________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १० उ० १ सू० १ दिक्स्वरूपनिरूपणम् एकेन्द्रियाणां देशश्च चतुरिन्द्रियाणां देशाश्च वर्तन्ते ३, एकेन्द्रियाणां देशाच, परन्द्रियस्य देशश्च वर्तते १, एकेन्द्रियाणां देशाश्च पञ्चेन्द्रियस्य देशाश्च वर्तन्ते २, एकेन्द्रियाणां देशश्च पश्चन्द्रियाणां देशाश्च वर्तन्ते ३, एकेन्द्रियाणां देशाश्च अनिन्द्रियस्य देशश्न १, एकेन्द्रियाणां देशाश्च अनिन्द्रियस्य देशाच, २, एकेन्द्रियाणां देशाच अनिन्द्रियाणां देशाश्च वर्तन्ते ३ इति भावः। 'जे जीवपएसा ते नियमा एगिदियपएसा आग्नेय्यां दिशि ये जीवप्रदेशाः सन्ति ते नियमात् नियमतः एकेन्द्रियप्रदेशा वोध्याः, 'अहवा एगिदियपएसा य, बेइदियस्स पएसा' हैं २, एकेन्द्रियोंके अनेक देश और चौइन्द्रिय जीवोंके अनेक देश होते हैं ३, इसी प्रकार से आग्नेयी दिशामें एकेन्द्रियोंके अनेक देश पंचेन्द्रियका एकदेश १, एकेन्द्रियोंके अनेक देश पंचेन्द्रियके अनेक देश २
और एकेन्द्रियोंके अनेक देश और पंचेन्द्रियोंके अनेक देश होते हैं। इसी प्रकार वहां एकेन्द्रियोंके अनेक देश, अनिन्द्रिय जीवका एक देश १, एकेन्द्रियोंके अनेक देश अनिन्द्रयके अनेक देश २, एवं एकेन्द्रियों के अनेक देश तथा अनिन्द्रिय जीवोंके भी अनेक देश होते हैं। 'जे जीव पएसा ते निघमा एगिदिय पएसा' जीव देशको प्रकट कर अब सूत्रकार इस सूत्र द्वारा जीव प्रदेशको प्रकट करते हुए कहते हैं कि उस आग्नेयी दिशामें जो जीवप्रदेश हैं, वे नियमसे एकेन्द्रियप्रदेश हैं 'अहवा एगिदियपएसा य बेइदियस्स पएला' अथवा आग्नेयी दिशामें ચૌઇન્દ્રિયે જીવના અનેક દેશો રહે છે (૩) અથવા એકેન્દ્રિય ના અનેક દેશે તથા ચૌઈન્દ્રિય જીવેના અનેક દેશે રહે છે
હવે એકેન્દ્રિયેના એને પંચેન્દ્રિયના કિકસ એગથી બનતા ત્રણ ભાંગાઓ પ્રકટ કરવામાં આવે છે-(૧) આયી દિશામાં જીવના અનેક દેશે તથા પંચેન્દ્રિય જીવને એકદેશ રહે છે (૨) અથવા એકેન્દ્રિય જીના અનેક દેશે તથા જીવના અનેક દેશે રહે છે (૩) અથવા એકેન્દ્રિય જીના અનેક દેશો તથા પંચેન્દ્રિજીના અનેક દેશ રહે છે. એ જ પ્રમાણે આનેયી દિશામાં (૧) એકેન્દ્રિય જીવોના અનેક દેશે અને અનિન્દ્રિય જીવને એક દેશ રહે છે. (૨) અથવા એકેન્દ્રિય જીવોના અનેક દેશો અને અનિન્દ્રિય જીવના અનેક દેશે રહે છે. (૩) અથવા એકેન્દ્રિય જીવેના અનેક દેશો અને અનિન્દ્રિય જેના અનેક દેશે રહે છે. ____“जे जीवपएसा ते नियमा एगिदियपएसा" वे सूत्रा२ साउनया शामi રહેલાં જીવપ્રદેશોની વાત કરે છે-આગ્નેયી દિશામાં જે જીવપ્રદેશ છે, તે નિયમથી स न्द्रिय ना प्रश। छ. " अवा एगि दियपएसा य वेइदियस्त पएसा"
