________________
૧૨૯
મોટા ગુરૂદેવના શતાબ્દી મહોત્સવ પ્રસંગે
એક બૃહદ્ મુંબઈ સંઘના પ્રમુખસ્થાને પોતે (ચીમનલાલ ચકુભાઈ) હોવા છતાં અંદરના અને બહારના વિરોધો પુષ્કળ થશે તેમ જાણવા છતાં ભલે વ્યક્તિગત પણ પત્ર લખી મુંબઈ બોલાવવા અને આટલા વિશાળ મોટે ભાગે જૈન-અને તેમાંય સ્થાનકવાસી જૈન, સમુદાયના મહામંડપમાં સૌથી ઊંચા આસને એક વખતના, અને સ્થૂળ રીતે હજુ પણ સંપ્રદાયથી બહાર થએલા, સાધુને બેસાડવા એ સામાન્ય વાત છે ? ખરી રીતે ચીમનભાઈને મેં કહેલું, “તમે છેલ્લામાં છેલ્લું પ્રવચન મારું રાખજો” અને એ બાપડાએ નિરાંત અનુભવી. નહીં તો જ્યાં સભા-પ્રમુખને બોલવાનું આવે, ત્યાં તો મંડપ ખાલીખમ જણાઈ રહે. આ તો કેટલા વરસે “સંતબાલ” આ યાદગાર પ્રસંગે પધારે છે તો જરૂર સાંભળવા એમ જેન, જૈનેતર સમુદાય ઊમટી પડેલો અને મોટો મંડપ કરાવ્યો હતો. મેં ખાસ સૂચવેલું તેથી તેમની ધારણા કરતાં મોટો મંડપ થયો છતાં જનમેદનીને મંડપમાં એ ન સમાય તેટલી ભેગી થઈ અને સાંગોપાંગ ટકી રહી. ગુરુ જન્મ-શતાબ્દી માટે જે વિદુષી સાધ્વી દમયન્તીબાઈએ ત્રણ ત્રણ વરસો આપ્યાં તેઓ બોલી શક્યાં, પછી હું અહી ન બોલ્યો અને માધવ બાગમાં એજ ચીમનભાઈને પ્રમુખપદે વધારે બોલ્યો અને ત્યાં ભલે ચોપાટી જેટલો મહા સમુદાય નહોતો, છતાં માધવબાગનું ચોગાન તા. ૨૮-૧૧-૭૮ની મીટીંગમાં ખીચોખીચ હતું. વિ. વા. પ્રા. સંઘના પ્રમુખ ત્યાં સ્વાગત પ્રમુખ તરીકે હતા.
સ્થા. જૈન સમાજ આટલો ફંડ ફાળામાં ધન વરસાદ વરસાવે તે અભુત ચીજ હતી. એટલે સભામાં એ અંગે સમય લેવો એ અનુરૂપ વાત ચીમનભાઈ જેવી દીર્ઘ અનુભવીને લાગે, તે સ્વાભાવિક જ છે.
કોગ્રેસમાં પ્રાણ પૂરનાર ત્યાગીની જરૂર
કોંગ્રેસ એકજ સંસ્થા ગાંધીજીની હૈયાતીમાં એનો સાંગોપાંગ સ્પર્શ અને પૂરું ઘડતર પામેલી સંસ્થા છે. તેને આજલગી તો એક માત્ર શાસક કોંગ્રેસે ટકાવી છે. તેમાં મુખ્યફાળો ઈદિરાબહેન સિવાય કોનો ? હા, કોંગ્રેસનું મૂળ સ્વરૂપ નથી રહ્યું. સાદાઈ, સંયમ અને ગ્રામલક્ષી પણું એનામાં લગભગ નહીંવત્ રહ્યું છે, પણ આજે જો કોઈને કોઈ સ્વરૂપે સાધુ સંન્યાસી સંસ્થા છે, તો તેમાંથી સારા સાધુ સંન્યાસી પાકવાના. તરત ન પાકે તો કાળાંતરે પણ પાકવાના. એમ કોંગ્રેસનું ખોખું હશે તો એમાં પ્રાણ પૂરનારાં ત્યાગી માણસો આ દેશમાં જરૂર નીકળવાનાં. તા. 23-6-77
- સંતબાલ શ્રી સગર સંગે : વિશ્વને પંથે શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વની વાતો - ૧૦