________________
૧૧૨
શરૂઆતમાં જેમ બાપુએ અસ્પૃશ્યતા અંગે ઝેર પી અમૃત આપ્યું.
અમારા સગત ગુરુદેવે “નારીજાતિના વકીલ”ના ઉપનામની કડવી ગોળી ગળી લીધી તેમ ભાલ નળકાંઠા પ્રયોગમાં પાછળ રહી ગયેલા વર્ગો, નારીજાતિ અને ગામડાં - ખાસ કરીને જગતાત એવા ખેડૂત માટે એવી કડવી ગોળી ખાઈને અમૃત પ્રસાદી આપવાનું કામ સંતો, સેવકો અને જનતાએ કરવાનું આવ્યું છે. એટલે એ દષ્ટિએ વિશ્વલક્ષી ભાવથી જ ખાસ કરીને સવિશેષ કરીને ગામડાં-ખાસ કરીને જગતાત એવા શ્રમલક્ષી ખેડૂતોને કેન્દ્રમાં રાખીનેપાછળ રહી ગયેલાં હરિજન આદિવાસી વગેરે વર્ગો તેમજ નારીજાતિ-માતૃજાતિ.
- સંતબાલ
તા. 9-6-76 ફળ નિસર્ગાધીન માનીને જ કર્તવ્યભાવે કર્તવ્ય બજાબે જવું જે શ્લોક મૌન કાળમાં લખાયેલો :
નિસર્ગધાર્યું ફળતું સહુ કૈ, નિસર્ગધાર્યું બનતું સહુ કૈ, પ્રયત્નનું તો પરિણામ વહાલા,
એ વિશ્વપ્રેમી બનવાનું માત્ર. એટલે કે નિસર્ગમૈયા દ્વારા બધું જ ફળે છે અને બધું જ બને છે. માનવજીવનનો પુરુષાર્થ તો મુખ્યત્વે વિશ્વપ્રેમી બનવા માટે લગાડવાનો છે. પરંતુ આનો અર્થ એ પણ નથી કે, કર્તવ્ય ચૂકી જવું. કર્તવ્ય ચૂકવાથી તો વિકાસ જ અટકી પડે. આનો અર્થ એટલો કે કર્તવ્ય બજાવે જવું પણ છેવટે ફળ નિસર્ગાધીન માનીને જ કર્તવ્ય ભાવે કર્તવ્ય બજાવે જવું. એક બાજુથી પ્રેમ પાથર્યા કરવો અને બીજી બાજુથી નાના
અન્યાયનો પણ પ્રતિકાર કરવો જૈન મુનિને છકાયના માવતર બનવાનું છે. એ દૃષ્ટિએ જ્યાં ઉગ્ર બની જવાય, ત્યાં બધું ઉદારપણે સાથોસાથ બની જવાનું એટલે ઉગ્રતાની અસર તત્કાળ નાબૂદ થતી રહે! એક બાજુથી પ્રેમ પાથર્યા કરવો અને બીજી બાજુથી નાની પણ અન્યાય પ્રક્રિયા બને ત્યાં તત્કાળ પ્રતિકાર કરતા જવું.
- સંતબાલા
શ્રી
ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે
