________________
૧૧
દુર્લભજીભાઈ ખેતાણીએ બોરીવલી વિદાય સમારંભમાં એ વિષે ટકોર કરેલી, પણ ઉપાશ્રયનો વહીવટ શ્રાવકોને હવાલે હોય છે એટલે આને લીધે વિચાર વિરોધી કોઈ હોય તોયે બીજા સાથી શ્રાવકોના નૈતિક સામાજિક દબાણને કારણે પ્રતીતિકર વિરોધ કરી શકાતો હોતો નથી. ઘાટકોપરનું ઉદાહરણ આને માટે તાજેતરનું આપી શકાય. ત્યાં કેટલાકનો વિચાર વિરોધ છતાં પ્રમુખશ્રી અને હોદ્દેદારો છબલબેન દડીયાને ત્યાં જાતે આવીને ઘાટકોપર મોટા ઉપાશ્રયમાં વ્યાખ્યાનાદિ માટે નિમંત્રીને લઈ ગએલા. જેથી એ સંઘના હવાલાના સ્થળે જ રહેવાનું થએલું.
હા, મુલકની યાત્રા ઘણી સાધક બની તેમ જરૂર કહી શકાય. મારા સ્પષ્ટ શબ્દો નીચેના લખાણમાં સમજ ફેર થયો જણાય છે. આપણી એ જ વિશેષતા કુદરતી રહે છે, કે આપણે જૂના અને રૂઢિચુસ્ત વિચારના સાધુ સાધ્વી શ્રાવક શ્રાવિકાઓ સાથે પણ પ્રથમથી મીઠા સંબંધો રાખ્યા છે. એટલે સમાજથી જાતે કરીને અળગા પડવાની વાત તો કદી ન હતી. એટલેજ આપણે કદી એકલા અટુલા પડ્યા નથી. હા, ગુરુદેવના સંબંધમાં કહી શકાય કે ગુરુદેવની ઈચ્છા આ ધર્મક્રાન્તિનો ઝંડો પોતે પ્રથમ ઊંચકે એવી હતી. પણ મેં ઘીરજ ન રાખી. ખરી રીતે એ ધીરજ રાખી હોત તો ખોટું નહોતું એમ લાગે. પરંતુ જો એમ થયું હોત તો પ્રવાહ ત્યાંજ કદાચ થંભી જાત. એટલે ગુરુદેવ અંદર રહ્યા તે સારું થયું અને મેં તે વખતે ધીરજ ન રાખી, તે લાગ્યું હોય તોયે એ ઠીક થયું. આજે એ બન્નેનો તાળો મળી રહ્યો છે.
- સંતબાલ
ગુરુદેવ ચક્રવર્તીઓની પંક્તિમાં બિરાજે છે તેવો
ડાયરી લેખકનો મત એક તરફથી સાડાચાર વરસના ચાલુ એકટાણાં (સંતબાલજીનાં), બીજી બાજુ ચાલવામાં પગની મર્યાદા અને દુઃખાવો, ત્રીજી તરફથી વયના હિસાબે પ્રવાસની શરીરને પડતો શ્રમ - આ ત્રણે નક્કર અને વાજબી કારણોને બાજુએ મૂકી “નિસર્ગ મૈયા જે કરે તે” એ ખ્યાલે ગુરુદેવે પ્રવાસમાં (ચિચણ-મુંબઈના) પૂરું ઝંપલાવ્યું તેની પાછળ નૈષ્ઠિક બ્રહ્મચારીમાં કેવી અમોઘ શક્તિ ભલી હોય છે તેનાં તાદ્દશ દર્શન થાય છે. મુંબઈનો આ વિહાર-પ્રવાસ- by itself is an ordeal એ અતિ કષ્ટદાયક દિવસોની ઉગ્ર તપશ્ચર્યાનો પ્રકાર છે.
શ્રી સદગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે
