________________
૧૯૦ જાગૃત સાધક પોતાની ઊણપો વારંવાર ત્યારે નિખાલસપણે કહ્યા કરે છે. પણ જરાક અજાગૃતિ આવી કે તરત તેવો અજાગૃત સાધક આ “વાહવાહ”માં ફસાઈ પડે છે. જુવોને જોત જોતામાં શ્રી રજનીશ, પ્રોફેસરમાંથી આચાર્ય અને આચાર્યમાંથી ભગવાન બની ગયાને! હવે એમાં તેમને પોતાને કદાચ અતિશય અતિશયોક્તિ આમાં લાગવાને બદલે આવું પોતામાં આરોપણ સહજ અને સાચું પણ લાગતું હોય! એવુંજ કાનજી મુનિને “કહાન પ્રભુ”નું વિશેષણ હવે ખૂંચતું નહીં હોય, પણ સહજ બની ગયું હોય તો નવાઈ નહીં. આ વખતે ડૉ. સોનેજીને “સાહેબ” સંબોધન એક બહેને વાપર્યું અને તરત મારાથી કહેવાઈ ગયું “ભાઈશ્રી” રાખો, “સાહેબ” ન બનાવી દો. “ભાઈશ્રી” રાખવામાંજ આત્મીયતાનો અનુભવ થવાનો. જોકે પાછળથી મેં કહેલું કે આ વાતને ગંભીર અર્થમાં લેવાની જરૂર નથી.” પણ આખાય વર્તુલને વિચાર કરવાનું તો બની ગયું. ખુલાસો એ જાતનો પણ થયો કે “ડો. સાહેબ” ને બદલે “સાહેબ કહેવાઈ જાય છે.” આ બાબતમાં ગાંધીજી, આપણા સદ્ગત ગુરુદેવ અને પંડિત જવાહર ખૂબ સારી પેઠે જાગ્રત રહ્યા હતા તેમ કહી શકાય. મારી એક શુભેચ્છા પણ આ વર્તુલ માટે ખરી કે અત્યારે જે જુદા જુદા શ્રીમદ્ આશ્રમોના વાડાઓ બની ગયા છે તે બધાને એકત્રિત કરવાનું કામ આજે છે તેવા રહી શકે તો ભવિષ્ય ડૉ. સોનેજી કરી શકે તેમ છે.
સંતબાલ
ચિન્મયાનંદજી, આનંદમયી માતાજી, શ્રી અરવિંદ વ.નો ઉપદેશ
તથા સક્રિય અધ્યાત્મની અગત્ય આમેય ચિન્મયાનંદજીની ભાષા સાદી અને અંગ્રેજી હોવા છતાં આત્મીયતાભરી લાગે તેવી લેખી શકાય કારણ કે સેંકડો શ્રોતાઓ સાંભળવા દોડતા જણાયા છે. વેદાન્ત એ વૈદિક સંન્યાસીઓનો મુખ્ય વિષય હોઈ ભક્તિ તેમાં ભેળવવી જરૂરી ખરી. એ રીતે સ્વામી અખંડાનંદજીમાં વેદાન્ત અને ભક્તિ બન્ને દેખાય અને એટલે બન્ને વચ્ચે ફેર પણ ખરો. કલકત્તા બાજુ શ્રી “રંગનાથન” પણ અંગ્રેજીમાં સારા વક્તા ગણાય છે. ટૂંકમાં જેમ ચિન્મયાનંદજીને સાંભળવાનો સુંદર મોકો મલ્યો અને તે મોકાને તેટલીજ સહજતાથી અપનાવ્યો તેમ સ્વામી અખંડાનંદજી અને સ્વામી “રંગનાથન”ને પણ સાંભળવાની તક મળે ત્યારે સાંભળવા સારા. એ દષ્ટિએ ભક્તિ તત્ત્વનું
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે