________________
૧૭
કાયમી વિશ્વશાંતિ માટે ઘણું ઘણું કરવાનું બાકી છે. અને તે કાંઈ વ્યષ્ટિનો વિષય નથી. ગાંધીજી ગયા છે. સમાજગત વિભૂતિનો યુગ આવ્યો છે તે ? અહીં તો મુખ્ય વાત એ હતી કે ગામડાના પાયાનાં કાર્યકર બહેનો ભાઈઓને મુંબઈનાં કાર્યકર બહેનો ભાઈઓ દબાવી ન દે તે વાત હતી. પરંતુ એવું નથી. ભાલ નળકાંઠા પ્રાય. સંઘનો પૂરક જે વિ. વા. પ્રા. સંઘ છે. એટલુંજ નહીં, વિ. વા. પ્રાયોગિક સંઘની કારોબારીમાં પરાણે તેમની પોતાની અનિચ્છા છતાં કેન્દ્ર માતાજી તથા પ્રિય મણિભાઈ વગેરેને રખાયાં છે, એટલું જ નહીં, કાયમી મંત્રી તરીકે અંબુભાઈ અને ટ્રસ્ટી મંડળમાં પહેલાં ખેડૂત ફલજીભાઈ હતા, પછી સુરાભાઈ તેમજ ઉપપ્રમુખ પદે કુરેશીભાઈ સામેલ છે જ, કે જે સંઘ ભારતનાં શહેરો અને વિશ્વભરમાં કામ કરવા નિર્માયો છે. કારણ કે કેન્દ્રમાં જગત ભરમાં આપણે ભારતીય ગામડું અને તેમાં પણ જગતાત ખેડૂતને મુખ્ય પદે રાખવા માંગીએ છીએ. સારું છે કે તમારા જેવા પણ મુખ્યપણે નારીગૌરવ, ખેડૂત ગૌરવ, પછાત વર્ગોને પણ બરાબર યાદ આ બધું રાખે છે અને તે જાતથી ઘરથી અમલમાં મૂકવા ઉત્સુક રહે છે. તા. 11-1-78, સંધ્યા
સંતબાલ
માણસનું દિલ માણસ તરફ સહેજે ખેંચાય તેમાં જ
માનવજીવનનું સાર્થક્ય છે ... આખરે માનવજીવનનું સાર્થક્ય તો મૂળ એ જ ચીજમાં છે કે માણસનું દિલ માણસ તરફ સહેજે ખેંચાય. આખરે ઈશ્વર પણ છે તો પ્રાણી માત્રના હૃદયમાંજ ને? ગીતામાં તેથીજ કહ્યું: “સર્વસ્વ ચાહે હદિ સંત્રિવિષ્ટઃ” એજ રીતે “માનુષી યોનિ માશ્ચિત” એટલે કે બધા પ્રાણીઓના દિલમાં ભગવાન છે પરંતુ માનવના દિલમાં ભગવાન વધુ પ્રગટ છે, ... અહીં એક બીજી પણ અગત્યની વાત સમજવા જેવી છે. તે એ કે એક માનવીનું દિલ વિશુદ્ધ સ્નેહ (કશા અંગત સ્વાર્થ વગર) નજીક આવી રહે છે ત્યારે ત્યાં એક અર્થમાં ખુદ ભગવાનનાં પોતાનાં દર્શન થાય છે. પ્રેમ એ પ્રભુ છે ને ?... તા. 19-5-78
સંતબાલ
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે
