________________
૧૯o ઊભાં થાય! પરંતુ વિશ્વમયતાને માર્ગે જનાર સાધક સાધિકાએ ચેતીને જ્યાં
જ્યાં વ્યામોહ, મોહ કે રાગવૃત્તિ દૂર કરીને વધુ અને વધુ તેમના અંતરંગ (મૌનપણે કે છેટા રહીને પણ) સંબંધો સારી પેઠે તારવવા અને ખીલવવા. દા.ત. ગાંધીજીના મોટા પુત્ર હરિલાલ ગાંધી - બાપુ વ્યાપક કાર્યોમાં વ્યસ્ત રહેવાને કારણે એમાં આગળ વધીને જોકે સફળ ન થયા પણ કસ્તૂરબાએ ગાંધીજીની તે દિશામાં ઠીક ઠીક પૂર્તિ કરી ગણાય. એમ પતિપતીની એકવાક્યતા ગાંધીજી કરતાંય ઘનિષ્ઠ થાય, તો તે વિશ્વમયતામાં સારી એવી મદદગાર સહેજે થાય છે.
કર્તવ્ય-સંબંધની દિશામાં બાપુના લોહી સંબંધવાળા નરનારીઓ માર્ગદર્શનરૂપ ઠીક ઠીક રહે તેવા છે. કારણ કે આખું (ગાંધીનું વિશાળ) કુટુંબ ગાંધી વિચારને માર્ગે સારી પેઠે ખેંચાયું. અમુક અંશે નહેરુ કુટુંબ પણ અને સરદાર કુટુંબ પણ લેખાય. મતલબ ધન, સત્તા વધારવામાં જેમ લોહી સંબંધો ઉપયોગી કે મદદગાર થતા હોય છે તે જ સંબંધો જો નીતિ ન્યાય અને વિશ્વમયતાના માર્ગે સૌની દિશામાં ઉપયોગી કેમ મદદગાર બને તો પોતાનું અને પોતાના માધ્યમે જગતનું પણ જરૂર કલ્યાણ થાય.
હા, લોહી સંબંધોને કે પતિપતી સંબંધોને કર્તવ્યભાવે જોઈને આગળ વધવું તે સલામત સ્તરે છે. તા. 2-6-79
સંતબાલા
ચારિત્ર્યનો પડછાયો ચમત્કાર છે “ચારિત્ર્ય હોય ત્યાં ચમત્કાર હોયજ. ચારિત્ર્યનો પડછાયો ચમત્કાર છે; તે પાછળ પાછળ આવે. ચમત્કાર એ ચારિત્ર્યનું અવાંતર રૂપ છે. એટલે ચમત્કાર પાછળ ન પડતાં, તાંત્રિક વિદ્યા પાછળ ન પડતાં, માણસે ચારિત્ર્યની
સાધના પાછળ પડવું જોઈએ.” તંત્રવિધા નહીં પણ ચાચિજ ત્રિગુણાતીતની ભૂમિકાએ પહોંચાડે છે
ગુરુદેવ બોલ્યા: “તાંત્રિક વિદ્યા એ મોટે ભાગે તામસિક શ્રદ્ધાની અને માર્ગની સાધના છે. અને બહુ બહુ તો રાજસિક સુધીની. સાત્વિક માર્ગ અને શ્રદ્ધાની સાધના આ વિદ્યાથી થવા સંભવ નથી. એક માત્ર ચારિત્ર્યથીજ સત્વ અને ત્રિગુણાતીત સુધીની સાધનાએ - ભૂમિકાએ પહોંચી શકાય છે.
શ્રી સદગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે
