________________
૧૮૫ પ્રથમ પ્રથમ તો કરવાપણું રહેજ.
ગુરુપૂર્ણિમા
સતલાલ
આમ તો “વિશ્વમયતા” શબ્દ શ્રી અરવિંદની પોતીકી પરિભાષાનો છે. પણ જૈનોના તરણતારણ ધર્મની વાત પણ આ જ સૂચવે છે. અભિધ્યાનની વાત પણ આમાંની કહી શકાય તેમ છે, ટૂંકા સુખમાં જેમ ભાગ સૌને પડે તો જ સુખ દ્રઢ બને છે તેમ બીજાના દુઃખો માથે ઓઢી લેવા મથીએ તો જ આત્મીયતાનો આનંદ દ્રઢ બને છે અને વિશ્વમયતાની સાધના દિશામાં એ અનિવાર્ય ઉપયોગી બને છે. ચિચણ, તા. 8-11-79
સતલાલ
ચિચણ, તા. 8-11-78
આંતરમુખતા અગત્યની વાત એ છે કે હવે મારે અંતરમુખ કેમ થવું તેનું ચિંતન લાંબાકાળથી ચાલે છે. વાંચન ચિંતન દ્વારા માર્ગ મળે છે તેમ થાય છે, પણ (મારે) Particular ક્રિયા આ માટે શું કરવી જેથી બહિર્મુખતા ઘટે અને અંતરમુખતા વધે. તે માટે તો ગુરુદેવનું માર્ગદર્શનજ જરૂરી છે :
ગુરુદેવઃ પ્રથમતો અંતરમુખતાનો અર્થ સમજી લેવો જરૂરી છે. પદાર્થના મૂળ તરફ જોવાની દૃષ્ટિ પ્રગટે તો અંતરમુખતા સહજ સહજ પ્રગટવા માંડે છે. જેમ યુવાન નારી-શરીર જોયું અને આકર્ષણ થયું. યુવાન નારી શરીરમાંથી ત્વચા ઊખડી ગઈ - બાકી શું? આમ વિચારતાં તરત ખ્યાલ આવી જાય - આમાં આકર્ષણ નથી પણ મૂળે તો આત્માનું આકર્ષણ છે તો આત્માનું ઐક્ય કરવાનું, સાધવાનું આકર્ષણ જન્મવું જોઈએ. મતલબ, જરાક ઊંડા ઊતર્યા કે તરત આત્મા સ્વયંય આવીને ઊભો રહી જાય છે. આ જ રીતે સૂક્ષ્મ સાથે અનુસંધાને થવાનું. નમ્રતા અને નિખાલસતા હોય ત્યાં આવું બનવું સરળ થાય છે.
અહિંસક સમાજ રચનાના ત્રણ વાહનો
ગામડીઆ આજે નિરૂપાયે દુઃખ સહે છે. પણ સમજ આવી જશે કે સાચી દિશાની દોરવણી એને મળશે, ત્યારે ખેડૂતને પોતે જગતાત છે, તેવી
શ્રી સદ્ગર સંગે : વિશ્વને પંથે