________________
૨૦૪
ગીતા અને આચારાંગ સૂત્ર - અનાસક્તિ અને ત્યાગ અંગેના આધારભૂત ગ્રંથો, પ્રત્યક્ષ ગુરુના અભાવે અનુસરવા
તત્ત્વાર્થ સૂત્ર” તમારું સહજ મનન વાંચી ઘણો સંતોષ થાય છે. જેમ મેં આગળ લખેલું ગીતા માતા છે તો આચારાંગ પિતા છે. એક ગ્રંથ (ગીતા) અનાસક્ત પર જોર આપે છે તો બીજો ગ્રંથ (આચારાંગ) ત્યાગ પર જોર આપે છે. જીવનમાં જેટલી જરૂર અનાસક્તિની છે તેટલીજ અને કદાચ તેથી સવિશેષ જરૂર ત્યાગની પણ છે. જેમ ભ. કૃષ્ણ ગીતામાં કહ્યું, “મારે કશું કર્મ કરવાનું નથી છતાં હું કર્યે રાખું છું કારણ હું જો કર્મ ન કરું તો મારી નિષ્ક્રિયતાનું બીજા પણ અનુકરણ કરવા માંડે, જે ઈચ્છનીય નથી.” તેમ ભ. કૃષ્ણને લેપ નહોતો લાગતો અને કંસ જેવા મામા અને પૂતના જેવાં માસીને માર્યા, ગોપીઓ સાથે રાસ રમ્યા, કુજાની કામના પૂરી કરી રૂક્મિણીનું અપહરણ કર્યું. પરંતુ તેનું અનુકરણ કરવું ન ઘટે. એટલા માટેજ શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર એ મતલબનું કહે છે “જ્ઞાની કહે તે કરવું, પણ કરે તેમ ન કરવું. તત્વાર્થમાં જૈન આગમોનો નિચોડ છે. એ રીતે એની ઉપયોગિતા અનિવાર્ય ગણી શકાય. શાસ્ત્રીય આધારો હોય તો જ આચરણમાં સાચું જોમ આવી શકે. કારણ કે પ્રત્યક્ષ ગુરુ દરેક ઠેકાણે સુયોગ્ય મળવાનાજ નહીં. ત્યારે એવા સાચા ગુરુના અભાવમાં એમના શબ્દો અને જૂની પરંપરાગત વાતો શાસ્ત્રોમાંથી મલી શકવાની. સંધ્યા, તા. 30-8-80
સંતબાલ
મેં અગાઉ કહ્યું તેમ ગીતા અને આચારાંગ - તે બન્નેને માતા-પિતા બનાવેલા. તો હવે તત્ત્વાર્થ પણ એ દિશામાં એક આધારભૂત પુસ્તક શાસ્ત્ર દ્રષ્ટિએ થશે. ચારેય ફીરકાઓને પરસ્પર ખભેખધા મેળવી જગત ચોગાનમાં માર્ગદર્શકપણાનું કામ કરવા પ્રેરશે. એમાં શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિએ મુખ્ય આધારરૂપ બની શકે તેમ છે. સંધ્યા, તા. 30-8-80
સંતબાલા
શ્રી સદગુર સંગે : વિશ્વને પંથે
