________________
___ अगारसञ्जीवनी टीम अ १ अनुयोगशब्दार्थः
___ अयमत्रानुयोगशब्दा:-(१) युज्यते-सम-यते भगवदुक्तार्थेन सहेति योग. कयनलक्षणो व्यापार , अनुरूपोऽकृलो वा योगः-अनुयोग.। भगवडापितार्थ तो न्यूनापिकविपरीतभावलक्षण्यमीपदपि गणधरोक्तमत्रेषु नास्तीति भगवदुरतार्थानुरूपः मतिपादनलक्षणो व्यापारोऽनुयोग इति निमः।
(२) अपवा-अनु-पश्चात् योजन-सूत्रेणे सह सम्बन्धनम् अर्थानुरूपमतिपादनम् अनुयोगः।
ये यत्तीस सूत्र चार अनुयोगों में विभक्त (पटे हुए) हे अतः पहलेपहल पाठकों के विशेप ज्ञान के लिए अनुयोगो का और अनुयोग के भेदों का व्यारयान करते है
अनुयोग का अर्थ (१) भगवान्ने जो तत्व कहा है उस के माय कथन के समन्ध होने को योग करते है। और जो अनु अर्थात् अनुकल सपन्ध हो उसे अनुयोग कहते है । तात्पर्य है कि भगवान्ने तत्वोका जैमा उपदेश दिया गावमाही उपदेश गणवरप्रणीत मत्रो मे है। गणधरी ने तत्वों के उन स्वरूप मे न कमी की है न अधिकता की है और न उसके तात्पर्य मे ही अन्तर पडने दिया है, दम लिए यह अनुयोग कहलाता है।
(२) अनु अर्थात् पश्चात् , योग अर्थात् सत्र के माय सबन्ध करनाअनुयोग है। इन व्युत्पत्ति का यह अर्थ हुआ कि अर्थ के अनुकल प्रतिपादन करनेको अनुयोग कहते है।
એ બત્રાનું સૂત્રે ચાર અનુગમાં વહેચાએવા છે એટલે સૌથી પહેલા વાચકોના વશેષ જ્ઞાન માટે આનુયોગેનું તથા અનુગના ભેદનું વ્યાખ્યાન કરવાની આવશ્યકતા છે
અનુયોગને અર્થ (૧) ભગવાને જે તત્ત્વ કહ્યું છે, તેની સાથે કથનને સબધ થાય તે યંગ કહેવાય છે, અને જે અનુ અર્થાતુ અનુકૂળ આ બધ હેય તે અનુગ કહેવાય છે તાત્પર્ય એ છે કે ભગવાને તેને જે ઉપદેશ આપે હતું, તેજ ઉપદેશ ગણધર –પ્રત સૂત્રોમાં કહે છે ગણધએ તોના એ સ્વરૂપમાં નથી કાઈ ન્યૂનતા કરી કે નથી કોઈ અધિકતા કરી, તેમજ તેના તાત્પર્યમાં પણ કશું બતર પડવા દીધું નથી, તેથી જ તે અનુયાગ કહેવાય છે
(૨) અનુ એટલે પશ્ચત, એગ એટલે સૂનની સાથે સબંધ કરવો એ પ્રમાણે અનુગ શબ્દ સિદ્ધ થાય છેઆ રીતે વ્યુત્પત્તિની દષ્ટિએ તેને અર્થ એ થયે કે અનુકૂલ પ્રતિપાદન કરવું તેને અનુગ કહે છે
