________________
-
-
२७८
उपासकदवाने कस्यचिपितस्य कार्यस्य सङ्कल्पमात्रमतिक्रमः,सकल्पितस्य चास्य कार्यस्य सिदयर्य तत्साधनसद्ग्रहो व्यतिक्रमः,साधनसइग्रहे जाते तस्य सङ्कल्पितस्य दूषितकार्यस्या रम्भोऽतीचारोऽन्ततो निर्वहण चाऽनाचार' । १ । अपरिगृहीता-पाणिगृहीतीभिमा विधवा च, तर पाणिग्रहीतीभिन्ना वेश्या फन्पके, तथा चापरिगृहीतास-वेश्या कन्यका विधामु गमनमपरिगृहीतागमनम् । केचित्तु अपरिगृहीतेस्य नेनैव वाग्दत्ताया ग्रहणमित्याहुः । अत्राप्यतिक्रमादयः पूर्ववदेव ।। न अगमनङ्ग तस्मिन्नर्थाद्विषय भोगाय माकृत यदङ्ग योनिरिति, तद्भिन्ने दारुचर्मादिनिर्मितकृत्रिमयोन्यादौ मुखादौ वा क्रीडा-कामान्धतया विषयभोगोऽनङ्गक्रीडा ३३ परेपा-निजापत्यभिधाना किए हुए कार्यकी सिद्धिके लिए साधन जुटाना व्यतिक्रम है। साधन जुट जाने पर उस पित कार्य को आरभ करना अतिचार है, और उस कार्य को पूरा करदेना अनाचार है।
(२) पाणिग्रहण की हुई पत्नी से भिन्न वेश्या, कन्या, विधवा आदि के साय गमन करना अपरिगृहीतागमन है। कोई-कोई अपरि गृहीता का अर्थ वाग्दत्ता मानते है। यहा पर भी अतिक्रम, व्यतिक्रम,
और अतिचार पर्यन्त अतिचार है, और इससे आगे अनाचार हा जाता है।
[३] विषयभोग के लिए जो स्वाभाविक अग है, उनसे भिन्न लकडी, चमड़ा या रबर आदिकी बनी हुई कृत्रिम योनि आदि अथवा मुख आदिमे कामान्ध होकर विषय-भोग करना अनङ्गक्रीडा आत चार है।
[४] अपनी सन्तानसे भिन्न का, स्नेह आदिके वश होकर કાર્યને સિદ્ધિને માટે સાધન જવુ એ વ્યતિકમ છે સાધન એજ્યા પછી એ દૂષિત કાર્યને આર ભ કરે એ અતિચાર છે અને એ કાર્યને પૂરું કરવું એ અનાચાર છે.
(૨) પાણિગ્રહણ કરેલી પત્નીથી જૂદી વેશ્યા, કન્યા, વિધવા આદિની સાથે ગમન કરવું એ અપરિતાગૃહીતાગમન છે, કેઈ કઈ અપરિગ્રહીતાને અર્થે વાર્ધતા માને છે એમાં પણ અતિક્રમ, વ્યતિક્રમ અને અતિચાર સુધી અતિચાર છે, અને તેથી આગળ જતા અનાચાર થઈ જાય છે
(૩) વિષયભેગને માટે જે સ્વાભાવિક અગ છે તેથી બિન કાષ્ઠ, ચામ થા રમ્બરની બનાવેલી કૃત્રિમ નિ આદિ અથવા મુખ આદિમ કામા બનીને વિષયભોગ કરો એ અન ગક્રીડા અતિચાર છે
(૪) પિતાના સંતાન સિવાય અન્યને, નેહ આદિથી વશ થઈને, વિવાહ