________________
૧૯ સાધુ સંતોએ આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમ બને તેવી પરિસ્થિતિ ઊભી
કરવા લક્ષ આપવું જોઈએ આ પુનર્જન્મમાં માનતા ધર્મ પ્રધાન દેશમાં સાધુસંતોએ આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમ બનાવવા આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમ બને તેવી પરિસ્થિતિ ઊભી કરવામાં પોતાની “સંન્યાસ” મર્યાદામાં રહી ખાસ લક્ષ આપવું પડશે. ત્યાં નવી પેઢી માટેનો તો જટીલ પ્રશ્ન છે કારણ કે વિજ્ઞાને, સાહિત્યે વગેરે એ હરણફાળ ભરી તે જોતાં ધર્મ પાછળ રહી ગયો છે, તેને ઝટ આગળ લાવવા જે બાળકો જરા પણ આકર્ષાય તેના પર વધુ ધ્યાન તે દૃષ્ટિએ પણ આપવું જરૂરી છે. તા. 1-5-78
સંતલાલ
સમાજગત સાધનાથી સમાજ-રચના ધર્મમય બની શકે
ખરી રીતે શ્રીમદ્, ગાંધીજી અને ગુરુદેવ-ત્રણેયને એક સંદર્ભમાં જોવાની દૃષ્ટિ કેળવવી પડશે. તો ભાલ-નળકાંઠા પ્રયોગ અને પં. જવાહરલાલનું અને કોંગ્રેસનું અનુસંધાન પણ જરૂર સંધાશે. આવી જ માનવતાની વાત ગુરુદેવે વધુ કરી અને શ્રીમદ્ માર્ગાનુસારીપણાથી જીવી માર્ગ દર્શાવી ગયા. ગાંધીજીએ સમાજગત સાધનાનું આ કાળને યોગ્ય ઉદ્ઘાટન કર્યું. તેથીજ શ્રી અરવિંદ - માતાજી સમજવા સરળ બન્યાં. સમાજ રચના ધર્મમય આ રીતેજ બની શકે. તા. 22-5-78
સંતબાલા
અંદર અને બહાર બન્ને સ્થળે પરમાત્મા દર્શન કરવું પડશે
જેમ આત્મા અંદર છે તેમ બહાર પણ છે જ. જૈન દૃષ્ટિએ બાર ભાવનાઓ છે. તેમાં જેમ એકત્ત્વ ભાવના છે તેમ અન્યત્વ ભાવના પણ છે. જેમ લોક ભાવના છે તેમ સંસાર ભાવના પણ છે જ. ટૂંકમાં અંદર અને બહાર બન્ને સ્થળે પરમાત્મા દર્શન કરવું પડશે. એક સૂત્ર “આચારાંગમાં આવે છે તેના ઉપર શ્રીમદ્જીએ ઘણું કહ્યું છે જે એકને જાણે છે તે સર્વને જાણે છે અને જે સર્વને જાણે છે તે એકને જાણે છે” અર્થાત્ એક અને સર્વ બન્નેનો તાળો મેળવવો જ રહ્યો. ત્યારેજ સર્વાગ સંપૂર્ણ મુક્તિ સાંપડે.
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે
