Book Title: Kalpsutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
T ERJAR
श्रीकल्प
कल्पमञ्जरी
॥१०९॥
PRESEN
दिकं वा प्रक्षालयितुम् । अथ केनार्थे भदन्त ! एवमुच्यते ?, येन तथाप्रकारेषु पात्रेषु अशनादिकं परिभुञ्जानो वस्त्रादिकं वा प्रक्षालयन् निर्ग्रन्थो वा निग्रन्थी वा आचारात् परिभ्रश्यति ॥ मू०३५॥
टीका-'नो कप्पइ' इत्यादि । निग्रन्थानां वा निर्ग्रन्थीनां वा गृहपतेः गृहस्थस्य संबन्धिषु अलाब्बादिसुवर्णपात्रान्तेष्वन्यतमेषु पात्रेषु, तथामकारेषु मूलोक्तपात्रभिन्नेषु वा कुण्डादिषु पात्रेषु अशनादिकं परिभोक्तुं वस्त्रादिकं वा प्रक्षालयितुं नो कल्पते। अत्र शिष्यः पृच्छति-से केणढणं' इत्यादि । अथेति प्रश्ने, हे भदन्त ! केनार्थेन केन हेतुना गृहस्थसंबन्धिषु अलाब्बादिपात्रेषु अशनादिपरिभोगनिषेधो वस्त्रादिप्रक्षालननिषेधश्च क्रियते ? इति । गुरुराह-हे शिष्य ! येन हेतुना तथामकारेषु पाषु अशनादिकं परिभुञ्जानो वस्त्रा
प्रश्न-हे भदन्त ! किस कारण से ऐसा कहा है ?
उत्तर-इस प्रकार के पात्रों में अशन आदि का परिभोग करने वाला और वस्त्र आदि धोनेवाला निर्ग्रन्थ एवं निर्ग्रन्थी आचार से च्युत हो जाते हैं ॥मू०३५॥
साधुओं और साध्वियों को गृहस्थ के तूबे से लेकर सुवर्ण तक के किन्हीं भी पात्रों में तथा सूत्र में उल्लिखित पात्रों के अतिरिक्त दूसरे भी किसी प्रकार के कुंडे आदि में अशन आदि का भोगना तथा वस्त्र आदि का धोना नहीं कल्पता है । यहाँ शिष्य प्रश्न करता है-भगवन् ! किस कारण से गृहस्थ के तूंबे आदि के पात्रों में अशन आदि के परिभोग का तथा वस्त्र आदि के धोने का निषेध किया जाता है ?' गुरु उत्तर देते हैं-'हे शिष्य ! कारण यह है कि इस प्रकार के पात्रों में अशन आदि
प्रश्न-महत? या सरथी युथु छ?
ઉત્તર–એ પ્રકારનાં પાત્રોમાં અશનાદિને પરિભેગ કરનાર અને વસ્ત્રાદિ ધનાર નિગ્રન્થ-નિગ્રન્થી આચારથી प्रष्ट २४ लय छे. (सू०३५) ટીકાને અર્થ–-સાધુ-સાધ્વીઓને ગૃહસ્થનાં તું બડાથી માંડી સુવર્ણ સુધીનાં કેઈપણ પાત્રોમાં તથા સૂત્રમાં
॥१०९॥ લખેલાં પાત્રો ઉપરાંત બીજા પણ કઈ પ્રકારનાં કુંડાં આદિમાં અશનાદિને ઉપભોગ કરે તથા વસ્ત્રાદિ દેવાં કહપતાં નથી. અહીં શિખ્ય પ્રશ્ન કરે છે-“ભગવદ્ ! કયા કારણથી ગૃહસ્થનાં તુંબડા આદિનાં પાત્રોમાં થઈ અશનાદિના પરિભેગને તથા વસ્ત્રાદિ દેવાને નિષેધ કરવામાં આવે છે?” ગુરુ ઉત્તર આપે છે- હે શિષ્ય ! પર
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૧
