________________
૧૫૪
મહાત્મા ગાંધીજી જ અને તે પણ ભારતમાંથી જગતમાં એવા યુગપુરુષ નીકળ્યા કે જેમણે છેલ્લા ઘણા સમયથી વ્યક્તિગત સાધના પરજ દેશમાં અને દુનિયામાં ઝોક અપાઈ રહ્યો હતો, તેમાંથી ઊંચે માનવજાતને ઉઠાવી સમાજગત સાધના પ્રત્યે ઝોક આપતી કરી મૂકી. આ કાંઈ નાની સૂની વાત ન બની ગણાય. સદ્ભાગ્યે “વિશ્વસંત” જેવા એક સંત પણ એ સમયે મળી ગયા કે જેમણે રાજકારણીય ક્ષેત્રમાં લથબથ બનેલા મહાત્મા ગાંધીજીને એક અવતારી પુરુષ તરીકે ઓળખાવી મૂક્યા !
આ વ્યકિતગત લખાયેલા ગુરુદેવના પત્રો એમના પોતાના વ્યક્તિત્ત્વને પણ ઠીક ઠીક ઓળખાવી દે છે. એમણે જાત અનુભવથી નામ સ્મરણ ઉપર ઘણું વજન આપ્યું છે, અને અહંન્દને, સ્વચ્છેદને અને રાગદ્વેષને દૂર કરવામાં અભુત સાધન બની રહે છે. અલબત્ત શ્રદ્ધાની પ્રબળતા જોઈએ.
સંતબાલ
પૂના, તા. 24-4-77
નોંધ: મુનિશ્રી સંતબાલજી તેમના ગુરુદેવના શતાબ્દી મહોત્સવ અંગે મુંબઈ ગએલ. મુંબઈના તે વસવાટને અંતે તા. ૨૪-૪-૭૭ના રોજ બોરીવલી સ્થા. જૈન ઉપાશ્રયમાં તેમના માનમાં વિદાય સમારંભ યોજાએલ તે પ્રસંગે જે ભાષણો થયા તેની નોંધ ડાયરીમાં છે તેમાંથી અમુક અંશો મુનિશ્રીના વ્યક્તિત્વને ઓળખવા માટે અહીં લીધા છે.
સંતબાલજી જનકલ્યાણનું વિશાળ કામ કરતા છતાં જેનાયારથી
જરા પણ વિમુખ થયા નહોતા. એક વક્તાએ, કેવી ગેરસમજ સંતબાલજી માટે પ્રવર્તતી હતી તેનું ધ્યાન આપ્યું, મુંબઈ અને તેના બધાં પરાંઓમાં વિહાર કર્યો તેથી “સંતબાલજી એક ચુસ્ત જૈનાચારી જૈન સાધુ છે” તેવી પ્રત્યક્ષ અને શંકા વગરની ખાત્રી સમાજને થઈ ગઈ તે ઘણું જ સરસ કામ થઈ ગયું એમ વક્તાએ કહ્યું. ટૂંકમાં જૈન જૈનેતર વિશાળ માનવ સમાજને સાથે લઈ - કેવળ જૈનોના સંકુચિત અને નાના સમાજમાં ગોંધાઈ ન રહેતાં – સંતબાલજી જનકલ્યાણનું જે વિશાળ કાર્ય કરે છે તેથી જૈનાચારથી તેઓ વિમુખ થઈ ચાતરી ગયા નથી તેમ આ વખતે લોકોએ નજરે જોયું તે બહુજ સારું થયું તેમ આ વક્તાએ કહ્યું.
શ્રી સગર સંગે : વિશ્વને પંથે
