________________
rtl. 12-10-75
the
ગુરુકૃપામાં ગુરુને પણ શિષ્યની શ્રદ્ધામય ભક્તિની મદદ મળે છે
(૧) ગુરુકૃપામાં જેમ ગુરુની મદદ મળે છે તેમ શિષ્યની મદદ પણ મળે જ છે. અને તે મદદ છે શિષ્યની પોતાની શ્રદ્ધામય ભક્તિની શ્રદ્ધાભક્તિમાં કેટલું મોટું બળ છે તે એકલવ્યનું ઉદાહરણ દર્શાવી આપે છે. ઉપરાંત પણ ત્રીજું એક નિસર્ગ તત્ત્વ છે, તે પણ આવે સ્થળે મદદગાર બની જાય છે.
(૨) મુજીબર રહેમાન અને તેમના કુટુંબની કતલ એ ન ભૂલી શકાય તેવી મહાક્રૂર ઘટના છે. મૂળે તો ઉપરથી લોકશાહી દેખાવવાળી અને મૂળે વિશ્વપ્રજાઓના શોષણ પર નભતી એવી પાશ્ચિમાન્ય પ્રજા આમાં મુખ્ય કારણ જાણે-અજાણે બની જતી જણાય છે. ખરી રીતે તો લોકશાહી એ તો લોકલક્ષી પણ પુરવાર કરે છે. તેને બદલે ઉપલક રીતે જ જોવાય તો લોકનિયુક્તપણું જે દર્શાવે છે તે રીતે હજુ આજની લોકશાહીઓમાં લોકલક્ષીપણું આવ્યું નથી. એટલા માટે તો આપણે આ વખતની દિવાળીમાં એ ખાસ પ્રભુપ્રાર્થના અથવા અંતરની ઊંડી શુભેચ્છા રજૂ કરી છે.
-
સંતબાલ
તા. 12-10-75
ગૌવગ્રંથીની જેમ જરૂર નથી તેમ લાઘવગ્રંથીની પણ જરૂર નથી (૧) દમની વ્યાસપીઠ લઈ તમોએ તો થયેલો કે દેખાયેલો બધો જ ફાયદો, ગુરુકૃપાને ફાળે મુખ્યત્વે ચડાવી દીધો ખરું ને ? એ ભારતની સુસંસ્કૃતિ છે કે લાભ થાય તે વડીલોના પુણ્યોને ખાતે ખતવે અને હાનિ થાય તે પોતાના પાપોને ખાતે ખતવે.
(૨) આ ઘણી સારી વાત છે. પણ એમાં પરાવલંબન વૃત્તિ ન પેસી જાય તે જોવું પણ જરૂરી છે. કારણ કે આખરે તો પોતાનું સહઃજાત્મ સ્વરૂપ પણ ગુરુતત્ત્વ સાથેજ ઓતપ્રોત છે, તે સમજવું ખાસ જરૂરી છે. કારણ કે જેમ લાઘવગ્રંથિ જરૂરી નથી તેમ ગૌરવગ્રંથિ પણ જરૂરી નથી. લાઘવગ્રંથિમાં પોતે હીન જ છે તેમાં કશું નથી, એ ભાવ આ ભાવ આવે છે તે પણ જવો જરૂરી છે. તેમ પોતે પામ્યો છે, પોતે સમજી શકે છે, “પોતાને ગુરુકૃપા મળી છે”, આ બધી ગૌરવગ્રંથિ નીકળી જાય તે પણ જરૂરી છે. કેટલીક વાર શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે