________________
૧૯૮
માટે ચમત્કાર અને તંત્રવિદ્યા ગમે તેટલાં આકર્ષક હોય તો પણ કાચો સાધક તેમાં પડે નહીં અને ચારિત્ર્ય ઘડતરનો માર્ગ છોડે નહીં.
અપેક્ષા રહિતના સંબંધો બંધનકર્તા થતા નથી.
કર્તવ્ય સંબંધમાં સત્ય પ્રેમ અને ન્યાય એમ ત્રણે મુખ્ય હોય. લોહી સંબંધમાં મળતા વિશેષ હોવાને કારણે ગૂંચો ઊભી થાય છે અને માર્ગ મળતો નથી. વિચાર સંબંધોમાં કર્તવ્ય સંબંધ જોડાવાથી સરળતા પડે છે અને સંબંધો સારા રહે છે. કર્તવ્ય સંબંધમાં અપેક્ષા ન હોવાને કારણે માણસને દુઃખ કે અસ્વસ્થ થતાં નથી. એ જ ખ્યાલ જો લોહી સંબંધમાં રહે અને કોઈ પાસેથી કાંઈ અપેક્ષા ન રખાય તો લોહી સંબંધો પણ બંધનકર્તા થતા નથી, બલ્કે મદદરૂપ થાય છે. એટલે વિચાર અને લોહી સંબંધોમાં કર્તવ્ય સંબંધ જોડી રાખવા મથવું જોઈએ.
તા. 4-5-79 Time 6.15 A.. ચિંચણ
સંબંધ માત્રને આત્મલક્ષે જોવા
આજ પ્રાતઃ પ્રવચનમાં ગુરુદેવ બોલ્યા :
“અસલમાં તો સંબંધ માત્રને જો આત્મલક્ષે જોવાય તો કર્તવ્ય સંબંધ, વિચાર સંબંધ અને લોહી સંબંધ એમ ત્રણેમાં આત્મીયતા લાગે એટલે મમતા, મોહ વગેરેની અશુદ્ધિ કુદરતીજ દૂર થતી જાય. લોહી સંબંધ અને બીજા સંબંધો જિજ્ઞાસુ સાધકને મદદ કરવા માટે છે, તેની સાધનાને પુષ્ટિ આપવા માટે છે. મમતા-મોહનું આવરણ જો લોહી સંબંધોમાંથી દૂર થાય તો પછી એજ સંબંધ સાધકને તેની સાધનામાં સગવડ અને અનુકૂળતા ઘણી કરી આપે છે. અને બીજી વાત એ કે પૂર્વગ્રહો જેટલા ઓછા તેટલો કર્તવ્ય સંબંધનો ફેલાવો અને સાધના વ્યાપક થવાનાં. માટે પૂર્વગ્રહો છોડતા રહેવું જરૂરી છે. સંતબાલ
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે