________________
૨૪
મુંબઈ, તા. 4-7-74
શ્રદ્ધાથી લાભ કોને ? આ વખતે છેલ્લો ચિચણથી તા. ૨૦-૫-૭૪ના આવ્યો. ત્યારબાદ બે-ત્રણ સમજુ વ્યક્તિઓ સાથે નીચેના મુદ્દાની સહજ વાત થઈ, અને એ રીતે મનમાં સ્પષ્ટતા થતાં માન્યતા ઠીક દઢાણી. ગુરુદેવ વારંવાર કહેતાં હોય છે કે, “શ્રદ્ધા (મારામાં) રાખો બધાં સારાં વાનાં થઈ જશે.' છેક હમણાં સુધી આનો અર્થ એમ કરતો – બીજા પણ આવો જ અર્થ મોટે ભાગે ધરાવતા હોય છે એટલે જ શ્રદ્ધા રાખી શકાતી નથી અને તર્કના રવાડે ચડી જાય છે – કે બુદ્ધિ ગુરુદેવને ઓછી ખપે છે, ગમે છે, એટલે શ્રદ્ધા રાખવાનું કહે છે વગેરે. બુદ્ધિતર્કમાં અહનું પ્રાધાન્ય છે. શ્રદ્ધામાં તે ગૌણ બની જાય છે. કહો ગૌણ બનવું પડે છે. એટલે વાત ગળે ઊતરતી જ નથી. સાફ શબ્દમાં કહું તો, શ્રદ્ધામાં મારું હું પદ જળવાતું નથી. એટલે તે રુચતી નથી અને લાગે છે કે શ્રદ્ધા રાખવાની જે ગુરુદેવની વાત છે તે મારા માટે નથી તેમના માટે છે. સમજણ આવી એટલે આજે, “આ કેવું હાસ્યજનક મારું અજ્ઞાન છે?' એમ થાય છે. હકીકતે હવે લાગે છે કે હું શ્રદ્ધા રાખું નહીં તેથી ગુરુદેવને શા લાભ-ન્હાની થવાનાં હતાં. હું શ્રદ્ધા રાખું એટલે ગુરુદેવને મુક્તિ કે સિદ્ધાસનની કોટી થોડાં મળી જવાનાં હતાં. આમાંનું કશું જ ગુરુદેવને (મારી) શ્રદ્ધાથી મળવાનું નથી. તેઓની સાધના, સિદ્ધિ અને સફળતા તદન નિરાળી બાબત છે. (મારી) શ્રદ્ધા-અશ્રદ્ધા સાથે તેને કશી લેવા દેવા નથી. આવું સાચું અને સ્પષ્ટ દર્શન અને હમણાં હમણાં થયું તે ઈશ્વરની કૃપા જ ગણું છું. હમણાં (મારું) આ દર્શન સાચું છે એમ હવે લાગે છે. શ્રદ્ધાનો પ્રથમ તાત્કાલિક અને મોટો લાભ રાખનાર વ્યક્તિને મળે છે. તેમાં શંકા રહી નથી.
ચિંચણ, તા. 5-7-74
લોહીના કે મિત્રતાના સંબંધો શુદ્ધ રાખવાનું “વિશ્વમયતામાં મહત્ત્વ
જૂના સંબંધોને મઠારી ફરી ચાલુ કરવા, એ “વિશ્વમયતાની સાધના અનિવાર્ય જરૂરી છે કારણ કે લોહીના અને મિત્રતાના સંબંધો જો મઠારીને શુદ્ધ નહીં બનાવી શકાય તો “આત્મવત્ સર્વભૂતેષુ' કે “વસુધૈવ કુટુંબકમ” જે બન્ને મહાસૂત્રો આ સાધનામાં અનિવાર્ય ઉપયોગી છે, તે આશય બતાવવાનો થે બનશે ? પરંતુ એક વાર સંબંધ બગડ્યો હોય તેને સુધારવામાં ઘણી
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે