Kalpsutra Part 01 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 284

श्रीकल्प
कल्प
सूत्रे
मञ्जरी
॥२६८॥
टीका
खहचर-तस-थावर-सव्वभूय-खेमकरी"छाया-एषासा भगवती अहिंसा,या सा भीतानामिव शरणम्, पक्षिणामिव गगनम्, तृषितानामिव सलिलम्, क्षुधितानामिव अशनम्, समुद्रमध्ये इव पोतवहनम् , चतुष्पदानामिव आश्रमपदम्, दुःखस्थितानामिव ओषधिबलम् , अटवीमध्ये इव सार्थगमनम् । इतो विशिष्टतरिका अहिंसा, या सा पृथिवी-जलाग्नि-मारुतवनस्पति-बीज-हरित-जलचर-स्थलचर-खचर-उस-स्थावर-सर्वभूत-क्षेमकरी-इति।
तथा चेयं दया चिन्तामणिरिव चिन्तितं संकल्पितं फलं ददाति । तथा-कल्पतेव वाञ्छितार्थम् अभिलषितं वस्तु प्रयच्छतिब्ददाति । कामधेनुरिव इयं दया कामम् इच्छां प्रपूरयति । किं बहुना अस्या दयाया विषये बहुना तस-थावर-सव्वभूय-खेमकरी "
'यह अहिंसा भगवती भयभीतों को शरण के समान है। पक्षियों के लिए आकाश के समान है। प्यासों के लिए पानी के समान है। भूखों को भोजन के समान है। समुद्र के मध्य में जहाज के समान है। चौपायों के लिए आश्रम-स्थल के समान है। दुःखी-रोगियों के लिए औषध-बल के समान है। घोर जंगल में सार्थ के साथ गमन करने के समान है। यही नहीं, अहिंसा इनसे भी विशिष्टतर है। वह पृथ्वीकाय, अकाय, तेजस्काय, वायुकाय, वनस्पतिकाय, बीज, हरित, जलचर, स्थलचर, खेचर, त्रस, स्थावर-समस्त प्राणियों के लिए क्षेम-कल्याण करने वाली है।'
दया चिन्तामणि के समान चिन्तित फल देनेवाली है। कल्पलता के समान अभीष्ट वस्तु की प्राप्ति कराती है। कामधेनु के समान यह इच्छा को पूर्ण करती है । दया के विषय में अधिक क्या कहा जलचर-थलचर-खहचर-तस-थावर-सव्वभूय-खेमकरी"
આ ભગવતી અહિંસા-દયા-માતા ભયભીતેને શરણુરૂપ છે. પક્ષિઓને આકાશ સમાન આધારભૂત છે, તરસ્યાને પાણી સમાન છે, ભૂખ્યાને ભેજન સમાન છે. ડુબતને જહાજ સમાન છે, નિરાશ્રિતને આશ્રમ સમાન છે, દુઃખીઓને દીલાસા સમાન છે. રોગીઓને ઔષધ સમાન છે, વનમાં ઘેરાએલાને સથવારા સમાન छ, रतन परंतु थ्वी४14, अ५४ाय, ते य, वायुय, वनस्पतिय, भीala-pa, , स्थाय२, ખેચર, બસ, સ્થાવર આદિ સમસ્ત પ્રાણિઓને ક્ષેમકર્તા કયાયુકર્તા અને આનંદકતાં છે.”
દયા ચિંતામણિની સમાન ચિંતિત ફલ દેનાર છે. કપલતાની સમાન અભીષ્ટ વસ્તુની પ્રાપ્તિ કરાવે છે. કામધેનુની સમાન ઈચ્છાઓની પૂર્તિ કરે છે. દયાના વિષયમાં વધારે શું કહેવાનું. ધર્મોમાં ઉત્તમ દયા ધર્મનું પાલન કરતા થકા શુદ્ધ હૃદય
म महावीरस्य
विमल
नामकः चतुर्विंशतिद तमो भवः।
॥२६८॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૧