________________
૮૮
ખંડઃ ચોથો વિશ્વમયતા અને પ્રજા-ઘડતર
COા
શિષ્યની તીવ્રતાને હળવી કરવાની ગુરુદેવની રીત
ગુરુ તે ગુરુ. માતાના વાત્સલ્યથી કે કોઈ વાર પિતાની કડકાઈથી આજે તો મને ઘડે છે. “પત્રમૌન” જેવી સજા કરી થોડું રડાવે પણ ખરા. ફરી વહાલ કરી છાતીએ ચાંપે અને હેત કરે ! રાજકારણમાં અને વ્યક્તિગત રીતે ઇન્દિરાજી સામે મારો કેટલો તીવ્ર વિરોધ, છતાં આ બધું સાગરપેટા થઈ ઉદારતાથી ગુરુદેવ નિભાવી લે. કોઈ વાર હળવી ટકોર (બહુ થાય ત્યારે) કરીને કહે કે, “આપણે અહીંયાં (ચિંચણ કેન્દ્રમાં) ઝાઝા વાદવિવાદમાં ઊતરીએ, અંદરોઅંદર તે આશ્રમને અનુરૂપ ન કહેવાય.” આ વિષય પરત્વે અગાઉ તીખા તમતમતા પત્રો લખેલા તો, એ બધા જ પત્રો એમ ને એમ પાછા મોકલ્યા, પણ તે પત્રો પર પોતાનો અભિપ્રાય કે કશું ન લખ્યું. આમ મારી તીવ્રતાને પોતે મૌન રહી હળવી કરવા પરોક્ષ સૂચવે, અને એ રીતે આત્મીયતા ગુરુદેવ ટૂટવા દેતા નથી. આ બધું સાચા સદ્દગુરુની પૂરી યોગ્યતા ગુરુદેવમાં બતાવી-કહી શકાય.
તા. 18-4-76
નોંધ લેખનરૂપી – ક્રિયારૂપ ન બનવું જોઈએ
(૧) નોંધપોથી (અને તે પણ નિખાલસતાપૂર્વક લખાય તેથી) વિવિધ જાતના ઘણા આંતરિક અને છેવટે આધ્યાત્મિક લાભો થાય છે, પરંતુ જો તેમાં પણ અડચણ આવી મનની પ્રસન્નતા ખોવાઈ જતી લાગે ત્યારે થોડો વખત ન લખાય પણ મનઃસ્વાથ્ય પ્રાપ્ત થયા પછી લખાય તો વધુ સારું ગણાય. મતલબ
નોંધલેખન પણ રૂઢિ ક્રિયારૂપ ન બની જાય તે જોતા રહેવું પડે. શ્રેય મુખ્ય બને અને પ્રેય ગૌણ થાય તો શ્રેય-પ્રેયનો તાળો મળી રહે
(૨) “ભૌતિક સમૃદ્ધિ અને નૈતિક અથવા આધ્યાત્મિક વિકાસ સાથે રહેતાં નથી.” એ જેમ ખરું છે, તેમ નૈતિક આધ્યાત્મિક વિકાસવાળાની મસ્તી ભૌતિક સમૃદ્ધિ મળે તે કરતાં વધુ તેજસ્વી બનતી જાય છે. એટલું જ
શ્રી સદગુર સંગે : વિશ્વને પંથે