________________
સત્ય, શ્રમ અને સેવાના યુગમાં માનવતાને લઈ જવી છે, તો તેની શરૂઆત તો પોતાના અંગત વર્તનથી અને નજીકમાં રહેલા સાથી બહેનોના કવન અને જીવનથી તે સહેલાઈથી લાવી શકાય છે. (૪) પ્રેમનો માર્ગ મુસીબતનો છે માટે તો ભક્તકવિએ કહ્યું છે :
“પ્રેમ પંથ પાવક તારા ભાળી પાછા ભાગે સ્તન, તીરે ઊભા જુએ તમાશો,
તે પામે નવ કોડી જોને.” (૫) જડ, ચેતનાનું જુદાપણું ન અનુભવાય ત્યાં લગી સાચો પ્રેમ અશક્ય છે.
- સંતબાલ
તા. 28-5-75
સેવા' કરતાં વાત્સલ્ય' શબ્દ વધુ યોગ્ય છે
(૧) “સમાજસેવા” શબ્દ ગાંધીજી જાહેર ક્ષેત્રમાં આવ્યા પછી વધુ પ્રચલિત થયો છે, પણ “સેવા' શબ્દ વાપરવા કરતાં જૈન પરિભાષામાં તો મોટે ભાગે વાત્સલ્ય શબ્દ જ વપરાય છે. આપણે પણ “વિશ્વ વાત્સલ્યના ધ્યેયે ધર્મમય સમાજરચનામાંના કાર્યકર્તા શબ્દ વાપરીએ છીએ. "વિશ્વમયતાના માર્ગે થતો વ્યક્તિત્વ'નો વિકાસ
(૨) વિશ્વમયતાનો માર્ગ જો સાધ્યા વિના છૂટકો નથી, તો વ્યક્તિત્વ વિકસે એટલે આ વસ્તુ જીવનમાં આપોઆપ આવે જ છે. મોહનલાલ ખંડેરિયા ભલે સેવાક્ષેત્ર શોધવા નહોતા ગયા અને વાંકાનેરથી આફિકા કમાવા માટે ગયા હતા. પણ કમાતા કમાતાં પણ આવું અનાયાસે આવી જ પડ્યું હતું? તેમ જે સાચા વિકાસના માર્ગે છે, તેમના જીવનમાં આયાસે કે અનાયાસે આ આવી જ પડવાનું.
(૩) હા, શક્ય તેટલી ચારિત્ર્યપ્રીતિ સાધ્યા બાદ સમાજ સાથે ભેળવાવું સારું. પરંતુ કેટલીક વાર અનાયાસે પણ સંપર્ક એવો ગાઢ થઈ જાય છે કે નજીકનાને નજીક સહેજે આવવું જ પડે છે.
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે