tyAre AvuMja bane che ! kaTokaTI daramyAna vyaktione ke polIsonA hAthamAM ghaNuM soMpavuM paDe te svAbhAvika che ane temAMthI thoDAM ke vadhu AkarAM pagalAM Aveja. nijanI gaNAtI vyakti ke vyaktio upara vadhu paDato vizvAsa paNa mUkavo paDe. jemAMthI chApAMomAM AvatA ahevAlonI moTA bhAganI saccAI loko vAMce che te sAcuMja che ane te rIte kula javAbadArI IndirAbenanI gaNAya ja. bAkI bhAratIya svarAja rakSA ane kaoNMgresa saMsthA jenI dezane ane duniyAne atyaMta jarUra che tenI rakSA mukhyatve indirAbene karI che. mATe ApaNe kaoNMgresa ane indirAbena bannene alaga alaga pota potAnI kakSAe joIe chIe ane mahattA e dRSTieja aMkita karIe chIe. tA. 1-7-17 zrI sadguru saMge : vizvane paMthe saMtabAla
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 viSya mATe rASTrasaMghanI sAthe koMgresa paNa joIze. koMgresane mAtra IndirAbene ja TakAvI che. IndirAbena ane morArajIbhAIne sAMdhavAnuM kAma je.pI. kare to je.pI.ne kogresa-niSThA hovI joIe. tAjI lokasabhA ane dhArAsabhAnI cUMTaNIomAM mata niSphaLatA aMge koMgresanI ane koMgresane lIdhe IndirAbenanI temaja saMjayane lIdhe tathA keTalAka saMjaya-sAthI banela sAthI-cokaDIne lIdhe IndirAbenanI jAheramAM agni kasoTI TIkA TippaNInI rIte thAya che. thAya te vAMdhoya na hoya, mobha je bane ke banavA dhAre teNe khIlAo sahevAja paDe. paNa ApaNI javAbadArI bhAratanA nAgarika tarIke hovA uparAMta vizvamayatAnA pratIka tarIke hovAthI bevaDAya che te na bhUlavuM. "sarva dharma samanvaya" jagatanI mAnava jAtane hadayathI eka karavAnuM mAdhyama banaze te bhArataja ApI zakaze. rAjakIya kSetre vizvaaikya mAtra saMyukta rASTrasaMdhI saMsthA ekalI nahIM ApI zake. enI pachavADe koMgresa joIze. nAmathI koMgresane ekalAM IdirAbene TakAvI che mATe IndirAbenane ApaNe mahattva ApatA hatA ane haju ApIe chIe. siddhAMtaniSThAmAM gAMdhI vicAre ane koMgresa vicAre eka mAtra priya morArajIbhAI mokhare Ave ane kudaratI rIte teo bhAratanA AjanA vaDApradhAna che AthI ApaNe bannene sAMdhavAmAM mAnIe chIe. A kAma saMta vinobA na karI zakyA ane zrI je. pI. kare to temAM vAMdho nathI. paNa saMta vinobA pratye priya morArajIbhAIe ane zrI je. pI. ne premAdara hovAM ghaTe, koMgresa niSThA paNa zrI je. pI.nI hovI ghaTe. tA. 1-7-17 saMtabAla vaktA banavA karatAM zrotA banavAthI ciMtana prakriyA khIle che. mAnavasamAja mATe (1) mAnavatA tathA (2) mArthAnusArIpaNuM jarUranuM che. vaktA banavA karatAM zrotA banavAmAM je ciMtana ane saMdezo grahaNa karavAnuM bane che te vaktA banavAmAM banatuM nathI, e A vakhatano anubhava AgaLa upara khUba kAma lAgaze. mULe madhyama vargamAMthI je loko saMpanna thAya che, teo potAnI madhyamavarganI taMgIbharI sthiti jaladI jaladI bhUlI jAya che, paNa jo yAda zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 rAkhe to ghaNuM suMdara kArya emane mATe ane AkhIye duniyAnA mAnava samAja mATe bane paraMtu A loko dharmaguruonA paricayamAM rahevA chatAMya dharmaguruoe temanAmAM pAyAnI je UNapo rahelI che te tarapha bhAgyeja dhyAna doryuM che. eTaleja je be pAyAo khUTe che (1) mAnavatA (2) mArthAnusArIpaNuM te bemAM bIjA pAyA mATe zrImade jAte jIvI batAvyuM che, ane polA pAyAnuM jIvI batAvyuM che, gAMdhIjIe tathA tenA vArasadAra 5. javAharalAle temaja e mAnavatAne puTa Apyo che. sadgata gurudeva kavivarya pU. nAnacaMdrajI mahArAjazrIe (paNa) e Aje khAsa jarUrI banI rahe che. tA. 11-78 lAla kAmano doSa kADhavA karatAM puruSArthanI mAtrA vadhAryuM javI gosvAmI tulasIdAsanuM vacana ghUMTI ghUMTIne pI javA jevuM, yAda rAkhavA jevuM che: jaDa cetana guNa doSa maya, vizva kinDa kiratAra, saMta haMsa guNa gahahIM paya parihari vArI vikAra." eTale ke jaDamAM zuM ke cetanAmAM zuM? paNa dareka ThekANe guNo ane doSo jANe be pAsAmAM e banne paDelAja che. dhArmika rUpaka anusAra jotAM satayugamAM paNa koIka khUNe kaliyuga jevI ghaTanA banatI hoya che ane kaliyugamAM paNa koIka khUNe satayuga jevI ghaTanA banI javI azakya nathI. eTale kAmano doSa kADhavA karatAM puruSArthanI mAtrA vadhAryo javI eja rAjamArga che. A haLAhaLa lekhAtA kaLiyugamAM paNa bhAratanA gujarAta pradezamAM mahAtmA gAMdhIjI janamyAja ne? jemaNe adbhuta kArya (koMgresa saMsthA mAraphata) karI jagatane A vijJAna yuge satya ahiMsAnA prayogo karI abhuta saphaLatA prApta karI ane dharma pradAna evA bhAratano mArga cokhkho karyo. tA. 19-5-78 saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe zrI sara saMge vizvanI vAto - 12
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 vizvamayatAne mArge be sadgaNo (1) anAyAsapaNuM (2) tAdAtmAyukta taTasthatAnI jarUra che. ApaNe vizvamayatAne mArge be sagaNo vAraMvAra jIvanamAM otaprota karavAnuM kahIe chIe. bhAratIya saMskRtimAMthIja sAMpaDelA e be mahA saNo che. Ama to bahu ranA vasuMdharA che ja. paNa bhAratamAM evA evA saguNo samAja saMskRtimAM otaprota thayA che e paNa enA mahimAnuM mukhya kAraNa gaNAya. e be saguNomAM 1. anAyAsa - AyAsa eTale ke prayatna jarUra karavo paNa kudarata nirbhara banIne karavo. 2. tAdAtmatA yukta taTasthatA. eTale dareka vAtamAM ane vartula vyakti ane samAjamAM tAdAbhya (otaprotatA) jarUra sAdhavI. paraMtu taTasthatA pUrvakaja. tA. 11-1-78 saMtabAla nAnakaDA zubha saMkalpanI zakti paNa aparaMpAra hoI zake che. ApaNuM vyaktitva aham kRtithI mukta bane tyAre ahamrakAranI TakarAmaNo asara karatI nathI ataHkaraNanI ye UMDANamAM jaI ApaNo nAnakaDo zubha saMkalpa potAno aho jamAvI de che. uparAMta e UMDANamAM peThelA zubha saMkalpane koI ne koI nimitta jANye ajANye Teko ApI de che. te nAnA saMkalpanI zakti aparaMpAra hoya che. evo saMkalpa koI ne koI vAra phaLe paNa che ja. A uparathI vizvamayatAno tALo meLavavo ThIka rasamaya banI jaze. ApaNA zarIra ane mana vagerenI pele pAra paDeluM vyaktittva ahaMkRtithI mukta banI vizva tarapha vahetuM thAya che tyAre ahaMkAranI TakarAmaNa asara karatI nathI. ane vizvamayatAno raMga gADha banato jAya che. tA. 19-5-78 saMtabAla kudaratamayatA jaDa pratyenA AkarSaNone gauNa banAvI zake che bhogo comera verAelA hoya ane teve vakhate bhogo paratve AkarSaNa na thAya teja tyAgInA tyAganI sAcI khUbI che. Ane mATe nisarga parAyaNa paNuM khUbaja upayogI thAya che. sArAMza ke kudaratamayatA eja jaDa pratyenA zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 163 AkarSaNane gauNa banAvI zake che. e paNa dRSTinI vizeSatA che. te sahune phAve nahIM. Abu-delavADAnI nisarga sRSTi batAvavA sadgata gurudeve zrI amulakha amIcaMdane khAsa bolAvyA paraMtu emane to patharA rUpaja badhuM jaNAyuM. annamaya kozanI bhUmikA para mAnava hoya tyAre ene dareka vakhate khANI-pINI ane eza-ArAmaja game che. mAnavatA pAmyA pachI kAMIka vicAra Ave ane pachIja nisarga parAyaNatA jAmavA lAge. sAdI khANIpINIthI thato lAbha moresIasa jevA TApumAM phrAnsanI banAvaTa vALA naLanI zI jarUra? gAMdhIjInuM sAhitya tyAM phelAya to mULa je bhAratIya saMskRtinAM bIja che te tyAM pAMgare. janArA paNa AvIja bhogavRtti vALA jAya ke dhana kamAyA pAchaLa lAgelA jAya to dADo na vaLe. potAnI meLe potAnA rogane anurUpa osaDa samayasara laI levAya to rogane kAbUmAM jarUra laI zakAya. mULe to sAdI khANI-pINI tarapha prema keLavI parejI paLAya to ghaNo lAbha thAya. sUryodaya ane sUryAsta vakhate kudarata ThIka ThIka khIlatI hoya che. eka arthamAM to eka ThekANe sUryodaya to bIje ThekANe sUryAsta hoya che. janmamRtyunuM paNa evuM ja che ne ? ziva saumya mUrti paNa kharA ane ziva raudra paNa kharA ja. mahApuruSo mATe eTalA sAru kahyuM che "vajAdapi kaThorANI, mRduni kusumAdapI, lokottarANAma, cetAMsI ko hI vijJAtum ahati" vajathIye kaThora ane phUlathI e komaLa evA lokottara puruSonAM haiyAM koNa pIchANI zake ? tA. 11-1-78, prabhAta, ciMcaNI. saMtabAlA lakSyahIna dhaniko dayA khAvAlAyaka che. gAMdhIjI bhale dhIre dhIre paNa AgaLa ne AgaLa vadhatA gayA, to emanA "aha"ne ghaNIvAra jarUra vo lAgyo haze. paraMtu vyaktittva to vadhu ne vadhu vikasatuM ja gayuM hatuM. kadAca AphrikA phaMDa mATe ApaNA nAnAbhAI bhaTTa gaelA tyAranI A vAta che : zrI sagara saMga : vizvane paMthe
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 eka zrImaMta vAraMvAra emane dhakkA khavaDAvyA kare. ekadA nAnAbhAI bolI UThyA : "tame jema zrIthI saMpanna cho tema huM mArI buddhi rUpI zrIthI saMpanna chuM te na bhUlazo." pelo mANasa A vANI pravAha sAMbhaLI cakita thaI gayo. ApaNe sudAmA bhalene hoIe, tethI zuM ? kabIra sAheba kahe che : "jo sukha pAvo nAma bhajanameM, so sukha nAhIM amIrImeM, mana lAgo mero yAra phakIrImeM.'' TUMkamAM dhaniko lakSa na hoya to dayA khAvA lAyaka che; ApaNe to mahA bhAgyazALI chIe ke sAdAI ane saMyama tarapha lakSa rAkhI vizvamayatAnA mahA mArge bhale thoDo paNa paMtha lAdhyo che ane kapAyo che. cll. 9-5-78 saMtabAla noMdha : DAyarI pA. 2012 upa2 tA. 29-12-77nA zrI aMbubhAInA patrano muddo naM. 5 zuM hato te jaNAvatAM nIce mujaba ullekha che je have pachI gurudevanA pA. 2020-23 u5ra munizrIe je noMdha karI che te zene anulakSI che te samajavA mATe muddA naM. 5mAMthI nIcenI lAIno ahiM udhRta karI che je nIce mujaba che. "guMdInI keTalIka pravRttio muMbaIe dattaka lIdhI... zahera ane gAmaDAnI ektA UbhI karavAno A prayoga ane prayatna stutya temaja vAjabI che. sAthe eka vAta yAda rAkhavA jevI kharI ke zahera-gAmaDAnI A jugalabaMdhI... ahIMnA kAryakaronuM (guMdI gAmaDAnAM) vyaktittva-gauravane saheja paNa kSati na pahoMce tenI sAvadhAnI cheja... sAvadhAnI hoya to paisA ApanAranuM varcasva na jAme. atre e jovuM paNa jarUrI che ke paisAnI A rAhata ApanAra vyakti nahIM paNa mAtRsaMsthA ja che. dhana ekAntika rIte puNyanuMja pariNAma na hoI zake. mAnavane vizvanA sukha duHkhano vicAra karato karavo teja mAruM lakSya che mULe to Aje "artha" ApanArA pradhAna banI jAya che te sthiti gharamAMthI mAMDIne jagata lagI che. tethI ja varSo pahelAM ApaNI bhUla kyAM che ?" e nAnI pustikAmAM lakhyuM ke "dhana e ekAMtika rIte puNyanuMja zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175 pariNAma na hoI zake." kAraNa ke : "mada vadhe, vikAro vadhe, ghaTe guNa ne zAna, te dhana puNyataNuM, kaho bane tema pariNAma.'' A kAvya jevuM che evuMja sattA dvArA samAja parivartana thaze e mAnyatA paNa khoTI che. janatA nItimaya bane ane nIti jo dharmalakSI bane ane dharma sakriya adhyAtmamAM pariName toja sarvAMga saMpUrNa evuM sAcuM samAja parivartana thaI zake. jemAM jUnA saMdezo paNa hoya ane navA saMdezo pUrepUrA hoya. A aMge 23-11-77no priya aMbubhAI para dhoLakAvALA zrI jayaMtIlAle je patra lakhelo tenI nakala ahIM AvI hovAthI temAMnA nIcenA udgAro kadAca tamArA matane maLatA saheje AvI gayA che : "varSo-kadAca 38-39 thayAM - pahelAM mAnakolanA aMbAlAla sArAbhAI zeThanA makAnamAM rAtrI prArthanA pachI meM pUcheluM (ke) lokapAla paTelanI pravRtti pAchaLa ApanI aMtima gaNatrI zI che ? tyAre emano je javAba hato te hajI kAnamAM guMje che, visarAyo nathI. "Aje mANasa svArthamAM gaLADUba che. ane nijasvArthano vicAraja mukhyatve che. e mAnavane vizvanA sukhaduHkhano vicAra karato karavo e mAruM lakSya che."... gaNatrInA gRhastho sivAya sahuno virodha hato tyAre sthApita hito ane pratyAghAtI vicaradhArAnI sAme, sAme pUre ekale hAthe jhaMpalAveluM, te vIra puruSa... emanI vizvAnubaMdha vicAradhArA jANyA samajyA pachI tamane je. pI.nI kaI vAta navI lAge che !... "" munizrInI vAtaja maulika ane vizvazAMtinA eka mAtra hetu vALI jaNAya. emano zuddhi prayogano vicAra pU. bApu karatAM paNa AgaLa laI janAro che ema huM spaSTa mAnuM chuM... pokaLa pracAranA vyApaka kSetramAM emanI vAta ke nAma prakAza pAmyAM nathI. ApaNe jo karavAnuM kAMI rahetuM hoya to A che." bhAI jayaMtIlAlane zrI je. pI. lokamAnya ke lokanAyaka hoya to saMtabAla kema nahIM - teno raMja thato haze, paNa evuM nathI ja nathI. emaja jo hota to gujarAta dvArA rASTrazAyara thaelA zrI jhaveracaMda meghANI jevA "mANasAInA dIvA''mAM bIjI AvRtti veLAmAM AvuM kema lakhata ? "Aje jyAre DaoN. koTanisa jevuM citrapaTa utArIne eka sAhasika puruSe dAkhalo besADyo che tyAre gujarAtanA citrapaTa nirmAtAoe bhaviSyamAM zrI sadguru saMge : vizvane paMthe ...
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 potAne koIka divasa pastAvo karavAnuM na rahe te mATe Thakkara bApA, ravizaMkara mahArAja, zrI jugatarAma dave, choTubhAI purANI, DaoN. caMdulAla ane mahArAjazrI saMtabAla samAna mizanathI gurjaronA moDelane pakaDI saMgharI levAnI jarUra che. teo Aje jIvatA che. (joke keTalAka Aje jIvatA nathI). AvatI kAle pachI ApaNe temanuM saMzodhana karavuM raheze. temanA kAryapradezo ke te pradezonI mAnava jAtio, temanI jIvana lIlAnA prakRti sthAno vagere jhaDapabhera AvI rahelA jIvana parivartananA juvALamAM lupta banI guma thaI jAya te pahelAMja emanuM nirIkSaNa thaI javuM joIe. nahIM to ApaNe khUba pastAzuM. pachI khoTAne vipathagAmI anumAno karIne veraNa-cheraNa sAMbhaLelI vAtonA takalAdI pAyA upara jUThI ImArato caNIzuM te kevuM hAsyAspada banaze?" samAja racanAnI vizva vAtsalyanA dhyeyanI pravRtti vivekAnaMdanI pravRtti karatAMya mahAna che tevo kAkA kAlelakarano mata AjathI trIzeka varSa pahelAM temaNe lakhyuM zuM batAve che? jema teo dAdA pAse thoDAMka divaso rahyA ane mahIkAMThAnA pradezo najaronajara zrI ravizaMkara mahArAja sAthe mAnava samudAyo vacce joyA tema jovA teo pAMtrIzeka varSa pahelAM guru bImArI vakhate huM raNApura (bIju) comAsuM (1942nuM) pUruM karI poNA cAreka mAsa lIMbaDImAM rahelo tyAre zrI jhaveracaMda meghANIe mAgaNI rUbarU karelI. paNa e vAta adhUrI rahI gaI. tyArabAda to dharmamaya samAja racanAnA prayoganA sAthI nemimuninA hiMdI pustakanI prastAvanA bApu-sAthI kAkA kAlelakare to abhuta lakhyuM che je na vAMcyuM hoya te sahune emaja lAge ke bhAla naLakAMThA prayoga vicAradhArAnI AjanA racanAtmaka kAryakaro ke sAhityakAro kadara kyAM bUjhe che? paNa evuM nathI. kAkA kAlelakare to svAmI vivekAnaMdanI pravRtti karatAMe A samAjagata dharmamaya samAja racanAnI vizva vAtsalyanA dhyeyanI pravRttine vadhu AgaLa paDatI ane kadAca bhUtakALamAM koI sAdhu saMnyAsIoe nahI sparzelI evA UMDANane sparzatI kahI mahAna aMjali te lAMbI prastAvanAmAM vivecana sAthe ApI che. paNa A to bhAI jayaMtIe ke tamAre kaze ja rAkhavA jevuM nathI te darzAvavA. bAkI to badhuM ThIka ja che. haju to gujarAta dvArA bhArata ane bhArata dvArA jagatanI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 kAyamI vizvazAMti mATe ghaNuM ghaNuM karavAnuM bAkI che. ane te kAMI vyaSTino viSaya nathI. gAMdhIjI gayA che. samAjagata vibhUtino yuga Avyo che te ? ahIM to mukhya vAta e hatI ke gAmaDAnA pAyAnAM kAryakara baheno bhAIone muMbaInAM kAryakara baheno bhAIo dabAvI na de te vAta hatI. paraMtu evuM nathI. bhAla naLakAMThA prAya. saMghano pUraka je vi. vA. prA. saMgha che. eTaluMja nahIM, vi. vA. prAyogika saMghanI kArobArImAM parANe temanI potAnI anicchA chatAM kendra mAtAjI tathA priya maNibhAI vagerene rakhAyAM che, eTaluM ja nahIM, kAyamI maMtrI tarIke aMbubhAI ane TrasTI maMDaLamAM pahelAM kheDUta phalajIbhAI hatA, pachI surAbhAI temaja upapramukha pade kurezIbhAI sAmela che ja, ke je saMgha bhAratanAM zahero ane vizvabharamAM kAma karavA nirmAyo che. kAraNa ke kendramAM jagata bharamAM ApaNe bhAratIya gAmaDuM ane temAM paNa jagatAta kheDUtane mukhya pade rAkhavA mAMgIe chIe. sAruM che ke tamArA jevA paNa mukhyapaNe nArIgaurava, kheDUta gaurava, pachAta vargone paNa barAbara yAda A badhuM rAkhe che ane te jAtathI gharathI amalamAM mUkavA utsuka rahe che. tA. 11-1-78, saMdhyA saMtabAla mANasanuM dila mANasa tarapha saheje kheMcAya temAM ja mAnavajIvananuM sArthakya che ... Akhare mAnavajIvananuM sArthakya to mULa e ja cIjamAM che ke mANasanuM dila mANasa tarapha saheje kheMcAya. Akhare Izvara paNa che to prANI mAtranA hRdayamAMja ne? gItAmAM tethIja kahyuM: "sarvasva cAhe hadi saMtriviSTaH" eja rIte "mAnuSI yoni mAzcita" eTale ke badhA prANIonA dilamAM bhagavAna che paraMtu mAnavanA dilamAM bhagavAna vadhu pragaTa che, ... ahIM eka bIjI paNa agatyanI vAta samajavA jevI che. te e ke eka mAnavInuM dila vizuddha sneha (kazA aMgata svArtha vagara) najIka AvI rahe che tyAre tyAM eka arthamAM khuda bhagavAnanAM potAnAM darzana thAya che. prema e prabhu che ne ?... tA. 19-5-78 saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 mANasa mAtramAM khAmIo ane khUbIo hoya ja che mANasa mAtramAM khAmIo ane khUbIo hoya che. alabatta Aje paristhiti parivartana thatAM jUnA kALamAM je khUbIo dekhAtI tevI Aje na dekhAya. ema chatAM khAmIothI bharelA AjanA mANasomAM paNa keTalIka khUbIo to jovA maLe ja che. sattAnuM parivartana thayuM tema saMpattinuM paNa thavuM jarUranuM che vizvamayatAne mArge A ja khAsa dRSTi jALavavI ane keLavavI khAsa anivArya jarUrI che. jema sattAnuM eka sAmaTuM parivartana thayuM tema saMpattinuM paNa thAya te svAbhAvika che. A dezanAM e sabhAgya ke gAMdhIjI ane gAMdhIvicAra pAmelA saradAre temAM mukhya bhAga bhajavyo jethI rAjavIo dhAre to sArI peThe badalAelI paristhitimAM potAnI jAtane gauravAnvita rIte AgaLa dhapAvI zake. tA. 19-5-78 saMtabAla karmayoga ane jJAnayogano pAyo bhakti ja che ... karmayoga to te tyAreja kahevAze jyAre AtmAnA joDANa pachI karma thAya. jyAM AtmAnA joDANano svIkAra thayo tyAM buddhi paNa jJAnanI dizA pakaDI le che ane hRdaya bhAvanApUrNa banI rahe che. TUMkamAM karmayoga ane jJAnayoga banneno pAyo bhakti ja che. AthI ja kahevAya che ke jyAM lagI bhAgavata graMtha na racAyo tyAM lagI purANo racavA chatAM vyAsa mahArAjane saMtoSa na thayo. AthIja pAyo bhakti ane yathArtha bhAvamAM ramaNa karavuM te ja che. tA. 2-5-78 saMtabAla vAtsalya nArIzarIramAM ane viveka narazarIramAM saheje che naranArI paraspara pUraka ja che. ane kharekhara paraspara pUraka ja rahevAM joIe. vAtsalya nArI zarIramAM savizeSa che to viveka nagara zarIramAM sahaja bhAve che. vivekabuddhi ane hRdaya vAtsalyano sumeLa paDe tema thavuM ghaTe." zrI sadgura saMge : vizvane paMthe
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 sAdhu saMtoe Adarza gRhasthAzrama bane tevI paristhiti UbhI karavA lakSa ApavuM joIe A punarjanmamAM mAnatA dharma pradhAna dezamAM sAdhusaMtoe Adarza gRhasthAzrama banAvavA Adarza gRhasthAzrama bane tevI paristhiti UbhI karavAmAM potAnI "saMnyAsa" maryAdAmAM rahI khAsa lakSa ApavuM paDaze. tyAM navI peDhI mATeno to jaTIla prazna che kAraNa ke vijJAne, sAhitye vagere e haraNaphALa bharI te jotAM dharma pAchaLa rahI gayo che, tene jhaTa AgaLa lAvavA je bALako jarA paNa AkarSAya tenA para vadhu dhyAna te dRSTie paNa ApavuM jarUrI che. tA. 1-5-78 saMtalAla samAjagata sAdhanAthI samAja-racanA dharmamaya banI zake kharI rIte zrImad, gAMdhIjI ane gurudeva-traNeyane eka saMdarbhamAM jovAnI dRSTi keLavavI paDaze. to bhAla-naLakAMThA prayoga ane paM. javAharalAlanuM ane koMgresanuM anusaMdhAna paNa jarUra saMdhAze. AvI ja mAnavatAnI vAta gurudeve vadhu karI ane zrImad mArgAnusArIpaNAthI jIvI mArga darzAvI gayA. gAMdhIjIe samAjagata sAdhanAnuM A kALane yogya udghATana karyuM. tethIja zrI araviMda - mAtAjI samajavA saraLa banyAM. samAja racanA dharmamaya A rIteja banI zake. tA. 22-5-78 saMtabAlA aMdara ane bahAra banne sthaLe paramAtmA darzana karavuM paDaze jema AtmA aMdara che tema bahAra paNa che ja. jaina dRSTie bAra bhAvanAo che. temAM jema ekattva bhAvanA che tema anyatva bhAvanA paNa che. jema loka bhAvanA che tema saMsAra bhAvanA paNa che ja. TUMkamAM aMdara ane bahAra banne sthaLe paramAtmA darzana karavuM paDaze. eka sUtra "AcArAMgamAM Ave che tenA upara zrImadjIe ghaNuM kahyuM che je ekane jANe che te sarvane jANe che ane je sarvane jANe che te ekane jANe che" arthAt eka ane sarva banneno tALo meLavavo ja rahyo. tyAreja sarvAga saMpUrNa mukti sAMpaDe. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 mAnavatA-mArgAnusArIpaNuM sAdhyA sivAya AMtaradhyAna na male dhyAna ane yogano Aje je pravAha cAle che te jotAM saMta vinobAjInI A vAta ghaNIja yogya ane samayasaranI che. jaina dharme to mAnavatA mArgAnusArIpaNuM sAdhyA sivAya khuda AtmajJAnanI ja nA pADI che ane tyAM lagInuM dharmadhyAna nathI hotuM paNa ArtadhyAna ane raudradhyAnaja hoya che. te sAcuM dhyAnaja nathI. tA. 22-5-78 saMtabAla cha ghaNIvAra sAmAnya gaNAtA mAnavIo paNa anahada AgaLa nIkaLI jAya che ghaNIvAra ati sAmAnya gaNAtA mAnavIo paNa anahada AgaLa nIkaLI jAya che. cArli ceplIna prabhAvazALI ane bhale sinemA jagatamAM paNa, jagavikhyAta mAnavI gaNAya eTale enuM AMtaramana vizeSa jAgyuM hoya temAM bahu navAI nathI. vaLI te hAsya niSNAta jevo hato tevo kadAca laMpaTa vRttimAM bahu nIce nahIM Utaryo hoya. nAnA lekhAtA ke pAchaLa lekhAtA mAnavIo paNa kAMIka taka male to kudaratI rIte khIlI UThatA hoya che ja. da saMyama Aje dUranI vastu bhale lAge paNa hArdika ektA sadhAtAM ja e sAva nikaTanI vastu banI jaze. vIra eka bAju jema kasoTI para kasoTI Ave che tema eka pachI eka ukela paNa Aveja che ne ? eTale kudarata sAtheno ke vizvamayatAno tALo maLato jAya che. bIjA khAtara jeTaluM nispRhabhAve ghasAvAya temAM saravALe vAMdho nathI Avato. hA, AmAM ApaNe pakSe sAvadhAnI pUrI hoya, bAdhApaNuM na hoya. ell. 24-5-78 saMtabAla sara zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101 eka stavanamAM yogI AnaMdaghanajI - cidAnaMdajI - yazovijayajI jevA kaheja che "pragaTa nidhAna 52ma mukha AgaLe (chatAM) jagata oLaMgI jAya jinezvara" (gurudeva, Ano artha kaho. patramAM te lakhyo nathI te samajAtuM nathI) gurudeva : "e padano artha - sAcuM ane 52mocca koTInuM nidAna mukha AgaLa hovA chatAM jagata tene oLaMgI jAya che.' nAmasmaraNa ane khAsa to dhyAna mAre kevI rIte karavuM te gurudeva sUcavo. A dhyAnanA mArge aMtarmukha thavuM mane saheluM paDaze ke kema te khabara nathI. AmAM gurudeva je mArgadarzana Ape te pramANe karIza koI paNa prakAranuM haju zarU nathI karyuM. gurudeva : "nAmasmaraNa upara jora ApavuM eTale ke haratAM pharatAM, kAma karatAM UThatA besatAM jema gAMdhIjIe rAmanAma potIkuM, kareluM tema tamane pasaMda hoya te nAma potIkuM karo. ethI game tevI muzkelI vakhate paNa svasthatA TakI raheze, athavA thoDI vAra gumAvI haze te pAchI lAdhI jaze. saMtabAla parIkSArthI vidhArthI jevI sAdhakanI sthiti jema parIkSA ApavAnI hoya te pahelAMthI je vidyArthI parIkSAnI ja ciMtA bhaNatI vakhate nathI karato paNa parIkSAne thoDAka divaso rahe tyAreja kare che. paNa keTalAka sAcA niSNAta vidyArthIo to zarUAtathIja sAvadhAna rahe che paNa ciMtA nathI karatA ane UlaTa parIkSA samaye vadhu svastha mana rAkhavAno mArga le che, sAva chellA divasomAM to vAMcavAnuM paNa choDI mananI svasthatA vadhu sAdhI parIkSA Ape che. AvA vidyArthIo paikInA moTAbhAge prathama vargamAM paNa prathama kakSA prApta karatA hoya che. A ja vAta sAdhanAnA mArge jatAM sAdhaka sAdhikAo mATe sAcI che. pakSIonI kudaratamayatA AkarSe tevI saheje hoya che. huM je "vizvamayatA''no tALo meLavavAnI vAta ghaNI vakhata karuM chu te eTalA mATe ke DAyarInA lakhANa karatAM paNa je tamAruM maMthana-ciMtana cAle, temAMthI sUjhatA avyakta AMtara manamAMnA upAyonI noMdha bAhya manamAM dRDhatAthI laIe, to zraddhAmAM daDhatA AvavAno saMbhava che. saMyama sAdhanA mATe AvI zraddhA-daDhatA zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19ER bahu madadagAra banavA saMbhava che. jema ramA-balavaMtanI hAdika ektAmAM bahArano puruSArtha dA. ta. saMgIta jevA mAdhyamathI - jarUrI che tema Avo AMtarika puruSArtha paNa jarUrI che. - vyApAramAM satya nIti, nyAya e dhoraNo comeranA jUThANAM, anIti ane anyAya vacce jALavavA AkarA nahIM paNa ghaNAM AkarAM lAge te svAbhAvika che, paNa ekavAra jo deDha Agraha thAya to saravALe te ja AnaMdadAyaka ane camatkArika pariNAma Ape che. tA. 25-18 saMtabAla ApaNI prasannatA-aprasannatAmAM ApaNA dUra rahetA AtmajanonA satu prayatono paNa phALo hoya che atyAra lagI moTe bhAge ApaNe ApaNA (svalakSI) prayatnanuM ja supariNAma mAnIe chIe, paNa keTalIya vAra ApaNI prasannatAmAM ke aprasannatAmAM dUra rahelAM chatAM ApaNA AtmIya lekhAtA janonA satu prayatno paNa phALo ApatAM hoya che. ethIja pratyakSa hoya tyAre ApaNe ApaNAM e Atmika jano prasanna rahe tevo prayatna karavo, e saravALe A rIte ApaNA lAbhamAM che. nahIM to moDhAmoDha ApaNA tApathI na bole paNa manamAM aprasannatA saMgharyA kare, to dUra gayA pachI paNa ApaNane yAda karatI vakhate aprasannatAja veryA karatAM hoya. ApaNA deze bhautika dizAmAM jema ghaNI pragati karI che, tema sIdhI nahIM chatAM ADakatarI rIte AdhyAtmika dizAmAM paNa ghaNI ghaNI pragati karI che. eka sAdo dAkhalo, ApaNI gAMdhI-javAhare dorI ApelI sakriya taTasthatAnI rAjanIti ! 1. saMta saMkalana, 2. adhyAtmalakSI sevaka saMsthA, 3. naitika jana-saMgaThana, 4. koMgresI siddhAMtavALuM rAjakIya saMgaThana jille jille thavuM joIe bhAratIya gAmaDAmAM e naitika sAMskRtika jaLavAyAM che ja dhULadhoyA banIne te zodhavAM ja paDaze. ApaNe je cAra tattvo : (1) saMta saMkalana (2) naitiktA adhyAtmalakSIvALuM sevaka saMsthA tattva (3) naitika janasaMgaThana ane (4) koMgresI siddhAMtavALuM rAjakIya saMgaThana ane tevuM rAjyataMtra jille jille thAya, ema A mATeja kahIe chIe. tA. 24-5-78 saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 khaMDaH sAtamo vizvamayatAmAM AvatA vividha saMbaMdho, mAM hindu patina" "paradhana paththara jAniye, parastrI mAta samAna" A vAta niraMtara vicAravA jevI che, tukALa sivAya sva strI sahavAsa (jAtIya dRSTie) para strI saMbhoga jevoja mAnavo joIe. ane jo saMtAna maryAdA pUrI thaI hoya ane thaI che, to have gAMdhIjIe jema sADatrIzame varSe AcaraNamAM mUkyuM ane pAMtrIsamA varSathI e dizA zarU karI, te raste vahelAmAM vahelI take javAya tevI sauthI prathama mananI sthiti karI levI joIe. vijaya ane vijyA zeTha-zeThANI eka zayyAmAM sUvA chatAM sparzathI aLagAM rahetAM hatAM. toja teonA cAra neNo hasatAM rahI zakyAM. bAkI "maraNe bindu pAtena" hoya to hasavAnuM dhye Ave ? raDavAnuM ja Ave. zrI rAmakRSNa paramahaMsanA jIvanamAM e vAta zrI zAradAmaNI devInA mukhathI nIkaLelI Ave che: "emaNe carmasparza bhale nathI karyo, marmasparza to karyo che." ane toja zAradAmaNijI sAcAM mAtA banyA temaja vAraso rAmakRSNa paramahaMsano hUbahU saMbhALyo - rAmakRSNa paramahaMsa A rIte temanA pUjya, praNAmapAtra ane pitAtulya banI gayA. tA. 27-5-78 saMtalAla pUnA, tA. 17-5-78 dareka kArya prabhu arthe mAnavuM patrasudhA"mAM gurudeva bolyA che : "pratyeka kArya prabhu arthe mAnavAnI Teva paDI jAya to veTha jevuM na lAge. prabhu sarvatra sarvamAM che. e pratIta thayA pachI to huM sAmAnyamAM sAmAnya kAma karuM chuM te prabhu prityarthe mAnavAnuM zIkhavuM emAM ora majhA che. pratyeka kSaNe pratyeka kAryamAM prasannatA anubhavatAM zIkhavuM." zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 "ApaNe je kAMI karavuM te kartavya dhArIne niHspRhatAthI karavuM. AthI kartavyano nijAnaMda maLe che. ane kriyA mAtra phaLavatI hoya che eTale ekAda ThekANe prayogamAM niSphaLa jaIe to bIje ThekANe keTalIkavAra enuM bevaDuM sATuM maLatuM hoya che. AnuM ja nAma bIjI paribhASAmAM ApaNe ema kahI zakIe ke kudarata maiyAe ApaNI guNavRddhine lIdhe ekAeka acAnaka AvIne madada karI." tA. 25-7-78 saMtabAla vizvamayatAnI niHspRhatA ... atyAre "vizvamayatAnI jADI vyAkhyA evI samajAya che ke, ahaMtAmamatA ogALavA ane saMbaMdho sarajAtA hoya to bAMdhavA ane raphate raphate vikasAvI vivekapUrNa jALavaNI pachI AtmIyatA bAMdhavI. zakya teTalA pUrvagraho paNa choDavA, chatAM jAgRti ane human weaknesses ne baradAsa prasannacitte vagara pharIAda "pI" javI AmAM bhUla thatI hoya, agara to umero karavo hoya to gurudeva nAtha, prakAza pAtharo : gurudeva : thoDuM e vicAravAnuM che ke keTalIkavAra najIkanI vyakti ghaNuM temanA mATe (jo ke zakya teTalI niHspRhatAnI dRSTi rAkhI) karavA chatAM kazoya sAro pratyAghAta na Ape eTaluM ja nahIM, UlaTo nabaLo - naraso pratyAghAta Ape ane keTalIkavAra ghaNI dUranI vyakti ke samUhe jarA sarakhuM kArya karyuM ke tarata UlaTabhera ghaNI sArI pratikriyA tarata batAvI de. A batAvI Ape che ke ApaNuM zakya teTalI niHspRhAthI kareluM kArya eka ThekANe bhale niSphaLa jatuM lAge paNa evuM ja nathI hotuM. kyAMka ane kyAMkathI enuM suphaLa maLe ja che. A parathI tAravaNI e nIkaLe che ke jema eka dUra dRSTivALo vepArI eka cIjamAM khoTa khAIne paNa vizALa vyApArano napho joI AgaLa ne AgaLa vadhe che tema vizvamayatAnA jijJAsue-niHspRhIe-AgaLa ane AgaLa vadhe ja javuM. tA. 25-7-78 saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 105 vizvamayatAnI traNa vAto jyAM vizALa jagatanA prazno levAnA Ave jene ApaNe vizvamayatAne mArge dRDha prayANa karI zakIe tyAM jema vyakti pratyenA ApaNA manamAMnA UMDAmAM UMDA rahelA pUrvagrahone choDavAnA che tema ApaNA manamAM rahelA vyakti pratyenA ahobhAvanA Agraho bhUlye cUkve bIjA para ladAI jatAM hoya! ema UMDuM vicArI pUrI jAgRti ane cokkasAI paNa jALavI rAkhavAnIja che. nArI jAti viSe eka be vAto khAsa noMdhI rAkhavA jevI che : (1) dhAre to puruSane UMce paNa caDhAvI zake che ane dhAre to te puruSane nIce paNa pADI zake che. teja rIte (2) strIne chaMcheDavAthI te jherImAM jherI nAgaNInuM svarUpa le che, jyAre rAjI thaI potAnI zubhecchAo arpe che, to divyatA pragaTa karanArI devI banI zake che. "vizvamayatA"nI dRSTie ApaNe (1) bhAratIya gAmaDuM ane temAMya mukhyapaNe kheDUtone atyAra lagI khUba anyAyo thayA .che, mATe emanuM ApaNe gaurava pUrepUruM karavuM ane teo apamAna kare te sahevuM ane uparathI sevA karavI, evuMja (2) je vargo pAchaLa rahI gayA che tevA. dA.ta. harijano, AdivAsIo vagere - teo mATe paNa upalI rIte vyavahAra karavo ane (3) nArIjAti pratye upalI rIte ja jovuM kAraNa ke e traNeyane khUba anyAyo ApaNe khude kadAca na karyA hoya to ApaNA vizALa mAnava samAje paNa karyA to che ja. bIjI rIte paNa vicAravA jevA A prazno che. teja traNeya pAtro ApaNe paristhiti parivartananI dRSTie vizvamAM ahiMsaka (athavA dharmamaya) samAja racanA karavA mAMgIe chIe temAM A ja traNa sAdhano savizeSa upayogI eka yA bIjA prakAre thavAnA che. kAraNa ke teoja vadhumAM vadhu kudaratanI paNa najIka che. ahiMsAthI paNa najIka che ane bahumatI paNa tenI che. dll. 25-5-18 tA. 20-5-78 saMtabAla AMtaramukhatAnI kharI dizA A bAhya badhI vastuo, prasaMgo, ghaTanAo sAme TakavA ane Takkara jhIlavA "bahirmukhatA'" ochI kamajora lAgI... aMtarmukha thavAmAM pha2jo choDavAnI ke evI ekAMgI sAdhanAnI vAta nathI. te chatAM moha-mamatA choDavAM to jarUra baneja che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 pharaja ane moha vaccenI pAtaLI bhedarekhA jovA mATe, viveka kema lAvI vikasAvavo tenuM mArgadarzana gurudeva ! karo. temaja bhaktino je saMskAra mArAmAM nahIMvat che tene kema vadhAravo te AjJA paNa karo, kAraNa bhakti vagara premanI bhInAza sAdhanAmAM na hoya to zuktAja Ave, je manane ruce nahIM. * tA. 27-6-78 have bahirmukhatA sAle che eja vizvamayatAnI dRSTie eka DagaluM paNa AgaLa vadhAya che tema dekhAya che, ane e zubha lakSaNa che. nikhAlasatA ane satya eja paramezvaravALI vAtane ghUMTI ghUMTI jIvanamAM utAravI sArI che. kyAMka jarApaNa banAvaTanI vAta na hoya. bhale loko ApaNane pAgala kahe. ghelA ame bhale thayAM re, ghelAmAM guNa lAdhyuM, bAI, amane ghelAmAM guNa lAdhyuM." A mIrAMbAInuM kathana haiye dharI AgaLa vadhavAnuM che. dareka sAdhaka sAdhikAne zarUAtamAM loko AvakAratA hoya che paNa thoDIka AgekUca thaI ke kasoTI eka pachI eka zarU thAya che - nikaTanAnI ane dUranAnI. tyAM vaLI sahana karI toya "pAgala"nuM upanAma loko ApavA mAMDe che. basa; ahIM TakI rahevuM teja 'AMtaramukhatA'nI dizA. dll. 27-5-78 saMtabAla "bhUla badhIe bhUlI jAje, kadI jo bhUla kabUlI jAje" bhale buddhivilAsa lAgato hoya, te jijJAsu buddhithI dareka pAsethI kAMIka ne kAMIka levA jevuM hoya cheja, tema mAnI dareka (nAnA moTA dareka) pAsethI levAnI Teva khasUsa pADavI eTalAja mATe anubhavI puruSoe kahyuM che ke bALaka pAsethI paNa sArI cIja je (bolavAmAM) malI jAya te laI gAMThe bAMdhI levI. A dRSTie gurudattAtreyanuM jIvana khUba vicAravA jevuM lAge che te na bhUlavuM. mahArASTramAM guru dattAtreya, gaNapati (je samAjagata sAdhanAnI mahattA sUcavato zabda gaNa eTale samUha, e samUha vyavasthita thAya che saMsthA thakI, ema gaNapati utsava zIkhavI jAya che) ane hanumAnajI A triveNIno mahimA mahArASTramAM savizeSapaNe dekhAya che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe -
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aja sudhInA vItelI jiMdagI pratye hArdika pastAvAnI tamone DAyarImAM ghaNIvAra have thatI joI eka rIte "jijJAsA dvAra ughaDyAno AnaMda thAya che to bIjI rIte lAghavagraMthI' na pesI jAya te mATe "bhUla badhIe bhUlI jAje, kadI jo bhUla kabUlI jaje" e kaDI yAda rAkhI jomavaMta paNe "kaMI lAkho nirAzAmAM amara AzA chupAI che" e AzA ane utsAhanuM bhAthuM laI doDyuM javAnuM che te na bhulAya. e yAda rAkhavAnuM sUcavavAnuM paNa mana thAya che ja. bhUla karIne ja mAnavI haMmezAM mahAna banato rahyo che. eno artha e nahIM ke bhUlo karyo javI, eno artha eTaloja ke bhUlone paNa chevaTe to bhUlI javAnI che. upayoga, jAgRti, aMtarmukhatA vagere "saMta-ziSyapatra sudhA"mAMnA zabdoja savizeSe yAda rAkhI havethI jIvana jIvavAnuM che. "vizvamayatA"ne mArge muzIbato to Dagale ne pagale Avazeja. paNa sAthosAtha kudaratI madadano paNa sAthe sAthe Dagale ne pagale anubhava paNa thavA lAgazeja. eTaluM ja nahIM balake ApaNAmAM sahajapaNe sarvoparI paNuM paNa phUTI nIkaLaze. tA. 27-5-78 saMtabAla tA. 2-5-18 puruSArthamAM zraddhAnuM sthAna prazna : "puruSArtha - prayatno - sAthe zraddhA - dhIrajano kema meLa pADavo, prayato kyAM aTakAvavA ane zraddhA kyAMthI zarU karavI - AnI gama paDatI nathI." uttara : (bhojana letAM gurudeva bolyA) "puruSArtha ane zraddhA alaga alaga nathI. mULa vAta che puruSArtha karavA chatAM pariNAma dhAryuM na Ave tyAre thatI adhIrAI ane asvasthatAne rokavAnI. puruSArtha cAluja rAkhavo, paNa amuka stage para lAge ke dhAryuM pariNAma AvatuM nathI mATe kAM to bhUla thatI haze agara to prayatno baMdha karI devA nirAza thaIne. basa ahIM ja zraddhApUrvaka paNa thoDo vadhu puruSArtha svasthatAthI cAlu rAkhavo ane pariNAma kudarata para choDI zAMta - acala rahevuM. zraddhA e manano viSaya - guNa che, teneja A rIte AgaLa lAvI prayatomAM zithila zrI sadguru saMge : vizvane paMthe zrI sadguru saMge : vizvanI vAto - 13
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 thavuM nahIM. AthI thaze e ke puruSArtha-zraddhA vacce tamone je pAtaLI bhedarekhA atyAre dekhAya che te dh raheze nahIM. paNa puruSArthamAM zraddhAno AdhAra ane Teko maLatAM kazo virodhAbhAsa na rahetAM samanvaya jaNAze." cicaNa, tA. 24-5-78 eka darzanArthI sAthe vAtacItamAM gurudeva bolyA : "buddhizakti che e mananI che. AtmA-zakti che e caitanyanI che. buddhi-zaktimAM caDe Utara saMbhave che jyAre Atma-zaktimAM ema nathI." AMtaratapanI jarUrIAta vizeSamAM gurudeva bolyA : (1) jainomAM tapazcaryA ghaNI thAya che e sAruM paNa che, paNa emAM moTe bhAge bAhya-dehane lagatI-tapazcaryA upara jora Aja sudhI vadhu apAyuM che. hakIkate tapanA be bhAga zAstrakAroe pADyA che. eka aMtara tapa, bIjuM bAhya tapa. paheluM mukhya che - AMtara tapa - bIjuM - dehanuM tapa - tene madada karanAruM che. Aje sthiti sAva UlaTI thaI gaI che, dehanA tapaneja prAdhAnya apAya che tethI AMtara tapa.ke je mULa cetanA eTale ke je Atmazaktine jagADanAruM mukhya sAdhana che te vIsarAI gayuM che. A dhananI pratiSThAne laIne thayuM che. eTale ApaNe to eka taraphathI dhananI pratiSThA toDI, bIjI taraphathI agatyanuM paNa AMtara tapanuM mUlya prasthApita karavAnuM che. mokSa ke mukti AMtara tapanA vikAsathI ja mahApuruSoe meLavI che. AtmAnI zaktine jagADanAra AMtara tapanA cha prakAra che : (1) sevA (2) vinaya-namratA (3) svAdhyAya-Atma-vicAra, nirIkSaNa, ciMtana ane vAMcana vagere (4) ciMtana-dhyAna (5) prAyazcita (6) kAyAno utsarga - prasaMga Avye kAyAne gauNa banAvavAnI rIta. A rIte AMtara tapa vizeSa karIne manane anusarIne Atma sAdhanAnuM agatyanuM aMga che. "bAhyatapa'"nA paNa cha prakAra che. (1) anazana-upavAsa ane ekaTANAM (2) uNodarI-ochuM khAvuM (3) svAda tyAga (4) cIjo ochI khAvI ane vAparavI -matalaba ke cIjomAM niyamana (5) ThaMDI-garamI sahana karavAnI Teva pADavI - sahanazIlatA vadhAravI (6) saMlInatA - kAyAne lagatI AsananI sthiratA - aDagatA. Aje A banne tapanI AvazyaktA che.'' zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 ATha prakAranI dRSTi (2) gurudeva bolyA : "dRSTi ATha prakAranI che - mitrA (vicAraviveka), tArA, balA, dikSA, sthirA (sthitaprajJa dazA) kAntA, prabhA ane parA. oghadRSTi A AThamAM gaNAtI nathI. te oghano vicAra hoto ja nathI. cicaNa, tA. 26-5-78 ahaMkAra (3) bAhubalinuM dRSTAMta gurudeva vAraMvAra Ape che. ahaMtA hoya to mahAna tapazcaryA karI vyartha jAya che tenuM A dRSTAMta che. chevaTe gurune ziSya bAhubali para dayA Ave che eTale be sAdhvIone (suMdarI ane brAhmI) bAhubaline jAgRta ka2vA - ahaMkAramAMthI - mokalyAM. sAdhvIo bolyAM "vIrA mArA gaja thakI heThA Utaro" bAhubali sAvadha thayA ane gaja eTale ahaMkArano khyAla Avyo. pachI pagaluM bharyuM ane kevaLajJAna thayuM. kathitAzaya e ke ahaMkAra mokSa-muktimAM aDacaNa che te dUra karavA gurunuM mArgadarzana ane AzAkiMtatA Avazyaka che. . guru AjJA tathA AzIrvAdanuM mahattva (4) guruAjJA - paravAnagI - laI mokSa mATe janAra ziSyane mokSa maLe che eno dAkhalo gajasukumArano gurudeve Apyo. mokSanI sAdhanA mATe guruAjJA laI gajasukumAra nIkaLyo. gurue cetavyA : "mahA saMkaTano sAmano ka2vo paDaze, jo jo dhyAna rAkhajo" ziSya bolyA : "ApanA AzIrvAda che eTale mane vAMdho nahIM Ave." tyArabAda temanA sasarAe potAnI putrIno tyAga karyo tethI gusse thaI tapazcaryA karatA gajasukumAranA loca karelA mastaka upara aMgArA (sasarAe) mUkyA. paNa te mahAvedanAne - guru AzIrvAdanA anusaMdhAne (zraddhAe) sahI, tene mokSa maLyo. Ano artha e ke guru AjJA ane AzIrvAdanuM pAlana ane mUlya ziSya jo satata jALavato rahe to zreya mArge jaladI javAya che. (5) darzanArthI sAthe mokSa mArganI vAta karatAM gurudeve meghakumArano paNa dAkhalo Apyo. rAjapATa choDI meghakumAre dIkSA lIdhI. pahelA ja divase sAdhu jIvanano kaThaNa-kaDavo temane anubhava thayo tethI rAtre UMgha na AvI. savAre phariyAda zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 karavA mahAvIra pAse gayA. meghakumAra bole te pahelAMja mahAvIra svAmI bolyA : "kema rAtre becenI thaIne ? meghakumAra mahAvIranA A aMtarajJAnathI prabhAvita thayA. tyArabAda mahAvIre umeryuM. "AvI bAhya aDacaNo ane agavaDo to jijJAsu, mokSAkAMkSI sAdhakane AvavAnI ja, ethI DagI ke DarI javuM nahIM, paNa manane sAdhanA mArge javA vadhu draDha banAvavuM. tyArapachI meghakumArane potAnA hAthI tarIkenA pUrvajanmanuM smaraNa karAvIne sAdhanA mArge sthira karyA. syAdvAda-ahiMsAnA vidheyAtmaka rUpa "prema"nuM sAdhana syAdavAda athavA sApekSavAdane e rIte paNa ghaTAvI zakAya ke jIvo anaMta che, paNa mULabhUta Atmattva to ekaja che. have jo emaja hoya, ane che, to piMDe piMDe judA mata ane valaNa hovAM svAbhAvika che. ema chatAM mULa athavA parama tattva to ekaja che, Ane ApaNe vyakticetanA athavA vizvacetanA kahIe chIe. te banneno tALo meLavavA eka tarapha judA mata ane valaNane UMDI sahAnubhUtithI jovuM eTaluMja nahIM balake emanA judA mata-valaNo hovA chatAM ekaMdare evA judA mata valaNo dharAvanAra sAthe AtmIyatA vadhu anubhavI ApaNA nirapekSa valaNa ane satyanI dizAmAM e judA mata ane valaNa dharAvanArane gheravo. Ama syAdvAda ke sApekSavAda ahiMsAnA vidheyAtmaka rUpa parama vizuddha premanuM aneru sAdhana banI rahe che. "pravRtti saMyame nivRtti asaMyame" A lakhatI vakhate e dhUna tarata yAdIe caDhe che : "pita mAtu sahAyaka svAmI sakhA, tamahI eka nAtha hamAre ho ! jinake kaccha ora AdhAra nahIM, tinake tuma hI rakhavAre ho, citta zAMtiniketana . prema nidhe, mana maMdirake ujiyAre ho - pitu mAtu puruSArtha ane zraddhA keTalIkavAra ekaja sikkAne be bAju rUpa che. gurudeve prArabdhane phALeja bIjI badhI khatavaNI karI che. mAnavajIvanamAM puruSArthanuM sthAna to puruSane - eTale AtmAne mATe prayatanI zarUAtamAM ApaNe zrI sadguru saMga : vizvane paMthe
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 181 kaheluM che. sAmAnya rIte odha paraMparAmAM vahetI mAnavajAta dhamAliyA pravRttineja puruSArtha mAnI zremamAM paDI jatI hoya che. saMta vinobAe kArya na karavuM - tene nivRtti na kahevAya tema bhUmiputramAM ThIka ThIka pratipAdana karyuM che. jaina sUtra uttarAdhyayanamAM paNa kahyuM che : saMyamamAM pravRtti teja sAcI pravRtti che. ane A saMyamamAMthI nivRtti teja sAcI nivRtti che. zloka A pramANe gujarAtImAM "sAdhaka sahacarImAM che : "pravRttine nivRtti be vRttio sarva jIvane, pravRtti saMyama rAkho, ne nivRtti asaMyame." tA. 28-5-78 satalAla ciMcaNa - samAdhino hetu noMdha : cicaNamAM munizrI saMtabAlajI temanA gurudeva zrI nAnacaMdrajI tathA bIjAonI samAdhi caNavA aMge DAyarImAM noMdha che tathA nakazo che te aMgenuM gurudevanuM lakhANa nIce mujaba che. pUnA, tA. 22-78 lagabhaga 45 varSa pahelAM avasAna pAmelA satparuSa vallabharAma sUryarAma vyAsa racita "vallabha-praNava vijJAna" pustaka maNikAntabhAI vAMcI saMbhaLAvatAM. zarUmAM khAsa rasa Avyo nahIM paNa jevuM guru-sadgara vaccenI bhinnatA batAvatuM prakaraNa AvyuM eTale kAna camakyA - ghaNo rasa Avyo. A AkhuMe prakaraNa sAMbhaLatAM gurudeva najara sAme satata rahyA. guru ane sadgaramAM phera che te lekhake AbAda ane sacoTa rIte batAvyo che. zAstra purAvAo ane kathano ApIne je atre noMdhavuM khUba jarUrI jouM chuM. - gurudevane samajavA mATe. guru mahimA - aSADhI pUrNimAno saMdeza gurupUrNimAno A dezamAM apUrva mahimA che. ane "naguro' e eka gALarUpa zabda banI gayo che. temaja "gurAno saMga na karIe re' tema jora pUrvaka kahevAyuM che, kAraNa ke pratyakSa guru vinA athavA aMtaratama satyanI ajoDa tAlAvelI rUpa guru pratIti vinA svacchaMdatA, ahaMtA-mamatA dUra thaI zake tema nathI. paraMtu sAtho sAtha "guru" tattva jene savizeSa lAgu paDe che teNe paNa potAnA e padanI javAbadArI khAsa samajI levI joIe. A zrI saguru saMge : vizvane paMthe
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 bAbatamAM sauthI prathama jagatuM guru tarIke ApaNuM dhyAna bhagavAna kRSNa kheMce che "viSNu vaMde jagatu guru" athavA "kRSNa vaMde jagaguru" e yathArtha che kAraNa ke gItAmAM arjunane uddeza sadAkALa mATe AkhAe jagatane emaNe (bha. kRSNa) mArgadarzana ApyuM che ane te saune lAgu paDe tevuM che. bIje naMbare jaganUru tarIke sAhityakAra vyAsajIne yAda karI zakAya. emaNe sAhityanI dizAmAM ajoDa cIja ApI che. trIje naMbare Adya jagaguru zaMkarAcAryane yAda karAya, kAraNa ke vaidika dharmamAM saMnyAsa Azrama gRhasthAzrama ane vAnaprasthAzrama pachIja Ave. jyAre emaNe brahmacaryAzramamAMthI sIdho saMnyAsaja grahaNa karyo ane gItA para suMdara bhASya racyuM. pachI to zaMkarAcArya pade AvanArane mATe e prathA paDI gaI. TUMkamAM gItA eja moTe bhAge AkhAe jagatane eka anokhA rUpe pragaTa thaIne - bhAratamAM pragaTa thaIne - jemaNe jemaNe enI khudanI racanA karI athavA enA para bhASya banAvyuM. te saune guru pada ApI dIdhuM che. have AkhAe bhArate jagat guru banavAnuM che ane loka-lakSI lokazAhI mAraphata rAmarAjya siddha karavAnuM che. ethI bhAratanA ekaeka nAgarike paM. javAharalAlanI mAphaka vizva mAnava ane jagatanI mAnava jAtanA adanAmAM adanA ziSya banavAnI jarUrIAta UbhI thaI che. je potAnI jAtane adanAmAM adanI banAvaze teja sAcI vizvamayatA sAdhI zakavAno che. A aSADhI pUrNimAno Aja che sAco saMdeza. tA. 2-7-78 saMtabAla "save jIva karuM zAsana rasI" zrI vallabharAma vyAsanI sara mATenI vyAkhyA AjanA jamAnAne anurupa che ema kahI zakAya. puzya-pradAnanI vAta to pAribhASika che. zaktipAta jevuMja e kAMIka che. paNa jyAM lagI huM kAMIka ApuM chuM evo khyAla gurune Ave tyAM lagI kadAca emanA zabdomAM gurune badale saguru bhale lekhI zakAya, paNa jaina paribhASA mujaba "AmmA piyaro" eTale mA-bApa to na ja kahevAya. jaina paribhASA pramANenA guruone to chaye kAya prANImAtranA mA-bApa banavAnuM hoya che. jema potAnA bALako mATe sAcA mA-bApa je kAMI kare te badala spRhA rAkhatA nathI. mATe potAne phALe AveluM kartavya ja zrI sadagura saMge : vizvane paMthe
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 bajAve che tema lAge che, tema sAcA sAdhu sAdhvI saMnyAsIone pote mAtra mAnavajAta mATe nahIM balake prANimAtra mATe je kAMI kare che te kartavya rUpaja lAge che. AthI "satve jIvakaruM zAsana rasI, aisI bhAva-dayA mana ulasI" ema kahevAyuM. matalaba ke sAdhu sAdhvI saMnyAsIone to prANImAtrane jina zAsananA rasiyA eTale ke satya dharmamAM rasiyA banAvavAnI tAlAvelI hovI joIe. toja teo sAcA sAdhu sAdhvI saMnyAsI AjanA yuganAM kahI zakAya. ane prANImAtrane satya dharmanA rasiyA banAvavA hoya to e prANImAtrano vAlI to mAnavIja banI zake tema che. mAnavI mAtrane sauthI prathama satyadharmamAM rasiyA banAvavA rahyA. A dizAmAM maiyA ane saddagata gurudevane pratApe eka aMze paNa javAtuM hoya to te mAtra kartavyabhAvanA che. ethI vizeSa kAMI nahIM. vAraMvAra pote mAnelA gurunI tArIpha karavI te prAthamika avasthAmAM bhale jarUrI hoya, paraMtu AgaLa vadhavA mATe to AcaraNanI jarUrIAta che. saMta vinobAnA be moTAM kAmo saMta vinobA mATe "palAyana vRtti" to na lekhAya paNa gAMdhI ziSya tarIke teo, zrI je. pI., IndirAbena ane priya morArajIbhAIne joI zakyA hota to vadhu sAruM thAta ema kahI zakAya. bAkI emaNe bhUdAna jevI vizvavyApI hilacAla calAvI ane veravikhera racanAtmaka kAryakaronI saMsthA sarva sevAsaMgha rUpe banAvI e be moTAM kAmo thayAM. alabatta, rAjakAraNa sAthe lIdhuM hota to ghaNuM sAruM thAta, paNa prathamathIja teo rAjakAraNathI aLagA rahyA che ja eTale zuM kare? pote kabUla paNa prathamathIja kare che ke saMsthAkIya bAbatamAM gAMdhIjIja karI zakatA. tA. 20-7-18, gurupUrNimA saMtabAla pUnA, tA. 11-7-78 saMkalpa pUrtinuM mahattva maitrI' mAsikanA jUna aMkamAM "saMkalpanI zakti" e vinobAjInA lekha aMge gurudeve hamaNAnA be patromAM ullekha karyo che. lekha pUro vAMcavA IcchA hatI tethI gurudeve te aMka mArA patrathI posTa dvArA pUnA mokalAvyo. lekhamAMthI muddo : zrI sagara saMge : vizvane paMthe
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 (1) saMkalpanI parizuddhi upara pUro Ano UMDo vicAra eTalo ane evI rIte karavo jethI pAchaLathI tenA upara phera vicAra karavo na paDe. ekavAra vivekapUrNa vicAra yukta saMkalpa karyA bAda pAchaLathI koI temAM vahevAra doSa paNa batAve to paNa saMkalpa badalavo nahIM. Avo vyavahAru kAraNosara saMkalpa toDavAthI IcchAzakti kSINa thAya che. (1) ane A rItano saMkalpa pAra pADatAM jo koI vyavahAra hAnI uThAvavI paDe to sahana karI levI, paNa AdhyAtmika hAnI to na thavA devI. ... A - sAcI vAta gaLe UtaravI kaThaNa che, AnA mATe karavuM zuM joIe te gurudeva AjJA Apo : gurudevaH saMkalpa bhale nAno karavo paNa pUrepUro pALavo. ema karatAM karatAM e zakti vadhavA pAmaze. dA.ta. Aje ATalA vAge sUvuM ja che ane ATalA vAge UThavuMja che to teja pramANe sUvuM ane UThI javuM. thoDA divasa paNa AvI Teva pADavAthI pariNAma rUDuM jaNAya vagara nahIM rahe. ATaluM thayA pachI bIjo AgaLa kyo saMkalpa karavo te vAta sUjhavA mAMDaze. gurupUrNimA saMtabAla AtmaniSThAnuM mahattva (1) upaniSadamAM lakhyuM che ke vacanasiddhivALo mANasa je kaheze te pramANe thavAnuM - banavAnuM. AtmavizvAsa nathI. AtmaniSThA che. koIpaNa dharmamaya kArya AvA manuSya mATe asaMbhava nathI. mANasa jyAre AtmaniSTha banI jAya che tyAre saMkalpa karato nathI. saMkalpa karavAmAM Atmazakti vize kAMIka zaMkAne sthAna hoya che paNa AtmaniSTha mANasa zaMkAne oLakhato ja nathI. te nathI saMkalpa karato, tenA badhAM kAryo svAbhAvika hoya che. (AtmavizvAsa ane AtmaniSTha vacceno bheda ane artha gurudeva, samajAvo : gurudeva : AtmaniSThApaNuM e sAcI sthiti che jyAre prathama to "AtmavizvAsa ja keLavavo paDe, te keLavatAM keLavatAM svAbhAvika banI jAya te judI vastu che ane temAMthI Atma-niSTha paNuM AvatuM jaze. matalaba, AtmavizvAsa lagI e "karavAnI" cIja hoya che, paNa AtmaniSThA Ave tyAre "karavApaNuM" nathI rahetuM chatAM anAyAse thaI jAya che. ema chatAM zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 185 prathama prathama to karavApaNuM raheja. gurupUrNimA satalAla Ama to "vizvamayatA" zabda zrI araviMdanI potIkI paribhASAno che. paNa jainonA taraNatAraNa dharmanI vAta paNa A ja sUcave che. abhidhyAnanI vAta paNa AmAMnI kahI zakAya tema che, TUMkA sukhamAM jema bhAga saune paDe to ja sukha draDha bane che tema bIjAnA duHkho mAthe oDhI levA mathIe to ja AtmIyatAno AnaMda draDha bane che ane vizvamayatAnI sAdhanA dizAmAM e anivArya upayogI bane che. cicaNa, tA. 8-11-79 satalAla cicaNa, tA. 8-11-78 AMtaramukhatA agatyanI vAta e che ke have mAre aMtaramukha kema thavuM tenuM ciMtana lAMbAkALathI cAle che. vAMcana ciMtana dvArA mArga maLe che tema thAya che, paNa (mAre) Particular kriyA A mATe zuM karavI jethI bahirmukhatA ghaTe ane aMtaramukhatA vadhe. te mATe to gurudevanuM mArgadarzanaja jarUrI che : gurudevaH prathamato aMtaramukhatAno artha samajI levo jarUrI che. padArthanA mULa tarapha jovAnI dRSTi pragaTe to aMtaramukhatA sahaja sahaja pragaTavA mAMDe che. jema yuvAna nArI-zarIra joyuM ane AkarSaNa thayuM. yuvAna nArI zarIramAMthI tvacA UkhaDI gaI - bAkI zuM? Ama vicAratAM tarata khyAla AvI jAya - AmAM AkarSaNa nathI paNa mULe to AtmAnuM AkarSaNa che to AtmAnuM aikya karavAnuM, sAdhavAnuM AkarSaNa janmavuM joIe. matalaba, jarAka UMDA UtaryA ke tarata AtmA svayaMya AvIne Ubho rahI jAya che. A ja rIte sUkSma sAthe anusaMdhAne thavAnuM. namratA ane nikhAlasatA hoya tyAM AvuM banavuM saraLa thAya che. ahiMsaka samAja racanAnA traNa vAhano gAmaDIA Aje nirUpAye duHkha sahe che. paNa samaja AvI jaze ke sAcI dizAnI doravaNI ene maLaze, tyAre kheDUtane pote jagatAta che, tevI zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 javAbadArI ApameLe AvI jaze. kheDUta, pachAta rahelA vargo ane mAtRjAti A traNeya ahiMsaka (athavA dharmamaya) samAja racanAnAM parama vAhano che. eTale e traNa upara vadhumAM vadhu dhyAna ApavuM jarUrI che. kharI lokazAhI lokalakSI hoya rAjakAraNa paNa zuddha dRSTie vicAravuM anivArya jarUrI che kAraNa ke Akhare to rAjakIya kSetre AjanI je lokazAhI rAjya paddhati che je pracalita badhI rAjakIya kSetranI paddhatiomAM sarvazreSTha paddhati che, paNa jyAM lagI te lokalakSI lokazAhI na bane tyAM lagI adhUrIja rahevAnI. bhArata ja eka evo deza che jyAM lokalakSIpaNuM to rAjAzAhI hovA chatAM hatuM ja. have jo rAjAzAhI duniyAmAMthI javA ja beThI che to bhale jAya. Ameya vyakti vibhUtino A yuga nathI samAja vibhUtiono yuga che eTale paNa samAja ghaDatara vyavasthita thAya ane emAM rAjakAraNa paNa enuM aMga banI jAya eTale patyuM ! prabhAta, tA. 3-2-79 cicaMNa, tA. 11-8-78 saMtabAla ekAgratA AdhyAtmika jIvana eka kacchI solIsITara vakIla bhAI sAthe vyavahAru AdhyAtmanI vAto cAlI (gurudeva sAthe). vakIla hovAne aMge keTaluMka avalokana temanuM spaSTa ane game tevuM hatuM. buddhi kudaratI rIteja vikaselI eTale sAmAnya vAto karatAM A bhAInI vAta ane prazna rasaprada hatAM. ekAgratA ane AdhyAtmika jIvana te be viSayanI vAto cAlI. gurudeva javAbamAM bolyA : (1) ekAgratA thatI nathI teno vAMdho nahIM paNa jyAM ane je point upara rasa paDatA sAtvika muddA ke citra agara nAma upara mana ekAgra thatuM hoya te choDavuM nahIM. vAraMvAra e vastu uparaja manane ekAgra rAkhavAthI chevaTe eka dhyAna sadhAze mATe ciMtA karavI nahIM. ekAgra thavAmAM avAjo jAta jAtanA saMbhaLAze, khaMjarI vAgatI hoya tevo dhvani paNa saMbhaLAze. paNa tethI mana calita thavA na devuM. evA badhA tabakkA AvavAnA ja. e pasAra karIne AgaLa vadhavAthI chevaTe pUruM eka dhyAna sadhAze. (2) AdhyAtmiktAmAM eka prakAranI je udAsInatA-kaMTALAno bhAva zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 Ave che. te barAbara nathI. kaMTALAthI kartavya ane pharajo pratye aruci pedA thAya che. arucithI te te kAma pratye ghRNA utpanna thAya che; pariNAme nathI vyavahAra kuzaLatApUrvaka thaI zakato ke nathI AdhyAtmamAM paNa jarUrI karmakuzaLatA AvatI. AmAMthI chevaTe atobhraSTa-natobhraSTa jevI sthiti pedA thAya ane ekalA aTulA paDI javAya che jenA nabaLA pratyAghAto comera phelAI jijJAsu ane tenA vartulane duHkhakara bane che. AthI UlaTuM, kartavya bhAvathI dareka kAma jo karavAmAM Ave to mANasane nathI kaMTALo Avato ke nathI tenuM mana asvastha thatuM. sadA sarvadA tenuM mana prasanna rahe che kAraNa kartavyamAM ahamtA-mamatAno lagavA na hovAne kAraNe sArA narasAmAM mana becena thatuM nathI. AmAM eka vastu e paNa dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke sAruM jema prabhu Ape che tema mAThuM paNa prabhuja Ape che. paNa samajaNanA abhAve jyAre mAThuM ke aNagamatuM Ave tyAre ApaNe rAga dveSamAM taNAI jaIe chIe. pariNAme nimitto badhAM sArAM ke narasAM - prabhu prerita che te vAta taddana bhulAI javAya che. gurudevanI A vAtothI vakIla bhAIne saMtoSa thayo hoya tema lAgyuM. . AkAMkSA ane saMtoSa eka rAtrI pravacanamAM gurudeve AkAMkSA ane saMtoSa aMge suMdara vAta kahI. kAMkSA Endless che. eka pUrI thAya eTale bIjI UbhIja che. Ama eno kadI naMta Avatoja nathI. pariNAme jiMdagI AkhI AkAMkSAo pUrI karavAmAMja pUrI I jAya che. AmAM jIvana aMge jarUrI vicAraNA ke dhyAna ApI zakAtuM nathI. A mATe sAro rasto saMtoSa rAkhI AkAMkSAone chUTo dora na Apavo te che. saMtoSa rAkhavAthI ghaNA lAbha thAya che, teno moTAmA moTA lAbha e ke te saMtoSathI nasarga-Izvara-zraddhA-niSThA vadhe che ane A vAta bhulAI gaI che; pariNAme jyAM juvo tyAM mANasane azAMti ane ajaMpoja jovA maLe che, AkAMkSA mATe bIjA sAthenI harIphAI nukasAnakartA che. DaoN. sonejI ane temanuM vartuLa hamaNAM DaoN. sonejI ane vartuLa AvI be divasa rahI gayuM sAruM to e che ke sonejIne bhagavAna mahAvIra svAmI pratye Adarabhakti che. uparAMte sAdAI, saMyama tathA nyAya saMpanna AjIvikA vinA mAtra AdhyAtmika vAtothI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 199 AdhyAtmika kakSA pamAya ja nahIM, ema paNa mAne che. uparAMta gAMdhI vicArathI ThIka ThIka kasAyelA loko paNa emanA sAthIomAM che, eTale zrImadbhA nAme bAvAo thavA lAgyA che, tema ahIM thAya tevuM nathI. saMto taraphano AdarabhAva paNa A saune ati gaNAya tevo che. alabatta atyAre jhoka sarvasaMga parityAga tarapha ane nivRtti tarapha vadhu che paNa zarUAtamAM to A mArge janAramAM evuM hoyaja. digaMbara tIrtho tarapha ane digaMbara sAhitya tarapha vadhu DhaLavuM A dRSTie emanuM bane che paNa dhIre dhIre samatulA AvI javA saMbhava kharo. anaMta jIvonI AtmakyatA jaina AgamomAM kevaLajJAna paNa prApta to tene ja thAya che je pratyakSa yA parokSa tIrthakara kRta jaina saMgha pratye abhimukhatA satata sAdhI le che. kharI rIte to A badhuM jotAM eka bAju AtmA niranirALA zarIramAM niranirALo che tema daDhAvavAthI nirlepatA keLavAya ane aMte to anaMta jIvo chatAM AtmA eka paNa che tema deDhAvavAthI otaprotatA paNa sadhAya che. tA. 3-2-79 saMtabAla sarvAgINa sAdhanAmAM satva, rajasa ane tamasanuM sthAna ApaNe ekavAra tamoguNa, rajoguNa, sattvaguNa ane triguNAtItanI carcA karI gayA hatA, te yAda che ne? tamoguNa upara rajoguNa najIkano hoI tamoguNane kAbU rAkhavAmAM rajoguNaja kAma ApI zake. evuMja rajoguNa upara sattvaguNano kAbU AvI zake sIdho truguNAtItano nahI. A daSTieja sarvAgINa sAdhanAmAM rAjyataMtrano tamoguNa anivArya che kAraNa ke tamoguNa upara tevo rajoguNaja kAbU rAkhI zake. evA rAjya upara rajoguNa chatAM sattvaguNAbhimukha janatAno kAbU hoya. A dRSTie koMgresanA baMdhAraNamAM gAMdhIjI satya ahiMsA lAvavA mAMgatA hatA. have te kAma bhAla naLakAMThA kheDUta maMDaLa anvayanA kheDUta maMDaLo lAvI zake te mATe AkhAya dezanuM kheDUta maMDaLa e paddhatie karavA mAgIe chIe. koMgresa varSothI (bhale rAjakIya kSetre paNa) ghaDAeluM lokabaLa hovAthI bhArata dvArA jagakalyANanI dizAmAM kAma karavuM hoya, to tene saiddhAMtika rIte ane nAmanI rIte banne rIte bacAvavuM joIe. A kAma janasaMgaThano ane temAMya mukhyatve grAmajana saMgaThanonuM che. naitika grAma saMgaThananuM kheDUta maMDaLa e mukhya aMga che. saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyaktigata ane samAjagata sAdhanA ApaNA dharmapradhAna dezamAM vyaktigata sAdhanA haMmezA samAjagata sAdhanAnI sAthosAtha ja cAlI che. gRhasthAzrama juo ke saMnyAstAzrama juo. banne saMsthAoja che. tethIja bhAratanuM kuTuMbathI mAMDIne vizALa samAja ghaDatara A rIte ja thayuM che. chatAM chellA kALe vyaktigata sAdhanA tarapha jhoka vadhyo eTale Aje gAMdhIyuga athavA samAjagata sAdhanAno yuga mahAtmA gAMdhIjIthI vidhisara zarU thayo. tA. 2-79, saMdhyA saMtabAla jApa-svAna gItAmAM to "jJAna yajJa"i eTale ke yajJomAM huM japa yajJa chuM eTalI hade kahevAyuM che. alabatta chevaTe to jJAnayajJa pAmavAno rahe che. eka arthamAM ajapA japAya te paNa jJAna yajJa ja che. svapnane bahu mahattva ApavAnI jarUra nathI. chatAM savAranuM ane mIThuM svapna hoI, tenI mahattA paNa che. mRtyu pachInuM navajIvana e paNa UjaLA bhaviSya mATe AgAhI rUpa gaNavAmAM harakata nathI. svapnanA ghaNAM prakAro che. te paikI eke AMtaramane je saMskAro ke vicAro jhIlyA hoya te paNa hoI zake che. saMtabAla namratA ane nikhAlasatAmAM paNa chUpo rahela aham ghaNIvAra namratAthI ane nikhAlasatAthI rajUAta karatAM karatAM paNa chUpo aham poSAto hoya che ! te viSe prathamathI ja sAvadhAnI rAkhavI; nahIM to jema prArthanA ke bIjI kriyAo "rUTIna" thaI jAya che tema AvuM napranikhAlasa lakhANa paNa "rUTIna" jevuM banI jAya che ane puruSArtha pAMgarato nathI. bIjI paNa eka vAta adhyAtma mArgIoe vicAravA jevI che. te e rIte ke adhyAtma mArgamAM jaladI jaladI AsapAsanuM vartuLa mahattva ApI de che. saMbodhano ke vizeSaNo atyuktibharyA vAparI de che. zarUAtamAMthIja zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 jAgRta sAdhaka potAnI UNapo vAraMvAra tyAre nikhAlasapaNe kahyA kare che. paNa jarAka ajAgRti AvI ke tarata tevo ajAgRta sAdhaka A "vAhavAha"mAM phasAI paDe che. juvone jota jotAmAM zrI rajanIza, prophesaramAMthI AcArya ane AcAryamAMthI bhagavAna banI gayAne! have emAM temane potAne kadAca atizaya atizayokti AmAM lAgavAne badale AvuM potAmAM AropaNa sahaja ane sAcuM paNa lAgatuM hoya! evuMja kAnajI munine "kahAna prabhu"nuM vizeSaNa have khUMcatuM nahIM hoya, paNa sahaja banI gayuM hoya to navAI nahIM. A vakhate DaoN. sonejIne "sAheba" saMbodhana eka bahene vAparyuM ane tarata mArAthI kahevAI gayuM "bhAIzrI" rAkho, "sAheba" na banAvI do. "bhAIzrI" rAkhavAmAMja AtmIyatAno anubhava thavAno. joke pAchaLathI meM kaheluM ke A vAtane gaMbhIra arthamAM levAnI jarUra nathI." paNa AkhAya vartulane vicAra karavAnuM to banI gayuM. khulAso e jAtano paNa thayo ke "Do. sAheba" ne badale "sAheba kahevAI jAya che." A bAbatamAM gAMdhIjI, ApaNA sadgata gurudeva ane paMDita javAhara khUba sArI peThe jAgrata rahyA hatA tema kahI zakAya. mArI eka zubhecchA paNa A vartula mATe kharI ke atyAre je judA judA zrImad AzramonA vADAo banI gayA che te badhAne ekatrita karavAnuM kAma Aje che tevA rahI zake to bhaviSya DaoN. sonejI karI zake tema che. saMtabAla cinmayAnaMdajI, AnaMdamayI mAtAjI, zrI araviMda va.no upadeza tathA sakriya adhyAtmanI agatya Ameya cinmayAnaMdajInI bhASA sAdI ane aMgrejI hovA chatAM AtmIyatAbharI lAge tevI lekhI zakAya kAraNa ke seMkaDo zrotAo sAMbhaLavA doDatA jaNAyA che. vedAnta e vaidika saMnyAsIono mukhya viSaya hoI bhakti temAM bheLavavI jarUrI kharI. e rIte svAmI akhaMDAnaMdajImAM vedAnta ane bhakti banne dekhAya ane eTale banne vacce phera paNa kharo. kalakattA bAju zrI "raMganAthana" paNa aMgrejImAM sArA vaktA gaNAya che. TUMkamAM jema cinmayAnaMdajIne sAMbhaLavAno suMdara moko malyo ane te mokAne teTalIja sahajatAthI apanAvyo tema svAmI akhaMDAnaMdajI ane svAmI "raMganAthana"ne paNa sAMbhaLavAnI taka maLe tyAre sAMbhaLavA sArA. e daSTie bhakti tattvanuM zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 vaizikya AnaMdamayI mAtAjImAM paNa kharuM. A badhuM jarUrI kharuM, chatAM ThekaThekANe karmayoganI AjanA yuge umeraNA jarUrI thaI paDe che. zrI araviMdo ane mAtAjIne A karmayoganA saMdarbhamAM vAMcavA vicAravA upayogI jaNAze. paraMtu chevaTe to zrImadbhI nyAyasaMpanna vRtti, ApaNA sadgata gurudevanI mAnavatAvALI vAta, paMDitajInuM paMcazIla vALuM samanvaya bharyuM zuddha lokazAhI yukta rAjakAraNa ane enI pachavADe rAjano karmayogaja satyane vizvavyApI banAvavA mATe Aje anivArya bhAse che. sakriya AdhyAtma kevuM hoya ane karma mAtramAM dharma-sparza kevI rIte lagADavo te to gAMdhI jIvanamAMthI ja maLaze. eTaluM ja nahIM balake saMsthAkIya utthAna ane sarvAgINatA vALI vAta paNa tyAMja anubhavAtI maLaze. sadgata gurudevanAM banne aMjali kAvyo ahIM tAjAM thaI jAya che. tA. 3-2-79, saMdhyA saMtabAla bIjAne dharma pamADavAnuM mahattva bIjAne mATe Arthika rIte ghasAvuM te (jarUra paDe tyAM) gRhastha mATe anivArya Avazyaka gaNAya. paNa e badhuM to sthULa che. te bIna jarUrI nathI. ema chatAM sAtho sAtha sUkSma rIte jotAM jApa dvArA sadhAtI AtmIyatAnA keTalIkavAra aNadhAryuM. ane sarvottama rUpa Ape che. ThANAMga nAmanA aMgasUtramAM bIjI koIpaNa bAbata karatAM vizeSa mUlya dharma pamADavAnuM kahyuM che. vaDIlo ke mAbApano upakAra cAmaDI utaraDI pagarakhAM sivaDAvavA chatAM nathI vALI zakAto paNa dharma pamADavAthI jarUra vALI zakAya che, tema khAsa kahevAyuM che. teno nicoDa A ja hoI zake. alabatta ApaNI AMtarazuddhi, prabhuzraddhA ane ekAgratAnI triveNI to jApa samaye joIeja. saMta vinobA ane IndirAbena saMta vinobA pAse IdirAbena jAya che tene huM zubha lakSaNa gaNuM chuM kAraNa e rIte paNa saMta-samAgama to thAya ja che ne ? saMta vinobAne IndirAbenano raMga kAMIka lAgato hoya, to ye vizeSa raMga to saMta vinobAnoja IndirAbenane lAge, ema mAnIne cAlavuM ghaTe. joke "go-vadha pratibaMdha" e muddA para to matabheda tamAro che ja nahIM. zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 niSThAvAna kAryakaro UbhA thaI zakatA hoya to ja saMsthAnI pravRttio vadhAravI hA, pravRttio ghaNI ane jorathI vadhI rahI che, te ciMtA janaka vAta kharI. hamezAM, pravRtti eTalIja vadhAravI ke evA niSThAvAna kAryakara UbhA thatA jAya. nahIM to bhayasthaLo jema mUDI vadhavAthI thAya, tema pravRttio vadhavAthI paNa thAya ja. bIjI paNa eka khUba vicAravA jevI vAta e che ke jo kAryakara na vadhe to je niSThAvAna kAryakaro hoya temanA paraja bojo vadhe. A paNa yathArtha nathI. ahIMnI pravRttio tethIja zakya teTalI sthagita karavAmAM mane rasa che. haju mahemAnonI avara-javaranuM je dabANa rahe che te ghaTADavuM ja rahyuM. mIrAMbahenanA ekalAnA para ja e bojo Avato joI huM ghaNIvAra vicAramAM paDuM chuM, paNa mane UMDe UMDe vizvAsa che ke jema jema vahAlI ziSyA u.ha. bahena prabhA sahita savitAbahena va. loko kAyamI vasavATa karaze eTale e bojo ApoApa ghaTI jaze. saMtabAla gAMdhIjInI samAjagata sAdhanAnI agatya svAmI cinmayAnaMdajI vizvamayatAno marma samaje ja che, paNa A aMge A yuge gAMdhIvicArane akSarazaH apanAvavAnI jarUra che te saMnyasthaveza ane je paraMparA cAlI Ave che te jotAM ghaNuM kaThaNa che. kharI rIte gAMdhIjIe samAjagata sAdhanA uparaja A kALe jora ApyuM ane evuMja jIvanathI batAvI ApyuM ke rAjakAraNathI paNa aLagA na rahevuM joIe. Ano artha loko e samajI beThA ke gAMdhIjI to rAjapuruSa ja hatA. kharI rIte gAMdhIjInuM rAjakAraNa to dharmano jIvana ne jagata banne sAthe tALo meLavavo ja joIe e dharmabhAvanAthI saMyukta hatuM. ApaNAM lalitAbahena (ghATakopara mAtRsamAja pramukha) ghaNIvAra kahe che huM to te saMnyAsI ke jaina sAdhu-sAdhvI pAse javuM pasaMda karuM chuM ke jeo gAMdhIjI pratye sahRdaya sabhAvI hoya A emanI vAta dhyAnamAM levA jevI che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 193 sAdhu sAdhvIone grAmAbhimukhatA hoya to AtmAbhimukhatA ApoApa malI raheze. "bhAratIya gAmaDuM" kharekhara zuM che ? te kasoTIne vakhateja yathArtha rIte jANI zakAya che. ethIja huM jaina sAdhu sAdhvI ane saMnyAsIone bIjuM kazuM bhale na hoya paNa grAmAbhimukhatA hoya, toye bIjuM khUTatuM badhuM ApoApa maLaze eTalI hade kahevA tattpara houM chuM. sthULa zakti vadhe tyAre pati-patnIe takedArI rAkhavAnI jarUra UMDI vizvamayatAnI dRSTie joIe to ApaNI zakti vadhe, tyAre bIjA zarIradhArI sAthe otaprota thavA utAvaLa thAya che. A utAvaLamAM gRhasthAzramInuM dhyAna svayaMkeMdrita hovAthI tarata potAnI pAsenuM patnIpAtra sAMbhare che ane durbhAgye patnI paNa virodha karavAne badale utAvaLa (patinI) hoya toye tene AdhIna thaI jAya che. ane keTalIka patnIo to temAM potAnuM sadbhAgya paNa nihALe che ane patine potA viSe parAdhIna banAvavAmAM lahAvo mAnI bese che. tA. 21-2-79 ra mArI pAse koI camatkAra" nathI IcchA na hovA chatAM mArA saMbaMdhomAM je nAnA moTA prasaMgo bane che temAMthI jANye ajANye paNa "camatkAra" tAravavAnuM Dagale ane pagale DAyarImAM dekhAya che te dharamULathI pheraphAra mAge che, vastutaH AmAM koI camatkAra nathI. chatAMya zraddhAne kAraNe camatkAra na hoya toye camatkAra tAravI zake e banavA joga che. e rIte bhale camatkAra potAne dekhAya ! paNa evI bAbatonI jAherAta ke e bAbatonuM pragaTIkaraNa karavA jevuM nathI ja. tl. 1-3-79 saMtabAla You zrI sadguru saMge : vizvanI vAto - 14 saMtabAla badhAM zrImad-vartuLonA saMklananI jarUra DaoN. sonejInuM vartuLa ahIM AvI gayuM e to tamo jANo cho ja. e aMge meM jemAM durlabhajIbhAI khetANI mukhya che tevA ghATakoparanA zrImapremI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 vartuLane lakheluM, teno je suMdara javAba Avelo te uparathI me vi. vA. mATe je agralekha lakhyo che te kadAca 1-6-79nA aMkamAM Avaze. TUMkamAM agAsa mULa prAcIna zrImad sthAna che te vAta dhyAnamAM rAkhIne paNa badhAM zrImad vartuLonuM saMkalana jarUrI che. to ekavAkyatA paNa jaLavAya ane zakti paNa vadhe. bhaviSyamAM mArI IcchA evI kharI ke emAM je gAMdhI vicAranI kaDI khUTe che, te karmayoganI kaDI bhAla naLakAMThA prayoganA pUraka evA vizvavAtsalya prAyogika saMgha saMsthAnA saMcAlana taLe je mahAvIranagara AMtara rASTriya kendra che, tenAthI A badhA saMparko pachI ApoApa purAI jAya. tA. 2-6-79, savAre amadAvAda, tA. 25-3-79 saMtabAla saMtabAlajInA be bhakto kurezIbhAIne maLavA 20 mArcanA harijana Azrama gayo. maLyA bAda govadha baMdhI mATe tri upavAsanI sAMkaLamAM beThelA miMgalapuranA be gAmaDIA bhAIone maLyo. eka hatA 80 varSanA AtmArAma bhagata, bIjA hatA temanA 50 AsapAsanI vayanA bhatrIjA jIvAbhAI. veza ane caherA uparathI bhagataja lAgatA hatA. A vRddhAvasthAe paNa zraddhAnA jora upara nakoraDA traNa upavAsa karavA chatAM bolavA karavAmAM na to kyAMya DhIlAza ke ahaMkAra. saMtabAlajI upara pUrI AsthA ane hukamanAmAnI upavAsamAM kazI ho hA vagara besI gayA ane pAraNuM karI maunabhAve potAne gAma paNa jatA rahyAM. A vRddha divasanA sUrve paNa nahIM. upavAsane lIdhe ArAma levA mATe Agraha sUcavAno thAya to kahe "ahIMA sUvA mATe thoDA AvyA chIe. bApue (saMtabAlajIe) amArA mATe kyAM thADAM kaSTa veThyAM che, ame naguNA thaI Ama sUIne upavAsa karIe ? ame to kAMI nathI karatA, bApue to amArA mATe ghaNuM veThyuM che ane hajI paNa veThe che. AvI hRdayanI hanumAna bhakti guru mATe hoya tyAM zabdo zuM lakhavA ke kahevA ? bhatrIjA jIvAbhAI 50 AsapAsanI uMmara chatAM paMdara varSanA kumArane gAle yuvAnInA TasiyAM phUTe tevA bharAvadAra gAla ane tejasvI temaja hasatI mukha mudrAvALA hatA. teo paNa kAkA karatAM vadhu utsAhapUrvaka vAto karatA hatA ane upavAsamAM beThA hatA. bhagata karatAM bhatrIjA eka DagaluM AgaLa hatA. upavAsamAM zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 195 temaNe pANI paNa na lIdheluM. uparAMta savAre badhA sAthe gAmamAM prabhAta pherImAM jatA hatA. kAkA bhatrIjA bannee mAthe pAghaDIne keDIyuM paherela hatAM. jIvAbhAInI bhakti saMtabAlajI pratye paNa eTalIja. vAtamAM kahe "gIyA varase bApune meM ciThThI lakhI darzane AvavA puchAveluM. ghaNAM varasa thaI gayAM. bApunA darasana nathI kIdhAM. Ama to bApu amArA rUdiyAmAMja rahe che. kAyama roja sAMje huM bhakti aDadho kalAka karuM tyAre bApu najare dekhAya. paNa gIyA varase thayuM lAvane gAma jaI bApunAM tAMjA darasana karI AvuM eTale ciThThI lakhI. pachI bApuno javAba Avyo hato. lakhatA tA 'hamaNAM relavenAM bhADAM ghaNAM che ane moMghavArI che to AvavAno kharco na karo to sAruM eTale pachI meM mAMDI vALyuM. A upavAsa pUrA karyA keDe have bApune lakhavA vicAra che. jo hA lakhaze to A vakhate darzana karavAnI ghaNI kAmanA che manamAM. Ama vAta jIvAbhAI sAthe thaI. AmAM vakhANa konAM karavA, kAkAnAM ke bhatrIjAnAM ? ekathI eka caDhe tevA A bhakto kevA ? 'go-vadha baMdhI' mATe vinobAjInA AmaraNa upavAsa na Ave te mATe ekavIza divasa (1-4-79 thI 21-4-79) upavAsa gurudeva karyA. gAya prazna mAtra bhAratIya nahIM paraMtu jAgatika paNa che; jaina sAdhuoe A prazna upADI lIdho hota to jainadharma "vizvadharma" che te yathArtha banI raheta mULe to 'gAya prazna'" mAtra bhAratIya nathI. bhArata dvArA jagakalyANanI rIte e "gAyaprazna" jAgatika paNa che ja. have jo koI jaina sAdhu AmAM mukhya nimitta banela hota to jaina dharma "vizvadharma" che te vAta yathArtha banI raheta. paraMtu gAMdhIjI vaiSNavadharmI (jainetaradharmI) hovA chatAM zrImadnI satyadharma (jainadharma)nA uddhAranI vAta jhIlI ahiMsA, satya, saMyama, tyAga ane tapamAM ema sarvAMgI paNe AgaLa vadhyA. eTale eka arthamAM gAMdhIjI AgaLa vadhI gayA ane jaina sAdhu varga pAchaLa rahI gayo gaNAya, ane teTale aMze jaina sAdhu varganI e uNapa paNa lekhAyaja. kalpasUtramAM AvatI 'puruSajyeSTha' athavA puruSa-pradhAna vAta paNa dharma krAMtimAM jaina sAdhue pahela karavI ghaTe ema sUcave che. alabatta jaina sAdhu karatAMya thoDA AgaLanA jIvanamAM jaI loMkAzAhe zrAvaka jIvanamAM to saphaLa karI banAvyuM. alabatta pachIthI pU. dharmasiMhajI muni, pU. dharmadAsajI muni ane pU. lAlajI RSi, sAdhu jIvanamAMnI zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 e khAmI A traNa sAdhu puruSoe dUra karavAnuM kArya jarUra karyuM. ema gAMdhIjInA dharmakrAntinA kAryanI sadgata gurudeva kavivarya nAnacaMdrajI mahArAjazrI AgaLa AvI krAntipriya sthA. jaina samAjanA sAdhu tarIke tAla meLavyo kharo! ane tethI A yuge paNa keTalIka khAmI purAI, paNa pachI samasta sAdhu varSe gAMdhIjInI ahiMsaka samAja racanAnI kUca cAlu rAkhavA jevI cAlu na rAkhI. paNa jainetara hovA chatAM bhagavAna mahAvIra pratye bhakti rAkhI e dizAmAM gAMdhIcIlo cAlu rAkhyo ane A jAgatika prazna (gAyanA praznomAM AmaraNAMta anazanano svayaMspharita saMkalpa vinobAjIe pAra pADavA prayatna karyo. A dRSTie temane upavAso na karavA paDe e sTraraNAthI ekavIza upavAso saheje AvI paDyA. sAruM thayuM ke saMta vinobAjI priya morArajIbhAInI naitika himmatane kAraNe agni parIkSA pAra karI gayA. A rIte badhuM ThIka thayuM. mArA mate to jaina dharmanI emAM sAdhu pradhAnapaNe hovAthI, Ijjata jatAM bacI gaI. e eka moTuM kAma thayuM. AthIja A ekavIza upavAsomAM vyakti tarIke saMtabAla jaina muni gauNa ane saMta vinobAnuM potAnuM skuraNa mukhya hoI teo mukhya ane tenA TekAmAM tana, mana ane sAdhanathI badhA jaina phirakAo AgaLa rahe te vAta A ekavIza upavAsonA nimitte sArI peThe pAra paDI eja moTA saMtoSanI vAta gaNAya. bIjA AgaLa ekavIsa upavAsonuM jokhama kazI visAtamAM na gaNAya. tA. 2-6-79 saMtabAla naranArI ekatA sAmAnya rIte lohI-saMbaMdhomAM athavA patipatnI saMbaMdhomAM vyAmoha, moha ane rAgano savizeSa saMbhava che. tethI vicAra saMbaMdhomAM ke kartavya saMbaMdhomAM e lohI saMbaMdho palaTI jAya te sAru prayatno karavA. keTalIka vAra ApaNe jAte AvA prayatno na karIe ane kudarata maiyA.ApaNane e saMbaMdhomAMthI sAce mArge (eTale ke kartavya saMbaMdha athavA vicAra saMbaMdhane mArge vALavA mAMgatI hoya to ApaNAM e najIkanA saMbaMdhIo pratye kAM to temanI ane kAM to ApaNI dhRNA (athavA naphatara) thAya athavA teo kAM to ApaNo saMbaMdha choDe athavA ApaNe teono saMbaMdha choDIe tevA kAraNo heje heje zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19o UbhAM thAya! paraMtu vizvamayatAne mArge janAra sAdhaka sAdhikAe cetIne jyAM jyAM vyAmoha, moha ke rAgavRtti dUra karIne vadhu ane vadhu temanA aMtaraMga (maunapaNe ke cheTA rahIne paNa) saMbaMdho sArI peThe tAravavA ane khIlavavA. dA.ta. gAMdhIjInA moTA putra harilAla gAMdhI - bApu vyApaka kAryomAM vyasta rahevAne kAraNe emAM AgaLa vadhIne joke saphaLa na thayA paNa kastUrabAe gAMdhIjInI te dizAmAM ThIka ThIka pUrti karI gaNAya. ema patipatInI ekavAkyatA gAMdhIjI karatAMya ghaniSTha thAya, to te vizvamayatAmAM sArI evI madadagAra saheje thAya che. kartavya-saMbaMdhanI dizAmAM bApunA lohI saMbaMdhavALA naranArIo mArgadarzanarUpa ThIka ThIka rahe tevA che. kAraNa ke AkhuM (gAMdhInuM vizALa) kuTuMba gAMdhI vicArane mArge sArI peThe kheMcAyuM. amuka aMze naheru kuTuMba paNa ane saradAra kuTuMba paNa lekhAya. matalaba dhana, sattA vadhAravAmAM jema lohI saMbaMdho upayogI ke madadagAra thatA hoya che te ja saMbaMdho jo nIti nyAya ane vizvamayatAnA mArge saunI dizAmAM upayogI kema madadagAra bane to potAnuM ane potAnA mAdhyame jagatanuM paNa jarUra kalyANa thAya. hA, lohI saMbaMdhone ke patipatI saMbaMdhone kartavyabhAve joIne AgaLa vadhavuM te salAmata stare che. tA. 2-6-79 saMtabAlA cAritryano paDachAyo camatkAra che "cAritrya hoya tyAM camatkAra hoyaja. cAritryano paDachAyo camatkAra che; te pAchaLa pAchaLa Ave. camatkAra e cAritryanuM avAMtara rUpa che. eTale camatkAra pAchaLa na paDatAM, tAMtrika vidyA pAchaLa na paDatAM, mANase cAritryanI sAdhanA pAchaLa paDavuM joIe." taMtravidhA nahIM paNa cAcija triguNAtItanI bhUmikAe pahoMcADe che gurudeva bolyA: "tAMtrika vidyA e moTe bhAge tAmasika zraddhAnI ane mArganI sAdhanA che. ane bahu bahu to rAjasika sudhInI. sAtvika mArga ane zraddhAnI sAdhanA A vidyAthI thavA saMbhava nathI. eka mAtra cAritryathIja satva ane triguNAtIta sudhInI sAdhanAe - bhUmikAe pahoMcI zakAya che. zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 mATe camatkAra ane taMtravidyA game teTalAM AkarSaka hoya to paNa kAco sAdhaka temAM paDe nahIM ane cAritrya ghaDatarano mArga choDe nahIM. apekSA rahitanA saMbaMdho baMdhanakartA thatA nathI. kartavya saMbaMdhamAM satya prema ane nyAya ema traNe mukhya hoya. lohI saMbaMdhamAM maLatA vizeSa hovAne kAraNe gUMco UbhI thAya che ane mArga maLato nathI. vicAra saMbaMdhomAM kartavya saMbaMdha joDAvAthI saraLatA paDe che ane saMbaMdho sArA rahe che. kartavya saMbaMdhamAM apekSA na hovAne kAraNe mANasane duHkha ke asvastha thatAM nathI. e ja khyAla jo lohI saMbaMdhamAM rahe ane koI pAsethI kAMI apekSA na rakhAya to lohI saMbaMdho paNa baMdhanakartA thatA nathI, balke madadarUpa thAya che. eTale vicAra ane lohI saMbaMdhomAM kartavya saMbaMdha joDI rAkhavA mathavuM joIe. tA. 4-5-79 Time 6.15 A.. ciMcaNa saMbaMdha mAtrane AtmalakSe jovA Aja prAtaH pravacanamAM gurudeva bolyA : "asalamAM to saMbaMdha mAtrane jo AtmalakSe jovAya to kartavya saMbaMdha, vicAra saMbaMdha ane lohI saMbaMdha ema traNemAM AtmIyatA lAge eTale mamatA, moha vagerenI azuddhi kudaratIja dUra thatI jAya. lohI saMbaMdha ane bIjA saMbaMdho jijJAsu sAdhakane madada karavA mATe che, tenI sAdhanAne puSTi ApavA mATe che. mamatA-mohanuM AvaraNa jo lohI saMbaMdhomAMthI dUra thAya to pachI eja saMbaMdha sAdhakane tenI sAdhanAmAM sagavaDa ane anukULatA ghaNI karI Ape che. ane bIjI vAta e ke pUrvagraho jeTalA ochA teTalo kartavya saMbaMdhano phelAvo ane sAdhanA vyApaka thavAnAM. mATe pUrvagraho choDatA rahevuM jarUrI che. saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 199 - - khaMDa: AThamo vizvamayatAmAM mAnavasaMbaMdho cicaNa, tA. 3-3-80 mAnava saMbaMdhonA traNa prakAro 1. ziSTAcAra, 2. vyavahAra, 3. kartavyanI samaja - temAMthI "moha" tajavo sAMje avakAza maLatAM mArI vAta sAMbhaLI gurudeva bolyA : traNa bhAga che. eka ziSTAcArano saMbaMdha. tethI uparano bIjo tyavahArano saMbaMdha ane chello (AdarzarUpa) kartavya saMbaMdha. pahelAmAM daMbhanI pUrI zakyatA che; bIjAmAM bha ocho ane pharajano bhAva vadhu hoya che, trIjA kartavya saMbaMdhamAM dainika karmo, kartavyo, svAdhyAya, khAvuM pharavuM vagere. jema karIe chIe tema tene pratyeka vyakti pratyenA vartananI sahaja kriyAo ApaNAthI thAya che. A sahaja kriyA, lohI saMbaMdhomAMthI moha jeTalo ocho thAya chatAM pharaja bhAna rahe tema saraLatAthI thAya che. kartavya saMbaMdha eTale prema zunya thavuM ema nahi. samabhAva to rahevoja joIe dareka upara Ama toja bane jyAre gago sArI peThe ogaLe ane aMdaranI namratA sahaja - kAyamI thAya. bhale ziSTAcAra jevuM lAge paNa lohInA saMbaMdhomAM nikaTanA svajano pratye UMDo aMtarabhAva na jAge, to paNa ziSTAcAra samuM thAya toye evI prakriyA cAlu rahevA devI. na rahetI hoya to parANe potA pakSe khAsa rAkhavI. kAraNa ke lohInA saMbaMdho kudarate yojAyA hoya to te sahetuka che, ema gaNI jema emAMno moha tajavAno che tema kartavya bhAva deDha karavAno che. RNAnubaMdhamAM leNa deNI ochA vadhatI hoI zake che. paNa tethI te saMbaMdhano cheDo uDAvavAno nathI ja. tA. 7-3-80 saMtabAla zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 Adarza gRhasthAzramamAM pati-patnInI tanmayatA dharmamaya samAja canA mATe jarUrI eka jaina gAthAmAM puruSanAM be lakSaNo batAvyAM che. (1) ahiMsA (2) samatA. AnuM rahasya e tAravI zakAya ke vizvaprema aMge jema prANImAtra levAnA che tema nara-nArI vaccenI ektA paNa levAnI che. Adarza gRhasthAzramIne mATe eka patnIvrata athavA eka patnImAM patinI ane eka patimAM patnInI tanmayatA thavAnI anokhI sagavaDa che tethIja banne vaccenI pati patnI vaccenI hArdika ektA bhAratavAsI pratyeka sAcAM mAnavatA yukta pati ane mAnavatA yukta patnIe sAdhI levI anivArya jarUrI che. toja bhArate vizvagurupade je gAMdhIjIe kalpelI ane eja anusaMdhAna jALavI ApaNe AgaLa dhapAvelI ahiMsaka athavA dharmamaya samAja racanA bhArata dvArA jagatamAM mUrtimaMta banI zake. saMtabAla gharelu bAbatone kSullaka mAnavAmAM pAyAnI bhUla che. sAcA brahmacarya mATe dharmapatnIne AdhIna thavuM paDaze vizvamayatA jevA mahAmArganA wider Contex vizALa saMdarbhamAM eka rIte to gharelu bAbato, peTI meTara-kSullaka bAbato - jaNAya che temAM bahu UMDA UtaravuM ke khUMpI javuM yogya nathI. - IcchanIya nathI - ema lAge che. A aMge gurudeva je prakAza Ape te kharo. gurudeva : "nA, gharelu bAbato, peTI meTara, kSullaka bAbato jaNAya che temAM kyAMka pAyAnI bhUla rahelI najare kaLAya che. zarUAtamAM kastUrabAnI bAbata gAMdhIjIe haLavI rIte lIdhI to ahiMsAno pAyoja kAco rahI gayo tema jaNAyuM, ane lAgyuM ke pote bhale berisTara hoya ane kastUrabA azikSita hoya, paraMtu mArAmAM buddhi che paNa tenAmAM to mahAna hRdaya paDyuM che. A pachIthI kastUrabAne ja emaNe ati gaNI zakAya tevuM mahattva ApyuM ane kasturabAe hRdaya sevaka banI potAmAM khUTatuM tattva pUruM karyuM. A rIte gAMdhIjInA vizvavaMdya vibhUtimatvamAM kastUrabAnI tallInatAno mukhya phALo che. A vAta pUrepUrI samajavAthI khyAla Avaze ke ghara to mAtra ekalI nArInuM che. "gRhiNI zrI sadagura saMge : vizvane paMthe
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 201 gRhamucyate" te sUtranuM rahasya pacAvavuM jarUranuM che ane to gharamAM mAtra potAnA patnIne pUrNa svataMtratA Ape te pati tarIkenuM potAnuM prAthamika kartavya che. A jamAnAmAM nArI gaurava mATe Dagale ane pagale vadhu prayatonI jarUra che. tyAre gRhasthane potAnAM dharmapatIne AdhIna thavuM paDaze. vikAsa vAsanAne poSavAnA kAraNe je AdhInatA rahe che te bAkInA samayamAM rahe toja vizvamayatAno mArga saraLa banI zake. gAMdhIjIe A siddhi meLavI to manubahenanA teo sAcA mAtA banI gayA. ane sAcA arthamAM brahma (AtmA) taraphanA cArI banI rahyA. sAcI brahmacarya sAdhanA mATe paNa nArI pratyenI sAcI AdhInatA sAdhI levI paDe che." tA. 7--80 saMtabAlA pati-patI vacce jyAM UMDe UMDe paNa vikAra jAgato hoya tyAM nikhAlasatAthI pArasparika khulAsAo karI levA narajAti ane nArIjAti vaccenA moha saMbaMdhanuM mULa moTe bhAge vAtsalyanA rUpALA nAma nIce paNa vikAramaya vAsanA hoya che. sabhAgye Adarza gRhasthAzramane mArge janAra eka patIvratadhArakapati evA puruSa mAnava mATe mukhya AdhAra athavA mukhya ADa potAnAM dharmapatInAM hoya che. eTale jo patipatI pUrepUro nikhAlasa hoya tyAM pArasparika khulAsAo karI levA, bIjA pAtro pAse nahIM paNa patipatI vacce patie patnI pAse ane patIe pati pAse. A vAta na chUpAvatAM khulaMkhullA ekAMtamAM banneno muDa hoya tyAre kahI devI - joke AmAM jokhama ghaNuM che kAraNa ke nikhAlasatAno durupayoga thavAno patipatI vacce paNa asaMbhava nathI. paraMtu hArdika ektAmAM A nikhAlatA bhUla kabUla karanArane ghaNI madadakartA nIvaDI paDe che. ane nikhAsalatAno durupayoga Akhare Aja mArge javAthI samULago TaLI zake che. AthI jokhama veThIne paNa ane zaMkA, kuzaMkA, vahema va. nA bhoga banIne paNa A nikhAsalatAno paMtha kheDI levo ekaMdare sAdhanA-sAdhaka ja banI rahe che. alabatta, bannenuM muDamAM hovuM te A vAto thAya te vakhate anivArya jarUrI che. kadAca nara-nArInI hArdika ektA vizvapremanA pAyAmAM prathama sAdhI levI jarUrI thaI paDe che. paraMtu patipatI vacce athavA nara-nArI vacce pUrvagraho zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 pahelAnA hovAne kAraNe hAdika ektA sAMdhatAM ke saMdhAtAM vAra lAgavAnI. tyAM lagI vizvapremano mArga na kheDavo ema nahIM. te cAlu to rAkhavoja. paraMtu mukhya lakSya tyAM nara-nArI ektA athavA naranArInI hArdika ektA taraphaja rahevuM ghaTe. tA. 5-9-80 saMtabAla jaina sAdhuoe je kaDakAIthI strI saMga tyajavAno che tenuM thoDuM paNa anukaraNa gRhastha kare to ThIka raheze eka vicAra Avyo - jaina Agamoe strIonA hAvabhAva ane nirvikArI sparza paNa saheje koIvAra kAmasara levA devAmAM thato hoya, toye te hAvabhAva nirIkSaNa vagerenI asara rahetI hoya, to temAM kaDakAI rAkhavI vadhu sArI. bane tyAM lagI jaina sAdhu vastu levA devAmAM ane badhI vAtomAM ajANatAM paNa strIsparza rakhe thaI jAya te aMge khUba kALajI rAkhe che tevuM thoDuM paNa anukaraNa karavAthI ThIka raheze, ema jo lAgatuM hoya to tema karavuM jarUrI kharuM. sAdhuone strIsparza varSa hoya che. uparAMta je Asana para strI beThI hoya te Asana paNa amuka vakhata lagI tyAjya gaNAya che kAraNa e AMdolano amuka samaya tyAM rahe ja - jene "oLA" kahI zakAya. tA. 25-5-30 saMtabAla paMDita javAharalAle je jhoka audhogika krAnti paratve rAkhyo teTalo jhoka grAma udhogo pratye Apyo hota to bhArata dIpI UThata sarahadanA gAMdhIe samayasara dilanI vedanA bhAratamAM AvI rajU karI, te jarUrI hatI. mULe to paMDita javAharalAle je jhoka audyogika krAnti paratve ane vijJAna paratve Apyo teTalo jhoka gRha-grAmodyogI gAmaDuM ane racanAtmaka vyApaka dharma bhAvanA tarapha Apyo hota to AjanuM bhArata soLe kaLAe dIpI UThata. rahI rahIne trIseka varSe janatA pakSe AMtararASTriya nIti jALavavA uparAMta gRha grAma udyoga tarapha daSTi to doDAvI, paNa rAjyasattAne gauNa zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 banAvI vikendrIkaraNanI vAta sAthosAtha na vicArI, tethI sattAlakSI ghaTako maLyAM hatAM te veravikhera banI gayAM. bhA. na. prayoganA kheDUta maMDaLonuM anukaraNa nahi thAya tyAM lagI rAjakIya pakSone kAbUmAM levA zakya nathI. hA, aMbubhAInA patrathI jaNAyuM ja haze ke "sarva sevA saMgha' vagere gAMdhI vicAranI saMsthAo je sAva nikaTa AvavA mathI rahI che, tema bIjI bAju sAdhu sAdhvI saMnyAsI gaNa paNa najIka AvavAnA dine dine saMyogo vadhatA jaNAya che. paNa janatA ane temAMya kheDUta maMDaLo to bhAla naLakAMThA prayoga anvayanAM kheDUta maMDaLonuM akSaraH anukaraNa karatAM na thAya (bhale gujarAta pUratAM) tyAM lagI rAjakIya pakSone kAbUmAM levA zakya nathI. tA. 29-8-80 saMtabAla jJAna ane kriyA ekbIjAnA pUraka che. banne sAthe hoya to ja pragati saMbhave gurudeva bolyA : "jJAna vinA AMdhaLApaNuM che to kriyA vinA pAMgaLApaNuM che. jema AMdhaLo ane pAMgaLo ekamekamAM otaprota thAya toja banne gati karI zake che, tema jJAnanI khAMdha upara cAritra caDhIne dore toja jIvana saphaLa, karmabaMdhanathI mukta thaI zake che. vizvagraMtha gItAmAM paNa "nAra vAgha " eTale jJAnAgnithI karmane bALI nAkhanAraja paMDita kahyA che. tA.ka. : A jJAna eTale phakta zAstrajJAna ke kAMIka bIju te aMge gurudeva prakAza Apo. gurudevaH mAtra zAstrajJAna e kharuM jJAna nathI. kharA jJAnamAM zAstra hoya che kharuM, paraMtu gauNapaNe hoya che. zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 gItA ane AcArAMga sUtra - anAsakti ane tyAga aMgenA AdhArabhUta graMtho, pratyakSa gurunA abhAve anusaravA tattvArtha sUtra" tamAruM sahaja manana vAMcI ghaNo saMtoSa thAya che. jema meM AgaLa lakheluM gItA mAtA che to AcArAMga pitA che. eka graMtha (gItA) anAsakta para jora Ape che to bIjo graMtha (AcArAMga) tyAga para jora Ape che. jIvanamAM jeTalI jarUra anAsaktinI che teTalIja ane kadAca tethI savizeSa jarUra tyAganI paNa che. jema bha. kRSNa gItAmAM kahyuM, "mAre kazuM karma karavAnuM nathI chatAM huM karye rAkhuM chuM kAraNa huM jo karma na karuM to mArI niSkriyatAnuM bIjA paNa anukaraNa karavA mAMDe, je IcchanIya nathI." tema bha. kRSNane lepa nahoto lAgato ane kaMsa jevA mAmA ane pUtanA jevAM mAsIne mAryA, gopIo sAthe rAsa ramyA, kujAnI kAmanA pUrI karI rUkmiNInuM apaharaNa karyuM. paraMtu tenuM anukaraNa karavuM na ghaTe. eTalA mATeja zrImad rAjacaMdra e matalabanuM kahe che "jJAnI kahe te karavuM, paNa kare tema na karavuM. tatvArthamAM jaina Agamono nicoDa che. e rIte enI upayogitA anivArya gaNI zakAya. zAstrIya AdhAro hoya to ja AcaraNamAM sAcuM joma AvI zake. kAraNa ke pratyakSa guru dareka ThekANe suyogya maLavAnAja nahIM. tyAre evA sAcA gurunA abhAvamAM emanA zabdo ane jUnI paraMparAgata vAto zAstromAMthI malI zakavAnI. saMdhyA, tA. 30-8-80 saMtabAla meM agAu kahyuM tema gItA ane AcArAMga - te bannene mAtA-pitA banAvelA. to have tattvArtha paNa e dizAmAM eka AdhArabhUta pustaka zAstra draSTie thaze. cAreya phIrakAone paraspara khabhekhadhA meLavI jagata cogAnamAM mArgadarzakapaNAnuM kAma karavA preraze. emAM zrImad rAjacaMdra AdhyAtmika dRSTie mukhya AdhArarUpa banI zake tema che. saMdhyA, tA. 30-8-80 saMtabAlA zrI sadagura saMge : vizvane paMthe
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 205 paM. javAharalAla mAtra rAjakIya kSetre rahI gayA jyAre vinobA rAjakIya kSetrathI vegaLA paDI gayA saMta vinobAjInA jIvana upara traNa mahApuruSonI mukhya chApa che: (1) Adya jagatu guru zaMkarAcArya (jJAnayoga) (2) jJAnadeva (bhaktiyoga) tathA (3) gAMdhIjI (karmayoga) gAMdhIjIe zrImad rAjacaMdranI satyadharmano uddhAra karavAnI vAtane zrImad prabhAvita thaI upADI laI potAnA nimitte samAjagata sAdhanAno yuga zarU karyo. jo e gAMdhIjInA adhUrA kAryane sarvAgINatA sAthe pUruM karavA mATe (javAharalAla) vaLagI rahyA hota to je. pI.ne je koMgresa virodhI rAjakAraNIya kSetra kheDavuM paDyuM te na kheDavuM paData, paNa paM. javAharalAla mAtra rAjakIya kSetre rahI gayA, ane saMta vinobA rAjakIya kSetrathI sAva vegaLA paDI gayA ane racanAtmaka kAryakarone sarva sevA saMgha rUpe saMsthAkIya rIte sAMdhyA kharA, paraMtu koMgresa (rAjakIya saMsthA hoI te)thI vegaLA rakhAyA. tene lIdhe e khAI pUravA moTA bhAganA sarva sevAsaMdhI kAryakaro je. pI.nA mAnasavALA kevaLa koMgresa virodhI banI gayA. koMgresa virodhI banavAnI sarva sevA saMghanA kAryakarone jarUra nahotI. kharI rIte eNe (sarva sevA saMghe) jAte koMgresathI upara UThI te (koMgresa)ne paNa upara uThAvavAnI jarUra hatI. alabatta rahI rahIne paNa ahIM (prathama guMdImAM ane pachI ahI) AvI ApaNI badhIja vAto lagabhaga sarva sevA saMghanA pramukhazrIe ane maMtrIzrIe apanAvI lIdhI hatI. tA. 28-10-80 saMtabAla "sApekSavALuM satya" eTale zuM te gurudeva samajAvo ? sApekSavALA satyane vyavahAru rIte oLakhavA nIcenA dAkhalAo upayogI che. eka mA potAnA bALakanI surakSA mATe tene koI saMsthAmAM mUke che ane pachI vAraMvAra maLavAnI IcchA rAkhe che paNa maLAtuM nathI. "mA" paNa AMdhaLI che ane peluM bALaka (bAlikA) paNa AMdhaLuM che. amuka vakhate maLavA Icche che paNa peluM bALaka te saMsthA taraphathI yogya ane saMpanna mA zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka bApane tyAM ucharI saMgIta-kalA niSaNAta bane che. paNa tenA manamAM potAnI mAe bIjuM lagna karyuM che te svArthane kAraNe potAne saMsthAmAM mUkyuM ema mAnI mA pratye dhRNA kare che. paNa jyAre kharI vAta jANe che tyAre pote dhAreluM khoTuM nIkaLe che ane satya to bIjuMja che. matalaba, banne pAsA hoI zake che. ekanI dRSTie eka satya ane bIjAnI dRSTie bIjuM satya. ekAMgI mANasa potAnA svArthanuM jue che ane eja svArthanA gaje saune mApe che. hA, AmAM paNa UMDe UMDe mohane kAraNe paNa AvI udAra daSTi AvI zakatI hoya che kharI. jo dareka sthaLe AvI udAra dRSTi Ave to sApekSa satyane samajyo che ema kahI zakAya. sAMja tA. 1-5-81 saMtalAla jIvatA mAnavI viSenA ucca bhAvone jAheramAM vyakta karavAthI viruddha pratyAghAtone AmaMtraNa ApavA jevuM bane che jIvatA mAnavI viSe ApaNA manamAM je ucca bhAva hoya, te ucca bhAva moTe bhAge ApaNA ja manamAM saMgharI rAkhavo sAro. zrI rajanIzane bhagavAna rUpe jonArAe potAne temanA mATe jAgelo ucca bhAva hRdayamAM na rAkhatAM jAheramAM vyakta karyo to Aja zrI rajanIza sAme be vartuLo ApoApa pedA thaI gayAM. eka vartuLamAM rAga, moha ane vyAmoha vadhato javAno to enA pratyAghAta rUpe bIjA vartuLamAM dveSa, dhRNA ane ativRNA pAMgaratAM javAnAM. AthIja vyaktinAM nAma ane rUpane pAchaLa rAkhI e vyaktimAMnA guNoneja ekaluM mahattva ApavuM ghaTe. Aja rasto rAjamArga che. prabhAta, tA. 17-5-81. saMtabAlA pUnA, tA. 1-2-81, ravivAra prANImAtramAM rahela prabhusattA ATha divasa thayAM eka nAnuM sapheda majAnuM kurakuriyuM gharamAM rAkhavA chokarAo lAvyA che. kUtaruM sarasa che paNa hamaNAM mAMduM paDyuM che. Aja mArI rUmanA bAraNe AvIne UbhuM. tenuM dayAmaNuM moTuM joI dila dravI gayuM. zrI sadgura saMge : vizvane paMthe
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUnA, tA. 8-2-8, maMgaLa parANe pyAru lAge tevA kurakuriyAno gaI kAle cAra divasanI gesTronI jIvaleNa mAMdagI bAda dehAMta thayo. te mRtyu pAmatAM gharamAM gamagInI chavAI gaI gurudeva prakAza Apo : gurudevaH prANImAtramAM eka evI prabhusattA che ke jene lIdhe aneka nAmarUpanI (saravANI) ekAtmatA che. teno khyAla A nAnakaDA ane eka rIte kudaratI prasaMgathI AvI gayo. vizvamayatA e narI vAstaviktA che. e koI gagana vihAra nathI tenI pratIti A galUDiyA nimitte thaI te ghaNuMja ThIka thayuM. pharaja paNa tamoe ane AkhA ghare barAbara bajAvI teno paNa saMtoSa (samAdhAna) levA jevuM che. AvA kudaratI kheMcANanI pAchaLa jema ApaNane "vizvamayatA"nI dizAmAM kudarata maiyA navA navA jAta anubhava karAvI sthira karavA mAge che tema zrImad kahe che tema mAtra prANIdayA paNa nahIM, tema mAtra aMtara dayA paNa nahIM. matalaba banne sAthe sAtheja vikasavAM joIe ane AkhA jagatanA prANImAtra sAthe Avo bhAva jagAvavA mATe ahamutva, mamatva ane moha upara aMkuza lAvavo paDe che. tA. 16-531 saMtabAla prANIyA tA. 17-8-81 prabhAtanuM pravacana A "galuDiyA" upara zrImadjInI AtmasiddhimAMnI be gAthAo yAda karAvI te paraja thayuM. e be gAthA A mujaba che. 1. "kaSAyanI upazAMtatA mAtra mokSa abhilASA bhave kheda prANidayA tyAM AtmArtha nivAsa" 2. "kaSAyanI upazAMtatA mAtra mokSa abhilASa, bhave kheda aMtarayA te kahIe jijJAsa." (Asi. 38 ane 108) eka lakSaNa AtmArthIpaNAnuM che. bIjuM lakSaNa jijJAsupaNAnuM che. matalaba e thaI ke sthULa prANI dayA to joIeja kAraNa ke dharmanuM mULa zrI sadgara saMge : vizvane paMthe
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 dayAja che. paraMtu jo aMtara dayA (bhAva dayA) sAtho sAtha na hoya to e bAhya dayA chevaTe kAyaratAne mArgeja laI jAya che. A uparathI bhagavAna kRSNa arjunane jyAre kurukSetre palAyanavRtti dAkhavI tyAre arjunane ThekANe lAvavA ghaNo prayatna karavo ja paDelo. Akhare to te vairAgya nahoto paNa moha hato. TUMkamAM kyAM ahaMtA mamatA jora kare che te jhINavaTathI ciMtavavuM ane jAgRti pUrvaka ja AgaLa vadhavuM hitAvaha banI rahe che. tA. 17-5-81 satalAla "gRhiNI gRhamucyate" gurudevaH ... mahApuruSoe darzAvyuM che ? ghara to mAtra gRhiNInuMja, gRhiNI gRhamucyate" tame e paNa joI zakazo ke patnI sAthe "dharma" zabda lagADAyA che. pati sAthe nathI lagADAto. A badhAno sAra e ke "dhara"nuM dharma maMDANa eka mAtra nArI uparaja che. jo Ama hoya to kamamAM kama roja bALakoe mAtAne prabhAta vaMdana karyA vinA cAleja nahIM. kahevAya che ke kaccha-mAMDavInA zAntidAsa AzAkaraNa potAnAM navI mAtA hatAM chatAM vaMdana karatA. varSono banne vacce nahIM jevoja phera hovA chatAM prabhAte vaMdatA, eTaluM ja nahIM paraMtu jyAre jyAre gharathI bahAra jAya, tyAre paNa vaMdana karIne ja thAya. tyAranA karoDapatinuM ghara AthI kevuM dharma nirbhara raheluM ane zobheluM ? A Teva ApaNe tyAM navesarathI pADavI jarUrI lAge to zarUAta karAvI devI sArI. atyAra lagI nArInuM mUlya ApaNA cAlu samAjamAM sAmAnya aMkAyuM che, temAM dharamULathI pheraphAra karavo paDaze. savAra, tA. 18-5-81. saMtabAla puruSArthamAM zraddhAnI jamAvaTa thAya tyAre ja saphaLatA sAMpaDe Akhare mAnavI to nimitta mAtra che. mULa upAdAna kAraNe to potAno puruSArtha che. alabatta e puruSArthamAM zraddhAnI jamAvaTa thAya che tyAre ja nimitta prabaLa hoya toya saphaLatA sAMpaDe che. vaLI AkhuMya jagata eTaluM to sabhara ane paraspara sahayogI che ke avyakta jagatane je jANe, juve ane mANe te ja samajI zake. eTale bhale ApaNe yaza ApaNA kahevAtA sagurune zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 209 savizeSe ApI paNa mukhyatve kharA yazanI adhikAriNI to sahu prayatna sAthenI zraddhA jamAvaTa ja che. gItAmAM ja kahevAyuM che ke je jevo zraddhALu ke jeno zraddhALu tevoja te. e bilakula anubhava nItaratI vANI che. tA. 15-81 saMtabAla praznaH gurudeva! "avyakta jagata" eTale zuM? zraddhA sivAya buddhithI Ane jANavAno bIjo koI mArga kharo? ... avyaktane pIchAnavA mATe zuM kriyA - sAdhanA karavI joIe? taramane anubhavAtuM majabUta avyakta jagata che te nakka hakIkta che mane to avyakta jagatano anubhava prathama prathama vadhu spaSTapaNe to eka varSanA raNApuranA samauna ekAntavAsa vakhateja thayo. pachI to 3Tha maiyA jApanA smaraNe eka comAsAno je zibira mATuMgAmAM cAlyo, emAM 30 maiyAnA bIja maMtra viSe paramasAthI priya nemimunie je vizALa pravacana ApyuM che te vAMcavAthI ane jyAM na samajAya tyAM pUchavAthI vadhu jANavA temaja zraddhA thatAM thatAM anubhavavA maLaze. atyAre ahIM to eTaluM ja ke e eka nakkara hakIkata che. jema AMkhe dekhAtuM jagata che tema AMtaramane anubhavAtuM majabUta avyakta jagata paNa che ja. bapore, tA. 3-681 saMtabAla zANI vyApaka dharmabhAvanA dareka saMpradAyamAM lAvavI joIe. bhArata sivAya duniyAno koIpaNa deza A karI zakaze nahIM vyApaka ane sAcI dharmabhAvanA jo saMpradAyo dvArA prasthApita na thAya to pArasparika vairanuMja rAjakAraNa khIlyA kare. ahiMsA-satya rUpa sAe vyApaka dharmabhAvanA dareka saMpradAyamAM lAvavI joIe. bhArata sivAya duniyAno koIpaNa deza A karI zake tema nathI. sabhAgye baMgalA dezanA mujibura rahemAne bhArata sAthe pUrI mitratA sAdhelI paNa sagAone teo svaccha na rAkhI zakyA - prajAmAM thoDo asaMtoSa thayo, teno durlabha laI amerikAe zrI sagara saMge : vizvane paMthe zrI sadguru saMge vizvanI vAto - 15
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 pAkistAna jevAne hAtho banAvI mujibura rahemAna kuTuMbanI kaleAma karAvI nAMkhI, to have enA kaDavA pratyAghAtomAMthI jhiyAnuM Ama thaI cukyuM e batAvI Ape che ke Akhare bhAratanI maitrI ja baMgalAdeze sAdhavI raheze. toja te dezanuM rAjakAraNa zuddha ane sAce mArge vaLI zakaze. bhAratanA vaijJAniko AkhI duniyAmAM potAno trIjo naMbara lAvI zakyA che, paNa haju AgaLa vadhIne teoe prathama naMbara meLavI levo joIe ane te zakya che, paNa te tyAreja bane ke jyAre dharmayukta vijJAnano ja vicAra karAya. ajapAjapavALuM kAvya nakkara anubhava para lakhAyuM che. e anubhava tamone akhaMDa puruSArtha e dizAno cAlu rAkhatAM avazya thaze. akhaMDa puruSArthanI sabuddhi ane sahRdayI samanvayI rIta cAlu rAkhavAthI e thaI zake. zrImadcAhakomAM karmayoganI jarUra zrImane eka mAtra gAMdhIjI ja pUrNa rIte samajyA ane temanI vAta akSarazaH jhIlI (ane) pachI bhArata dvArA jagatamAM AgaLa vadhyA. bhale thoDe aMze - eTale ke koMgresa saMsthAnA mAdhyame zuddha rAjakIya kSetramAM saphaLa thayA. bhAla naLakAMThA prayogane jeo upalA gAMdhI prayoganA anusaMdhAnamAM nIhALI zakaze teja A rahasyamayI vAta jANI AgaLa vadhI zakaze. matalaba ke gAMdhIvicAravaMta lokone upalI rIte zrImanI vAta gaLe UtarAvavI paDaze ane zrImad cAhakone gAMdhIjInA valaNa vartana ane e badhA mATe pAyAnI rIte AgaLa jatAM prayatno karavAnA kAryamAM lAgI javuM paDaze. eka vakhate, huM na bhulato houM to devalAlIvALA zrImad bhakta jesaMgabhAInA sasarA pakSanA "mAmA" ahIM AvelA, temaNe sarasa uddagAra kADhyA : "Aje zrImad cAhakomAM mULe to karmayoga ja khUTe che. jyAM lagI karmayoga AjanA bhakti jJAnamAM umerAze nahIM tyAM lagI zrImad prabhAva Ubho nahIM thaI zake. tA. 5-6-81 saMtabAlA noMdha : sva. zrI dulerAya mATalIAe gurudevanA jIvanano bIjo bhAga lakhela teno pUrvArdha gurudeva vAMcatA te bAbata zrI baLavaMtabhAIe temanA DAyarI pA. 2808 thI 2811mAM noMdha karI che jenA amuka avataraNo gurudevanA vicAro jANavA upayogI hovAthI atre Apela che. zrI sadaguru saMge : vizvane paMthe
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 211 basahI" levuM paryApta nathI. te sva vikAsa mATe "vaNI" levuM joIe vAMcananA roja rojanA jANavA samajavA jevA muddAo TAMkato jAuM chuM. te nIce mujaba che : 1. saMto, dvijo ane nArI, saMskRtinA dhAraka che. A traNa upara AjanI bhAratIya saMskRti TakI rahI che. 2. mAtra "sI" levuM paryApta nathI; te svavikAsa mATe vaNI levuM eTale potAnI pragati sArA mATe A saMkaTa, Aphata ke muzkelI AvyAM che tema mAnIsamajI arthaghaTana karavuM jarUrI che. A pramANe dRSTi rAkhavAthI vipattine jovAnuM daSTibindu badalAtAM harSa thaze ane Avela duHkhane sukhamAM kema palaTavuM teno mArga maLaze. bahujana samudAya mane - kamane sahI to le che paNa nimittane doSa devAmAM paDI jAya che eTale upara kahyuM pragatipoSaka daSTibiMdu AvatuM nathI. vinayano eka artha arpaNatA thAya che. AvA "vinayathI thatA phAyadA "vinaya"no artha "arpaNatA" paNa thAya che. paramAtmA pratyenI arpaNatA te bhakti. gurujana pratyenI arpaNatA te kartavya. AjJApAlana, prIti ane vicakSaNatA e traNa arpaNatAmAM hoya che. dharma vRkSanuM mULa vinaya che. gurujananA vinayathI satsaMga thAya che, rahasya samajAya che, vikAsa paMthe javAya che ane mokSa gati pamAya che. mATe "vinaya"nuM phaLa mokSa kahyuM che. vinayathI mahApuruSonI kRpA-prasAdI sAdhya bane che ane ahaMkArano lopa thAya che, sAcuM jJAna thAya che ane Atmadarzana pamAya che. upayoga" ane "pramAda" eTale zuM ? upayoge dharma - "upayoga" eTale Atma jAgRti, sAvadhAnatA - jayAM "upayoga" che tyAM dharma che. pramAde patana - pramAda eTale Atma-smalanA. pramAda eja pApa. pramAda paraharI puruSArtha karavo eja amRta. dhyeya pUrvakanuM sAvadhAna jIvana eja jIvana. "dhyAna" kyAre ane kayA prakAre thAya ? noMdha : vAcana daramyAna dhyAnano muddo AvatA gurudeva bolyA : mAtra sthULa dhyAnathI Atma vikAsa nahIM thAya, lakSa Izvara sAnnidhyanuM hoya to dhyAnamAM "tenI nikaTatA anubhavavA prayatna karavo joIe. anyathA zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 dhyAnathI thoDIka ekAgratA vadhaze te sAthe aham paNa vadhaze. SaripuonuM jora ghaTaze nahIM. krama to e che ke Saripuo zAMta karavAnI sAdhanA ane pachI dhyAnano mArga levo. Aje UlaTuM cAle che. Ta govadhabaMdhI mATe AmaraNa upavAsanuM aucitya AmaraNa anazana karavAnI zrI jJAnacaMdrajInI jAherAta badhA mATe ciMtAno viSaya banI gaI hatI. madhyastha sarakAre govadha pratibaMdhano kAyado karavoja joIe. tevo teozrIno Agraha hato. A aMge gurudevanuM maMtavya nIce mujaba hatuM. 1. gAyano prazna e sAmAjika, rASTriya ane eka rIte samagra vizvano che eTale AvA vyApaka praznamAM AmaraNAMta anazana jevuM AtyaMtika pagaluM na bharavuM joIe. 2. sarakAra upara ja AmaraNAta anazananI hade dabANa lAvavuM barAbara nahIM gaNAya. vadhate oche aMze sahu doSapAtra che. vaLI lokazAhI sarakAra hoI koI eka vyakti nirNaya karI zake evI sthiti nathI eTale lokamata taiyAra karI lokamatanA naitika dabANathI sarakArane kAnUna karavo paDe te bhUmikA pedA karavI joIe ane lokamata taiyAra karavA mATe tyAga ane tapano zuddhi prayoga jevI prakriyA asarakAraka banI zake eTale dhIrajathI A prakriyA calAvavI joIe. ApaNA svAmIzrI jJAnacaMdrajI aMge tamone sAro ane preraka anubhava thayo. baMgasAhebane paNa mITho anubhava thaelo jANyo. tAjetaramAM madAlasAbenano paNa emanA TUMkA sahavAsa pachIno sAro paricaya thayAno patra che. TUMkamAM nikhAlasatA ane namratA banne guNo emane sahaja che jethI bhUla ke bhUlo thAya toye kAM to nisarga cetave ane kAM to svayaM vicArathI - svasUjhathI paNa cetI jAya gItAmAM AthI kahevAyuM che ke "nahi kalyANakRta kazcit durgatim tAta gati." s zrI sadguru saMge : vizvane paMthe saMtabAla
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 213 upavAsa rUpI tapa ? gRhasthAzramI mATe AtmIyatA kyAM kyAM jarUrI che mULe to jAta zuddhi ane jagatazuddhi mATe ja upavAsa rUpI tapa hoI zake: gAMdhIjI AvyA pachI jagatazuddhi mATenA temanA upavAso kudaratI rIte vadhu ne vadhu AvI paDelA joyA. uparAMta ahIM eka bIjI vAta paNa noMdhavA jevI che te e ke Akhare to prANImAtranuM adhiSThAna eka che (e arthamAM adhiSThAnathI AtmA eka gaNAya) to pachI sAmAnA doSo ghaTADavA e paNa ApaNuM anivArya kartavya banI rahe che. tyAM A potAnuM ane A pArakuM evA paNa bhedo (zarIra judA hovA chatAM) nathI rahetA, evI atUTa AtmIyatA jAme che. gRhasthAzramI mATe AvI AtmIyatA prathama mA-bApa mATe paNa pachI dharmapatI (ardhAganA) sAthe abhUtapUrva pAmI zake che. jo moha-mUcha ghaTe ane vikAra vAsanA saheje TaLe to ja A anubhava sahaja bane. tA. 25-11-81 saMtabAlA kAryakatAMnI sArI bAju joI te vikasAvo piDe piDe judI buddhi hovAnI eTale dareka kAryakartAnI sArI bAju joI tene vikasAvavAnI tathA potAnA vicAro rajU karI saMtoSa pAmavo ane AtmanirIkSaNa karatA rahevAnuM. jApa e eka avyakta jagatanuM mahattvanuM aMga che. jeTale aMze ApaNI e praznamAM nispRha lAgaNI hoya teTale aMze enI acUka asara thAya che. hA, jApa sAthe kAMI kAMI tapa-tyAga joDIe to enI vidyutavegI asara thAya. dA.ta. amuka divasa lagI viSaya-vAsanA para aMkuza athavA, amuka samaya lagI vAcA-mauna va.va. DAyarImAM sahaja phuraNA ane sahaja preraNA na thAya, tyAM lagI have DAyarI na lakhAya to te kheda karavA jevI nahi paNa saMtoSa levA jevI bAbata gaNavI. tA. 25-11-81 saMtabAla zrI sara saMge : vizvane paMthe
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 darda ApIne vikAra-vAsanA upara kAbU meLavavo te doSayukta che kharI rIte darda ApIne vikAra vAsanA para kAbU meLavavo e upAya doSayukta gaNAya. UlaTa vAtsalya vadhArAvIneja vikAravAsanA para kAbU lavaDAvavo teja nirdoSa upAya gaNAya. zraddhA AMdhaLI hoI zake ? zraddhAnA ApaNe traNa bhedo pADIe chIe. (1) azraddhA, (2) suzraddhA ane (3) aMdhazraddhA. paraMtu svAmI vivekAnaMdanI aMdhazraddhA pratyenI TIkAne rAmakRSNa paramahaMsa jema kahe che : "zraddhA kadI AMdhaLI hotI ja nathI.'' paNa eTaluM kharUM ke zraddhALune je dekhAya te bIjAne na ja dekhAya. ethI lAge ke A AMdhaLI zraddhA che tevuM A bAbatamAM che. jema vahAlI ziSyA, unnatahRdayA bahenaprabhAne A vakhate lAgyuM ke 'gurudeva ciMtAmAM che' kharI rIte ciMtanato raheja, nAvaDA ane dillI banne taraphanuM; kAraNa ke jyAre zuddhiprayoga (zuddhi sAdhanA) have vizvavyApI banavA jAya, tyAre temAM kyAMka kSati na AvI jAya te vicAravuMja joIe nahIM to lokazraddhA poteja tUTI jAya. kAraNa ke bhA. na. prayogane gujarAta vyApI, rASTravyApI ane jagata vyApI banavAnI taka AvI UbhI che tyAre khUba sAvadhAna rahevuMja paDe. paNa prabhAne "ciMtAturatA" jaNAI. ema mAnavInI kalpanA pramANeja sAme ghaNI vAra dekhAya evuM banatuM hoya che. tA. 25-11-81 saMtabAla gurudevanI chellI noMdha Fizel, dl. 26-3-82 noMdha : sadehe gurudeve joyelI ane lakhelI A chellI noMdha ane tapAseluM lakhANa che. 25-2-82nA prabhAte pakSaghAtano humalo gurudevane thaelo ane harakIsana hospiTalamAM tA. 26-3-82nA 10-55 samaye mahAnirvANa gurudeva samAdhi dvA2A pAmyA. Ta loTa zrI sadguru saMge : vizvane paMthe
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 215 viSayasUci [ 2 ......... 69 0 ) aham pAnA naM. 1. ahamUtA-mamatA ogaLyA vinA vizvamayatA azakya *..... 12-4ra 2. vyaktittvane ogALavAnI jarUrI... ahaMkAranuM vidhAyaka pAsuM... 4. ahaMkAranA prakAra........... 5. aham ane svaccheda "zubha"ne ADe Ave tyAre..... 6. gurubhAvano nAza kevI rIte kare che. .......... 7. gauravagraMthi temaja lAghavagraMthinI jarUra nathI 8. aham ane svaccheda vacce phera....... 9. aham sAthe satata jAgRtinI jarUra ..... 10. ahasthI mizrita Agraha haze to tarka paNa gaLe na Utare.... ***** 78 11. namratAnI jarUra -. 100 12. ahamuthI mukta vyaktine TakarAmaNo asara karatI nathI. .......... 162 13. svamAna ja abhimAnane parAjita kare. ........ 149 14. ahaMkAra .... ..... 179 15. namratAmAM paNa aham chUpo rahela hoya. ............. .... 189 indirAbahena gAMdhI 1. "huM tene vyakti tarIke joto nathI".. .... 83, 85, 100, 133 2. indirA ane jayaprakAzajI ekabIjAnA pUraka thAya ........... .......... 46 3. alhAbAda hAIkorTano cukAdo...... 4. temanI bAbatamAM gurudevanAM lakhANa... temanA vize vinobAjIno abhigama. ....................... ...... 76 6. temanA AgamananI bhabhako........ ......... 132 7. temanI sAthenI mulAkAta vize.. ........ 134 8. teo eka upayogI saMsthAnA nibhAvanAra.. 9. cUMTaNImAM temanA rAjano aMta. 144 10. temano sattAno nazo.. 145 11. emanA aMge gurudevanA pratyAghAto .. ........ 147 12. kaTokaTInI viSamatAo mATe emanI javAbadArI 158 13. koMgresane mAtra temaNe ja TakAvI che. 160 14. morArajIbhAI tathA je.pI. - indirA ................. 160 15. indirA ane saMta vinobA ....... 191 kaTokaTI (baMdhAraNIya) 1. kaTokaTInA vAtAvaraNamAM vizvamayatA...... nyAyataMtramAM dakhalagIrInA prayAsa.......... 3. netAgIrInI khAmI ..............95 136 .........
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. 5. 6. gAya prana 1. jaina sAdhuoe upADI lIdho hota to 2. 216 dhIraja ane sahanazIlatA Take tevA saMjogo. kaTokaTI aMge vinobAjI kaTokaTInI viSamatAo mATenI javAbadArI gurudevanI rIta ane vyaktitva da. 7. govadha baMdhI mATe AmaraNa upavAsanuM aucitya 1. 2. temanI vAto sAMbhaLavAnI kakSA 3. 4. 5. 1. 2. 3. temano prANImAtra pratyeno sUkSma prema ane ciMtanazIlatA. 1. 2. teo guNAtitatAnI bhUmikAthI AgaLa. temanI vicAradhArA ane vyavahArikatA teo eka acchA zikSaka 8. ekAMtavAsa daramyAna skUla kAvya... 9. khoTI ruDhione kADhavA temanA upavAsa 10. ziSyanI tIvratAne haLavI karavAnI temanI rIta 11. vicAra pravartaka tarIkenI temanI rIta. saMtabAla pachI zuM ? 12. 13. ciMcaNathI muMbaInA pravAsa aMge 14. moTA gurudevanA zatAbdI prasaMge 15. muMbaI vihArayAtrA aMge 16. gurudevanI paMkti 17. jainAcArathI jarA paNa vimukha na thayA. 18. pUrNAhuti pravacana camatkAra manuSya svabhAvane hala karavAnI emanI rIta ghaDapaNe temanuM svAsthya cAritra ja moTo camatkAra che "mArI pAse te nathI'' cAritrano paDachAyo che ciMcaNanAM smArako 1. te aMge 2. samAdhino hetu . javAharalAla neharu grAmaudyoga mATe aughAMgika krAMti jeTalo jhoka Apyo nahIM rAjakIya kSetre ja rahI gayA 96 137 159 195 212 14 15 15 ra6 27 28 44 56 58 88 92 .......96 128 129 130 131 154 155 105 193 114, 197 158 181 202 205
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 126 jainatva 1. eTale zuM? ? ....... *..* 138 jainadharmanI vizeSatA-guNapUjA. ........................ 29 jainadharmanI vizeSatA-sthAvAda ... ............................ 30 AMtaratapanI jarUriyAta.. ....... 178 ATha prakAranI dRSTi ... *... 179 syAdavAda - ahiMsAnuM vidhAyaka rUpa......... ....... 179 anaMta jIvonI AtmakyatA .. "....... 188 8. jaina sAdhuonA strI-saMgatyAganI kaDakAI .......................... *********** 202 gItA ane AcAroga sUtra.. ....204 dharmamaya samAjacanA tenA itihAsanI jarUra .. sarvadharma upAsanA....... ........ 139 kudaratamayatA jaDa AkarSaNone gauNa banAve che .............. 162 dhana ekAMtika rIte puNyanuM ja pariNAma nathI................. 164 samAjaracanAnI vizvavAtsalyanA dhyeyanI pravRtti .. mAnavajIvananuM sArthakya-khAmIo ane khUbIo.. ...... 167-68 7. karmayoga ane jJAnayogano pAyo bhakti............. 168 samAjasAdhanAthI banI zake ......... 169 9. sAmAnya gaNAtA mAnavIo paNa AgaLa vadhe .................. ....... 170 nyAyasaMpanna AjIvikA 1. tenAthI sadAcAra ane paisAno thato meLa........ *****.91 2. TrasTIpaNAno lepa.......... ..... 99 noMdha-lekhana 1. DAyarI lakhavAmAM sAvadhAnI. 2. emAM keTaluM lakhAyuM te agatyanuM nathI. 3. kriyArUpa na banavuM joIe. nara-nArI, pati-patnI 2-nArI ekatA.. .............. 40 2. naranArI otaprotatAmAM vAsanA kSayanuM mahattva.................. ................ 3. pati-patnInA pArasparika samarpaNanI agatya. 4. puruSane aham ogALavAnI zarUAta gharathI ja karavI joIe nArIgauravane premapUrvaka apanAvavAnI jarUra... 53 6. gurukRpA karatAM nArIkRpA AgaLa Ave che...... 7. puruSa-strI daSTi,..... **********...... 49 - 4 60 12)
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8. 201 218 vAtsalya ane viveka ............. ..... 168 9. maraNam biMdupAtena / na ................... ..................173 10. sthULa zakti vadhe tyAre takedArInI jarUra.................................. 193 11. nara-nArI ekatA. ......... 196 12. apekSA rahita saMbaMdho. ........ 198 13. saMbaMdha mAtrane AtmalakSe jovo. 198 14. tanmayatAnI dharmamaya samAja mATe jarUra................ mADha ja 22******************************************* 200 15. gharelu bAbatomAM kSullaka mAnavAnI bhUla................... ****************** 200 UMDe UMDe jAgatA vikAra mATe jarUrI nikhAlasatA ..... ..........******* 17. strIsaMganA sAdhutyAganA anukaraNonI gRhasthane paNa jarUra ........................ 202 18. kRdiof pRmucyate | ......... 208 19. gRhasthAzramI mATe AtmIyatAnI jarUra ................... .................... 213 | vikAra-vAsanA para kAbU ........ ......... 14 21. nArIjAtine thayela anyAyanuM sATuM. ......... 111 nyAyataMtra 1. samAjalakSI hovAnI jarUra ... ******** 104 puruSArtha ane vikAsa 1. ahaMkArarahita.. .......... 33 2. eTale zuM?.......... ........ 141 3. kAmano doSa kADhavA karatAM puruSArtha vadhAro .. 16 1 4. puruSArthamAM zraddhAnuM sthAna ......... 177, 208 5. sAco puruSArtha eTale AtmAnI zodha........ ............ 106 pratikAra 1. tenA svarUpo ane upayogitA............... prakIrNa 1. najIkanA sAthe vicAraekatAnuM mahattva............ phaMDa-phALA mATe dhakkA khAvAthI dharmakrAMtine dhakko pahoMcaze vicAronI rajUAtamAM samatulAnI jarUra. *************** pUrvagraho khaMkheravA viSe ..... sAmAnA khoTA vaLAMka sAme paNa udAsInatA... ............... 6. mAMdagI ApaNI kRti che............. je Ave che te Izvaraprerita hoya che .................. marajiyAta sAdAI kema rAkhavI...... sarakhAmaNInI Teva koI vAra kuTeva bane che.............. .. 101 10. "tArA saMgano raMga na lAge, to tuM vaiSNava kAco.......................... ........ 101 .............. 0 hm $ fy l $ 1 0 $ = ja ja l l l l l 0 ka (9
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14. sIyA i 113 219 11. nimitta nAnuM ke moTuM - sarakho bhAga bhajave che 102 12. sAmI vyakti pratyeno bhAva.. .... 12 13. sAdhakanA zarIranI sudaDhatA jarUrI . sAco puruSArtha eTale AtmAnI zodha, ............. 15. saurASTra vIronI bhUmi che 12. phaLa nisargAdhIna mAnavuM.. 'nA nA ............................ prema sAthe pratikAra ...... ... 11 2 18. uttara meLavI jIvana jIvo 18. satva, rajasa ane tamoguNonI arasaparasa asara ... 113 20. bIjAe karavAnI vAta ApaNAM para lagADavI 115 21. vyakticetanA ane vizvacetanAno tALo ..... 115 22. nikhAlasatAnuM mahattva... .............. 116 23. aMgata saMbaMdhomAM sahiSNutAnuM sthAna........................... .......... 118 24. premathI Takora karo ................. 121 25. navI peDhIne Agamo samajAvavAnI rIta................ ....................... 134 26, TrasTI siddhAMta . ...................... 140 27. muMbaI - mohamayI ke vairAgyamayI ? ..................... 14 28. sajjanatA vicArazIla mAnavIno svAbhAvika guNa che................ 149 29 mitranI uNapa mitra dUra kare te zaktipAtanI kriyA che. ........... 158 30. zrotA banavAthI ciMtana prakriyA khIle che. ........... 160 31. sAdI khANIpINIthI thatA lAbha. .......... 163 32. lakSahIna dhaniko dayA khAvAlAyaka che ...................... .......... 163 . vidyArthI jevI sAdhakanI sthiti, ........ 171 4. ApaNI prasannatA ke aprasannatAmAM dUranA Aptajanono phALo..... bhUla badhIye bhUlI jaje, kadi jo bhUla kabUlI jAje............ ........ 176 39. saMkalpapUrtinuM mahattva......... ...... 183 37. AtmaniSThAnuM mahattva... " ........ 184 38. AMtaramukhatA. .................. 185 39. nijAnubhavonI lahANa ................ ................... 37 40. nikhAlasatA ane puSkatAmAM virodha nathI. ................. ................... 39 41. nikhAlasatAmAM jAgRtinI jarUra ............ 42, 80 42. chetarapiMDInA prakAra , .................... 42 43. nAnA mANaso mAraphata moTA kAmo .................. 48, 60 44. zaMkA ke saMzayanuM mahattva ane maryAdA................. 45. gAmaDAMne saMgaThita karavAnI jarUra... 46. tattvamAM ane vahevAramAM maulika satyanI jarUra .................. 47. sevA karatAM vAtsalya zabda vadhu yogya che. : : (t : 35. : : ...... - , ja : * ja ja : : da 8 : na ja
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48. bALakonI saMskAravRddhi . 49. jUnI Tevone pAyAthI halabalAvI mUko 50. AtmIyatAthI otaprota thavuM 51. medAna choDAya ja nahIM. 52. mohane dhRNAthI para rahevAthI taTasthatA Ave 53. UtAvaLa e hiMsA che 54. du:kha prabhunI yAda tAjI karAve 55. 56. parigraha, prANa ane pratiSThA homavA taiyAra rahevuM. samAjaracanAnA traNa vAhano 220 57. AkAMkSA ane saMtoSa. 58. bIjAne dharma pamADavAnuM mahattva.. 59. grAmAbhimukhatA ane AtmAbhimukhatA saMtabAlajInA be bhakto F0. 61. mAnavasaMbaMdhanA traNa prakAro 62. audyogika krAMti jeTalA jhokanI jarUra grAmodyoga mATe paNa. jJAna ane kriyA ekabIjAnA pUraka 63. 64. sApekSa satya zuM 65. jIvatA mAnavI viSenA ucca bhAvone jAheramAM vyakta karavAnA pariNAmo 66.puruSArthamAM zraddhAnI jarUra avyakta jagata che 67. 68. vyApaka dharmabhAvanA 69. 70. 71. upayoga ane pramAda eTale zuM ?. zraddhA AMdhaLI hoI zake ? 72. 73, dareka kArya prabhu arthe bALadIkSA 1. tenAM dUSaNo bhAratIya saMskRti gujarAtanI AryabhAvanA 1. 2. 3. 4. 5. E. 6. .. 9. ''sahI'" levuM paryApta nathI "vaNI" levuM joIe vinaya eTale arpaNatA bhAratanI garIbI-abhiSAya ke AzIrvAda ? dharma eka, jIvana bIjuM, evA bhAgalA nathI A deza mUDIvAdI, komavAdI ke sAmyavAdI nathI grAmya saMskAranuM mahAdhana kudarata maiyAnI samatulA sakriya adhyAtma saMskRti gharathI jagata sudhI pahoMcI che cinmayAnaMdajI, AnaMdamayajI ane zrI araviMda 94 78 80 81 81 8 2 2 86 85 187 191 193 194 199 202 203 205 ...... 206 208 209 209 211 211 211 214 173 1 1 32 63 -- 98 1 2 3 12 7 138 157 196
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ morArajIbhAI desAI 1. rAjasattA dvArA thanAra parivartana bAbata,... 2. morArajIbhAI - je.pI. - indirA ... moTA gurudevanA vicAro mRtyu 1. mRtyu bAdanuM jIvana. 2. 3. 4. yoga ane dhyAna 1. ciMtA ane dhyAna 2. 3. 4. 5. ekAgratA .. jApa... 7. taMtra vidyA nahi paNa cAritra .. dhyAna kyAre ane kayA prakAre thAya 1. 2. 3. 4. 5. .. 7. mRtyulokano amRtakhoLo - bhAga 2 mRtyuthI prANane ArAma maLe che mRtyu vakhatanI mAnasika sthitinI agatya ... rAjakAraNa A kALe to samAjasAdhanAnI jarUra che trATaka eTale AMkha dvArA Atmazakti mAnavatA-mArgAnusArIpaNA sivAya AMtardhAna na thAya rAjakAraNa ane vizvamayatA cUMTaNInAM aniSTo bhAratamAM lokazAhInI jarUra. 1. 221 8. koMgresanI bAhyaklevaranI jarUra rAjasattA dvArA parivartanathI thatI musIbato rAjakAraNa janatA AdhIna bane rAjakAraNano saMgaThitapaNe vicAra lokalakSI lokazAhI bhAratamAM zakya che 9. indirA rAjyano aMta 10. indirAno sattAno nazo 11. rAjasattA upara naitika aMkuzanI jarUra 12. indirA aMgenA pratyAghAto vastI niyaMtraNa 1. kRtrima upAyo jokhamI . vinobAjI vinobA ane sarvasavA saMgha 187 160 150 3 ........... 22 .......... Yo ..........53 10 101 111 170 186 189 197 212 54, 56 62 83 da 75 66 104, 186 121 144 145 146 147 90 27
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 ***** 38 3. ... x kaM .........84 114 .... 137 138 138 ..... 183 205 $ = da = 0 - ......... ........... - 1 ............. 1 - ........ 20, 71 .......... 0 Y gAMdhIjInuM dhArmika aMga .... AcAryonuM anuzAsana . vAM emanA vize Avela rIporTa ... kaTokaTI aMge vinobA ......... imarajansI aMge pharela valaNa ...... gAMdhIjI, vinobAjI ane mahAdeva desAI........ 8. temanA be moTAM kAmo. rAjakIya kSetrathI vegaLA paDI gayA........ vizvamayatA 1. vizvamayatA zuM che. jIvananuM saLaMga darzana.. vizvamayatAnAM sopAna. vicAraekatA ane "jagatyAt jagata'no artha......... mahAvIranI vizvamayatA ........ ahastA-mamatA ogALyA vinA te azakya. tene mATe ciMtA nahi paNa ciMtana jarUrI. jyotithI jyoti' pragaTe ........... vizvamayatAnI vyApaka samaja....... 10. paLepaLanI jAgRti.. 11. lohInA ke mitratAnA saMbaMdho zuddha rAkhavAnuM mahattva...... 12. pUrvagraha parihAranI jarUra......... 13. vahetA pravAho sAthe anusaMdhAna 14. sAmenA pUrvagraha sAme joyA vinA nikhAlasa vartana jarUrI 15, nivRttilakSI pravRtti ane pravRttilakSI nivRttinI jarUra. 16. cetanAnI ekarUpatAthI bahirAtmadazA dUra thaI zake .... 17. rAjakAraNa vizvamayatAmAM levuM..... 18. tenA mArge thato vyaktitvano vikAsa ....... 19. jIvana ane jagatano samanvaya .............. 20. chetaravA karatAM chetarAvuM uttama che.. 21. vizvamayatAmAM mAnavImAM na hoya tevA guNo paNa dekhAya che 22. vizvamayatAmAM vAsanA ubharAya te asaMbhavita nathI .. 23. temAM saMbaMdho anAyAse vadhe teTalI vyApakatA vadhe ..... 24. bIjAnI bhUlomAM ApaNI bhUlo jovI ................ 25. emAM AvatAM vidgomAMthI ja supariNAma Avaze ra6. vizvalakSIne karmakAMDamAM rAcavAnuM na posAya.. 27. prANImAtramAM vAtsalya reDI vizALa cetanAnI najIka javuM. 8. koIvAra pariNAma zUnya Ave paNa hiMmata hAravI nahi 29. paraspara saMkaLAyela jagata ........ 30. ApaNAM kalyANa mATe paNa te anivArya che....... = Y 9i e - - >> 2 ra - ra - ra ........... 54, 56 ............... ............ u = - 0 - w 9 w = } w 2 } ) 0 } N } N } N } N ......... .......... u to S S o } ........ ....... o SS SS 6
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 223 V 31. vizvamayatAmAM koI parAyuM nathI ...... 113 32. gharanAnuM baradAsta karavA pAchaLa vizvamayatA. 119 33. vizvamayatAnI sAdhanAmAM saune sAthe lo... 121 4. chevaTe to nisargamaiyAne bharo 140 35. nisarganI Akasmika madada ....... 143 36. koInuM pheravyuM pharatuM nathI ..................... 144 37. savagIpaNAnuM nirUpaNa.................. 145 38. sAmAnya gaNAto prazna paNa addabhuta banI jAya che . 156 39. temAM guNa-alpaguNI ke guNahIna-sahu upayogI che 159 40. tenA mA anAyAsapaNuM ane taTasthatAnI jarUra che.. 16 ra 41, samAjaracanA mATe vizva vAtsalyanA dhyeyanI pravRtti........ 42. sattAnA parivartananI mAphaka saMpattinuM paNa thavuM jarUrI che 43. vizvamayatAnI niHspRhatA... 44. vizvamayatAnI traNa vAto. 175 45. aMtaramukhatAnI kharI dizA 175 46. prANImAtramAM rahelI prabhusattA ... 206 47. prANIdayA... 209 sagara 1. kharI guru zraddhA kevI hoya ................. *************.. 28 2. niHsaMzaya banavA gurunI jarUra ....... 3. gurune paNa ziSyanI zraddhAnI madada maLe che svaccheda Adi rokavA gurunI jarUra . zubha ane satya tarapha AgaLa vadhAre... guruzraddhA DAmADoLa thAya tyAre ....... 7. gurunI gebI zaktino anubhava vivaza thato nathI...... 8. samatula mATeno viveka saguru sivAya Ave nahIM 109 9. gurupUjAmAM atizayokti doSa .............. ......... 132 10. gurunI jarUriyAta keTalI ? - kedAranAtha... ......... 142 11. guruIjhama........ .... 143 12. guru AjJA tathA AzIrvAdanuM mahattva..... 179 13. guru mahimA-aSADhI pUrNimA.. ............ 181 14, "savaeNjIva karUM zAsana rasI'. 182 15. pratyakSa gurunA abhAve, gInA ane AcArAM sUtra anusaro ....................... 204 sAdhutA 1. eTale vicAramaya jIvana........ ............... 89 2. sAdhu zodhavAnuM mana hoya to sAdhuo maLI rahe che..... .......90 sAdhuoe kevaLa svasAdhanAmAM macyA rahevuM emAM kartavya kSati che................... 1papa 4. jIvana khaMDa khaMDamAM vaheMcavuM temAM Atmati nathI .........., 156 5. sAdhu-sAdhvI ane zrAvaka-zrAvikA eka ja naukAnA besADu che ...................... 156 = S VOO www R ( 0 0 3. sA:
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ ........ 81 . 0 = 0 da 0 6 da 1 6 - 224 6. sAdhu-saMtoe Adarza gRhasthAzrama bane tevuM karavA lakSa ApavuM.................... zreya ane preya 1. zreya mukhya ane preya gauNa.. 2. nAnI zraddhA paNa zreyanI sAthe premamAM madadagAra thAya..... samAjagata sAdhanA 1. dharme ja rAjakAraNa ane jIvananA tamAma kSetromAM prabhutva rAkhavuM joIe...... 110 2. prajA ghaDatara, prajAsevaka ghaDatara, saMgha ghaDatara ne rAjakIya kSetranA saMkalananI jarUra .......... ................... 110 3. samAjaracanA dharmamaya banI zake.. .......... 169 sarvAgINa sAdhanA...... ...... 188-189 samAjagata sAdhanAnI agatya.. ........... 192 saMsthAnI pravRtti kAryakaro vize udAra daSTibiMdunI jarUra 2. kAryakaronuM yogadAna ....... .......... 3. saMsthAnA pracAranI jarUra ............. 4. kAryakaronuM DAmADoLapaNuM thAya tyAre zuM karavuM 5. bhA.na. prayoganI vicAradhArA ... 6. kAryakartAonA vahevAramAM tattvapUrti... ........ 87 7. kAryakaronI bIjI haroLanI jarUra ................. ........ 107 8. saMsthA dvArA thatAM saMbaMdhonI agatya. 108 9, bhA. na. prA. saMghano vyApa.......... 10. sahakAryakaronuM vyaktigata mUlyAMkana. 11. niSThAvAna kAryakaro UbhA thatAM hoya to ja pravRtti vadhAravI. 12. kAryakartAnI sArI bAju joI te vikasAvavI... 213 zrIma-vartuLo 1. saMkalananI jarUra ......... 193 2. ciMcaNano zrImad vibhAga .......... 107 3. gAMdhIjIvana upara zrImadbhI asara ....................... 4. DaoN. sonejI ane temanuM vartuLa ....................... .......... 187 5. zrImad cAhakomAM karmayoganI jarUra.. ......... 2 10 zraddhA 1. te daDhAya to nirbhayatA...... 2. tethI lAbha kone ? 3. je thAya che te sArA mATe - zraddhAne majabUta kare che..... 4. huM kahuM tema prabhue vartavuM joIe ema mAnavAmAM zraddhA kAcI paDe che ......... pa. tarka samAdhAna sAthenI zraddhA ........... papa 6. aMdhazraddhA ke azraddhA.......... 117 118 2 8 je jI 2 . ***** 79
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina siddhAMta mujaba A samagra vizva (brahmAMDa) eka atyaMta vyavasthita taMtra che ane carA-cara samagra sRSTi te taMtranA eka bhAgarUpe ja tenA svata: saMcAlita niyamo mujaba ja cAle che. mANasa A taMtrano eka bhAga che. koIpaNa taMtrane je vyavasthita ane saraLa calAvavuM hoya to te taMtra ke yaMtranA dareka bhAge potAnuM kAma vyavasthita ane saraLa rAkhavuM joIe. dA.ta., game tevuM vizALakAya yaMtra hoya jemAM moTA cakro gatimAna thatAM hoya ane jenI yAMtrika racanA aTapaTI hoya, paraMtu teno eka nAno sarakho bhAga, eka skU ke eka cAkI, vyavasthita kAma na kare to AkhuM yaMtra aTakI paDavAno saMbhava Ubho thAya. te ja rIte A vizvayaMtranA eka nAnA bhAgarUpe ApaNe yaMtrane anurUpa vyavasthita jIvana na jIvIe ane ApaNI jAtane mahAyaMtranA bhAgarUpe na gaNIe to tenI viparIta asara AkhA yaMtra upara thavAnI ja. mArI samaja pramANe vizvamayatA pAchaLano A tarka che. satya, ahiMsA, asteya, aparigraha ane brahmacarya te pAMca siddhAMto je A vizvataMtranA pAyA che te lakSamAM rAkhI mAnavajIvanano vyavahAra cAle to A vizvataMtranI je viSamatAothI ApaNe pIDAIe chIe te viSamatAo dUra thaI jAya temAM koI zaMkA che ? AthI "vizvamayatA' zIkhave che ke ApaNe ApaNI tamAma pravRttiomAM samagra vizvane lakSamAM rAkhIne vizvayaMtranA eka hissA tarIke vizvamaya thaIne vartana ke vyavahAra karavo. vizvayaMtrano koI eka bhAga ke hisso bIjA bhAga ke hissA karatAM vadhu agatyano che tevI mAnyatA ja bhUlabharelI che tevuM eka vAra samajAI jAya to ahiMsA, satya ApoApa pragaTe, ane vyaktigata jIvana samAjagata bane AthI vizvamayatAne munizrIe je agatya ApI che te tatra yogya che. (AmukhamAMthI) traMbakalAla u. mahetA (TI. yu. mahetA)