________________
૪૯
ખંડ: બીજે આ વિશ્વમયતા અને રાષ્ટ્રીય કટોકટી,
તા. 24-3-75
ડાયરી લખવામાં શું સાવધાની રાખવી જોઈએ ?
નોંધસૂચિ રાખવાનો વિચાર આવ્યો તે સારો છે. વ્યક્તિગત નામો વિશે ડાયરી (નોંધપોથી)માં સાવધાની રાખી છે. હજુ પણ વિશેષ રાખવી કારણ કે આપણે સામા માનવીનું એક પાસું જોઈને ઊણપ વર્ણવીએ અને કેટલીક વાર બીજું પાસું એવું સુંદર હોય કે તે ઊણપ પણ એમને ભવિષ્ય શોભારૂપ બની જાય અથવા અનાયાસે નીકળી પણ જાય! એટલે વિશ્લેષણ જરૂર કરી શકાય. પણ બે બાબતો ત્યાં ખાસ ધ્યાનમાં રાખવી : (૧) “મને આ પાસાંથી જોતાં આમ લાગ્યું છે - એવો ઉલ્લેખ ભૂલાઈ ન જાય.” તે સતત જોતાં રહેવું અને (૨) મોટે ભાગે ગુણલક્ષી જ દષ્ટિ રાખવી. સંભવ છે કે આપણે ગુણવર્ણનમાં અત્યુક્તિ કરી બેસીએ પણ જેની સાથે ઓછામાં ઓછો સંબંધ હોય’ ત્યાં ગુણોની અત્યુક્તિમાં હરકત નથી. નજીકનો અને પૂર્વગ્રહરહિત સંબંધ હોય ત્યાં અત્યુક્તિ થાય તો કદાચ હરકત આવે !
- સંતબાલ પતિ-પત્નીના પારસ્પરિક સમર્પણથી દેહ-મૂછ ઓછી થાય છે.
કેટલીક વાર એવું બને છે કે “આશા-અપેક્ષા ખરેખર ઐહિક અને ભૌતિક છે કે જીવનના વિકાસલક્ષી અથવા આધ્યાત્મિક છે” તે કળવું કઠણ છે. આથી જ કોઈ ભક્ત કવિ જેવાએ કહ્યું છે કે, “મારે તો મોક્ષે જવાની આશા-અપેક્ષાય રાખવી-જવાની નથી.” ટૂંકમાં પ્રથમ તો બધા જ પ્રકારની આશા-અપેક્ષા પ્રભુ અને ગુરુમાં સમર્પિ જ દેવી સારી. જોકે આ કામ મારી શરીરને સુલભ હોય છે એટલું પુરુષ શરીરને સુલભ નથી. કારણ કે નારી શ્રદ્ધાપ્રધાન અને વિશેષ હૃદયપ્રધાન હોય છે, જ્યારે નર તર્કપ્રધાન અને વિશેષ બુદ્ધિપ્રધાન હોય છે. જોકે જરૂર તો હૃદય અને બુદ્ધિ બન્નેયની છે. જેથી ગૃહસ્થાશ્રમી પતિ પોતાની પત્નીમાં સમર્પિત થઈ જાય અને ગૃહસ્થાશ્રમી
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે
સંગે : વિશ્વની વાતો - ૫
