________________
८८
उपासकदशामने नमवलोकन यस्या सा प्रियदर्शना, यत्तु दर्शन रूपमिति व्याख्यात तत्पूर्वोत्तरी पातविशेषणपौनरुत्तयापत्या हेयमेव । यत एष रिशेपणपिशिष्टाऽत एक मूरूपासर्वातिशायिस्यलापण्याती, रूपेण लावण्यस्याप्युपलक्षितत्वाव आनन्दस्य 'गाये' ति-प्राग्व्याख्यातप्रकारस्य इटाअभिलपणीय मनोऽनुकलव्यवहीत्वाइलमा आनन्देन गाथापतिना साई-सह, अनुरक्ताम्सातिशयस्नेहपूर्णा, तदुक्तम्
"घरसम्मवावडा जा, सबमिणेह-पट्टणी दक्खा । छाया चित्र भत्तणुगा, अणुरना, सा समरखाया ||" इति । एतच्छाया च
"गृहकर्मव्यापृता या, सर्वस्नेह मवर्द्धनी दक्षा ।
छायेर भत्रनुगा अनुरक्ता सा समाख्याता ॥" दति । पियदसणा-जिसकी दृष्टि (चितवन-अवलोकन) दर्शकोंके मन दर्शन की व्याख्या 'रूप' करना ठीक नहीं, क्योंकि ऐसा करनेसे. पुनरुक्ति दोष आता है, अर्थात् आगेके विशेपणमें और इसमें कुछ भेद नहीं रहता।
सुरुवा-श्रेष्ठ रूप और लावण्य वालीको 'सुरूपा' कहते हैं। शिवानन्दा पूर्वोक्त समस्त प्रशस्त गुणोंवाली अत एव "सुरूपा' था
वह आनन्द की इच्छा के अनुकूल वर्ताव करती थी इसलिए उसकी वल्लभा (प्रिय) थी। वह आनन्द में अनुरक्त (अत्यन्तस्नेहवाली) थी।
कहा भी है-"जो स्त्री घरके काम-काज मे लगी रहती है, सबका स्नेह बढाने वाली होती है, चतुर होती है, परछाईकी नाई पतिकी अनुगामिनी होती है, वह 'अनुरक्ता' कही गई है ॥१॥"
पियदसणा-नुशन (43) नेनारायाना मनमा माया Sura કરતુ હોય તે સ્ત્રીને પ્રિયદર્શના કહે છે દર્શનની વ્યાખ્યા “રૂપે કરવી એ બરાબર નથી કારણ કે તેમ કરવાથી પુનરૂકિતદોષ આવે અર્થાત- આગળના વિશેષણમાં અને આમાં કોઈ ભેદ રહે નહિ
सुरूवा-०४ ३५ मने सापश्यपाणी श्रीन स३५॥ ४ शिवान પકત બધા પ્રશસ્ત ગુણવાળી હોઈ સુરૂપ હતી
તે આનદની ઈચ્છાને અનુકૂળ વર્તાવ કરતી હતી તેથી તેની વલ્લભા (યાદી) હતી તે આજ દમાં અનુરકત (અત્યત નેડવાળી) હતી કહ્યું છે કે
જે સ્ત્રી ઘરના કામકાજમાં લાગી રહે છે બધાને સનેહ વધારનારી હોય છે, ચતુર હોય છે, પડછાયાની પેઠે પતિની અનુગામિની હોય છે તેને અનુરકતા કહેવામાં આવે છે