________________
૮૯ નહીં એ બન્નેનો નૈતિક, આધ્યાત્મિક અને ભૌતિક સંપન્નતાનો તાળો પણ મળવા લાગે છે. શરૂઆતમાં કસોટીઓ રૂપે જરૂર કષ્ટો અણધાર્યા અને એક સામટાં (જોકે કુદરત જે કષ્ટ મોકલે છે તે સહી શકવા જેટલાં મોકલતી હોય છે, એ દષ્ટિએ શક્તિ વધે ત્યારે કષ્ટો વધારાનાં અને એક સામટાં) આવે છે, પણ ધીરે ધીરે ખામોશી પણ વધે છે અને કુદરતી (અણધારી) મદદ પણ વધતી જાય છે. જેથી કો ચાલે જ નહિ. મતલબ, શ્રેય મુખ્ય હોય અને પ્રેય ગૌણ સહેજે બની જાય તો શ્રેય સાથે પ્રેયનો તાળો એક યા બીજી રીતે મળે જ છે !
- સંતબાલ
સાધુતા એટલે વિચારમય જીવન - વિચાર કરવો એટલે સત્ય
શોધવા પ્રયત્ન કરવો આજે આવેલા “પ્રબુદ્ધ જીવનમાં ચીમનભાઈ ચકુભાઈ શાહ લખે છે :
“સાધના એટલે – ધ્યાન, યોગ, ગુરુમંત્ર - એવી કોઈ મેં સાધના કરી નથી. સાધના એટલે વિચારમય જીવન જીવવાનું અને તેમ થવાનો મેં પ્રયત્ન કર્યો છે. વિચારમય જીવન કેટલેક દરજ્જ કષ્ટદાયી છે. વિચાર કરવો એટલે સત્ય શોધવા પ્રયત્ન કરવો તે પ્રમાણે વર્તન કરવું એથી પણ અઘરું છે. સ્વતંત્ર વિચાર કરવાની અથવા જીવનશોધન કરવાની વૃત્તિ એ શક્તિ બહુ થોડી વ્યક્તિઓમાં હોય છે. તે પ્રમાણે વર્તવાની હિંમત એથી પણ થોડી વ્યક્તિમાં હોય છે. વિચાર કરીએ ત્યારે જીવનના બધા પ્રશ્નોનો જવાબ મળતો નથી. માણસ આ સવાલ પૂછતો રહ્યો છે. આ બધા પ્રશ્નો વિશે દરેકની આછી પાતળી માન્યતા હોય છે. એ જ પ્રમાણે સુખની વ્યાખ્યા અથવા સમજણ દરેકની જુદી હોય છે. આ બાબતમાં મારું વલણ એવું રહ્યું છે કે, સ્વતંત્ર બુદ્ધિથી વિચારીએ તો પણ આવા અંતિમ પ્રશ્નો વિશે જેમણે અનુભવ મેળવ્યો છે, એવા સંતપુરુષનાં વચનોમાં શ્રદ્ધા રાખવી. (ચીમનભાઈએ વાત લાખ રૂપિયાની કરી !! પણ સ્વતંત્ર બુદ્ધિએ જગાડેલો અહમ્ પછીથી શ્ય જંપવા અને સંતશરણ લેવા દે ?) મહાન ગ્રંથો પર ચિંતન-મનન કરવું, જીવનમાં અંતિમ મૂલ્યો પ્રેમ અને કરુણા છે, આ ઝરણું અંતરમાં સદા વહેતું રહે તો જીવન સાર્થક છે, બીજું બધું મિથ્યા છે.” ચીમનભાઈનું ચિંતન અને દર્શન ઊંડું છે.
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે
