________________
૨૦૨
પહેલાના હોવાને કારણે હાદિક એક્તા સાંધતાં કે સંધાતાં વાર લાગવાની. ત્યાં લગી વિશ્વપ્રેમનો માર્ગ ન ખેડવો એમ નહીં. તે ચાલુ તો રાખવોજ. પરંતુ મુખ્ય લક્ષ્ય ત્યાં નર-નારી એક્તા અથવા નરનારીની હાર્દિક એક્તા તરફજ રહેવું ઘટે. તા. 5-9-80
સંતબાલ
જૈન સાધુઓએ જે કડકાઈથી સ્ત્રી સંગ ત્યજવાનો છે તેનું થોડું
પણ અનુકરણ ગૃહસ્થ કરે તો ઠીક રહેશે
એક વિચાર આવ્યો - જૈન આગમોએ સ્ત્રીઓના હાવભાવ અને નિર્વિકારી સ્પર્શ પણ સહેજે કોઈવાર કામસર લેવા દેવામાં થતો હોય, તોયે તે હાવભાવ નિરીક્ષણ વગેરેની અસર રહેતી હોય, તો તેમાં કડકાઈ રાખવી વધુ સારી. બને ત્યાં લગી જૈન સાધુ વસ્તુ લેવા દેવામાં અને બધી વાતોમાં અજાણતાં પણ સ્ત્રીસ્પર્શ રખે થઈ જાય તે અંગે ખૂબ કાળજી રાખે છે તેવું થોડું પણ અનુકરણ કરવાથી ઠીક રહેશે, એમ જો લાગતું હોય તો તેમ કરવું જરૂરી ખરું. સાધુઓને સ્ત્રીસ્પર્શ વર્ષ હોય છે. ઉપરાંત જે આસન પર સ્ત્રી બેઠી હોય તે આસન પણ અમુક વખત લગી ત્યાજ્ય ગણાય છે કારણ એ આંદોલનો અમુક સમય ત્યાં રહે જ - જેને “ઓળા” કહી શકાય. તા. 25-5-30
સંતબાલ
પંડિત જવાહરલાલે જે ઝોક ઔધોગિક ક્રાન્તિ પરત્વે રાખ્યો તેટલો ઝોક ગ્રામ ઉધોગો પ્રત્યે આપ્યો હોત તો ભારત દીપી ઊઠત
સરહદના ગાંધીએ સમયસર દિલની વેદના ભારતમાં આવી રજૂ કરી, તે જરૂરી હતી. મૂળે તો પંડિત જવાહરલાલે જે ઝોક ઔદ્યોગિક ક્રાન્તિ પરત્વે અને વિજ્ઞાન પરત્વે આપ્યો તેટલો ઝોક ગૃહ-ગ્રામોદ્યોગી ગામડું અને રચનાત્મક વ્યાપક ધર્મ ભાવના તરફ આપ્યો હોત તો આજનું ભારત સોળે કળાએ દીપી ઊઠત.
રહી રહીને ત્રીસેક વર્ષે જનતા પક્ષે આંતરરાષ્ટ્રિય નીતિ જાળવવા ઉપરાંત ગૃહ ગ્રામ ઉદ્યોગ તરફ દષ્ટિ તો દોડાવી, પણ રાજ્યસત્તાને ગૌણ
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે