________________
૧૮
આવે છે. તે બરાબર નથી. કંટાળાથી કર્તવ્ય અને ફરજો પ્રત્યે અરુચિ પેદા થાય છે. અરુચિથી તે તે કામ પ્રત્યે ઘૃણા ઉત્પન્ન થાય છે; પરિણામે નથી વ્યવહાર કુશળતાપૂર્વક થઈ શકતો કે નથી આધ્યાત્મમાં પણ જરૂરી કર્મકુશળતા આવતી. આમાંથી છેવટે અતોભ્રષ્ટ-નતોભ્રષ્ટ જેવી સ્થિતિ પેદા થાય અને એકલા અટુલા પડી જવાય છે જેના નબળા પ્રત્યાઘાતો ચોમેર ફેલાઈ જિજ્ઞાસુ અને તેના વર્તુલને દુઃખકર બને છે. આથી ઊલટું, કર્તવ્ય ભાવથી દરેક કામ જો કરવામાં આવે તો માણસને નથી કંટાળો આવતો કે નથી તેનું મન અસ્વસ્થ થતું. સદા સર્વદા તેનું મન પ્રસન્ન રહે છે કારણ કર્તવ્યમાં અહમ્તા-મમતાનો લગવા ન હોવાને કારણે સારા નરસામાં મન બેચેન થતું નથી. આમાં એક વસ્તુ એ પણ ધ્યાન રાખવાની જરૂર છે કે સારું જેમ પ્રભુ આપે છે તેમ માઠું પણ પ્રભુજ આપે છે. પણ સમજણના અભાવે જ્યારે માઠું કે અણગમતું આવે ત્યારે આપણે રાગ દ્વેષમાં તણાઈ જઈએ છીએ. પરિણામે નિમિત્તો બધાં સારાં કે નરસાં - પ્રભુ પ્રેરિત છે તે વાત તદ્દન ભુલાઈ જવાય છે. ગુરુદેવની આ વાતોથી વકીલ ભાઈને સંતોષ થયો હોય તેમ લાગ્યું.
.
આકાંક્ષા અને સંતોષ
એક રાત્રી પ્રવચનમાં ગુરુદેવે આકાંક્ષા અને સંતોષ અંગે સુંદર વાત કહી. કાંક્ષા Endless છે. એક પૂરી થાય એટલે બીજી ઊભીજ છે. આમ એનો કદી નંત આવતોજ નથી. પરિણામે જિંદગી આખી આકાંક્ષાઓ પૂરી કરવામાંજ પૂરી ઈ જાય છે. આમાં જીવન અંગે જરૂરી વિચારણા કે ધ્યાન આપી શકાતું નથી. આ માટે સારો રસ્તો સંતોષ રાખી આકાંક્ષાઓને છૂટો દોર ન આપવો તે છે. સંતોષ રાખવાથી ઘણા લાભ થાય છે, તેનો મોટામા મોટા લાભ એ કે તે સંતોષથી નસર્ગ-ઈશ્વર-શ્રદ્ધા-નિષ્ઠા વધે છે અને આ વાત ભુલાઈ ગઈ છે; પરિણામે જ્યાં જુવો ત્યાં માણસને અશાંતિ અને અજંપોજ જોવા મળે છે, આકાંક્ષા માટે બીજા સાથેની હરીફાઈ નુકસાનકર્તા છે.
ડૉ. સોનેજી અને તેમનું વર્તુળ
હમણાં ડૉ. સોનેજી અને વર્તુળ આવી બે દિવસ રહી ગયું સારું તો એ છે કે સોનેજીને ભગવાન મહાવીર સ્વામી પ્રત્યે આદરભક્તિ છે. ઉપરાંતે સાદાઈ, સંયમ તથા ન્યાય સંપન્ન આજીવિકા વિના માત્ર આધ્યાત્મિક વાતોથી
શ્રી સદ્ગુરુ સંગે : વિશ્વને પંથે
