________________
ગમે તે પ્રાણી થયો તો પણ તે શાંત અને આનંદિત હશે. આવી દશા ઘણાં જનાવરોની પણ આપણે જોઈએ છીએ. શ્રીમદુને તેમના બસો જન્મોનું દર્શન થયું અને છેલ્લા બે જન્મોનું જ્ઞાન થયું હતું એમ તેઓ કહેતા, તે વાત કાલ્પનિક નથી, સહજ અને શક્ય છે. એટલે આ જન્મે “વિશ્વમયતા-ઈશ્વરમયતા' દ્વારા જે વિશાળ દર્શન સાધકને થાય છે, તે દષ્ટિ છેવટે તે સાધકને, જીવનનું “સળંગ' દર્શન કરવાની શક્તિ આપે અને સાધક પોતાના પૂર્વજીવનને જોઈ કે જાણી શકે તેમાં આશ્ચર્ય કશું નથી, તે સહજ છે ભેટ “વિશ્વમયતાની સાધનાની.
જીવનનું સળંગ દર્શન મહાવીર, બુદ્ધ અને ગાંધીજીએ “વિશ્વમયતા’ની - ઈશ્વરમયતાની આરાધના પોતાના જીવનમાં કરી અને તેથી જ તેઓ જીવનનું સમગ્ર દર્શન કરી જીવનને સળંગ' જોઈ શક્યા, તે હકીકત યાદ રાખવા જેવી છે. મનુષ્યનું અહમ્ અને મમત્વ જ તેના જીવનને અનેક ખંડોમાં વહેંચી નાખવા અને ટુકડા ટુકડા કરવા પ્રેરે છે. હકીકતમાં જીવનના ભાગ કે ખંડ છે જ નહીં, તે સળંગ અને અખંડ છે. (એટલે જ કહેવાયું છે કે “see the life and see it whole” જીવનને એક પાસા કે ક્ષેત્રથી જોવામાં, “આંધળો અને હાથી” માફક અધૂરું દર્શન જ થશે તેથી “સાચું દર્શન” થશે નહિ) ગુરુદેવની આ બધી વાતો રહસ્યમય, ગહનં અને ગૂઢ (અત્યારે) તો લાગે છે, તો પણ ધીમે ધીમે તે સમજાશે, સ્પષ્ટ થશે અને જેમ જેમ વધુ અનુભવો થશે તેમ તેમ દર્શન સ્પષ્ટ અને સચોટ થશે એવી શ્રદ્ધા અત્યારે તો બંધાય છે.
મુંબઈ en route પૂના : 22-2-74, 12.30 P.M.
પ્રતિકારનાં સ્વરૂપો અને ઉપયોગિતા ગુરુદેવે ચિંચણ ઘણી વાતો કરી, તેમાં એક હતી પ્રતિકાર-અશુભ અને ખોટાં મૂલ્યોનો - અંગેની.
ગુરુદેવ બોલ્યા, પ્રતિકાર બે રીતે થઈ શકે, એક બાહ્યરૂપમાં અને બીજો સૂક્ષ્મરૂપમાં. બાહ્ય પ્રયત્નો અને ઈલાજ અજમાવ્યા બાદ પણ જો વ્યક્તિ કે પરિસ્થિતિમાં સુધારો ન થાય તો પછી, થોડો સમય બાહ્ય પ્રયત્નો મોકૂફ રાખી, આપણે સૂક્ષ્મ પ્રયત્નો દ્વારા પ્રતિકાર કરવાનું શરૂ કરવું જોઈએ. સૂક્ષ્મ પ્રતિકારમાં પ્રાર્થના ખાસ તો આવે અને સાથે જાપ” પણ કરી શકાય અને એ રીતે “અવ્યક્ત' જગત અભિમુખ, બને તેટલા વધુ થઈ જવું તે જ સાચો અને અસરકારક માર્ગ છે. સૂકમમાં આ રીતે જવાથી પરિણામ વહેલું મોડું આવે ત્યારે, ‘નિસર્ગ નિર્ભરતા
શ્રી સદ્ગર સંર્ગ : વિશ્વને પંથે
