________________
૧૫૧ ઈચ્છવું, તેથી જલ્દી પંથ કપાય છે ને પ્રભુના દેદાર પમાય છે. આપણું અહિત આપણા સિવાય કોઈ કરનાર નથી. બીજા તો નિમિત્ત માત્ર છે. (તા. ૧૨-૨-૪૨, થાન)
(૨) બહેન, જેનાં દિલ ચોખ્ખાં, નિખાલસ, સરળ હોય છે, તેજ જ્ઞાન, ભક્તિ અને ધર્મને યોગ્ય હોય છે. શુદ્ધિ, સવિચારથી સત્સંગ કે સવાંચનથી આવે છે, અને તે બધું પ્રભુકૃપાથી મળે છે. પ્રભુકૃપા મેળવવી તે આપણા હાથની વાત છે. આપણે તેનાં થઈએ તો તે આપણા થાય તે ટૂંકી અને ટચ વાત છે. તા. ૧૪-૧૨-૪૮, જોરાવરનગર)
(૩) વાંચન પછી ચિંતન-મનનની વધુ અપેક્ષા રહે છે. વ્યવહાર ન છૂટે તેની ચિંતા નહીં, પણ તેમાં ડૂબી ન જવાય, ખૂબી ન જવાય તે લક્ષમાં રાખવું. આપણું શરીર અને આપણા માનેલા બધા પદાર્થો આપણા નથી જ પણ ભગવાનના છે (તા. ૪-૨-૧૯૪૯, બલદાણા).
(૪) આત્મનિરીક્ષણ કરે તેને જણાય છે કે હજી આસક્તિ, મારાપણાની ખોટી પકડ, રાગની માત્રા કેટલા પ્રમાણમાં છે. પોતાની જાતને વૈરાગી માનનારને પ્રકૃતિ ઠગે છે. ટેવો છેતરે છે, પોતેજ આત્મવાંચના કરે છે એમ આલોચના કરનાર જોઈ શકે છે. તે જોઈ શકે તે ભાગ્યવાન છે. પોતાની ત્રુટીઓ, અંદર ભરાઈ રહેલ અસૂયા, વિકાર, પ્રલોભનો, અહમવૃત્તિને જોઈ શકનાર વિરલ હોય છે. અને જોઈ ન શકે એ કાઢે પણ ક્યાંથી ? બહેન, તમે કોઈ પૂર્વનાં સંસ્કારી છો. સંસ્કાર રહિત ઘણી તમારી બહેનો વિલાસવૃત્તિના પંજામાં સપડાએલ છે; જેને સત્સંગ કરવાની ઈચ્છા તો નથી પણ સૂગ ચડે છે. (તા. ૭-૯-૧૯૫૨, સાયલા)
(પ) આખા જગતને મિત્ર બનાવવાની ભાવનાવાળા પ્રેમના પિપાસુને ઘણું સહન કરવું પડે છે. તિતિક્ષા સિવાય આગળ ન વધાય. જ્યારે કાળ પાકશે ત્યારે વેરઝેર સંઘરી રાખનારા પણ સમજશે અને પસ્તાશે. પણ કાળના પરિપાક વિના ઉતાવળ કરવાથી કશો ફાયદો નથી. આપણે તો આપણા નિયત કરેલા માર્ગમાં સ્થિર રહી “પરમાત્મા સહુને સબુદ્ધિ આપે” એમ ઈચ્છવું. હૃદયમાં પરમાત્માના સ્મરણનો, સત્યનો દીપક ન બુઝાય તેની કાળજી રાખવી. બાકી તો જેના જેના ઉદયકાળ સ્થિતિ પાક્યા વિના તીર્થકરો પણ સુધારી શકતા નથી. તમારા આંતર જીવનનો ખોરાક, વાંચન, વિચારણા, સ્મરણ પ્રાર્થના એ જ જીવન-શુદ્ધિ, જીવન પોષક તત્ત્વો છે, બાકી તો વ્યવહાર ચલવવા પૂરતું છે, અને પ્રારબ્ધ અનુસાર કરવું જ પડે છે. એ બધું પ્રભુ પ્રીત્યર્થે અનાસક્તપણે, નિરુત્સાહી થયા વિના પ્રસન્નતાથી કરી છૂટવું. વિપ્નો તો આવે જ – એ કસોટી રૂપે હોય છે. (તા. ૧૯-૧૨-૧૯૫૫, સાયલા)
શ્રી સશુર સંગે : વિશ્વને પંથે
