________________
૧૬૬ પોતાને કોઈક દિવસ પસ્તાવો કરવાનું ન રહે તે માટે ઠક્કર બાપા, રવિશંકર મહારાજ, શ્રી જુગતરામ દવે, છોટુભાઈ પુરાણી, ડૉ. ચંદુલાલ અને મહારાજશ્રી સંતબાલ સમાન મિશનથી ગુર્જરોના મોડેલને પકડી સંઘરી લેવાની જરૂર છે. તેઓ આજે જીવતા છે. (જોકે કેટલાક આજે જીવતા નથી). આવતી કાલે પછી આપણે તેમનું સંશોધન કરવું રહેશે. તેમના કાર્યપ્રદેશો કે તે પ્રદેશોની માનવ જાતિઓ, તેમની જીવન લીલાના પ્રકૃતિ સ્થાનો વગેરે ઝડપભેર આવી રહેલા જીવન પરિવર્તનના જુવાળમાં લુપ્ત બની ગુમ થઈ જાય તે પહેલાંજ એમનું નિરીક્ષણ થઈ જવું જોઈએ. નહીં તો આપણે ખૂબ પસ્તાશું. પછી ખોટાને વિપથગામી અનુમાનો કરીને વેરણ-છેરણ સાંભળેલી વાતોના તકલાદી પાયા ઉપર જૂઠી ઈમારતો ચણીશું તે કેવું હાસ્યાસ્પદ બનશે?”
સમાજ રચનાની વિશ્વ વાત્સલ્યના ધ્યેયની પ્રવૃત્તિ વિવેકાનંદની પ્રવૃત્તિ કરતાંય મહાન છે તેવો કાકા કાલેલકરનો મત
આજથી ત્રીશેક વર્ષ પહેલાં તેમણે લખ્યું શું બતાવે છે? જેમ તેઓ દાદા પાસે થોડાંક દિવસો રહ્યા અને મહીકાંઠાના પ્રદેશો નજરોનજર શ્રી રવિશંકર મહારાજ સાથે માનવ સમુદાયો વચ્ચે જોયા તેમ જોવા તેઓ પાંત્રીશેક વર્ષ પહેલાં ગુરુ બીમારી વખતે હું રણાપુર (બીજુ) ચોમાસું (૧૯૪૨નું) પૂરું કરી પોણા ચારેક માસ લીંબડીમાં રહેલો ત્યારે શ્રી ઝવેરચંદ મેઘાણીએ માગણી રૂબરૂ કરેલી. પણ એ વાત અધૂરી રહી ગઈ. ત્યારબાદ તો ધર્મમય સમાજ રચનાના પ્રયોગના સાથી નેમિમુનિના હિંદી પુસ્તકની પ્રસ્તાવના બાપુ-સાથી કાકા કાલેલકરે તો અભુત લખ્યું છે જે ન વાંચ્યું હોય તે સહુને એમજ લાગે કે ભાલ નળકાંઠા પ્રયોગ વિચારધારાની આજના રચનાત્મક કાર્યકરો કે સાહિત્યકારો કદર ક્યાં બૂઝે છે? પણ એવું નથી. કાકા કાલેલકરે તો સ્વામી વિવેકાનંદની પ્રવૃત્તિ કરતાંએ આ સમાજગત ધર્મમય સમાજ રચનાની વિશ્વ વાત્સલ્યના ધ્યેયની પ્રવૃત્તિને વધુ આગળ પડતી અને કદાચ ભૂતકાળમાં કોઈ સાધુ સંન્યાસીઓએ નહી સ્પર્શેલી એવા ઊંડાણને સ્પર્શતી કહી મહાન અંજલિ તે લાંબી પ્રસ્તાવનામાં વિવેચન સાથે આપી છે. પણ આ તો ભાઈ જયંતીએ કે તમારે કશે જ રાખવા જેવું નથી તે દર્શાવવા. બાકી તો બધું ઠીક જ છે. હજુ તો ગુજરાત દ્વારા ભારત અને ભારત દ્વારા જગતની
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે
