________________
૧૨
નિષ્ઠાવાન કાર્યકરો ઊભા થઈ શકતા હોય તો જ સંસ્થાની
પ્રવૃત્તિઓ વધારવી હા, પ્રવૃત્તિઓ ઘણી અને જોરથી વધી રહી છે, તે ચિંતા જનક વાત ખરી. હમેશાં, પ્રવૃત્તિ એટલીજ વધારવી કે એવા નિષ્ઠાવાન કાર્યકર ઊભા થતા જાય. નહીં તો ભયસ્થળો જેમ મૂડી વધવાથી થાય, તેમ પ્રવૃત્તિઓ વધવાથી પણ થાય જ. બીજી પણ એક ખૂબ વિચારવા જેવી વાત એ છે કે જો કાર્યકર ન વધે તો જે નિષ્ઠાવાન કાર્યકરો હોય તેમના પરજ બોજો વધે. આ પણ યથાર્થ નથી. અહીંની પ્રવૃત્તિઓ તેથીજ શક્ય તેટલી સ્થગિત કરવામાં મને રસ છે. હજુ મહેમાનોની અવર-જવરનું જે દબાણ રહે છે તે ઘટાડવું જ રહ્યું. મીરાંબહેનના એકલાના પર જ એ બોજો આવતો જોઈ હું ઘણીવાર વિચારમાં પડું છું, પણ મને ઊંડે ઊંડે વિશ્વાસ છે કે જેમ જેમ વહાલી શિષ્યા ઉ.હ. બહેન પ્રભા સહિત સવિતાબહેન વ. લોકો કાયમી વસવાટ કરશે એટલે એ બોજો આપોઆપ ઘટી જશે.
સંતબાલ
ગાંધીજીની સમાજગત સાધનાની અગત્ય
સ્વામી ચિન્મયાનંદજી વિશ્વમયતાનો મર્મ સમજે જ છે, પણ આ અંગે આ યુગે ગાંધીવિચારને અક્ષરશઃ અપનાવવાની જરૂર છે તે સંન્યસ્થવેશ અને જે પરંપરા ચાલી આવે છે તે જોતાં ઘણું કઠણ છે. ખરી રીતે ગાંધીજીએ સમાજગત સાધના ઉપરજ આ કાળે જોર આપ્યું અને એવુંજ જીવનથી બતાવી આપ્યું કે રાજકારણથી પણ અળગા ન રહેવું જોઈએ. આનો અર્થ લોકો એ સમજી બેઠા કે ગાંધીજી તો રાજપુરુષ જ હતા. ખરી રીતે ગાંધીજીનું રાજકારણ તો ધર્મનો જીવન ને જગત બન્ને સાથે તાળો મેળવવો જ જોઈએ એ ધર્મભાવનાથી સંયુક્ત હતું. આપણાં લલિતાબહેન (ઘાટકોપર માતૃસમાજ પ્રમુખ) ઘણીવાર કહે છે હું તો તે સંન્યાસી કે જૈન સાધુ-સાધ્વી પાસે જવું પસંદ કરું છું કે જેઓ ગાંધીજી પ્રત્યે સહૃદય સભાવી હોય આ એમની વાત ધ્યાનમાં લેવા જેવી છે.
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે