Book Title: Suryapurno Suvarna Yug Yane Suratno Jain Itihas
Author(s): Kesharichand Hirachand Zaveri
Publisher: Motichand Maganbhai Choskhi
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032631/1
JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryapuranausuvarNayuga - 1 I - saMcayakAra kezarIcaMda hIrAcaMda jhaverI. - . .. prakAzaka motIcaMda magana bhAI cokasI zrI.jenasAhItyakuMDa surata.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina sAhitya graMthamAlA puSpa trIjI sUryapurano suvarNayuga cAne suratanA jaina itihAsa zrI mAhunalAla dalIcaM dezAinA upAdghAta suratanA kramabaddha jaina itihAsa sahita a sacayakAra kezarInlR hIrAca6 jhaverI [surata jaina DirekaTarI, surata caitya paripATI, surata bhaMDArAnI darzikA, sUryapura rAsamALA vagerenA saMgrAhaka] prakAzaka: mAtIcaMda maganabhAI cAkasI zrI jaina sAhitya kuMDa taraphathI. vi. sa. 1996 ] vIrAt 2466 vIranirvANa-dIpAlikA. mUlya eka rUpIA. I WW [i sa. 1939
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhI jaina vijayAnaMda prinTiMga presamAM zA. phakIracaMda maganalAla badAmIe chApyu kaNapIDa bajAra, surata. tathA upeAddhAtanAM pR. 1 thI 128 zrI mahAvIra prinTiMga varkasamAM manasukhalAla hIrAlAla lAlane chApyAM dhanajI sTrITa, muMbai na. 3. AvRtti 1 lI prata 500 (1) sUryapura aneka jaina pustaka bhAMDAgAra darzikA sUci. mUlya phA0 1-0-0 (2) puranA suvarNa yuga-suratanA jaina tihAsa. mUlya 01-0-0 prApti-sthAna-- (1) zrI jaina AnadaM pustakAlaya, geApIpurA, surata. (2) maganabhAi pratApacaMda jaina lAyabrerI, geApIpurA, surata.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ I ajha ba . . suratane kramabaddha jaina itihAsa. 1 prastAva. (lekhaka:-zrI mohanalAla dalIcaMda desAI B. A. LL. B. Advocate. ] 1 kaI nagarano ItihAsa te tenI vastIne ItihAsa-tenA rAja ane khAsa karI tenI prajAno itihAsa. temAM tenAM aitihAsika sthaLe, banAvo, tenI sthApanA ane tyArathI tenI caDatI paDatI vagereno samAveza thAya che. koI nagarane jaina itihAsa eTale temAM vasatA jena caturvidha saMgha-jaina AgevAne, jaina maMdire, upAzraye, jJAnabhaMDAre, dharmasthAno ItihAsa ke jemAM jenonA racelA prabaMdha pustako temaja zilAlekho-pratimAlekha vageremAMthI maLatI te saMdha, ane dharmasthAne temaja jaina sAhityane lagatI hakIkatano samAveza thAya che. 2 surata saMbaMdhI A pustakamAM jaNAvelI, temaja mArI svataMtra dhaLane aMge jude jude sthaLethI sAMpaDelI vidha vidha mAhitI ekatrita karI tene varSonume sAMkaLIne atra neMdhI che ane te sarva ne suratanA jaina itihAsamAM upayogI nivaDaze. A aitihAsika nedhane TuMkuM nAma "ItihAsa' meM ApeluM che. 3 jema jema vadhu zodhakhoLa thatI jAya tema tema vadhu vadhu ane navI hakIkata maLI zake; te tema karavAno prayAsa purAtattvarasike sevaze ema AzA rAkhIzuM. suratanAM badhAM vetAMbara ane
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratanA jaina itihAsa. digaMbara jaina maMdiranA, tenI aMtargata rahelI pASANu ane dhAtunI pratimAonA lekhA, tyAMnA jJAnabha'DArAnI hastapratAnI varNanAtmaka sUcIe, tenA jaina nagarazeTha temaja bIjA agraNIenA vazakSA ane vahIvaMca enI noMdhe, temaNe baMdhAvelAM madirA ane dha sthAneA vagere saMbaMdhI ghaNI zodhakheLa karavAnI bAkI che. hAla turaMta te! jeTalI sAmagrI upalabdha che teTalI parathI je kaMI kramabad gADhavI mUkI zakAya tethI sa MtoSa laizuM. te paNa sujJa vAMcakA joi zakaze ke ochuM nathI. 2 2 suratanI sthApanA. x surata zaheranI utpatti sabaMdhI aneka leAkavadantIe che. ghaNAkharA lAkA te Amaja kahe che ke "surata zahera kAi rAmajanIe vasAvelu che. " eka ukita e che ke nAgara jamInadAranI vidhavA peAtAnA sagIra putra gApIne laI A pradezamAM AvI rahI ane te vakhate sUraja nAmanI kaMcanI tyAM mar3e javA AvI; ane teNI sAthe geApInI mAtA sAthe paricaya thatAM pAtAnuM kiMmatI javAhIra ApI makkA jai pAchI AvIne maraNa samaye badhA mAla bakSisa karI ga; te dravyamAMthI gApIe havelI vADI badhI vepAra karavA mAMDayeA. vastI vadhI. pachI gAvIe tenuM nAma peAtAne udaya jethI thayA te rAmajanI suraja parathI sUryapura-sUrajapura-sUraja rAkhavuM ema navAbane sucavatAM navAe surajanA 'ja' te 'ta'mAM pheravI surata rAkhyuM. i. sa. 1521 mAM.' trIjI daMtakathA e che ke gApI suratamAM rahenArvaDanagarA gRhasthanI vidhavAnA beMkarA hatA.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratanI sthApanA. teNe dilhI jaI tyAMnA bAdazAhane khuza karI jAgIre| meLavI suratamAM AvI havelI AdithI tene suzobhita karyuM...' vaLI ema kahevAtuM ke gApI akabara bAdazAhanA kArabhArI hatA ne tene samaya i. sa. 1516-1para1 ne. che. kAI kahe ke te nAgara hate, keAI kahe ke te anAvalA hatA. ( nA~gadya). Ama suratanI utpatti sAthe gAdhInA saMbadha joDAi gayA che ane gApI e prasiddha purUSa hatA e tenA nAmathI suratanA gApIpara, gopItaLAva vagere parathI siddha thAya che tethI gopI ane surata vacce janakajanya bhAva leAkA TAve te samajI zakAya tema che. 5 saddabhAgye jaina sAkSaravarya sva. cImanalAla DAhyAbhAi dalAla M. A. e gopInA pUrvajonuM 'vaMzavana' nAmanuM saMskRta AAkabaddha kAvya zodhIne te sAthe tenA sAra rUpa 'gopI kANu hatA?' e mathALA nIce aMgrejI lekha dha lAyabrerI miselphenI' nA pu. 2 aMka 3-4 (phebru. thI me 1914) nA traimAsikamAM prakaTa karyo che te parathI spaSTa jaNAya che ke gopInA pUrvajo vaDanagaranA nAgara hatA. eka pUrvaja Ama matrIe sUryapura (surata) samudra tIre bAMdhyuM, ke je samudramAM tApI nadI AvI maLatI hatI. rAma maMtrInA putra bhAlaNa maMtro, bhAlaNanA putra dAmAdara, tenA gAviMda, tene mAdhava, tene kIkarAja; teNe sUryapuramAM tApI samudrane maLe che tyAM nIlakaMThanu maMdira, nIsaraNI ane samudramAM 'pAtasetu'-- vahANAne pUla badhAvyAM. kIkarAjane patni rahevIthI be putra nAme gopIdhara-gopInAtha ane mukunda thayA, gopinAthane e strI nAme nAgalA ane gaurI hatI. te vidvAna, vAgnI ane
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jena itihAsa. saMgItakAra hatA. teNe viSNu mATe suvarNa siMhAsana, temaja chatra tathA zaMkara, sUrya, pArvatI ane lakSmI mATe mukuTa ane chatra sonAna karAvyAM, eka kArAgAra ane moTuM sarovara baMdhAvyAM te vakhate eka mahAna dubhikSa paDyo. gepinAthe dukAlapIDita lokone dAna ApI temanA duHkha nivAravA pitAnA dravyane upaga kayo ane maphata jamADayA. 6 A varNanamAM prathama varNanA gujarAta ane pachI gujaredra zAhi zrI mahamUdanuM karavAmAM Avela che. have ApaNe joIe ke mujhapharazAhane pradhAna malika gepi-gobi ane A gopinAtha baMne eka che ke nahi. mirAte sIkaMdarI parathI malika gopI brAhmaNa hatA ane mahamada begaDAnI kRpAthI sattAzAlI banya hate ema jaNAya che. teNe mujhaphara zAhane gAdIe AvavA mATe madada karI ane kivAubhulka sAraMga sAthe rAjavahIvaTanI dhurA pite rAkhI. tenA vacce paDavAthI parAjAta IDaranA rAva bhImane bacavavAmAM AvyuM te zuMgArI hatI ane dhArA nAmanI nartakI teNe rAkhI hatI ke jene laIne mujhapharazAhe (I. sa. 1514 mAM) tene mArI nAMkhyo. A uparyukta gopinAtha te "dineza hite, nahi ke maMtrI. teNe je duSkALamAM madada karI te phIrIstA pramANe sane 1482 ne (saM. 1538-39) che; tene je rAjA bhIma sAthe maitrI hatI ema kahela che te IDarane bhIma heya; ane kadi rAjakIya mahattA vizeSa prApta karI hoya te te paNa ukta dukALanA varSa pachI. A rIte gepIe nAgara brahma hato. tenA pUrva vaDanagaranA hatA ane tenI sAtamI peDhIe thayela rAma maMtrIe surata sthApela hatuM
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratanI sthApanA. ema AmAM jaNAvela che eTale suratanI sthApanAmAM gepIno ke gopInA vakhatanI kaI rAmajanInA nAmane saMbaMdha nathI. (pro. kamIsarIa pitAnA Studies in the History of Gujarat nAmanA pustakamAM eja nirNaya suratanI sthApanA saMbaMdhe bAMdhe che. tenA navamA prakaraNamAM gopI taLAva ane malika gopI saMbaMdhI vistArathI Apela hakIkata jANavA jevI che.) 7 dIpavijaye sahamakula-paTTAvalI rAsamAM gadyamAM lakhyuM che ke "saM. 1500 madhye suratano killo pharaMgiI karAvyo, tihAM haiDA leka vasatA. ehave saM. 1624 jahAnarasA pAtasAha rAMnera Avyo, rAne ravAsI kerIdhvaja nAkuMdo (nAkhudo)-teNe pAnerathI te variAva 3 gAu sUddhI kaeNmakhApa (kInakhAba) nAM patharaNuM pAtharIne seharameM pAtasAhane padharAvyA. sAhi prasanna thayo. "mAMga mAMga," tivAre zeTha hAthaNIne saMjoga jovAnuM mAMgyuM. sAhe nA kahI je "hAthanIno saMjoga jotAM tAhara dravya jase." mAnyuM nahI. saMjoga joyo. te nAkudAnI lakSmI nAsa pAmI. pAtasAhe jAhAMgIrapura vA. e pAtasAhanI pAMtara nAme sUraja, tiNe pAtasAhanI rajAthI saM. 1625 surata vasAvyuM. ane esavAla gepIsA zrAvaka, tiNe gopIpuruM vAryuM 1 gopI taLAva ane caumukhI vAva karAvI ane saM. 1678 vaSe sUrajamaMDana pArasanAthajI senasUrijI pAse pratiSThA karAvI. sUrajamaMDaNajInI palAMThI tathA pAchala lakhyuM che. eja varasamAM kavi gAmameM sAsu vahunA deharA pratiSThA thaI." 8 A kavie lekamAM cAlatI daMtakathA lakhI lAge che. te itihAsathI siddha thatI nathI. saM. 1624 mAM jahAMgIra bAdazAha
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jene ItihAsa. tho nahatuM. te saM. 1961-62 mAM gAdIe beThe. tenI pAtara sUraja hatI te paNa manAya tema nathI. gopIpuruM, pItaLAva ne vAvano sthApaka gopI te ozavAla zrAvaka hato nahi te upara batAvyuM che. sUrajamaMDana pArzvanAthanI pratiSThA saM. 1679 mAM sena (vijayasena) sUrie karela tema tenA lekha parathI joIne kavi jaNAve che te te saMvatamAM yA pratiSThApakanA nAmamAM bhUla lAge che kAraNake senasUri saM, 1671 mAM svargastha thayA hatA. kAMte saMvata 1648 heI zake kAraNa ke te varSamAM kAvInA jina maMdiranI vijayasenasUrinA hAthe pratiSThA thaI hatI. te sUryapura maMDana pArzvanA lekhamAM pratiSThA karAvanAra zrAvaka tarIke gopIsAnuM-gopIdAsanuM nAma hoya te te gepIdAsa gopI taLAvanA karAvanAra gepInAthathI bhinna ho ghaTe. 9 uparanuM lakhAI gayA pachI sarajamaMDana pArzvanAthano lekha jhaverI kezarIcaMda pAse maMgAvyo, tenI pAsethI maLe tene ThIka ThAka karI ahIM ApuM chuM ke "saMvata 1678 varase kArataka vada 5 ne gurUvAra punaravasu nakSatra zrI surata baMdare pAtasAhI salIma zAhI vijayamAna rAje......jJAtiya laghu zAkhAyAM makhA bhAryA keDama suta kulazA bhAryA................................jina zAsanaprabhAvaka sAhu zrI nAthA bhAryA gaMgA suta sAva suraja sAru mANikacha pautra sAhIdAsa pramukha kuTuMbe...navaphaNa pArzvanAtha biMbaM kArita pratiSThita suvihItA vaMza.........bhaTTAraka zrI 5 ANaMdavimalasari paTTAlaMkAra bhaTTAraka zrI 5 vijayadAnasUri paTTa prakAzaka pAtazAhI zrI akabara mahArAja pradatta SaNamAsika jIvAbhaya sakala deza jIjIAra nivAraNa saMlabdhamAna zrI zatru
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratanI sthApanA. yAdi karaNAvata saha..... ........sata prabhAvaka zrI ! hIravijayasUrIzvara paTTa prabhAkara samAna pAtasAhI zrI akamara datta bahumAna sAhI zrI akabaralabdhajaya bhaTTAraka zrI 5 vijayasenasUrizvara paTTogiri bhAjatara samAna suri.. G , a dhyAna pAtasAha zrI salIma sAhI datta............ ..Amama sAta urAdhyAya zrI 5 ratnacaMdra gaNibhiH' (jo ke A lekha barAbara akSarazaH kALajI pUka ukelanArathI levAyA nathI chatAM tenI joDaNI ane teTalI zuddha mUkIne atra ApyA che, ane temAM trUTaka ghaNuM hAvA chatAM ApaNane joitI hakIkata maLI Ave che ke) te sa. 1678 6 6 ne teA che, ane temAM vijayasenasUrinuM nAma paNa Ave che, ane pratiSThAnA savata salIma eTale jahAMgIra bAdazAhanA samayane che te te bAdazAhanA ullekha paNa che, paraMtu te pratiSThA karanAra vijayasenasUri nathI, paNa tenA svaCvAsa pachI tenA paTTadhara ( vijayadevasUri ) nA samayanA ratnacaMdra [Nu che. ( A teja ratnacaMdra gaNu ke jeNe hIravijaya ane vijayasena e eka AcAryanI pAdukAnI pratiSThA karI hatI. ) ane pratiSThA karAvanAra gopIsA nathI tema te nAma zrAvakonAM ApelAM nAme paikI kAinuM nathI paNa tenA jevuM je eka nAma che te sAhIAsa che. A rIte muni drIvijayajInI Apela vAta daMtakathA kare che ane suratanI sthApanA te rIte yA bApIthI thaI hAya e nirmUla siddha thAya che. (A lekha punaH kALajI pUrva ka zuddha rIte lai bahAra pADavA joie e sAthe sAthe kahI dauM chu.. )
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 suratane jaina itihAsa. 10 gopInA samayathI paNa jUnu surata zahera che. tene jaina pustaka ane lekhAmAM 'sUryapura,' 'apura' evA saMskRta zabdathI aMte surata surata e lokabhASAnA pracalita nAmathI oLakhavAmAM Avyu che. 3. vikrama 16 muM zataka, 11 surata sabadhI jUnAmAM jUnA ullekha mane vikrama sALamA ztakanA nIcenA cAra pratimAlekhAmAM maLe cheH-- (1) sa'. 1513 varSa peSa zudi 10 mudde sUryapuravAsi zrImAla nA ma: pethA bhA. seMglR putra ma. hurarAjena bhAM, jatI suta mAlAdi kuTu khayutena svazreyase zrI zItalanAthabiMba kA.pra. tapA zrI ratnazekharasUri gurUliH| jIruM 1, naM. 830 (2) sa. 1519 mAdha zudi 13 budhe sU pure zrI zrImAlI gAM. varasiMga bhA. bakrU pu. gAM. DhAMkena bhA. devalade 'bhratu hemAyA savarAja madanayutena pu. zrIti zragraMtha zrI vimalanAtha biba' kA pra. vRddha tapA pakSe zrI udayavallabhasUribhiH / buddhisAgarajInAM saMgraha bhA. 1 na. 930, (3) sa. 1534 varSa hai. 1. 14 suratavAsI prAggATa vya dharmo bhA. rAjUsuta vaNavIra bhA. zrI nAnyA suta mahAkaina kuTubayutena zrI sumatibiMba kA pra. tapA zrI lakSmIsAgarasUribhiH / . nAharanA saMgraha bhA0 3, na. 2353.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikrama 17 mu kSataka. (4) sa. 1539 varSe mAtra vide 4 sAme sUryapura vAstavya zrImAla jJAtIya va. sAha jayatasI. bhAryAM prabhu suta 10 julA bhAryAM lada suta 10 sAdhA bharyo rAmati zreyArthe zrI acalagacche zrI jayakesarisUriNAmuddezena zrI vimalanAthabiba kArita surata - pratimA lekha saMgraha na. 80. 12 A cAre lekhA gopInAthanA samayanA che. jinapratimAenI pratiSThA karAvavAmAM ghaNA drazyanA upoga thAya che; tethI uparanI cAra pratiSThA karAvanAra zrAvakrA zrImaMta hAvA joie, ane chavIsa varSamAM cAra echAmAM echI te pratiSThA thai e parathI purasurata te vakhate vaibhavazAlI samRddha zahera hAvu jo"e ema sabhave che. 13 vaLI A lekhA parathI samajAya che ke tapAgacchanA AcAryAM ratnazekharasUri ane temanA paTTadhara lakSmIsAgarasUrie vRddha (bRhat) tapAgacchanA udayavallabhasUrie ane acalagacchanA jayakesarisUrie suratamAM praveza karI dIdhA hatA, jyAre kharataramacchanA kAI AcAryane lekha upalabdha thaye| nathI eTale te gacchane praveza te sadImAM tyAM thayA hatA ke nahi te kahI zakAtuM nathI. 4 vikrama 17 muM zataka. 14 have vikramanA 17 mA zatakanI nA laieH-tenI zarUAtamAM sa. 1609 AsAnI tRtiyAe acalagacchanA dhamUrtisUrinI kRpAthI ( velarAja zi puNyalabdhi ane lAbhazekharanA zi. )
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ - ma 10 suratane jena ItihAsa kamalazekhare suratamAM navatattva copAI 65 kaDInI racI, (ke jenI be patranI prati naM. 480 nI mahAvIra jaina vidyAlayanA saMgrahamAM hAla che.) 15 saM. 1613 mAM tapAgacchanAyaka vijayadAnasUrie "ti of fthati" eTale surata baMdaramAM comAsuM karyuM ane tyAM eka suda 15 ne dine nADalAIvAsI nava varSanA osavAla bAlaka jayasiMhane tenI mAtA sAthe dIkSA ApI tenuM nAma jayavimala rAkhyuM, tene (svaziSya ane paTadhara) hIravijayasUri pAse rAkhavAmAM AvyA. A jayavimala pachIthI ukta hIravijayasUrinA padhara prasiddha vijayasenasUri thayA, ke jemaNe akabara bAdazAhanA AmaM. traNathI lahera jaI gAya, baLada, bheMsa, pADAnI hiMsAne, maraNa pAmelAMnuM dravya sarakAra letI tene, ane baMdIvAnone pakaDavA vagereno niSedha karanAra pharamAnane te bAdazAha pAsethI meLavyuM. A rIte eka surisamrArtA dIkSAsthAna thavAnuM gaurava surate prApta karyuM che. (hIrasaubhAgya 6, kSe. 135 thI 300; vijayaprazasti 4, 14 ; tathA pAMcame sarga.) - 16 ukta hIrasaubhAgya ane vijaya prazasti-ane kAvyamAM suratane baMdara jaNAvavAmAM AvyuM che, taduparAMta vija prazastimAM (4, 142) sulehA . mAM , tathA (pa-88) bagrgreyH je poi -eTale ke kazuM dezanI bhUminA mukhanA alaMkAra rUpa (kAraNa ke kekaNamAM praveza suratathI thata), ane ghaNuM moTA puNyathI suMdara evuM baMdaraevAM sArthaka vizeSaNa suratane ApyAM che. te
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikrama 17 muM zataka. 17 e vijayasenasUrie sa. 1632 mAM cAMpAneramAM pratiSThA karIne krame 'zrI pUrita' eTale lakSmIthI samRddha evA surata baMdara AvIne zrI mizra cintAmaNi Adi vidvAna sabhyA samakSa aneka paMDitAnI pariSamAM AcAryonI samakSa 1.6 karIne zrIbhUSaNa nAmanA digaMbarAcAryane jItyA. ( vijayaprazasti 8, 42 thI 49 ). sa. 1645 mAM kharataragacchanA nAyaka zrI jinacaMdrasUrie zivAseAmajInA saMdha sAthe zatruMjayanI yAtrA sa. 1644 mAM karI tyAMthI AvI suratamAM cemAsuM karyuM. 11 18 tapAgacchanAyaka zrI hIravijayasUrie zatruMjayanI yAtrAne sadha kaDhAvI sa. 1649 mAM te tInI yAtrA karI hatI te saMdhamAM aneka gAmanA saMdhanA leAkeA bhaLyA hatA, temAM suratanA saMdhajatA hatA. 19 pAtAnA dIkSAdhAma suratamAM ukta vijayasenasUrie sa. 16pa vai. zu. 13 budhe laghu ( dazA ) esavALa 'surati khaMdiravAstavya 'zreSThi sA sAmajI bhANujIe bharAvela 24 jina parikara sahita zrI zAMtinAtha biMbanI, ane sa. 1664 je zu. 5 seme vIsA ezavALa ' surati maMdira vAstavya' sA alavesara arajI ate hemajIe karAvelI supArzvanAthanI pratimAnI, vIsA zrImAlI sAmalajIe karAvelA pArzvanAtha mizranI tathA vIsA esavALa mAnabAe karAvelI pAma pratimAnI pratiSThA karI. 20 sa. 1664 mAM ukta hIravijayasUriziSya munivijayanA ziSya darzanavijaye suratamAM naimijina stavana paTe kaDInu gUjarAtImAM judA judA rAgamAM racyuM.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratanA jaina itihAsa. 21 evA lekha che ke sa. 1673 mAM pAza di 6 zukra te tapAgacchAdhirAja zrI hIravijayasUrinI pAdukA 'suratI baMdIra vAstavya esavAla jJAtIya * za vastAnI putrIe pratiSThita karAvI AnA lekha zrI buddhisAgarasUrinA dhAtupratimAlekha sa Mgraha bhA0 1 na. 24 che, ane te apUrNa che; paNa subhAgye A lekhane saM 1676 nA jema zu 15 ne dine tapAgacchanA vijayadevasUrinA ziSya dharmIdAse racelA hIravijaya stavana (jIe A pustaka pR. 125) mAMthI spaSTa TakA maLe che ke suratanA nijAmapurAmAM upAdhyAya misAgare 'hIMravihAra' badhAvavAnuM maMDANa karAyuM ane te taiyAra thaye sa. 1673 peSa vide pa gurUvAre 5 lAbhasAgare pratiSThA karIne 'hIravihAra'nAma sthApyuM. ane temAM hIravijayasUrinI pAdukA pratiSThita thai. 12 22 hIravihAranI kAraNI rANakapuranA prasiddha ma diranI yAda Ape tevI hatI. A mATe parikha gAviMda lAlAe khUba dravya khacyuM ane zAha vastupAla sAmajIe AcArya hIravijaya ane vijayasena baMnenI pAdukAnI sthApanA karAvI-sa. 1675 vaiM. zu. 8 raMvi. tenI pratiSThA tapAgacchanA upAdhyAya ratnacaMdre (surata maDatuM pArzvanAthanI pratiSThA karanAra ) karI, zA nAnAe ulaTathI vitta vAvarI vidyAsAgara, dhama sAgara ke labdhisAgara, vAcaka temisA garanI ema traNa vadhu pAdukAnI sthApanA karAvI te tenI pratiSThA sa. 1976 nA poSanI pUrNimAe thai dAsI bhIme - dhana kharcI e jinamUrtti ane eka gurUpAdukAnI (naimisAgaranI ) sthApanA karI ane e traNenI pratiSThA hIvihAramAM sa. 1676 se. zukra 4
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- vikrama 17 muM zataka. 13 gurUne dine karavAmAM AvI. A rIte gajSabhAdinI sAta mUrti ane vAcakanI cAra mUrti hIravihAramAM sthapAI pratiSThita thaI. A vivAranI racanAmAM zAha amarasInI pUrI mahenata hatI. atyAre AnI zI sthiti che te tene zodhI joI tapAsanAra kahI zakaze. 23 ukata ratnacaMdra upAdhyAya te kRpArasa kezanA kartA prasiddha zAMticaMdra upAdhyAyanA ziSya hatA. temaNe suratamAM yunisuMdara sUrikRta adhyAtmakalpadruma para kalpalatA nAmanI saMskRta TIkA saM. 1974 mAM, samyakatva saptati para samyakatvaratnaprakAza nAmane gujarAtImAM gai bAlAvabodha saM. 1676 nA pi. su. 13 dine ane samyakatva para saMgrAmasura kathA gUjarAtI padyamAM saM. 16% mAM racIne pUrNa karela che. A chellI tinI temaNe pitAnA hastAkSare devacaMdra gaNinA padanAthe saM. 1678 nAM pa. zu. 2 budhe lakhIne pUrNa karelI prata vIkAneranA jayacaMdrajInA bhaMDAramAM pothI naM. 68 mAM vidyamAna che. A uparAMta saM. 1678 mAM te upAdhyAye suratamaMDanA pArzvanAthanI pratiSThA karI che ke je agAu navamA pArAmAM te pratimAnA lekha saMbaMdhI lakhatAM kahevAI gayuM che. ' . 24 saM. 1685 mAM nAyalagacchanA jJAnasAgarakRta zrIpAla rAsanI 16 patranI prata suratamAM lakhAI ke je hAla kheDAnA saMbaM bhaMDAranA dAbaDA 6 mAM naM. 50 tarIke upalabdha che. saM. 1987 mAM tapAgacchanAyaka vijayadevasUri dakSiNa dezamAM vihAra karavAnI IcchAthI suratamAM punaH samahotsava AvyA. tyAM mIrajA nAmanA navAbanI rAjasabhAmAM sAgara pAkSikanAM keTalAMka maMtavya saMbaMdhI
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jaina itihAse. vAda thatAM tenuM nirAkaraNa karyuM (meghavijayajI kRta tapAgaccha paTTAvalInuM anusaMdhAna.) - 25 saM. 1689 mAM prasiddha upAdhyAya vijyavijayajIe sUryapura catya paripATI" - padyamAM racI che temAM 14 kaDI che. prathamanI 11 kaDImAM suratanAM agyAra derAsaronAM nAma ApyAM che - 1 gaSabhadevanuM, 2 zAMtinAthanuM, 3 dharmanAthanuM, 4 surata maMDaNa pArzvanAthanuM, 5 saMbhavanAthanuM, 6 dharmanAthanuM bIjuM, 7 abhinaMdananuM, 8 pArzvanAthanuM bIjuM uMbaravADAmAM, 9 kuMthunAthanuM, 10 ajitanAthanuM, 11 citAmaNI pArzvanAthanuM. A rIte 11 pradhAna jinamaMdira suratamAM hatAM e te zaheranA zrAvakenI vipula samRddhi sUcave che. 5 vikama 18 muM zataka. lokAgacchamAM judo pakSa kADhanAra zrI lavajI. 26 A zatakanA prAraMbhamAM suratanA dazA zrImALI vaNika lavajIe lakA saMpradAyamAM dIkSA lIdhI. gurUne tajIne bIjA be nAme bhANajI ane sukhoine laI ugra zAstrokta kriyA pALI zakAya ema batAvavA judA paDyA (saM. 1692 ke 1705). khaMDera makAna ke jene gujarAtamAM '' kahe che temAM vAsa karatA rahyA tethI (yA te TUMDhaka eTale zedhakanA arthamAM) "DhuMDhIyA" kahevAyA. lavajIne ziSya samajI nAmane amadAvAda kAlupurane ezAvAla (dazA poravADa) zrAvaka dIkSA laI thayo teNe sUryanI AtApanA bahuja karI. "prathama sAdha lavajI bhaye, ditIya sema gurU
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ | vikrama 18 muM zataka. bhAya', ema temanAmAM bolAya che. eka gUjarAtavAsI (amadAvAda pAsenA sarakheja gAmanA) dharmadAsa chIpA (bhAvasAra) pitAnI meLe-jAte dIkSA laI mukha upara paTTI bAMdhI huMDhIyAnA sAdhu tarIke bahAra paDayA-amadAvAdamAM saM. 1716 mAM. (A mATe juo AtmArAmajI kRta "jene tavAdarza 12 me pariccheda vijayaprabhasUrino samaya tathA rA. hAla sva. vADIlAla kRta "sAdhumArge jaina dharmanuyAyIoe jANavAjoga keTalIka aitihAsika nedha pR. 84 thI 90) A Akho pArA mArA "jene sAhityane saMkSipta ItihAsa' pArA naM. 949 che. * 27 ukta lavajI muni saMbaMdhI lokAgacchanI eka hastalikhita padAvalI 19 patranI maLI che temAM je jaNAvyuM che te atre pracalita bhASAmAM paNa mULa pramANe nIce mUkavAmAM Ave che - saM. 1705 ne mAjame-sAme Avyo tyAre sUratanagarane vAsI vehara vIracha hApA jJAte dazA zrImAlI lekamAhi sAhukAra keDIkvaja hatA tehanI beTI bAI phala tehanA putra lavajI zAhane siddhAMta bhaNAvavA mAMDayAM, te ghaNuM siMddhAMtamAM pAragAmI thayA tethI bahujI lavajI zAhanuM citta udAza-udvigna dekhI vairAgyavaMta jANIne siddhAMta bhaNAvatAM aTakAvyo, tyAre lavajI zAhajIe ema vicAryuM je jatie na bhaNavyA tyAre rUSi varajAMgajI pAse AvyA ane ema kahyuM "svAmi! ahane bhaNAvo tyAre RSi varajAMga kahe "tumane bhaNAvIe ane vairAgya upaje te dikSA amArI pAse levI e karAra kare te bhaNAvIe tyAre bahuja (lavajI) zAha kahe "svAmi ! huM dIkSA laIza to tumhArI pAse
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratanA jaina tiAsa. AcAra leiza.'Ama karAra karIne bhaNAvavA mAMDayA, bhagAvI sa` siddhAMtanI vAcanA dIdhI. jIgati sahita artha bhaNAvyAM pachI phulabhAie lukA mahAjanane kahyuM 'ghaNA khabaradAra karyo, siddhAMtamAM ghaNA pravINa thayA te jANIne jatine Adara sanamAna sahita kahyu dravya ApA' tyAre sAdhune AcAra gocara mAlama paDavA mAMDayA. puchI lava zAhAjIne vairAgya upanyA, sAdhune gAcAra havaDAM te) sAdhu saraLadA lepI vicare che, vastra pAtra nyAtiSa nimitte bhAkhe, vastra pAtra pothI vecIne paisA TakA rAkhe che, te vAre vIrajI vAharA pAse sajama levAnI AjJA mAgavAnA vicAra kIdhA, te vAre lahujI bhAvamunie sAdhunA Aca 2gAcAra tapAdika pahelAM zuddha hatA te hamaNAM nathI te mATe siddhAMta upayAga dIdhA, sAdhue AcArya, upAdhyAya Adi beunI ajJAe pravarttavuM joie, sAdhvIne AcAya, upAdhyAya, gurUNI (e) nI AjJAe pravarttavuM joie; te mATe ( jyAM ) sAdhupravRtti joie tyAM huM jAuM. khabara magAvavI e sUtranI rIta che. khaMbhAyata, amadAvAda, pATaNa, burahAnapura, sAraka, mAlavA, mevADa, bhAvADa, dilI, AgarA, lAheAra saghaLethI khabara magAvI tihAM gAma nagara dezane viSe kAI sAdhupaNuM nAma na jANe 3, 2, 1 kAi dharAvatA nathI te smArTa sadhale ekajaNe jaNA thayA, AcAragAcAra DhIlA paDayA, mAkalA thayA, tyAre lavajI zAhe jamavAnA vakhate vIrajI veharAne ghaNI prarUpaNA karI saMbhalASI, tyAre vIrajI vAharA kahevA lAmyA 'tumhA lukAnA gacchamAMhi dikSA kSo te AjJA ApU.' te vAre lahujI zAhu vicAyuM" je ' haMmaNAM avasara evAja che', 16
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikrama 18 muM zataka RSi lavajI. ema vicArIne RSi vrajAMga pAse AvyA. AvIne ema kahyuM svAmi! mujhane dIkSAne bhAva che. te mATe huM dIkSA lauM to mahAre tumhAre be varasane karAra tenI cIThI lakhAvI lIdhI tyAre le kAnA jatie vicAryuM je "amArAmAM AvyA pachI kyAM jaze ?" ema karAra karIne pachI voharA vIrajI pAse AvyA; ucchava sahita meTe maMDANe lahujI zAhe rUSi vrajAMga pAse dIkSA lIdhI, rUSi lahucha thayA. tyAra pachI RSi lahujIe sRSi vrajAMga pAse ghaNA siddhAMtanA artha bhaNyA, saMskRta Adi bhaNI paMDita thayA. tyAra pachI pitAnA gurUne ekAMte teDI kahyuM svAmi! hara mahAda kALa ityAdika be gAthA kahI sAdhuno AcAra to e dIse che, je rIte sAdhune AcAra kare che tema hamaNAM maLe che ke nahi?" tyAre rUSi vrajAMgajI be lyA je Aja paMcama Are che." tyAre rUSi lahujIe 75 bele siddhAMta mAMhithI kADhI dekhADaya; ApaNuM gaLanI samAcArImAM AcAragocarano pheraphAra ghaNe che. tyAre rUSi vrajAMga bolyA "dhanya che. je jIva vItarAganA nyAya mArge cAlatA haze tehane dhanya." (lavajI rUSie kahyuM, "te mATe laMkAne gaccha sarAvIne nIkale te tame hArA gurU, huM tamAro ziSya." tyAre vrajAMga rUSi kahe "ahAvAthI te nikalAya nahi" tyAre bahujI rUSi jaNa traNa saMghate lokone ga7 vosirAvIne nIkalyA. tehanAM nAmaH rUSi lahujI 1, rUSizrI thebhaNacha 2, rUSi zrI saravaNajI 3e traNa sAdhu sUrata biMdarathI vihAra karIne khaMbhAta baMdare AvyA. 28 "pITha daravAje kapAsInI dukAne utaryA tyAM kApAsIyAne zeThIyo sAMbhaLavA Ave tyAre dazavaikAlikanA bhikabU adhyayananI
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 suratane jene ItihAsa. gAthA kahI, te sAMbhaLI vairAgya pAmyo "dhanya che sAdhune avatAra, ehavA sAdhu svAmijI! Aja paNa haze?" tyAre bahujI rUSi bolyA "zeThajI ehavA sAdhu hatA te mokalA thIyA, (bIjA) moha pAza mAyAmAM baMdhANa, sAdhu hatA te mATe mAre mata varte che. zeThajI! tumhArI sahAya hAya te ehavuM sAdhupaNuM agikAra karo." tyAre kapAsiyAna zeThiyA be "svAmi! ama thakI nIpajaze, temAM pAchI pAnI nahi kATuM-karuM" te sAMbhaLI lahujI rUSi jaMgalamAM gayA, tyAM pUrva sAmA ubhA rahI be hAtha joDI arihaMta ne sine namaskAra karI paMca mahAvatano uccAra kIdho, traNe sAdhue pharI saMjama leI cAritra aMgikAra karyA tyAra pachI nAsara taLAvanA mArgamAM pANInIka khAla hatI tyAM AjJA mAMgI utaryA; pachI ghaNuM bAI bhAI zaheranA, sAdhunI khabara paDI te dharmakathA sAMbhaLavAne Ave. tyAM bAIo keika pANInAM beDAM sahita ubhI thakI sAMbhaLe, tyAM jina mArganI rIta samajavA lAgA, tyAre bahujI aNagAranI bAI bhAI ghaNI prazaMsA kare. te vAta vIrajI vorA pAse cAlI gaI; (te) sAMbhaLIne kopAyamAna thayo "hArA gacchamAM lahujIe bheda pADe te mATe sUrata thakI khaMbhAtanA hAkema upara kAgaLa lakhe je "lahuja sevakuM khaMbhAtapheMtI nikAla diyo." pachI hAkeme lahujI aNagArane teDAvyo, tene ekane ekAMte besADI mukyA, tyAM beThA beThA sajhAya dhyAna karavA lAgyA 're jIva! tane apUrva lAbhanuM ThekANuM AvyuM che. tyAM beThA thakA eka be traNa upavAsa thayA tyAre dAsI(e) jAtAM AvatAM dekhIne begamane ajI karI eka sevaDaku nabApe (navAbe) kayA he, sArA dina paDhe che,
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikrama 18 muM zataka RSi lavajI. khAtA pItA nahi." te dAsInI vAta sAMbhalIne begama ke pAyamAna thaI, pachI navAbane be hAtha joDIne arja karI "aba tumhArA khAnA kharAba huvA, hajaratane khudAI phakirake upare najara DAlI, une kayA tuherI takasIra kauI Iye nasa parI (2) phakirakU reka choDyA hai ? do dina tIna dina hue khAnA pInA nahi, sArA dina paDhayA karatA hai sAhabas dhyAna lagAyA he, aba tumhArA khAnA kharAba huA, cAhe te ho sAhaba tumahane phakira kare; bedabA ghAli sUkha sAdI dalata cAhIe to sabI cheDa da' evAM vacana sAMbhaLIne hAkema dilagIra thayo. pachI hAkIme AvI lahujI aNagArane page lAge "he devAna sAhaba! e merI takasIra nahi, mujhakuM zeThajIkA kaheNa AyA he, merI takasIra mApha kije; tuma dusare ThAme jAva, meM sAhibakA gulAma huM. duvA hi dIje." ema kahIne hAkema hAtha joDIne page lAgyuM. pachI lahuja aNagAra vihAra karIne kalAdare AvyA, tyAre khaMbhAtanA, bAIbhAI ghaNuM ekaThA malIne AvyA; vaMdaNuM karIne harakhita thayA, tyAre bahuja aNagAre ciMtavyuM "je bhagavatI sUtramAM kahyuM che je rAjAnI nizrA saMjama paLe, gAthA patinI sejAtara (zayAtara) nI, DhelAnI ityAdika nizrAe saMjama paLe, te mATe kaIka moTA kulavALA samaje te jina-mArganI prarUpaNa thAya, te mATe koIka punyavaMta purUSa samaje te jin mArgane ghaNe udyota thAya." evuM vicArIne amadAvAdanA vihAra karyo. 29 "tyAM ghaNuM leka osavAla jhaverI samajhayA; tethI jina mArgane mahimA ghaNo vo. tevAmAM voraNa-ravA amadAvAdamAM
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jaina itihAsa. gocarI karatAM laMkAne dharmani jati malyo. lahu aNagAra saMdhAne keTalIka AcAranI vAta (saMbaMdhI) paDauttara-praznottara thayA tyAre bahuja aNagAre lukAnA jati dharmasine upadeza dIdhe "tame AvA jANapaNAne pAmyA che te ga7mAM kaI (zA mATe) paDI rahyA che?" tyAre jati dharmasi belyo "avasare hase te jaNAze." pachI tyAM ghaNuM leka vairAgya pAmyA, jina mArga sAce karI jANavA lAgyA, tyAre gavAsIe lahujI aNagArane ghaNA upasarga kIdhA. te mahApurUSe khamyA. tyAM kAlanI maryAdA pUrI thaI - 30 "pachI amadAvAdathI sUrata baMdara disana-pratye vihAra karyo ghaNA bhavya jIvane gAma nagara viSe samajhAvatA vItarAganI vANInI ghaNI prarUpaNa karI. tyAre laMkAnI sAmagrI (samudAya)vALA lahuja aNagArane upasarga ke te zubha pariNAme ame; te vakhate amadAvAdavALAe vicAryuM je "pahelAM amadAvAdanA zrAvake vIrajI hirA upara kAgala lakhyuM hatuM je lahu aNagAra mahA puruSe suratane vihAra karyo che, ghaNuM uttama prANI che, ghaNuM taraNuM tAraNa sAdhu che, te mATe ehavA sAdhune nirdoSa vastra pAtra sthAnaka AhAra pANInI sAra saMbhAla karajo, tethI mahA karmanI nirjarA thaze. ghaNA guNavaMta che. tIrthakara nAma gotra bAMdhavAnuM ThekANuM che, te mATe zeThajI te ghaNA jinamArganA jANu che, ghaNuM DAhyA che, amArA siradAra cho, nAyaka che. te mATe bahuja aNagAra AvyA hoya te amArI vatI 108 vAra vaMdanA karaje pachI amadAvAdanI vinati karajo, ke mahA purUSa! tuha vinA zrAvaka rUpa vADI sUkAya che,
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikrama 18 muM zataka RSi lavajI. ghaNe ze kahIe ?" tyAra pachI thoDAka dinane AMtare surata baMdare AvyA, sthAnakanI AjJA mAgI uryA. - 31 "pahelAM gocarI vIrajI veharAne ghera gayA. tyAre vIrajI hara belyo "lahujI! sArI-badhI vATa Ama pUjato pUMjato Avyo ?" tyAM lavajI aNagAra belyA "zeThajI! bahera AMkhathI najaranuM bala pice che (teTaluM) joIne cAluM chuM, gharamAMhi DhAMkela temAM najaranuM bala pahoMcatuM nathI te te mATe puMchane cAluM chuM." (vIrajIe kahyuM, 'jA gharamAM AhArapANe vahero." - 32 "te samaye comAsuM pUruM thayuM. ghaNuM dhanika bAI bhAI dharma sAMbhalavA lAgyA. ghaNuM leAka samajavAnane samajAvIne pachI vihAra karyo. gAma nagara vicaratAM khaMbhAta AvyA. mAsaka9pa karIne pachI amadAvAdano vihAra karyo. tyAM amadAvAdanA loka ghaNuM sAMbhamaLavA AvyA. te TANe dharmasi amipAlajI pramukha ghaNuM jati kuMvarajInA gacha thakI pharI saMjama leI nIkalyA. dharmasi rUSi (e) jude sthAnake prarUpaNa karavA mAMDI tyAre lekamAM bhinnatA paDavA mAMDI; tyAre lahujI aNagAra dharmasi rUSine sthAnake cAlIne gayA, jaine kahyuM "ApaNe beu ekaThA vicArIe tyAre amipAlajI bolyA ghaNuM rUDuM vicAryuM. tyAM dharmasi rUSi page lAgyA nahi; tevAre lahuja aNagAre vicAryuM "hajI gavAsinI punAi dise che." pachI pitAne sthAnake (te) AvyA. lavajI aNagAra pAse, (a) dharmAsi rakha, pAse, jaI "tumbhAre mAho mAhI zuM phera che?" (ema pUchatAM) dharmasi rakha belyA "e ne amahe ekaja chIe' (paNa) lekamAM virodha paDavA mAMDe, pachI keTalAka dahADe pharIne gayA, jaIne
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ * suratane jaina itihAsa. zrIpAlajIne kahyuM 'tume kahe| teA hu page lAgu, dharmasI rakha ghaNA bhaNanAra che.' tyAre amIpAlajI elyA 'svAmi! dharmAsi rakha karatAM huM ghaNuM bhaNanAra chuM. 40 hajAra graMtha mAhare mADhe che te mATe bhaNanAra jANIne page lAge teA mAharA page lAgeA, paNa jina mAnI rIti nahi rahe. te dhamasa rakha huiyA mAMhi samajyA. samajIne kumuddhi kelavI dharmAsi peAtAnA jati pratye kahevA lAgyA 'pAthI te| parigrahamAM Dare che, te mATe peAthI vAsarAvIne pharI saMjama le.' tA tevAre jita bhelA hatA teNe hA bhaNI. pachI pothI vAsarAvI, phrI sajama lIdhA. te vAre dhamasa phiSa lavajI rakhate kahevA lAgyA 'AjatA peAthI sahita mahAvrata Thare nahi, te mATe ame te pAthI vAsarAvI pharI sajama lIdhA, tame paNa peAthI vAsarAvI dyo.' te lavajI muni khelyA amAre teA pethInA AdhAra che, pAnAM vecIne khAMvA nathI, ke parigrahamAM Tharaze. tamArI vAta tame jANo ' ema kahIne judI judI prarUpaNA karavA mAMDI. pachI lavajI aNagAre vicAryuM je 'A vinayamUla mA anaMtA tIrthaMkarane, te bhAMjavAMne kAmI thayA.' tyAMthI lavajI aNugAre vihAra karyAM. keTaleka kALe vaLI tyAM AvyA. , ra 33 amadAvAda nagare kAluparAnA vAsI jJAte vIsA pAravADa umara varasa 23 keTalAka kALa zrAvakapaNuM pALIne rakha lavajI pAse dIkSA lIdhI rakha sAmajI thayA. lekamAM jasa ghaNA vyApyA tyAre dharmAsi rakha pAse bIjA leAka carcA karavAne Ave tyAre kaMI javAba de nahi, siddhAMtanA pATha kahe tepaNa mAne nahi. amane siddhAMtanA pArka batAvA tA mAnIe. 'dha si
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikrama 18 muM zataka RSi lavajI. 23 rakhanA sAdhune pitAne sajhAya paNa aTakI, moDhethI visarI javA mAMDayuM pothI vinA sidAvA lAgyA. ziSyane kahyuM "ApaNe pothI laIe" emajI rakhane pUchyuM ne tyAre ziSya bolyo "svAmI ! ApaNe piothI mUkI tyAre tene kahyuM hatuM, hamaNuM tene meTAI dIo cho, levI hoya to ApaNI meLe lIe. pithI nAsI (?) lIdhI, pachI lavajI aNagArane mAluma paDayuM 'tikhutto je vaMdaNAnI khAtara eTalI kaLavakaLa kare che. bharyo kharo paNa jANyuM kAcuM che, IhAthI vihAra karUM judI prarUpaNae loka samajhatA nathI." - 34 "tyAMthI vihAra karyo. ghaNAM gAma nagarane viSe ghaNuM bhavya jIvane dharma samajAvatA lavajI aNugAra burahAnapura AvyA. ghaNuM bAI bhAI sAMbhaLavAne Ave, ghaNo jita mArgane udyota thayA, ghaNA leka samajhayA ne laMkAnI mAnyatA pAtalI paDI. laMkAnA jatine TheSa paDivaro -prApta thayo. pachI mAsa ka9pa pUre thaye tyAre idalapUre AvyA. ghaNA loka zaheranAM gADAM joDIne sAMbhaLavA Ave, te vAtane jatie jANuM tyAre vicAryuM je e ApaNuM mAnyatA ghaTADaze. pachI laMkAnA jatie viSa ghAlIne lADu kIdhe karIne idalapurAmAM raMgArIne Apo. ApIne ema kahyuM "bAI ! amahArA hAthano lIye nahi. ahAre e mahApurUSano te jaga kihAM mele? te mATe kAle chaTha pAraNuM che tumhArA AMgaNA Agala thaIne nikalaze te vAre tame ema kaheje "mahA purUSa! lahANune AvyuM che, ame na khAdhe tamane ApuM temAM koI ToTo che? e naphAnuM kAraNa che." ema kahI harAvyuM te vAre thAnake AvIne chaThanuM pAraNuM karyuM. thoDI vAre kilAmaNa thaI, te vAre samajI aNagArane
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 suratane jaina tihAsa. * kahyuM 'mujhane kilAmaNA dhaNI thAya che.' ema kahIne sUtA, pachI ceADIkavAra uThIne ema kahyuM 'eNI velA muane AukhAte vizvAsa nathI.' ema kahIne sAgArI saMthArA kIdhA, pachI devalAke gayA. tyAre idalapurInA zrAvake zaheramAM jaNAvyuM. zaheranA zrAvakA AvyA, dekhe te AukhAnI sthiti purI thai. sAmajI aNugAra pratye hakIkata pUchI, temaNe amuka bAine tyAMthI ahAranI vidhi kahI. zrAvake te khAine pUchyuM, te raMgArI sAcuM melI je 'mujhane laMkAnA jatie lADu ApyA, je vidhi kahI te rIte me vaheArAbyA.' A vAta sAMbhaLIne zrAvaka zrAvikA kAyamAna thayA. have game te upAya karIe te paNa svAmI pAchA Ave nahi, te mATe samatA rAkhA. dharmI che te taraze. theADA dine ragArIne galatA kADha upajyeA. pachI sAmajI aNugAra mAsakalpa pUrA karIne zaheramAM cAmAsu` AvyA, jinamArganA ghaNA udyota thayA. tyAM ghaNA khAi bhAie trata AdaryAM, samakita pAmyA, vItarAganA mAnA mahimA vadhyA. murAnapurathI cAmAsuM purU karIne vihAra karyAM. 35." ekadA sAmajI aNugAre evA vicAra karyo ke lavajI RSi vaDA hatA ane dhasI RSi nAnA hatA. lavajI munine vaMdA na karI. vinayamUla dharyuM che te huM jaIne dharmAMsI RSine page lAguM e vinaya che. ' 36 tyAra pahelAM amadAvAdathI lavajI RSie vihAra karyA hatA ne lavajInI zaiAbhA ghaNI vadhI hatI te dhasI RSie bhaNavAne ahaMkAra jinamArga virUddha prarUpaNA karI hatI ke je chatra mAryAM mare
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikrama 19 muM zataka RSi lavajI. 5 nahI te samaSTi, ema je kahe jImA mare' (te mithyASTi ), kusAdhupaNuM, sAdhupaNuM. sAmAyika ATha bhAge nIpaje te sakita STi, je ema kahe 'sAmAyika ATha * bhAge na nipaje te mithyASTi ItyAdika sidhdhAMtanI rIta mUkIne potAnI meLe TALuM juduM pADavAne viparIta prarUpaNA karI peAtAnI parakhA kAThI-meTI karI. 66 37 pachI keTaleka kALe varasane AMtare sAmajI aNugAra vihAra karIne amadAvAdamAM dhasI rakhate sthAnake AjJA mAgIne bheLA utaryAM. dhasI RSine vaMdA namaskAra karI zAtA pUche, sevA bhakti karavA lAgyA tyAre dharmAMsI RSi kahe 'ApaNe AhArapANI bheLAM karIe, ' tyAre sAmajI aNugAra kahe * amhe kAMika vastu sAMbhaLIne zaMkA upanI che te puchIne ANe bate AhArapANI bheLAM karIzuM' pachI AhArapANI Apa ApaNI meLe lAvIne rAkhyAM, tyAre sAmajI aNugAra AvyAnI khabara sAMbhaLIne zrAvaka zrAvikA vaMdaNA karavA AvyA. vaMdA karIne sevA bhakti karavA lAgyAM. ghaNA zrAvakAe ekaThA maLIne AkhA ka` AzrI carcA kADhI, tyAM sAmajI aNugAre bhagavatI sUtranA 72 AlAvA hatA te kADhIne AukhA ka AzrI dekhADayA. vaLI samavAyAMga sUtramAM AukhA karmanI AMkarekhA dekhADI. vaLI prannA sUtramAM AkhA kramanuM rahasya jema hatuM tema dekhADayuM, atagaDa sUtramAM AukhA karmonI sthiti bhedIne kALa karaze ItyAkrika ghaNA pADe sUtranA dekhADayA, tyAre zrAvakanI zakA bhAMgI. vaLI sAmAyika AzrI carcA kADhI, tyAM bhagavatI sUtramAM 49 bhAgAmAM 27 me AMka sAmAyikranuM svarUpa dekhADayuM. e karaNa traNa yAga karI zrAva melensAmaMta tirthaMkara bhUmi " che,
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jaina itihAsa vamAnakALe saMkhyAtA dekhADe che, Agame kAle anatA tirthaMkara dekhADaze. e karathI vadhe nahi, traNa yAgathI yeAga vadhe nahi, e vivAdatra kahyo. cha bhAMge sAmAyika karIne tIrthaMkaranI AjJA-ArAdhaka anaMtA thayA che, thAya che, thaze. ArTa bhAMge sAmArSika karaveA e ninhavanuM vacana che. ATha bhAMge sAmAyika karIne anaMtA nigeAdamAM rUlyA, sakhyAtA rULe che, anatA rULe che, e anAhata vacana atApaNA mATe zrAvaka zrAvikA zaMkAmAM paDayAM pachI bIje dine AvyA te dhasI RSine kahuM 'bhagavaMta zrI mahAvIra devane eka lAkha te egaNasATha hajAra zrAvaka thayA te madhye kAi zrAvake ATha bhAMge sAmAki karI evA pADe amane kADhI dekhADeA. vaLI AlabIyA nagarInA, tuMgIyA nagarInA, zrAvasti nagarInA e Adi ghaNA zrAvaka ekaDA maLIne ATha bhAMge pAsA sAmAyika karyAM hAi te pATha kADhIne dekhADA, AnaMdAdi daza zrAvakane bhagavaMte upadeza dIdhA hAi te mATe amhane ( pADa) kADhIne batAvo. dhasI RSi zAcamAM paDayA, pachI tene viSya zrAvaka pratye khelyA 'tame kAcA pANI pI jANeA, strInA vaya bhAga jANeA, tame siddhAMtanI vAta jANeA nahi. gurUnI AzAtanAthI bItA nathI? gurU kahe te rUDu ja kaheze, ema vicArI je A pUjya ghaNA (meTA) paDita che.' pachI zrAvake jANyuM je kuhADAne hAthe maLyA che. zrAvaka vaNA mUkIne uDDayA. vaLI varmIsI Si kahe 'AhAra pANI bheLAM karIe.' tyAre somajI aNugAra kahe 'amhAre kASTa vastu pRthvI che' tyAre dharmAMsI RSinA ziSya elye 'svAmI! pUchavuM heya to hamaNAM ja pUcho.' tyAre soma" aNugAra kahe 'ApaNe 72 sUtra 45 AgamanI sthApanA,temAMthI ene pArDa kADhI Ape ke 26
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikrama 18 muM zataka saSi lavajI. (1) AukhuM ghaTayuM na mAne te samadraSTi, ghaTayuM mAne te mithyAdraSTi, (2) sAmAyika ATha bhAge mAne te samadraSTi cha bhAge mAne te mithyAdraSTi." tyAre amIpAlajI bolyA "e pATha siddhAMtamAM koI nathI." tyAre somaja aNagAra kahe "deSa TherA." tyAre dharmasI RSi vicAramAM paDayA "je doSa TharAvuM te prAyazcittamAM saMjama taNAI jAya che. lekamAM apakIrti thaze." te mATe vicArI rahyA pachI ghaNI rAta sudhI carcAvAta thaI, pachI prabhAte paDilehaNa karI (karma bAMdhI?) somajI aNagAra kahe "eTale udyama karyo, saghaLuM pALI (saMdha lepI) meM tamane vaMdanA karI, te mArI nirarthaka gaI. . . ! 38 "amapAlajI, zrIpAlajI mAMhomAMhe vicAra karIne dharmasI RSine kahyuM "svAmI! eka vacana ame mAMgIe te Apa te somajI aNagArane teDI lAvIe." tyAre dharmasI RSi belyA 'zuM kaho cho ?" pachI amI pAlajI bolyA "svAmI! somajI aNagAre kahyuM che tevo pATha siddhAMtamAM eka paNa na maLe te mATe tame atIta kAlanI prarUpaNano micchAmi dukakaDa dho. havethI evI prarUpaNa karavI nahi. eTaluM mane kahe to huM samajI aNagArane teDI lAvuM. tamArI zabhA thaze." dharmasI kaSi bolyA "e murakha koNa haze, thuMkIne pAchuM gaLaze?" tyAre amIpAlajI, zrIpAlajI haiyAmAM samajyA. pachI dharmasI RSine sarAvIne somajI aNagAra pAse AvyA, vaMdaNa karI kahevA lAgyA "svAmI! ame dharmasI draSino saMghADe visarA' tyAre somajI aNagAra kahe "bhaluM tamane jANapaNuM lAdhyuM, ke tame khoTI vastu chAMDI vegaLA thayA. tyAre amIpAla zrIpAla kahevA lAgyA "tame amArA gurU." samajI aNugAra bolyA
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 suratanA jaina itihAsa. e jinamA'nI rIti che. amIpAlajI zrIpAlajI AvyA tyAre ghaNA zrAvaka zrAvikA dhasI RSinI zraddA kheATI jANI tene ghaNA apajaza thayA. zrAvaka zrAvikAmAM phuTAkuTa thai, tyAre gujarAtI lAka lIdhA mela muke nahi ke amAre gurU kahe te kharUM. 39 'vaLI kuMvarajInA gathI nIkaLelA RSi premajI, RSi ladhu hurajI, RiSa vaDA hurajI e dharmAMsI RSinA gurubhAi, dha sI RSine mUkIne pharI sajama laine sAmajI aNugArane aMgikAra karI vicaryA. vaLI jIvAjI mAravADamAM nAgerI lukAnA gacchane vAsarAvIne pharI sajama lai somajI RSinI AjJAe pravaoN. vaLI mAravADamAM meDatAthI lAlacajIe jIvAjI pAse sajama lIdhe; te nAte vIsA dhAravADa lAlacaMdajI bhaNI gaNIne pravINa thayA, pachI jIvAjIe kahyuM 'tame gujarAtamAM jAme te somajI RSinI AjJA mAgI lAvA' tyAre lAlacaMdajI sAdhu sadhAte vihAra karyAM, somajI aNugArane AvIne vaMdaNA karI vicaryAM. 40 tyAra pachI hurIdAsajI lAheramAM utarAthI luMkAne gaccha vAsarAvI nIkaLyA, kI dIkSA lIdhI, khabara paDI ke gujarAtamAM sAdhu pravarte che te mATe 'huM jaine te mahApurUSanI AjJAmAM pra`tu e jina mArgInI rIta che' ema kahIne teNe gujarAtane vihAra karyAM. te pahelAM dhasI RSinA sthAnake AvI utaryAM, keTalAka dina rahyA pachI sAmajI aNugAranA sthAnake AvI utaryA. tyAre leke vicAra karyAM je haridAsajI pUjya prane pUrA che, vyAkaraNamAM jANu che, siddhAMtanA pAragAmI che, vRtti TIkA bhASya cUrNi niyukitanA
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikrama 18 muM zataka RSi lavajI. 29 jANu che, e pArakhuM karaze te ApaNe kabUla, pachI mahemAMthI baMnenA (dharmasI tathA samajInA) AcAra gocaranI parIkSA karIne kahevA lAgyA "tuhe ga7 chAMDe, paNa gaccha chAMDa nathI. haradAsa kahe "tuhe traNa pAtronAM traNa DhAMkaNa lAkaDAnAM rAkhe che e mAyAne sthAnaka evo che'-ityAdika ghaNuM belene AcAra gocAra dekhADIne dharmasI RSine vasarAvIne temaja aNagAranI AjJA aMgIkAra karI svAmI! tuhe mArA gurU che, huM tamAre viSya" ema karI vicaryo. 41 "pachI dharmasI rUSino zrAvaka zrAvikAmAM apajaza thayo. haradAsajI pUjya sarIkhA kaI bhaNanAra nathI, evA guNavaMta purUSa chAMDI gayA te kAMIka avaguNa bharyo che. dharmasI RSinI prarUpaNa che ke sAdhune lekhavA nahi. laMkA ga7mAMthI ghaNuM zrAvaka zrAvikA somaja aNagAra mAMhi jinamArgamAM bhaLyA. jeno pUja (pUjA) have cAle." 42 "geAdhAjI gacha chAMDI pharIthI saMjama lIdhe, te paNa samajI aNugAranI AjJAmAM pravartAvA lAgyA ne namaskAra karI sevAbhakti karavA lAgyA. Aja merI jAtrA thaI. AhArapALuM bhegAM karyA. AjJA laIne vihAra karyo. tathA amIpAla, zrIpAla ane somajI aNagAra, ane dharmasI rUSi darIyAparInI vacce vivAda lakSI pustakane bheTe vikhavAda thayo. have traNa muni amIpAlajI zrIpAlajI ane somajIe dillI AzrAne vihAra karyo. 43 "have 1 giradharacha ane 2 mANekacaMdajIe beu pheTAbaMdha eka pAtrImAMthI nikaLyA. potAnI meLe saMjama laine pravartavA
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 suratane jaina itihAsa. lAgyA. giradharajI rUSi paNa samajI aNagAranI pAse AvI ghaNuM siddhAMta bhaNyA. vyAkaraNa sAdhIne AjJA laIne vihAra karyo. kAhA (kAnha) cha RSine mANekacaMdajI maLyA ne AhAra pANI bheLAM karyA. AjJA e vinayanI rIti mUla jina mArga che. vicAro, e sUtranI rIti che." (pAvalI saMpUrNa) : - 44 A uparathI suratanA vAsI dazA zrImALI vaNika zrAvaka lavajIe saMyama laI RSi tarIkenuM pALeluM caritra adabhuta jaNAze. lekA pakSathI judA paDI judo cIle pote kADho hato. vItarAga mArganI samAcArI, sAdhunA AcAra vicAra, siddhAMtamAM lakhelI vasamI kriyA ane duSkara cAritranI zreNI, vinayamUla dharma vagerethI AkarSAI pote tene pracalita mArgamAM na jotAM tethI judI prarUpaNa karI, tevI kriyA pALavA prayAsa karyo, upasarga sahana karyA. AthI teno parivAra TuMke hatA te temanA dehAvasAna pachI vadhe. * 45 sva. vADIlAla motIlAla zAha sane 1909 mAM pite prakaTa karelI "zrI sAdhu mArge jaina dharmanuyAyIoe jANavAjoga keTalIka aitihAsika nedha" mAM pR. 84 thI jaNAve che ke "saM. 1685 mAM zrImAna dharmasiMha sudhAraka tarIke bahAra paDyA ane 1692 mAM zrImAna lavajI bahAra paDayA." pachI te sAmAnya rIte uparanI paTTAvalI pramANe lagabhaga temanuM caritra TuMkamAM Ape che. phera keTalAka che, ane bIjI keTalIka vAta ApI che te sarakhAvI levI. zrI lavaine thayela viSaprayoga saMbaMdhI kahe che ke "keI yatinI khaTapaTathI eka raMgarejanA hAthe viSamizrIta lADu hemane vahorAvarAvI jIva
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikrama 18 muM zataka RSi lavajI. 31 levAmAM Avyo. A vAtanI sarvane mAluma thatAM thatIonA AcAra parathI temanA sArA sArA bhakatonI paNa zraddhA uDI gaI ane ulaTA teo sAdhumAga banyA. jyAre chevaTe ema lakhela che ke dariyApurI samudAyanI eka paTAvaLI ema kahe che ke zrImAna lavajI | RSi zrImAna dharmasiMhajIne amadAvAdamAM maLyA hatA. cha koTI ATha keTI sAmAyikanA saMbaMdhamAM AyuSya TuTavAnI mAnyatAmAM; ema keTalIka bAbatomAM bannene vicAro judA paDavAthI teo bhegA rahI zakyA nahi.' temAM jaNAvyA pramANe zrI. lavajInA ziSya somajI RSinA ziSya kahAnajI RSinA nAmane samudAya hAla dakSiNamAM pravarte che. dakSiNa haidrAbAdamAM vicaratA alakha RSi (ke je hamaNAM svargastha thayA) te samudAyanA che. Ama lekA gacchathI judA - paDI judo phAMTa-samudAya jenAthI thaye te lavajI RSi suratanA hatA ethI tenA saMbaMdhI vistArathI atra kahevAmAM AvyuM che. . 46 dharmanuM eka baMdhAraNa nahi, temAM agraNe ekanI chatra chAyALe vartavAne niyama nahi, eka maMDaLInA avibhAjya aMga tarIke (team-spirit thI) rahevAnI saMpatti nahi, matabheda taddana najIvA chatAM, ahameva thApavAnI mamatva buddhi ane ekalavihArIpaNuM ke be traNa sAthe judA thaI cAlI nIkaLavuM vagere kAraNethI dharmamAM asaMkhya phAMTA, saMvADA, pakSa, samudA paDI gayA ane dharma chinnavibhinna thatA e e AkhA itihAsanI glAnidAyaka sthiti tarI Ave che.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - - - - - - - - - - ====== = 32 suratane jaina ItihAsa. 6 vikama 18 muM zataka, (cAlu) 47 saM. 1705 mAgazara vada 2 dine zrAvikA premalade pakanAthe zrIvijaya gaNi ziSya merUvi surata baMdaramAM navatatva para stabaka lakhyA (jai. saM. jJAna bhaM. rAdhanapura), 1706 jeTha 13 dine mahAupAdhyAya devavijaya gaNi ziSya dayAvijaya gaNie sUryapuramAM muni jayavijayanA pAnAthe caMpakaSTi kathA lakhI (vi. dA. su. saM. zA. saM. chANI) saM. 1707 pioza zudi 2 dine paM, vIrasAgaragaNi ziSya paM. saubhAgyasAgaragaNi zi. kamalasAgaragaNIo ArAdhanAnA bAlAvabaMdhanI 10 patranI prata lakhI tathA ASADha sudI 10 dine sUrati baMdare" upAdhyAya jayasuMdara ziSya paM. ratnavijaye svayameva vAMcanArthe 18 patranI jinarAja sUrikRta gUjarAtI bhASAkAvyanAme zAlibhadarAsanI prati lakhI (rA. ge. nA. gAMdhI pAse. jUo chapAtA jaina gUrjara kavio bhAga 3 pR. 985) - 48 saM. 1710 mAM tapAgacchanA vijayadevasUrie gaMdhAramAM sUripade vijayaprabhane sthApyA pachI te ja varSamAM suratamAM comAsuM karyuM. 49 saM. 1715 nA mAgazara suda 11 gurUvAre zrI surati baMdira vAstavya sA. meghajI bhAryA zrAvikA garabAI tata putrI zrAvikA vIrabAIe zrI uttarAdhyayana sUtra (niryukti sahita) "jJAnaharti vahirAvyuM. (zAMtinAthajI jJAna bhaM. khaMbhAta.) 50 tapAgacchanAyaka vijayadevasUri (sva. 1713) pachI temanI sthAne gacchanAyaka thayelA vijayaprabhasUri suratamAM virAjamAna
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 u. vinayavijayanuM surata-varNana. hatA tyAre upayuMkata vinayavijaya upAdhyAye jodhapurathI tyAM padhAravA | mATe vijJaptipatra rUpe saMskRta meghadUtane anukaraNa rUpe "idudrata" nAmanuM 131 saMskRta padyonuM khaMDakAvya lakhI mokalyuM temAM jodhapura, suvarNacala-kacanagiri, jalaMdharapura (jAlora), sIrohI, Akha, siddhapura, amadAvAda vaDodarA, bharUca ane chevaTe suratanuM varNana che. surata saMbaMdhI padya 31, 32 ane 87 thI 107 che. varNana suMdara AlaMkArika bhASAmAM che. te 51 A indudUta nirNavasAgara presanI kAvyamAlAnA 14 mA gucchakamAM (sane 1906 ) pR. 40 thI 60 para pragaTa thayela che. tenA saMzodhake 40 mA pRSTha para TIkA lakhI che ke " A graMthanA kartAnuM nAma graMthanA darzanathI kuTapaNe upalabdha thatuM nathI-tenI ATha patranI eka prAyaH azuddha prata parathI prApti thaI che. paNa graMthakartAnuM nAma temAM spaSTa darzAveluM che. jue zloka 1 'tta sevaM hiti "jina". je nAtAnAma, mAM vinaya Ave che te vinayavijaya che, ke je nAma cheka 126 roLIyAna "vinayavijo' tarAvartamAnA mAM paNa spaSTa jaNAvela che. A kAvyamAlAne gucachaka have bajAramAM upalabdha nathI tethI temAM Apela surata saMbaMdhInuM varNana mULa leka sahita atra ApavuM yogya thaze. para temAM "indu' eTale caMdrane uddezIne kaheluM che ke - . jo vyakti tanatanayAtI voTImo !* * sUryadaMgo gurupadayugasparzasaMprAptaraMgaH /
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 suratane jene ItihAsa. gatvA tatra tribhuvanajanadhyeyapAdAraviMdo draSTagaH zrI tapApatimayAMmArageDa | rU .. mArga tasya pracurakadalIkAnanaiH kAntadezaM sthAne sthAne jaladhidayitAsaMtatidhvastakhedam / AkarSyAntaHkaraNaviSaye (?) stvApayoktaM mayendo 'bhISTaM sthAnaM vrajati hi janaH prAMjalenAdhvanA drAk // 32 // -he Indu ! tAre tapana eTale sUryanI putrI (eTale tApI nadI) nA tIrane kAMThe javuM. tyAM sUryavaMga eTale sUrajakeTa (surata) ke jeNe gurUnA caraNayuganA sparzathI AnaMda prApta karela che te Avaze. tyAM jaIne jenA caraNakamalanI sevA lekenuM dhyeya che evA bhAgyavAna tapa gacchAdhipatinAM darzana karavAM. te suratano mArga puSkaLa keLanAM vanothI sundara ane sthAne sthAne aneka samudraputrI eTale nadIothI kheda dUra thAya evA pradezavALo che. temAM thaIne he Indu! leke sIdhA mArge ekadama mArA abhISTa sthAne-gacchanAyakanA sthAne jAya che. pachI jodhapurathI jatAM AvatAM gAmonAM varNana Apela che ne 85 lekathI suratanuM varNana Ave che. 53 tatra sthitvA bhagupura mhaavprvaataaynaane| vA iSTo nijatanubhuvo dhAvanodvalganAni. // gaccheH svacche trnningropaantbhuumiprdeshe| zrI zrIpUjyakramaviharaNadhvastapApapraveze // 85 //
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. trinayanuM surata-varjuna. kharjUrINAM vipinapaTalI tuMgatAlaDumANAM / tatra zreNistapanatanayAtIrabhUmiprarUDhA || maMda maMdaM prasRmaramarutkaMpitAM (tA) maulikaMpaiH / zlAghAmaMtaH sRjati nagarasyAsya lIkIntarasya // 86 // potazreNI paricayamiSAttIravellad vimAnA / majjad vRndAraka varavadhUrnAgarairnAgarIbhiH || svAdusvacchasphaTikarucirAMbho bharairuttaraMgA | tApI tatra zrayati taTino svargagaMgAnukAram // 87 // enAM saMgacchati jalanidhiH pratyahaM dvistrirasyAH / saubhAgyenAtizayaguruNA kArmaNeneva vazyaH || abhracchannastvamapi bhavitAsyetayoryogakAle / pitro: pazyanka iha surataM lajjate nejaDo'pi // 88 // tatra zrImattapaM gaNapateH sadvihArAnilobhi / pluSTAtaM kAM phaladalasumanasphAtisaMpannavRkSAm // iSTAnehaH parigataghanodbhAsi bhUyiSThasasyAM / drazyasyasyatsamavasaraNApAstadoSAmiva kSmAm / / 89 / / nazrIbhUtAH pratipadamaho lumbivRndaiH phalAnAM / svarNairyoSA iva dhanavatAM santi kamrAH kadalyaH // 35
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ . suratana jaina dhatihAsa. snigdhacchAyairmadhuraphaladalaimaDapai goMstanInAM / . gehaimA iva sumanasAM tatra kAntA vanAntAH // 90 // dItAH puSparaviraladalA maMDalI caMpakAnAM / tatroyAne tulayati phalai lakSitA pallavaizca // nAgavegImamasaNasRNi hemaghaMTAvalIDhAM / ............... // 91 // udyAnAnAM nagaramabhitaH saMtati rbhAti naanaa| vRkSarlakSairvividhasupana: saMvitAnAM latAnAm // krIDadampatyucitakadalaM maMdirai likAnAM / gehaiH krIDAbhavanasarasI dIrghikAvApikAbhiH // 92 // potAnyotAniva jalanidheH kkssinikssiptnaanaa-| vastustomAzcatura bhavitA pazyataste vilaMbaH // jAgrajjaitradhvajaparigatAM jaMgamadaMgatulyAna / . ... pazyannetAna bhavati janaH ko'tra, vikSiptacetAH // 93 // -tyAM rahIne-narmadAmAM rahIne bhUpura-bharUcanA mahAna killAnI bArI pAse tArI putrI nAme narmadAnAM detAM uchaLatAM majA joIne AnaMdita thayela tuM taraNi eTale sUryanA nagara eTale suratanI hada pAsenA svaccha bhUmipradezamAM ja ke jyAM zrImAna zrIpUjyanA caraNanA vihArathI pApane praveza TaLI gayuM che. 85 .
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. vinayavijayanuM surata-vana. tyAM khajUrI temaja vananAM vRkSAmAM uMcAM jhADAnI zreNI tapana--tanayA eTale tApI nadInA kAMThAnI sizeSa ugI che ane manda mantra zItala pavanathI kaMpita peAtAnAM zikharanA kapathI A leAkAntara nagaranI zlAghA upajAve che. 86 37 evAM tADanAM bhUmi para thayelI te aMtaramAM nahi tema che. tyAM tApI nAmanI nadI jANe svagaMgA hAya jema svagaMgAmAM tIre taratAM vimAneA hoya che tema tApImAM jahAjonI hArA taratI haiAya che svagaMgAmAM deva-devIe snAna kare che tema tApImAM nAgara-magarIe nhAya che. temAM svAdiSTa svaccha ane sphaTika jevAM zaiAbhInAM jalathI bharelAM taraMgA che. 87 samudra e nadIne hamezAM be traNa vakhata ati jabarA .saubhAgathI eka kAmI vaza thaine kAminIne bheTe tema bheTa che. te tenA megakAle tuM paNa vAdaLAthI DhaMkAI chUpAI jaje kAraNa ke mAtA pitAnA sayeAga joI kayeA jaDa paNa lajajA nahi pAme ? 88 tyAM zrImad tapAgacchanAyakanA zubha vidyArarUpI pavananI laherIethI jenAM bhaye uDI gayAM che evI la patra ane kusumanA DhagathI sapanna vRkSAvALI, iSTa samaye bharelAM vAdaLAMthI uddabhavatA atyaMta dhAnyavALI ane at bhagavAnanA samavasaraNuthI doSa jenA gayelA che evI dharatI tuM joze. 89 dareka pagale senAnAM AbhUSaNeAthI jenI kamara namI gayelI che evI zrImaMtAnI strIe jethI tyAM kLAnI lUmenA samUhathI namI gayelI kadalI-keLA che ane snigdha chAyA, madhura phaLAne samUha, drAkSAnA
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha8 suratane jene ItihAsa. mAMDavAo ane phUlenAM gharavALAM gAme heya nahi evA sundara vananA sImADA che. 90 tyAM udyAnamAM caMpAonI zreNI avirala patrAvALI ane puSpothI dIpatI che ane phala ane pallavathI jovAyelI te senAnA ghaMTavALA ane mukhamAMthI rasa jharatA evA hAthIonI zreNI sAthe tulanA kare che. 91 nagaranI cAre bAju udyAnI paraMparA, nAnA prakAranAM vRkSathI lAkho vidhavidha puSpothI ane khIcakhIca latAothI temaja tyAM AvelAM ucita keLAmAM daMpatio kriDA kare che tethI. bALake ghare bAMdhe che tethI tyAM krIDAgRho che, sarovara che, kUvA che ane vAva che tethI zobhe che. 92 he catura ! jenA udaramAM vidhavidha prakAranI vastuonA bhaMDAra lavAyA che evA jahAjo-vahANane jANe samudranAM bALake heya nahi e rIte jotAM tane vilaMba thaze-vAra lAgaze. jAgatI chata sUcavatI dhvajAvALAM hAlatA cAlatA killA jevAM e vahANane joIne ke mANasa vikSipta cittavALo na bane ? 93 / 14 durgA bhojjvalapurihot kNdhrshcNdrshaalaa| daMbhAtsodhacchadirupacito mauktikacchatrazAlI // nAnAcaMgAradho yuddhanodarAhya: . kSatrasyaiSaH zrayati sukhinAM dhairyagarvocdhurasya // 94 / /
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. vinayavinayanuM surata-varNana. 1 gopI nAmnaH kimiha saraso varNayAmo mahattvaM / yatkSIrAbdheH kalayati kalAM madhyamAnasya no cet // Aste kukSau kimiha nihato merurudhApi kiM vA / cIcikSobho mathanajanitatrAsato'trAgatasya // 95 // nIlacchAyaM kacidaviralai rnAgavallodalodhaiH / zubhracchAyaM kacana kusumai vistRtai vikriyAya / / piMgaM caMgairatipariNataiH kutraciccekSudaMDai - / rnAnAvarNe purabhidamiti dyotate sarvadApi / / 96 / / potottIrNAmbudhiparataTodbhAvino vastuvRMdAn / drAk saMkhyAtuM ka iha gaNanAkovidospi kSameta // iSTe mAtuM ka iva .... rajaH svarNamANikyapuMjAn / guMjAnemAruNatararucIcAMkurAn vidumANAm // 97 // rUpyasvarNaprakaraghaTana protthitaiSTaM kazAlA - / garbhodbhUtapratiravazataistAratAraiSTakAraiH || nAtra kvApi prabhavitumalaM duSTadaurgatyabhUtaH / pUtaH kSaudre hyupazamavidhoM maMtrasAraSTakAraH // 98 // yatra zrAddhAstata sumanaso vizvamAnyA vadAnyAH / saMkhyAtItA amitavibhavAH prauDhazAkhAH prazAkhAH // 39
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jaina itihAsa. kutrApyAcAcA (?) rakajanitAH saMsthitA klpvRkssaaH| prAdurbhUtAstapagaNapatiprauDhapuNyAnubhAvAt // 99 // zilpipraSTai racitavividhAneka vijJAnahRdha / hiMgulvAthaiH kanakakhacitairvarNakai varNanIyam / dattAnandaM sahRdayahRdAM vRndamarhadgRhANAM / citrazcitraM ka iha na jano vIkSya citrIyate'ntaH // 10 // madhye gopIpuramiha mahAzrAvakopAzrayo'sti / kailAsAdripratibhaTa iva prauDha lakSmInidhAnam // antrvaarhtmtguruprauddhtejobhirudyj-| jyotirmadhyasthitamaghavatA tAviSeNopameyaH // 101 // bhittau bhittau sphaTikasarucau kRTTime kuTTime ca / saMkrAmastvaM subhaga bhavitA syaattlksssvruupH|| yuktaM caitttrnningropaashrysyaanythaashrii-| draSTuM zakyA na khalu vapuSaikena yuSmAdRzApi // 102 // tasya dvArAMgaNabhuvi bhavAn sthairyamAlaMbya pazyan / . sAkSAd devAniva nRjanuSo drakSyati zrAdalokAn / / hastyArUDhAnatha rathagatAn sAdinazvArthapo....(?) dhyarthAzrotuM rasikahRdayAzaMghamATIkamAnAn // 103 //
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ ustmen -in 8. vinapayituM surata-vana. maaghdbhridvipmdrsaashviiylaalaanipaat-| klinnAM svimAmiva dhanajanavAtasaMdarbhasvedAt / / .. dvAraM svasyAMgaNabhuvamatiprekhitaistoraNAnAM / snehAdAzvAsayati marutAM praraNeneva zazvat // 104 / / . madhye tasyAH zramaNaksatte maMDapo yaH kssnnsy| . so'yaM kAntyAnuharati satAM to sudhA maghonaH / / muktA caMdrodayaparicitasvarNamANikyabhUSA-1 zreNI dIpto vividharacanArAjitastaMbhazobhI // 105 // madhye siMhAsanamanupamaM tasya zakrAsanAbhaM / cetazcaitatsuravayatisatAM hRyapadhAnukAram // .. sAlaMkAraM sughaTittamahAsaMdhibandhaM suvarNa / - . svacchacchAyaM sulalitacatuHpAdasaMpanazaubham // 106 // dIpropAntaH svasadazarucA pAdapIThena nmr-|. kSmAbhRcchreNImukuTaghaTanA komalIbhUtadhAmnA // paMktyor3anAbhiva guNayujA mauktikasvastikena / vyomno lakSmI kila nidadhatopeMdra pAdAzcitena // 107 // -tyAne durga eTale kille kevo che ? A jagatamAM uMcI Deka rAkhela evuM zivanuM ujajavala zarIra heya nahi te, jANe
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jaina itihAsa. eka sundara imArata ke jemAM motInAM chatravALI Toca para eka caMdrazAlA heya te, judAM judAM yaMtra AyudhavALA, yuddhamAM sajaja karavAnAM ugra zastrovALe che ane te sukhIone ane vairya tathA tharvavALA kSatriya purUSane Azraya Ape che. 94 ' ahIM gopI nAmanuM taLAva che tenA mahatvanuM zuM varNana karUM ? avarNanIya che) ke je kSIra samudranuM maMthana karIne temAMthI nIkaLelI eka kaLA hAya nahi ema lAge che, athavA te dukhamAM khUba ghavAyela merU hoya yA maMthananA trAsathI ahIM Avela sAgarane vicikSobha-taraMgane kSobha na hoya ema lAge che. 5 kavacita avirala evI nAgaravelanA jhuMDathI nIla raMgavALuM, kayAMka vecavA mATe AvelAM ghaNA vistAravALA puSkaLa kulethI zubhra raMgavALuM, kyAMka pILA suMdara ane ghaNA pAkelA zeraDInA sAMThAothI pILuM ema judA judA raMgavALuM A zahera haMmezA bhAsamAna thAya che. 26 | vahANamAMthI utArIne samudranA sAmA kAMThA para AvatI vastuonA samUhanI ekadama saMkhyA gaNI kADhavAne gaNitamAM kuzaLa e paNa ke zaktimAna thAya tema che ? ( kaI nahi) suvarNa, mANekanA puMja tathA atizaya rAtAM vimenA aMkura ane gujenuM mApa keNa kADhI zake ? 97 rUpuM, suvarNanA samuhane ghaDavAthI ubhA thatA TaMkazALanI aMdaranA seMkaDo avAjethI ane moTA TIpavAnA TaMkArathI duSTa durgatirUpI bhUta tyAM kayAMya janmate nathI eTale ke tyAM daridratAnuM nAma
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ u. vinayavijayanuM surata varNana. 43 nathI. jema upazana vidhimAM maMtranA sAra rU5 TakA sudratAne sApha karI nAkhe che tema. 98 jyAM zrAvake sArA manavALA, lokamAnya miSTabhASIsakhI hRdayI, asaMkhya, amApa vaibhavavALA, game tyAM ApavAmAM pahela karanArA prauDha, zAkhA prazAkhAvALA, kalpavRkSa jevA ubhelA, tapA gacchanAyakanA prauDha puNyanA prabhAvathI prAdurbhAva pAmyA che. 99 (tyAMnA maMdire kevAM che ?) zilpIonA racelA vividha aneka vijJAnathI hadayane game tevAM, hiMgula AdithI tenuM jaDela che evAM, varNa kAthI varNanIya, sahadanAM hRdayone AnaMda ApanArAM, citrothI citrita arvagraha-jinamaMdirAnA vaMdane joIne ke manuSya aMtaramAM Azcarya pAmatuM nathI ? 100 che te zaheranI madhyamAM gepIpura che ne temAM kailAsa parvatane sAmano karanAra heya nahi e, prauDha lakSmIne bhaMDAra evo me Te zrAvaka upAzraya che ke jenI aMtara ahaMtamata-jaina dharmanA gurUnA prauDha tejathI utpanna thatI jyoti madhye rahela idranA svarganI upamAne yogya che. 101 bhIti bhIMte ane nIcenI jamIne jamIne sphaTika jaDela hovAthI tenA prakAzamAM he subhaga ! tAruM svarUpa alakSya thaze. tuM zo nahi jaDe. mATe tAre taraNanagara- sUryapuranA upAzrayathI judI zrI zobhA tArA jevAnA eka zarIrathI joI zakAya tema nathI e yukata che. 102
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jena itihAsa. te upAzrayanA daravAjAnA AMgaNAnI bhUmi para sthiratA dhArIne jete jote zrAvakene, sAkSAta dee manuSya rUpa dhArela heya tevA tuM jaze, ke je zrAvake paikI keTalAka hAthI para ArUDha thaIne, kaI rathamAM besIne, koI gheDA para asvAra thaIne rasika hRdayavALA utAvaLathI upAzraye vyAkhyAna sAMbhaLavA Ave che. 103 te dvAranA AMgaNAnI bhUmi rasa jharatA hAthI ane azvonA AgamanathI temaja mANasanI bharacaka gardIthI bharAyelI hovAthI muMjhavaNa karAve che tene pavanathI cAlatAM teNe premathI AzvAsana Ape che. 104 te zramaNavasati-upAzrayanI madhye vyAkhyAna-maMDapa rahe che ke je pitAnI kAntithI saudharma IMdranI sabhAnI zebhAnI barAbarI kare che. caMdrodayanA paricita karAvanAra suvarNa mANekanI zebhAnI paraMparAthI dIpI rahela ane vividha racanAthI bhita staMbhathI zebhAyamAna che. 105 te maMDapanI vacce (vyAkhyAnakAra mATe) anupama siMhAsana che ke je iMdrAsananI zobhAvALuM che ane te manahara kAvyanI peThe sapurUSanA cittane sukha Ape che kAraNa ke te alaMkAravALuM, sughaTita, mahA saMdhinA baMdhavALuM, suvarNa (sArA akSaravALuM, sArA raMgavALuM,) svaccha chAyAvALuM ane sulatita cAra padavALI bhAvALuM che. (A badhAM vizeSa sArA kAvya ane siMhAsana baMnene lAgu paDe che tethI baMnene sarakhAvyA che. ) 106
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ u. vinayavijayanuM surata-varNana. te zobhAyamAna siMhAsana pAse tenA jevuM pAdapITha chebAjaTha che ke je namra rAjAnI zreNInA mukonI racanAthI kAmalI thayela sthAnarUpa che. 55 uparanA varNana parathI suratanI samRddhino khyAla Ave che ke te samaye surata ghaNI unnata dazAmAM hatuM. AkhA hindusthAnamAM te sauthI vadhu vyApAranuM sthAna hatuM. te samaye temAM jagatanA prAyaH badhA dezanA manuSya vyApAra karavA mATe AvatA jatA hatA. Aja. muMbaInI je sthiti che te sthiti suratanI hatI. dUra dUranA dezothI tApI nadI dvArA seMkaDo vahANe AvatAM jatAM hatAM ane badhI jAtane mAla levA ane devAto. te kavie A zaheranuM thoDuM paNa suMdara varNana karyuM che. tyAMnA dhanADhaya ane saMmAnya jaina samudAyane moTo mahimA gAye che. 56 "suratanA zrAvake udAra mananA, vizvamAnya, vAkapaTu, asaMkhya, amita vaibhavavALA, proDha zAkhA prazAkhAvALA, kalpavRkSa jevI che. (le. 98) A vakhate gopIpurA e surata zaherane ziSTa bhAga hatA. tyAM jaina samudAyanI vasati saMkhyAmAM vizeSa ane paise Take saMpattizAlI hatI. A adhika viziSTa gepIpurAmAMnA upAzrayanI zobhA ghaNI AkarSaka ane vaibhavavALI hatI. tenI bhIMtAmAM skRTika jaDelA hatA. (juo le. 101-3) te upAzrayanI madhyamAM vyAkhyAna maMDapa ane vyAkhyAna karanArane besavA mATe siMhAsana hatuM tenuM varNana (Aka 105-7 mAM) kareluM che. - 57 vaLI "tApI e te svargagaMgA jevI che-temAM ghaNuM vahANo phare che. nagaranI nara nArIo snAna kare che ne tenA taraMga
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jena ItihAsa sphaTika jevA svacha che. e nadI samudrane hamezAM be traNa vakhata bheTe che. (le. 87-8) suratanI jamIna phala patra kusumavALAM vRkSo ane puSkaLa dhAnyavALI che. tyAM phalenA bhArathI namelI keLo. zItaLa chAyAvALI drAkSanI mAMDavA, ane AsapAsa suMdara vana che. nagarane pharatAM phaLaphUla latAvALAM ughAne che, tyAM bhAta bhAtanI vastuothI bharelAM chavajAvALAM DolatAM vahANe samudramAM tare che. uMcA mInArAvALo eka kile che ke jemAM yuddhanAM zastro rAkhelAM che. gopI nAmanuM sAgara jevuM taLAva che ke jenuM varNana thAya tema nathI. avarNanIya che. zahera kayAreka nAgara velanAM pAnathI lIluM, kayAreka vecAtAM phUlethI zubhra ane kayAreka zelaDIothI pILuM dekhAya che. samudrathI asaMkhya vastuo vahANamAM utare che-sonuM mANeka rAtAM paravALAM Adi. TaMkazALamAM sonA rUpAnA sikkA khUba pADavAmAM Ave che (leka 87 thI 98)-e sarva suratanI samRddhisUcaka che. - 58 saM. 1716 mAM ukta vinayavijayajIe dharmanAtha stalaghu upamiti bhavaprapaMca stavana, ane saM. 1722 mAM praddhi nyAyAcArya zrI yazovijyajIe pratikramaNa hetu svAdhyAya tathA 11 aMganI svAdhyAya maMgalabhAI tathA bAI ageInA putra rU.caMdabhAI tathA mANekazAnA mATe gujarAtI bhASAmAM racela che. 59 saM. 1719 mAM kha0 jinabhadrasUri paraMparAnA jinacaMdrasUrie suratamAM comAsuM karyuM hatuM. juo dharmavardhana apara nAma dharmasihe saM. 1719 mAM racela zreNika copAInI prazasti (jIo kAvya saMgraha naM. 54 praAgamAdaya samitinI prastAvanA.)
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAramuM zataka-pUrvAdha . sa. 1721 ane 22 nI vacce yAtrA karatA jatA zIvijaya muni suratamAM Ave che. tyAre tyAnAM jaina derAsarA ane zrAvakAnu TuMka vana peAtAnI tI mAlAmAM nIce pramANe Ape cheH-- 47 navasArI sUti maMDANu, ciMtAmaNi sAhe jinabhANu, bharavADI jIrAlA, AdinAtha gAu gunile 111 jinadhA~ vyavahArI bahu, sAhe suratarU sarakhA sahu, Rddhi rUDA lIlAvaMta, dAna supAtre Ape sata. vinayavaMta vArU gurUmukhI, sadguNa sahe dina dina sukhI, nyAye mele sabalI lASTi, sAta kSetra pASe ulhAsi. tApItA sAgarane saMga, kautuka jihAja dhaNAM ucharaMga, dIpAMtaranI apUrava vAta, metrA meAtI vastra vikhyAta. lAlA suti sahara seAhAmaNuM, dhaNuM caturAinu DAma re, lAlA chyala khIlA dharamanA, kare raMga raMgIlA kAma re, 112 113 114 60 sa. 1721 nA bhAdrapada zudi 6 divase rAjasAgarasUrine amadAvAdamAM svargavAsa thaye te pahelAM aMtimakALe suratanA zrAvakAne dharmalAbha meAkalAvyA hatA, tenAM nAma te sUrinA nirvANurAsamAM suratanuM varNana nIcenA zabdomAMH - karIne ApelAM che keH--zAha suMdara udayasiMha, sAha kIkA ane tenA bhANeja zAMtidAsa ane vIradAsa, vaheArA nemi, sAha dharamadAsa nAgajI, sAha premA kamalasI, parikha husa lAlajI, seAnI ravajI iMdrajI, sAhu medhA ma Mgala, parikha vIradAsa gAviMda, sAha mANekajI vajI, parikha mUtrajI jamaNujI, sAha varadhamAna
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jaina IMtihAsa. i jIe, * sAha. dharamadAsa jesIMga, sAha vIjI dhanajI, parikha tulasI vimala, dhRtarAja, mADavajI, sumati itya di(jaina ai. gUrjara kAvya saMcaya pR. 59) 48 61. x sa. 1723 mAM sajiya vAcakanA mukhya ziSya vRddhivijaye zrImad yazovijaya vAcakanA prasAdathI upadezamAlA-- prakaraNa upara bAlAvabeAdha suratamAM ramyA (jaina e. I.pe. pacha naM. 1103. vi. vI. mU. tA. bha. rAdhanapura pra. 870) A samayamAM temaNe 24 jina stavana-cAvIsI racela tenI prata cha patranI poteja zrAvikA sahajaJAnI putrI zrAvikA phulabAi paDanArthe lakhI (A. ke. pAlItANAnA bha. mAM che, jai. gu. ka. 2 pR. 152) 62. sa. 1725 caitra vada 5 dine 5. jJAnavijaye sUryapuramAM ukta vinayavijaya maheApAdhyAya kRta pacakAraNu stavananI e patranI vrata lakhI (vIravijaya upAzraya bha. amadAvAda) sa'. 1730mAM 5. jJAnasu daragaNi kIrtisu Mdara ziSya vinayasuMdare AMcalika jJAnasAgarakRta AkumAra copAi (2. sa. 1727) tI 14 patranI prata 'mUrati miMdare' lakhI (dA. 6 na. 48 kheDA bhaMDAra ) 6. sa. 1732 nA mAgasara zuda 13 nA maMgaLavAre suratanA krmibarI Adi jina maMdiramAM devI padmAvatInI prasannatAthI, ( digakhara mUla sadha sarasvatI gacchanA vidyAnadanI pArTa mallibhUSaNa tenI * varSe puSkarIjagatI vidhuravadhUsaMmate tathAzvayuji / guru yukta pUrNimAyAM sUryAdima baMdire ramye ||
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAramuM vi. zataka pUrvArdha. pATe lakSmIcaMdra tenI pATe vIracaMdra tenI pATe jJAnabhUSaNa, tenI pATe prabhAsacaMdranI paraMparAmAM vAdIcaMdra, ne tenI pATe mahIcaMdranA ziSya) brahmacArI jayasAgare hAMsoTanA rsidhaparA jJAtinA jIvadhara chItAnI patradvArA vinatithI gujarAtI kavitAmAM "anirUddha haraNu" racyuM. (jena gUrjara kavio bhA. 2, pR. 291-2) 64. saM. 173 6 piSa vadi 3 dine zrI sUryapura madhye suzrAvaka sAhathI mANikajI hAMsakasa vAcanAthe paM. matimANika munie kavirAja udayarAje saM. 1676 mAM racelI guNa-bAvanI eka copaDAmAM patra 1 thI 10 mAM lakhI te copaDo muni jazavijaya pAse che. (juo jaina gU. kavio bhA. 3 pR. 977.). - 65. saM. 1739 (naMdAgni munIMdu) zarata Rtu kArtika suda 13 bhaguvAre "zrI mArtaDapura (surata) nagara pravare ba. kha. bha0 yugapradhAna jinacaMdrasUrina ziva u ratnanidhAna gaNiziSya ratnasuMdara gaNi zi0 maha0 ranarAjakRta bAvIsa abhakSa nivAraNa sajhAya" kaDI 27 te kartAnA ziSya ratnajaya gaNinA hiSya paM. tejasAgara muni brAtA paM. jayayasAgara zi. lakhamIcaMdra suzrAvaka hAMsajInA putra mANikajInA putra vIracaMda zrAtA motIcaMda bhatrijA citra jIvaNadAsa pramukha putra pautra prapautra pramukha saparivAra vAcanAthe lakhI. chevaTe copaDe muni jazavijaya saMgraha ke jemAM uparyukta udayarAjakRta guNabAvanI 2. saM. 1676, zrIsarakRta AdinAtha sta, dharmavardhanakRta prAstAvika kuMDaliyA bAvanI 2. saM. 1734 ane vairAgya zataka bAlAvabodha che. A Akho copaDo suratamAM lakhAyo lAge che. A copaDAmAM dharmavardhanakRta prAstAvika kuMDaliyA bAvanIne aMte
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jaina ItihAsa. ema jaNAveluM che ke "saM. 1736 pisa zudi 8 bhAme surata bidare jinamANikya sAkhAyAM vAva zrI kalyANalAbha gaNi ziSya zrI kanakavimala gaNi tatU ziSya vA. prema gaNi tata ziSya mukhya dakSa zrI matima zikayajI gaNi ziSya tArAcaMdraNa caturmAsI ca suzrAvaka puNyaprabhAvaka sAta maNikacha putraratna vIracaMdajI tata putra , ciraMjIvI jIvaNadAsa paThanArtha vAMcanArtha." 6. saM 1743 ne "mArgazIrSa sita dAbhyAM tithI ravivAre zrI sUrati baMdira madhye cAturmAsI sthita" evA zrI emanaMdana munie suzrAvaka sA uttamacaMda paDanArthe jayatihuaNa stotranI prata lakhI (abhaya pustakAlaya vikAnera ) te varSanA phA. zu, 15 gurUvAre (paM. puNasuMdara gaNi ziva paM. mANikyasuMdara ziva pratApasuMdara) mahAkavi kAlidAsanA kumArasaMbhava kAvyanI prati lakhI (pra che. vaDodarA pra. 963) ane vai. zuM 7 gurUvAre sUrata maLe kharatara ga7nA AcArya jinacaMdra sUrinA rAjyamAM kIrtiratna zAkhAnA ukta semanaMdane kavi jinaharSa saM. 1740 mAM racelA zrIpAla rAsanI hastaprata 28 patramAM lakhI (pa. 65 nAhaTAsaMgraha, vikAnera e pi. 69 jayacaMdajI bhaMDAra vikAnera.) 67. saM. 1744 mAM kavi sahajasuMdarakRta guNaratnAkara chaMdanI 17 patranI prati jJAnamerUe lakhI (kSamAkalyANa bhaMDAra, vAMkAnera) 68. saM. 1745 vazAkha zudi 2 zuke zrI sUti baMdira maNe mapAdhyAyathI paM. zrI lAvaNyavijya gaNi ziba paMDita nityavijaya gaNie "samaranazrAvikA mukhyazrAvikA mANikabAba
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ aTAramuM vi. zataka uttarArdha. paThanArtha sAdhI mANikyazrI ziSyaNI sArI premazrI vacanAta" AMcalika jJAnasAgaranA saM. 1719 (21) mAM bhAvaviSaye racelA ilAcIkumAra rAsanI 1pa patranI prata lakhI (prata naM. 2370 mukti kamala mehana jaina jJAnamaMdira vaDodarA) - 69. saM. 1746 mAgazara zudi 13 dine bhaTTArakazrI lakSmIsAgara sUri ziSya tejasAgara ziSya raMgasAgara ziSya ratnasAgara ziSya rAmasAgara paThanAthe zrI 5khisUtranI prata lakhAI (vi. lA. jJAna bhaM. khaMbhAta pra. 971) 70. saM. 1751 caitra mAsamAM tapA gayache. bhaTTAraka bhAvaratna sUri ziSya mAnarane sUryapUra nagare ANaMda kRta annaka rAsanI pAMca patranI prata lakhI (naM. 304 pra kA. jaina gUrjara kavio 2 pR. 125) ane teja varSamAM jeTha zudi - dine surata baMdare mahimAprabhasUri ziSya zAMtine jinaI kavikRta haricaMdrarAsanI 16 patranI prata lakhI. . 71. saM. 17para mAM medhAvI mukhya suyazovijaya' nA ziSya jinavijaye pitAnA mATe (pate cele ) vicAra patrizikA stavana (daMDaka) sAra DhabArtha apura (surata) mAM zrAvikA rUpAnA pitAnA AgrahathI ane surata baMdira vAstavya zA vIjazInI bhAryA dhalIbAIne paDanArthe lakhera A vakhate zA utamasI kamalasI vIradAsa Adi tyAM saMdhamAM agraNI hatA. (chANa pra. naM. 993) 72. saM. 1757 Asa zudi 9 zu paMDitazrI dIptivijaya gaNi ziSya paM. dhIravijaye RSabhadAsakRta abhayakumAra rAsa (racanA
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - -- -- -- suratane jaina itihAsa saM. 1682) nI hastaprata 50 patranI lakhI ke je hAla dAbaDA 42 mAM naM. 33 nI amadAvAdanA DelAnA upAzrayamAM che (juo jaina gUrjara kavio bhAga 3 pR 924) 73. jJAnavimalasUri sUryapurathI zrAvaka saparivAra maityayAtrAe nIkaLyA tenuM varNana saM. 1755 mAM temaNe karelI tIrthamALAmAM ApeluM che. prathama surata zaheramAMnAM caitya juhAre che - dhura thakI zaheramAM vaMdiyA, pAsaciMtAmaNa vArU dhama jinesara nami jina, kuMthu jinesara tAruM gaSabha jinesara zAMtijI, zAMtikaraNa jaganAtha ItyAdika bahu jinavara, praNamI zivapura sAtha A sUrie saM. 1758 mAM prAkRta ceIya vaMdana bhASyanuM gUjarAtI bhASAmAM vivaraNa suratamAM lakhyuM. (vi. vI. su. sA. bhaM, rAdhanapura naM. 1024.) 74. lokAgacchanA tejasiMghe ziSya kAnhajI sAthe saM. 1756 mAM suratamAM comAsuM karyuM hatuM ane tyAM kAhajIe zAMtinAtha sta. 7 kaDInuM ane sudarzana zeDanI 18 kaDInI svAdhyAya racI. te sajhAyane aMte jaNAvela che ke -(sajhAyamAlA jinadatta sUri bhaM, muMbaI patra 44 me). surata nayara sehAmaNuM, saMdha sakala sukhadAya zrIpUjya zrI tejasaMghajI, bhagatI kare bhale bhA. 17 satara zyane suMdarU, varaNavyA sAdhu vakhANa jhavaherI jIvarAjanI vinatI, gaNuM kAhujI zubhavANa 18
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 53 aDhAramuM vi. zataka uttarArdha. 75. saM. 1759 mAha vadi 13 budhe tapAgacchanA bhaTTAraka vijayaratna sUrirAye mahopAdhyAya vimalavijaya gaNi ziSya paM. zubhavijaya gaNi ziSya paM. rAmavijaye sUryapura nagare RSabhadAsakRta zreNika rAsanI prata 66 patranI lakhI (naM. 375 pra. kA. jena gUrjara kavio bhA. 1 pR. 433) 76. saM. 1721 mA. zudi 15 ne dine suratamAM muni vinayasuMdare zrAvikA vIrabAInA paThanArthe sevakakRta 245 gAthAnA garuSabhadeva tera bhava stavananI 14 patranI prati lakhI (te vAMkAnera abhaya bhaMDAramAM pi. 13 mAM che) 77. saM. 1763 mAM kharataragacchanA jinacaMdrasUri (7 mA) no svargavAsa suratamAM thayo ne tyAM tenA paTTadhara tarIke teja varSanA aSADha suda 11 ne dine jinasaukhyaserine sUripada maLyuM. 1 jena gUrjara kavio bhAga 2 pR 535 chellI be paMktimAM saM. 1783 mAM zrI sUrata baMdaramAM svargastha thayA' emAM 1783 e chApa bhUla che, saM. 1763 joIe. 2 sumativimale jinasukhasuri gIta racyuM che temAM jaNa zrI jinacaMdra sUrIsara saMIhathaI, thANA avicala pATa, bhAgI. sUrata baMdira zrI saMghanI sAkhaI, suvihita munijana vATa, sobhAgI. 3 cArita ladhu vaya mAhi, Adarau, tapajapanuM bahulInA, bhAgI. Agama aratha vicAra samudra samA, vidyA cauda pravINa, bhAga. 4
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa4 1 suratano jaina itihAsa. A sUripadano utsava tyAMnA copaDA gotranA pArikha sAmIdAse 11 hajAra rUpIA kharca karyo (jaina gUrjara kavio 2 pR. 686). Aja varSamAM caMdarAsanA kartA mohanavijaya suratamAM hatA, temaNe parvatithi nirNaya nAmano graMtha lakhyo. 78. saM. 1764 Aso vada 11 budhe tarkasaMgrahanI hastaprata surata maLe lakhAyelI vi. ne. jJAna bhaMDAra khaMbhAta naM. 1069 mAM mojUda che. 79. saM. 1766 nA bhAdravA mAsanI suda 3 budhe upAdhyAya hIracaMdra gaNi ziba mAnacaMdra gaNi ziSya khImacaMdagaNi ziSya kezaracaMdra zrI lADuA zrImALI jJAtiya vRddha zAkhIya sA nArAyaNa suta sA kIsana tata suputra sA bhavAnI vAcanArthe sAH megharAjanA Agraha thakI surata maLe kavi RSabhadAsakRta zreNikarAsanI prati lakhAvAI. (jaina gUrjara kavio bhA. 3 pR. 920) 8. saM. 1766 mAM suratamAM nAgara (vANiyA?) nAme suMdara viza sthAnaka tapa Adaryo ane te tapanI vidhi jANavA mATe DAnavimalasUrie piza vada 8 budhavAre vIza sthAnaka tapanuM stavana racyuM -[ prAcIna stavana ratna saMgraha pR 268 sUrata baMdara suMdara zrAvaka, sthAnaka tapa Adarata che, teha taNo vidhi jANuNa hete, prabala puNe anusaratAjI. graMtha vicArAmRtathI nisuNI, rAnavimala gurUvANIjI, samakita anubhava ullAse ehathI, avara na eha samANIjI, saMvata rasa muni vidhu mAse, pioSa vada AThama budhavArejI, bhaNavA kAje stavana karyuM e, ninu nitu maMgala cAra,
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAramuM vi. zataka uttarA. 81. A suMdara zrAvakanI strI amRtabhAie zAMtinAthanuM biMba bharAvI pratiSThA (A sUri hAthe) karAvI te bAbata te AcAye racela zAMtinAtha jina stavana parathI jaNAya che: (uta graMtha pR. 316) 55 saMvata (rasa) rasa muni vidhu varase, mAha mAse dhaNuM harakhere bahu bhavijana nirakhe. nAgara su'krUra kerI dharaNI, amRtamAi e bhavataraNIre karI meATI karaNI. biMba bharAvI pratiSThA kIdhI, zaiAbhA sArI lIdhIre manakAmanA kIdhI. aciAna dana mRgala chana jina, zAMtinAtha jagasvAmIre mujha aMtarayAmI. jJAnavimala prabhu dilamAM dhArUM, Ima ApeAvuM tArU re tuma nAma saMbhAre. AmAM sa`zeAdhake savanA cAra sa`keteA pUrA mULa pratamAM na hAine peAtAnA anumAnathI (rasao) ema prathamathI umerela che paNa mArA anumAna pramANe uparanA vIzasthAnaka tapamAM je saMvat nA je saMketeA nAme 'rasa RRtu muni vidhu' mUkyA teja (sa. 1766) atra hovA joie. chatAM zakA jarA rahe che ke sa. 1776 kadAca hAya; kAraNa ke eka lekha jo sace lIdhA-chapAye| hoya te A pramANeH-- [naM. 186 suratanA pratimA lekhAnA saMgrahu ! huM 0 ] - saMvat 1776 mAtra suda 11 budhe surata daravALA phalANu zrI zAMtinAtha biMba zrI jJAnavimala sUribhi' paNa mane
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratano jaina itihAsa. lekha letAM-chApatAM bhUla rahI saMbhavita lAge che eTale mULa lekhamAM 1776 badale 1766 heya. - 82. eka sAlavagaranuM jJAnavimala sUrie 31 kaDInI "pAsa jina pUjanA bhAvagItA"--adhyAtma bhAva garbhita pArzva starA racela che temAM chevaTe "sUratamaMDaNu sAhiba pArzva paramaguNapUra" ema jaNaveluM che te parathI jaNAya che te temaNe sUratamAM racyuM che. (ukta graMtha pU. 128) - 83. ukta sUrie A nAnI kRtio uparAMta ekameTI kRti nAme azekacaMdra tathA rohiNarAsa suratamAM sedapura baMdaramAM comAsuM rahI saM. 1772 ke 1774 nI jJAnapaMcamIe racI pUrNa karela che, ke je suratanA zeTha devacaMda lAlabhAI pustakAhAra phaMDathI prakaTa thayela AnaMdakAvya mahedadhi maukika pahelAmAM prakAzita thayela che. saMvata yuga muni muni vidhu varSa nAmathI sUrati biMdara pAsare sedapUra baMdira tilakane sArikhuMre, tihAM rahI cemAsare : vimala zAMti jina caraNa sevA supasAyathIre, saMpUraNa e kIdhare mAgasara sudi jJAna paMcamI divasa sehAbhAre, mana manoratha sIdhare -jaina gurjara kavio bhAga 2 pR. 3ra7. 83. A jJAnavimala sUrie puSkaLa stavana stuti Adi judI judI dezamAM racelAM che temAM eka dezI tatkAlIna jainetara samAjamAM gavAtA gItanA prathama padanI ApelI che te e che ke 'tApI nAhyAnuM puNya mune bIjuM kaMI na game" (prA. sva. saMgraha
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAramuM vi. zataka uttarArdha. pas. pR. 340). A parathI jaNAya che ke tApI nadImAM nAhavAthI puNya hAMsala karavAnI mAnyatA jainetara samAjamAM vizeSa pracalita hatI. 84. saM. 1770 nA kA, vada 13 gurU dine "zrI sUryapura biMdare" AcArya hAMsajIe lakhela guNasthAnakramAre cUNinI prata vi. dA. . zA. saM. chANamAM che. pra. 1098. ane te varSanA prathama AsADha zudi 12 ravivAre zrI pisAla vaDI bhaTTAraka zrI lakSmIsAgarasUrinA ziSya tejasAgara ziSya raMgasAgara ziSya gaNi rAmasAgare "sUrata biMdare' khara0 bhuvanakIrtikRta aMjanAsuMdarI rAsa (racya saM. 1706) nI prata 23 patranI lakhI ke je kalakattAnI gulAbakumArI lAyabrerImAM vidyamAna che. (juo jaina gurjara kavio bhAga 3 pR. 1055) 85 saM1771 varSe bhA. su. 10 aMcalagacchanA vAcaka sahajasuMdaragaNi ziSya munizrI nityalAbha suzrAvaka sA0 sAmabhAI vAMcanArthe Atmabodhakulakane Taba lakhele te lA. vi. saM. zA. bhaM. rAdhanapuramAM che. pra. 1104 86 saM. 1773 mAha suda 11 zanie jJAnavimalasUrie sakalArvata para dabo (gujarAtI bhASAnuvAda) surata maNe racyo (haMsavijaya bhaMDAra vaDedarA pra. 1119). A varSamAM tapagacchanA vimalavijaya ziva rAmavijaye suratamAM comAsuM karyuM hatuM tyAM teNe ASADha suda 5 ne dine vIrajina paMcakalyANaka sta, ane te cemAsAmAM 24 jinanA AMtarAnuM stavana racela che. (jena gU, kavio bhAga 2 pR. 522, ane 3 pR.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa8 suratane jene ItihAsa 87 ukta jJAnavimala sUrie suratamAM ghaNe kALa vakhate vakhata gALe che. saM. 1773 ( 6 ) nA vai. zu. 11 budhane dine vejabAie karAvela zItalanAthanuM biMba ane vA. lA. kezava suta kapura bhAryA phalakue karAvela vAsupUjya bibanI tathA eka zrImAjaLInA bharAvela padmaprabhunA biMbanI ane saM. 1776 mAgha zu 11 budhe zAMtinAtha bibanI, pratiSThA karI (lekha naM. 206, 298, 186, 293, 209, surata pra. le. saMgraha) saM. 1770 mAM suratanA parIkha premajI savajIe zatruMjayane saMgha kADhaye ke jenuM savistara varNana te saMghavIne sidhdhAcalane zake teja varSanA cAturmAsamAM naDIyAdamAM rahI tapagacchanA paM. lakSmIvijayanA ziSya amaravijaye racyo che temAM (pR. 87 thI 105) ane TuMka varNana saM. 177) nA varSamAM dIpasAgarakavi ziSya sukhasAgara kavie racelA "premavilAsa" rAsamAM (pra. narabhava draSTAMta panava mAlA-dayAvimala graMthamAlA 1) mAM kareluM che. ukta premavilAsamAM chapAyela saMgha kADhavAno saMvata sattara sIre (AdimAM ane aMtamAM) beTe che. te badale "saMvata sattasIterA" (1740) joIe ane premavilAsamAM jaNAveluM che ke A saMghamAM jJAnavimala sUrine sAthe lIdhA hatA. * 88. pUrvanA samayamAM vAhanavyavahAra atyAra jevo sahIsalAmata ane jhaDapI nahi hevAthI tIrthayAtrA bhAgyeja koI karI zakata. agara sAmAnyajanane yAtrA karavAnuM ati muzkela ane kaSTadAyI thaI zakatuM. A kAraNe dUra dUra Avela tIrthane aneka muzkelIo vaTAvI pahoMcavA mATe cokIta, lazkara, cora luTArA Adina sAmano karavA zAstranI sAmagrI vagere rAkhI zake evA zrImaMta
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ premajI pArekhane zatrujaya--saMgha. zrAvakAne AcAyaeN upadeza ApI sadha kaDhAvatA ke je saMghamAM zrAvaka zrAvikA sAdhu sAdhvI sarve AsAnIthI bhAga lai zakatA ane yAtrA saphaLa rIte karatA. AvA saMdhA mahAna gUrjarama trIzvara vastupAla tejapAlAdie kADhyA hatA ane tenu varNana tatkAlIna jaina sAdhuee karelu che. pa 9. suratamAMthI prathama saMgha kADhanAra parIkha premajI savajI hatA ema lAge che, te saMdhanA tatkAlIna racAyelA zalAkAnA vaNu nA parathI jaNAya che ke tene ghaNI muzkelIe paDI hatI, chatAM te dUra karI zatruMjayanI yAtrAnA saMdha kADhI zakayA hatA paNa girinAranI yAtrA karavA dhArI hatI te karavA azakta banyA hatA. A vakhate dilhI gAdIe. karUzIra bAdazAha (sane 1713 thI) hatA. 1 90. A vakhatanuM suratanuM varNana zaleAkAmAMthI TAMkavA yogya che.H-- gujarAta deza meTe| jANuM, meTAM te zahera cAra vakhANuM, amadAvAda, pATaNa, surata, khaMbhAta, surata baMdara jagamAM prakhyAta paM khoMdara suratamAM sahukA sukhIyA, keAI jI na lAbe hai| dukhIyA, nyAyataNA te kare vyApAra, dhanavaMta leAka sukhIyA dAtAra. huM mahAjana mAMhi vaDA vyavahArI, dharmAvata ne devapuntakArI, samakitavata bhAratadhArI, zIyalavaMtI che ja ghara nArI. cha zIyala sarakhI te rUpe iMdrANI, phUla khare mukhe khelata vANI, evI tArInA bhegI bharatAra,avasara. yAcakaMjananA dAtAra. 8
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 suratane| jaina itihAsa. vANIA sAthe tenI zIyalavaMta rUpavatI AmAM vepArI sukhI mIThImadhurI vANI khelatI strIone paNa ullekha karyo che. 91. sa. 1770 mAM premajI pArekha suratamAM eka zrImata zrAvaka hatA. Rddhi puNyayoge ghaNI pAmyA hatA. meTA svAmIvacchala karI svadharmIone jamADatA ane yAkene na ApatA hatA. hAma ThAma vaDI pe|zAla-upAzraya samarAvatA, paDI gayelAM sthAneAne punarUddhAra karAvatA. sAte kSetramAM dhana vAvatA. tene eka maneratha thayeA ke 'zatrujyane saMdha calAvuM; pITha thAbaDanAra AgevAna maLe te sadhane khaM karavA taiyAra chuM" rAjanagaranA mahA zrImaMta zravA paikI AsavAla bhaNazAlI kapuracaMda hatA ke je rAjamAnya hateA tene khelAvIne peAtAnA ukata maneratha kahetAM teNe sAtha ApavA ekadama khuzIthI saMmati ApI. taiyArI thavA lAgI-anna pakavAnna vagerenI sAmagrI lai lIdhI. caitra zuda 10 mIe saMdhe suratathI prayANa karyuM. bharUca AvyA. tyAMthI bhaNazAlIe amadAvAda jai tyAMnA saMdhane taiyAra karyAM. bharUcathI mULasadha sAjItrA AvyA. bhaNazAlI kapuracade amadAvAdanA saMdha taiyAra karyAM. rAjanagaranA verI hIrazA ke jeNe prasiddha zAMtidAsa zeDanu sthAna rAkhyuM hatuM, esavAla zA lAlajI, ratana sUga, sAnI nihAlacaMda tejasI, harakhu zA, vadhu mAna zA saMdhamAM sAmela thayA. khaMbhAta ane pATaNathI Avela gRhasthAnAM mahAjana paNa bhajyAM-Ama amadAvAdI sadha nIkaLI vADImAM mukAma karI AgaLa cAlI dhALake sUratI sadhane maLyA. Ama cAra zahera khabhAta pATaNa amadAvAda te sUratanA cAra jhaMDA-dhvajo thayA. sAthe paThANu AranI phAja baMduka sahita hatI. temAM 400 dhoDesvAra ane 500
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ premajI pArekhane zatrujya-saMgha. pAyadala hatAM. pahelI savArImAM kapuracaMda bhaNazAlInI pAlakhI hatI ane tenI ANa sarvatra cAlatI. tyAMthI mukAma gAMgaDa thatAM tyAMne rAjA saMdhavIne sAme maLe. tene bhaNazAlIjIe inAma ApyuM, ne tene vaLAvA tarIke sAthe lIdhe. pachI bhale thaI dhaMdhukA AvatAM tyAMne hAthI nAmane kAThI sAme Avyo tene paNa InAma ApI veLAvA tarIke sAthe lIdhuM. AgaLa kuca karatAM mArga kADhI leka maLyA ne hAhAkAra thaze. kapuracaMda bhaNazAlIe lazkarane kahI dIdhuM ke je sAmA thaI tene mArI Avaze te inAma pAmaze, ghAyala thAya tene gherabeThAM khAvAnuM maLaze, jeno ghoDe paDaze tene savAyuM maLaze, ne je maraNa pAmaze tenAM bALake pALIzuM. baMdUke chUTI, laDAI thaI, hAthI kAThInI ghaDI marAI, ne pachI salAmatIthI nAvaDe vATele gAme AvatAM mukAma karyo. pachI lelIyANe AvatAM tyAM paNa kAThIo bUma paDAvavA lAgyA. ahIM vAhara sAthe laI eka vANIAe barachI laI sAmano karyo. tene inAma maLyuM. traNa divasa tyAM rahI dhArUke saMdha Avyo. tyAM bhAvasaMga rAjA rAjya karatA hatA teNe dANa ApavAnI mAMgaNI karI. bhaNazAlIjIe kahyuM. "mane subA sulatAna badhA jANe che, mAre A saMdha che. dhArmika saMgha che, jyAM jyAM gayA tyAM badhA lazkara laI veLAvA Avela che te tame paNa veLAvA tarIke sAthe Avo. pachI tenA badalAmAM tamane rAjI karazuM." bhAvasaMdha kahe "dANu ApyA vagara nahi cAle. lAgata amArI pahelI lezuM ne pachI saMdhane veLAvI dezuM, nahi te anartha karIzuM" bhaNazAlI haThe caDe, dANa Ape nahi ne saMdha cAle nahi. teNe kahyuM "lazkara maMgAvIza ne gAma bhaMgAvIza." bhAvasaMga paNa aDI paDe. maracA
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ phara suratane jaina itihAsa. maMDAyA, cekI rakhAI, saMdhane tyAM sAtidana rAkAvuM paDayuM, pachI te kaMTALyo te dANa ApI devAnu teNe kahyuM. bhAvasaMga paNa avasaraNa thai samajI gayA. teNe saMdhavIne maLI sadhane javA rajA ApI premajI saMdhavIe sIrapAva ane nANAM ApI tene khuza karyAM. tyAMthI susarA gAma ne pachI DhaNu badara gAma AvyuM: : 92. kAMdhAjIne putra pRthvIrAja ke je bApathI sAyeA hateA teNe lazkara lai nagArAM sahita sAmeA AvI saMdhavIne juhAra karyAM. tenI sAthe saMdha vaizAkha vadi pAMcamane dine vimalAcala pAse Avye ne lalItAsara taLAva pAse utaryAM. pAlItANAnAM dizamAM pUjA karI. prabhAte zatrujaya jaI seAnA rUpAnA 'jhule vadhAvyA. 93. pahelI Tu ke dheAlI paraba pAse, bIjI TuMke. nIlI para pAse visAme laI trIjI yu.ke kumArakuMDa joye. suMdara parame vizrAma lai cothI TuMka tarapha hiMgalADanA haDA AvyA tyAMthI zAlAkuDa visAmeA lIdhA. hIrabhAi paraba, adhurA kuMDa, thaine daherAM joyAM, rAmapAla peThA. kuMtAsara khADA vacamAM AvyA, vAlaNapALa, cakakesarI mAtA, geAmukha yakSa, rAjulanI cerI, surajakuMDa, bhImakuMDa, AdIzvara prabhu-mUla derAsaranA mUlanAyakanAM darzana-pUjA. te caityamAM 21 pratimA. pachI kharataravasI, vimalavasI, sahasakUTa, cAmukha, AgaLa meTA prAsAda, rAyaNavRkSa. 145ra gaNadharanAM pagalAM, rAmajI gaMdhArIneA AAmukha, temAM 4 pratimA, puDarIkajI, krUratI bAvana derI, bhoMyarAnI pratimA mANeAta jemalanA cAkSukha prAsAda, hubaDa ane citrakanAM heDarAM, temanI cerI,. temAM 81 biMba, peAlane DAkhe. mAge
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ premajI pArekhano zatruMjaya-saMgha. adabada (addabhuta) devanI mUrti, marUdevI kuMDa, pAMDava pilathI nIkaLI puMDarIka, bhoMyarAM, moTuM derU, zItalanAtha, marUdevI TuMka, siddhavaDa, ulakhAjela, cilaNA talAvaDI, zetruMjI nadI. Ama sarvasthaLe saMgha pharyo. deharAmAM gItagAna. sarva maLI 300 sAdhuo, 4 gacchanAyaka hatA. svAmIvacchala thayuM, ghaNI lANuo thaI, temAM meTI 16 lANa hatI. kapuracaMda bhaNazAlIe zera khAMDanI lANI, suratanA pArekha morAre bIjI lahANI ApI. saMghavIe saMghajamaNa ApyuM. 94. chaThathI pUnama sudhI saMghe zaMtrujayanI yAtrA karI tyAM sudhI rAjA pRthvIrAje sIdhuM rAkhyuM. vada ekame DuMgara 5ra keIthI mane seLa hajAra rUpIA muMDakAnA na Ape tyAM sudhI nahi javAya ema pRthvIrAje kahI dIdhuM. bhaNazAlIe mANasane joI bolavA ane pite bIlakula Apaze nahi ema jaNAvyuM. AnI bhAMjagaDamAM cha dina gayA. bhATa vANu A cha hajAra rUA. sudhI vAte lAvyA, paNa bhaNazAlIe kahyuM ethI ardha-traNa hajAra ApIe. pRthvIrAja kahe "cAlyo jA, tane keNe ahIM teDAvyo che. e te huM hIrazAnI lAja rAkhuM chuM nahi to tane tamAso dekhADI devuM' bhaNazAlI kahe "rAjA! evaDI vAta zAne karo cho ? dANa Ape te osavAla bacce nahi. have eka badAma paNa na ApuM.' bhaNazAlIe ArabonuM lazkara rAkhyuM, baMduka vagerethI sajaja karyuM. pathvIrAje pitAnA gAmanA kAThI kALIne bhegA karyA ane saMghane cAra ane pANI pitAnA pradhAnanI buddhithI baMdha karAvyAM. bhaNazAlIe uTa maMgAvI devA dIdhA hatA tyAM kaI khodAvI ne temAM pANI AvyuM. phija mokalI cAre maMgAvI lIdhuM. Ama hesAsImAM vAta vadhI
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 suratane jaina tihAsa. gaI, saMdhavI premajI ane kapura bhaNazAlIe nakkI karyu ke savAre kuca karI javu ane eTalu badhuM dANu devuM nahi. je zuda-8 dine nagArAM dardI kapuracaMde sadha lai prayANa karavA mAMDayu. bhATa vANIA punaH bhAMjagaDa karavA lAgyA ke 'mALa paheryA vagara kuca karavI yAgya nathI, eka divasa rahI. jAe, badhAM sArAM vAnAM thaze. bhaNazAlIe jaNAvyuM ke 'ame tA vANIA, mAnyA te| deva nahItara pANI. yAtrA thatI nathI, soMdha leAka AkaLA thAya che mATe ahI amAre rahevuM nathI ema pRthvIrAjane kahI devuM.' trIje nagAre saMdha cAlavA mAMDayA, rAjAnA kAThI ane kALI tathA rajapUtA sAmA thai lUMTavA lAgyA eTale AranI baMdUkA chUTI. te bhAgyA. kAThIe taravAra kADhI doDayA te lalitAsara pAse mAmaleA jAmyA. trIje nagAre asavArIthI saMdha gAmanI vacamAM thaine cAlyA. bA, tIra vachUTTayAM, asavArA para barachI pheMkANI, kALIo paDavA lAgyA. kAyara bhAgyA, zarA raNamAM lavA lAgyA. pahelAM sIpAionI laDAImAM pRthvIrAjanA bhAI paDayA. vANIA phUTANA ane vIzathI adhika marAyA. 91. hAhAkAra thayA, sadhavI premajIte 'yAtrA karatAM anatha thayA' ema kahI apajaza devAmAM Avyo. eTale hIrazA jhaverIe avasara joI AdIzvaranI ANu ApI sIpAine ge.LI mAratA vAryAM. sathe taLeTIe AvI mukAma karyo. savAre hIrazAne leI khate dANu cUkAvavA AvyA. bhAMjagaDamAM AkhA divasa gayA. khIje divase mAMgelAM nANAM pRthvIrAjane dIdhAM. DuMgaranI yAtrA chuTI thai. dazamanu mu sArU AvatAM saMdhavIe iMdramAla paherI rAyaNu vRkSanI pradakSiNA saMdhavI ane saMdhavaNaeN karI; saMdhavItilaka thayuM
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - premajI pArekhano zatrujya-saMgha. vajA caDhAvI. bhATAdine dAna dIdhAM, saMghanI pUjA karI cethA vatanI bAdhA lIdhI. bIje dine keTalAye DuMgara para pujA karI. bArazane dine saMdha upaDe. ( 96. DuMDhaNa badara gAma jaI rahyo. pAchaLathI kapura bhaNazAlIe AvI rAtre saMghane prayANa karAvyuM. totalIyANuM AvI rAta rahI savAre cAlI lolIyANe AvI gAmajamaNa karyuM. tyAMthI pIpalIyuM gAma ke je pAlItANAthI seLa gAu che tyAM nadI tIre mukAma karyo nAvala vADhelI gAma ane tyAMthI dhaMdhukA, tyAMthI dhoLakA AvyA. ahIM surata ane amadAvAdanA saMgha judA judA utaryA. saMghavI bhaNazAlIe nAmuM karI saune nANAM cUkavI dIdhAM. AdIzvaranA dehare bhaMDAramAM rUpIA bharyA. bhATa bhejakane zIkha (dana) dIdhI. baMne saMgha sau saune zahera gayA. 97. A zale ke Aja saM. 1770 nA varSamAM naDIAda comAsuM rahI naDIAdI saMgha sAthe yAtrA karelI tethI teno zoka tapAgacchanA paMDita lakSmIvijayanA ziSya amaravijaye karyo. 98. A kRtimAM jaNAvelI hakIkata vizvasanIya che. saMghamAM cAra gacchanAyaka hatA tenAM nAma ApyAM nathI eTale jJAnavimalasUrinuM nAma kayAMya apAyuM nathI paraMtu saM. 1777 (?) mAM te sUrinA pasAye sukhasAgarajIe racele "premavilAsa" nAmano rAsa ke jeno upara ullekha karyo che temAM te sAthe hevAnuM spaSTa jaNAvyuM che. te rAsane sAra e che ke -pitA zavajI pArekha ne mAtA gamatAdenA putra pArikha premajIzAhane saM. 1777 (?) mAM saMjayanI yAtrAne
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - - - - suratane jene itihAsa. saMgha kADhavAnI hesa thaI, ne pahelAM zaheranI tIrthayAtrA karI sarva sAmagrIthI sajaja thaI saMdha dhAmadhUmathI nIkaLI bharUca Avyo ne tai DabhoI vaDodarA AdinA saMdha maLyA. AmaMtraNanA kAgaLe rAjanagara, khabhAta, pATaNa, rAdhanapura, samI, sevaMtarA, siddhapura, vaDanagara, vijApure vIzalanagara, mahesANA, sAcora, thirapura (tharAda), vArAhI a ghaNAM gAme mekalAyAM. saMghavI premajI rAjanagara AvyA kAraNa ke tyAMnA bhaNazAlI kapuracaMda jetA sAthe temane ghaNo prema hato. tene ane bIjA vyavahArIone sAthe AvavA khUba tANa karI. jJAnavimalasUri ane vRddhisAgarasUrine paNuM teDavA-sAthe padhAravA bhAvathI vinaMti karI. sarva sAmagrI tyAM karIne vAjate nizAne nIkaLI dhoLakA AvyA. tyAM sarva saMdha ekaThA thayA. mukhyatve sarata, khaMbhAta, pATaNa ane amadAvAda e cAranA saMdhanI asara latathI A yAtrA-saMgha cAlatA. kalikuMDa pramukha jinene vaMdI prayANa karyuM. sejavALA 1700 gADAM hatAM. judA judA gacchanA 300 sAdhuo hatA. gAnArA 400 sAthe hAI snAtra pUjA ane tAlapakhAja (thI bhAvanA) karatA. saMghanI sahAya karanAra tarIke bhaNazAlIe sAthIo pUryo jema jema AgaLa cAlatA thAya tema tene yAtrALu leka vadhatA jAya; dANadApi vATe kyAMya devo na paDe. lalIyANe AvyA tyAM mahavAsI-mevAsI (kAMTI varNanA) AvI namyA pAlItANe pahoMcI trIje dine yAtrA thaI-vaizAkha zudi sAtamane dine. sonArUpAnI AMgI AdIzvarane caDha vI. mukuTa kuMDala ane kaThe tilaka karI aMgapUjA karI. rAyaNaheThe AdIzvaranAM pagalAMnI, derAone bibanI, 14para gaNadharanI pUjA karI. snAtra ane sattarabhedI pUjA
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ premajI pArekhane zatruMjaya-saMgha. sAthe daMDArasa (dAMDIo rAsa) mAdalanA avAja sahita lIdhA. dhvajA paMcavaNuM caDAvI. ghoghA mahuvA AdinA soraThI saMgha ghaNuM maLyA. mAnava-saMkhyA lagabhaga pAMtrIsa hajAranI thaI. jamaNa pakavAnnanuM traNa divasa sudhI saMghaparivAre lIdhuM. mAMhomAMhe lANIo thaI. Ama lekAnA divase utsavanA AnaMdamAM jatA hatA. - 99. teo pAlItANAnA derAsaramAM bhakti karatA ane jJAnavimala gurUnI vANI suNa keTalAka vrata uccaratA. zatruMjayamAhAbhya vaMcAtuM, lekanI ThaTha bharAtI, pAtrajanane dAna devAtAM, dhavala maMgala gIta gavAtAM sArA mudde IdramAla paherI saMghavIe manoratha siddha karyo, tenI be strIo hatI temaNe paNa mAla paherI. DuMgarane pharazI yAtrA saue karI. giranAranI yAtrA karavAnI hoMza hatI te varasAdanA bhayathI-AvyAthI pahoMcI nahi. "pRthvIrAjazuM thaI duzmanAI, teNe hete yAtrA na thAI"-pRthvIrAja sAthe zatruvaTa thatAM yAtrA na thaI eTale turata saMdha nIkaLI dhoLake A. keIvAte duHkhI na thatAM saMgha sukha pAme tyAMthI sau saMghavIne praNAma karI pitapotAnA sthAne pahoMcI gayA. have jJAnavimalasUri rAjanagara comAsuM rahevA gayA ne saMdhavI premajI surata gayA. tyAM svAmIvacchala karyo. giranArane yAtrA saMgha kADhavAne mane ratha kAyama hato. te ema saMvata sattarasitarAme varasa zatruMjaya giritaNuM - jema yAtrA kIdhI tAsa karaNa jANavAne meM bhaNuM 1. zrI jJAnavimala surIMda pasAthe aMge ulaTa ati ghaNe - zrI dIpasAgara kavirAjasevaka sukhasAgara kavi ema bhaNe 45
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratano jaina itihAsa. 100. Ama 45 kaDImAM pUrA thatA rAsamAM saMdhayAtrAnuM varSa 1777 ApavAmAM bhUla thaI lAge che, kadAca mudraNadoSa agara nakala utAranAranA daSTideSathI "sirA" ne badale "sittarA" lakhAIchapAI gayuM lAge che. vastutaH 1770 ja joIe kAraNa ke saMghavI premajI sAthe gayela prasiddha kapUracaMda bhaNazAlI saM. 1777 mAM hayAtaja na hatA. bIjI vAta e che ke saMdhamAM vRddhisAgara surine sAthe teDayA hatA te je sAgara zAkhAnA rAjasAgarasUrinA paTTadhara vRddhisAgarasUri hoya to te itihAsathI virUddha che, kAraNa ke temanA caritra (aitihAsika rAsa saMgraha bhA 3 pR. 61 thI 78) parathI jaNAya che ke saM. 1747 ne A zuM. 3 dine 67 varSanI umare amadAvAdamAM svargastha thayelA te A yAtrA saMghanA varSamAM vidyamAna nahatA. te vakhate te temanA paTTadhara lakSmIsAgarasUri vidyamAna hatA; paraMtu te je vRddha tapAgacchanA vRddhisAgarasUri hoya to te banavA joga che kAraNa ke te saMvata 1784 sudhI vidyamAna hatA (juo lekha naM. 225 ke jene ulekha have pachI thaze.) zalakAmAM jaNavela 4 gacchanAyakamAM A baMne gaNIe te bAkInA be te vakhate tapAgacchanA vijANuM darinI paraMparAmAM vijayaddhisUri, vijayadevasUrinI paraMparAmAM vijayaratnasUri, kharataragacchanA jinasaukhyasuri, aMcalagacchanA amarasAgarasUri Adi paikI havA ghaTe. 11. prasiddha kavizrI udayaratna muni pitAnA gurU nAme jJAnaratna tathA bIjA cha muni ema sAta muninI sAthe suratanA ukta pArekha premajI tathA bhaNazAlI kapUre saM. 1770 mAM kADhelA zatruMjayanA saMghamAM gayA hatA ane te ja vakhate zatruMjayanI yAtrA.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ premajI pArekhane zatrujya-saMgha. karatAM temaNe racelA nava hAlanA siddhAcala maMDana RSabha stavana (ke jaina yuga 5. 3 pR. 349 thI 351 mAM meM prakaTa karela che) parathI jaNAya che. temAM hAla 4 thI mAM popaTa, vAdaLI, pavana, varasAda vagerene saMbodhana karavAmAM kavie karelI kalpanA atre utAravAnuM mana thaI jAya che - mAharA re bhAI suDalA), guNa mAnuM lAla mane Apo thAharI pAMkha, thAre guNa mAnuM lAla huM elaMdhuM ujADa, guNa mAnuM lAla mAne zatruje dekhADa, thAre guNa mAnuM lAla. Adisara bheTuM uDIne, guNa, bhAMje mArA mananI brAMta, thAre. 1 vaizAkha jeThanI vAdalI. guNa mAnuM lAla mAharA saMdha upara kara chAMhithArA guNa mAnuM lAla pavana! lAguM pAule, guNa mAnuM lAla tuM te saMdha upara kara chAMhi, (6) thAre guNa mAnuM lAla. 2 jaladharane jAuM bhAMmaNe, guNa mAnuM lAla tuM te jhINuM jhINuM varasya baMda, yAre guNa mAnuM lAla. 3 mAlIDA! lAge phulaDAM, guNa mAnuM lAla mAhiM mAlatI ne mucakaMda, thAre guNa mAnuM lAla. pArekha premajI saMghavI, guNa mAnuM lAla bhaNazAlI pUra, thAre guNa mAnuM lAla majaluM je nAnI kare, guNa mAnuM lAla te saMtApe nahi sUra, thAre guNa mAnuM lAla. 4
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratano jeno itihAsa. - zrI Adesara sAhibA, gu. cittamAM dharajo cUMpa thAro. - udayaratana Ima ucare gu. mAne darasaNa deje reja, thAra. 5 navamI hAlamAM jaNAve che ke - surati biMdara sahirane vAsI, pArekha premajI pote, saMgha leI zatruMjaye Aye, jaya pAyo giri je te re. bhaNasAlI kapUre bhalI pare, saMghanI sAMnidha kIdhI, kAThI lekane lAgo karaDe, sakhara zyAbAsI lIdhI re. saMvata satara sItera varSe, vadi sAtama gurUvAre, udaya vade Adipati bheTayo, saMdha caturvidha sAthe re. . kalaza zrI hIraratna surIda vaMze, jJAnaratna gaNi guNanI, tiNe sAta ThANe saMdha sAthe, bheTIo tribhuvanatIle, je jina ArAdhe mana sAdhe, sAdhe te sukhasaMpadA, udayaratna bhAkhe aneka bhavanI, teha hAle ApadA. 102. ukta bhaNazAlI kapUracaMda e amadAvAdanA jaina osavALa zrImaMta hatA. elekAmAM kahyA pramANe bhaNazAlI kapuracaMda sujANa, pAtazAhI dIvAna che bahumAna, kheja hajhIrano sAco vajIra, sura puro ne virodhI vira. 14 bhaNazAlI kere sabale che ke, ANuM na lepe rAya ne ke. 40 je koI ehathI cAle apUche tene jANe jagadIza The, je kaI AvI zIza namAve, te bhaNazAlIne InAma pAve. 41 te bhAvasiMgane kahe che
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ premajI pArekhane zatrujya-saMgha. bhaNazAlI kahe "nAmuM dANa, muja jANe che subA sulatAna, te mATe mArI saMgha lAvo, lazkara laI velAvA Avo." pa7 bhaNazAlI bhAkhe "tAre ze jera, je tuM evaDo kare che sara. teDAvuM lazkara bhaMgAvuM gAma, kihAM rahevAnuM na jaDe Thoma" 61 pRthvIrAje muMkakuM lIdhA vagara DuMgara caDavA nahi deuM ema kahyuM tyAre - ehavuM sAMbhalI kahe bhaNazAlI, 'joI mANasane bela saMbhAli, bIjA saMghavI pare huM napuM, mulagAM mAMhethI mIlaNa kopuM.". 119 bhaNazAlI bhAkhe 'sAMbhaLe ho rAjA!, zAne evaDA kare dIvAjA, dANa je mAge tehIja sAcA (?), jorAvara nAme esavAla baccA. 123 bIjA saMghavIne huM nahi sarIkha, AMkhe ughADI joIne parakho, have huM tujane nAkhuM badAma, tAhare cAle te karaje badAma'(tamAma) have bhaNazAlI lazkara rAkhe, nAla gAlAnA Ara dAkhe. Ama Akho leke jotAM saMdhavI premajIne badale khare nAyaka kapUracaMda bhaNazAlI che. te ghaNe zUravIra, vyavahArakuzaLa ane virodhI tejasvI vIra hatA. rAjamAM tene po paDato ane kheja hajhIra (? hamIda) (je koNa hato te jaNAyuM nathI. amadAvAdanA sUbA abadula hamIdakhAnanuM TuMkuM nAma haze) no vajIra hatA. tenA sAthe hovAthI saMdhanI yAtrA saphala thaI. te koIthI khAdhe jAya tema nahote. ( 107 tenA saMbaMdhamAM eka rAsaDe amadAvAdamAM gavAto ke jenI be kaDI e che ke "hAryo hAryo madanagopALa, cha cha kapurazA osavAla." (mArI ai. jena rAsamALA-samAlocanA pR. 11 nuM TipaNa) A madanagopALa saMbaMdhI muMbaI gejheTIyaranA gujarAtanA Iti
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ chara suratane jaina ItihAsa. hAsa pR. 298 mAM jaNAvela che ke te uttara hiMdano phAvela zarApha hate ane phirajhajaMga sAthe khajAnacI tarIke amadAvAda AvyA hatA. tenA mANasa harirAme sane 1714 (saM. 1771) mAM helInA vakhate ramata karatAM eka musalamAnanI cheDatI karI, eTale te masIdamAM gayo ane musalamAnoe teno pakSa lIdhe. "dina dina" karI kAjhI pAse jatAM te na maLavAthI musalamAnonuM ToLuM jhaverIvADAmAM AvelI madanagopAlanI havelI tarapha gayuM. paNa nagarazeTha kapuracaMda bhaNazAlIe te vADAnA jabarA daravAjA baMdha karI dIdhA ane pitAnA musalamAna sainikothI goLIo vaDe ToLAne sAmano karyo. sUbAe lazkara mekalI baMne bAjunA AgevAnonI lAgavagathI ramakhANa zAMta thayuM. A hulaDanI dilhImAM khabara maLatAM hiMduoe haDatALa pADI eTale bAdazAhe chaDIdArone gujarAta jaI musalamAnanA agra taphAnIone nagarazeTha kapuracaMda bhaNasAlI sAthe laI AvavA hukama karyo. A vAtanI agAu amadAvAdanA musalamAnone khabara dilhInA keTalAka veharAoe ApI dIdhI, eTale mullA ane harAo ane temanA pachI kapuracaMda bhaNazAlI dilhI gayA. mullAe pitAnA vaktatvathI darabAra-sabhA para sArI asara karI. bAdazAhe tene ane bhaNazAlIne pitAnI kane bolAvI baMnenA khulAsA jANyA pachI bhaNazAlIjIne kedamAM nAMkhelAM. ema kahevAya che ke te mulA dvArA pote chuTI gayA. ane teo ane veharAo gujarAta AvyA. A samaya lagabhaga sAbaramatImAM meTI rela AvI ne bhAre nukazAna thayuM. amadAvAdanA subAnI pherabadalI thatI gaI. sane 1719 mAM pharakazIra bAdazAhane saiyade e mArI nAMkhe, saM. 1720 mAM gujarAtanA subA achata
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ premajI pArekhane zatruMjaya-saMgha siMge potAnI taraphathI amupabiMga bhaMDArIne gUjarAta mokalyo. bhaMDArIe julee bharyA bahukAma kIdhAM. temAM eka ApaNuM ke amadAvAdanA moTA-agra vepArI kapuracaMda bhaNasAlInuM khUna karAvyuM. A khUnanuM kAraNa e hatuM ke te zeThe pagAra daI zastrabaddha pAsavAnosainike rahyA hatA ke jeo bhaMDArInA hukamonI sAme thatA ane je lekone anyAyathI kede karavAmAM AvatAM teone kedamAMthI mukta kastA. Ama pitAne anyAyamAM vacce AvanAra bhaNazAlInuM hicakArApaNe bhaMDArIe khUna karAvyuM, (saMvata 1776-). eka agragaNya zUravIra ane jAjaramAna zrImaMta, dharmapremI ane leke ' para thatA julama sAme nyAyathI ahIMdurI batAvI jhujhanAra prasiddha zrAvakanI kArakIrdine karUNa aMta Avyo, ( ukta aMgrejImAM gUjarAtane itihAsa pR. 302 ke jenA sAra rUpe narmadakavizrIe gUjarAta sarva saMgraha gUjarAtImAM lakhela che.) 104. premajI parIkhanA saMghanI pAsethI zuM levAne Agraha rAkhanAra pRthvIrAja te pAlItANAnA gehala rAjavazamAMne * A pArakha memaja saMdhIvA saMdha ullekha matirane saM. . 1614 mAM nIkaLelA surata saMghanI vigata ApatAM pahelAM prastAvamAM pitAnI siddhAcala tIrthamAlAmAM e rIte karyo che ke, pArakha memaja saMdhavI thaIne sati saherathI Ave re, ThAma hA mukAma pUrA lADuA lehaNuM ThAve re ? deharAsare jina pratimA sAthe kesara caMdana ghelI re prabhu pUcha mana raMge gAve mirthIimali saMghalI relI re - occhava mahave sabalo thave zetruje yAMtro Ave re AdIzvara manarage pUchoramanI zirk khapAve re. '
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 suratane jene ItihAsa. eka che. tenI pahelAM gAdI gArIAdharamAM hatI. rAtre pachI saratAnajI; tenA pachI kAMdhejI trIje, ane tenA pachI tene putra A pRthvIrAjajI. - 105. zalekAmAM jaNAvelI traNa vyaktio premajI parIkha, kapuracaMda bhaNazAlI ne pRthvIrAjane TuMka paricaya karyo. jJAnavimalasUrie pachI ukta premajI parIkhanI (eka) bhAryA navIbAIe AdinAtha biMba karAvyuM tenI pratiSThA temaja pari suradAsa gaMgadAsanI putrI naMdubAIe bharAvelI caMdraprabhanI mUrtinI pratiSThA saM. 1780 nA vaizAkha zudi 9 semane dine karI, (juo lekha naM. 290 ane ra92 surata jena pratimA lekha saMgraha) A pachI be varSamAM-saM. 1782 Aso vadi 4 gurU dine khaMbhAtamAM te sUrie kAla karyo ane temanI pAdukA teja varSa (saM 1782 zAke 1647) mAM suratamAM temanA ziSya ne paTTadhara saubhAgyasAgarasUrie pratiSThita karI (juo lekha naM. 230) 10. saM. 1780 mAM muni kSamAvijaya yAtrA karatAM surata AvyA, saMghanI vinatithI tyAM comAsuM rahyA. temanA upadezathI paryuM. paNamAM amAri paLAvI, jalacara (mAchalAM vagere) jIvone saMhAra aTakAvya, jina pUjAdi thayAM. bIjuM comAsuM karavA temane ati Agraha thaze, paNa lAgalAvaTa mAsuM karavuM e munine mArga nathI ema kahI vihAra karyo. zeTha mANekacaMdanA AgrahathI vADImAM A dina rahyA ane pachI jaMbusara gayA. 100 saM, 1781 caitra suda 1 zanivAre mahopAdhyAya raddhivijaya gaNinA ziSya paMDita dharmavijayagaNie panyAsa guNavijayanA
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDha!ramuM tri. zataka uttarAI. vAMcanArthe, 'zrI sUti baMdIra madhye' mahApAdhyAya yazovijayajInA ziSya tattvavijaye sa. 1724 mAM racelA amaradatta mitrAnaMda rAsanI prata 19 patranI lakhI (prata naM. 2333 zrI mukti kamala jaina meAhana jJAnamaMdira vaDeAdarA. jaina gU. kavie 3, pR. > 75 108. acalagacchanA vidyAsAgarasUri zi. melAbha zi sahajasudUranA ziSya nityalAbha (pArA 85 mAM eka sArA gUrjara kavi thayA che. temaNe suratamAM ceAmAsu` karI cevIzI (24 jina stavana ), zrI pAMca kalyANaka garbhita ceADhALIuM ane A svAdhyAya racela che, ane pachInA varSamAM (sa. 1782 mAM) mahA zuda 7 mudhe sadevaMta sAvaliMgA rAsa suratanA saMdhanA AgrahathI racyA che. (sadevaMta sAvaliyAnI vArtA jainetara gUjarAtI samAjamAM prasiddha ane pracalita che). A rAsa aMte te kavi khara' kahe che ke;nagara mAMhe surata raMgIlA, zrAvaka vase nagInA re, deva-gurUnA rAgI dRDha dharmAM jinavara-bhaktie bhInA re. jaNAvyA che te) sa. 1781 mAM mahAvIra prabhunAM caMdanabAlA para 109. A samayamAM thayela nyAyasAgare (jIe na. 446 pR. 542 jaina gUrjara kavio bhAga 2) sUrata maMDana pA stavana racyuM cheH --- surata-maMDana mUrita khArI, meA marti ati hiM sahAya nayanAM darzana umhahai, milave cAhe kAya 1 sanehI sAhiba merA e are hAM hAM salUne badA terA e.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jainlR itihAsa. are hAM hAM me che na karA e are hAM hAM drArA bhava pherA e-AMkaNI tuMhI sAjana janamanaraMjana, mAM mana phUlatu bhAga tumhe gunarimala mahamahe, gutarasika bhamara para bhAga 2 sanehI. memana bhiMtara tuddhi birAje, era na Ave dAya tujha mukhapa`kaja meDiyA, mana bhamara :hiM tu nIMrAgI huM tumheM rANI, dharma kima vAdhe heta prIta durAi na dura. humha nayana ayana kahuM deta 3 sanehI. tuMhija lacchI tuM ja sAhiba, ti maDana pAsa nyAyasAgara prabhu AgaliM, e sevakanI adAsa 4 sanehI. lAbhAya. 3 sanehI. 110. sa. 1784 kA zuM 10 moMgalavAre zrI surata baMdare zeDa temacaMdra melApaMcadranI vADInA upAzrayamAM svargastha jainAcArya zrImad vijayavIrasUrinA ziSye 'zrIkasUtra pade SaTTa kulakanI prati lakhI (jhIMjhuvADA bha. pra 1175) ane te varSanA mavA zake 10 budhe zrImAlI jJAtinA bhAi iMdrANIe karAvele caturvizakti jinapaTTa vRddha tapAglRccha dhirAja bhaTTAraka zrI vRddhisAgarasUrinA rAjyamAM jinacaMdra munie pratiSThita karyA. (jue lekha na. 225) vaLI A varSamAM prasiddha adhyAtmayogI devacaMdrajIe tyAM cAturmAsa karyuM. 11. sa 1785 se. . 6 ravie zrI yakSetriyakRta 350 gAthAnA sImaMdhara sta0nI 28 patranI hastaprata lakhAI (dA. 20 sImadhara bha surata.) sa. 1786 zAke 16para nA phAgaNa vada 1 ravivAre sUrata madhye ta. nyAyasAgare (jIe pArA 109)
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAramuM vi. zatarka uttarA sa. 1784 dhanaterase AneramAM gU. mAM racelI mahAvIra rAgamAlAnI prata4 patranI lakhAI (dA. 10 na. 38 dhodhA bhaMDAra ) ne dine tapAgacchanA 12. sa'. 1787 nA phAgaNa zuddhi suratamAM praveza karyA . zA premajI vagere saMghanA AgevAne te vakhate ze mANikaca te varSomAM cAmAsu` suratamAMja karyu". 109 e pravezeAtsava karyo ane rie 113. sa. 1787 ane 1788 A baMne varSanAM cemAsAM tA sAgaragIya lakSmImAgarasUrie suratamAM karyAM ane tyAM 1788 nA vijayAdazamI ne pramAdasAgara upAdhyAyane khelAvI tapagacchane badhe bhAra saMbhALI levA kahI tene sUripada ApI tenu kalyANasAgarasUri nAma sthApI AzA varka 7 nI rAtrIe TruDeMTsa karyAM. temanI pAdukA hIvihAramAM (jenuM varNana agAu AvI gayuM che te sthAne) kalyANasAgarasUrie sthapAvI tyAM thUla karAvI. AmAM sabhaya. kacarAe ghaNuM drazya khacyuM [jue lakSmIsAgarasUri rAma-jaina e. rAsamALA pR. 200 thI 212] A vakhate surata saMdhamAM AgevAna zrAvakA dAsI gelatA pulane zAha mAnaMca, ane kapUra dhanAnA putrA zAha nihAlasaMda ane mevAzAha e. traNe mULa rAjanagara-amadAvAda vatanI sUrata AvI svaMselA; taLa suratanA saMdhamAM A gurUnA rAgI veharA dharmAdAsa, amIrudanA putra zAha lakhamIcaMda ane lAla zAha, zAha atrera panajI, parikha jhaveralAla, zAha kapuracaMda hIrajI, sAnI devacaMda, tikazAnA putra vimalazA ane mAtIcaMda, zAM vamAna abhayacaMda, parikha galAla vijeka, he
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 suratane jene ItihAsa. zAha kuMvarajI kAnajI, zAha sabhAcaMda kacarA, zA nAhanA vIrajI, zA dhanajI nAhanA, zAha galAla rUpA, suracaMda vIracaMda, mAMkA jetasI. semacaMda dIpacaMda, zAha tArAcaMda, zAha jhavera chanIA, zAha amIcaMda saMghajI, gAMdhI vIrajI rahIyA, gAMdhI jIvaNa, lADuvA zrImAlImAM zAha metIcaMda gaNeza ityAdi hatA. kalyANa sAgarane sUripada apAyuM te vAta tenA rAsamAM (jena ai. gu. kAvyasaMcaya pR. 258 mAM) jaNAvI che:saMvata satara aThayAsIe re kAMI vijayadazamI gurUvAra sUrati saMdha umAhIore, leka taNe nahI pAra. vagere. 114. A samaya lagabhaga mULa pATaNanA vatanI ane suratamAM AvI rahelA kacarA kIkAe devacaMdrajIne kahyuM ke puSpage thayela lakSmIne upayoga yAtrA karavAmAM karavA mAratha thayo che te koI zAstrAbhAsI purUSane sAthe Ape che te saphala thAya; eTale temaNe potAnI pAse abhyAsa karatA puMjakumAra (pachIthI dIkSita thayela muni uttamavijaya) ne Apo. kacarAzAhe harSita thaI sametazikhara yAtrArthe javA taiyArI karI. zubha lagna jahAjamAM besI kalIkeTa AvI pArthaprabhunAM darzana karI tyAMthI magajudAbAda AvI jena cetyonAM darzana karI anukrame zikharajI AvI taleTImAM vAsa karyo. tyAM gAma dhaNune zikharajI upara caDavAne hukama nahe. puMjakumArane divya svapna AvyuM ne prabhAte aMtarAya vagara kacarAzAhane laI sukhethI yAtrA karI. tyAMthI rAjagRha, caMpA, brAhmaNa kSatriyakuMDa, pAvApurI, mathurA, kAzI, AgrA, paTaNA, meDatA, gujarAtanuM pATaNa AvyA.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAramuM vi. zataka uttarArdha. ahIM kacarAzAne mULa vasavATa hevAthI tene bahu harSa thaye ane tyAM ghaNuM karajadAranuM karaja phITADayuM ne pachI surata AvyA. 115 saM. 1790 mahA vadi 10 ravi dine "suzrAvaka puNyaprabhAvaka devagurUparamabhaktikAraka jIvadayApratipAlaka sAha khuyAlacaMda vAcanArthe zrImadda yazovijaya upAdhyAyata dravya guNa paryAya rAsa temanA svapajJa bAlAvabodha sahitanI 30 patranI hastaprata lakhAI (nAnacaMda yatine bhaMDAra) ane tenI bIjI prata 75 patranI teja varSanA mAha suda 8 gurUvAre lakhAI (dA. 19 naM. 6 sImaMdhara svAmI bhaM. surata.) 116. saM. 1792 pha. va. 13 zanivAre paMDita devahaMsa gaNi zi. paM. jahaMsagaNi ziva zrIrUpahaMsagaNi zi. muni mehanahaMsa ane muni ddhihaMsagaNi zi0 muktise suratamAM cAturmAsa rahI kavi rAmavijayakRta zAMtinAtha rAsanI 184 patranI prata lakhI (dA. 20 pi. 1 vIravijaya upAzraya, amadAvAda) 117. saM. 1793 nA mAgazara vada 10 gurUvAre kaDavAgacchanA lAdhAzAhe suratamAM jeTalAM cetyo che tenAM nAma ThAma sahita varNana rUpe "sUrata caitya paripATI stavana" nAmanI padyakRti zAha lAlacaMdanA AgrahathI racI. AmAM agAu zrI vinyavijaya upAdhyAye gaNavelAM 11 derAsare paikI 10 moTA derAsare, uparAMta gRhamaMdiragharaderAsara 235, bhoMyarAM 3, pratimA 3972, paMcatIrthInI 5 dhAtu pratimA, vIsavaTAnI 24, vagere daza hajArane ekatAlIsa gaNavela che, eTaluM ja nahi paraMtu te dareka derAsara kayA kayA purAmAM Avela che,
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 suratane jena itihAsa: dareka parAmAM keTalAM nAnAM ghara-derAsara che te dareka derAsaramAM keTalI pASANanI ane dhAtunI mUrtio che vagere gaNanA pUrvaka jaNAvela che. 118. saM. 1794 nA Aza zu. ra dine surata maLe muni gaNezarucie vicArAmRta saMgraha" nI prati - lakhI (haMsavijaya muM. vaDodarA prata naM. 1216 ) ' ' 119. aMcalagacchanA gaNi jJAnasAgare (pachI udayasAgarasUrie) suratamAM comAsuM gAvuM ne tyAM goDI pArzvanAthanI , sAnidhye guNavarmA rAsa saM. 1797 nA aSa huM zuda 2 ne dine gujarAtI padyamAM racI pUro karyo tenI prazastimAM nIcenI je vAta noMdhelI che te atre ullekhanIya che - ' . suratanA zrImAlI satinA saMdhanAthe Abu ane siddhAcala (zatruMjaya) nA saMdha kADhI ghaNuM dravya khacyuM. tenA putra kapUracaMda zAhe AcAryapada ane gacchanAyaka padanA mahotsava karyA corAzI eTale sarve ga7ne sAdhama bhAIone aneka pakavAnothI jamADayA ane huMbaDanA (digaMbarI) svadharmIone paNa saMtaLyA. tenA putra zAha khuzAlacaMde acaMlagacchane AcArya (vidyAsAgarasUri) nuM comAsuM suratamAM karAvI ghaNuM dravya nava kSetramAM vAparyuM, ne teNe siddhAcalanI jAtrA paNa karI. A vakhate paravADa vaNika jJAtinA zrAvaka mahetA geDIdAsa ane jIvaNadAsa nAmanA be bhAio dharmarAgI dAnavIra hatA, temaja osavAla nAtimAM dharmacaMdra nAmanA zrAvaka hatA ke jeNe gurUnA upadezathI bhAre dhAmadhUmathI pratiSThA karAvI. vaLI dharmanA abhyAsI jenAgamarUci (hasazAnA putra), gulAlacada hatA ke jenA AgrahathI A rasa banAvyA. ' ', " ,
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAramuM vi. zataka uttarArdha. 120. A jJAnasAgaragaNine AcAryapada ane gacchanAyakapada Aja varSa eTale saM. 1797 nA kArtaka ane mAgazara mAsamAM suratamAMja ApavAmAM Avela hatAM tenuM varNana uparyukta nityalAbhe vidyAsAgara (kharI rIte udayasAgara sUri)rAsa saM. 1768 mAM racIne temAM vigatathI ApyuM che. (juo ai. rAsasaMgraha bhAga 3 je) tene TuMka sAra e che ke - 121. vidyAsAgara suri e aMcala (vidhi) pakSanA gacchanAyaka, teo jJAnasAgara Adi muni sahita kacchathI vihAra karatA auraMgAbAda AvyA tyAre surata saMghanI vinati AvI, eTale tyAMthI krame surata AvyA. tyAMnA khuzAlazAhe moTI dhAmadhUmathI pravezotsava karyo. temaNe cakezvarInuM ArAdhana karI potAnA uttarAdhikArI tarIke koNa yogya che tene javAba mAMgyo eTale jJAnasAgara gya che e uttara maLyo. kArtika suda trIja ravivAranuM muhUrta nakkI karyuM. khuzAlazAha, maMtrI geDIdAza ane jIvaNadAse apUrva mahotsava AraMbhyo. sarva sthaLe ma Na mokalI saMghane teDAvyA. judA judA gAmethI sava se sAdhuo AvyA. jJAnasAgarane nirNita dine AcAryapadavI ApI uyasAgarasUri nAma ApyuM. ukata traNe zrAvaka zrImatie chUTe hAthe dhana vAvaryuM. badhA ga7ne sAdhuone azana ane vastro vahorAvyAM; yAcakone dAna ApyAM ne sAdharmika vAtsalya karyuM. e pramANe vivipakSanA gapati udayasAgarasUri thayA. 122. vidyAsAgarasUri potAnuM AyuSya puruM thavA AvyuM che ema jANI saMgha temaja pitAnA navA pagharane sArI zikhAmaNa ApI svargastha thayAM. kA. zu. 5 maMgaLa. temanA zabane azvinI
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 suratane jaina itihAsa, kumAranA sthaLe caMdanAdithI agnisaMskAra thayo ane saMdhe tyAM temanAM pagalAMne sthabha karAvyo. 123. pachI khuzAlazAhe zatruMjayane saMdha kADhavA nizcaya karyo ane udayasAgarasUrine sAthe padhAravAnI vinaMti karI maMtrI geDIdAsa, temanA baMdhu jIvaNa ane dharmacaMdazAha paNa saMghamAM sAmela thayA. naranArIne moTo samUha saMghamAM sAthe cAlyo. zatruMjaya AvI saMghe yAtrA karI. ahIM vidyAsAgarasUrinAM pagalAMnI sthApanA karI ane saMghe ghaNuM dravya kharcAne yAtrAne AnaMda meLavyA. pAlItANAmAM sarinA upadezathI eka upAzraya pitAnA sAdhuo mATe thaye. pratimAne niSedhaka sAthe vAda karI pratimApUjaka karyo. saMghe pAchA pharavAno vicAra ryo, ne gurUne sAthe padhArI AvatuM comAsuM suratamAM karavA vinati karI. gurU ene mAnya rAkhI saMdha sAthe surata AvyA ne tyAM comAsuM rahyA. A vakhate brAhmaNo vAda karavA AvatAM tarkazAstrathI temane samajAvyA. (saM. 1798).. 124. A daramyAna saM. 1796 mAM vai. zu. 15 budhe paM. zrI bhejavimala gaNi ziSya meghavimale daMDakAra stabaka (gujarAtI bAlAvabodha) pazAgarIjI lakSmIzrIjI paThanArthe lakhyo (vi. dA zA. saMgraha chANuM pra. 992). 12 5. saM. 1798 lagabhaga tapAgacchIya (satyavijaya saMtAnIya) jinavijaya suratamAM saIdapuramAM comAsuM rahyA hatA. ' 126. saM. 1799 nA phAgaNa suda 1 ne dine surata baMdaramAM devendrasUriskRta karmagraMtha yaMtrasahitanI prati lakhAI (jenAnaMda pusta
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ premajI pArekhane zatruMjaya-saMgha. kAlaya, surata) te varSanA cha vadi 10 bhamavAra tapAgacchanA vijayadayAsUrinA gacchamAM vinItasAgaranA ziSya bhAjasAgare tapAga chanA sva. vijayaprabhasUrinA ziSya hemavijayagaNinA ziSya pratApavijaya gaNanA ziSya paM. rUpavijaya gaNinI abhyarthanAthI sUcita nAmanA nagaramAM tapA ratna zekhara sUrikRta AcArapradIpa nAmanA saMskRta graMthapara gU mAM bAlAvabodha ra. (tenI saM. 1847nI DabhoImAM lakhelI prata je. e. i. nI pi. naM. 57 mAM naM. 1103 mAM 232 pratanI mejuda che.) 127. saM. 1799 nA vai. zu 3 ne dine suratamAM uparyukata uttamavijaye saMyamazreNugarbhita mahAvIra stavana racyuM vaLI samAgacchanA vijayasiMhasUri saMtAnIya bhANavijayaziSya jinavijaye saM. 1799 nA zrAvaNa vada 10 gurUvAre suratamAM dhanAzAlibhadra rAsa racIne pUrNa karyo. (jena gurjara kavio bhAga 2 pR. 569) 128. tapAgacchanA bhaTTAraka vijayadayAsUrie suratamAM 14 (keI kahe che 9) cemAsAM karyA hatAM. saM. 1799 mAM temane tyAM comAsuM hatuM tyAre temanI pAse rahenAra satyasAgara munie parama zrAvaka zAha lAdhejInA AgrahathI vacharAja rAsa raco. ( jaina gUrjara kavio bhAga 2 pR. 588). 129. saM. 1799 nA Aze zuda 15 ravivAre suguNasuMdara ziSya pakvasuMdare suratamAM pitAnA mAsA daramyAna navavADI para sajhAya racI (ke jenI saM. 1814 mRgazara vadi 10 dine sUrata baMdara nagare muni jitavijaye lakhelI pAMca patranI prata paM. amaravijaya gaNine sInera bhaMDAramAM che ).
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 suratane jaina itihAsa, 130. aDhAramA zatakanA aMta bhAgamAM vijayalakSmI mUrinI gRhasthAvasthAmAM cha varSanI umara hatI tyAre tene suratamAM vijayasaubhAgyasUri pAse mokalavAmAM Avela ane tyAM dharma zikSaNa mATe suratanA saMghe goThavaNa karI, AvazyakathI zarU karela abhyAsa jaina zAstra, alaMkAra, kAvya, nyAya, vyAkaraNa Adi vidyAnAM judAM judAM kSetro sudhI phelAyo jeno paripAka ApaNe emanA graMthamAM savizeSapaNe joIe chIe. vizeSAvazyaka emaNe nyAyazAstranI madada vaDe sArI rIte dhAryuM hatuM. vidyAprApti karavAnA prasaMga viSe bolatAM rAsakAra je de deva jatipaNuM te, deje vAnAM cAra, sukaMTha ne svarUpatA, paDavuM ne gurUvAra (jaina yuga pu. 1 pR. 251 "vijayalakSmI sUri) 131. A zatakane aMte prasiddha kavi (caMda rAsanA kartA) mehanavijaya (saM. 1755 thI 1783 jaina gU. kavio bhAga 2 pR. 428) nuM suratamaMDaNa pArzva stavana smarIzuM :- pAsa jinaMdA mAtA vAmajIke naMdA re, tuma para vArI jAuM khola khola re. hAre daravAje tere khela khola re, | hama darasana Aye tela tela re-daravAje 1 pUjA karaMgI meM te dhUpa dharaMgI re, kula caDhAuMgI bahu mela mola re-daravAje 2 te merA ThAkara meM terI cAkara, eka vAra mesuM bela bela re-daravAje 3
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAramuM vi. zataka uttarArdha. suratamaMDaNa suMdara mUrata, mukhaDuM te jhAkama jhola jhola re--daravAje. 4 rUpa vibudhana mehana bhaNe, raMga lAge cita cala cala re-daravAje 5 7 vikrama 19 muM zataka. 12 tapA ga7nA nyAyasAgaranA ziSya jayasAgare tIrthamAlA stavana saM. 1801 mAM racyuM che temAM 17 mI kaDI evI che ke -[jena yuga pu. 4 pR. 442] surata ne kAneramAM, ATha che jina prAsAda deharAsara ati dIpatA, jagamAMhi jazavAda suraMta maMDaNa kalIkuMDa, valI bhAbhe dhRtakalela bhaviyaNuM jagavalabha ne sahasaphaNe, juhAre nisA pila bhaviyaNa 31. 133. saM. 1802 nA Aso suda 12 ravie surata baMdaramAM uparyukta jJAnavimala sUrikRta ukata azokacaMdra rohiNI rAsanI prati lakhAI; ane 1803 nA Aso mAse zanivAre Si rAghavajI ziSya RSi manajIe bAI pAMkhaDI paDanArthe sumatihasanI saM. 1713 mAM racelI vaidabhI copaInI prata cAra patranI lakhI (naM. 2407 zrI mukita kamala jena mehana jJAnamaMdira vaDodarA je. - kavio 3 pR.) 134 jeno ullekha upara ApaNe karI gayA chIe te udayasAgara sUrie sAdhu yogyavimala ane darzana sAgaranI prArthanAthI zrImAlI vaMzanA devagurUbhakta kIkAnA putra kacarAe kADhelA saMghanI
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 suratane jaina tihAsa. sAthe yAtrA karatAM jinarAjanI bhakitane mATe 'snAtR paMcAzikA' nAmanA graMtha saMskRtamAM sa. 1804 nA poSa suda 15 ne somavAra dina pAlItANAmAM racyA che. 135. A kacarA zAhanA ullekha upara AvI gayA che. temaNe kADhelA ghanuM varNana prasiddha adhyAtmI devacaMdrajInA ziSya matiratne siddhAcala tIrthayAtrA padyakRti (jue prAcIna tIrthaMmALA saMgraha) e nAmanI pAMca DhALamAM racI temAM kayu che, tene racyA saMvat Apela nathI tema saMdha nIkaLyAneA saMvat Apela nathI paNa tenI miti kArtika zuda 13 Apela che. AmAM vigata e che keH-- mULa pATaNanA rahIza ane ravajIzAnA kulamAM thayelA vRddhazAkhIya (vIsA) zrImAlI kacarA kIkA pote traNa bhAI sahita surata AvyA. teNe zatruMjayane tirtaka zuda 13 ne (sa Mvat ApyA nathI) kAye . rUpacaMda nAmanA zeTha paNa saMdhavI tarIke joDAyA. DuMbasa (Dumasa) AvI tyAMthI bhAvanagara AvyA ke jyAM bhAvasiMhajI (ke jemaNe sa. 1779 nA vaizAkha zuda 3 ne dine bhAvanagara vasAvyuM hatuM ane jee 61 varSa sudhI svataMtrapaNe rAjya karI sa. 1820 mAM svastha thayA. A teja bhAvasiMga hAi zake ke jenA ullekha sa. 1770 mAM suratanA sauMdhavI premajI savajInA saMghane maLelA tenA zalAkAmAM jaNAvela che) rAjya karatA hatA. temaNe cAMcIAne jera karI jagAta echI karI samudrane nirbhaya ane vepArIone AbAda karyA hatA. A sadhane mAna ApavA bhAvasiMhajIe tyAMnA zeTha kuarajI zene bIjA AgevAna sAthe
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAramuM vi. zataka uttarArdha. sAme javA kahyuM. te rIte saMghane mAna ApyuM, tyAMnA AdIzvaranAM darzana karyA ne saMghe pUjA karI. rAjAne sAthe AvavA vinati karI ne rAjAe te mATe cokIdAra vagere mATenuM lAgata kharca mAMgyuM. kacarAzAe dastura je cagya hoya te ApavA kabUlyuM eTale rANAjI lazkara sAthe saMgha bhegA nIkaLyA (kArtika vadi 13). cothe dina varateja, pachI kanADe AvyA sAthe uttamavijaya paMnyAsa, vimala tapasvI, kharataragacchI devacaMdrajI hatA. pAlItANanA rAjA pRthvIrAjajI (jene paNa agAu ullekha thaI gayo che) nA kuMvara sAmA AvyA ke jene saMdhavIe paherAmaNuM karI. kuMvara zrI navaghaNu saMgha sAthe gArIAdhara sudhI AvyA ne mAgazara zudi 13 dine zatruMjayanI, jAtrA karI. pachI pAlItANa AvyA, hameza yAtrA thatI rahI upadeza zrI devacaMdrajI ane uttamavijayajIne cAlu thayo eTale khaMbhAtathI jIvaNazAha saMdhavI khaMbhAta, ghoghA, bhAvanagaranA lokono saMgha laI AvyA; velAvala pATaNathI rAmacaMdrazA ane dakSiNathI meara gAmane saMdha laI galAlaza. ema aneka soe AvI yAtrA karI. suratathI vidhipakSa (AMcala ga7) nA (uparyukta) udayasAgarasUri, tapAga cchanA pAThaka sumativijaya Adi aneka sAdhuo adine caturvidha saMdha maLyo. piza zudi 13 dine iMdramAlano utsava thayo. saphala yAtrA karI saMdha surata javA pAcho vaLyo, bhAvanagara thaI surata Avyo. zeTha kacarA kIkAne putra tArAcaMda, phattecaMda putra jhaveracaMda rUpacaMda saMghavIne patni devabAIthI thayela putra lAlacaMda tathA tene bhAI mIThAcaMda saune saMdha yAtrA karI pAchA pharatAM ati AnaMda voye.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 suratane jena ItihAsa 136. A saMdha saM. 1804 mAM nIkaLyo hato e vAtanuM pramANu devacaMdrajI pitAnA siddhAcala stavanamAM cekhuM kahe che - saMvata aDhAra cIDottara varase, sita mRgasara terasIye zrI suratathI bhakti harakhathI, saMgha sahita ullasiye kacarA kIkA jinavara bhakti, rUpacaMda guNavaMtajIe zrI saMghane prabhujI bheTAvyA, jagapati prathama ANaMdajIe. -zrImadda devacaMdrajI bhAga 2 pR 917. 137. saM. 1807 nA vai zuM 3 budhavAre zrImadda thazevijayajIkata 125 gAthAnA sImaMdhara stavananI 10 patranI prati 'paM. vinItavijaye zrAvikA laherIbAI panArthe lakhI (nAhaTA saMgraha vAMkAnera.) 138 saM. 1805 ane 1810 nI vacce uttamavijayajI sAthe padyavijayajI surata AvyA hatA ane suvidhivijaya pAse zabda zAstra, paMca kAvya, madAlasA Adi nATaka, chaMdazAstra, alaMkArane abhyAsa karyo. tArAcaMda saMghavIe temanI suMdara buddhi joI dhana kharce paMDita rAkhI daI temane nyAya zAstra bhaNAvyuM. pachI uttamavijayajIe gurU pAse jaina nyAya, mahAtmAtya, aMga upAMga mUla sUtra, pAMca karma graMtha, karma prakRti Adine abhyAsa karyo. 139 upayukta kalyANasAgarasUrie amadAvAdamAM saM. 1808 vijaya dazamIne gurUvAre pitAnA ziSyane sUripada ApI puNasAgarasUri nAma sthApyuM. tyAra pachI tyAM evAmAM sUratano saMdha siddhAcalanI yAtrA karI amadAvAda Avyo (A saM. 1810 no
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ egaNIsamuM vi. zataka. kacarA kIkAne sadha hAvA joie). te sadhe gurUne sUrata padhAravA vinati karatAM te svIkArI gurU sUrata padhAryAM. saMghe mahAtsava karyA. tyAM temaNe sa' 1811 jeTha vada 2 ne baMne svavAsa karyAM. (jIe kalyANasAgarasUri rAsa che. ai gU. kAvya saMcaya. ) 89 140. vizeSamAM devacaMdrajInA jIvanacaritra rUpe eka kavie sa. 1825 mAM racela 'devilAsa' nAmanA rAsamAM (zrI buddhisAgarasUri graMthamAlA naM. 1-3-104) jaNAvyuM che ke sa. 1810 mAM kacarAzAhe zatrujayaneA saMdha kADhyA te sa the devacaMdrajI padhAryA ane zatruMjaya upara sArDa hajAra dravya kharcI jinabiMbanI pratiSThA karI. A saMbadhI eka lekha zatruMjaya para hAthI pALa tarapha jatAM dakSiNe AvelA devAlayamAM (vimalavasI lisTa pR. 207 naM. 285 khuDlara saMgraha.) maLI Ave che tene sAra A pramANe cheH-- "saMvat 1810 mAha zukra 13 maMgaLavAra, saMdhavI kacarA kIkA vagere AkhA kuTue sumatinAthanI pratimA aNu karI sarva sUrie pratiSThA karI " ( zrI jinavijayajI sa`pAti prAcIna jaina lekha saMgraha bhAga 2 avaleAkana pu. para ) 141. sa. 1810 kArtika zuddhi 17 gurUvAre sUryapuramAM cAturmosa karIne sthita thayelA 'saMdhamukhya sadhanAyaka saMdhalArapura dhara saMdhamukhyatilakAyamAnadinamI adhikatejapratApasamAna sAha zrI sehajI kRSi sA lAla sAhu amIcaMda sAhASya dAnAt tasya AmrahAt jJAnena sAkSya kRta svayaM bhaktibhAvena' lakhAvela ane pa. amaravijaya gaNi ziSya 5 saubhAgyavijaya gaNui ziSya muni
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jaina itihAsa. hitavijaye jinavijaya kRta dhanA zAlibhadra rAsanI prata 142 patramAM lakhI. (dA. 6 naM. 9 kheDA bhaMDAra.) 142. saM. 1813 mArgazirya vadi 2 dine zrI sUrata baMdara maNe gopIpurA madhe zrI pArzvanAtha prasAdAta kanakakuzale ( saM. 1655 mAM) saMskRtamAM racelI saubhAgya paMcamI kathAnI prati 97 patranI lakhAI (naM. 2416 nAhaTAne abhaya pustaka bhaMDAra ) 143. saM. 1813 ane 14mAM ema be comAsA padyavijaya jIe suratamAM karyA. te vakhate tArAcaMda saMghavIe tyAM upadhAna vahyAM ane mAlapaNano moTo utsava karyo. saM. 1821 mAM siddhapura comAsuM karI surata AvyA. tyAM jene nyAya pUrvaka mahAbhASyamAMthI vyAkhyAna karI lokone nayavAda, yuktivadane paricaya karAvyo. 144. saM. 1814 AsapAsa uparyukta uttamavijayanA zikhya ratnavijaye suratamAM vasI (24 jina stavana) nI racanA karI. 145. saM. 1815mAM pho. zu. 7 seme vRddha zrImALI devacaMda bhAryA jIvI bAInA karAvela zAMtibiMba ane zrImALI zAMtidAse karAvela AdinAtha biMbanI tathA bIjAM biMbanI pratiSThA AMcala ga7nA ukta udayasAgara sUrie karI; (juo lekha ne. 188 thI 192 surata jenI pratimA lekha saMgraha) : * saM. 1815 vaizAkha zudi 7 ravivAre tRNapure suratamAM) sUryamaMDaNa pArzva prasAda vaDe bha0 vijayaprabhasUri zi. himavijaya : ziSya pratApavijaya ziSya rUpavijaya gaNi ziSya mAnavijaye sva ziSya kasturavijaya gaNi vAcanAthe kAMtivijaya kRta mahobala mahA
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 91 ogaNIsamuM vi. zataka. suMdarI rAsanI 88 patranI prata lakhI (sumatiratna lAyabrerI kheDA) tathA A varSamAM ( maNIratnIya ) navatattvAninI hastaprata RSi vAdhajIe lakhI ( jainAnada pustakAlaya, surata na. 1831 ) 146. sa. 1817nA vaizAkha vid1 sudhavAre amRtavijaye ( sa. 1750mAM lAvijaya ziSya saubhAgyavijaya kRta . tImAlA stavana ke.je prAcIna tIrthaM mAlA saMgrahamAM pR. 73 thI 100 mAM prakaTa thayela che tenI ) 11 patranI prata zrI sUryapura madhye zrI sUryamaMDana pA prasAdAt ' lakhI ( ke je prata pAlItANAmAM ANaMdajI kalyANajInI peDhI hastakanA aMbAlAla cunilAlanA bhaDAramAM meAda che. ) 6 147, sa. 1818mAM upAdhyAya vinayavijaya ane yoAvijaya maLIne pUrNa karelA zrIpAlarAsanI 56 patranI prata surata madhye Aze| vada 5 dine bhImajIe lakhI ( pethI 13 na. 243 dAna sAgara bhaMDAra vIkAnera. ) 142. sa'. 1819 ApADha viMda 13 rivavAre surati biMdira madhye vAcaka jayacaMda gaNie jayaraga-jetasI kRta kayavannA rAsanI 23 patranI prata lakhI (dA. 20 naM. 21 sImaMdhara svAmInA bhaMDAra surata.) 149. AnU upara saMvat 1821nA kAka vada 5 nA lekha che. (zrI soMdhavI: tArAsa (caMda: I (*) te saha. ...zrI surata daranaH zrI Adesara7H deranuH ka.. karAvasaH...' (lekha na. 238 AthrU bhAga 2 :jo-muni jayaMtavijaya ) temAM suratanA saMdhavI tArAcaMdanA ullekha che. *
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jena ItihAsa. 150. saM. 1821 mAgazara zudi 3 somavAre surata maLe zA. premacaMda sakhI paThanArthe devacaMdajI kRta covIzInI 15 patranI hastaprata lakhAi (pa. 13 vaDA cauTA upAzraya bhaM. surata) - 151. saM. 1822 nA mAgha zudi 13 ne dine saMghavI tArAcaMdanI saMghabhakti ullAsI. zaMkhezvara pArzva Adi 295 jina biMbanI pratiSThA siddhAcala para karavAnI vRtti thatAM padmavijayajIe zAstrAnusAra tenI pratiSThA karIne tenI IcchA pUrI karI. (juo padmavijaya nirvANarAsa. jena airAsamALA.) 15ra. saM 1823 mAM AMcalika gacchanA udayasAgara sUri (ke jeno ullekha upara thaI gayuM che tenA paTTadhara tarIka) e AcArya pada temanA ziSyane ApI kIrtisAgara sUri nAma sthApyuM. A vakhate zA khuzAlacaMda tathA bhukhaNadAse cha hajAra kharca mahatsava karyo. 153. A kIrtisAgara sUrinA paTTadhara tarIke AcArya ane gacchaza pada suratamAM saM. 1843mAM puNyasAgara surine apAyuM ane tene mahotsava zA lAlacaMde karyo. A puNyasAgara sUrinA paTTadhara rAjendrasAgarane janma suratamAM thayo hato 154. ukta udayasAgara sUrinA ziSya darzanasAgare saM. 1824 mahA zu. 13 ravine roja suratamAM vaDAcauTAnA bhAIsAjInA upAzrayamAM rahIne AdinAtha rAsa racyuM. : te vakhate kapuracaMda vaMzadIpaka tenA putra zAha khuzAlacaMda hatA ke jeNe upAzraya dharmazAlA pramukha zubha kArya karyA hatAM tema pArevADa jJAtinA
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka. nihAlacaMda gachanA rAgI ane dharmapremI hatA, tema mehanadAsanA putra bhUkhaNadAse ati ADaMbarathI biMba) pratiSThA karAvI hatI, ane vratadhArI galAlazAhanA putra sakalacaMda zAsana premI hato. Agamagacchane siMharatna sUrinA ziSya hemacaMdranA AgrahathI ukta rAsanI racanA thaI hatI. (hAla chapAta jena gU ka. bhAga 3 je pR 122) ukta sUrijI suratamAM saM. 1826 nA Azo suda 2 dine svargastha thayA. 155. saM. 1825 kA. va. 10 zanivAre zrI haripurA maLe zrI saMbhavanAtha prasAdAta zrI hemarAja paThanArthe pArdhacaMdra sUri gacchanA munie sakalacaMdra kRta sattarabhedI pUjAnI prata lakhI ( 4 patra vIramagAma lAyabrerI.) 156. saMvata 1826 mAM tArAcaMda zeThe suratane saMgha laIne rAjanagara AvI zrI zatruMjayanI jAtrA karI ane tenI sAthe tAraMgA, Abu, geDI zaMkhezvara pArzvane bheTayA. e vAta semavardhananA saM. 1870mAM racelA zAMtidAsa vakhatacaMda zeThanA rAsanI DhAla 38 mAM maLI Ave che - saMvata aDhAra chavIsamAM re lola tArAcaMda saMdha jeya rAjanagare te AvIne re lAla, surata vAsI saMgha leI. tAraMgA Abu bheTI karI re lAla geDI zaMkhesara pAsa ubhI seraTha nemanAthajI re lAla siddhagiri bheTo ullAsa --jenA aitihAsika rAsamALA 83-84
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jena ItihAsa. 15. saMghavI tArAcaMdanA saMdhamAM aMcaLa gacchanA udayasAgara sUri ane temanA ziSya tilakacaMda hovA joIe ema tenA racela siddhAcala stavana (jena prabodha pR. 317) nI chellI be kaDI parathI jaNAya chesaMghavI tArAcaMdane saMgha, bhUSaNadAsa malyA manaraMga - e te jAtrA kare sarva saMdha, manohara mitra e giri se. 9 zrI vidhi pakSa ga7pati rAya, udayasAgara sUri supasAyA ziSya tilakacaMde guNa gAyA, manahara mitra e giri se. 10 158. suratanA saMgha sAthe jinavijyajI pAlItANA gayelA te vakhatanuM saM. 1828 poza zudi 14 ne dine zatruMjaya stavana" temaNe racyuM che te keTalIka mahatvanI aitihAsika hakIkata pUrI pADe che. (jenayuga 50 1 pR. 252) - 159. saM. 1827ne zrAvaNa zudi 8 caMdravAre 5. deve sA vimalacaMdanA paThanArthe saklacaMdra kRta sattarabhedI pUAnI prata eka copaDAmAM (munimANeka pAse) lakhI. 160. saM. 1827 ane 28 mAM ghaNuM moTA pratiSThA mahesaMve kharataragacchanA jinalAbha sUrinA upadezathI ane suratanA bhAIdAsa nemidAsanA dravyathI thayA ane tethI saM. 193mAM lAdhA zAhe caityaparipATImAM gaNAvelAM bibAmAM ghaNuM vadhAre thaye. te saMbaMdhI hakIkta ema che ke kharataragacchanAM caityo suratamAM nANAvaTa hanumaMta pilamAM ajitanAthanuM ane gopIpurAmAM zItala nAthanuM tathA bIjuM ema traNa hatAM. saM. 1827 vaizAkha zudi 12 dine Adi
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka. getrIya zAhane midAsanA putra bha IdAse karAvela traNa bhUminA prAsAdamAM zItalanAtha, sahastraphaNA pArzva, ane gADI pArzva Adi 181 bibanI pratiSThA jinalAbha sUrie karI tathA saM. 1828 vaizAkha zudi 12 ne dine tyAMja devagRhamAM zrI mahAvIra Adi 82 bibonI pratiSThA karI (kSamA kalyANa kRta kharatara ga7 paTTAvalI). A saMbaMdhamAM ukta sUrie racelAM vividha stavane (pR. 158thI 171 ) mAMthI keTalIka hakIkata maLI Ave che. surata (zItalAdi) pratiSThA stavanamAM jaNAvela che ke 1827 vai. zu. 12 ne dine zItalanAthanI te sUrie pratiSThA karI, ane 1828nA vai. zu. 12 gurUvAre gADI pArzvanI, vIra biMbanI, jIvita mUrti padmanAbha (zreNikano jIva bhaviSyamAM thanAra tIrthakara ) nI paNa temaNe pratiSThA karI mUla nAyaka vIra biMba ane anya 23 jinanAM biba, ajita jina Adi eka caityamAM sthApita karyA ane te sUrinA upadezathI zrAvaka bhAIdAse sarva karyuM. bhUmigRhamAM sahastraphaNA pArzvanI sthApanA karI. atIta jinamAMthI kevaLajJAnI prathama jinanA nUtana bibanI, anAgata jinamAMthI pAnAbhanI jIvita mUrtinI, viharamAna jinamAMthI sImaMdhara svAmInI mUrtinI sthApanA bhAIdAse karI ane tenI pratiSThA jinalAbha sUrie karI-saM. 1828 vai. zu. 12 bahaspati vAra. gopIpurAmAM zItalanAtha caityamAM kharatara ga7nA gulAlacaMda, mulatAnI maMchArAmajI bhakti kare che ane saMghamAM svazakti anusAra kharca kare che. saMghe vai. va. 5 gurUe jinavaranuM aSTottarI snAtra karyuM. 161. ukta bhAIdAsa nemidAsa te savAla vaMzanA eTale esavAla jJAtinA zraddhAvAna zrImaMta zrAvaka hatA.
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jaina itihAsa. dhanya dhanya jJAti esa vaMza vIrane zAsana bhAve mudA dhanya dhanya caturvidha saMdha zraddhA rAkhe zrI arihaMtanI. dhanya dhanya zrI nemIdAsa tasa kule bhAIdAse biMba sthApana kiyA esa vaMza bhUpAla jehavA tevA thayA jina zAsane. dravya kharco jaladhara ASADhA vacce tima dravya kharcatA zrI gurUnA upadeza evI dharma karaNa cittameM vasI. navakArasI bhojana dhUtapUra anya miSTAnna vidhi yuktA suvihita kharatara gaccha svacchatA surasidhune tulyatA. -jinalAbha sUri kRta sta. pR169-170 te zrAvaka saMbaMdhI vagAna eka kavie sa. 1827 vaizAkha zukala dvaoNdalyAM dine zrI sUryapure bhAIdAsaya yazavarNana kRtaM pratiSThAvasare' ema chevaTe lakhIne sundara rIte hindImAM karyA che vAkAneranA zrIyuta bhaMvaralAla nAhaTAnI kRpAthI atra TAMkuM chuM | savaiyA ekatrIsA zItala jinesarake na hI prAsAda kIne, na hI banAya biba ISTa lAbha lIne hai pratiSThA mahocchava racike aneka rIta, naukArasI jimAya sukavi dAna dIne hai vyahI kaliyo lAha leka bhanai vAhavAha, bhAgyabalI bhAidAsa aise kAma kine hai osavAla vaMza rUpa jAna hai sakala bhUpa, nemika sutatra sutau kulamai nagIne hai. 1
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ egaNIsamu vi. zataka. savata saya aDhAra vasa mAdhava mAsa udAra zukala kharatara gacchapati gahira zrIya kirIyAva ta vila sattAvIsaha pakha mAsa dIsaha jinalAbha sUrIsara sArI zAlAdhara kIdha pratiSThA zubhakarU kRpAla dharA zubha vAra muddata zubha lagana dukhaharaNu anupama sukha yaNa jau zItala jinavarU. 2 siradAra dharama dAtAka saddhara abhyara vANI dhArIdhara yeza ujjavala jag jAsa ahA dAtA nahI gurUbhagata guNavAna 14 mukha mAdhura satadhArI sata vAca prasiddha jaga sigale jANI nemi sutana nila sahita bhAidAsa bhaNIye AzIsa era kavi uccare jagame e cira'jIjIye. 3 162. uparanI pratiSThA vakhate prasiddha adhyAtI zrI jJAnasArajI paNa hAjara hatA ema temaNe suratamAM svahaste lakhelA pete racelA uparanA sahastraphaNA pArzvanA stavana parathI anumAna thAya che te stavana nIce pramANe cheH-- jaga sehanAM jinarAyA--e dezI avikArI vali arinyAsI siva pada setsukha suvilAsI re ujavala guNa gaNu padmapatra vaNe prabhu 97 re-jaga jI01 jagajIvanAM jinarAyA teArA suranara praNamai pAyA sehai, mukha maTaruM manaDuM mADhe re jaga jI0 dIpai, jagacakSu kADa dyuti thai re jaga jI0 2
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratane jaina itihAsa, upasama abhi haste dhArI, ari udvati krodha nivArI re jaga jI. bhavI sahasakaNuM prabhu vaMde dukRtinau kaMda nikaMdau re jaga jI3 samatA-dhArI bhrama-vArI, manahArI jaga jayakArI re jaga jI aDa krama vArI dhama-dhArI, sukRti-kArI dukha TArI re jaga jI 4 atIta anAgati cAtA, vartamAna svarUpa vigyAtA re jaga jI sAMti dAMti mudrAyeM sohai, prabhu praNamyAM pApa vihoha re jaga jI 5 trijaga-trAtA jagata-jAtA, jJAnAdika guNanA dAtA re jaga jI dhana dhArai nIvahIyaeN dhanIsa, suddha guNa dhAraka sujagIsa re jaga jI vAmAnaMdana varadAI, tuma sunijara sukha sadAI re jaga jI. jJAnasAra kahai ANaM, jina vaMde te cira nidai re jaga jI7 -iti zrI pArzvajina stavana lipikRtaM jJAnasAraNa sUtibiMdara mathe che zrIratu surbha bhavatu 5 patra 1 nAhaTAjI pAsenuM. (Ane pheTa bleka e. jena kAvya saMgraha pR. 432 prakaTa thayo che) 163. saM. 1833 nA mAhA zudi 5 budhavAre (tapagacchanA) vinItavijayanA ziSya paM. devavijaya gaNinI pAdukA temaja vinaya (vinIta) vijayanI ane mahopAdhyAya sumativijaya gaNinI pAdukA 5. uttamavijaya gaNie surata baMdaramAM pratiSThita karI. (juo lekha naM. 226 thI 228 surata jaina pratimA lekha saMgraha.) 164. A uttamavijaya te prasiddha nyAyAcArya zrImadda thazevijayanA ziSya guNavijayanA ziSya sumativijaya (uparyukta) nA ziSya uttamavijaya havA ghaTe. temaNe suratamAM saMghavI tArAcaMdana!
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka. Ta patnI bAI ratnabAIe samudAye ujamaNuM karyuM hatuM tyAre saMvata 1874 nA kArtika zudi pa-jJAnapaMcamIne budhe dine 45 AgamanI stavanA rUpe pUja racI pUrNa karI. (juo jaina gUrjara kavio bhA. 3 pR. 150-1. ). A varSanA vaizAkha vadi 11 dine " zrI sUrati biMdare " vAcanAcArya muniraMga gaNinA ziSya vAcaka kSamAnaMdana gaNi paM. caMdrabhANe uttamacaMda, vijayacaMda, sarUpacaMda jagarUpa sahita jJAnavimalasuvikRta azacaMdra rohiNI rAsa (ke jeno ullekha upara thaI gaye che) nI prata 35 patramAM "zrI ajItanAthajI prasAdAta " lakhI (dA. 17 vIravijaya upAzraya bhaM. bhaDInI poLa, amadAvAda) 165. suratamAM vijayaudayasUri (vijANaMdasUrinI paraMparAmAM vijayaRddhi sUrinA vijayapratApasUrI ane tenA padhara) saM. 1837 piSa zudi 10 dine svargastha thayA. 166. have ApaNe meMdI lavajI suta premacaMde suratathI be saMgho kADhela te paikI chellA saMghanuM vistRta varNana tapagaca7nA muni jazavaMtasAgara ziSya jeneMdrasAgara ziSya AgamasAgara ane vinodasAgaranA ziSya RSabhasAgare saM. 1843 nA jeTha vada 3 sAme suratamAM racI pUrNa karelA premacaMda-saMdha-varNana nAmanA rAsamAM Apela che (pR. 198 thI 21ra-jaina gUrjara kavio bhAga 3 pR. 168 thI 72) tene sAra atre dAkhavIeH
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 suratanA jaina itihAsa. 167. te premacaMda mULa amadAvAdanA vatanI; tyAMthI AvI sUratamAM vasyA ane saM. 1837 4mAM siddhAcalano saMgha kADhI saMdhapati thayA. siddhAcala para maMdira bAMdhavAno manoratha tapagacchanA nAyaka vijayadharmasUrinA upadezathI jAgatAM khoDIyAra kaMDa uparanI bhUmimAM teNe zikharabaMdha devAlaya karAvyuM. te pUruM thatAM suratamAM tenuM zakAmAM saMvata Avela che ke Age aDhArase tIse same, kADhayo saMdha te manane game A saMvata barAbara chapAyo nathI juo pR 198 (aDhArase tIsesameMema chapAyuM che.) tethI saM. 1830 hevAnuM kahevuM hatuM, paNa te aDhAra seMtIsa eTale sADatrIMsane mAravADamAM seMtIsa kahe che te pramANe 1837 hevuM joIe, e kSemavardhana kRta zAMtidAsa vakhatacaMda zeThanA rAsamAM nIce pramANe Apela saMvata parathI dhyAnamAM letAM jaNAyuM. che:- saMvata aDhAra sADatrIsamAM re lola premacaMda lavajI sAra saMghavI siddhagirine thayo re lAla, zeThajI paNa hatA lAra. [ jena ai rAsamALA pR 84 ] -A saMghamAM "zeTha" eTale vakhatacaMda zeTha paNa sAthe hatA. vaLI A saMdhamAM padmavijaya paNa hatA, e tenA rAsa pR. 18pathI jaNAya che medI premacaMda lavajI ho ke, saMghamAM vimalagiri gurU bheTe raMge he ke, pariNati zuddha dharI.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka. 101 pratiSThA muhUta jovarAvatAM [ saMvata 1843] mahA sudi 11 somavAranuM AvyuM. te samaye pahoMcavA ane pitAnI sAthe yAtrA karavA surata saMghane teNe vinati karI. pita ane pitAnA be bhAI nAme hemacaMda ane jayacaMda ema traNee saMghapatinAM tilaka dharAvyAM. evAmAM pATaNanA bodhalazAe A saMdhamAM bhAga Apo to huM dravya ApuM ema jaNAvyuM. saMgha piza zuda 2 sAme nIkaLyo. kaMkotarI saMghone mokalI tethI gAmagAmanA saMghanAM mANase ekaThAM maLyAM. vijayadharmasUri saM. 1841mAM svargastha thayA hatA eTale temanA paTTadhara vijayajiteMdra sUri ke je zirehImAM comAsuM hatA tene tyAM AmaMtraNa rUpe kaMketarI kAsada dvArA mokalI. temaNe te AmaMtraNa svIkArI tyAMthI saMghamAM bhaLavA prayANa karyuM. gurU ane saMgha bane maLyA. ne yAtrArthe saMgha vahANamAM jaI pahelAM bhAvanagara utaryo tyAMnA AdIzvarane juhArI gADAM, vahela, sukhAsana, ghoDA, uMTa, ratha Adi vAhamAM zeTha ane saMdha pAlItANe AvyA. 168. paMcamIne maMgaLavAre prabhAte saMdhavIe zikhara joI AnaMda dAkhavyo ane suvarNakAlamAM phUle bharIne girirAjane vadhAvyo. lalitAsara pAse DerA nAMkhyA. pAlItANAnA (ThAkara) *A saMvat 1843mAM bIjIvAra saMgha kADho tene uparyukta zAMtidAsa vakhatacaMda zeThanA rAsamAMthI ( ukta rAsamALA pR. 84) Teke maLe che - saMvata aDhAra tAlIze re lAla, bIjIvAra rasALa premacaMda lavajI taNe re lAla, saMgha zetruje vizALa.
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 suratane jaina itihAsa. unaDajI (upara agAu jaNAvela pRthvIrAja pachI noMdhaNujI trIjo, tenI pachI saratAnajI khIjo ke jenuM maraNa i. sa. 1766-sa. 1823 mAM thatAM tenI pachI theADAM varSe gAdIe AvanAra te sa 1877mAM svastha thanAra) ne teDI saMghanuM muDakuM saMdhavIe cukAvI ApyuM. udayasAgarasUri ( sAgara gacchanA puNyasAgarasUrinA paTTadhara) sAthe badhA leAka AvatAM sadhIe temane ane girine joi AnaMda-sukha prApta karyuM. prabhAte yAtrA karavA giripratye cAlyA. saMghe aMkhaDa vAvamAM prathama snAna karyuM. bhUkhaNadAse tyAM ghaNI zAbhA karI. saMdha taleTIe jaI DuMgara para caDho. nIlI paraba, dhelI paraba, kumAra (pAla) kuMDa nAM pANI pIne hiMgalAjaneA hADA (haDA), jalakuMDa, thaI mUla-kATamAM AvyA. sukhAla zAhanI karAvelI pALa, vAghaNu pALa, cakrezvarI mAtA, te pachI mUlanAyaka AdIzvaranAM darzIna karI pradakSiNA karI. rAyaNa vRkSataLe RSabha-pagalAMne vaMdana karyAM. Ama mUlakATamAMthI AvI bahAranAM derAM vAMdhAM. surajakuMDa, pachI adakhuda (addabhuta) rUpe AdIzvara, zivA-seAmanu ceAmukha maMdira, pAMDava deharU, chipAvasahI, pachI khADIyAra uparanuM zikharabaddha maMdira te karAveluM te joi sadhapati harakhyA. vidhisara vedikA karI tyAM biMba besADayAM. ane uttamavijaya (upara jaNAvela) munie pAdi vidhi sahita karyA. A divasane utsava cAlyeA. sAdharmika vAtsalya thayAM. pratiSThAvidhi jANanAra premajI zeTha zrAvaka paNa hAjara hatA. Ama hinadina vidhi sAcavavAmAM AvI. pAlItANA taLamAM pUjA, AdIzvaranA darabAramAM snAtramaheAtsava vagere thayuM. Ama keTalAka divase gayA pachI saMdhavIe muni uttamavijayane kahyuM ke have kayAre gurUjI
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka. 104 Ave ne manano AmaLA bhAge ? munie jaNAvyuM ke zrIjIne patra lakha ne belA. eTale patra mokalAyo. zrI vijayajiteMdra sUrie maDhAthI pAlaNapuranA maNibhadranI yAtrA karI AvIza ema uttara mokalyA. pAMca sAdhuo sahita maNibhadranI yAtrA karI ugra vihAra karI samau, nIbaDA thaIne sIhora mahA zudi AThame AvyA ne tyAMthI pAlItANe navame AvI pahoMcyA. sAmaiyuM gAjate vAjate thayuM. 169. saMghavIe sUrijIne pUchatAM temaNe potAne vihAra jaNAvya:-"abuda (AbU) giri bheTI zivapurI ( zirohI) comAsuM kahyuM, mAgazaramAM vihAra karI rehAI deza, bAMbhaNavADA vIraprabhu, jIvitavAmi, loTANuM AdIzvara, vasaMtapura zAMtinAtha, hamIrapurano karaNIvALA prAsAda, tyAMthI tamAro Agraha AvatAM maNibhadra bheTI zaMkhezvara pArzvanAtha vaMdI ahIM AvyA. pachI girivara jaI yAtrA karI. navA derAsarane joI bIje dine (agyArase). pratiSThA karavAnI hatI (pachI RSabhacaritra Ave che.) premacaMda saMghavInuM karAveluM Sa bhabiMba bahu manohara hatuM. tenI pratiSThAno paMcakalyANaka utsava karyo. premacaMda saMghavInI bahena tejakuMvara svargastha thaI hatI teno ullekha ahIM karyo che. teNIne zaMkhezvara pArtha pratye dhyAna hatuM tethI trIzASe" (saM. 1830mAM? ) zaMkhezvarano saMdha kaDhAvyo hato ane teNIno jIva deva thaI A saMghane sAMnidhya karato hato ema kavi kahe che. 170. muhUrta dine (mahA suda 11 dine) saMghe sUrIzvara sAthe caDhI snAtra-mahotsava karyo. rie maMtrathI biMbonI aMjanazalAkA karI. pahelAM vIja vahue pakhaMyA. badhalazAnI vahue vadhAvyA.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 suratane jaina itihAsa biMba-pravezane dina (vada) pAMcama ne budhavArane nakI thatAM biMbane pATe besADyA. prAsAdane "sarvatebhadrae nAma ApyuM [A pratiSThAne zilAlekha che ke jeno sAra DA. bahalare potAnA "lisTa'mAM aMgrejImAM Apela che tene gujarAtI anuvAda nIce prama Ne che A "naM. 44 saMvata 1843, zaka 1708, mAgha zudi 11 somavAra; laghu zAkhA ane kAzyapa gotra tathA paramAra vaMzanA zrImAlI ane rAjanagara (mUla) nivAsI, premacandra AdinAthanI pratimA arpaNa karI. tapAgacchane vijayabhinaMdrasUrie pratiSThita karI."--jue zrI jinavijaya saMpAdita prAcIna jaina lekha saMgraha, avelekana pR 53] 171. gAmamAM AvI traNa sUrio (uparyukta vijayabhinaMdrasUri, udayasAgarasUri e be ane trIjA keNa te karI zakAtuM nathI; kAraNa ke teno ullekha nathI. uttamavijaya na hoI zake; kAraNa ke tene sUripada hatuM nahi) ne bolAvI vaharAvyuM. pAThaka-upAdhyAya padadhArI eka ane sAdhu pAMcaso sattAvIza hatA navAge pUjA karI, be zAla oDhADI AcAryonuM sanmAna karyuM. sarve sAdhunA hAthamAM eka rUpiyo rAkhI pUjA karI modakAdi vahorAvyuM. sarve saMghanA lokone jamaNa mATe notaryA. amadAvAda, surata, pATaNa, kapaDavaNaja, khaMbhAta, pAlaNapura, kAkarecI, mAravADa, oraMgAbAda, ajhA, barahAnapura, haidrAbAda, bhAvanagara, bharUca, ghoghA, navAnagara, kaThAla (mAMgarela porabaMdarAdi), DabhoI vaDedarA, peTalAda, miyAMgAma, jabUmara, kAvalI, jhAlAvADa adi bAvana gAmanA saMdhane jamADayA. keTalAke leheNI karI. miThAcaMda lAdhAe saMghanI bhakti bahu karI, zrI pUjyane paherAmaNu karI. evAmAM tyAM bhAre varasAda thaye.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka. vIjaLI jhabakI, jalapura vahyAM. A joI saMghavI saddagurUne vinavavA lAgyA ke evuM kaMI dhyAna kare ke A vRSTi baMdha thAya sUrie kahyuM " ciMtA na kare. Aja prahare rAtri same tenuM jera vilaya pAmaze." evAmAM meghane upadrava dUra thayo. sUratI saMdhavALAe sAdharmika vAtsalya karyuM. suratanA lakhamIdAsa zeThe aneka utsava karyA, 172. eve mAla paheravAno mahatsava Avyo. mahA vada pAMcamane divase saMdhavIe gurU sahita jivaMdana karI rathayAtrA racI. premacaMda saMghavIe pahelI, ane pachI hemacaMda, jayacaMda ane bedhalazAhe IdramAlA paherI Idra banyA. saMghaviNa (saMghavInI patni) vIchavahue, ane (bedhalazAnI patni) gulAbavahu IMdrANa thayAM gurU sAthe rahI AdIzvara prabhune pAyavaMdana karI caityastava belI gAmamAM AvyAM ne tenAM deharAM vAMghAM. svAmI chala karyuM. bIje dine pradakSiNa daI ulakhAjhala dekhI calaNa-talAI, ane siddhazilA vagere sthaLe jaI giri pharasIne utAre AvI saMghane jamADe. zatruMjI nadImAM snAna karI saMdha pavitra thayo. sAdhuomAM lahANI thaI. saMghe sUri pAse AvI sUratamAM comAsuM karavA vinaMti karI ne te temaNe svIkAravAthI saMghavI harakhe. vAjate gAjate gAmabahAra AvI DerA nAMkhyA. tyAM kezarIsiMgha lAdhAe gurUne kahyuM ke tenI pratimAnI 1 A gulAba vahue siddhacakra karAvyuM hatuM e lekha maLe che "saMvata 1825 varSe AzADha sudi 15 mAkazana (?) suta bodhalazAha bhAryA gulAbavahukyA siddhacakra kArApita ' (juo lekha naM. 276 surata je. pra. lekha saMgraha)
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 suratane| jaina itihAsa. pratiSThA karavA raheA. gurUe te mATe vAcakane rAkhyA. sadha AgaLa cAlyeA. sIheAra, bhAvanagara AvI AdIzvaranI pUjA karI, pachI dheAdhAnA navakhaMDA pArzvanAthanI jAtrA karI, pAchA bhAvanagara gurU sAthe AvyA. tyAMthI keTalAka vahANamAM sUta tarapha gayA. saMdhati ane sUrijI khabhAta tarapha cAlyA. varateja, pIpalI, sAbaramatI, thaine khaMbhAta AvyA. dhAmadhUmathI nagara-praveza thayA. bhaNupura pArzvanAtha, te saghaLAM maLI 96 derAsarA-caityeA vAMdI sattarabhedI pUjA rasAvI. dAMDIyA rAsa levAyA. svAmIvacchala thayAM. zrIjI tyAM rahyA te sadha cAlyeA-peTalAdanI vinaMtithI tyAM AvI pachI jaMbUsara jaI kAvInA devane vaMdI gaMdhAra jAtrA karI. bharUca jai tyAMnA munisunnata prabhunAM daCna karI aMkalezvara jai saMdha surata AvyA. zrIpUjya khaMbhAtathI varIyAve AvavAnI khabara maLatAM surata sadha sAmeA gayeA. katAragAmamAM zeThanI vADImAM temane rAkhyA.. sAme gayelA saMdha sAthe sUtane navAba paNa hateA. tyAM eka rAtra rahI zrIjIne suratanA parisare vADImAM utarAvI sAmaiyuM karI moTA ADaMbarathI zaheramAM lai AvyA. suratamaMDaNu pArzvanAtha, dharma'nAtha, gADI pArzva, rAkhezvara pAnAM darzana karyAM. sAthe khuzAlavijaya vAcaka hatA. nitya vyAkhyAna, prabhAvanA thatAM. vijayajinendra ri cAmAsu` rahyA. A rIte A rAsa pUrA thAya che. 173. zatruMjayanI mukhya nava jhukAmAM eka TuMka premacaMda medInI premAvasI kahevAya che, te precacaMda meAdI upara kahelA mULa amadAvAdanA ane pachI suratamAM vasI rahelA zrImata saMdhavI premacaMda lavajI. lAkhA rUpIA kharcI teNe A TuMka baMdhAvI ane tenI
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka. 107 pratiSThA karAvI. te TuMkamAM cha meTAM maMdira ane 5 derIo baMdhAyela che. A zeThe pitAnI agaNita lata dharmakAryamAM khacoM. karnala roDa sAhebe pitAnA "pazcima bhAratanA pravAsa-varNana ( Travels of the Western India ) 'Hi ever go s modI premacaMdanI latane kaMI pAra nahoto. tenI kIrtie saMprati jevA pratApI ane udAra rAjAnI kIrtine paNa DhAMkI dIdhI che." 174 ukta premacaMda meMdIno ullekha karanArAM be stavana ahIM utArIe - siddhAcala sta. Aja ANaMda thayo, zrI vimalAcala nirakhyA dhana dina Ajane -Aja ANaMda thayo zrI siddhAcala nirakhyA Aja mAre Aja AMgaNIye motIDe meha vUDA mAre kula-devyA Apaja tUThA-Aja meM te ratanaciMtAmaNa kara pAye mAre kAmakuMbha muja ghara Ayo-Aja mAre AMgaNa kalpAdika phaliyA mAre bhavabhavanA dukha dure TaliyA-Aja " siMghavI mArI premacaMda rUDo saMgha calA ANaMda-Aja lIkhII vInatI deza deze, tame jAtrA AvA suvizeSa-Aja keI vyavahArIyA ghaNuM laTakAlA, keI uttama chava taraNuvAlA-A0
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 suratane jene ItihAsa. kaI sIlavaMtA pArla cArI keI sacita taNuM vali parihArI-Aja bhRguvAre bhale jasa lIdhe, saMdha sa hamIvAla bahu kIdhe-Aja saMvata aDhAre satIsA varSa, cetra sudi terasa dina hara-ajA zrIvijayadharamasUri tapagaccharAyA, siddhakSetra pharasavA saviAyA-Aja giri nirakhIne ANaMda pAyA, pUjya zrI RSabha niNaMda rAyA tiNa uttama e girivara rAyA, pharasatAM thaI viramala kAyA. INa giravarIye aNasaNa kIdhA, keI uttama jana sadhu sIdhA rAjanagaranA saMgha mAherathajAtrAdika kIdhI ucha he mAMhe paNa saMgha sAthe AyA, gaNI padmavijaya pune pAyA-Aja ( [ saM. 1840 nA pho. zu. 13 dine tapagacchanA amatavijaye racelI vimalAcala-tIrthamAlAmAM zeTha premacaMda lavajInA zatruMjaya para karela maMdiranuM varNana nIce pramANe che:-- ] bIjI TuMka juvArIe e, pAvaDI caDhI jAya namo girirAjane e pahelAM te adabuda dekhIne e, mujha mana arija heya-na. 1 tihAMthI Agala cAlatAM e, deharI eka nihAla teha ThAmeM jaI vaMdI e, pAsacha zAMti kRpAla-no0 2 khoDIyAra kuMDanI upare e, kIdhe prAsAda uttaga saMghavI premacaMdalavajI e, nija dhana kharcI umaMga-na. 3 gekha salAvaTa kiraNI e, unnata racanA, jAsa" dhvaja kalazuM karI zobhato e, dIpe jema kailAsa-namo ja
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ egaNIsamuM tri. zataka. tapa gacchanAyaka nimaNI e, vijayajite sUrIMda aThThANuM jina parivArazuM che, thApyA RSabha jiSNuda-namA 5 saMghavI premacaa karyA e, jinamaMdira sukhakAra satAbhadra prAsAdamAM e, biMba navANuM sAra-namA. 6 zA hemacaMda lavaye karyAM e, deharA tihAM zubhabhAva biMba pacavIza tihAM vadIye... e, bhave diva-tAraNu nAva-namA0 7 (pAThAM.) sa`ghavI hemacaMdane dehare e, tetrIsa jinavaradvAra vaMda paramAnaMdathI e, saphaLa karyA avatAra-namA. t 109 175. sa. 1830 zrAvaNa zudi 14 dine surata jiMdara madhye suti amRtiyejaye udayaratna kRta tribhadra rAma-navaraseAnI pAMca patranI prata lakhI ( peAthI 3 vaDAcauTA upAzraya bhaMDAra surata ) 176. lAMkA gucchanA mahAnada munie suratamAM saM. 1832 mAM cAmAsuM rahI dazArNabhadra sajajhAya DhAlabaMdha racI, ane pachI sa. 1849 mAM suratamAM zrIpUjya sAmacaMdajI sAthe caturmAsa karI paryuSaNApa svAdhyAya, jJAnapaMcamI svAdhyAya 4 DhAlamAM ane Ase| suda 15. ravivAre kalyANaka cevIsI racI. (jaina gUrjara kavio bhAga 3 pR. 37, 40, 42 ane 4.) 177. sa. 1843 mAM vAsupUjya jinanI pratiSThA suratanA ratanacaMda zAhe karAvI te mATenu vAsupUjya-jinamahimA-vana vana vijayasaubhAgya surinA ziSya premavijaye karyuM che (pR. 72 thI 86) tene sAra nIce ApyA cheH -
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 suratane jaina itihAsa. jemaNe zatruMjaya tIrthane paMdarame uddhAra karyo e samarA zAha ane sAraMgazAhanA vaMzaja surata baMdare vasatA khemarAja megharAjanA (putra) jhaverazAne putra ratanacaMde gurUmukhe vAsupUjya tIrthakaranuM caritra sAMbhaLIne tenuM devAlaya meM mAgyA dhana kharcAne zuddha bhUmipara baMdhAvavAno nizcaya karyo. tevuM jinamaMdira zarU thayuM. caMdra jevA uttala pASANa-ArasapahANa maMgAvI mAne peta mUrti karAvI. ratanazAe pachI pratiSThA kAraNe vedikA racI, pITha maMDAvI, jaLayAtrA vagere vidhi karI. dazame dine zubha muhUrtI aMjanazalAkA karAvI. saM. 1843 vaizAkha zudi 2 ne dine takhatapara mULanAyaka rUpe te vAsupUjinanI mUrti sthapAvI. AnI pratiSThA vijayalakSmIsUrie karI. ratanazAe pratiSThA-utsava harSathI karyo. deharA upara manamohanajI pArzvanAthanI mUrti padharAvI, jamaNI bAjue mukha sImaMdharajI, DAbI bAjue sahasaphaNuM (pArtha) nI cemukha mUrti, bhamatImAM 24 jinanAM biMba rAkhyAM. ratanacaMda ane tenA be bhAI abhecaMda ane premacaMda e traNee ati dravya khaca jinazAsananI zobhA vadhArI. je mAtAnI kukhe ratanacaMda janmyA te jhamakubAIne dhanya che. ratanacaMdanI bhAryA bAI AdhArane ucharaMga mAte nahato. caturvidha saMghanuM svAmIvacchala, yAcakane dAna, sAdhubhakti khUba karI ratanazAe dhanane lAhe lIdhe. 178. vijayalakSmIkie suratamAM ratanacada karAvela vAsupUjyanI pratiSThA karI hatI tenI noMdha dIpavijaya kavi pitAnA sehamakulapaTTAvalI rAsamAM kare che -
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka. 111 sUrata baMdira dIpo, sAhelaDIyAM, tihAM ratanacaMda che jeha, vAsupUjya mahArAjanI, sAhelaDIyAM, kIdhI pratiSThA teha. 17. saM. 1844 ASADha zudi 5 budha (aMcalagacchanA amarasAgarasUrinA ziSya satyasAgara gaNinA ziSya kSamAsAgara gaNinA ziSya) tejasAgare balina-saMgahanI 2013 naMbaranI prata lakhI che. 180. saM. 1847 je. zu. 11 somavAre "zrI sUrati biMdare tapAgacchIya paM. zrI saubhAgyavijaya gaNinA ziSya paM. vidyAvijaya hiMdImAM sumati kavie racelI paTarAgarAgaNa guNavarNana svarUpa nAmanI rAgamAlAnI 14 patranI prata lakhI (dA. 20 naM. 66 sImaMdhara svAmInA maMdiramaMtargata bhaMDAra surata). 181. saM. 1848 nA pisa vada 13 zanie zrI sUryapura (surata) mare zrI zAMtijinacaraNe bha kIrtiratnasUri ziSya muni buddhine udayaratna kRta aSTaprakArI pUjA rAsa ( 2. saM. 1755 ) nI 64 patranI prata lakhI. 12. saM. 1849 mAM padmavijayajIe siddhAcala jAtrA karI lIMbaDI jaI surata AvyA, te vakhate saMdhavI premacaMda lavajI pramukhe sAruM sAmaiyuM karI nagara-praveza karAvyo. upAzrayamAM pannavaNA sUtranuM vyAkhyAna karyuM. - 183. saM. 18para mAM ukta premacaMda lavajI, (rAdhanapuranA) masAlIyA geviMdajI ane (lIMbaDInA) hadayarAma divAna e traNe jaNAe maLI saMdha kADhI moTI jAtrA-meravADanA geDI pArzvanAthanIkarI, juo zAMtidAsa vakhatacaMda zeThane rAsa pR. 84:--
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratanA jaina itihAsa. saMvata aDhAra bAvIsane ( ? bAvane) re lAla, hRdayarAma divAna, masAlI gAvIjI re lAla, premacaMdu lavajI pradhAna. trihuM jaNumalI sadhI re, mAravADe dAna mAna jasa ujaLA re lAla, dIdhAM karAvI jAtra dAna supAtra. 113 " uparanI kaDImAM 'bAvIsa ' e sa Mvat kheATA pAyeA che, te badale sAcA 'bhAvana' joie kAraNa ke kavie pahelAM sa. 1837, pachI 1843 Apela che te te pachIteA A saMvat 1852 krama pramANe hAvA ghaTe. A vAtane padmavijaya nirvANu-rAsamAMthI TaMkA maLe che. temAM jaNAvela che ke 'padmavijaye rAjanagaramAM saM. 1857 mAM ceAmAsuM karyuM' te pahelAnA varSe lIMbaDInA tyAMnA hRdayarAma dIvAnanA saMdhamAM sAthe ja gADI mahArAjanI yAtrA karI lIMbaDImAM ceAmAsuM karyu" hatuM. " ( padmavijaya rAsa-jaina ai. rAsamALA pR. 188 ) A sa. 185ranA varlDamAM zAke 1717 varSe kRSNa dazamIe pa. amaravilAsa munie sUryapUramAM nirmANu-kalikAnI prati lakhI. ( rainAnaMda pustakAlaya surata ) 9 184. sa. 1853 mAM rAjabhadra mATe samayapramAdakRta jinacaMdrasUri nirvANu rAsa (sa. 1670 pachI racAyela ) nI 4 patranI prati surata madhye lakhAi ( je vrata suratanA vaDA cauTA upAzraya bhaDAramAM pethI 19 mAM che.) 185. vijaya lakSmIsUrie sa'. 1857 mAM peAtAnA zarIranI azAtA jANI vaDedarAmAM paTadhara tarIke vijayadeve drasUrine sthApI kaika ThIka thatAM rAnera AvI tyAM aMjanazalAkA karI suratamAM
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka 113 praveza karyo. tyAM tapa upadhAnAdi karAvyAM. saMghanA vimalacaMda zAhe sAro lAbha lIdho. te sUrie saM. 1858 nA merU terasane dine 64 varSanuM AyuSya pALI suratamAM svargagamana karyuM. AyurdAne saMbaMdhe, zarIre smAtA thAya, muhurata avasara jANIne rAnera baMdira Aya. 4 aMjanasilAkA karIne, sUrata kIdha praveza, tapa upadhAna mAlAdika, kiye upagAra vizeSa. 5 dhana sUratanA saMdhane, dhana vimalacaMda zAha, zrI sUratane saMdhe, lIdho bhaktine lAha 6 saMvata aDhAra aThAvane, mera serasa dina jeha, varasa zaTha Ayu pAlInaM, gayA suraloke teha. 7 nirvANa mehechave moTe, kIdho saMghe sAra, amAri palAvI jIvanI, jIvadayA upagAra. 8 guNavaMtA gurUrAjanA, guNa saMbhAre leka, dIpavijaya guNa gAve, naranArInA ka. 9 [ DhAla 58 sohamakularatna paTTAvalI rAsa.] 186. A vijayalakSmI sUrinA ukta paTTadhara vijayadeveMdrasUri mULa sUratamAM zrImAlI kulamAM janmyA hatA. 187. uparanI zatruMjaya paranI modI premacaMdanI TuMkamAM jatAM jamaNI bAjue AvelA devAlayanI pratimAnI besaNI upara evI matalabano lekha che ke -
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 suratane jaina itihAsa. vi. saM. 1860, zaka 1726 vaizAkha zudi 5, somavAre suratanA osavAla jJAtinA jhaverI premacaMda jhaveracaMda ane joyatInA putra savAIcaMde, premacaMda vagerenA nAme vijayANaMdasUri gacchanA vijayadevacaMdra (devendra) sUrinA vijayI rAjya vijaharA (? ajArA) pArzvanAthanA navA devAlayamAM eka navI pratimA arpaNa karI; tapAga7nA vijayajinendrasUrie pratiSThita karI." (buThTharanA lisa pR. 208 naM. 367; zrI jinavijaya saMpAdita prA. je. lekha saMgraha bhA. 2 avelekana pR. 53 naM. 46). 188. ane te TuMkamAM sAme AvelA devAlayanI-pratimAnI besaNI upara teja varSa ane mitine bIje lekha che tene sAra "vijANaMdasUrinA ga7nA osavAla jJAtinA jhaverI premacaMde vijayadevacaMdra (devendra) sUrinA vijayI rAme astrahurA (ajArAvijaharA ?) pArzvanAthanA navA devAlayamAM eka navI mUrti arpaNa karI; tapAgacchanA bhaTTAraka vijayajiteMdrasUrie pratiSThita karI." (bularanA lisa pR. 208naM. 364; ukta avalena pR 53-54naM.47) 189. TekarIthI utaratAM rastA uparane kuMDa che te IcchA kuMDa kahevAya che. A nAma tenA banAvanAra icchAbhAinA nAma parathI paDeluM che, ane te IcchAbhAI suratanA zrImALI zrAvaka hatA e te kuMDa paranA lekha parathI jaNAya che. tene sAra e che ke - "vi. saM. 1861, zaka 17ra6 dhAtA saMvatsara mArgazIrSa zudi 3 budhavAra, pUrvASADhA nakSatra, ruddhayoga, girakaraNa. AMcalagacchanA udayasAgarasUrinA anuga kIrtisAgarasUrinA anuga puNasAgarasUrinA
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM tri. zataka. vijayI rAjye suratanA zrImAlI nihAlaca MdabhAInA putra icchAbhAie icchADa nAme eka * kuMDa aNu karyA. te vakhate gAhila rAjA unnaDajI pAlItANA upara rAjya karatA hatA (jIe zrI jinavijayanuM ukta avaleAkana pR. 54 naM. 51) > 190. A samayamAM bRhat kharatara gacchanA jinacaMdara (8) hatA, temaNe dakSiNa dezanA aMtarikSa pArzvanAthanI yAtrA karI surata dare AvI tyAM saM. 1856nA jye. zu. 3 te dine svargavAsa karyA ane tenA pachI paTTadhara tarIke hitaraMga munine teja varSoMnA jye. zu. 15 ne dine surata saMghe karelA utsavapUrvaka sUripada maLyuM te temanu nAma jinasUri rAkhyuM. te vakhate te nagaramAM zrI saMghe caityabiMbapratiSThA temanI pAse karAvI. 115 191. 'sa'. 1860 (sane 1804) mAM. meATA dukALa paDayA hatA je sAThA kALa kahevAyeA che. e suDatALA kALa jevA naheAte. te paNa meAMdhavArI ghaNIja hatI. kaNapIDamAM hulaDe thatAM e vakhate suratanA ( adhikArIoe ) anAjanA vepArIone samajAvI tathA dhamakI ApI bajAra baMdha thavA dIdhuM nahi ane ceAmAsuM AvatAM lagI divase paNa zaheramAM rezana pheravI samAdhAnI rAkhI-e dukALamAM JavaDI zrIkRSNa arjunajI nAthajI, bhaNazALIjI, nahAlacaMda kAkA vagere sAhukArAe dhaNA dharma karI garImene jIvADayA. 2 --nama gadya pR 290 192. A sAhukArA paikI brAhmaNa travADI zrIkRSNanA paricaya na`gadyanA pR. 298 mAM ghaNA vistArathI sAhukAra tarIke karAvavAmAM AvyA che, jyAre anya paricaya nAma sivAya C AtmArAma
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 suratane jaina itihAsa. bhUkhaNavALA, bhaNazAlIjIvALA, nagarazeThavALA vagere ghaNAeka sa hukAra hatA ema jaNAvI vizeSa kaMIpaNa karAvyo nathI. bhaNazAlIjI, nahAlacaMda kAkA, nagarazeThavALA e sarve te samayanA jaina AgevAna hatA. 193. bhaNazAlIjInA kuTuMbamAM mANekacaMda rUpacaMda bhaNazAlInI peDhI cAlatI hatI tenA thaDA vaMzajene A pR. 53 para Apo che ke je paikI eka suratamAM gujarAta samAcAra ne DAMDIo patra kADhatA hatA. temanA gharanI AsapAsane to haju paNa bhaNazAlIne mahele kahevAya che. A bhaNazAlInA kuTuMbIja agAu ullekhela premajI saMghapati sAthe gayelA amadAvAdanA kapuracaMda bhaNazAlI haze. 194. nahAlacaMda kAkA upara jaNAvela zatruMjaya para saM 1861 mAM IchAkuMDa baMdhAvanAra iccha.bhAInA pitA nihAlacaMdabhAI zrImAlI hovA joIe. nagarazeTha eTale nagarazeTha lakhamIdAsa ane tenA vaMzajo haju sudhI nagarazeTha padavI dharAvanAra jaina dharmAnurAgI che. - 195. saM. 1862 mAM DAhyAbhAI zeTha suratathI saMdha laI amadAvAdanA prasiddha nagarazeTha vakhatacaMda zeThane pUchIne geDIrAya bheTavA yAtrA athe meravADa gayA. saMvata aDhAra bAsaThe re lAla, DAhyAbhAI sujANa suratathI saMgha leIne lAla .............................. zeThajIne puchI karI re lAla, bhUTaNa gADI rAya saMgha sarasa bane ati ghaNo re lAla, goDIrAyane bheTavA jAya. moravADe prabhu teDIne re lAla, saMghane harSa apAra saMgha sarasa raLIyAmaNa re lAla, ghaNuM zuM kahuM vAravAra.
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka. 117 16. kahevAya che ke saMdhamAMthI AvyA bAda DAhyAbhAI zeThe suratamAM Avela geDIjI pArzvanAtha bhagavAnanuM derAsara ke je vaDA cauTA nagarazeThanI paLamAM AveluM che te baMdhAvyuM che. | (surata caitya paripATI pR. 25) 17. saM. 1871 mAM prasiddha kavizrI vIravijaye suratamAM comAsuM rahIne zrAvaNa mAsamAM pAMca DhALanuM akSaya nidhi tapa stavana racyuM. 198. saM. 1872 nA zrAvaNa zudi 7 zukra sAgaragacchanA paM. nyAyasaubhAgya gaNi pAse sUryapura vAstavya vIsA osavALa jJa vinA sA. rUpA suta khemacaMdanI putrI zyAmakuMvare paM. bhaktisAgaranA upadezathI udayaratnakRta lIlAvatI sumativilAsa rAsanI 16 patranI prata lakhAvI. (jena gUrjara kavio bhA. 3 pR.1355) 19. saM. 1877 mAM suratanA saMghe porabaMdaramAM rahelA tapAgacchanA bhaTTAraka vijayajiteMdrasUrine sUrata padhAravA nimitte citrabaddha eka vijJaptipatra mekaleluM temAM sUrata nagaranuM varNana tuTI TI bAroTazAhI hiMdI-rAjasthAnI bhASAmAM mUkeluM che te mane pAlaNapuravALA rA. nAthAlAla pAsethI te vijJapti patra maLatAM meM utArI Apela te pR 133 thI 137mAM chapAyeluM che; hAla te vijJapti patra zeTha kezarIcaMda pAse che. temAM te vakhate vidyamAna surata saMghanA jena AgevAnonI sahIo che te khAsa noMdhavA lAyaka che. - 200. A varNana kavi dIpavijaye saM. 1877 mAM karela sUratanI gajalanuM prathama svarUpa che. te gajala meM jaina yuga pu. 4 aMka 3-4 pR. 147 thI 146 mAM tenA taMtrI tarIke pragaTa karI
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 suratane jaina itihAsa. hatI ane tene sAra paNa tyAM ApyA hatA. A gajjala ane tene sAra akSarazaH A pustakanA pR. 137 thI 153 mAM prakaTa karela che eTale tenu punathana ahIM karyuM nathI. 201. te kavie sAhamakula paTTAvalI rAsasa. 1877 mAM suratamAM racyA che. temAM ukta suratanI gajjala dAkhala karI che. ukta rAsa suratanA pAravADa zA kalA zrIpatakuleAtpanna zA vrajalAla vadhunA putra anepacaMdanA AgrahathI te kavie racyA che ema prazastimAM jaNAvyuM che. (jaina gUrjara kavie bhA. 3 pR. 201) 202 sa. 1877 nA mADu dira dine zrI visAtemA jJAtIya sA. aMbAIdAsa suta devade karAvela dhanAthanuM biMba ane khIjA suta mANekaca de karAvela ajItanAtha ane vimalanAthanAM biMba vijayANu MdasUri gacchanA vijayasurendrasUri rAjye ANu dasAma sUri ( hevimalasUri paraMparAnA ) e ane vijayasurendra sUrie pratiSThita karyA. ( lekha na. 44 ane 46 ); ane sa. 1881 nI vai. zu ka ravi te dine vIsA temA jJAtinA dAsI vRjalAla kRSNadAsanI bhAryAM raLIyAtabAie karAvela dhanAthanuM biMba tathA te jJAtinA dAsI mAtAnI bhAryAM zyAmavare karAvela AdinAthanu biMba ukta A dasAmasUrie pratiSThita karyAM. (lekha na. 42 ane 43 surata jai. pra. lekha saMgraha. ) 203 saM. 1886 nA kA. zu. 11 zinavAre lU'kAgacche gApIpurA madhye AThamuM cAmAsuM gALatA khImacaMdra RSie udayaratna mRta lIlAvatI sumativilAsa rAsanI prati 18 patranI lakhI. ( jaina gUrjara kavio bha. 2 pR. 405)
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ ogaNIsamuM vi. zataka. 119 204 saM. 1889 mAM sUta saMghe naMdIzvara mahotsava karyo te vakhate tyAM vasatA mULa khaMbhAtanA vatanI rUpacaMda jeThAnA putra gulAbacaMde pUjA bhaNavI ne uparyukta kavi dIpavijaye "naMdIsara mahotsava pUjA' muni bhaktisAgaranA kahevAthI racI (jena gUrjara kavio bhA. 3 pR. 206) 205. saM. 1892 mAM dhanaterase tapAgacchanA dIpavijaya muni (uparyukta dIpavijaya kavithI bhinna) nA ziSya kSemavijaye pratimA pUjA vicAra rAsa (kumati 58 praznottara rAsa) racI dhanaterasane dine pUrNa karyo. te rAsanI racanA suratanA prasiddha zrI kalA zrIpatanA putra vadhu AnA putra vrajalAla cuta anepacaMda (ke jenA AgrahathI saM. 1877 mAM sehamakula paTTAvelI rAsa ukta dIpavijaye ro hato ema agAu kahevAI gayuM che tenA tathA zA nathucaMda harakhacaMda ane jayacaMda pAnAnA AgrahathI karI ema te jaNAve che. ( juo jaina gUrjara kavio bhA. 3 pR 310-311 ) 206 saM. 1894 mAM vinayavijaya upAdhyAya kRta lekaprakAza nI prata muni jANuvijaye suratamAM lakhI. (jenAnaMda pustakAlaya, surata naM. 402 ) vIsamuM zataka. 207. saM. 1912 mAgha vadi ekame suratavAlA zrAvikA dhanakuMvare vijayalakSmIsuri kRta pAMcajJAnanAM devavaMdana-jJAnapaMcamI kina devavaMdana vidhinI 11 patranI prata zrAvaka jIvarAja pAse pAlItANA zrI zetruMjaya tIrtha upara kuMtAsara madhye lakhAvI (muni sukhasAgara pAse) 208. saM. 1919 mAM (zrI satyavijaya gaNi saMtAnIya rUpavijaya ziSya kIrtivijaya zi. tapavijaya zi maNIvijaya zi.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 suratane jaina itihAsa. buddhivijayanA ziSya) nityavijaye viza viharamAna jinanI pUjA sUratamAM comAsuM karI racI (te zA. premacaMda kevaladAse saM. 1935 mAM chapAvelA covIzI vIzI saMgrahamAM pR. 716 thI 735 mAM chapAyela che ) pUravaNI. 210. sva. pUraNacaMdra nAhAranA saMgrahanI prati naM. 240 patra 4 nI laMkAgacchanI paTTAvalImAM jaNAveluM che ke - tata gatriya rU5rSinA sUrata baMdire saM. 1589 varSa ukeza-jJAtIyAya jIvAkhyAya pratrajyA dattA sa ca tadupaTTadharaH sana bhANakApekSA aSTama bhavati, rUparSi pakSayA tu dvitIya; na ca tasya jANakApekSA na yukatati zaMkanIya, tasya nizrayeva svayaM veSaparidhAnata nizrAmaMtareNapi parihita bhANakA DamISAM mUlAcArya saMpannastahiM nizrayA veSaparidhAna paTTadharabhavane kimAzrayamiti badhuM vastugA tu bhAkisya chinnasattA na bhUtA, nAgapurIyAkhya gujariyAtu rUpacaMdrareveti tAtparya jIvarSiNApi devapattana vAstukeza varasihAkhya saM. 1587 varSe pattana pArzvavati katabapure parivrAjya nija pade sthApitaH agre teSAM paraMparA sapi jAti ." A parathI jaNAya che ke - gUjarAtI rUpA RSie surata baMdare saM. 1579 mAM jIvAnAmanA osavAlane pratrajyA ApI. saM. 1774mAM "sUryapura nagare" tapa gacchanA vijayAnaMdasUrinA ziSya hasavijaya upAdhyAyanA ziSya dhIravijaya gaNie vijaya trAdisUrinA AdezathI mauna ekAdazI mahAsya kathA saMskRta zlekamAM racI. (patra 9 naM. 341 geDIjI bhaM. muMbaI)
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtima vaktavya. 9 aMtima vaktavya. 212. upalabdha sAmagrImAMthI banI zake teTalI cIvaTa ane mahenata laIne meM surata-sUryapura saMbaMdhI hakIkata ekaThI karI mUkI che, ane haju nahi tapasAyelA ghaNA bhaMDAra che tenI khojatapAsa thaye ghaNI bInAo surata saMbaMdhe maLI zakaze, ane prakAzita graMtho vageremAMthI najare nahi caDelI ghaNIye hakIkato haze te have pachI kAI kho bahAra pADaze ema IcchuM chuM. sUryapura e nAma jhIjhuvADAne paNa apAyuM che te dhyAnamAM levAnuM che. 213 A pustakanAM be nAma ApelAM che. prathama nAma "sUryapurane suvarNayuga" vAMcatAM suratavAsI prasiddha kavi narmadAzaMkare 'surata sUnAnI mUrata" ema kahI suratane ApelI yathArtha ane zobhItI upamA yAda Ave che; "surata sArUM zahera, muMbaI alabelI" e leka-gItamAM suratane suMdara jaNAvyuM che. khare! surata eka aitihAsika nagara che ane tenI pUrvanI jAhejalAlI jotAM tene "suvarNamUrti" ane "sundara nagarI" kahevAmAM AveluM te baMdhabesatuM hatuM. magalarAjyanuM mukhya baMdara surata hatuM. tyAM mogala kAphalo raheto ane te makkAnuM dvAra kahevAtuM. suratamAM vahANa bAMdhavAne udyoga paNa sAro hato ane bAMdhanArA kasabI hatA. tenA suvarNayugathI mahI marAThA patizrI zivAjIe tene be vakhata lUMTayuM hatuM, te lUMTo jabaradasta hatI chatAM tenI smRddhi bahu maLI nahatI paDI, paNa suratane baMdarI vyApAra muMbaI baMdara thayuM tyArathI tUTavA lAgyo, pANInI rele AvI, Ago khUba lAgI, eTale je dazAne
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 suratanA jaina itihAsa. te prApta thayu te joi na`ne tenI raDatI surata'thI thayelI vedanA teNe potAnA kAvyamAM vaCvI che. vaLI suratanA nAgirakA AnadI mejInnA ane laherI sAmAnyataH hAi temane 'suratI lAlA ' evuM lADIlu' nAma apAya che; AvI ' lAlAi' saMsAranA kuTu jInamAM mIThAza Ape, paNa te phulaNajI ke niAmI bane ane temanI lAlAIne durUpayoga thAya yA levAya teA vyavahAramAM meLApaNuM AvatAM geralAbha thAya, mATe te upara kavizrI nama~da kharU kahe che ke: surata tAri lAlA, duHkhamAM sukha kare che; paNa te che caracAi, gariba tA ema mare che. mika de lAlAI, chAjatI nathI ja hamaNAM; chAje dhanathI te, thayAM che tenAM samaNAM. mika ke sahu doSa, bhUkhane je vaLage; sUratI gata kahevAya, ethi mAre jiva saLage. mArIne lapaDAka, gAla tU rAkhe rAtA; emAM ze re mAla, udyame kira de mAtA. karaja karI kara diye, nyAta te varagheADAne; emAM zI tuja zAkha, josa vAdhe che dhAne. (mATe) vicArathI lahi chUTa, Di de baMdhana jUnAM; bharyAM bhAdaryA kara, ghare| thArAM je sUnAM.-- 154 --na kavitA rR. 400 2 214. A pustikAnuM khIjuM' nAma 'suratanA jaina itihAsa rAkheluM che. A vAMcatAM ja prathama ema kAine saheje lAge ke temAM
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtima vaktavya. 123 kAMIka ItihAsa jevuM hovuM joIe; paNa kharI rIte itihAsa kahevA karatAM temAM jene ItihAsanAM sAdhano che, ane te sAdhana temaja anya sAdhanothI meM uparanI kamika jena atihAsika bInAo sAMkaLIne varSAnukrame ApelI che. 215. itihAsa prajAjIvana ghaDe che; prajAmAM cetanA ane bhAvanAnA puvArA karAve che. saMcayakAra jhaverI kezarIcaMdanI mAtRbhUmi surata che; vananI kamabhUmizca sthApi jarIyasI-jananI ane janmabhUmi svargathI paNa mahatI-moTI che e sUtranA pATha pramANe te bhAIzrI pitAnI janmabhUmi pratye premathI prerAI tene lagate je jena ItihAsa jUdA jUdA graMthe lekho vageremAMthI sAMpaDe te ekaThA karIne mUkyo che. jema jema tenA saMbaMdhI hakIkata maLatI gaI tema tema te presavALAne ApatA gayA ne chapAvatA gayA, tethI kAlakrama vyavasthA ane lekhanazaMkhalA rahI nathI eTaluM ja nahi paNa bhASAnI azuddhi ane pATha saMvata nAmo vagerenI bhraSTatA eTalI badhI che ke tenuM zuddhipatraka ati moTuM thAya tema che, ane tethI te para AdhAra rAkhatAM bahu sAvacetI-sAvadhatA rAkhavAnI che-bhUla pramANu para prathama daSTi nAMkhyA vagara chUTako nathI; chatAM kezarIcaMda jhaverIe petAne je je sAdhano maLatAM gayAM, je je sUcavAtAM gayAM te te ekaThAM karI pustakAkAre chapAvIne pitAnA vatana pratyeno prema prakaTa karyo che. 216. prAMtano ItihAsa te tenAM zaherene ItihAsa. surata e gujarAta prAMtanuM eka zahera, tethI suratane itihAsa te gujarAta prAMtanA itihAsanuM eka aMga. gujarAtanAM badhAM nagarane ItihAsa .
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 suratane jaina itihAsa. ekatrita thAya te AkhA gUjarAtano samagra ItihAsa sAMpaDe vaLI e rIte thayelA gujarAtanA prAcIna itihAsamAMthI gUjarAtIone jarUra cetanA ane preraNuM maLe "gujarAta sarva saMgraha" e bahu purANo graMtha thayo. have te te chapAyA pachI thayela zedhakhoLa ane abhyAsanAM pariNAmevALo itihAsa racavAnI jarUra che. e itihAsa prAcIna aitihAsika graMthane, zilAlekho Adine AdhArabhUta rAkhI, sAcI aitihAsika daSTi keLavI, pitAnA zaheranI aitihAsika mAhitI saMgrahI, banI zake teTalA TuMkANamAM temaja sAdI ane saraLa bhASAmAM utAravAne parizrama sAdhuo, vidvAna, grejyueTa, lekhake, amaladAro le, to te temane mATe abhinaMdanano tathA satkArano viSaya bane, eTaluM ja nahi paNa te te sthAnanA vatanIone mATe paNa abhimAnanI vastu bane ane thoDA samayamAM gujarAtane AdhArabhUta ane bane teTale pUrNa itihAsa maLI rahe. 217 kavivara ane sujJa vivecaka zrI meghANInA zabdomAM - kahIe to "vartamAna yuganAM aneka uttama bele paikInuM eka bala te ApaNA dezanA prAcIna itihAsa tathA saMskRtine prAmANika abhyAsamAM uMDA utaravAnI satyazodhaka vRtti che. kevala kapolakalpita daMtakathAone bharose rahI ApaNe bhUtakALane mahAjajavala mAnyAM karavAnI, athavA te kevala yuropI itihAsakAroe karelAM uparachalAM saMzodhana para avalakhIne ApaNe atItanI hINa gaNanA karavAnI --e bane Adato vacce tulanAtmaka saMzodhanadaSTi janmI cUkI che, ane e vRttie kevala deza ane prAMtanI ja nahi, paNa akakeka . prAcIna nagaranI prAcInatA tapAsavAnuM zarU thayuM che." udAharaNa
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtima vaktavya. 125 tarIke ahamadAvAda ane khaMbhAta viSe rA. ratnamaNirAvanA abhyAsapradhAna graMze hamaNuM pragaTa thayA. rA. devazaMkara vaikuMThajI bhaTTa kRta sihoranI hakIkata' nAmanA pustakamAM bhUgola, vyApAra udyoga, sthAno ne daMtakathAo vagere bAjuo batAvI vartamAna sihorano sarvAgI paricaya karavAmAM Avyo che. Aja misAle anya purAtana sthaleno itihAsa paNa ukelAya e ISTa che. - 218. upara gaNAvelAM temaja bIjA sthAne jaina itihAsa jena aitihAsika kRtio-zilAlekha, dhAtulekha, vijJaptipa, e. rAsa-svAdhyAya-stavana, kartA-prazastio, lekhaka-pupikA, padAvalIo, tIrtha mAlAo, caya-paripATIo, prabaMdho, AcArya munionA nirvANa-rAsa vagere parathI ghaNuM vipula pramANamAM saMgaThita thaI zake tema che, ane bahuza: tatkAlIna samayanI kRtio maLavAthI AdhArabhUta hakIkato upalabdha thAya che. gujarAtanuM eka paNa nagara nathI ke jyAM jenenI vastI na hoya, jyAM teonAM devAzraya (derAsara) ane gurU mATe upAzraya na haya, vaLI jyAM pAMjarApoLa na hoya. ghaNe sthaLe te hastalikhita pratonAM bhaMDAro vidyamAna che. A sarve parathI koIpaNa abhyAsI zuddha svarUpamAM aitihAsika sAmagrI lekhabaddha karI te parathI samagra kramika ItihAsa te te zaheranI sthApanAthI te atyAra sudhI zRMkhalAbaddha lakhI zake tema che. surata karatAM paNa vizeSa prAcIna evA jUnAgaDha, pAlItANA, dvArAmatI (dvArakA), vallabhIpura (vaLA), khaMbhAta, bharUca Adi sthaLo che ke jenA saMbaMdhamAM ghaNuM ghaNuM ekaThuM karI zakAya ne te parathI te teno saMkSipta paNa rasabharyo jena itihAsa racI zakAya.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 suratane jena ItihAsa. 219. gUjarAtamAM jaina tIrthasthaLo-zatruMjaya girinAra, vagere prasiddha che. teno paNa itihAsa te eka bAju rahyo, paNa paricaya-pustikA jevuM paNa durbhAgya maLI zakatuM nathI. yuropamAM aitihAsika nagaronI, pATanagaranI, meTAM zaheranI "gAIDa" (paricaya pustikAo) sahelAIthI maLI zake che ke jemAM jovA lAyaka sthAnanAM citro tathA varNana temaja vividha mAhitI ApelI heya che te koI paNa musAphara ke ajANyAne ati mArgarzaka thaI paDe che tathA pitAnI TuMka mulAkAtamAM AkhA nagaramAM kaI bhamiyAnI madada vagara jevA jevAM sthaLo joI zake che. ApaNI ANaMdajI kalyANajInI tathA tenI bIjI peDhIe pitAnI hastakanAM tIrthone-prAcIna derAsaro vagerene itihAsa sacitra bahAra pADe ane dareka zaherane kaI vatanapremI jaina zrImaMta ne vidvAna maLI pitAnA zahera saMbaMdhI aitihAsika hakIkata prakAzana mATe zrama uThAve te pravAsIone upayogI thAya eTaluM ja nahi paNa purAtattApremI pAThakane paNa rasadAyI nIvaDe. 220. ApaNe sAdhuo AcAre satata vihArI hAI koIpaNa prAMtanA gAmegAmamAM phare che-pharI zake che, ane tevA paribhramaNamAM pitAnA pravAsa-kAlamAM aitihAsika vigate loke pAsethI temaja zilAlekhe, dhAtupratimA-lekhe, vagere parathI bhegI karI zake tema che. AbunA tIrthasthAna saMbaMdhI pUjya muni mahArAjazrI jayaMtavijayajIe aitihAsika pramANa vagerethI puSTa ghaNu vigate meLavIne Aba" e nAmathI gUjarAtImAM ane hiMdImAM pustaka lakhIne bahAra paDAvyAM che temaja tyAMnA zilAle te tIrtha para mahinAo thayAM rahIne
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtima vaktavya. 127 ekaniSThApUrvaka ukelI neMdhI tene "zrI abdaprAcIna jaina lekha saMdeha-Abu bhAga bIjo " e nAmathI tenA avelekina ane anukramaNikA sAthe prakAzamAM mUkela che. enuM daSTAMta anya sAdhuo ItihAsarasika banI le te eka paNa tIrtha tene prakAzita satya datihAsathI vaMcita na rahe. durbhAgye hAla turata sAkSara paMDita zrI lAlacaMdra bhagavAnadAsa gAMdhI hAthe lakhAte tIrthasthAnane itihAsa prakaTa thaI zaka nathI. zatruMjaya tIrtha saMbaMdhI puSkaLa pramANavALo itihAsa te temanA hAthe lakhAine taiyAra hatA ane temane keTalAka bhAga chapAyo hato. A satvara prakAzamAM Ave ema sau itihAsa premI bhAIbahena Icchaze 221. A pustakanA chApakAma mATe je phariyAda thAya che te khoTI nathI. "uchInAM pustaka laI vAMcavAnA A jamAnAmAM mudraNakAma uDIne AMkhe vaLage tevuM, suMdara 'TAIpa' ane chapAIvALuM, bhASA ane TAIpanI bhUla vagaranuM hoya ane sAthe sarasa rUparaMga tathA ochI eTale bhArI na paDe tevI kimata heya teja pustakane suprasAra thaI zake tema che. AvuM pustaka vizeSamAM aitihAsika sAmagrI pUrI pADanAra hoI temAM saMvatasAla, nAma, AdimAM eka paNa azuddhi rahevI na joIe. jyAre AmAM tenuM pramANa vizeSa che. rarara. ItihAsamAM have rasa levAtuM jAya che; pUrvajonAM parAkrame dharmakAryo, ane jUnAM dharmasthAne, dharmagraMtha vagere pratye prema lekamAM che, te te rasa ane premane satata jAgrata rAkhavA ane ujava itihAsasAmagrI zedhI janatA pAse raju karavA prayAsa
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 suratane jaina itihAsa. zrImAne ane dhImAneAe karavA ghaTe. darzanA ane tattvajJAne paNa have tihAsa-dRSTithI jagatamAM tapAsAvA mAMDayA che. prAtihAsa--dRSTi evI che ke je utkrAMti avakrAMtinA paDadA cIrI vastunuM kharUM, tulanAtmaka ane pAradarzI bhAna karAve che. sa`bhaMDArAmAM tapAsa karI jeTalI itihAsa-sAmagrI che te badhI prakAzamAM lAvavAnI jarUra che. e rIte vIkAneranA nAhaTA agaracaMda ane bhavaracaMde aitihAsika jaina kAvya saMgraha' bahAra pADela che te mATe temane dhanyavAda ghaTe che. teo peAtAnA vIkAnera temaja rAjaputAnAnAM aneka prAcIna ane arvAcina nagarezane itihAsa saMgrahita karI bahAra pADaze ema IcchIzu. 223. A mArA prayatna jUdAM jUdAM aitihAsika nagarA, pATanagarA, meTAM zaherAnA kramika jaina itihAsa ekatrita thaI prakAzita thavAmAM udAharaNabhUta thaze teA huM kRtArtha thaza. tavAvAlA bilDIMga, lehAra cAla, muMbaI na. 2. payu SaN pa sa. 1994. mAThuMnalAla dalIca dezAi B. A, LL. B. Advocate, A pustakanI prastAvanA mAtra peja 1 thI 128 sudhInI 'zrI mahAvIra pri. vasa'mAM manasukhalAla hIrAlAla lAlane chApI; dhanajI sTrITa, mu`baI na. 3.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricaya zrIyuta kesarIcaMda hIrAcaMda jhaverInA AgrahathI prastuta graMtha viSe paricaya lakhatAM mane atyaMta AnaMda thAya che kAraNa ke sUratanI ema. TI. bI. kolejanA adhyApaka tarIke tyAMnA mArA pAMca varasanA vasavATa daramyAna mane sUrata viSe kAMIka jANavAnuM temaja jevAnuM maLyuM che. e pAMca varasamAM bhAI kesarIcaMda jhaverIne paNa eka sAhityopAsaka tarIke sAro eve paricaya thayo che. temaNe A pahelAM paNa bIjA be eka graMthanuM prakAzana karIne temanI sAhitya priyatA batAvI che, temaja kevaLa jaina tarIke nahi paNa suratanA eka nAgarika tarIke tenA prAcIna ane yazasvI itihAsanuM yathAzakita saMzodhana karIne pitAnI pharaja bajAvI che. ItihAsa rasikane bane teTalI sAmagrI pUrI pADavAne temaNe A graMthamAM prayatna karyo che te stutya che. AkhA pustakamAM kula sela prakaraNe che. prathama prakaraNamAM vartamAna sUratanuM varNana ApIne bhUtakALamAM tenuM svarUpa kevuM hatuM tene suMdara khyAla upAdhyAya zrI vinayavijayajI mahArAjanA racelA indrata nAmanA kAvyamAMthI
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ saphaLa sUratanA vana agenAM amuka padyothI ApavA prayatna karyAM che. bIjA prakaraNamAM sUratanI prAcInatAnA lagabhaga gaMdhAja upalabdha pUrAvA raju karyA che tathA sUta nAma kema paDayuM te viSenI rasika mAhIti amuka atihAsika prasaMge| sAthe ApI che. I. sa. 1347 thI i. sa. 1893 sudhInA mukhya mukhya banAvAnI TukI noMdha paNa ghaNIja rasaprada tathA upayAgI che. trIjuM prakaraNa saMvata 1627 mAM jagadaguru zrI hIravijayasUri sUrata padhAryAM te prasaMganA ullekhathI zarU thAya che. pachI zrI zAMtidAsa zeThane dhana prApti kevI rIte thai tenI AzcaryakAraka ghaTanA ApI che. jaina munie maMtra taMtra zAstramAM pAraMgata hAvA chatAM tenA upayAga karavAnA zAstramAM niSedha che eTale sAmAnya rIte keI paNa jainamuni tenA upayAga karatA nathI, chatAM kavicata zAsananA hadyota ke rakSaNa mATe athavA dharmakArya mAM koi zrAvakane uttejana ApavAnA hetuthI tenA upayAga kare che, dAkhalA maLe che paraMtu svArtha siddhi mATe kadI paNa evA karatA nathI. pravRtti viSenI ApI che te mATe peAtAnA dhaMdhe cothA prakaraNamAM sUratanI sAhitya noMdha sa'vata 1674 thI 1896 sudhInI saMcayakArane kharekhara dhanyavAda ghaDhe che, jhaverAtanA vepAranA hAvAM chatAM sAhitya viSayaka pravRttimAM
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ ATalo rasa le che ane zrama uThAve che te ghaNuMja prazaMsanIya che. junA gujarAtI sAhityanI racanA-saMgraha ane sAcavaNane yaza mukhyatve jeneja ghaTe che. teo je. atyAre tenA saMzodhanamAM rasa le ane yathAzakita prayatna kare athavA temAM rasa lenAra temaja prayatna karanArane utejana ApI banatI sahAya-sagavaDa Ape te jarUra temaNe, sArvajanika sevA karI gaNAya. pachInAM prakaraNamAM sUratanA saMghe sUratamAM temaja bahAra jinabiMba bharAvyAnI jinacaityanI pratiSThAnI saMghayAtrA tathA pustakAlaye ane sArvajanika saMsthAo sthA pyAnI hakIkata che. navamA prakaraNamAM sUratanA dAnavIranI nAmAvali tathA temanI sakhAvatanA nirdeza che te vAMcIne saheje mana prakulita bane che ane sAthe ema paNa thAya che ke jene zrImaMtene dAna pravAha saMkucita daSTivALe nathI te paNa joIe teTalI vizALa draSTivALe paNa nathI. jenadharmanI viziSTatA samabhAvamAM che te lakSamAM rAkhIne vadhAre udAratAthI sArvajanika saMsthAone madada karavAmAM Ave te IcchavA yogya che. aMtamAM saMcayakAra lagabhaga vIsa jeTalI saMsthAo tathA upAzraye ane caityane ullekha karyo che e badhAnuM vistRta varNana temanAja bIjA e graMtha "sUratanI jena DIrekaTarI" tathA "sUrata caitya paspiATImAM maLe che. uparAMta zrI premavijayajIne vAsu
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjaya svAmInA derAsaranA varNanane rAsa zrI zIlavijayajInuM saMvata 1721 thI 1738 nuM suratanI yAtrAnuM varNana, zrI amaravijayajInA zrI siddhAcalanI yAtrAnA ko-zrI. mehanalAla dalIcaMda desAI sadhita "sUrata hIravihAra stavana -zrI ThAkorane sUratanI prAcInatA viSe lekha tathA zrI trivedIne "sUratanuM eka kalAmaMdira-ciMtAmaNinuM jaina derAsara" nAmaka lekha ApI A saMcayane ThIka ThIka samRddha banAvyuM che. sUratane-amadAvAda-pATaNane ke sArAya gujarAtane ItihAsa jainonA ItihAsa vinA adhurAja rahe. sthApatyasAhitya temaja samAjanA ghaDataramAM ane rAjyadvArI bAbatemAM paNa jenone phALe ghaNeja kimati che te dareka vidvAna kabula kare che. zrI hemacaMdrAcArya mahArAja kumArapAla-vimalamaMtrI vastupAla-tejapAla-zIlaguNasurI ane vanarAja vagerenA samayamAM jenI jAherajalAlI keTalI hatI tenI neMdha ghaNA graMthamAM maLI Ave che paNa amUka-acUka zaheranI AbAdI vagerenI vAte te mukhyatve junA rAyA. emAMja maLe che. "sUratane jaina itihAsa paNa tevA zasAomAMthI khAsa karIne guMthI kADhavAmAM Avyo che. ApaNAmAMnA ghaNA kharA rAma ke perIsa viSe jANatA hoya teTaluM pitAnAja zahera ke gAma viSe jANatA hatA nathI
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTaluM ja nahi paNa te viSe jANavAnI vRtti ane prayatna nahi jevAja hoya che. temane A graMthamAMthI che paNa preraNA maLaze temAM A graMthanuM sAphalya che. zrI kesarIcaMda jhaverIe A pustakanuM saMpAdana-prakAza karIne sAhitya rasika samakSa bahuja sArI sAmagrI raju karI che jeno upaga sAmAnya vAcakane che tethI paNa vadhAre saMzodhakone che. teo tene saMpUrNa lAbha uThAvI zake che. sAmAnya prajAjanane paNa pitAnA zaheranI-samA janI ke jJAtinI utpatti vagerenI vAte jANavAne rasa ApaNA dezamAM bahuM nathI hotA te paNa A pustakanA vAMcana thI saheje upanna thaze ema lAge che. saMsthAonA vahIvaTadArane sArvajanika bhAvanA piSavAnI temanI vinaMti ghaNIja gya ane sakAraNa che. muni mahArAjenuM dhyAna paNa temaNe je rIte deravA prayatna karyo che te paNa ucitaja che. aMtamAM bhAI kesarIcaMdane temanA A zubha ane pramANika prayAsa mATe abhinaMdana ApIne IcchuM chuM ke temaNe prastAvanAmAM jaNAvyA pramANe surata viSenA zasAene saMgraha temanA ja hAthe satvara bahAra paDe. amadAvAda trajalAla mehanalAla zAha, tA. 25-2-38.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA sUryapuranA suvarNa yugane AlekhatA pustakane prastA vanAnI AvazyakatA kharI? "pustakanuM nAmaja tenA svarUpane darzAve che te pachI prastAvanA zA mATe?" ema paNa prazna thAya: je pustaka sUryapuranA suvarNayugane vistArathI dazAve. tatsaMbaMdha saMkSIpta rUparekhA jANavAnI vAMcakavRMdanI jijJAsA saMteSavA, prastAvanA parama Avazyaka e paNa nirvivAda ! samucita uddezAnusAra pracalita prathAnuM pAlana eja lekhaka, saMgrAhaka ke prakAzaka tamAmanuM kartavya ! ' hArA apavAMcana, yathAzakaya saMzodhana tathA svAbhAvika A dizAmAM jijJAsAvRttithI je svarUpe je kAMI jANavAmAM Avela che te svarUpe te te tamAma hakIktane samAveza A pustakamAM karavAmAM AvyuM che. suratanA jenee samAjanA agyudayALe kayA kayA prazasta puNya kAryo karyA che te jANavAnI tIvra jijJAsA mane saMvata 1981mAM udbhavI. keTalAka pustako vAMcatAM mane ema lAgyuM ke lekhakoe AmAM suratanI saMsthAo tathA hakIkata saMbaMdhamAM ghaNe sAmAnya ullekha karyo hoI, ene aMge vadhu prayatna Avazyaka che. sAmAnya ule khAvALuM vAMcana tathA tenA lekhakone AbhAra jarUra kemake preraNAnI.
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhamaramarAlA dara zene mAtA lAba) nAro sA: rAmAmaMdabayAvI. zAbAi 12 vevAra nona-ppAvarATana ra - kArataka mA zeTha rAyacaMda dIpacaMda dharmazALA gopIpurA-mukhadvAra zeTha premacaMda rAyacaMda jeone prathama sArvajanIka sakhAvata karanAra jaina tarIke jainetara itihAsakAre varNave che.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ utpatti te emanAthIja ! A kSetramAM khAsa khaMtathI prayAsa thAya te sArA prakAza pADI zakAya ema hadaye kabulavuM. preraNA, saMka95, tathA yathAzaya prayananuM ja A yatkicita pariNAma! sUryapura suvarNayuga vAstavika tyA saMvata 1935thI gaNI zakAya. vaDIlo kahe che ke samavasaraNanI racanA bAda pIpurAne udaya thayo che. A racanA zeTha nemacaMda melApacaMdanI vADInA upAzrayamAM zrI ratnasAgarajI mahArAja zrInA adhyakSapaNe thaI hatI. AcArya zrI siddhisUrijI te samaye temanI pAse abhyAsAthe rahyA hatA. suratamAM (A kSetramAM) AcArya zrI siddhisUrijI, muni mahArAja zrI mehanalAlajI ane AcAryadeva zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajIne anahada upakAra che. kAraNa ke teonAja upadezathI atre aneka zubha kAryo thayA che ane aneka pAramArthika saMsthAonI utpatti thaI che. jenetara ItihAsakAroe zeTha premacaMda rAyacaMdane prathama sArvajanika sakhAvata karanAra jena gRhastha tarIke varNavyA -- che. sAmAnya rIte te kathana vyAjabI gaNAya, kAraNa ke pacAsa varSa pUrvene itihAsa tapAsavAmAM Ave te gacachavAdI upAzraya, ga chavAdI maMdira ane gachavAdI jJAna bhaMDAro mukhyatve hatA. Aje paNa gacachavAdI (paryuSaNanA) jamaNavAro cAlu che. vaLI jenee mukhyatayA
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAnI lakSmIno upayoga pitAnA garUchapuratA dhArmika kAryomAM kareluM hovAthI anya itihAsakArothI te kAryo ajANyA rahe e khulluM che. suratanA jaina itihAsane lagatI prAcIna hakIkate mukhyatve rAsAomAM varNavelI che. upAdhyAya zrI vinaya vijayajInuM Induta, zrI hIravihAranA rAsAe, zrI vAsupUjayasvAminA derAsaranA mahatsavanA varNananA rAsAo, premajI pArekhanA saMghanA varNananA rAsAe, zItalanAtha jInI pratiSThAnA rAsAo, premacaMda lavajInA saMghanuM varNana, kacara saMghavInA saMghanuM varNana vigere mukhya che. rAsA yugamAM aneka munionA AvAgamane thayA hatA ane teoe pote aneka rAsAo racI te te samayanA zreSThIvaryonAM varNane, te vakhate thayelAM zubha kAnAM varNana vagere dvArA aneka bInA purI pADI che. suratamAM racAelA rAsAo tathA suratanA varNanA rAsAono eka pustaka rUpe saMgraha pragaTa karavAmAM Ave te prAcIna ItihAsa upara sAruM ajavALuM pADI zakAya. - derAsaranA saMbaMdhamAM paNa upAdhyAya zrI vinayavijayanI caitya paripATI, lAlAzAhanI caitya paripATI, dIpavijayajInI gajhala, zIla vijayajInI caitya paripATI vagere mukhya cheA citya paripATIe te samayanA madirone ItihAsa sArI rIte puro pADe che
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ pacAsa varSa pUrve janasevAmAM jene e ocho phALe Ape hatuM ema kahevuM e mUkhAI che kAraNa ke pitAnA gacchanA vADAmAM aDhaLaka dhana kharcavA chatAM sArvajanika kAryomAM sahakAra ApavAmAM jene pazcata nahatA. aneka 2lo, Age, kuSkA, vagere vagere AphatamAM jene sArI madada karI che jene ulekha ItihAsakAroe paNa karyo che, e madada karanArAomAM bhaNazAlIjI, trivedI, nyAlacaMda kAkA, vIrajI verA vagere mukhya hatA. Aje te aneka jainetara mitra jenenI udAratAnI mukta kaMThe prazaMsA kare che ane kahe che ke Aje jene sArvajanika kAryomAM yathAzakita madada karI rahyA che te prazaM. sanIya che kAraNa ke ghaNI sArvajanika saMsthAonA preraka tathA utpAdake jene che, sArvajanika saMsthAomAM nIcenI mukhya che. pAMjarApola, jIvadayA phaMDa, muMgA prANI para guMjaratuM ghAtakIpaNuM aTakAvanAra dhanyaurI maMDaLI, nagInacaMda jhaveracaMda InsTITayuTa (TAuna hola), nemacaMda melApacaMda InTaTITayuTa, navalacaMda hemacaMda dezI vidhAlaya, maganalAla dhanajIbhAI davAkhAnuM, zeTha premacaMda rAyacaMda kanyAzALA, zeTha premacaMda rAyacaMda dharmazAlA vagere vagere - valI suratanA nagarazeTha jaina che ane teonI cAlu janasevA paNa prazaMsanIya che.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratamAM sthAnika jenenI vastI lagabhaga cAra hajAranI dhAravAmAM Ave che. saMvata 1911nA senasasanA AdhAre surata jIllAmAM 9821 jenenI vastI hatI. gAmaDAothI ghaNA jene AvIne suratamAM vasyA che. tema gepIpurAnI vastIne moTe bhAga muMbAI rahe che chatAM ekaMdara parAMonI vastInI gaNatrImAM gopIpurAmAM jenenI vastI vizeSa gaNAya. suratamAM mukhyatve karIne junI praNAlIkA mujaba vastI che. dareka parAMmAM amuka jJAtinI vastI vizeSa che. gopIpurAmAM khAsa karIne vIsA osavALa, zrImALI, piravADanI vastI che. navApurA ane sagarApurAmAM mAravADIbhAIonI, haripurAmAM lADavA zrImALIbhAIonI, chAparI A zerImAM zrImALIbhAIonI, vaDocoTAmAM zrImALI ane dazAosavALabhAIenI vastI che. vepAranA tathA anya kAraNe anya jJAtienA paNa chuTA chavAyA gharo che. dareka saMsthAnI utpatti prAya: teja latAnI hoya che, ane vahIvaTa paNa tyAM ja hoya che, te latAne ja hoya che. saMsthAomAM athavA vahIvaTa amalamAM sArvajanika bhAvanA jovAmAM AvatI nathI e duHkhada bInA che.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ jarUrI sucanA. pR. 9 mAM-dharmazALAo jaNAvavAmAM AvI che temAM jazakuvaranI dharmazALAne umere karavAmAM Ave che. pra. 62 mAM zrI dineza narmadAzaMkaranA lekhamAM nIcene sudhAre muni mahArAja zrI nyAya vijayajI taraphathI sucavavAmAM Ave che. bevaDI pizALa koI svataMtra gacha nathI, vaDI pozALa ane laghu pisALa A bane tapagacchanI zAkhAo che. vaDI pizALa gacchanA sAdhuo mAravADanAM hoya che ema paNa nathI. vi. zrI. vijayadevasUragaccha ane zrI ANaMdasUragacha A paNa tapagacchanAMja be pATIyAM che: be zAkhAo che atyAre tapagacchanA jeTalA sAdhuo che te badhAM zrI vijayadevasUragacchanA ane laghu pizALanA che." | pR. 51 mAM sahasAkuTanu daherU-nA saMbaMdhamAM lakhANa che tenA saMbaMdhamAM ItihAsavettA muni mahArAja zrI kalyANa vijayajI taraphathI nIcenI vizeSa hakIkata jaNAvavAmAM AvI che. "zatru jaya uparanA sahastrakuTa tIrtha viSe tame je lakhyuM che ethI judA prakAranI hakIkata hune yAda che. mahane smaraNa che ke zatruMjayanI mula TuMkamAM mUla maMdIranA dakSiNa - bhAgamAM zahastrakuTa tIrtho che te suratanA ozavALAe
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 sthApyA che ane sa. 1710 mAM upAdhyAya vinaya viyajI gaNIe tenI pratiSThA karI che. e sthAna tamAre jovA jevu che." zrIyuta agaracaMda nAhaTA bIkAnerathI nIcenI sucanA kare che. teo taraphathI prAcIna stavana saMgraha ane kharatalagacchanI pravRti je amane mekalI ApavAmAM AvI che te akSarasaha chApI che. pR. 19 suratakI prAcInatA ke pramANu svarUpa jina lekhAkA ullekha kIyA gayA hai uname natA kahI suratakA nAmaDI huM era na kahI surata se kAi sabaMdha hI vidita hAtA hai. ata:unase prAcInatA pramANika kahenA eka mahad bhUla hai. hamAre khyAla se suratakA prAcIna nAma kayAM thA era surata nAma kamase paDA isake viSayame gabhIra adhyana eva pramANika puSTa pramANu khAjanA Avazyaka hai. nAMdha-A AkhA lekha zrIyuta dhanasIMga ThAkArasIMga-- ThAkArane che. jethI te saba'dhI vizeSa khulAsA amA ApI zakatA nathI. pR. 24 jinasaukhyasUrijIkA praveze|tsava likhA gayA hai para vahutihAnI bhUla hai vastuta' saM 176ne padmAtsavame hI 11000 rUpaye vyavahuethe nahi praveze tsavame noMdha-A sabaMdhI amene paNa e mata lAgyA che jenI nAMSa amee teja pAnAmAM (bIjI jagyAe padmanA mahAtsava lakhyA che) ema lakhyu che. jethI have vAMcakAe padamahAtsava samajavA.
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ pR. 31 saM. 1297 ke cANamAke lekhame sustakA keI ullekha nahi hai. yadi sUryavAsare ke surata samaja liyA hetevaha bhUlahI hai. sUrya vAsare ravivArake kahate hai. noMdha-ame sUryAvAsare ne surata samajyA hatA. jethI te lekhane ame saMcIta karela che. pR. 54 (temadazAnusiddhi) galata chapA hai vAstavameM maphaLAnusiddhi kSaNa honA cAhIe. jinaharSasUri A. 1856 usI lAInameM chapA hai para alaga paMkitame nahi honese avataraNuM bhrama utpanna karatA hai. nedha-upara mujabane sudhAre samaja pU. 64 amadAvAdanA sarasapuramAM saMvata 1968 mAM zAMtidAsazeTha nAmanA jene baMdhAveluM suMdara ane bhavya deharU vagere che tenI saMvata khUTI chapAI che te saMvata 1664 samajavI. chellI vinaMti - chele atre AvanAra muni mahArAjAone vijJapti ke zAsananA kharA staMbhe tame che: tamArA upadezathI amArI truTIo darzAve ane amane amArI saMsthAo dvArA dhyeye pahoMcADo. sujJajanone vinati ke tamArA vaDIloe sthApelI saMsthAo tarapha tamAro dAna pravAhavALI yathArtha svarUpe vikasita karavA ghaTatuM tamAma karazo eja prArthanA abhyarthanA. saMcayakAra kezarI,
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ etmemes USURIS che be bola Nemuning hArA pUjya pitAjI sthApita zrI jaina sAhitya phaMDa taraphathI sUryapurane suvarNayuga yAne suratane jaina ItihAsa prakAzana karatA atyaMta AnaMda thAya che. zrIyuta kezarIcaMda hIrAcaMda taraphathI saMcita karela be pustaka suratanI jona DIrekaTarI ane 2, surata caitya paripATI bahAra pADI cukyA che, ane teonI trIjI kRti sUryapura aneka jenA pustaka bhAMDAgAra darzikA sUci amArI taraphathI bahAra pADavAmAM AvI che, ane teonI A cethI kRti che. teonI, suratanA jaina samAjanI anekavidha sevAo jANItI che, chatAM teonI suratanI sevAone jAhera lAvavAnI tamannA gajaba hatI, je yatakiMcita svarUpe teoe potAnI AgaLanI be kRtio-suratanI jaina DIrekaTarI ane surata caitya paripATI nAmanA graMthomAM jagAvI che. bAda teoe A kRtimAM to suratane lagatu ghaNu navuM sAhitya bahAra pADayuM che. A kSetra aNakheDAyeluM hatuM, jemAM teoe prathama caMcuM praveza karyo che ema kahIe to asthAne nathI. bIjA saMzodhake A kSetramAM pravezI navI vizeSa vAnagI samAjane pirasaze evI bhAvanA che. ItihAsa premIone ane saMzodhakone A suvarNayuga nAmanuM pustaka jarUra upayogI nIvaDaze.
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ e sa ks - zrI jaina sAhItya kuMDanA sthApakaH-jhaverI maganabhAI pratApacaMda - - - - is ek s - << << << <<<
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ -; AbhAra : pustakanI sarva meTara saMcayakAra taraphathI prakAzana karavA ApavA badala temane upakAra temaja upAdyAta lakhI ApavA zrIyuta mohanalAla dalIcaMda zAI vakIla ane paricaya lakhI ApavA prophezara vRjalAla zAhane upakAra mAnuM chuM. muni mahArAja kalyANa vijayajI, nyAyavijayajI ane agaracaMda nAhaTA vagerene sahakAra ApavA badala upakAra mAnuM chuM. motIcaMda maganabhAI cokasI zrI jaina sAhitya phaMDa surata, taraphathI
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ samarpaNa ke sarisamrATa-akabara pratibaMdhaka AcArya vijyahIrasUrI- 2 zvarajI mahArAjanA caraNa kamalamAM. ApanA pUnita pagalAMthI pAvana thayeluM, ApanA paTTadhara vidvAna AcArya senasUrijInI dIkSA bhUmi tarIke mAna dharAvatuM, hIravihAra nAmanuM smAraka dharAvatuM, ApanuM manohara citradarzana dharAvatuM temaja Apa. nAja pagalAMthI jenuM astItva utpanna thayuM evuM surata zahera che. te zaherane traNa varSane suvarNa yugane ItihAsa Apaneja caraNe dharUM chuM. mauktika- prakAzaka :
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Uda616' 6" &*6' 6' 06-2015 - - Soile IMATI/ 10 3 kilaka kalAkAta lIdhI temAM - 9 Oststate de la 13 Alle Teistea: -9+ - -97__ saiyadapurAnA derAsaramAM A citra che. ApanA pUnita pagalAMthI A kSetra pAvana thayu che. 9 la sabhA " *. aDubazAha nI 9 @ - cha > - _ccha *IPO12612 (jodh shre Lihre acej hekujej kielle chacha cha 9 ## 9 90 989 2
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSayAnukramaNikA prakaraNa 1 lu. suratanA sAmAnya (janarala) itihAsa. nAmavidhAna 2 ja. suratanI prAcInatA. tathA aitihAsika prasageA. 3 ja. suratanA jaina pratihAsa 4 chuM. suratamAM sAhitya pravRtti suratamAM racAyelA graMthA ane rAsAe 5 muM. aneka tIrthA ane zaheromAM-surata bharAvelA zrI jimi 9 muM. suratanA dAnavIronI nAmAvalI ane saMvata 1950 pachInI sakhAvatA. zrI siddhAcalajImAM puNya saMsmaraNA 10 muM. jaina aitihAsika vaNunA (1) zrImALI jJAtinI sevAe (2) bhaNazAlI peDhI dIgana (7) suratamAM padavedAna } 6ThuM. kAlanA tathA AganA bhAga thayelA jina caityA cha m, suratamAM munienAM cAturmAsa 8 muM. suratanA jaina aitihAsika prasagA (4) zItalanAthajInA derAzaranA itihAsa (5) suratamAM sAmudAyika saMsthA (6) suratamAM hIravihAra ane gurU smRtiA (7) rAjedrasUrinuM AvAgamana } } 1 thI 8 9 thI 22 23 thI 26 27 thI 29 30 thI 31 32 33 thI 36 30 thI 40 40 thI 48 48 thI 51 para 53 54 54 55 thI 57 57 thI 59 59 thI 60
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 (8) khAlacaMdrajInuM varNana (9) zila vijayajIe varNaveluM suratanA maMdIranuM varNana 61 (10) zrI ciMtAmaNI; pArzvanAthanA maMdIranu varNana 62 thI 71 (11) zrI bAsu pujya svAmInA derAzaranu varNana prakaraNa 11 muM. 72 thI 86 suratathI saMghayAtrAe premajI pArekhanA sadhanuM varNana 12 muM.suratanA vamAna itihAsa 13 muM. suratanA hIra-vihAranuM varNana 14 muM.surata nagara vana 15 mu. kharataragacchanI suratamAM pravRti 16 muM. prAcIna stavana saMgraha anusa MdhAna 4 zuM. 7 mu. 8 muM. 9 muM. 10 mu. 11 muM. anusadhAna anusaMdhAna anusadhAna anusadhAna anusaMdhAna zeTha hIrAcaMda khumacaMda jaina pustaka samAyAcanA sIrIjha sabadhI nivedana 87 thI 105 106 thI 124 125 thI 172 133 thI 153 - 154 thI 156 156 thI 174 175 thI 176 177 198 179 150 : 181 thI rapara 253 thIrapapa 55 thI 26 0
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zakhezvara pAghanAthAya namaH sUryapurano suvarNayuga yAne suratanA jaina ItihAsa. prakaraNa 13. suratanA sAmAnya (janarala) Itihu~Asa, samasta sRSTinI DhaSTine AkanAra hindustAnanuM sukhadvAra (Gateway of India) mu.khai khadara che. dhaMdhAnA saMbadhane e duniyAnA koi bhAga evA nathI ke je mu`baI (ee Bombay)ne na jANatA hoya. muMbaIthI eka jI. AI. pInI mena saive che tathA bIjI khI. bI. enDa sI. Ai. relve che. parAMcyAnA suvyavasthita vyavahAra mATe ilekaTrIka lAkrala relve, uparanI banne relvee taraphathI dADha che. bI. bI. enDa, sI, Ai. relve-meIna lAinamAM sukhapruthI 163 mAile surata nAmanuM zahera Avelu che. sTezane utaratAM DuMgara uparathI nIce taleTIe javAnu hAya evuM dekhAya che. sTezana zahethI ucAIe mAMdheluM che. nIce utaratAM tarataja mATA, gADIo ane majurInI dhamAla cAlu hAya che. zahera e bhAgamAM vaheMcAyeluM jovAmAM Ave
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. A najare paDe che 2 ranI bAjumAMthI che. jarA dUra jatAM myunisipAlanI dANacAkI Ave che. tyAMthI be moTA rastA judA paDe che. eka raste jene kilA sTezana meIna reDa kahevAmAM Ave che te zarU thAya che. A rIte zaheranA bhavya bajAra tathA parAMonI zarUAta karatAM rastAo najare paDe che. jarA AgaLa jatAM zaheranuM prasiddha kaloka TAvara najare paDe che jenI bAjumAMthI jhAMpA. bajAranI zarUAta thAya che, ke jyAM jANItA meTA vaherI vepArIonA AlIzAna makAne e komanI saMpatti darzAve che. tyAMthI AgaLa jatAM navApurA bajAra najare paDe che ane te pasAra thatAM te raste sIdhe killA sudhI jAya che. I.sa. 1543mAM pAdazAha mahamada bIjAe te jagyA upara saphI AgA nAmanA hAkemanI dekharekha heThala e kile baMdhAvyo che ema aitahiAsika vigate parathI jaNAya che. - tApI taTe AveluM A zahera aneka pAMomAM vaheMcAyeluM che. zaherane pharate koTa hovAnA kAraNe dareke dareka parAMe zaherane nAke daravAjAo che. itihAsa prasiddha A zaherane mukhya bAra daravAjAo che. je daravAjAmAMthI je gAma tarapha javAtuM hoya te gAmanA nAma mujabanuM te daravAjAnuM nAma bolAya che, jemake ghaDa deDane daravAje, udhanAno daravAjo, dilhI daravAje vagere vagere nAme che. A to thaI daravAjAnI vAta. parAMonAM saMbaMdhamAM paNa temaja che. pAMonAM nAme mukhyatve karIne tyAM tyAMnA agra gaNya
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ gRhasthanA nAmathI paDelAM che. jemake -hari brahmananA nAmathI haripara, sagarAma vasI dezAInA nAmathI sagarAmaparuM, ane gepInA nAmathI pIparUM keTalAka lattAo ane bhAgale, tyAMnA vepAra, mArga darzaka rastA ane vasavATanA nAme paNa saMbodhAya che. jevAM ke vaDA cauTA jene artha mukhya cATuM" (bajAra) evo thAya che: "navasArI bhAgoLa" nAmane raste sUcave che ke A mArge navasArI javAya che. navIna vasAyeluM parUM mATe ene navAparA kahevAya che. upAdhyAya zrI vinayavijayajI mahArAje Induddata nAmanA kAvyamAM suratanuM varNana nIce mujaba AlekhyuM che- kAvya mAlA gucchaka. 14 nirNaya sAgara presa-prakAzaka) "Indu data" zrIvinayavijayajI upAdhyAya potazreNIparicayamiSAttIravelladvimAnA majjadvandArakavaravadhUnAgarai rnAgarIbhiH / svAdusvacchasphaTikarucirAmbho bharairuttaraGgA tApI tatra zrayati taTinI svargagaGgAnukAram // 87 // bhAvArtha-tyAM tApI nAmanI svarga gaMgA samAna nadI AvelI che. jema svarga gaMgAmAM vimAne taratAM hoya che tema (tApI) vadI vahANenI hAra vaDe vimAnavALA kAMThA jevI lAge che. nAgara ane nAgarIo tyAM snAna kare che, svaccha, svAdiSTa ane saphaTika jevA jalanA temAM taraMgo che. 87
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ enA saMgacchati jalanidhiH pratyahaM dvistrirasyAH saubhAgyenAtizayaguruNA kArmaNeneva vazyaH / abhracchanna tvamapi bhavitAsye tayoryogakAle pitroH pazyanka iha surataM lajjate nejaDo'pi // 8 // bhAvArtha-e nadIne samudra be traNa vakhata atizaya saubhAgyathI bheTe che. temanA yoga kAle tAre vAdaLamAM chUpAI javuM kAraNa ke vaDIlanAM dekhatAM ye jaDa paNa soga karaze? 88 tatra zrImattapagaNapatteH sadvihArAnilomi pluSTAtaGkAM phaladalasumasphAtisaMpannadakSAn / iSTAnehaH parigata dhanodbhAsibhUyiSTha sasyAM drakSyasyahat samavasaraNApAstadoSAmiva mAm // 8 // bhAvArtha-tyAMnI jamIna zrI tapagaNanA AcAryanA pavitra vihArathI utpanna thaelI pavana lahararI pazaelI, phala, patra ane kusuma yukta vRkSovALI ane puSkaLa dhAnyavALI hoI zrI jInezvaranA samavasaraNathI hara gayA che doSa jenA evI pRthvI jevI lAgaze. 89 namrIbhUtApratipadamaho lummindaiH palAnAM . khaNe yoSA iva dhanavatAM santi kmraakdlyH| snigdhacchAyai madhuraphaladalai maNDapairgostanInAM gaihaigrAmA iva sumanasA tatra kAntAvanAntA // 10 //
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvArtha-senAnAM AbharaNenA bhArathI vAMkI vaLelI dhanikonI strIo jevI phalenA bhArathI namra banelI (nIcI vaLelI) tyAM kadalIo che ane zItala chAyA, madhura phaLa tathA drAkSanA ghaNAja maMDapa vALA tyAM suMdara bane che. 90 udyAnAnAM nagaramabhitaH saMtati rbhAti nAnA vRkSa lakSa vividhasumanaH saMpitAnAM latAnAm / krIDadampatyucitrakadalImandirai balakAnAM mehaiH krIDAbhavanasarasIdIrghikAvApikAbhiH // 12 // bhAvArtha-nagaranI cAre tarapha vividha prakAranAM phaLa, kula latAvALA udyAne AvelAM che temAM keLa gRhamAM daMpatIe kaThA kare che. te udyAnamAM vAva ane nAnAM sarevaro che. 92 potA npotAniva jalanidheH kukSinikSiptanAnA vastustomAMzcatura bhavitA pazyataste vilmbH| jAgrajaitradhvanaparigatAjaGgamadraGgatulyApazyannetAn bhavati janaH ko'tra vikSiptacetAH // 13 // bhAvArtha-vividha prakAranI vastuone samUha bharyo che jemAM evA samudranI sapATI para paDelA jahAjone jotAM tane ghaNA samaya thaI jaze. pharapharatI dhvajAovALA DolAyamAna DuMgara jevA e vahANene jaIne kAnuM citta calAyamAna na thAya? 93
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ durgobhargojj balavapurirhot kandharazcandrazAlA dambhAtsaudhaccha diparupacito mauktikcchaatrshaalii| nAnA yantrapraharaNadharo yuddha sajjograzaH kSatrasyeSa zrayati mukhinAM dhairyamarvoddharasya // 14 // bhAvArtha-tyAM uMcA mInArAvALo eka kille che temAM vividha prakAranAM kSatrionAM yudhdhanAM zAstrI rAkhavAmAM udai che. 84 gopI nAmnaH kimiha saraso varNayAmo mahatvaM yat kSIrAbdheH kalayati kalAM mathyamAnasya no cet / Aste kukSau kimiha nihitau meruradyApi kiM vA vIcikSobho mathanajanitatrAsato'trAgatasya // 9 // bhAvArtha-ahIM gopI nAmanuM eka sarovara che. tenuM te huM zuM varNana karUM ? (avarNanIya che). te maMthanakAlanA mahAsAgara jevuM bhAse che athavA jANe maMthananA trAsathI mahAsAgara ahI bhAgI AvyuM na hoya! ema jaNAya che. 95 nIlAcchAyAm kvacidaviralairnAgavallIdalodhaiH zubhracchAyaM kacanakumumaivistRta vikriyAya / piGgaH caGgairatipariNitaiH kutraciccaikSudaNDai nAvaNa puramidamiti dyotate sarvadApi // 9 //
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ * bhAvArtha:- A zahera kayAreka nAgaravelanA patranA samUhathI lIluM dekhAya che, ane kayAMka vecavAne mATe AvelA kulanA samAhArathI bra dekhAya che. pI zelaDIonA samUhathI kayAMka pILuM dekhAya che. A zahera Akhe divasa prakAzamAna lAge che. 96 potottIrNAmbudhiparataThodrAbino vastundAndrakasaMkhyAtum ka iha gaNanA kovido'pi kSameta / iSTa mAtuM kaiva....raja svarNa mANikyapuA ngubhAne mAruNatararucIMzcAvarAna vidrumANAm // 9 // bhAvArtha-samudranA kinArA para utpanna thatI vastuo je vahANamAMthI utare che tene gaNavA karyo vidvAna pazu zaktizALI thaI zake? ane enuM, mANika, tathA atizaya rAtAM vimene koNa mApI zake? ha7 rUpyasvarNaprakaraghaTanaprotyitaiSTaGkavAlA . grbhodbhuutprtirvshtaistaartaaraissttkaar| nAtra kApi prabhavitumalAM duSTadaurgatyabhUta pUtaH kSaudre iyupajavidhau mantrasAraSTakAraH // 98 // bhAvArtha-(te zaheranI samRddhinuM varNana karatAM kavi jaNAve che ke, TaMkazALamAM senA tathA rUpAne TIpavAthI thatA avAjathI tyAM dAridyarUpo bhUta kayAMya prabhAva pI zakate.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ nadhIThuM matalakha ke te zaheranI TaMkazALamAM eTaluM badhu sAnuM rUpa TIpAtuM hatu` ke garIbI jevI vastu jaNAvIja nahAtI. tasya dvArAGgaNabhuvi bhavAn sthairyamAlambya pazyansAkSAddevAnivanRjanupo drakSyasi zrAddhalokAn istyAtAnayayatAna sAnidhdhArtha+.........) vyarthAn zrotum rasikahRdayAzIghramATIkamAnAn // 103 // bhAvArtha:--te upAzrayanA dvArAgaNamAM sAkSAt deva samAna zrAvakAnuM tane dana thaze. kAI hastipara beThA haze, koi rathamAM haze, jyAre keAI jaladdIthI AvajA karatA heze. 103 (A parathI te samayanA zrAvakeAnA vaibhava tathA dhama zILatAnu sArUM digdarzana thAya che.) madhye siMhAsanamanupamaM tasya zakrAsanAbhaM cetazcetatsukhayati satAM hRdyapadyAnukAraM / sAlaMkAraM sughaTitamahAsaMdhibandhasuvarNa svacchacchAyaM sulalitacatuH pAdasaMpannazobham // 106 // bhAvA:-te upAzrayanI madhyamAM eka suMdara IMdrAsana samAna si'hrAsana che. suMdara kAvyanI jema te satpurUSane hRdayAna dakArI che. te alaMkAravALuM, sudghati, ane suMdara vaDavALuM tathA cAra pAyAvALu che 106
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa rajuM suratanI prAcInatA nAmavidhAna A etihAsika prasaMge suratane saMskRtamAM sUryapura kahela che. apabhraMza sUrajapura paNa kahe che. "surata e nAmanA saMbaMdhamAM ghaNuM hakIkato maLe che jemAMnI be mukhya che. rAMderanA navAbe suraja nAmanI upa patnI (2khAta) rAkhI hatI jenI yAdagIrImAM A zahera vasAvavAmAM AvyuM-pachI "surajamAMthI "surata". A eka hakIkataH have bIjI hakIkata-turkastAnanA sulatAna tApI kinAre rahetA hatA e sulatAnanI begamanuM nAma suratA hatuM. A AdhAre paNa AzaheranuM nAma surata thayuM hAya. aitihAsika sAdhanathI bhUla nAma karyuM haze te siddha thaI zakatuM nathI. I. sa. 990mAM aNahIlavADanA rAjAnuM lazkara lADavA saradAra para caDhI gayuM te vakhate sUryapura rahIne gayuM hatuM ema neMdhAyeluM che. te uparathI A zahera suryapura nAme pracalita hatuM. e. bI. renala lakhe che ke-13mI sadInI zarUAta sudhI surata nAnA gAmaDAthI vadhAre moTuM nahotuM" I. sa. 1205mAM suratanuM astitva hatuM. muslIma tavArIkha lakhanArAo jaNAve che ke-mahamada zAhabuddIna pAdazAhane sarakAra, rAjA bhImadevane harAvyA bAda I. . 1205 (gAza)mAM rAMdera ane surata sudhI gaye hate."
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ -: sUlavatanI:jema muMbaInA mUlavatanIo mAchIe hatA tema surata, nadInA kinAre hevAne lIdhe tenA vastImAMnI eka kema tarIke mAchIe kharA. temaja A pradeza phaladrupa hevAnA kAraNe khetI karanArAmAM dubalAo mukhya hatA. Aje paNa surata temaja te jIllAmAMnI khetInI jamIne teonA kabajAmAM che. Aje dezAIo, jene vagere jeo jamInadAra thayA che teonI jamInanA mUla mAlIke dubalAo hatA. samaya palaTAvAnA kAraNe teo potAnI jamIne vecI Aje majura banyA che e nirvivAda che. suratanA etihAsika prasaMge I. sa. 1347mahamada taghalakha nAmane hindustAnane gAMDa pAdazAha i. sa. 1325 thI 1351 sudhI rAja karI gaye. tenA vakhatamAM gujarAtamAM eka meTe baLave jAge, te vakhate gujarAtamAM aMdhera cAlI rahyuM hatuM e baLavA vakhate taghalakha pAdazAhe surata zahera lUMTI levAnI rajA ApI surata laTIne navasArI rahIne te devagaDha upara caDhAI karavAne cAlyA. I. sa. 1373-tApInA kinAre dilhInA pAdazAha pIrAja zAhe mane kilo baMdhAvyuM.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 I. sa. 1391-gujarAtanA sukhA jhurakhAne peAtAnA meTA mAherakhAnane rAMdera ane suratanA navAkha karAvI mAlyA te vakhate paNa muttamAM jhAjhI vastI naheAtI. --:pannaramI sadImAM: (gepIe cepItalAva ane pIparU vasAvyuM che) i. sa. 1498thI1512-i.sa. 1498mAM pahelavahelA hindu stAnamAM yuropanA porTugIjha DhAkA AvyA; teo krIkaTamAM utaryAM hatA. tyAMthI teo surata AvyA ane 1512mAM teoe surata khALI mukayu. I. sa. 1530mAM porTugIjhoe bIjI vAra caDhAI karI pharI suratane mAnyuM. I. sa. 1531mAM suratane trIjI vAra khALI zakyuM. I. sa. 1573 tA. 19mI jAnevArIe akabare surata lIdhuM. tA. 6ThThI mArce akabara bAdazAhanA tyAM vAvaTA uDayA. akabare killedAra nImyA. suratanI sakhAgIrI khatIjajJAnane soMpI tathA killAnA uparI khIjAne banAvI amara Arthe gayA. I. sa. 1608 aMgrejo pahelavahelA suratamAM AvyA. te -
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra te vakhate akakhanA putra jahAMgIra (salIma) rAjya karatA hatA. I. sa. 1609 mAM murunA putra bahAdurakhAna surata para thatI AvyA. eja arasAmAM nIjhAma sarakAranA daulatAbAdanA hAkema malIka amare gujarAta upara caDha I karI, surata lUMTayuM. I. sa. 1611 prIragIonA paga vacce ane pahela vahelI ahI' kADhI nAMkhI. i. sa. 1612 tA. 11mI jAnevArIe gujarAtanA sumAe kAThI sthApavA devA mATe aMgrejo sAthe karAra karyAM. I. sa. 1615 DrIraMgIe caDhI AvyA. I. sa. 1616 mAM valaDhAe AvyA. I. sa. 1617 mAM tene vepAranA kA maLyA. I. sa. 1631 mAM suratamAM bhAre duSTAla paDacA trAsamAM trAsa e nyAye vaLI marakI cAlI. I. sa. 1957 zAhajahAM mAMdA paDayA tenA chekarAo mAMDAmAMDe laDayA. zAhajahAMnA maraNubAda Ara gajeba gAdIe AnyA te dharmAM dhajhanunI hatA teNe suratane makakAnA daravAjo" e IlkAba ApIne dharmajhanuna vadhAryuM jethI surata jagajAhera thayuM.
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 I. sa. 1959 hiMdu musalamAna vacce bhAre laDAI thaI. vANIyA tathA nANAvaTI upara trAsa vartAvAce.. I. sa. 1664 zivAjIe traNa divasa suratamAM luMTa calAvI, eka karADa rUpIyA lai te pune gayA. i. sa. 1670-71-74-75 zivAjIe luTa cAlu rAkhI. I. sa. 1681 zaheranA kaiTa maLyAgye. i. sa. 1684 marakI phUTI nIkaLI. be varSa cAlI. rAjanA traNase maraNa thatA hatA. I. sa. 1987 zivAjI hiMdune luMTI dakSiNanA hiMdumAM paisA vadhu catA ane auragokha eja rIte lu'TI musalamAne ne vaheM'catA. bIcArUM surata ! aMgrejo paNa kaMTALI gayA ane mu ane mukhya mathaka karI beThA. I. sa. 1719 esTanTa nAmanI traNa osTrIana -panI suratamAM vepAra karavA mAvI. I. sa. 1720 AlamapanAra koTa. navAba hAiDhara kulIkhAnanAM vakhatamAM (1717-19)mAM khoMdhAvA mAMDIza. sane 1720mAM tahuyArakhAnanA vakhatamAM apAI rahyo. I. sa. 1721 esTrIyana zahenazAhe kapanI cAra rada * jethI kaMpanI pAchI gaI. I. sa. 1729 tApInadImAM bhAre rela caDhI AvI,
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ I. sa. 1736 kaMpanInA dalAla jagannAtha lAladAsa dabAyA. I. sa. 174ra nAsara surata upara caDhI AvyuM. I. sa. 1747 mAM teoe moTI madada karI ane salAha kAra banyA. I. sa. 1759 4thI mArce aMgrejo killAnA dhaNI thayA. te vakhate suratanI vastI 10 lAkha mANasanI hatI. nImabara nAmane paradezI lakhe che ke sAta lAkhanI hatI. - I. sa. 1782 daTaMdara vAvAjheDuM thayuM. zaheranA aDadhAM makAne tUTI gayAM. I. sa. 1790 pharI duSkAla paDaze. lekIne ghaNe trAsa thaze. I. sa. 1792 hindu susalamAna vacce tephAna thayuM, ane suratane saLagAvavAmAM AvyuM. I. sa. 1800 tA. 13 mIe navAbI rAja khatama thayuM ane aMgrejI amala dAkhala thayo. jemAM nagara zeTha lakhamIdAsanI tathA bhaNazAlInI peDhIe mukhya hatI. I. sa. 1810 bAdhAna gAmamAM abdula rahemAna nAmane musalamAna ImAma mahedInuM nAma dhAraNa karI dunIAnA rAjyane dAvo karavA nIkaLe. aMgreja sarakAre tenI sAthe laDAi karI. I. sa. 1812-13 duSkAla tathA moMghavArI !
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ B I. sa. 1817 pezvAnA mAMDala vadhanA sAthe mAMDhavI ApavAnI aThavaNa karI jethI caDhAI karIne tene tAbe karyAM. I. sa. 1822 rUstamapurAmAM mArTI Aga lAgI. Akhu parU khalI gayuM. tarata bhAre rela AvI. e 29 itaaAtaranI relanA nAme eLakhAya e slamAM jAna mAlanI mATI kharAbI thaI. I. sa. 1825 valaMdA tathA skrecAe kAThI madha kIdhI. i. sa. 1837 mATI rela AvI, mATI Aga lAgI. I. sa. 1838 mAMDavI hakadAra nahi hAvAthI khAlasA karyuM." I. sa. 1844 mIThAnA TekSanI sAme hullaDa thayuM i. sa. 1847 porTugIjhoe kAThI madha kIdhI. I. sa. 1852 suratamAM myunisipAlITI sthapAI. I. sa. 1864 suratamAM reve nakhAi ane muMkhA sAthe vahevAra cAlu thayA. i. pra. 1868 maiTu sUrya grahaNu thayu', I. sa. 1872 uMTI TuTIyAnA upadrava thayA. I. sa. 1878 lAinsa TekSa sAme mahAjananA nAme huDatAla paDI. I. sa. 1883 bhAre rela AvI. I. sa. 1893 bhAre agni prakopa thaye. (suratanA vadhu itihAsa mATe juo na gadya, sukha terasanI hukIkata)(suratanA itihAsa, gujarAta sarva sa'graha vagere.)
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ surata zaheranI prAcInatAnA saMbaMdhamAM jainetarAmatra dhanasIMga ThAkarasIMga ThAkorane lekha atre raju karavAmAM Ave che surata zahera keTaluM prAcIna che? tene viSe keTalIka daMtakathAo. e zahera keIe vasAvyuM hatuM? [lekhaka:-zrI dhanasIMga ThAkarasIMga ThAkora] (muMbaI samAcAra, tA. ra7-6-36 mAMthI) ItIhAsIka lekhe uparathI surata eka prAcIna 1000 varasa uparanuM purANuM zahera jaNAya che. ane e zahera kayAre vasyuM, ane koNe vasAvyuM te viSe kaMI cokkasa hakIkata itIhAsamAM maLI AvatI nathI. suratanA kavI narmadAzaMkare narmagadyamAM suratane ItIhAsa lakhyA che, temAM surata zahera amadAvAdanA bAdazAhanA vakhatamAM IsvIsana 1521 eTale 415 varasa upara surata zahera nAme prasiddha thayuM che. ane te agAu mAchIvADa hatuM. tenuM nAma rAmajanI surajanAM nAma uparathI surata rAkhavAmAM AvyuM che ema lakhyuM che. te te viSe nIcenA be ItIhAsIka lekha lakhyA che. te be lekhe paikI kaye lekha khAre che te viSe koI gujarAtane itIhAsa jANanArA sAkSaro khulAso karaze te, suratanI prAcInatA viSe ajavALuM paDavAno saMbhava che.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratImAonAka jemAM surata, 9naka sIrI (1) surata eka prAcIna zahera che te vize maherabAna phArbasa sAhebanuM lakheluM rAsamALA nAmanuM pustaka bhAga 1-2 tathA mI. edalajI barajorajI paTele lakhelI suratanI tavArIkha nAmanuM pustaka tyA surata gujarAtamitranA ane 1923nAM sAlanAM chapAyalA hIrakamahatsava aMkamAM zrIyuta mohanabhAI harIbhAI desAIe lakheluM surata zaheranuM saMkSipta varNana tathA zeTha hIrAcaMda khubacaMda jaina pustaka sIrIjha caitya parIpATI nAmanuM pustaka jemAM suratanA jaina derAsarAmAM devanI pratImAonI pratiSThA karAvI che, te pratImA para lekho lakhyA che tene tyA bIjA itIhAsano AdhAra laI suratanI prAcInatA viSe nIcale lekha lakhyo che. maherabAna phArbasa sAhebe lakhelA rAsamALA nAmanA pustakanAM AdhAre rAsamALAnA pAnA 73mAM lakhyA mujaba dasamI sadImAM gujarAtanA mahArAjA muLarAjanA vakhatamAM muLarAja tathA tenA pATavIkuMvara cAmuMDA lATa dezanA rAjA bAra5 para caDhAI karelI te vakhate temanuM sainya suryapura ane bhUgukaccha hAlanuM surata ane bharUca e be zahe vacce rahI gayelAnuM lakhyuM che. tyArathI itIhAsamAM suratanuM nAma jaNAya che. [IsvIsana 97.] rAsamALAnA pAnA 293mAM aNahIlapura rAjyanuM avalokanamAM maherabAna phArbasa sAhebe lakhyuM che ke gujarAtanA rAjAnA svAdhInamAM samudra kinAre jagyAo hatI temAM staMbhanatIrtha (khaMbhAta) bhRgukaccha (bharUca)
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryapara te surata haze ema lakhyuM che. tethI jaNAya che ke selaMkIvaMzanAM gujarAtanAM chellA mahArAja kumArapALA vakhata sudhI surata suryapura nA hatuMvaLI rAsamALAnA pAnA 347mAM maherabAna phArbasa sAheba lakhe che ke chata pAmelA musalamAnee rAjadhAnInuM zahera aNahIlapura khaMbhAta bharUca ane surata baMdara tathA sIddharAjanA vaMzanA tAbAmAM ja pradeza hatuM tene ghaNe bhAga potAnA svAdhInamAM karI lIdhe hete eTale prathama musalamAnoe gujarAta jItI lIdhuM hatuM. sasamALA bhAga 2 nA pAnAM 350mAM maherabAna phArbasa sAheba lakhe che ke dIlIno bAdazAha mahamada taghalakha IsavIsana 1325 mAM dilInI gAdIe hatA. teNe surata tathA khabhAta baMdaro luTayAnuM lakhyuM che. te parathI mAlama paDe che ke surata zahera te vakhate AbAda ane meTuM zahera haze teja laTeluM jaNAya che. IsvIsana 1351mAM dalInI gAdIpara jazA taghalakha bAdazAha hatA teNe surata zaheranA rakSaNa sArU IsvIsana 137mAM tApI kAMThe nAno kIle baMdhAvyo hate. te parathI jaNAya che ke IsvIsana 1373mAM surata zahera meluM ane AbAda haze te ja tenA rakSaNa sArU teNe kIle baMdhAvyA haze. eTale IsavIsana 1373mAM paNa surata hatuM. IsvIsana 1205 mAM dIllInA bAdazAha zAhabudInanA saradAra kutubudIna aNahIlavADanAM rAjA bhImadevane harAvyA
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ pachI zarIra ane mukti ahI AvelAnuM jaNAya che eTaleM IvIna 21 mAM paNa su hatuM. jaina lekhe surata jaina parIpATI nAmanA pustakamAM jaina derAsaramAM devanI pratimAnI pratISThA karAvelI muratIo che tenA para pratISThA karAvyAnAM lekha lakhyA che te nIce mujaba che -- surata nANAvaTa tALAvALAnI paLamAM zrImaMdhara svAmInA deharAsaramAM zrI pArzvanAthanI muratInI saMvata 1215 mAM mAgha vaThThI ane zukravAre pratISThA karAvelI che. vaLI eja derAsaramAM saMvata 121panA akhADa suda 9ne somavAranA roja zrIpArzvanAthanI bIjI pratImAnI pratISThA karAvelI che, A ane lekhe upasthI mAluma paDe che ke cha77 varasa para suratanI hastI hatI tApInadInA ovArI gaMThApAlaka zrI AdIzvarajInAM jaina dehazaramAM zrI pAzvanAthanI pratImAnI saMvata 1333mAMpratISThA karAvelI che tathA surata nANAvaTa nagarazeThanI paLamAM zrIgeDIpArzvanAthanA derAsaramAM zrI pArzvanAthanI muratI para saMvata 132ne lekha che, eTaleM 659 varasa pa2 suratanI hastI hatI. - surata zaheramAM AvelA zrIcIMtAmaNI pArzvanAthanA deharAsaramAM zrI anaMtanAthanI mustI para saMvata 1405ne lekha
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. tyAM eja dezasaramAM zrI kuMthunAthajInI pratImA para saMvata 149ne lekha che. eTale 587 varasa para paNa suratanI hastI hatI. surata nANAvaTa hanumAnanI poLamAM zrI ajItanAthanA harAsaramAM zrI nemInAthanI pratImA upara saMvata 1475ne lekha che. tyAM eja deharAsaramAM bIjI AdInAthanI pratImA upara saMvata 1464ne lekha che te parathI jaNAya che ke 217 vazya para paNa sustanI hastI hatI. surata nagaranI zeThanI piLamAM zrIgoDapArzvanAthanA dezazaramAM zrIvamalanAthanI pratImA upara saMvata 153ne lekha che. temAM suryapura lakhyuM che. te parathI 453 varasa para paNa suratanI hastI hatI. 1000 varasa paranuM zahera uparanAM itIhAsIka lekho parathI mAlama paDe che ke surata 1000 varasa uparanuM purANuM zahera che. kayA var ane koNe vasAvyuM tene kaMi AdhAra itIhAsamAM maLate nathI paNa eTaluM te cokkasa che ke te 1000 varasa upara purANuM zahera che. daMtakathAo suratanAM kavI zrI narmadAzaMkare potAnA racelA narmagadyamAM pAnAM 270mAM surata viSe lakhyuM che ke surata-mAchIvADA tApI kAMThe hatuM. emAM mAchI ane khAravA loka rahetA hatA
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ ema lakhyuM che eTale surata nAmanuM zahera AgaLa hatuM ja nahi agara suryapura nAmanuM zahera AgaLa hatuMja nahi. ene e artha thAya che. pAnA 277mAM suratanI kataMkathA nara (1) lakhI che ke suraja rAmajanInA nAma uparathI gepIe zahera vasAvyuM ane zaheranuM nAma rAmajanI surajanA nAma uparathI surata rAkhavAmAM AvyuM ane te sane 1521mAM eTale 415 varasa upara surata zahera nAme. surata prasIddha thayuM. daMtakathA naMba2 (2)mAM lakhyuM che ke rAMderanA koI jamInadArathI suraja nAmanI chokarInuM peTa vadhavAthI te bAIne tenA sagAoe mAchIvADamAM rAkhI ane tyAM tene gopI nAmano chokaro thaye. te chokaro moTo thayA pachI teNe rojagAra karI surata zaheranI vastI vadhArI te uparathI zaheranuM nAma surata rAkhyuM daMtakathA (3)mAM lakhyuM che ke surepanAM konasTenaTanepala zaheranAM bAdazAhe pote eka suratA karIne rAmajanI hatI. tene rAkhI hatI. tenA para bAdazAhanI khaphA marajI thavAthI tene kADhI mukI hatI. te suratA rAmajanone eja zaheranA rUmI nAmanA dAgara rAkhI tenI khabara bAdazAhane paDa. vAthI ane jaNAne dezanIkAla karyA tethI rUmIsedAgara suratA rAmajanIne sAthe laI mAlamIlakatanA vahANe bharI surata tarapha AvyA ane mukAma karI vepAra karyo tethI
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratanI vRtI vadhI. tenI khabara aparAzAdanA bAdazAhane paDavAthI te kAMtAba Ape te dIvasathI suratA rAsanInA. nAma uparathI surata surata nAme prasiddha thayuM. daMtakathA (4) mAM lakhe che ke kAmarejanA rAjAnI suraja vADI nAmanI vADI hatI te parathI suratanuM nAma surata paDayuM pAMcamI (5) daMtakathAmAM ema lakhe che ke je rUmakhAMne suratane kIle bAMge teNe pitAnI koI pyArInA nAma uparathI zaheranuM nAma surata kema nahI pADayuM hoya ema lakhyuM che. uparanI daMtakathA vAMcI jatAM mAlama paDe che ke te daMtakathA eka bIjAne maLatI AvatI nathI. dareka daMtakathAmAM judI judI hakIkata lakhI che. te kaI daMtakathAnA AdhAre suratanuM nAma surata paDayuM te nakkI thaI zakatuM nathI paNa mArA dhAravA pramANe suratanuM prAcIna nAma suryapura hatu ane te amadAvAdanA bAdazAhanAM tAbAmAM AvyA pachI suryapuramAM vepAra jigAra vadhavAthI zahera AbAda thaI moTuM thayuM. zaheranuM nAma suryapura bAdazAhane vAstavika nahI lAgavAthI tenuM nAma suryapurane badale surata rAkhavAnuM jaNAya che. uparanI be ItihAsIka hakIkatamAM kaI ItIhAsIka hakIkata kharI ane mAnavA lAyaka jaNAya che te viSe vIdvAna va khulANa karaze enI cA aNuM chuM
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ - prakaraNa 3. -suratane jaina ItihAsa- - A pustakane mukhya viSaya suratamAM kayA kayA AvyA nA AvAgamana, tathA mukhya mukhya puNya smaraNe A khavAno che. - hIrasaubhAgyanA kartAe jaNAvyuM che ke saMvata 1921mAM zrI vijayadAnasUri vargI thatAM zrI hIravijayasUri tapagacchanA nAyaka thayA te pahelAM pATaNamAM rAja amala karatA paThANu yavanazerakhAM (ahamadazA bIjAnA vakhatamAM pATaNane subedAra)nA sacIva samaratha bhaNazAlIe gacchane mahotsava , surata ane pachI vaDalI jatAM saMvata 1921mAM zrI vijayadAnasUri vage saMcaya. (jaina sAhityane ItihAsa pAnuM 538). 1 gurUpujAnI siddhi saMvata 1949mAM zrI hIravijayasUrIzvarajI zrI zatru jayanI yAtrAe gayA, tyAM suratane saMgha eka thA have, abajI bhaNazAlIe 1800 mahethI sUrijInI aMgapUjA, karI. (jaina sAhityane itihAsa pAnuM papara) prAcInakAlamAM paNa gurUpUjA thatI hatI te A dRSTAMta tI zila che. tane karI. cAlIe
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurUpraveza mahatsava jIsaikhyasUri -AcArya kharataragacamAM thayelA janacaMdrasUrinA ziSya tathA jInabhakitasUrinA gurU hatA. temane janma vikrama saMvata 1739mAM, dIkSA 1751mAM, sUripada 1763mAM, ane svargamana 1780mAM: A AcAryo jyAre suratamAM praveza karyo hato tyAre tyAMnA rahIza cepaDAgotranA pArekha svAmIdAse agIyAra hajAra rUpIbA kharacIne karyo hate. AjanA kAlamAM gurUpraveza mahotsava sAmAnya rIte thAya che temAM keIpaNa rIte Azcarya pAmavAnuM nathI kAraNa ke A prathA prAcIna pracalita che. (bIjI jagyAe padane mahatsava lakhe che.) suratamAM camatkArI zrI pArzvanAthajInI adabhuta pratimAM suratanA pIpurAmAM devasuragacchanA prAcIna zrI dharmanAthajInA maMdiramAM, nIce bhayarAmAM ati camatkArI pratimAjI che, je suratamaMDana, surajamaMDana agara sUryapuramaMDana tarIke mazahura che. te pratimAjI saMprati mahArAjanA bharAvelA kahevAya che. A pratimA sanmukha rAjasAgaramunie zAMtidAsa zeThane mATe ciMtAmaNa maMtranI ArAdhanA karI hatI. jenuM varNana nIce mujaba che. te zAMtidAsa zeThanA vaMzajo surata temaja amadAvAdamAM vase che jenI vaMzAvalI A sAthe ApI che. ciMtAmaNa maMtranI sAdhanA suratamAM suratamaMDana pArzva
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ repa nAthajInA derAsaramAM thaI hatI. zrI pArzvanAthajInI te mUrti hAla tyAMja guphAmAM (yAmAM) vidyamAna che ane te aticamatkArI che ane te pratimA saMprati mahArAjAe bharAvelI kahevAya che. jenAsamAlA pA pa. ciMtAmaNI maMtranI sAdhanA jenA mATe thatI hatI te suratanA zAMtidAsa zeTha hatA. jenA karma yoga balavAna che te bIjA mATenuM nimIta paNa pote laI jAya che. tevI rIte amadAvAdanA zAMtidAsa zeThe te maMtranI sAdhanAnuM phala laI gayA jyAre suratanA zAMtidAsa ke je zAMtidAsa maNiyAnA nAme prakhyAta hatA te kaMI na pAmyA. ciMtAmaNa maMtranI sthApanA pachI A maMtranI sAdhanA sadhAvI koNe? te rAsamAMthI je te spaSTa thatuM nathI. paraMtu temAM memasAgara ane atisAgaranuM te vakhate comAsuM hatuM ema jaNAve che. sAmAnya kathA pramANe rAjasAgara munie te maMtranI sAdhanA karAvI hatI ane tethI ja temane chevaTe sUripada apAvavuM ane pitAnuM trANa cheDe aMze paNa sArI rIte vALavuM e nizcaya zeka karIne pALe hate. zeTha sarUpacaMda mulacaMda tA. 12mI juna sane 1882 mukAma surata kAyastha mahAle.
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ najI tArAcaMda zeTha zAMtidAsa. lakSmI da T krU-tesIMga / sadanasIMga lAbhusaMga 1 1 uttamacaMda kaivalavahu mANekacaMda hemaza kezarIsI ga / ajaMrAlasIMga dIpaca`dazA I mulacaDha { dIvAlIena sarUpa devacaMda | jasakAravahu mesTImena I / gulAba bIjadAra maNIdAra mATImena mAnada nemaca da hIsakreATa uddeza | jIvakAravahu ja veravahu zIvakAravahu | saLacaMda ] 1 ' ena amarataena pAvatIbena jIvaNacaMda uttamacaMda uttamalAla zIvadAra dIvAlI caMcala /
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ caraNa karyuM. suratamAM sAhitya pravRtti suratamAM cAelA graMthA ane rAsA saMvata 1974 suratamAM munisuMdara kRta adhyAtma kalpadruma pa2 palatA nAmanI TIkA racAI: tathA saMparkamAlA rAsa. 19 ,, 36 365 . 1676 prazastI IDaranA bhaDAranI pratanI 1676 poSa sudi 13nA divase suratamAM, prasiddha zAMtithadra gazuinA ziSya ratnacaMdra gaNie samyaktva ratna prakAza nAmanA graMtha ramyA. 3689 sUryapura caitya paripATI-karyAM vinayavijayajI sattarise sAlezvaraI surata rahI cAmAsa, tavana racyuM maialpamati, AtastrajJAna prakAza zrIvijayadeva surI dapATe zrIvijayaprabhasUri zrIkrIti vijraya vAcaka tA, vinaya vijaya rasapUra. 1716 suratamAM zrI vinaya vijayajI upAdhyAye comAsu karyuM. 1722 suratamAM zrIyazeAvijayajI upAkhyAye cAmAsu karyuM. pratikramaNa hatuubhata agIcyAra aMganI saya zrIupAdhyAI suratamAM racI, temaja suraja maMDana zrIpArzvanAtha stana
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ surata comAsuM rahI, vAcaka ja karaje, yuga yuga muni vaMdu, vastra, maMgalakeTe. 1728 rAMderamAM neminAtha bAra mAsa stavana grI vinaya vijayajIe racyuM. 1729 rAMderamAM puNya prakAzanA stavananI racanA thaI. 173ra anirUddha haraNa- kartA jayasAgara 1738 bhagavatI sUtranI sajhAya racanA, zrI zrIpA larAjAne rAsa, zrIvinayavijayajIe racavA zarU karyo. gAthA 750 thaI. apUrNa rahyo. saMvata 1743mAM teo DabhoImAM vargavAsa * pAmyA. pAchaLathI zrIyazavijyajI upAdhyAye - te rAsa puro karyo. saMvata 1751 A sudi 10.jinavijaye guNAvalI rAsa racyo. saMvata sattara ekAvana varase. vijyAdazamIe surata baMdaramAM rAsa racce e, sahAyasiddhacaka kahe jinavijaya muni dhanyAsI, sattAvIsame hAle uMbara, beThI pAsa pasAI, dhari hari maMgala mAlaze. * 1758 sAmAyika deSa sajajhAya- katAM kahAnajI-- 1777 vIrajina paMca kayANuka azAha zuri. 5. : - , rAma vijaye 2eN. , 1774 zrI jJAnavimalasarijha mAgazara suda
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5. sayadapare azokacaMdra tathA hiNI rAsa ra . pratala khAI che. 1781 covIzI. kartA nitya lAbha1782 sadevaMta sAvalIMgA rAsa , 1793 surata cetya paripATI lAdhAzAha. mAgazara vada 10 - - 1797 guNavarmA rAsa apADazudi 2 ru jJAnasAgara 179 dhanAzAlibhadrarAsa zrAvaNa zudi 10 kartA jinavijaya vacharAja zAsaka satyasAgara ka 1802 saMvata 1802 varSe Aze suda dvAdazI dine zrIravivAre zrIsurati baMdare, zrIsarya. maMDaNa pArzva prAsAda iti zreya zreNaya zrI tyAdazaM pustakaM dugdhA tAdaza likhitamayA yadi zuddha mathuddhanA maya doSo na diyate. , 1877 sehamakula paTTAvalI rAsa dIpavijaya kavi. ka 1890 citra suda pratipadAvAdagurA. zrIsuryapura maLe la. pu. tena ratnana AtmA arthe , 1896 nA varase kArataka sudi 11ne vAra zani la. khImacaMda vidyamAna jayacaMdajI thi prAsAdAta lakhe che. zrI surata maLe savA arthevA pApagArAya zrIlaMkAga gepIpurA maLe AThame mAse lakhyuM che.
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ A rivAya aneka , aneka zasAo 2thAyA che. asaMkhyAta prate lakhANa che. je junI pratAnI prazastIo bahAra pADavAmAM Ave te ItihAsa upara ane prakAza paDaze. prakaraNa paNuM. - aneka tIrtho ane zaheromAM surate bharAvelAM zrIjinabiMbo. nAmAvalI, zrIgIranAra tIrthamAM saMprati rAjAnI TuMkamAM raMgamaMDapamAM zrI vimalanAthajInI mUrti 48 iMcanI che. jemAM nIce pramANe lekha che. cuta 1609 mahA zuda 2 zukra suratavAsI zrI zrImAlI jJAtiya zrI bhAI khetAbhAI jJagNa kuTuMba yuvenuM aivimalanAhya biMbaMkArita pratiSThita vRttapAgaccha zrIratnasiMhasUribhiH (zrI gIranAtha tIrthane itihAsa pA. pa3) - jesalamera zrI caMdraprabhu svAmimaMdira) lekha naM. 2353. - saMvata 1534 varSe vai. va. 10 suratavAsi prAgvATa vya. dharmAtmA rAjIta vaNavIra bhaNacharI nAmanA suta mahAkena kuTuMbayunena zrI sumatibiMba kAH prata thA lakSmI sAgarasUribhika
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ ma saMvata 7 varSe zAke 156 pravartAne phAguna mAse zukalapakSe sasamA tithaisuryavAsare zImalAtiya vizAzrIkhA bhAya kapurA suta viMra zrI samAna zreyANa zrI AdinAtha birita. - Dabhoi (zrI zAmaLA pArzvanAtha maMdira saMvata 1chaka varSe poSa vada 6 zukra tapAgacchAdhirAja zrI hiravijayasUri pAduke suratI baMdIra vAstavya ezivAla jJAtiya zAstA bhAyA zrI AI surata devakaraNa bhagina sAkaraNa bharyA-
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 prakaraNa 6 kAlanA bhaMga thaelA jina co. - mIrajhA sAmenI masadanI kabara pattharanI sane 1540mAM khudAvaMda khAna jeNe suratane kile bALe have teNe baMdhAvI hatI ane aMdara masajIda-zAhaporanA zrAvakane luMTI jaIne te sarasAmAnathI bAMdhelI che. zaMderamAM paNa masacha jaina maMdirone luMTIne bAMdhavAmAM AvI hatI. AganA bhoga thayelA jina zai. suratamAM aneka ane AganI Aphata AvI hatI. jemAM be jina cene nAza thayA hate. khapATIA cakalAmAM je upAzraya Avela che jenA sAthe pArzvanAthanuM maMdira hatuM jene nAza thayo che. gopIpurAnI navI dharmazAlA ja mohanalAlajInA upAzraya tarIke oLakhAya che) tenI sAthe paNa maMdira hatuM, jene AgamAM nAza thayela che Aga luMTa vagerenA lega aneka maMdire thayA chatAM Aje aneka maMdirothI zahera suzobhita che. (vA surata citya paripATI)
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 7 - suratamAM munionAM cAturmAsa saMvata 1787 zrI lakSamIsAgarasUrie mAruM kIdhuM. saMvata satara satyAgIe varase, surajapura comAsore saMgha sakala sebhAgI gurUnI bhakita kare ullAse-da bahu tapa japa upadhAna vahe tema mAlAropaNa kiyAre zrAvaka lAbha lIe bahu INIparI guNarayaNe je bharI Ara-7 saMvata 1788 vijyAdazamIe pramAdasAgara upAdhyAyane teDAvI AcArya padavI ApI ane kalyANasAgarasUri nAma sthApyuMsaMvata sattara aThAsIe varase re, | vijaya dazamI divase manahara pramAdasAgara uvajhajhAyane raMge re, teyAthIjIe ati utsagere-12 moDhe e tapagaca7ne tArare, tane zuM purNa niradhAra niravahane tame niraticAra, ' pAlane nirmala paMcAcA2-17 vAsa lai kara use kIdhAra, bIjIe AcArIja pada dIdhara, zrI kalyANasAgarasUri thANUM nAma, siddhAbhAve manavAMchitakAmare-18 saMvata 1780mAM kSamAvijayajI gaNIe cAturmAsa kIdhI. bheTI dharma jiNuMda supAsa thI surata maMDaNa pAsa,
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI saMghane adhika uri saMvata ghasI rahyA comAsa. saMvata 1780mAM jiyavijayagaNIe suratamAM mAruM karyuM. bhacathI munisuta namI suratapere saranavAre saMghasakala sanmukha sadA gAjate gAjate Ave 2. 5 ati moTe ADaMbare pAsara padharAve re, lavArI kare gahulI, motIDe vadhAve re. 6 bheTa pAsa dharama sadA, kara Agama graMtha abhyAsa re taNI anumati rahyAM, saMvata eMsIe mAsuM ra7 - suratamAM pATaNa zaheranA kacarA kIkA nAmanA suzrAvaka AvI vasyA hatA. temaNe potAnI lakSamIne upayoga yAtrA karavAno zrIdevacaMdrajIne pitAne bhAva jaNAvyuM ane koI sArA paMDita purUSane potAnI sAthe AvavA vinati karI tethI gurUe puMjakumArane laI javA kahyuM. (uttamavijayajI je saMsArIpaNAmAM hatA.) pATaNa zaheranA vANIA, kacarA kIkA nAma, AvI suratamAM rahyA, suMdara jehanuM dhAma 1 puNya prAkRta jera thaye, lahI kSemAtara ga; mana cite salo karUM, lakSamIne saMga-2 tyAM saMghane viSezAvazyaka vAMcI saMbhaLAvyuM. pachI gurU ziSya premApura AvI tyAM comAsuM karyuM. ahiMthI surata AvyA. ahiM zrI vijayadayAri birAjatA hatA. ahIM surata maMDaNa zrI pArzvanAtha, zrI dharmanAtha, zrI saMbhAvanAtha
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha, mI aSabhadeva, zrI mahAvIra prabhu, zrI ajI. tanAtha Adine vaMdanA karI, naMdIzvaradvIpane mahotsava karyo. Ada gurane Adeza laI pAdarA gayA. kacarA kAkAnA zrI siddhAcalajInA saMghamAM gayA. pAchA pharatA bhaTTArakazrIe uttamavijayajIne surata mokalavA vinaMti karI. surata AvatAM sAmaiyuM thayuM, emaNe pannavaNA sUtra vAMcyuM. bIjuM comAsuM paNa rahyA. upadhAna, savAmivatsatyAdi thayAM. uttama vijayanA suratamAM ghaNuM comAsA thayAM hatAM. teo saMvata 1827mAM kAla dharma pAmyA hatA- saMvata 1813-14 mAM zrI padyavijayajIe suratamAM mAsuM karyuM. tArAcaMda saMghavIe upadhAna vahevarAvyA. saMvata 1849mAM pharI teo surata padhAryA-premacaMdalavajI saMghavIe moTuM sAmaiyuM karyuM. pannavaNA sUtra purUM karI mahAbhASyanI teoe vyAkhyA karI. upadhAne vahevarAvyA. hadayasama dIvAnane DIjInI yAtrArthe saMgha nIkaLe temAM paNa teo zrI jeDAyA. saMvata sattara satyAsIe varase, sUrajapura comAse re, saMgha sakala sebhAgI gurUnI, bhakti kare ullAse 6 bahu ta5 japa upadhAna vahe tima, mAlA ropaNa kirI Are, -- bahu lAbha lIe zrAvaka INipare, guNa rayaNe je bharI A 7 bhakti kare zrI bhagavAnajInI, bhAva bhale ANI re, caraNa kamala gurUnA nita vaMde, dhana e sukRta kamANIre 8
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 surati sahira, manehara maMdIra, zrAvaka ati suvicArI re, zrIjIne comAsuM rAkhI, kIratI sabala vadhArI che. bahu guNavaMtA gurU guNa rAgI, dhana jananInA jAyAre, eka mane seve sa6 gurUnA, caraNa kamala sukha dAyA 10 sukha samAdhimAM rahI mAsuM, lAbha ghaNe tihAM dIdho | zrI lakSmI sAgarasUri nirvANa rAsa. katAM-lakSamI sAgarasUrinA ziSya sumativijayanA ziSya rAma vijaya upAdhyAye rAjaparAmAM e. mAsAM surata taNA, sad vaya lIna re bhakti bahuvidha sAcave, guNe karI AdhIre zAMti nAme tihAM rahe, huMvArI dhanavaMta ati udAra putra nahi teNe karI, ,, pUche gurUne dhArare A paNa ema kahe- sAMbhalo , citAmaNa je maMtra khaTamAsa che sAdhanA che te ama pAse yaMtra bAra hajAra jApe kare , vaLI chatrIsa hajAra pAMca prakAra upara cale, , ehane ati vistAra dhUpa dIpa bala bakule Ahuti khaTamAsa re dharaNa rAya padmAvatI , tehanI pure Aza madIkhAnuM bhaLAvIo , jemajema joIe tehare ama AzA che Apaje , ehamAM nahi saMdeha. (vadhu rAsAo-prAcIna tIrthamAlA saMgraha, aitihA-- sika rAsa saMgraha bhA. 4, jaina rAsa mAlAmAMthI jevA.)
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 prakaraNa karyuM. suratanA jaina aitihAsika prasaMge. saMvata 1763 jina sAgari azAha zudi 11 surata biMda2 vAstavya copaDA gAtrIya pAriSa zAmadAna ekAdaza rUpakavyathena pada mahotsavaMta -AcAryapadavI ApI. [, 1856 zrIjinacaMdrasuri jeTha zudi 3nA divase svarge gayA. , jeTha zudi 15 zrI jinaharSasUri. zrI surata biMdare zrI saMghatana sUripada zrIjinaharSasUribhi nAma vihita tadA tamina nagare zrI saMgha citya pratiSThA karAyatA. 1936 zrI ratnasAgarajInuM comAsuM hatuM. teozrInA netRtva nIce nemubhAInI vADImAM samavasaraNanI racanA thaI. pAchalathI nANAvaTamAM ArasanuM samavasaraNa thayuM. ka 1945 zeTha dharamacaMda udayacaMda taraphathI zrI siddhA- ' caLajIne cha "pI" pAbate saMva tathA zrI kesarI Ajano paga rIte saMgha zrI mohanalAlajI mahArAja sAthe nIkaLe. strI purUSa maLI saMkhyA 1440 lagabhaga. sAdhusAdhvI 150.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvata 1946 zrI AtmArAmajI mahArAjanuM Agamana. (zrImad vijayAnaMdasUrIzvarajI) 1950 jena bhejanazALAnI sthApanA. 1951 jazakeranI dharmazAlA tathA derAsarajI, metI sukhIAnI dharmazAlA tathA derAsarajI, geDI jInA derAsarajI tathA bhaNazAlInI dharmazAlA. 156 zrIsUryamaMDana pArzvanAtha prabhunI pharI pratiSThA mohanalAlajI mahArAje karAvI. jIvaNacaMda dharamacaMda tathA bAlubhAI mUlacaMda-A zrAddhavae bhagavAna padharAvyA. katAragAmanA derAsarane pharI jirNoddhAra thaze. zrI mohanalAlajI mahArAjanA netRtva nIce rUpacaMda lallubhAIe mUlanAyakane besADayA. saMvata 1957 AcArya zrI vijayasiddhisUrIzvarajIne paMnyAsa padasamarpaNa. te prasaMge zeTha nagInacaMda jhaveracaMda taraphathI eka lAkhane satyaya. apUrva mahotsava. 1961 AcArya zrI vijayanItisUrIzvarajIne paMnyAsapa dArpaNa. jhaveracaMdanI AgevAnI. paMcatIrthanI racanA. apUrva mahotsava 1992 zrI mohanalAlajI jJAnabhaMDAra zA. nagInacaMda kaparade baMdhAvyo. mohanalAlajI pAThazAlAnI thA5nA.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja AcArya siddhisUrijIne paMnyAsapudra mahotsava, bhAvavijayajI, paM, caturavijayajI, siddhisUrijI, sa', 1957 eka lAkhanA sadvyaya.
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja 1963 AcArya mahArAjazrI AnaMdasAgarasUrIjInA , netRtva nIce zaherayAtrA. (prathama Agamana) cha 164 AcArya mahArAjazrI AnaMdasAgarasUrIjInA netRtva nIce zrI aMtarIkSajIne saMgha zeTha abhecaMda sarUpacaMda kADha. # 174 vaizAkha zudi 10 AcArya mahArAja zrIAnaMda sAgarasUrIzvarajIne AcArya padanuM samarpaNa. pAMtrIsa hajArane sadvyaya. AcAryapada pradAna karanAra AcArya mahArAja zrImavijaya kamalasUrIzvarajI (mulacaMdamahArAjanA samudAyanA) hatA. merU parvatAdi tIrtha racanA, ujANuM, vagere utsave thayA hatA. lAlana, zivajI vagerenA dharmadrohanA jhaghaDAnI patAvaTa. ka 175 zrIjena AnaMda pustakAlayanI sthApanA. AcAryapadanI yAdagIrImAM chaThThI ane sAtamI AgamavAcanA. che 1976 AcArya zrImadda sAgarAnaMdasUrIzvarajInA netRtva nIce zeTha jIvaNucaMda navalacaMdane cha "rI" pALate zrIsiddhAcalajIne saMgha nIkaLe. che 1981 AcArya mahArAja zrImadda vijyakamala surIzvarajI,
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ ,, re zrImad vijayadAnasUrIzvarajI, zrImad vijayalabdhisUrIzvarajI vagerenAM cAturmAMsa: zrIvijayakamalasUri prAcIna pustakAhAraka kuMDa, jaina sahAyaka phaMDa e e kuMDanI sthApanA. 1986 AcAryamahArAja zrImad sAgarAnaMdasUrIzvarajInI padharAmaNI. dezivarati dharmAMrASaka samAja tathA yagamensa jaina seAsAyaTInAM saMmelanA, navapadma ArAdhana, zaherayAtrA vagere thayAM hatAM.
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ aitihAsIka saMmelano mATe AcArya ANuMdasAgarasUrijInA praveza maheAtsavanuM draSya sa, 1985 saMcayakAra kepTana tarIke.
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 makaraNa 9muM -suratanA dAnavIrAnI nAmAvalI ane savata . 1950 pachInI sakhAvatA. (ogaNIsamI sadInA jaina kuTu --nagarazeTha, bhaNazAlI, kalAzrIpata, udecaMda-icchAca'da, nemAvAMdA, DAhyAbhAI vakIla vagere lakSAdhipatio tarIke oLakhatA hatA). zeTha meAtIzA amIcaM--zrIsiddhAcalajI tIrtha upara aDha Laka vyavyaya tathA sAhasa karI, pUrNa utsAha thI TuMka baMdhAvanAra, mukharjImAM bhAyakhalAmAM deharAsara, kATamAM deharAsara, agAzImAM deharAsara, lAlabAga upAzraya, dhama zAlAvigere kha dhAvanAra zeTha premacaMda rAyacaMda--(jAhera sakhAvatAnI zarUAta karanAra), emaNe gepIpurAmAM mATI dharmazAlA baMdhAvI. gopIpurAmAM temaja puirAmAM kanyAzAlA kADhI te banne khAtAM temanA pitAnA nAme (rAyaca'da dIpacaMda dharma zAlA-rAyacaMdra dIpaca'Dha kanyAzAlA) eLakhAya che. temaja jIvanamAM lAkhanI sakhAvata karanAra dAnavIra. suratanA nagInA- zeTha nagInacaMda jhaveraca'da--nagInacaMda insTITayuTanA sthApaka zeTha nagInacaMdra kapuracaMda--jIvadayA |'Da, pAlItANAmAM makAna,
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ *R dharmazAlA, mAhunaDhAlajI jJAnabha'DAra A tamAmanA utpAdaka. zeTha nagInacaMda ma'bhAI--zeTha nagInacaMdra mathubhAi jaina sAhityAhAraka phaMDa, zeTha nagInacaMda madhubhAI jaina ArAgya bhuvana lAInsa emanA smaraNarUpe che. A e khArUM zeTha nagInacaMdra ghelAbhAI zeTha nagInabhAI ghelAbhAI jaina hAiskulanA saMsthApaka zeTha dharamacaMdna udeca Dha sadhavI--zeTha dharamacaM uddeca'da jaina ejyukezana krUDa, zeTha dharamacaMda udecaMda jirNoddhAra 'DanA utpAdaka: teoe zrIsiddhAcalajInA tathA zrI kesarIAjInA ema e sauMgha kADhayA. bhAyaNI tIthamAM zrImallInAthajI bhagavAnane hIrAnA mugaTa paherAyaiA samA~, zeTha devacaMda lAlabhAi--zeTha devacaMda lalAbhAI jaina pustakAdvArakA pheDa, devacaMda lAlabhAi jaina dharma zAlA. A e khAtAM temanI yAdagIrI che. = zeTha ghelAbhAI lAlabhA--zeTha ghelAbhAI lAlabhAI kezarakharAsa kuMDanA utpAdaka. zeTha nemacaMdra melApaca~~emanI yAdagIrI. zrI anatanAthajInuM maMdira, vADInA upAzraya, ratnasAgarajI sIlaskulanuM makAna,
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ TET 1 TET T ! zeTha kulacaMda kalAnacaMdanI lAinsanA derAza2mAMnI mUrti,
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ to 5) o p eee ne evo 00000er ooooooo nakaootee' . nw me ' Ara e 9, " * 00,000 *ue enous e* ) 0 000 Ii 990: 99). ) - 0000' 00008 00( jI 'kaha000e* i. S.ODO ra00 che ? o * * *os soooooooo .eeeee 7000000000000000E :- 9 Aas happ a "oooooooooooo zeTha talakacaMda mANekacaMda mAstaranA derAsaramAM che. zrI siddhacakra yaMtra ha000000000000000000000004 000000000000 ooooooooooo kaooLa) 0 Joes hakIkaose 9 0R) li0o 00006) 07047000 of J03000 chayooooooooo ) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0000ooooooooooooooooooooooo..00 tha000 0 000000etone sooooooo A000000000000000009 )99ook 000000000 0000 0 000000000 beeooooooooof 6 Oboe alo00
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeTha khImaca melApara premanuM smaraNa upAzraya ane dharmazAlA. maTha kulaca'da kalyANaca'de--emanAM smaNA-lAinsamAM dezasara, lAinsamAM vArSika sAdharmika vAtsalya, zrIzAMtinAthajInA dezasamAM ratnajaDita mugaTa rUpIA pacIsa hajArane, upara madiranI sthApanA. zeTha bhurIAbhAI jIvaNacaM--emaNe potAnA pitAjInA smarNA jIvananivAsa dharmazAlA aMdhAvI che tathA mAtuzrInA smarNArthe pAnasaramAM TAvara aMdhAvyu che. zeTha talakacaMda mANekaca'da-smaraNeA-jainamaMdira pAlItANA, lAyabrerI, vidyAthI one Arthika sahAya, atithi satkAra. zeTha maganalAla dhanajIbhAi sagarAmapurAmAM davAkhAnuM ughADanAra. zeThanemacaMda nAthAbhAi----smaraNA-derAsara, dharmazAlA(sTezana) ane pAzuAlAkhanI paracuraNu sakhAvata. zeTha malukacaMda--emaNe navApurAmAM upAzraya badhAnce che. zeTha bAlubhAI amaracaMda----smaraNA vacA jJAnabha'DAra tathA pAThazAlA
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ za. bA. zeTha hIrAcaMda motIcaMda-jayakArajJAna udyoga zAlAnA sthApaka, zeTha bhurAbhAI navalacaMda-navalacaMda hemacaMda davAkhAnAnA sthApaka zeTha bhAIdAsa nemI zrI zItalanAthajInuM maMdira baMdhAvanAra, - tathA zItalavADanA samarpaka DAhI DezI-zrI zAMtinAthajInuM maMdira baMdhAvanAra. lakSamI DezI-zrImanamehana pArzvanAthajInuM maMdira baMdhAvanAra zeTha jhaveracaMda pratApacaMda saMghavI-zeTha pratApacaMde zrIsiddhA calajIne saMgha vahANumAM kahADa tathA zeTha jhaveracaMde muMbAI-vAlakezvara mAM zrIjinamaMdira baMdhAvyuM. zeTha gulAbacaMda rAyacaMda-skolarazIpa phaMDa ane sahAyaka phaMDanA sthApaka. zeTha amIcaMda khuzAlacaMda--sahAyakaphaMDa emanA smarNArthe ughADavAmAM AvyuM. " zaTha nagInacaMda phulacaMda ustAda-emaNe muMbAImAM mahA vIra svAmInuM derAsara baMdhAvyuM che. zeTha abhecaMda sarUpacaMda saMghavI-zrIaMtarIkSa tIrthane che "rI pALate aMdha kADhanAra saMvata 1964 zeTha uttamacaMda mAnacaMda-emaNe sAgaragacchane upAzraya pharIthI baMdhAvyo.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ SEPLhara bITa 45 JuTapad1 DharaI/1dagI 9/13 | gADI pArzvanAthajInuM derAsara suratanA AgalA navAba huM sAhebanA vakhatanA jANItA DAhyAbhAIlAlabhAIbhAIzAjIvALA che che. taraphathI baMdhAvavAmAM AveluM che. A derAsaramAM jema ke che pATaNanA paMcAsarA pArzvanAthanA derAmAM vanarAja cAvaDAnI Si ke mUrti che. tema tenA baMdhAvanAra DAhyAbhAI sAhebanI manuSya je e AkAranI Abehuba mUrti che.
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeTha navalabena vakhAravAlAzrojainatatvamASa pAThazAlA mATe makAna arpanAra suvata 1987. zeTha rUpacaMda lallubhAi--dhama zAlA; strIo mATe upAzraya tathA katAragAmamAM vArSika sAmika vAtsalya karanAra. zeTha kalA zrIpata--zrIaSTApadajInu` ma`dira adhAvanAra, zeTha jagAbhAI vIraca'--zrIzAMtinAthajInuM maMdira baMdhAvanAra. zeTha hIrAcaMda maMgaladAsajI--zrIpA nAthajInu madira adhAvanAra. zeTha madhubhAi talakaca'da--emanA suputrAe emanA nAmathI zrIsa bhavanAthajInuM maMdira madhAvyu che. zeTha jamanAdAsa lAlabhAi--vaDA cauTAmAMzrI kalyANa pA nAthajInu" madira aDadhAvanAra. zeTha mANekacaMda melApacaMda dIvAna.--zrI vaDA cATAmAM zrI gADIjI pArzvanAthajInu maMdira madhAvanAra, zeTha talakacaMda meAtIcaMdru kacarA-dhama zAlA,samavasaraNu vIzaheranI zeThe hIrAcaMda ratanacaMda sukhaDI--zrI mahAvIra svAmIjInAM maoNMdiranA trIza hajAranA kharce jirNoddhAra karAvanAra vADI dhAvanAra. zeTha khImacaMda kacarA zrI siddhAcalajImAM kiMmatanA hAra karAvanAra.
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka kalAcaM velAbhAI emanA samartha pAlItANAmAM kalayANa bhuvananI sthApanA thaI che. emanA putrae kAvI gaMdhArane saMgha kADhayA che ane zrI caMdra prabhujInA derAsarane jirNoddhAra karyo che. zeTha kalAcaMda navalacaMda-kalAcaMda navalacaMda jaina prAIjha pheDanA sthApaka. zeTha tArAcaMda saMghavI -zrIzaMkhezvara pArzvanAthajInuM maMdira baMdhAvanAra zeTha motIcaMda jhaveracaMda-pAlItANAmAM dharmazAlA tathA (matIkera) (sukhIA) derAsara baMdhAvanAra. zeTha kasturacaMda pratApacaMda-pAlItANAmAM dharmazAlA tathA derAsara baMdhAvanAra, zeTha jIvaNacaMda navalacaMda saMghavI-zrIsiddhakSetrane cha " pALA saMgha kahoThanAra. zeTha nagInabhAI kalANacaMda- muMbAI-agAzImAM dharmazAlA - baMdhAvanAra.. zeTha mANekacaMda mulacaMda-muMbaI-agAzImAM senITerIama baMdhAvanAra, zeTha maMchubhAI jIvaNacaMda-muMbAI-malADamAM senITarI ema baMdhAvanAra
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ zaTha bhAIcaMda talakacaMda-muMbAIlAlabAga dharmazAlA baMdhAvanAra. zeTha pAnAcaMda bhagubhAI-zItalavADI upAzraya, temAM jina dattasUri jJAnabhaMDAra baMdhAvanAra. zeTha maMchubhAI dIpacaMda jaina dharmazAlA baMdhAvanAra ane sahAyaka phaMDanA sthApaka. zeTha chaganalAla gIradharalAla-chAparIA zerImAM dharmazAla baMdhAvanAra. lAvI-pIpurAmAM derAsara baMdhAvanAra zeTha dhanalAla rUpAlAla-1850 dezAIpalamAM zrI suvidhi | nAthajInuM derAsara baMdhAvanAra bAI nemIkuvara-gelazerImAM zrI caMdraprabhujInuM derAsara baMdhAvanAra. zeTha bAlubhAIka lANacaMda-muMbaImAM zrIgeDIpArzvanAthajImAM paryuSaNAparvamAM pAraNAM emanA taraphathI thAya che. zeTha maganabhAI pratApacaMda gopIpurAmAM lAyabrerI ane sAhitya phaMDa ughADanAra zeTha jhaveracaMda rAyacaMda baMgaDIvAlA-poravADa jJAti mATe - sahAyaka phaMDa ughADanAra zeTha abhecaMda kasturacaMda-emaNe pitAnI putrI dhanagaurInA nAme muMgAMprANa pratye julama vagere aTakAvanArI maMDaLI sthApI che.
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeTha ghelAbhAI ratanacaMda- pAvara (mAlavA)mAM tharmazAlA baMdhAvI che. zeTha bhAIcaMda kalyANacaMda-senITerIama mATe phaMDanA utpAdaka zeTha bApubhAI sarUpacaMda-keLavaNI phaMDanA sthApaka zeTha saubhAgyacaMda dIpacaMda-thomAlI jJAti mATe keLavaNI phaMDanA sthApaka temanA smarNArthe eka lAkhane savyaya. zrI siddhAcalajImAM suratanA puNya saMsmaraNo zahera pAlItANuM zrI goDIjI pArzvanAthanuM deherUM- A daherAsara saMvata 1850mAM surata nivAsI bhaNazAlI hIrAcaMda dharmacaMdanA supatnI hemakuMvara zeThANIe potAnA rahevAnA makAnamAM ghara daherAsara baMdhAvyuM hatuM, paNa pAchalathI temaNe zrI saMghane seMvuM. pAlItANanA zrIsaze navuM baMdhAvI saMvata 1990nA jeTha suda 12nA divase AcArya mahArAja zrIvijayalabdhisUrIzvarajInA hAthe pratiSThA karAvI. zrI AdIzvaranuM yAne maLatI sukhIA, daherAsara tathA dharmazAlA saMvata 1948mAM caturvidha saMghane utaravAne eka dharmazALA baMdhAvAI che jemAM eka zikhara baMdha derAsara che. kula pratimA 14 che. dharmazAlAmAM kuve che.
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 49 zrI pArzvanAthajInuM yAne jazakuMvaranu daherU, surata nivAsI jazakuMvare savata 1949mAM dharmazAlA badhAvI tenA kapAunDamAM zikharamadha deharAsara karAvI pratiSThA karAvI che. kula pratimAjI 12 che. dharmazAlAmAM pANInA kuve che. dha zAlA zeTha meAtIzAnI dharmazAlA--zeThe mAtIcaMda amIca taraphathI bAMdhavAmAM AvI. mAtI sukhInI dharmazAlA--mAtI jhaveracaMda sukhIAnI vidhavA bAI mAtIe madhAvI, kalyANa bhuvana--zA. premacaMda kalyANuM? badhAvela che. sAta AraDAnI aMdara sAme DAhyAbhAinA AraDA rANIvAva-surata nivAsI bhukhaNudAsa zeThe yAtrIe ane janAvarA mATe badhAvI che. ceAtarA-satIvAvanI sAme e cAtarA mAtIzA zeThe madhAvyA che. parame-satIvAvanA eTalA upara mAtIzA zeThanI parakha che. taleTInA bhAthAnA cAtarA sAme hIrAmAInA kuMDa AgaLa zeTha talakaca'nI parakha che. DA--cchiAkuMDa saMvata 1981mAM suratavAlA zeTha icchAca de adhAvelA che. bhukhaNudAsanA kuMDa-zeTha bhukhaNudAse badhAgye che jemaNe rANIvAva paNa ma`dhAvI che.
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAmapalanuM daherUe derAsara traNa zikharanuM zeTha devacaMda kalyANacaMda suratavAlAe baMdhAvela che. zrI mahAvIra svAmIjInuM daherUM- A derAsara zrI zAMti nAthajInA daherA sAme uMcA parazAla upara mahAvIrajInA samavasaraNa maMgaLagaDhanuM saMvata 1789mAM suratavAlA semacaMda ka9yANacaMdanuM baMdhAveluM che. zrIsaMbhavanAthanuM daherUM-suratavAlA kezarIcaMda hirAnuM baMdhAveluM che. navA AdizvaranuM daheruM A daherU maMtrIzvara vastupALa tejapALanuM baMdhAveluM che. ane temAM suratavAlA tArAcaMda saMghavIe gayA saikAmAM prabhunI pratiSThA karAvI che. nAsikA khaMDananA kAraNe navIna pratimA lAvavAmAM AvelA hatA ane atre pratiSThAna karavAmAM AtmA che ? zeTha atIzAnI kamAtIzA zeThe kuMtAsarane khADe purAvI, taLIuM sarakhuM karI daI saMvata 1892mAM A TuMka baMdhAvI. saMvata 185. zeTha khImacaMda saMgha kADhI mAhA vadI nA divase zrI rASabhadevajInI pratiSThA karI. puMDarIka svAmI derAsara paNa A zekeja baMdhAvela che.
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ camukhajInuM daherU-motIzAnA TuMkamAM temanA mAmA pratApamala joItAe baMdhAvela che. pArzvanAthanuM daherUM-suratavAlA zeTha khuzAlacaMda tArAca de baMdhAvela che. premacaMda medInI TuMkamAM- zrIsahastraphaNuM pAzvanAthanuM daDe rUM-suratavAlA ratanacaMda jhaveracaMda dhue baMdhAvela che. saMvata 1860 zrIsahastraphaNu pArzvanAthanuM daherUM ra. suratavAlA jhaverI premacaMda ghuse ba dhAvela che. saMvata. 1860 zrIsahastrakuTatuM daheruM-pAMDanA daherA pAchala che. A daherU saMvata. 1860mAM suratavAlA khubacaMda mayA bhAI lAlacaMde baMdhAvyuM che. zrI zatruMjaya para suratavAlAe zrI AdinAthajI bhagavAnanI pAdukAjI sthApanA karI. vIra saMvata. 2262 vi. saM. 1792.
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ para prarara 10mu jaina aitihAsika vana (1) zrImAlI jJAtinI sevAo. kacarA kuTuMba pATaNathI Avela che. te taraphathI nANuAvaTamAM samavasaranuM derAMsara, dharmazAlA tathA vADI zeTha talakacaMndva mAtIca`de khadhAvela che. zrI ratnasAgarajI mahArAjanA samayamAM vADInA upAzrayamAM samavasaraNunI saphala racanA karavAmAM AvelI. te tyAM padhAvyuM. traNa thAyavAlA rAjendra surinI preraNAthI e samayasaraNu lAkaDAmAMthI pheravI ArasanuM karAvyuM ane tenI pratiSThA muni zrI meAhanalAlajI mahArAje saMvata. 1961mAM karAvI che. eja kuTuMbanA khImatha' mAtIcaMOM zrI siddhAcalajImAM vIsa hajAranI kiMmatanA sulanAyakajInA hIrAnA hAra karAvyeA hateA jenuM jhaverAta pAchalathI hAlanA mugaTamAM vAparavAmAM AvyuM che jethI e kuTuMbane vagara nakareM mugaTa paherAvavAnI chuTa peDhI taraphathI ApavAmAM AvI che. valI eja kuTuMbanI khAi lakSmI te mehanalAla mANekacaMdanI vidhavAe lagabhaga pacApa hajAranI paracuraNu sakhAvate karI che. mulacAMda gulAmaruM ? zrIsiddhAcalajInA saMgha vahANumAM kahADayA hatA pAMjarApAlamAM, nibhAva mATe daza hajAranI 1. sAbhAgyaca`da dIpaca'DhanI vidhavA khAI. ane plAna
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ weets amala zeTha mANekacaMda jhaveracaMdanA ghara derAzaranuM drazya kAyastha mahilA, gopIpurA
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarasvatIe potAnA dhaNanA samathe lagabhaga eka lAkha rUpIAne kharca karyo che jemAM mukhyatve jJAti mATe keLavaNI phaMDa karavAmAM Avela che. tArAcaMda saMghavI jemaNe zrIdharmanAthajInI pAchalanuM zrIzaMkhezvara pArzvanAthajInuM derAsara baMdhAvyuM te temaNe zrIsiddhAcalajIne saMgha kahAle che tyAMne udhAra (vijaLI paDayA pachI) thavAne hate. te navI dinAthajInI pratimA lAvyA hatA. e pratimAjI A tArAcaMda saMghavIe bharAvelI che. (2) mANekacaMda rUpacaMda bhaNazAlI peDhInuM nAma. temanA putro phelAbhAI dIpacaMda gabubhAI . kalyANacaMda karabhAI 2 | cunIbhAI DAkorabhAI kezarIcaMda amaracaMda | premacaMda gujarAta samAcAra che mANekacaMda motIcaMda jecaMda DaDIo je ghaDIALI kahADatA hatA pustake paNa teoe racyA hatA.
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 (3) suratamAM padavIpradAna prasage --- AcArya zrI mAnadasAgarasUrijIne zrI nItisUrijIne zrI siddhisUrijIne "" "" 29 ,, zrI harakhamunijIne zrI kumudasUrijIne zrI padmasUrijIne zrI mANikayasUrijIne '' "" (4) zrI zItalanAthajInA derAsaranA itihAsa. surata miMdara samAgatA statra sa. 1827 vaizAkha zukri dvAdazyAMAdi geAtrIya zAha nemiThThAmAMgaja bhAidAsa kArita: tribhumaprAsAda maMDana. zrI zItalanAtha, sahasrapheNupArzva, zrI gADIpA phekAzItyadhika zatabiMba pratiSThA kuMtava tastathA sa. 1828 vaizAkha zuddhi dvAdazyAMtatreva devagRhe zrI mahAvIraAdi dvAMzIti biMba pratiSThAM ku tisya tadAdeva gRha biMba nirmAMpaNa pratiSThA phreMca vidyApana saMgha, bhakti karUNAdI pATa trizata sahasrarUpakarmAMNI vyayabhutAnI, jinahu sUri. mA. 1856 (kharataragIya) kartA:lamakalyANuM, sthAne savata. (dhyamavazAnusiddhi) phAgaNa mAsa, AcArya pada sanyAsaSada. 99 ,, gaNIpada "" ',
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55 (5) sAmudAyika saMsthAo - keLavaNI vibhAga (1) zrI ratnasAgarajI jaina vidyAzAlA pIparA. . zrI ratnasAgarajI jaina benDiga hAusa che (2) zrI jene vidyArthI Azrama (3) zrI jaina vidyAzAlA (4) zrI mohanalAlajI jaina pAThazAlA (5) chAparI A zerI jene pAThazAlA (6) zrI siddhi vijaya jaina pAThazAlA (7) zrI navApurA jaina pAThazAlA. ( strI kelavaNa vibhAga (1) zrI jaina vanitA vizrAma (2) zrI jaina tatva bodha pAThazAlA sAhitya vibhAga (1) zrIvijayakamalasUrIzvarajI prAcIna pustakAraka phaMDa (2) zro AgAmeAdaya samiti (3) zrI jaina sAhitya phaMDa | vAMcanAlaya (1) zrI jena AnaMda pustakAlaya (2) zrI jinadattasUrI jJAna bhaMDAre (3) zrI mohanalAlajI jaina jJAna bhaMDAra (4) zrI hukama munIjJAna bhaMDAra
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) zrI devasura gaccha bhaMDAra (6) zrI sImaMdhara svAmI jJAna bhaMDAra (7) zrI manasura gaccha bhaMDAra (8) zrI vaDA cATA jJAna bhaMDAra (9) nemacaMda meLApacaMda upAzraya bhaMDAra (10) zrI ciMtAmaNajI jJAna bhaMDAra zrI je. citye zrI mahAvIrasvAmIjI, zrI kuMthunAthajI, zrI saMbhavanAthajI, zrI zAMtinAthajI, zrI dharmanAthajI, zrI AdIzvarajI, zrI AdIzvarajI, umaravADI, zrI manamohana pArzvanAthajI, zrI caMdraprabhujI, zrI ajitanAthajI, zrI neminAthajI, zrI zrI AdIzvarajI, zrI ajitanAthajI, zrI ciMtAmaNI pArzvanAthajI, zrI caMdraprabhujI, zrI vimalanAthajI, zrI suvidhinAthajI, zrI caMdraprabhujI, zrI vAsupUjya svAmIjI, zrI zAMtinAthajI, zrI zItaLanAthajI, zrI supArzvanAthajI, zrI AdIzvarajI, zrI goDI pArzvanAthajI, zrI AdIvarajI katAragAma zrI AdIzvarajI katAragAma. jaina upAzraye ane dharmazALA devasuragacchane upAzraya. acalagacchanA upAzraya. Anasuragacchane upAzraya.
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa7 savegI pAzraya. sAgaragacchano upAzraya. vaDAcATa munijane upAzraya. bairAMne upAzraya. sAvIjIno upAzraya. zrI pizAlagacchane upAzraya, zAhapura, meTA upAzraya, . navApurA, loDhI pozAlagacchane upAzraya navApurA, upAzraya haripurA, nA upAzraya haripurA, upAzraya lazerI, devasuragaccha upAzraya, chAparI AzerI, zrAvikA upAzraya chAparIAzerI, sAdhuone upAzraya chAparIA zerI, saMvegIno upAzraya-sagarAmapura, bairAMone upAzraya-sagarAmapurA. sAdharmika vAtsalya. zrI jaina bhejanazAlA. zrI jene sahAyaka phaMDa. jAhera jana sevApAMjarApela, jIvadayA phaMDa, muMgA prANI upara gujarAtuM ghAtakIpaNuM aTakAvanAra dhanyarI phaMDa vagere. vistAravAthI varNana jANavAnI IcchAvAlAe suratanI jenaDIrekaTarI tathA surata caitya paripATI A be aMze vAMcavA. (6) surata hIravihAra ane gurU pAdukA mUti gurUmadira vagere. hIravihAra-suratamAM sayadapurAmAM zrI caMdraprabhu svAmInA
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ derAsaramAM bahAranA makAnanI nIce bAMdhelI derI che jemAM jagaddagurU zrImadda hIravijayasUrijInI pAdukA che. (vadhu mATe juo hIravihArarAsAo) hIravihAra stava. sUrati nayara sohAmaNuM e, jihAM saMgha chaI suvicAra, jinagurU ANa zira idharaIe, samakita rAyaNa bhaMDAra te-10 zilaI thulabhadra jAIe, buddhiI abhayakumAra te libdhi gotama avataryo e, rUpaI nAgakumAra te-11 vAMcaka nemisAgara varUe, tehataNuI upadeza te hIravihAra maMDAvIue, saMghamani harSa vizeSa te-12 | (jena satya prakAza varSa 2 aM. 1 pA. 13) zrI AtmArAmanI mUrti-vaDecATe zrIgeDIjI pArzvanAthajInA maMdiramAM che. dAdA sAhebanuM maMdira-haripurA-svataMtra jinadattasUri ItyA dinI pAdukAo che. zrIjinadattasUrinI mUrti-pIpurAmAM zrI zItalanAthajInA derAsaramAM zrI pArzvanAthajInA gabhArAmAM suni mohanalAlajInI mUrti--katAragAmanA AdIzvarajI bhagavAnanA derAsaranA gabhArAnA mAthA upara. pIpurAnA aSTApadajInA derAsaramAM mati temaja pAdukA che. :
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ prae zrI siddhasenasmRti -gepIpurAmAM mAdIlIAmAM zrIzAMtinAthajInA derAsaramAM che. zrI vijayasenasUrinI pAdukAne pIpurAmAM mAlIklIgmAmAM zrI zAMtinAthajInA derAsaramAM che. mAlIklIAmAM zrI kukhalacaMdrajInI pAdukA-ze|pIpurAmAM zrIzAtinAthajInA derAsaramAM che. dharmanAthajInA derAsaramAM mUrtio che. zrI jinadattasUrinI pAdukA-zrIcaMdraprabhujInA dezasaramAM tathA rUpacaMda lallubhAInA upAzrayamAM che. zrI hukamamuninI pAdukA--geApIpurAnA upAzrayamAM che. zrI nIttivijayajInI pAdukA-ovArI kAMThe zrI AdIzvarajInA TruDezasaramAM che. kalikAla sarvajJa bhagavAn zrImad hemaca`drAcAryanuM citra na zAhapura zrI ciMtAmaNIjImAM jovAmAM Ave che. A sivAya aneka madirAmAM aneka pAdukAo che jenuM grAmya sa'zAdhana karavAmAM Ave te aneka munionA sa`khadhamAM purAtatva premIone ghaNuM jANavAnu` maLe. (7) traNa thAyavALA muni rAjendrasUri suratamAM savata 1936nA arasAmAM AvyA hatA. te samaye suratamAM sama vasaraNanI racanA thaI hatI. je racanA pAchaLathI nANAvaTanA zeTha talakacaMda mehatIcaH kacarA taraphthI padharAvavAmAM AvI -
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 * hatI. mularacanA lAkaDA para hatI. te racanA pheravIne ArasanI - banAvavA emaNe upadeza karyAM hatA ane e upadezathI Aje Arasanu` samavasaraNa astitva dharAve che. tapagacchanI samAcArI ane traNa thAyanI samAcArI vacce pharaka che ane tethI jyAre rAjendrasuri surata AvyA tyAre, temanA mukAmadaramyAna zAstrArthInI carcA panyAsa zrI caturavijayajI sAthe upaDI hatI paNa pariNAmamAM zAstrArtha thayeAja nahAtA je saMbaMdhamAM anyatra vizeSa chapAcela DAvAthI e prasaMga atra vistArathI lakhavA Avazyaka nathI. (8) kAzI (banArasa)nA gAdIpati naimicaMdrajInA gurU zrIpuya mAlaca'drajI yati savata 1978nA arasAmAM surata AvyA hatA. teo sUrya maMDana pArzvanAthajInA maMdiranI AjumAM AvelA lakSmIbAinA makAnamAM utarelA hatA. te kRti DAvA chatAM cAritravAna ane vidvAna hatA. pacAsa -varSa pahelAMnA ItihAsa jotAM dareka gacchanA sa'vata 1936 pahelAM suratamAM prAya: gacchAcAra, gaccha vyavasthAnuM "ora vizeSa hatuM. saMvata 1940 pachI te baMdha thayu che. Aje sAmudAyika upAzraye mastitva dharAve che temaja sa'vegI muninA cAturmAMsA thAya che. pa`SaNupamAM vArSi ka jamaNavArA thAya che.
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ " saMvata 1721 thI 1738mAM zIlavijayajIe suratanI yAtrA kIdhI che. temaNe nIce mujaba 1 suratanA maMdIrenuM varNana karyuM che. te navasArI surata maMDANa, citAmaNa saha jinabhANa, uMbaravADI charAulA, AdinAtha gAuM guNanI (111) jinadhamI vyavahArI bahu, sohe suratarU sarikhA sahu mahadhe rUDA-lIlAvaMta, dAna supAtre Ape saMta (112) vinayavaMta vArU gurUmukhI, saguNa sohe dinadina sukhI nyAye mele sabalI lAja, sAta khetra piSe ullAsa (113) tApI taTa sAgaranuM saMga, ketuka jahAja ghaNu ucharaMga dIpAMtaranI apUrva vAta, mevA motI va vikhyAta (114) artha-suratamAM zrIjinasUrya evA ciMtAmaNI pArzva nAtha che. uMbaravADImAM jIrAulA pArzvanAtha ane guNanIlA evA AdIzvara bhagavAna che temanA guNa gAUM chuM. ahiM jainadharma pALanAra vyavahArI loka kalpavRkSanI mAphaka ghaNu zebhe che. teo trAddhi samRddhie lIlAvAlA che ane saMta purUne supAtre dAna Ape che. vinayavALA ane sadaguNathI - zobhe che. te divase divase sukhI thAya che-sArI rIte sukhI che. teo lakSamI nyAyathI upArjana kare che. tApInA kInAre e samudrane saMgama che. ahIM ucharaMgavALA mane kAtukathI jovA lAyaka ghaNA jahAje rahe che. mevA metI taTasAgaranuM rata khetra che jemAM
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ ama jIthI vikhyAta evI dvipAntara vAte ahiMja male che. " zItavijayajI viracita saMvata 1721 thI 1738mAM jAtrA kIdhI che. | tIrthonI tIrthamAlA nakasI suratanA lAkaDakAma (nakasIvALuM) thI mazahura thayeluM ane camatkArI pratibhAvAlA zrI citAmaNa zAzvanAthajInA maMdira saMbaMdhamAM jenetara mitra zrI dineza narmadAzaMkara trivedIe taiyAra kareluM nibaMdha atre raju karIe chIe. suratanuM eka kalAmaMdira ciMtAmaNInuM derAsara (lekhaka-zrI dineza narmadAzaMkara trivedI) senITarI InsapekaTara, pItAMbara galI, sonA phaLIyA (pratApamAMthI) "Architectural style is perfect and complete in all parts when we first meet with it at Abu or Girnar from that point, it progresses towards greater richness." Sames Ferguson. kavivara ravIndranAtha TAgore eka prasaMge kahyuM hatuM: jyAM jyAM manuSya satyane AnaMda ane amRta rUpe anubhavyuM che tyAM tyAM te potAnI kAMIka nizAnI rAkhI gaye che. te nizAnI koI sthaLe mUrtinA rUpamAM ane koI sthaLe tInA rUpamAM mejuda che. je manuSya AvAM cihno na
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAdata te saMsAra ApaNane saMkIrNa lAgata." A zabdo manuSyanI kalAkRti sarajAvavAnI preraNAne ghaNI suMdara rIte vyakta kare che. kalAnA saundaryane jaDa aNInA sAndrayamAM samAvI devA mATe mAnavIne parizrama, buddhimattA ane agAya kahapanAzaktinI jarUra rahe che. jaina saMpradAyanI mAnyatA dharAvanAra kalArasika magajamAM paNa saundaryane amara karavA mATe, strI saundaryanI pRhAnI tRpti mATe, lalitakalA sarajAvavAnI evIja preraNA thaI. Abu zatruMjaya, vagere tIrtho ane surata, amadAvAda vagere zaheromAM jenee je derAsaro vagere banAvyAM che te AryonI zi95kalAne kimatI khajAne che. jene dhArmika draSTie derAsara, jinAlaya, apAsarA vagere banAvavAmAM khUba utsAha ane parizrama sevyAM che. temanI dhArmika bhAvanAe sthApatyanI svayaMkalezya ejanA sarajAvI che. e 2Apatya saMpUrNa ucca ane satata abhyAsa ane anubhavavALA kalAvikAsanA pariNAma rUpe hiMdamAM sthaLe sthaLe najare paDe che. AvuM eka kalAmaya derAsara suratamAM mIrajA svAmInA cakalAmAM AveluM che. e ciMtAmaNI pArzvanAthabhagavAnanA daherAne nAme prasiddha che. mIrajAsvAmInA cakalAthI vari yALI geTa jatAM jamaNI bAjue morajara svAmInI masIda.
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. khArIka najare jotAM enuM sthApatya jaina derAsaranu DhAya ema jaNAya che. aura'gajheba sa'vata 1700 nA arasAmAM gujarAtane sumA hatA te vakhate amadAvAdanA sarasapuramAM saMvat 1964mAM zAMtidAsa zeTha nAmanA jaine badhAveluM suMdara ane bhavya daherU' teADI naMkhAvI tyAM masIda karavAmAM AvI hatI eja arasAmAM A sthaLenuM jaina derA sara tUTIne masIda banI hAvAneA sabhava che. zAMtidAsa zeThe zAhajahAMne araja karyAMthI amadAvAdanuM herU nave. sarathI badhAvI ApavAne! hukama thayA hatA. A zAMtidAsa zeThanA vazajo Aje paNa amadAvAdanA nagarazeTha che. evI daMtakathA che ke suratanu' e dezasara tuTayA pachI pArzvanAthabhagavAnanI mUrti bhUgarbhamAM thaIne hAlamAM je sthaLe daherU che tyAM AvI paheAMcI ane vaDIpeAsALagacchanA eka jainanA svapna peAtAnA AgamanI khabara ApI. te parathI e gRhastha eka jaina tine maLyA. te vakhatanA jaina sAdhue taMtra vidyAmAM ghaNAja kuzala hatA. tethI te jaina sAdhue peAtAnI siddhivarDa vizAkanA be ja'tro, eka sApArI, ATha kADI ane eka kothaLI matrIne te bhakatane ApI ane AjJA karI ke, A kAthaLImAMthI dararAja hAtha nAMkhIne tAre derAsaranA AMdhakAmanA sarasAmAnanA ane majurInA kharca jeTalI maheArA kADhI levI, paNa kAthanI udhI vALavI nahi, jo Anu udU dhana thaze te
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ te viparIta pariNAma Avaze, meM kI desara bAMdhakAma zarU thayu ane lagatIza pUruM paNa ke sta tathA chata pakhAlAkaDAnA kotarakAma ane bAvana (para) tIthakI "jAmatorAnA kotarakAma para suvarNa raMga raMe paNa bace. eTalAmAM eka divase pralezanathI ke bhUlathI kothaLI uMdhI vALavAnI avaLI mati e jemane sUjhI pari sAme derAsaranuM te pachInuM raMgakAma baMdha rAkhavAno vakha Avye. A daMtakathA uparAMta vizoka jaMtra paranuM lakhANe tathA bIjI tavArIkha tapAsatAM jaNAya che ke pAdazAha gajhebanA vakhatamAM I. sa. 1701mAM vRddhisAgarajIsUri A derAsaramAM bhagavAnanI mUrti pratiSThApanA karI hatI. vRddhisAgarasUrinI pUrve sabhAgyaratnasUri vairAgyasAgarasUri, lakSamIsAgarasUri, zrI harSasUri ane mahimAsAgarasUri ema pAMca jena sAdhue thaI gayA hatA. hisAgarasurijInA vakhatamAM jena desaramAM je gArAne bhAge pratiSThAnAnI sAthe sAthe apAye hatuM temAM jarApaNa parivartana karavAnI dhArmika manAI che. ema karanAra aniSTa pariNAma bhegI bane che evI mAnyatA che. * saMvata 1756 caitra mudi 5 dine guruvAsare pAtasAha zrI gajene zrI. pU. vidyamAna dRddhisAgarasUri...AvuM lakhANa jaMtra para che.
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ A na derAsarane mULa vahivaTa vaDI pizALa ga7nA hananA hastaka hate. suratanA nagarazeTha narasiMhadAsanA vakhatamAM temanA hastaka hatuM. te pachI gulAbadAsa nagarazeThanA sagIrapaNAmAM ratanacaMda zeThanA hastaka ene vahivaTa gayA. te pachI dharamacaMda IcchAcaMdanA hastaka hatuM. ane hAlamAM AMcaLIyA gacchanA jaina gRhastha amaracaMda karamacaMdanA hastaka ene vahivaTa I. sa. 1918thI che. vaDI pizALa gacchanA 4-5 kuTuMboja hayAtImAM rahAM che. A gacchanA jaina sAdhuo taMtra vilAmAM niSNAta hovA uparAMta mAravADa taraphanA vatanI hovAthI svabhAve ahIMnA jaina sAdhuo karatAM jarA ugra prakRtinA hoya che. A deharAsaranA nibhAva kharca mATe zIlakamAM rokaDa rakama na rAkhatAM sthAvara milakata vasAvavAno rivAja cIvaTAithI dareka vahivaTadAra pALe che, eTaluM ja nahi paNa A deharAsara samasta jaina saMgha mATenuM hovA chatAM dareka vahivaTadAra suratanA nagarazeThanI salAha laIneja deharAsaranuM kAma karatA Ave che. sarvadhvaMsaka kALanA vahana sAthe gabhArAnI cAre tarapha pharato bAvana tIrthakaronI "bhamatImAMthI 28 bhAMgI gaI ane cAra chato (Ceiling) paranuM katarakAma paNa naSTaprAya thaI gayuM. tethI "hImAmA"nA nAmathI prakhyAta thayelA jaina grahastha I. sa. 1906-7mAM A derAsarane keTaloka bhAga rIpera karAvyuM. e kArya zuddha niSThAthI karavAmAM AvyuM paNa kalAnI daSTi na hovAthI lAkaDAnA
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ suMdara ane bArIka ketarakAmavALI chata ane bIjo lAkaDa. sAmAna pANInA mathe, pANI urka karavA jevA kAma mATe majurone vecI devAmAM Avyo. surA5na ke kalAkAra Aje e vastune lAkha rUpIAne mUle mUlavata. vaLI tIrthaMkaranI 24 bhamatI je hayAta rahI hatI te paranuM suvarNa raMgakAma jhAMkhuM paDatuM joIne hIrUmAmAe je raMga karAvyuM tethI hiMdanI prAcIna raMgakalAnI pIchI haMmezane mATe ApaNI AgaLathI dUra thaI. hajIye dhArmika mAnyatA je ADe na Avata te hAlamAM je kotarakAma hayAta ane kAyama rahyuM che te saghaLuM rIpera thaI jAta ane suratanuM kalAmaMdira kalAnuM smazAna banI jAta. paNa te pachInuM rIpera kAma baMdha rAkhavAmAM AvyuM ane hAlanA vahivaTadAre kalAnI pratibhAvALI be chatAne uparathI "beTa vaDe kAyama karI diIdhI che. bhaviSyamAM bane te staMbhana ane chatanA rakSaNa mATe kAcanA kesa' karAvI levAnI sUcanAne vahivaTadAra amala kare te sArUM. madhyayugIya jaina maMdIranuM vizeSa lakSaNa e che ke enA stara para nakazIkAma khUba ane bArIka hoya che. staMbhanA zirobhAgathI te cheka chevaTa sudhI latAnAM citra ane zirabhAga AMbaLAnA AkAra je ghATadAra ane vacce jarA kulele hoya tene kAMgarA hoya che. A derAsaranA stana
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAtara kAma paNa evuM ja che. temAM ya thakSiNa, AdipAle, buddhacaritra ane aneka kathAnA kathA prasaMge, cheDA ane hathiI sAthenI Teni svArI vagere kotarAyelAM che. ekI Tase jevathI e kAtara kAma upasIne ApaNI tarapha dhasI AvatuM hoya evo bhAsa thAya che. cItrone yathocita ghATa e cItrakAranI kuzala kArIgarIne ane saundarya-viSayaka ucca kalpanA dyotaka che. e cItromAM kRtrimatA nathI, anukaraNa sAthe amuka aMze svAbhAvIkatA (originality) paNa che. cItrakArone cItaratAM thAka caDhayAnAM cihno A cImAM nathI. dareka cItra jUtuM jemAM jeTaluM suMdara lAge che teTaluM ja suMdara svArI vagere sAmuhika drazyamAM paNa lAge che. kAraNa ke cItro para je kalAmaya pIchI ane kotaraNInuM kAma thayuM che te yathocita sthAne yathAcita pramANamAM ane yAcita svarUpamAM thayuM che. Aja saina nuM rahasya che. cInI kinArIomAM paNa kauzalya ochuM nathI. emAM suzobhIta velabuTTIo che. raMgamaMDapanA dakSiNa, pazcima (nainAtya) khuNAmAMnI eka velanI DijhAIna ghaNI ja AkarSaka ane suMdara hoya anukaraNIya che. raMganI janAmAM paNa cItro saphala che. sonerI raMga evI kuzalatAthI pUrA che ke Aja ekAo vItyA chatAM e raMga jeTa jhA paDa joItuM hatuM teTalo paDaye nathI. sta paranuM sonerI raMga kAma jhAMkhuM paDatuM joIne tene uThAva
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAvavA mATe tuM raMgAvavAnuM kAma hAlanA vahIvaTa AjathI 13-14 varSa para hAtha dharyuM hatuM. raMgasahamAMnA pUrva dizAnA dvAra pAsenA eka staMbha raMgavA mATe jayapura, pujA vagerethI cunaMdA raMganA kArIgaro rojanA rUA. chanA majurI bhAvathI bolAvyA hatA, ane eka staMbhanuM raMga kAma pUruM thatAM lagabhaga rU. 1100) kharca thayo hate. paNa bIje ja varasathI e thAMbhalAnuM raMgakAma jhAMkhuM paDavA mAMDayuM hovAthI vadhu kAma aTakAvI dIdhuM. Aje paNa vartamAna raMga kalAnA namUnA rUpa e staMbha tyAM ubhe che. ane tenI pAse ja prAcIna raMgakalAne staMbha tenI esa2tI ane AthamatI avasthAmAM paNa tene paDakAra ApatuM uo che. kalAkAra e baMnenuM sAmya Aje paNa karI zake tema che. kAtara kAmanI vadhu sAcavaNI mATe jhummaro kAyama rahevA daIne vIjaLInI battI dAkhala nahI karavAnuM kArya prazaMsanIya che. prAcIna kalAnA dhAmamAM jhummaromAMthI prati. biMbita thate ane caLAI Avate prakAza keTale AphlAdadAyI thatuM haze! dara mahInAnI suda pratipadAe AMgI pUjA vakhate A daherAnuM drazya darzanIya thaI paDe che. Azare cAra dAyakA para suratamAM A derAsaranuM sukhahanuM Model banAvI laMDananA myujhiyamamAM mokalavAmAM AvyuM hatuM. enI kiMmata rUA. 36000 thaI hatI. eka dAyakA para keTalAka yuropIyana derAsaranA gabhArAnI vaLI
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAthene lAkaDa katara kAma bhAga rU. 1 lAkhanI kiMmate laIne tenI jagAe ArasapahANa besADI ApavAnI mAMgaNuM paNa karI hatI. e vAta sara jemsa phargyusana jevA mArmika kalAttAnA zabdone sAcA sAbIta kare che ke hiMdamAM kAtara kAmanI kalA atyaMta ucca zikhare pahoMcI hatI. zila5 ratna" nAmanA prAcIna graMthamAM "vajalepa" nAmanA lIMpaNanI rIta lakhavAmAM AvI che. A lIMpaNanA raMga khanijamAMthI banAvatAM hatA. senerI raMga sonAnA varakhamAMthI banAvAte ane cIkAca mATe pADA tAjA cAmaDA para aneka saMskAra karavAthI thayela guMdara tenI sAthe meLavAte. jIte ane chata para evA valepanA lIMpaNavALAM citro cItarAtAM ane TakAu raMgathI te raMgAtA tyAre ja Ajadina sudhI tAjA ja jaNAya to tene uThAva rahete Avyo che. A derAsaranI kalAmaya pAMkha joIne ApaNe enA aprasiddha graMtha bhaMDAra tarapha jarA najara nAMkhIe A derAsara mAMnA aprasiddha graMtho mAgadhI bhASAmAM lakhAyelA che. eka graMtha zAlIvAhana zaka 1753nA kArtika suda 10ne che. bIje graMtha saMvata 1872nA vaizAkha vada 12ne lakhAya che. graMthanI kALI ane rAtI zAhI hajI tAjI ja jaNAya che. akSarA jhAMkhA paNa paDayA nathI. keTalAka graMpe taMtra zAsa ane kAmazAsanA che, jena sAdhue sAdhutva saMpUrNa aze pALavA chatAM sAMsArIka jJAna (Knowledge of Se
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ . . 1 xual Science) saMsarI ne paNa vI jAya evA prakAranA dharAvatA hatA, evA zrI kRSNalAla jhaverInA mata sAthe maLatA thavuM paDe che. jene matanAM ItihAsane tapAsatAM jaNAya che ke I. sa. 1497mAM bhANA nAmane eka sAdhu surata pAsenA gAmamAM thaI gayA ane teNe jaina dharmanI pratimA pUjAno niSedha karyo hate. I. sa. 1953mAM lavajI nAmanA suratanA eka dazA zrImALIe TUMDhIyA matane pracAra karyo. A rIte suratanA vAtAvaraNamAM janamatanA jAtajAtanA vicArato prasaMgopAta uThIne samAI jatA hovA joIe. tethI A aprasiddha graMtha bhaMDAramAM kone kene phALe haze te te koI purAtatva vidyAne jANakAra jyAre zedhaze tyAre ja jaNAze. atyAre te dArzanika kenTanA zabdomA saundaryanI bhAvanA samarI ja viramIe." That is beautiful which pleases (qualtity). wbich please all (quaulity), which please without interest an without a concept and pleases necessarily.
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ PO zrI vAsupujyasvAmInA derAzaranuM vana dAharaNa zrI vAsupU jya jiSNu ane, praNamu guNa abhirAma; jehane nAme sUpa je, sakala manAratha dhAma-1 tribhuvana va`dana pAtranA, vAsupUjya naMdanadeva; vaMdana bhAva sahita kare, tavana karUM. tuta kheva-2 Adijizuddha mayA karaza.e dezI pUNya prabhAvaka upanA, upravAla vaza prasidhdhe re; zamA zAraga zetruMjayataNeA, yantaramA uddhAra taikriyA 2-1 dhana dhana zrIjinazAzane,-mAMkaNI. navalakha ma'divAnane cheADAvI jaza taslR vaze surata khaMdare vasatAM kAraja khemarAja megharAjanA, jhaverazA vyavahArI re; sa sutapunya pavitra jayA, ratanaca'da sukhakArI re-3 ekadA gurU mukhe sAMbhaLI, vAsupUjya sabaMdha re; rAhINI carItrane dhArIne, haSaeN thayA punya aMdha 2-4 dhana vAsupUjya mahArAjanA, nipajAvu ahu mAgyA ana kharacIne, bhumikA suSa gasa Thapa raLiyAmaNA karaNi muti gubhAya teje jhamaDhaLe garbhAvAsA dravya kharacyu mATe mane jinamaMdira subha kAja re dhruva vimAne samA dekhI turakhyA sadha samAja 27 dhana __ lIyA re; siA 2-2 prasAde ; alhAda 25 ana kAra 3 nivAra ?-ddhana
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ caMdra para ujavala kAMtI, mAkhaNa dala "rAve purava dezathI AvISA zilAvaTa mana bhAvya - 8 dhana paMca sutara sitAra bhAganI paDimAnanI bhAva 2 - karaNa caraNa sItarI pAmavA ja jazuvI - pana mAna pramANe biMba te zavijanane sukha dAI re, rU saMpUrNa mati te thaI, ratanazA harakha vadhAI -10 dhana kumAra yAne caMdA devI vAsupUjaya paTarAgI re TALe vighanamAMNI bhahajI diI zAMtI puSTi sabhAmI 11 ane (bharata nRpa vasyuM ) have pratiSThA kAraNe eka purava sana mukha sArate, vedikA zubha 2cIe, deDha hAtha unata bhalIe surata vastu udArate.1 pAMca svastIka zrIphaLa chavIe, paMca ratana bhupIThate, aNa sudhe vilepIuM e, karI dhUpa uThita ve, 2 bAra azula gAMyathI nahi e, ziva zarala utaMgatA, caudizI cIvezane e, thAe mana ucharaMgateve. 3 vaMza pAtra mAMDavArakA e, cauvaze sAta sAta te, puNaya aMkura jANe ugIAra, vimAna teraNa pAMta-ve. 4 mAyarA prathama same e, pITha vacce sarAja te, . tima IhA zubha murata zubha dIna e, bhUmI suI rahANAja che. 5 - have jaLa levA kAro e, zrA ujavAla jAvaMta ;
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaLayAtrA bhaNie, hayavasiNa gAye bhalA e, mayagalamada mala mada parate jaLa0 1 have caMtivirane e, vRSabha ratha karyA sajajate, paMcamAM aMgamAM varNavyA e, tirtha IhA ratha dhana gAjate. 2 lerI bhugala zaraNAIla e, lanizAna vAjiMte, saMgha caturvidha bahu maLyA e, vijA lahekatI pavitrata. 3 sahavagIta maMgaLa bhaNe e, naranArInA thekake, prasanna karI jaLadevatAe, maMtra sanAtha salekake 4 sola siMgAre zelatI eka rUcIvaMtI cau nArI te, zajaLa kalaza zIre para ivIe, A jina darabAra te. 5. prabhunI jamaNI dIzI IThave e, deha pradakSaNA mAnatA, saMdha satkArakAra ADaMbare e, ratanazA harakha pramANa che. 6 DhALa bIjI. (devanAhanA chokarA thA, viSadhaLe caDhAve-e rAha) have maMgaLa kalazanI racanA, karI vidhi cagya nIyatanA, dAga rahIta maMgaLa aDacAtra, maLe kaMkuma sAthIu maMtra-1 paMcaratnane dravya abhaMga, mAMhi ThavIe mana ucharaMga, mehasanAtha mehasava kIje, tathA biMba praveza tIhAM kIje-2 nava biMba pratiSThA heve, tihAM kuMbha sthApanA jove, prabhujI maNa dIzI mAne hAra, dipaka jayaNA sarakAra-3. kuMbha ca nakSatra Ave, savI pApa tApa zamAve, . kahe kula mAlanA leze zubha vara AchADIne sAra-4
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAla svastIka upara thApe suMdarI gIta jyAMne khAlApa, jinazAzanamAM e karaNI niravighna taNI nIsaraNI-pa tesavI aMkamAM akSaya aka tehamAne gaNavA niza sAhava putravatI nArI navapadanA padmanA matra sabhArI-6 thira zAthe aSaDa dhAre jaLa purI je zubha vAre laka snAtra te dInathI seAhAI zAMti smaraNa trisAudhojAye-7 eha kIrIAmAM huzIArI trikaraNa ceAge vrata dhArI ujavalatA savatI gavarI ghRtadIpa pure zubha kumarI-8 sUkAMtIne devatA cAge dhama dIpaka pragaTe uchege, Imakuma sthApanA yugate sabhAgya lakSmisurI zakti-9 DhAla-3 kRtamala hatA gatI taLAva -e dezI surijana mija dIvasa sujANu sAvana paDhe sehata surijana sugadhanA sAta lepa sAvana lekhanI dvIpate surijana nIMdA varta likhata kalyANu tetanA kaze succhina jInanI gaha traNa zajita paramAnaMda e surijana nakSatra pArTI ADuvAna, trIje divase kIjI e, surijana navagraha daza dIgapAla aSTha magaLa sthApI puMcha e 3 surijana siddhacakranI seva ceAthe pAMcame dIhADale surijana visathAnika bhakti dharatAM ratanacaMda DIDale jagapati vAsupujyanA jIva paMcAtara bhupa zamI jagapati vIsathAnika tapa krISa bhavatrio guNa anuramI 1 1
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ jagapati zAMdhi tirthaMkara gAtra mAthata svarge sidhAvIA, - jazapati visasAgaranuM Aya legavijayA kuSa prAsIyA 6 jagapatijayArANI caMpAnagara maLArI vAsupujya bhupatI guNanI jagapati jyArANI guNavANI, sarva sI jAtimAM sIratI 7 jagapati jeSTa zadi navamI jANa garabhA vAse avatarIyAM jagapati paDhipayaMga malArI sukhanijJaI alaMkaya 8 jagapati cauda supana tihAMkITha te zaphaLa zAstramAM dAkhIuM, jagapati vacana kalyANaka dhAra prANathApana be be thApI 9 jagapati raMDa Ave tata kheve baMda jananI kuzaLa puMdhe, jagapati viNajhAna bhagavAna zAmate ravI sama rUpa che 10 jagapati chaTha dIvase e kAja kAje kayA atibhalI surIjana ratanazA harakha apAra dhana kharacI je mana rUlI-11 hAla 4 aMbAyane gaDha gAje che-e dezI - A jamAI prAhuNA jayavaMtAjI ke arAvaNa garUpatI kaheve suNe mAtAjI kara e muLa savAmI zeva tavasuta jANu muLa pare bhArava haze. jama naMdajI Ima kahete ghArI dITha, nayaNA naMdajI 1 rAe ke, kahe sI hAjI . kaviThA yA rANI, dharma samI hajI mAhara capala doSa vAra, putra sevA masirI devI vinave ema, tatva kahevAjI
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 77e jANuI phula mALI vahe che tenA pasaraye muja A vA, kimita sehavirajI caMdra kahe mala. upamA, suta nI mana karI A raNa sukhane 4 moha nizAne surase, jAye nAthajI jaNAvate dIva dITha, suta jaganAthajI dharma dhvajA zahasa joyaNa, jaryuM he spejI Ima jANuM vaja lahekaMta, jarA dukha espejI 6. thAnaka e mRNa rayaNane, sahI jAyajI kahevA AvyuM te kuMbhani, suNe mAjI mukha pare tribhuna jIvanI, uSA harakhanI paNuM sarovara, e vANu varasejI sAyara kahe e muLa thakI, mahA gaMbhIra che. kahevA AvyuM. huM mAta, punya mI ja mAnIka namaye sujamAna moDI vAdate ema vImAne nIrakhe mADIjI jagaDA varaNa sabhAvasya, vizvAdi ubharatA rayaNa bharathAla, je AnaMdejI : . tava suta kAme dhana daheye, dhyAna aMgajI ema kahI mAne mAta, caume savamejI 11 cauda svapna dekhI jAgIyA jyA rANajI ehane aratha suNa sAca, mana harakhANajI;
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 942 cauda supana mahA vakIdhA, ratana carejI; hapte manaha muLAjI, prabhu padmavadeza DhALa--pa (madhukara mAdhavane kahejo e phAguNa vaMdI caMdarI rajanIre suta praznane harakhI savI medanI sajanIre janapatI dIsI ku"marI hula zayAre adhAleAkavAso kumArIre jIna janma avadhInAMNe samarIre Avi ATha name te amArI jagapatI 2 zamIre joyana bhUmI samArIre izAMne sustIdhara vistArIre ubhI guNa gAye te sArI jagapatI 3 urdU lAkathI ATha dhruvIre AvI jaLane varasAvIra bhumIyA janamita kare vi purava rucathi bhAve viLaNe vAyu hAthe seAhAvera teMhI zIra hIcchana zugAve ra dezI) jyArda jananIra jnma guru jAyAra jagapatI 1 jagapatI 4 jagatI 5 avataratIra jagapatI 6 cAmara chatra caturAaDa dharatIre utarapha cakrathI hAya namIte bhavaDurakahuratIra cAravI dIzI thakI DhIzI surIra dvIpaka karakAMti puri prabhu mukha jovA sarI jagatI 8 madhya cakranI AAra devIre nAlI chekI krIyA karevIra khAMtI ratnapurIta dharevIre kulanA gharamINu vicIre navarAve vasI paherAve aracIra 'TIra thApe caracIre jagapatI 9 -.. jagapatI 7
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ apanna dIzA jhumarI rehavAra jInazAna mahImA kahevAya tanazA kahe ucchava te havA ka jagapatI 10 DhALaka (puNye vimalA dAhalAre jayAzALa hoya e dezI) vadhinAMNe jayazi urphe seAhamati nija janma ghaTA sudhASA vajaDAvizmA kAMi senAnInA e kAmanA janmabhiSeka prANI kare e e kAna batrIsa lAkhanA e ghaMTAnAH vIsAla nisuNI parIkara para vasyA, kAMI Ave Ave, e iMdgate anusAztA 40 2 pAlaka mukI naMdIzvare e bIjI racI vImAna, maMdira janajananI bhaNIe kAMi traNa trINu pradakSaNA dAnaneA. 3 iMdra kahe jIna mahAcchava vere karavA chegula jAta, ava sthApanA pratibiMba chavIre paMcarUpe e pacarUpe, mahe jaMgate tAtata meru pADuka vana viSera lai utsa`ge svAmI zazna kAMi vyakita e zakita sevana kAma tA ema nija nija thAnika thakI e AvI A pahelA abhiSeka mAdare e kAMi mana mahemana acyuta yaMtratA ja 4 siMhAsana esIne ra cAsaTha iDa mahe $
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ sevA ebIre tIkAnacaMda kRta kaLA kage kAMi maLe e meLe navaranIra te ja che nATIka gIta mehe khare vAjIMtra nAdekAra thaI suranAra kara kAMI bhuSaNa he bhuSaNane laeNLakAra te tresaTha surapatI nAtra mahochava IsAna paMca rUpe karI kAMI ake e aMke dharaSAsate saha va sahanA cAra rUpe avya zoM payapura kara sanAtha jaganAthano kAMI nIramala e nIramalajI - nava nava nara te ja 1 maMgaLa ATha AlekhIyAre Arati maMgaladIpa kare stavananA vAsu pujayanI e kAMI ANe e ANe bhAva zamIpate ja 11 namI stavI sohama ghare mAtA pAse chavaMte hemarAyaNa vRtA karI kAMI ThAme ThAme nija ulasaMtate ' ja 12 mahAchava causakI IdranAre racI manane udAra tanazA nAja dhana taNe kAMI lAhAe lAhe lIdhe apAra te ja 13 sugaMdha cUrNadIka taNAve AThame vAsara sAra aDhAra zanAtha te nava navAM kAMI kIdhA kAMI kISA e maMtra ucArate ja 14
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ DhAla 7 mI piThI cALe pItarANuM re pahelA svAmI sImaMdharA e dezI atizaya zahajanA gyAra lakSaNa aMga apAra ATha eka sahasavIrAje re amIya aMguThaDe chAre tribhuvana AnaMda kaMdare, kAMtI vadhe jima caMdara, bhaNavA yogya jANI re, nIzALe uchava Are pAThaka dIlanA sadehare, TALe avadhithI tehare. aho prabhu jJAna vIzALa re, mukha mukha vANuM vizALa re. thovana prabhujInA dehane, dhAre mAtA pItA mana gojAre padmAvatI rAja kanyA, zamukha AvI lAgIAre tu zubha veLA zubha lagna, je vivAha sura gaganera, IMdra iMdrANI uchInAMNere, kare raMgaranI teha ThAre 4 mAkSarodhI bhAga kare, bhedavA kara rahe e mamara, kAmanI karavA le zAhIre, kAmane ANe manAIra paheluM maMgala here, lAkha ureba madana deve re biju maMgala thAvera, gaja bahulA prabhu Ave trivanuM maMgala varatere keDi bhuSaNa dAna deyukatere, maNi mukatA phaLa savarNa, cAke maMgala pUrNa re vivAha uchava kIdhAre, moTe maMDANe yaza lIdho re virAgapaNe vitarAga re bhogavatA puya bhAgare pAvatI suta jA, maghavAnA jega vAro re, sutana sutA purayavaMtIre rahI jazeka vilazatara 9
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ janmathI varasa aDhAra lakSI, kama kuLa jANe nANuM pratAkSara jayA vAsu pujaya samajAve re, saMyama dIlamAM halAvire 10 DhAla-8mI vIra vakhANI rANI celaNA. edezI pAMcamA svargathI AvIyAjI, devakAMtIjeha. vinatI kare vAsupUjyane, saMyama graho guNa geha 1 vAsupujya naMdana vaMdiiccha. AMkaNa. dAna saMvatsara denejI, SazayanaravaTa sAtha, amAvAsyAM phALuNanI bhalIjI, dIkSA lIi jaganAtha suravara naravara bahumalajI, vAjIMtrane nahI pAra, tratIya kalyANaka nIparejI, ratanazA harakha apAra. 3 eha vidhaname dIvase karo, adhivAsanA sukhakAra, rajanI sAme sadagurU tIhAMjI, maMtra pavitra vistAra. 4 praNavamaya tIrtha nAyaka prabhujI, atizayayaNa bhaMDAra, tribhuvana pAlana surata rUcha, karo maratI eha avatAra. 5 varasa dIvasa chadmasthapaNejI, vicarI kahyuM kevala nANuM, mahA sudi bija dIvase bhaleja, varatatA zuddha dhyAna. 6 atizaya zobhA puraNa thaI , sakala padArtha jANa, gaNadhara saMghanI thApanajI, beThA trigaDe jinabhANa. tribhuvana jIvane tAravAjI, dezanA dII chanarAja, sAMbhalI bhavi pAmiyAji, sAbhAgya lakSamI padarAja,
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAla-lmI mahayA mahAre suranara loka gurUne belaDII edezI have dazame dina aMjana zIlAkA, zubha muratathI cage re, vidhi sahita kariI ucharage, dravyabhAva saMge aMjana zIlAkA re 1 kIje kIje che atiullAsa, prabhu guNa dhArI re sevIrAjana mAMya varaNe mizra mRgamada sAra re, " . vRta dhanasAra sugadha vastu, melii mahAra. aM0 2 sehava paMcanArI guNavaMtI, e aMjanane samAre re, kaMcana bhAmAM te te thApe, pavitra paNe manohare. pratiSThA vidhinuM sAra jANa, sUrIzvara gaNadhArI re, kAMcIna rU5 zIlAgrahIne, maMtra hRdaya saMbhArI, aM kevaLajJAnane kevala darzana, paragaTa parama udyotare, thApanA satya kahI kANuga sUtre, jinapratimA jinata. aM. 5 vizAkha suda naMdA tIthI bIje, zazI siMha lagane Ave re, saMvata 18 aDhAra 43trI hatAlI varSe, beThA takhate sevA aM. 6 lakSmI sUri te samaye vInave, vAsupU ya mahA rAye re, tharabhAve samosaraNa bhAve beThA, bhagavatI vachala sukhadAyare aM0 7 sarvabharaNapuM AMgI anepama, ratanazA sava banAve re, janama saphala karavAne kAraNe, samakIta tatva dIpAve, aM0 8. eka ATha tIrthanA jala, sanAtha kAvya ucAre che. maMgaladIpa naivedya dharIne, zIva kalyANa dhAre, aM0 9
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ DhAla 10mI, AsANarAre gIre e dezI. vAsupUjya prabhune vayaNe, thayA vratadhAri zaM dhAre, AMkaNI sunivara tera sahasa zobhatAM, zAdhi lakSani zaMgAre, praName jIna sayA 1 ya lakha parasahassa upAsaka, calikha chatrIsa zahasAra, jayA suta jayavaMtA 2 caMpApurImAM zIvapada pAmyAM, chaze purUSa parIvarIyA re, avinAzI AnaMda, aSADha sudI catudaza dIna lAyaka, sAdi anaMta anusarIyA re, sukha paramAnaMda, 3 cepana lAkha varasa saMyamadhArI, sukhabhara bhegavI Are, vAsupUjya suta vade, bahu tera lAkha varasanI rUpa, sahajAnaMda pada thAyare, cidAnaMda mahedo, 4 paMcakalyANakanA bahu e chava, karIne paDimA thAye re, zrAvikA punyavaMtA, ratanazA nIta nIta navalI bhakti, karatA dharma dIpAve, zAsana jayavaMtA 5 DhAla 11 mI A Are sayaNa bhagavatI sUtrane suNIye, e dezI, zrI jinamaMdIra takhate bIrAje, vAsupUjaya jayavaMtA, prasAdabiMba pratiSThA echava, ratanazA harakhe karatA, bhavitume vare vAsupUjya anAyA, 1
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUSabhadevanI pratimA, bhumI gharamAM thapAvI more, AnaMda adhike mahimA, bha0 deharA upare manamehanajI, pAsa prabhu padharAve, dakSiNa bhujAI samavasaraNameM, sImaMdhara cemukhajI suhAve, bha0 3 (vAma bhujAI sahasa phaNe, prabhu mukha e tevI chAje, mamatI mATe cevisa jinavara, pUjata bhavaduHkha bhAje. bha04 abhecaMda premacaMda tInuM bAMdhava, dina dina caDhate bhAve. kharace dravya atihI ucharaMge, jinazAsananInI zobhAve. bha0 5 tribhuvananA janasamaraNa kAje, pAMce ThAme jIna chAje, jasa nAme duHkha dehaga bhAja, saMpada dharma bIrAje ghana jhamaku bAInI kukhe upanA, ratnacaMda kulacaMda, sIlavaMtI AdhAra bhAryA, prabhu mukSe mana AnaMda. 7 dinadina ahI mana ucharaMge, uchava thAI naMdA, jehane dhanane lAho lidhe, pAme mahodaya vaMdA. 8 saMgha caturvidha sAMmIva chala, karatA mane navI che, bahu pakavAna evAnI vaDAI, dAna mAne ghaNuM zole bhA. 9 yAcaka jana bahu yAcavA A5, paMca pazAo te pAmyAM, civa taNIpare varasane dAne, sAdhu bhagata thIra dhAma bha0 10.
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAla 12 mI rAga dhanyAzrI zrI vAsupujya prabhunA guNa gAvo, mIthyA rIta mITAra, mukatA phalanI thALa bharIne, surata prabhunI vadhAre zrI 1 sukha saMpada guNa jJAna vizALa, sahaNA dIja lAve, AnaMda raMga rasALa mahadaya, punya kAraNa prabhu dhAre zrI 2 suramANI surata rU zubha, kAMma kula jamAvo, punya ratanA garajInI pratimAne, tribhuvana vaMdana Are putra kalatra haya gaya ratha maMdIra, suMdara dharma sudIre, prabhu mada bhakita zakitathI adhIkuM lahII, narabhava punya dIpAvore zrI 4 zrI vijaya sebhAgya tapAgache, sugurUne suprabhAre, taza zIza prema vijaya stavana kidhI, paramAnaMda sukha - pAre zrI 5 kalaza zrI vAsupUjya jidra sAhiba, thApIyA jIna maMdira, ratanacaMda mata ANaMda, putra kalatra dhana parIkara, jinabiMba thApaka tavanakAra ravi zazI lagethIra rahe, prema vijaya kahe prabhu pAye, sakala saMgha maMgala lauM 1 Iti zrI vAsupUjya jina mahimA varNane stavana saMpUrNa
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 11muM - suratathI saMvayAtrAe - . suratanA zeTha premajI pArekhe zrIsiddhAcalajIne saMgha kahADA hate. jenuM varNana nIce ApavAmAM Ave che, ane teja varNana kavi zrIdIpasAgara gaNInA ziSya zrIsukhasAgara kavie pitAnA premavilAsa nAmanA rAsamAM kareluM che. te varasamAM zeTha nAgajI pArekhe khUba dravya kharacI praveza mahotsava karyo che, ane AcArya zrImadjJAna vimalasUrijInA upadezathI saMgha kahADa che. tIrthayAtrAnA saMghe prAcIna kAlathI nIkale che. cAlu sadInA saMghe-jevA ke-zeTha dharamacaMda udecaMdane zrIkezarI AjIno temaja zrI siddhacalajIno, zeTha abhecaMda sarUpacaMdane zrIaMtarI kSapAzvanAthajIne, zeTha jIvaNacaMda navalacaMdane saMvata 176mAM zrIsiddhAcalajIne vagere prasaMge cirasmaraNIya raheze. zrIsuratathI nIkaLelA zrI siddhAcalajI-zrI zatruMjyanA saMghane saloke zrIzaMkhezvara pArzvanAthAya nama: mAtA zAradA lAgu he pAya, vaLI devanamuM zaMkhezvara rAya, sahagurU Agadha vinatI kIje, mAthA karI manabuddhi dIje 1 saMghavI gemano kahure sako varNavI kahISNu sAMbhAla ke pratApe he pAtazAha pharkazAha gAjI, jeha upara sArI Alama rAjI 2
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ navaraMga jene pATe beThe takhata, dalI pati keruM moTuM vakhata, samazera balI kare che rAyu muko jIjIe vAdhI chaI lAja 3 zubha nagare pAtazAha paraja he pAli vAMkA duzamananAM mAnaja gAli, pAzAne pote deza ghaNerA ethI e vadhe adhikAre 4 gujarAta deza mATe jANu, meTA te zahera cAra vakhANu, amadAvAda, pATaNa, surata, khaMbhAta, surata baMdara jagamAM vikhyAta 5 baMdara suratamAM sahu ke sukhIyA kaI jIvana lAbhe he duHkhIyA, nyAya taNA te kare vyApAra dhanavana leka sukhI dAtAra 6 mahAjana mAMhi vaDA vyavahArI dharmavaMtane deva pUjAkArI, samaktavaMta bAravratadhArI sIyalavaMtI che ja ghara nArI. 7 sIyala sarIkhIne rUpe IdrANI kula khare gukhe belatavANI, ehavI nArInA bhegI bharatAra avasarayAcaka jananA dAtAra. 8 saMvata sattara zIjIrA he varSe, pArakhya premajI manamAMhi ha. purava punya e rIdhya pAmI kasI vAtanI nahI che khAmI, 9 svAmi vacchala moTA kIdhA yAcakajanane dAnaja dIdhA. ThAmaThAma vaDI pozAla sanarAve paDayAM DalyAMne navA karAve, 10 kharacyA garathane sAta khetra ThAma, pArakha premanuM avicalanAma. paNa mana mAhe eka che raMga zatrujya kero calAvuM saMgha,11 je kaI mAharI peTha purAve kharacu garatha AgevAna thAve, rAjanagaranA zrAvaka balIyA umarAva jANe pAtazAzugaliyA. 12
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 karaja vAtra Api kareja gAya kapi lalitemAM saddhi esavAla kahIye, ekatA TheravI na bApu. jehanI karaNInA pAra na hIce. 12 bhajIzAli kapuracaMda sujANa, pAtazAhI dIvAna che bahumAna, khAja hIraneA sAcA vajIra, surA purA ne virodhI vI2 14.3 tehune teDIne kare vicAra, sa`gha calAve zetruMja sAra, garatha joIe te mujane kejo, tume AgevAna thaI phoja karejo, 15 eha vAtanI kkara che tamane, kAma karIne jaza dyo amane, ehavuM sAMbhaLI kapuracaMda khele, nahI kAi tumArA bhAgyane tAle. 16 satAkha thAe ayara na karUOA, vege jaIne pAchA hAphuraNA, hAne ThAme ThAma cAli che vAta, gAmagAma kAgala lakhA nirAta. 17 vAcI 4'kutarI rahIyAta thAya, ekane ekane puchavA jAya, paraDhayA zAyane jeTA sejavAlA, tava kahe ame cAlatu pAla. 19 charI" pAlatA ghaNA dhama thAya, AdIsara seTa pAtika ya, ela AhArI leAmI saMthArI, sacita parihArI devapUjA brahmacarya dhArI ane pAdacArI, e charI kArI. 19 pAlatAM dugatI vArI
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 ghara ghara e vAtaja thAya, DaeNza taMbu tyAM zIvaDAvA jAya 20mAMNI caNAne suMdara pakavAna, lADu mIThAi phAla pAna, je kAMI joye te sAthe lejo, kAma haiAya te amane kahejo 21 have suratathI cAle che saMdha, caitra sudI dazamI rAkhyA je raMga, surata joi kIdhu pIyANu, pahelu mukAma vADImAM jANu rara mAfAne rUDA sejavAlA, vivekI zrAvaka hIDe che. pAlA, AvI bhaacca DerA dvIdhA saMghavI bhaNuzAlI vicAra kIdhA 23 ihAMthI bhaNuzAlI Agala sadhAvA, amadAvAdI saMgha taiyAra karAvA, mATA DerAne rUDIkanAtha mATA nIzAna tuma lejo sAtha 24 rUDA ratha pAlakhI sajajha karAveA, sAmAna lai dhAlAke Ave, tigAM ApaNu sahue bhegAja thAstu', zrIsa Mgha teDI siddhAcala jAmyuM. 25 tihAMthI bhaNuzAlI tarata sIdhAvyA, divasa e cAre amadAvAdaAya sidhdhAcala karI kare sAmAna meATA gheADAne mATA nIzAna 26 have bharUcathI sadha sadhAve, gAma gAma kerA sa'gha li Ave gAma gAma kerAM ketAM kahunAma AvI sAjatare karyuM` mukAma. 27 saMghavI tiDhAMthI amadAvAda jAya amadAvAdI sa`dha ralIyAta thAya zrIsaMgha Age saMghavI mele nahI phrAya amadAvAdI saMghane tAle. 28 te mATe tuma meATA che gRhasta, cAaA siddhAcala jaie masta, zeTha sadhAvA velA thAvA, kAma DAya te amane pharamAvA 29
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ ThAMma ThAMma sejavAlAM samarAya, ratha pAlakhInAM ochADa thAya, ghare ghare ema vAtaja thAya, calaNa kAje halAhala thAya 30 gayA vele ratha jetarIyA, keI alabelA tejI pAkharIyA, keI pAlakhIe keI caDhayA ghaDe, turaMga doDAve mAMhomAMhe De. 31 chaNe pare bahu sahaja malIyA, rAjanagaranA zrAvaka balIyA, jhaverI hIrasA meTuM che nAma jeNe na rAkhe zAMtidAsa ThAma. 32 sAlAlajI e savAla jANuM, ratanasurAnuM kula vakhANuM, sonI nihAlacaMda suMdara sohe, tejasI sUtane dekhI mana mahA 33 hakhuM sA sarIkhA meTA vyavahArI sAvaSardhamAnanI kIti sArI surata kerA vaDavaDA sAha Avyo saMghamAM dharI umAMha 34 khaMbhAta paTaNuM meTA gRhasta ISNupa mahAjana madhye samasta, rAja nagarathI saMgha calAve paheluM makAma vADImAM thAve 35 suratI amadAvAdI saMgha te jUe AvI chelake bhege have, nagArAM gAje nebata vAje saMghavI sehe adhIka dIvAje. 36 bhalabhalA mIra mugala yAhA, paThANa pUrA sahI adasAdA. 37 surApurAne mAnI machAralA asavAra cAraseM pAMcaseM pAlA 36 dArU lInA gADA he cAle jehane joIe tehane Ale, chatra uTi koka bANa sAthe AvI bhU moyA nAme jeDI. hAthe. 38
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 '31, : cAra saheranA cAra che jaDA jeThanA galepa drIse asavArI AgenenI kke ArakhA cheDe nAli dhaDuke. 39 pAlakhI Agala kAtaka cAle, pahelI savArImAM *puracaMda mATe, bhaNuzAlI kerI sakhalA che DaMkA ANu na haipe rAyane rkA. 40 je kAI ehuthI cAle apuThA tehune jANeA jagadIza rUDA, je kAI AvI ziSa namAve te bhaNazAlInA inAma pAve. 41 have dheAlakAthI saMdha sadhAve bIje makAma gAMgaDamAM Ave, gAMgaDanA rAjA sabala khalIce AvIne saghavIne sAmA malIyA 42 bhaNazAlI jehane InAma apAve sAthe laI veAlAvA Ave, trIje mukAma kharAle AvyA jImaNu kIdhA sahusukha pALyA. 43 have dhalukA mATe gAma tihAM kINu kIdhuM ceAthuM mukAma, mahArAjA kerI varate ANe hAthI kADhIne kIdhA hai| jANeA 44. tatakhINu hAthI krAThI te khalIyA AvI saghavIne vegesyuM malIyA bhaNazAlI tene dIce che mAna inAma upara phAla pAna. 45 satAkha thA| saMgha calAvA sAthe laine vAlavA Ave, pache ame tamane inAma kressuM lIyAta thAzeA tema karasyuM 46. dhaMdhukAthI karyAM che kuMja kAi na jANe kapuracaMda guja, mAraga jAtAM kADhI te malIyA saMdhanA leAkA dekhI khalabalIyA 47 dIThA gheADIne vAje raNatura kapa kAyarane surAne surapAlIyA, tave li bhegAM calAve surA thAya te nAma pAve. 48 lazkara teDI kare bhaNazAlI mArasekADIne su'rahyAbhAlI,
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 se mArI Ave te InAma pAve ghAyala ghara beThA te khAve. dhADA paDaze tehane savAcA phresDa' surA thAsyuM tehanAM lADa pAleryuM bahu pAse pAla asavAra cAle saMghavI premajI vIcAle mAle. 50 madhukA chuTe nagArAM guje dekhI duzamananAM hIyAM je, pachADI AvI kADhI hA valagA mArI khaMdhukA karyA hA alagA. 51 tIDAM kINu huIsakhalI laDAi hAthI kAThIne gheADI marAI,4 taDakAne Avyu` che gAma nADe vADhele kIdhu hu mukAma. para have zrIsaMgha tihAMthI upaDIyeA sAtame mukAme leAlIyALe paDIceA, utaryAM sadhane thaI che khuba dina dina kAThI paDAve chuma. 53 gha I vAhara kaeNDeja kIdhI vANIe eke pachI, sIdhI kharIne ApyuM inAma dIna traNa hitAM kIdhu sukAma. 14 DhAlIyAthI sagha upaDayA AThamI majale dhAka paDIce, pAkuM gAma mATu' hA kahIye, je kAMI joIye te tihAM vahIye 55 bhAvasa`ga rAjA kare che rAja jahenI adhIkI vAi che lAja, krANu jagA tehanI lAge AvI sa'ghavInI pAse te mAge. 56 bhaNazAlI kahenA pudANu muja jANe che. sukhA sulatAna, te mATe mArA saMgha vAlAvA lazkara lai veAlAvA Ave. 57
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ pache ame tamane 2lIyAta kararyuM lAgata tumArI Agala dharaNya bhAvasaMga bhAkhe sAMbhalA seTha Apa dAma kyuM picADu ThaTha. 58 eha ke saMghavI balI na thaye vINa rAma Ape zatrujya gaye, lAgata hamArI pahelI lezuM, pache zrIsaMghane lAvI dezya. 19 bhaNazAlI kapuracaMda haThe caDIyeA bhAvasaMga rAjA te paNa aDIyA, hajAra game mAthuM garatha nahi Apa te karyuM anArathe 60 bhaNazAlI bhAkhe tAro so jera, je tuM evaDe kare che sera, teDAvuM lazakara bhagAvuM gAma kihAM rahevAnuM na jaDe ThAma. 21 mAMDalI valAve morachA baMdhAve rAta divasa cokI karAve, bhalabhalA bhAMjagaDa kare dinarAta dhArUke saMgha rahaye dina sAta. 62 zrIsaMgha kahe have tame cAle mAge dAma te bhAvasaMgane Ale, bhAvasaMga rAjA avasarane jANa kapuracaMdanuM karyuM pramANa, 63 kapuracaMda bhAvasaMga behu te premajI saMghavIne Dere he malIyA. saMghavI have saMgha calAve bhAvasaMgarAjA velAvA ave. 64 saMghavI tehane sarapAva dIdhe garatha ApIne khuzAla kIdhe, tIhAMthI Agala suMsarAgAma kIdhuM te dazamuM tihAM mukAma. 65 prabhAte tihAMthI saMgha sadhAve DhaMDhaNu bara gAma te Ave, - kAMdhAjIne suta nAme pRthvIrAja jehanI savAI bApathI lAja. 26
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa lazkara leI nagANuM dei sAme Avye te sAmAna laI, AvI saMdhavIne kIdhA jIhAra saMghavI harakhyA manamAM apAra. 67 bhale padhAryA tume mahArAja tuma khAve vavI hamArI lAja, pRthvIrAja bhASe sAMbhaaA zeTha, AdIsara jhArA jaine kaiThe. 68 pRthvIrAja sAthe sa'gha calAve vaIzAkha vaddhi pAMcama IvImalAcala Ave, dIThA DuMgara ne bhAgI che bhukha janama jAnAM je TAle duHkha. 60 tANyA jaDA ne kairA te krIyA premajI sa'ghavInA manArathA sIyA, lalItAsara nirmala bharyuM che nIra zrIsaMgha utaryAM tehanA tIra. 70 che pAlItANuM che suMdara gAma vADI vaDalAne mATe gAmamAM vase bahulA vyApArI vAryAM vaNyAnI ArAma, mati che sArI 71 paradezI vastu Ave che vANe levA devAne mAheAmAM tANe, zakharabaddha prAsAda sAhe, Adi jina dekhI bhavimana meADe chara prathama pUchyA pAlItANe deva nIta uThI karavI jehanI seva, prabhAte zrI sa Mgha zatruMjya jAva seAnA rUpAne phule vadhAve 73 pahelAM TuMkane mAna meADI" nAma dheAlI parava che vIsAmA ThAma, bIje te Tuke zrIsa'dha caDIyA nIlI parave jaine aDIyA, 74 te Ima caDhatA trIjI TuMka te Ave kuMbhAra kuMDa dekhI sukha pAve,
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ pha pagalAM visAmA suMdara parala ceAthI Tu'ka te melavA garava chepa hiMgalAjanA huDA ehavuM nAma tIhAM caDhatA kuTA pApanA ThAma, bhavAnI kerA tihAM che vAsa, mAne Iche tehanI Asa cha jaya jaya mukha japatAM Agala jAve zAlA kuThe AvI vIsAmAM, Ave haluve haluve zrI saMgha hIMDe hIrakhAi parava adhurI kuMDa 77 AgaDha jAtAM dehamAM dIse naranArI kerAM manaDAM hIse, jIna guNu gAtAM Agala cAle rAmapAla pesI ku tAsara sAthe 78 Ame te jAtAM vAghaNu peAle sAdhu sukeAsala hanumaMta Ali, DAbI na pAse cakakesarI mAtA jamaNe gomukhajathI vikhyAta 76 Age Age jAtAM rAjulanI cAMrI nIrakhe naranArI tihAMkaNa DhorI, suraja kuMDa AvI kare. sanAna pAsa bhIma kuMDa Izvara nAma 80 nIramala tehanu' bharIU' che nIra snAna kare tehanu pavitra zarIra Izu kuMDhe jhIle je naranArI teDu prANinI duragati vArI 81 seAnA rUpAnA kalaza che mATA ga`gAdaka bharI grahyA che lATA kesara sukhaDha ghasavA erasIya vijana Ave tIDhAM kazu dhasIyA. 82 vasI kresara na lAge palaka talavaTa pote karyAM che tilaka, ahu pAse beThI mAlaNu le ADIsara sAmI puMDarIka pela. 83
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka hAthe kezara kulaja parIvA te pAchala pradUSaNa pharIyA, pradakSiNA deI kare salAma pujyA AdisarasiyalA maja ghaNA divasane umAho te Aja maratha te savI pahAta dhana dhana AdIsara jinarAya sura nara jehanA seve pAya 85 nAbhi naMdana marUdevI mAya darIsaNa dIThe harakha na mAya, prabhu guNa kere pAra na Ave eka mukhameM kahyA na jAve 82 pujI praNamI jina guNa gAya zrIsaMgha ke harakha ne mAya, mulage dehare pratimA ekavIsa te saMva pujiva puti jagIsa. 87 khaDatara vasahI vImala vasI sehe tIhAM puMcha jina mAruM mana mohe sahasa kuTuMba che suMdara ThAma pratyeka biMba pujyAnuM kAma. 88 bahAra AvI comukha puje are pAtakaDAM kAM navI dhaje, Age ne mATe eka prAsAda tihAM jIna pujayA manane utpAda. 89 nAnA mukhanI pratimA ho sArI pucha paNamI ne duragati vArI rAyaNa rUpa te suMdara sehe tIhAM prabhu pagale mAruM mana - mohe. 90 pujyA pagalAne pahoMcI che Aza prabhu tuma caraNe have muja Aza, corase bAvana gaNadhara kerA pratyeka pagalAM puchuM bhalerA 91
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAra jasune hare che jANe pratimA pUjatAM mAruM mana hase, u5ra mukha atIhI bhale pucha praNamIne harakhe mana mere. 2 rAmajI gaMdhArIyA kere mukha janmajarAnAM TAle duHkha, suMdara sohe pratimA te cAra pujyAM puMDarIka ne harakha apAra. 93 mAhe pharatI e bAvana deharI bhUyara pratimA atIhI ghaNerI, prathama praNamIne puche he kIdhI AdIsara Age sukhaDI lIdhI. 94 praNamI AIsara zrIsaMgha jAve mota jemalane mukhe Ave, cAmukha sarakhI pratimA che cAra pujA karatAM na lAgI vAra. 95 suMbaDa AMcalIyAnA deharAM sArAM ekathI eka dIse adhi kerA, te paNa pujI Agala cAle temanI cerIe AvIne mAle. 96 cArIne dehare biMba ekAsI pratyeka puje samakita vAsI, bahAra AvI sukhaDI leve khajura khAMDa palAlI pI. 97 pilathI DAbe mAraga cAle arabuda AvI deva nihAle, arabuda pucha pAchA he valIyA, marUdevI kaDe pANI ho galoyA. 98 malI pANIne pIe naranArI pAMce pAMDava ne chaThThI he nArI, pAMDava pujI AgalI jAve, savAsetamajInA mukhe Ave. 99 moTA cAmukhanI murati sArI Adi jina upare balIhArI, nAnA moTA biMba ghaNerA cAmukha cAra meTAM che deharAM 100
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ ThAme ThAme pratimA puje naranArI, pagalAM upare rAyaNu sArI, pAse citare gaNadhara kerA puchapraNamIne valIyA saverA. 101 pele nIsaratAM puMDarIka beThA, pujI tehane bheyare peThA, bhUyarAM sArI bAhera Ave zAtinAtha kerA dehare jAve. 102 me derUne zitala vAya zAMtinAtha puje pAtika jAya, deharA pAlI mukhanI khANe marUdevI TuMke uttare sujANa. 10 uttare saMghane visAme Ave pANI pIne sukhaDI khAve, para parave te cAkI rahe cheDe keI naranArI AgethI De. 104 DuMgara pharase sIdha vaDa jAya ulakhA jela dIThe harakha na mAya, cilaNa talAvaDI jaIne nAha, nadI zetruMjI te paNa avagAhe. 105 DolIvAlA keIDalI calAve keI utAre kaI sAmA Ave, keI balIyA kare be traNa yAtrA keI sunA beya mulaga - mAtrA. 106 DuMgarathI Ave na thAve prabhAte uThIne zatrujaya jAve. cAra pahora INapara jAya gAmane dehare AMgI racAya. 107 gaMdharva gAya naTuvA nAce te dekhI zrAvaka zrAvikA mA, sAdhu matyA tihAM traNaseM cAra gacchanAyaka vAcaka gItAratha sAra. 108 nItanIta tihAM vakhANa thAya vakhANe uThe gaMdharva gAya, vahoraNa kAje teDAM te Ave gaMdharva gAtAM gItAratha jAve. 109
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 jaina taNI che tihAM ThakurAI saMghamAM varatI AdIsara dvAhi, aMDA Agala bese bajAra, desI kaMI gAMdhI maNIyAra. 110 ghIyAMnAM gADAM ghahunI piTha gAma gAmanA malI kare che zeTha, khAMDa golanI thAya che hANu bArase chapana velAne deNa 111 gADalAM velAne sarave piThIyA sattarase jeDI malyA baladIyA, balada pratede gelaja sare ghImI leya pAya adhasera. 112 meTI solalaheNuM gela ghInI jANanAnI laheNInI saMkhyAna ANa kapura bhaNazAlII jata kIdhI nAmA dITha sera khAMDaja dIdhI. 113 pArekha merAra suratane jANa bIjI laheNu tenI vakhANu, saMghavI have saMgha jamADe traNase sATha gAma kAgalamAM mAMDe. 114 zrIsaMghakAje jamavA sArU lADuvA purI pakavAna vAru, saMghathI vega Dero devADe divasa hAya saMgha jamADe. 115 saMgha jamADI sArUM kIdhuM mAnavabhavanuM e phala lIdhuM, pArakha rAvajIne kula tuM dI saMghavI premajI tuM ciraMjI. 116 chaThathI mAMDI punama sudhI saMghane leke yAtarA kIdhI, paDavene dIna pRthvIrAja Ave DuMgara upara keI na jAve. 117 muMDakuM ApuM mAharUM je lAge, saMghavI Age pRthvIrAja mAge, sela hajAra rUpIA lesuM tyAre DuMgare caDavA deDhyuM. 118 ehavuM sAMbhalI kahe bhaNazAli, joI mANasane bela saMbhAlI, bIjA sa ghavInI pare huM nANuM mulagAmAM hathI mIlaNa kApuM 119
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 rAta krisa bhAMjagaDa thAya bhAMjagaDa karatAM cha skrina jAya, rUpIA cha hajAra sudhI bhATa vANIe bhAMjagaDa kIdhI 120 bhaNazAlI bhAkhe evaDuM nApu e mAMhethI Adhe. Apaja kAcuM, rUpIA traNa hajAra dANu Apu' huM tujane vacana pramANu 121 pRthvIrAja bhAkhe jAre jAya iMDAMthI tujane teDAvyeA kANe tihAMthI, hIrasA kerI rAkhuM chuM lAja tujane tamAzA dekhaDuM Aja 122 bhAnuzAlI bhASe sAMbhaLeA haiA rAja zAne evaDA kare dIvAna krANu je mAge tehIja sAcA jorAvara nApe AsavAla accA 123 bIjA saghavIne huM nahi sarIkhe AMkhye ughADI joIne parakhA, have huM'tujane nApuM badAma tAhare cAle te karaje badAma 124 have bhaNuzAlI lazakara rAkhe nAli gelAnA AAmA dAkhe, gAmanA rAja meleA teDAve kAThI kAlIne tiAM malI Ave 125 cAra pANInI te madha kIdhI pApI paradhAne e ti dvIdhI, tava bhaNazAlI uTa teDAve DerA pAli kuI khAdAve 126 khAdI kuine AvyuM che pANI ehavI vAta pRthvIrAja jANI, phrIja mokalI cyAre magAve gAmanA lAka AkaLA thAne 127 kArakuna kahe sAMbhale pRthvIrAja e vAte lAge ApaNe lAja, gAmamAM Ave vaNaja vArAvA cAra pANInI badhI thaDAvA 128.
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 sa'dhI premajI neka pura bhaNuzAlI ekAMte besI buddhi sabhAnI, prabhAte ApaNa kuja karavuM evaDu dANu na ehune devuM 129 jeTha suda AThama nagArAM de' 'kapuracaMda cAle zrI sadha leI, bhATa vANIyAM bhAMjagaDa kare bhattuzAlI Age vinatI kare 130 vIzu. mAla pahere kare che kuMja e vAte nahI bhalI tuma suja, AjanA divasa karI mukAma jema sidha pAme tamArUM kAma 131 bhaNazAlI kahe ame teA vANIyA mAnyAtA deva nahItara pANIyA, yAtrA na thAya divasa jAya saghanA leAka AkalA thAya 132 te mATe mAhure ihAM na rahevuM jai pRthvIrAjane tume te kahevuM, trIje nagAre asavArI thAya mAnavI cAle zrI sa'gha jAya 133 kAThI kADhIne ubhA rajaputa dIsatA kAlA jANe yama krUta, AvI velAne luTavA lAgyA chuTI baMdhukA tava te bhAgyA 134 kAThI taravArane kADhIne dhAya lakSItAsara para mAmalA thAya, trIje nagAre asavArI thAya gAma vIcAle zrI saMgha jAya. 135 khuba sAMbhalI tihAM bhaNuzAlo asavArI gAma upara cAlI, nAceA dhaDuke badhukA chuTe mAMheAmAMhe eka ekane kuTe. 139 tIratA tIDAM varase che meha bhalA thAya te na DhAkhe cheThu, asavAra upara barachI haiA nAkhe jhaDa kApaDa tADAline dAkhe 137 AvI che gAlI nAkhe che DhALI raNamAM paDayA tihAM dIse che kAlI kAyara tIhAM jAya che bhAgA surA laDe che. raNumAM nAgA. 138 paDayA sipAi pahelI laDAi mAryAM che jihAM pRthavIrAjanA bhAi vANI A vacce vegaDha kuTANA bhAI benaDI gheADA kahevANA 139
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10: pacaMddhi jihAM haNANu vIza adhikAnuM micchAmi dukkaDaM kahIza, AvyA yAtarA anaratha dha saMghavI premajIne apajaza dIdhe 140 hIrasA jhaverI avasarane jANa vacce paDI vAhI AdIsara ANa, ghaNI huI tume che balIyA bhalA mANasa vace paDIyA 141 vacce paDIne vArI laDAI golI nAMkhatAM vAryA sipAI, zrIsaMgha tIhAMthI pAche te Ave DuMgara taleTI mukAma thAve 142 karI mukAma mahemalIyA bhAvaTa bhAgI kaSTathI TalIyA, parabhAte saMghavI hIrasAne leI dANu cukAvA AvyA te beI 143 bhajagaDa karatAM sAre dina thAya sAMja paDe sahuDare te jAya bIje dina AvIne meDA kIdhe mAgye garathapRthavIrAjane dIdhe 144 DuMgara kaI chuTI manAI bIjI tuma caDhe zrI saMgha dhAI, dazama kerUM murata caMga paherI iMdramAla rAkhe che raMga 145 rAyaNa pAkhala pherA te pharIyA saMghavI saMghaveNanA kAja te sarIyA saMghapati kerUM tilaka karAvI deharA upara dhajA caDhAvI 146 bhATa ubhA rahI biradAvalI bole nahI ko saMghavI premajIne tela, bhATa gaMdharvane dAnajadIdhAM lakSamI malyAnAM e phala lIdhAM 147 saMgha sakala pujA te kIdhI cethA vatanI keI AkhaDI lIdhI, dAdA darIsaNa deje tume vahelAM, zIkha mAgIne utaryA pahelAM 148
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104. bIje dIne kaI caDhayA naranArI pujI AdIsara AMgIrasa sArI, bArasane dIna saMgha upaDaye huDhaNa bahUda gAme jaI paDIye 149 bhaNazAlI kapura keDethI Ave vANIyA cAra bAMdhIne lAve, rAta gaI che pelI ghaDI cAra hRo nagArUM thAo taIyAra 150 tIhAMthI zrIsaMgha zatare cAle te talIyANe AvI rAtane gAle, ugye suraja ne thaye prakAza zrIsaMgha cA mana ullAsa. 151 jamaNa karIne rahyA dinarAta cAle zrIsaMgha uThI parabhAta, Agala AvyuM telIyANa gAma jamaNapANI karyAnuM makAma. 15ra pAlItANAthI pIpalIyuM gAma sela gAu AvI karyuM mupama, nIramala nadI bharyuM che nIra zrIsaMgha utaryo tehane tIra. 153 jamaNa karIne tIhAM thakI cAlI mArage vacce rAtare gAlI, parabhAte tIhAMthI saMgha upaDIye nAvala vAli jaIne utarI 154 tihIMthI AgaLa dhaMdhuku gAma tihAMkaNe kIdhuM cothuM mukAma, tIhAMthI Agala javArA Ave majala maTIne taDake thA. 155 jamaNapANI tihAMkaNa kIdhAM parabhAte dholake cAlyA sIdhA, AvI dholaka De he huA surata amadAvAdI utayA juA. 156 saMghavI bhaNazAlIye nAmuM te vuiM lekhuM gaNIne nANuM te dIdhuM, AdIsara dehere bhaMDAra sArU mele saMghamAM rUpIA vArU. 157
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ lATa bhrAjakane dIdhI che zIkhasa ghavI jIvo koDa varIsa, soMgha sakala nija ghare Ave sagAM suNejA sahu ha pAve. 158 savata saMttara sItA haiA varSa rahyA cAmAsu naDIyAda harakhe, naDIyAdI sa'dha sAthe panyAsa kIdhI yAtrA mana ullAsa. 159 tapagacchamAMhI gItAratha sArA paDita lakSmIvijaya gurU mArA te gurUM kare caraNa pasAye eha salAkA sevaka gAe. 160 saleAkeA sArA siddhAcala karA bhaNutAne suSutA DhALe bhava karI, amaravije kahe siddhAcALa nAme naranArI manava chita pAme 161 iti suratanA saMghavInA siddhAcalanesaleAkeA zlAka 241
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 12 muM suratane vartamAna itihAsa. surata zaheramAM jenenI vastI lagabhaga 3000 thI 4000 mANasonI haze. suratanA jemAM mukhyatve navA jAte hovAnuM kahevAmAM Ave che. (1) vizA osavALa - (2) dazA ozavALa (3) vIzA zrImALI (4) traNa taDa (5) dazA zrImALI (6) piravADa (7) verA (hAra-erA) sAdhu. (8) mAravADI (9) kAThIyAvADI temAM vizA ozavAla kemanI vastI ghaNe bhAge gopIpurAnA lattAmAM che. teone mukhya dhaMdho jhaverAtane che. temAMnA ghaNA kharAM pise Take sukhI che. ane temanI vastI lagabhaga 1000 mANasanI che. ane temanA pramANamAM e lattAmAM jaina derAsaronI saMkhyA paNa vizeSa che dazA ozavALa komanI vastI vaDA coTA ane nANAvaTamAM AvelI che. temanI vastI lagabhaga 500 mANasenI che. temane dhadhe paNa mukhyatve jhaverAtane che. ane rU kapAsanI dalAlI tathA talATIne che. vizA zrImALI kema paNa eja lattAmAM rahe che. vastI lagabhaga 400 mANasanI che. A koma pahelAM ghaNI mAtabara sthitimAM hatI. paraMtu atyAre te kemanI sthiti ghaNIja madhyama che. A kAmanA mANaso sutarAu tathA rezamI kApaDa jhaverAta- . vyAju vi. nA dhaMdhAo kare che. tathA keTalAka paracuraNa nekarIo tathA pherIyAne baMdha kare che. traNa taDavALI kema.
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ vakAcaTA nANAvaTa, dezAI piLa, gopIpurA vi. lattAomAM vahecAI gaelI che. temanI sthiti ekaMdare sArI che. ghaNuM kharAMe jhaverAtano dhaMdhe kare che. vastI lagabhaga 300350 mANasanI haze. dazA zrImALInI vastI chAparIyA zerI goLa zerI vigerenA lattAmAM AvelI che. temanI vastI paNa 300-400 mANasanI che. sthiti sAdhAraNa ThIka che. paravADa kemanI vastI paNa chuTI chavAI AvelI che. ane tenI vastI paNa lagabhaga 300 mANasonI haze. sthiti paNa ekaMdara madhyama che. verA sAdhu e paNa eka kema che. tenI vastI paNa lagabhaga 300 mANasanI che. ghaNe bhAge temano dhaMdhe jhaverAtano che. sthiti sArI che. mAravADI kAmamAM paNa saheje be vibhAga pADI zakAya eka te cekasIne tathA vyAjune dhaMdho karanAra mAravADI bhAIo tathA bIje anAjanA vepArIo tathA paracuraNa majurI karanAra mAravADI bhAIo prathama paMktinA mAravADI bhAIo navApurA, harIpurA, sagarAmapurA vi. lattAomAM rahe che. tathA bIjI paMktinA gepIpurAnA lattAmAM rahe che. baMne maLIne lagabhaga 500 mANasonI vastI haze prathama paMktinA bhAIonI tathA bIjI paMktimAM anAjanA vepArIonI sthiti ghaNI sArI che. paraMtu majurI karanAra mAravADI bhAIonI sthiti ghaNIja sAdhAraNa che. kAThIyAvADI kema kAThIyAvADathI dhaMdhA tathA nokarIne arthe AvelI che. temanI vastI paNa lagabhaga
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19: 200 thI 300 mANasanI haze. sthiti sAdhAraNa che. upara mujaba jene kAmanI peTA jJAtio tathA temanI Arthika sthiti vigerenuM TuMkamAM varNana karyuM che. jainakAmanA hAlanA temaja agAunA vIra ane nAmAMkita nara temanA kAryo tathA sakhAvate surata zaheramAM ekaMdare jainakamanI nava jAte gaNAya che tathA temAM AgalI eka be vIsIomAM judI judI rIte prakhyAti pAmelAM aneka vIra ane nAmAMkita na thaI gayelAM che. ane teoe surata zaheranI renakomanAM temaja surata zaheranI tamAma prajA samastanA itihAsamAM aneka prakArane sAro phALo Ape che. teonAM nAma tathA temanA kAryone atre ullekha karavAmAM Ave to te kAMI asthAne gaNAze nahi. surata zaheranI Arthika naitika dhArmika ane rAjadvArI unnatinA prakaraNamAM jenakAme paNa pitAnI kemanI saMkhyAnAM delatanA ane vidyAnA tathA saMskAranA pramANamAM ghaNo sArI ane suMdara phALe Ape che. e bAbata koIthI nA pADI zakAya tema nathI. ApaNA pUrvajonA nAma smaraNa karavA tathA temaNe je je kAryo sakhAvate vi. kIdhA hoya temanuM paNa smaraNa karIne tathA temanA guNAnuvAda gAIe emAM ApaNe temanI eka jAtanI jayaMtija ujavIe chIe. ane temAM ApaNe ApaNI pharaja karatAM kAMI vizeSa karatA nathI. temaNe surata
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 . zaheranI temaja khAsa karIne jaitakAmanI AthI naitika yAmika vyavahArIka ane rAjyadvArI unnatimAM je kAMi peAtAnA jAhera kAryo tathA sakhAvatathI ApyuM che. tevA phALA hAlanI prajA temane pagale cAlI phALA ApavAne zaktiAna thAe. evI amArI paramakRpALu paramAtmA pratye prArthanA che. (1) prathama ApaNuM suratanI vIzA osavAla jainakAma ke je nAmAM vepAra udyogamAM ghaNI AgaLa vadhelI kAma che tenI hAlanI temaja agAunI vyaktinA nAmane yAda karIe A kAmamAM atyAra agAu rA. mA. nagInacaMdra jhaveracaMda jhaverI, talakacaMda mANekaca'da mAstara, dharamacaMda udeca'da, nagInabhAi kapuracaMda, nagInabhAI maMchubhAI vakhAra vALAnuM kuTuMba, nemaca'da melApaca', khImacaMdra metIcaMda, devacaMda lAlabhAi vi. vi. AmAMkita purUSA thaI gayA che. za. mA. nagInacaMdane surata zaheranI prajAmAMthI kAI bhAgyeja nahI eALakhatuM haze. e surata zaheranA prakhyAta ane dhanADhaya jhaverI hatA. eka vakhate karoDapati paNa kahevAI gayA. jhaverAtanA dhaMdhAmAM pANIgarathI zarUAta karI chevaTe eka kuzaLa ane maheza jhaverI ane vyApArI tarIke temaNe prasiddhi meLavI hatI. te jAte kAma karavAmAM mahu khaMtIlA hatA. jo ke sAcI keLavaNI pAmyA na heAtA. tepaNa peAtAnA dhaMdhA emaNe ghaNI sArI rIte khIlabyA hatA. ane Arakha vepArIo tathA '
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1w yuropIyana vepArIomAM pite sArI nAmanA meLavI hatI. evuM kahevAya che ke jyAre emane dhadho puro thIkate cAlatuM hatuM. jyAre jema anAjanA vepArIo gumAM tathA kothaLAmAM anAja bharI rAkhe tema teo pitAnuM motI vigere jhaverAta kothaLAomAM bharI rAkhatA hatA emanI peDhImAM ghaNuM jene temaja jainetaranuM piSaNa thatuM hatuM. emaNe suratane TAunahola urphe nagInacaMda IsTITaTyuTa baMdhAvI ApI surata zaheramAM TAunaholanI ane jAhera vyAkhyAna ApavAnI jagyAnI kheTa hatI te purI pADI ApI. esa lAyabrerIne paNa eka sArA makAnanI khoTa hatI te purI pADI che. emaNe potAnI hayAtImAM jaina temaja jainetara saMsthAone ghaNI sArI madada ApI che. temanA prayAsathI lAInsamAMnuM jaina derAsara thavA pAmyuM che. ane tenI AsapAsa jena lekenA baMgalAo thavA pAmyA che. temanI jAhera sarakhAvatethI sarakAre temane rA. bA. no khItAba bakyuM hatuM. pitAnA jhaverAtanA dhaMdhAne lIdhe teo pArasI yuropIyana ane Araba leko sAthe ghaNuM gADhA paricayamAM AvyA hatA emanI jIdagInA aMtamAM emanA upara sakhata ghA paDayA hatA tevaNanI dhaMdhAnI paDatIthI temanA magaja upara ghaNu mAThI asara karI hatI ane tethI Akhare temanuM mRtyu vaheluM thavA pAmyuM hatuM. rA. bA. nagInacaMdanI jIMdagInI ghaNI
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ - Ajuo hatI ane che. ane te dareka upara vivecana karavA - jaIe to pAnAonA pAnAo bharAI jAya mAtra TuMkANamAM upara mujaba lakhyuM che. atyAre temanA vaMzamAM kAI nathI. bIjA gRhastha rA. rA. talakacaMda mANekacaMda zApurajInI peDhImAM bhAgIdAra hatA teo paNa dhanADhaya purUSa thaI gayA suratamAM temaNe pitAnI vADImAM baMgale tathA jaina maMdira aMdhAvyA che ane te vADInA phule suratanA ghaNu kharAM derAsaramAM apAya che. vADI ghaNI vizALa che. vADImAM eka maMdira hatuM te temanA suputrae navesarathI baMdhAvyuM hatuM temanA suputro bhAI ratanacaMda ane nAnAbhAI hatA teo paNa zeranuM tathA benkanuM kAma karatA hatA ane te dhaMdhAmAM teoe nAmanA sArI meLavI hatI zeTha dharamacaMda udecaMda saMghavIne nAme prakhyAta thaI gayA teo eka kharekhara dharmAtmA purUSa hatA temanI patnI paNa eka dharma patnIja hatA dhaNI dhaNIyANInuM kharUM devI jevuM hatuM ane savAranA paheramAM temanA darzana karanArane avazya phAyade thayA vinA raheja nahIM dharmanA dareka kAryomAM teo AgaLa paDatuM bhAga letA hatA teoe ekAda be vakhata saMgha kADhayA hatA temanA nAmathI atyAre dharamacaMda udecaMda jIrNoddhAra phaMDa cAle che. temanA suputra mesarsa lalubhAI, jIvaNacaMda, gulAbacaMda, maganabhAI vi. jenakemamAM jANItA che. teoe
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ para paNa arabastAna yuropa Adi dezamAM jaI jhaverAtanA dhaMdhAne sArI rIte khIlavyA che. jo ke bajAranI uthala pAthalane lIdhe temanI Athaka sthiti narama paDI che. DamasamAM temane eka baMgale tathA vADI che. temAM keTalIka oraDIo khAsa jenene unALAmAM havA khAvA AvavA sAruM seneTerIyama tarIke vAparavA sArUM ApavAmAM AvatI hatI ane tene ghaNAM jeno lAbha letA hatA. temanA taraphathI ejyukezana phaMDa cAle che. jemAMthI dara varSe uMcI keLavaNuM lenAra vidyArthIone sArI madada ApavAmAM Ave che. zeTha nagInacaMda kapuracaMda tathA temanuM kuTuMba paNa jene jANItuM che. temanuM kuTuMba ghaNuM moTuM che teo paNa moTA pAyA upara matIne dhadha karatA hatA. dharmanA dareka kAryamAM AgaLa paDato bhAga letA hatA. teonA taraphathI eka moTA pAyA upara jIva dayA phaMDa sthApavAmAM AvyuM che. teoe eka dharmazALA baMdhAvI che. hAlamAM mohanalAlajI mahArAjanA upAzrayanA nAmathI oLakhAya che. teoe mehanalAlajI jJAna bhaMDArane mATe eka khAsa elAyadu patharanuM makAna baMdhAvI ApyuM che ane te saMsthAnA mukhya TrasTI paNa teo che. teo tathA dharamacaMda udecaMdanuM kaheba mehanalAlajI mahArAjanA paramabhakata hatA. tathA temanI vacana sidhimAM temane saMpUrNa zraddhA hatI temanA prayAsathI katAragAmanuM hAlanuM derAsara baMdhAvA pAmyuM che.
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 zeTha nagInabhAI madhubhAInuM paNa kuTuMba ghaNa' mATu' che. temanA taraphathI suratamAM eka khAsa eka derAsara badhAvAvAmAM Avyu che. te muMbainA zrIgoDIjInA derAsaranA mukhya TrasTI hatA vakhAravALAnuM kuTuMba paNa tevuMja jANItu che. temanAmAMthI eka bhAI mI amaraca Mde seAlIsITaranI parikSA pasAra karI che. ane muMbaimAM megnasa amaracaMda enDa ma'gaLadAsanI peDhInA nAme dhaMdhA kare che. tyAre bIjAe jApAna muMbai vi.mA jhaverAtanA dhaMdhA kare che. zeDha khImacakra mAtIca'nuM kuTuMba su'aimAM vizeSa jANItu che. atyAre temanA vazamAM rA. ratanacaMdabhAI che te muMbainA sadhanA sa Mghapati che. bhAyakhalAnuM derAsara temanA bApadAdAo taraphathI badhAvavAmAM Avyu che. sadarahu derAsara muMbaInuM pAlItANuM kahevAya che. ane tyAM kAratakI punema ane caitro punema upara temaja dara sAmavAre ghaNAM jaitA darzana karavA jAya che.. teo hAlamAM zeranu vimAnuM temaja laDAIkhAtAnuM ane kamIzana ejansInuM bIjhaneza kare che. zeTha nemacaMdra melApacaOM suratanuM vADInuM daherU tathA vADIne upAzraya tathA ratnasAgarajI skula mATe makAna baMdhAvyuM che. temanA kuTuM khamAM 65. mA. hIrAcaMda nemacaMda je. pI. ane onararI mejIsTreTa tarIke teoe saztAramAM sArI nAmanA meLavI hatI te muMbainA jhaverI mahAjananA mukhya TrasTI hatA. ane te dvA temana! taraphathI aneka jaina sasthAone ghaTaTI sArI madada .
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 maLatI hatI A zaheramAM narsIM ga insTITayuTa temanA sakhAvRtathI temanA pitAnA nAme hastImAM gALyu che. zeTha devacaMda lAlabhAInuM kuTuMba jaina pustakAhAra kUMDane mATe jANItuM thayuM che. te kuMDa tathI muni mahArAjAeAnI sahAyathI jainadhama nA jInA pustako ane sUtraza vi. pragata thavA pAmyA che. pustakoddhAra mAmatamAM A kuMDa taraphathI ghaNuM sArUM ane sagIna prazaMzApAtra kAma thayuM che. temanA kuTuMbamAM zA gulAmacaM devacaMda hatA, te muMbaIno DhAIma'Da mIlanA eka mAlIka hatA. ane mukhainI kAraperezanamAM khirAjyA hatA teo jaina ezAsIezana epha iMDIyAnA rA. ratanacaMdra talakacaMda vi.nI sAthe eka TrasTI hatA. mesarsa jIvaNacaMda sAzracaMdaeN tathA nagInabhAi ghelAbhAi paNa A kuTuMbanA membaraza che. nagInabhAI ghelAbhAIe petAnI ghaNI kharI mIlkatanu vIla karyuM hatuM ane te vIlanI rUe zeTha nagInabhAI ghelAbhAI jaina DrAya skula. utpanna thai che. A kAmamAM TubhAi gulAbacaMda vakIla paNa jANItA che, dazA esavAla kAmamAM zeTha premacaMda rAyacaMdanuM kuTuMba jANItu che. zeTha premacaMda rAyacaMdanu nAma hiMdustAnamAM temaja yuropAdi dezeAmAM mazahura che. temanA nAmanI aneka sasthAe api payata cAle che. subaI yunivasITIne rAjAbAI TAvara temanA mAtuzrInA nAmathI temanA taraphathI taiyAra karAvavAmAM
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 115 AvyA che. kalakattA yunivarsITImAM temaNe muMbaInI yuni. vasaTa karatAM paNa ghaNI sArI rakame bakSisa ApI che. temanA nAmanI keTalIka skolara zIpa tathA phela zIpe paNa tyAM che. ane premacaMda rAyacaMda skalara kahevaDAvavAmAM tyAMnA grejyueTe eka jAtanuM mAna dharAve che. temanA taraphathI kAThIyAvADanA mukhya mukhya jaina yAtrAnA sthaLemAM dharmazALAo baMdhAvavAmAM AvI hatI, jemAMnI ghaNuM kharI atyAre vidyamAna che. temanA taraphathI muMbaImAM eka janazALA cAle che. jene garIba ane madhyama varganA jene tathA vidyArthIo lAbha le che, emaNe zera bajAramAM ane rU bajAramAM ananya nAmanA meLavI hatI ane tene mATe evI kahevata paDI gaelI ke AvatI kAlanA bhAva te premacaMdabhAI jANe. te e dhaMdhAmAM ghaNAM bAhoza ane kuzaLa hatA. temaNe eTale sudhI nAmanA meLavI hatI ke ema kahevAya che ke eka vakhate vikaTerIyA rANIe premacaMdabhAIne vilAyata AvavAnuM AmaMtraNa karyuM. emanA nAmanI suratamAM rAyacaMda dIpacaMda kanyAzALA pIpurA tathA harIpurAmAM - tathA amadAvAdamAM premacaMda rAyacaMda TreniMga koleja jevI - jANItI saMsthAo cAle che. emanI jIMdagIne hevAla aMgrejImAM saradInazA vAcachAnI kalamathI lakhAele, emanA suputra taraphathI bahAra pADavAmAM AvyuM che. AnI gujarAtI nakala chapAI nahIM hoya te jaina
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ lokone jaNane mATe chapAvavAnI jarUra che. A pustakamAM zeThajInAM vyApArI kAryonI jIdagInA havAle ApavAmAM AvyA che. emanI upara paNa ghaNI Aphata AvI paDelI paraMtu temAMthI darekamAMthI teo mAnabhera pAchA haThavA pAmyA hatA. paraMtu temanA suputra phakIrabhAInA akAla mRtyuthI temanA mana upara ghaNI UMDI asara thaI gaI hatI temAMthI teo joIe tevI rIte chuTA thaI zakayA nahIM. ane Akhare emanI jIdagIne aMta paNa najIka AvI lAgyo. bhAI phakIrabhAI paNa eka guNa potAnA kadaradAna suputra hatA emaNe jenavetAMbara konpharansa, jenaesasIezana vi saMsthAmAM ghaNe sAre AgevAnI paDate bhAga lIdhe hato. tathA teoe vidyArthIone mATe sagavaDatA karI ApI hatI. emanA nAmathI suratamAM vaTAcauTAmAM eka lAyabrerI cAlatI hatI. paraMtu phaMDanA abhAve te baMdha paDI che A lAyabrerIne punarodhdhAra karavA sArUM hame teonA saMsthApakone tathA zeTha premacaMdabhAInA suputrone bhalAmaNa karIe chIe. atyAre temanA kuTuMbamAM zeTha kIkAbhAI tathA rA. mANekalAla che. zeTha kIkAbhAI muMbaInA zera dalAlanA presIDanTa hatA paNa thoDA vakhata para rAjInAmuM ApyuM che. teoe zeranA dhaMdhAmAM ghaNuM sArI prakhyAti meLavI che. hamArI temane khAsa bhalAmaNa che ke te pitAnA pitAnA pagale cAlI aneka jaina tathA jainetara saMsthAone sArI madada ApI
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 puya upArjana kare, dazAosavAla kemamAM bIjA jANItA kuTuMbamAM rA. gulAbacaMda motIcaMda damaNIyA solIsITara thaI gayA. teoe selIsITaranA dhaMdhAmAM potAnI peDhInuM nAma yura pIyananI peDhI karatAM paNa AgaLa vadhAryuM hatuM. teoe ghaNAM varSo sudhI e dhaMdhe kIdhe. ane temAM ghaNe sArA pise prApta karyo. jo ke temanA taraphathI jAhera jena ke mane upayogI evA koI khAsa kAryo thayA nathI te paNa guptapaNe teo jene tarapha lAgaNI rAkhatA hatA. ane temanA hastaka temanI kemane mATe eka nirAzrita madada phaMDa cAlatu hatuM. atyAre temanA vazamAM temanA ciraM. jIvIo mesarsa bAlubhAI tathA mANekalAla che. temAMnA mANekalAla selIsITara che trIju sarasa vAlAnuM kuTuMba che. A kuTuMba agAu ghaNuM jAherajalAlImAM hatuM, paraMtu bhAgyavazAta atyAre e kuTuMba ghaNI lAcArInI sthitimAM AvI gayuM che, temaja atyAre e kuTuMbamAM kaI hoMziyAra mANasa rahyuM nathI. A kuTuMbamAM rA. sebhAgacaMda premacaMda karIne che. teo muMbaImAM vakIlAtane dhaMdhe kare che, vizAzrImALI kemamAM nagarazeTha bAbubhAI gulAbabhAInuM nAma prathama keTImAM mukI zakAya. teo eka moTA jAgIdRAra che. teo briTIzanA tathA gAyakavADa sarakAranA jAgIradAra che . dhamaDAchA gAme temanuM che. teo vizAzrImALI jAtinA zeTha che. temaja nagarazeThanI padavI dharAve che. darabAramAM
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 teonuM sArUM mAne che. teoe meTrIkayulezana sudhInI keLavaNI lIdhI che. ane sArA vicAra dharAve che. jaina saMghanA paNa saMghapati che temanA kuTuMbamAM paNa agAu nAmAMkita purU thaI gayA teo mugala sarakAranA vakhatamAM ne navAba sAhebanA rAjyamAM ghaNuM jANatA thaI gayA. suratanI judI judI nyAtane chevaTane phaDace temane tyAM thatuM hatuM. ema kahevAya che. bhAI bAbubhAI sagIra vayamAM korTa opha vorDasanA rakSaNa nIce hatA. teo lAyaka umaranA hevAthI kemanI mItane vahIvaTa temane seMpI devAmAM Avyo che. bIju, kuTuMba zeTha bhAIzAjIvALAnuM tathA malukacaMda dIvAnavALAnuM kahevAya che. zeTha bhAIzAjI navAba sAhebanA rAjyanA samayamAM jANItA thaI gayA che. temanA tathA temanA pUrvajo asalanA vakhatamAM baMdara mAraphate moTA pAyA upara vepAra karatA hatA. tathA temanA moTAM moTAM goDAune hatAM ema kahevAya che. temanA kuTuMba taraphathI beDIpArzvanAthanuM jaina derAsara nagarazeThanI paLamAM karAvavAmAM AvyuM che. ' mesarsa zIvacaMda vajecaMda tathA phulacaMda zIvacaMdanuM kuTuMba rezamI kApaDanA vepArane mATe jANItuM thayuM che. phulacaMdabhAI suratamAM temaja AkhA hIMdustAnamAM jaina siddhAMtenA jJAna mATe temaja kAryo karavA sArUM jANItAM thaI gayA che. A kAma mAM badAmI vALAnuM kuTuMba paNa jANItuM thaeluM che. temanAmAM ra. kapuracaMda karIne
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ :119 eka dharmanA jANakAra purUSa thaI gayA, tathA rA. suracaMdabhAI jaDaja hatA. ane rA. maganabhAI vakIlAtane dhadha kare che. A sivAya paNa A kemamAM bIjI eka vakIla che ane e sivAya bIjA eka be grejyueTe paNa che. melApacaMda bajAjavALAnuM kuTuMba pazu agAunA vakhatamAM jANItuM thaI gayuM che. paraMtu atyAre te paNa chinna bhinna thaI gayuM che. traNa taDavAlI komamAM rA. cunIlAla chaganacaMda sarApha dharmanA ghaNuM jANakAra purUSa hatA. teoe hAlanI pazci mAtya keLavaNI paNa lIdhI hatI temaja rA. cunIlAla gulAbacaMda rITAyarDa phoresTa ophIsara che. teo atyAre pensanara che. temaja rA sAkeracaMda madrAsIne cAMdIne, temaja zarAphIne moTe vepAra cAle che. dIpacaMda suracaMdanI peDhI jANItI zarAphI peDhInA mAlIka 2. sobhAgabhAI hatA kacarAnuM kuTuMba paNa jANItuM che. temaNe nANAvaTamAM AveluM zrI mahAvIra svAminuM samavasaraNanuM daherUM. baMdhAveluM che. temanuM kuTuMba atyAre vahecAI gayuM che. paraMtu temanI paisA saMbaMdhI sthiti sArI che. mesarsa khImacaMda kalyANacaMda nANAvaTI jANItA che. temaNe jarIkAma baratakAmane dhadha sArI rIte khIlabdha che. 2. rA. hIrAcaMda motIcaMda paNa jANItA thaI gayA teoe duSakALa Ahi prasaMgomAM sarakArane temaja bIna AsAmIone ghaNI madada karI hatI tethI sarakAre temane rA. bA. no khItAba Ape
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ hate teo dharmanA kAryomAM paNa AgaLa paDate bhAga letA hatA. teoe zrAvikA zALAnI sthApanA karI hatI te saMsthA temanI vidhavA bAI rUkSamaNI calAvatA hatA ane tenI sAthe jaina vanitA vizrAma paNa cAlatuM hatuM rA. sA. hIrAcaMdabhAIe zAhaparanA temaja katAragAmanA derAsarane jarNoddhAra karavAmAM paNa sAre bhAga Ape hate. A kAmamAM rA. maganalAla premacaMda mAraphatIyA vakIla sArI nAmanA meLavI svargavAsI thayA che. poravADanI kamamAM zA. hemacaMda sukhaDIyAnuM kuTuMba jANItuM che. teoe suratanI baraphI paeNDA vi. miThAIo banAvavAmAM AkhA muMbaI IlAkAmAM sArI nAmanA meLavI che. ane te dhaMdhAmAM teoe sAre paise pedA kIdhe che. mAravADI kemamAM atyAre zeTha dalIcaMda vIracaMda che. teo katAragAmanA derAsaranA mukhya TrasTI che. temaja A kemamAM suratanA moTA moTA sekasI paNa che. jemAnA mukhya zA. nemacaMda nAthAbhAI tathA zA DAhyAbhAI dhanajIbhAI tathA zA. rAyacaMda metIcaMda tathA vIracaMda harajIvanadAsanI ku. karIne che. teo muMbaImAM temaja suratamAM cAMdI tathA sonAne moTA pAyA upara vepAra kare che. A kAmamAM eka e grejyueTa paNa che. temAM zA. amIcaMda zevanajI aDAjaNavAlA vakIlAtano dhaMdho kare che. anAjanA vepArIemAM paNa eka be dukAnavALAe ghaNuM sAruM kAma kare
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 111 dhAmAM amIca Mda peAtAnA svadezI che. ane temaja tene sArI nAmanA meLavI che. paramAra kuTuMbanA mo. dhanarAja je. paramAra paNa peAtAnA sAhasIka che. dAsImANI kAmamAM DAkaTara chaganalAla sAne jANItA che. teoe atyAre DAkTarane vadhe cheDI daI pAvarathI henDalumanuM vaNATanuM kArakhAnu cAlu kIdhu che te ApaNI asahakArI myunisIpAlATInA membara hatA. temanA upara cADhelA kesamAM temaNe aDaga zraddhA tathA hIMmata lAyakata puravAra karI che A kAmamAM za. chaganalAla cunIlAla ceAsInuM kuTuba jANItu che te dharmAMnA kArya mAM AgaLa paDatA bhAga le che. eja kAmamAM eka bhAI vilA yatathI makhamala vaNATanuM kAma zIkhI pAchA pharyAM che. AzA rAkhIe chIe ke teo peAtAnA jJAnane upayAga hiMdustAnanI hunnara kaLAne vikAsa karavAmAM karaze. batAvI peAtAnI
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ - upasaMhAra jJAtivAra keTalAka gRhastho tathA kuTuMbanI sevAne zakaya ulalekha karyA bAda suratanI sAmudAyika sarvadezIya kSetramAM keTalIka vyaktioe anupama sevA apa, suratanI jema samAjanA utkarSamAM anero phALo Ape che teonA mubAraka nAmo ane sevAonI neMdha ame ghaNA harSathI laIe chIe. 1. zrI jIvadayA-zeTha sobhAgacaMdadAsanA nAme oLakhAtA, jena vIsA osavALa jJAtinA gRhasya ke jeo chellA ghaNA varSothI jIvadayAnA kAryane aMge jI cheDAvavAnI pravRtti karI rahyA che. 2. sAhityarakSA tathA pracAra-zeTha jecaMda dayAcaMda jeoe zrIjena AnaMda pustakAlayanI sthApanA karI hatI teo sAhityanA akhaMDa pujArI hatA. pitAnA jIvana daramyAna zrIjaina AnaMda pustakAlayane samRddha karavAmAM ane bhega temaNe Ape hato. teonI sAthe temanA sahacArI bhAI amaracaMda mulacaMdanI sevAo paNa anupama che. teoe paNa zrI jenaAnaMda pustakAlayane chellA vIsa varSathI menejIga TrasTI tarIke sevA ApI hatI.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeTha jIva caMda sAkaracaMda ke jee zeTha devacaMda lAlabhAi pustaka hAra pheDadvArA aneka amUlya graMtho pragaTa karI samAjane anahada lAbha Ape che e rIte anupama sevA bajAvI che. zeTha ratanacaMda khImacaMda ke jeoe hukama munijInA graMtha saMgrahane surakSita rAkhe che ane teo paNa aneka prasaMgamAM pitAnA jJAnane sAre lAbha samAjane Ape che. 3. saMgIta vizArade -aa . vajAbhAI, rA. rA.mohanabhAI pAnAcaMda, 2. 2, caMdulAla cImanalAla, 2. rA. sAkaracaMda vIracaMda, rA. rA. bAbubhAI rAjA vagerenI saMgIta sevA pUjA, bhAvanA vagere prasaMgomAM kAyama samAjane maLyA kare che. 4 sAdhamika vAtsalya-zeTha khImacaMda kalyANacaMda jeo zrI jaina bhejanazALA, vanitA vizrAma, AyaMbIla khAtuM vagerenI sevA karI zA che. pa keLavaNa- zeTha cheTubhAI gulAbacaMda, zeTha motIcaMda gulAbacaMda, zeTha nemacaMda abhecaMda je. pI. vagere zrI ratnasAgarajI jena behIMga
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ tathA skulanI sevA kare che ane e rIte keLavaNInA pacAramAM prazasta prayatna karI rahyA che 6 sarva dezIya sevA-zeTha navalacaMda khImacaMda, zeTha bAlubhAI uttamacaMda, saddagata zeTha nAnacaMda kIkAbhAI,zeTha mANekacaMdaDAhyAbhAIcekasI, zeTha bhAyacaMda nagInabhAi, zeTha pAnAcaMda rUpacaMda, zeTha nAnubhAI nagInacaMda vagera suratanI jaina samAjanA utkarSa mAM cAla sevA samarpI rahyA che. surata A badhA sevA bhAvI saMgrahasthAnuM RNI che tathA temanuM sevA kSetra vistRta bane ane ethI suratanI jaina samAja dina pratidina abhyadaya pAme eja maMgala abhilASA.
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 prakaraNa 13muM suratanA hIra-vihAranu varNana hIravihAra--stavana (saMzeAdhaka-mAhunalAla dalIcaMda dezAi B. A, LL. B, Advocate) muMbaI || 90 || mahApAdhyAya zrI 5. nemisAgaragaNi gurUbhyo namaH | sarasatI bhagavatI bhAratIe, samarI sArada mAya rasa hIravihAra stavana, vara dau mujha mAya zetruja maDaNu RSabhadeva, aSTApadi svAmI AbU hIravihAra sAra, pramu* ziranAmI. nAbhi narezara kulatiaAe, marUdevI mahAra yugalA dharma nirvANNAe, tribhuvana jana hitakAra prathama zaya aNugAra, prathama bhikSAcara kevala prathama tIrthaMkara prathama, dhama prakAzaka niaela. sA saryA zetru Mjagiri, aSTapatti siddha AbU hIra(vahAre mUrati, mahimA suprasiddha. dhyAu zrInavakAra maMtra, zatruMjagiri yAtra dhruva ArahA vItarAga, nirmala karI gAtra mahimAvaMta e triNi tIrthaM cathA hIravihAra hIravijayasUrI sae, vayara sama avatAra. :
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 vastu vimalagiriyara vimalagirivara risaha jiSNu deva samavasaraNu devahi' milI, raci vAra pUrava navANuM aSTApaddhi sikha vatI, nAmamatraniza divasa Aph AmrU hIvihAra prati, mUrati suMdara sAra sarasatI mAta pasAule, thusi' hIvihAra.8 ThavaNI 11 hIra vihAra tIrthaM bhaluM e, pATaNa nayara majhAri te rAjanagara valI pAdukAe, khaMbha nayari suvizAla te 9 surata nayara sehAmaNuM e, jihAM sabaMdha che suvicAratA jina gurU ANu zire dhare e, samakita rayaNu bhaDAra tA 10 zIle thulabhadra jANIe e, buddhie abhayakumAra tA labdhie gAtama avatAe, rUpe... deva kumAra te vAcaka naimisAgara varU e, teha to upadeza te hIravihAra maDAvIe, sadha mani ha vizeSa tA 12 nijAmapure pUrava dize' e, dinakara jihAM Ugata te vitta vAve vyavahArIAe, ANI harSa mahuta tA 13 saMvata sAla yahAMtare e(1973), pAsa mAsa suvicAra te vadi paMcamI skrina nirmalA e, zubha velA gurUvAra tA 14 pati lAbha sAgara varUe, abhinavA dhanA aNugAra te karIe pratiSThA nAma dIe, suMdara hIvihAra' tA 15
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117 ThavaNI hIra vihAra maneAhara dIse, pekhata sura naranAM mama hIMsaI amara bhavana sama jANIe e. 16 catura paNe vatI cauka nIpAi. dekhI bhavijana haja thAI rANapuranI mAMDaNIe. 17 kArIgara tihAM kAma calAve, carasae vedikA suhAve pATTu pIThikA jina taNI e. 18 gujIvaMta gajaSa (2) aiThA nizadina, kAraNI kAmanI pAi eka ni 19 thaMbha sAga sIsamataNuAe. jAlI ati sukumAlI sauDu, suMdara madala pekhata mana mAhe geTa kalaza kanaka taNAe. 20 zikhare daDa dhvajA ati laheke, su Mdara kusuma gadha ati maheka citrAmaNa seDhAmAM e. 21 nava geAmaTa nava nidhi sukhakAra, nalanI gulAma sama hIvihAra tIrtha mahimA ati ghaNuA e. ra DhAla phAganI pArakhI lAlA sutta bhale, gAviMda parikha sujANa vitta vAve harSe karI, jinavaranI vahe ANu. sAha semajIneA suta bhaleA, zubha nAme vastupAla hIra jesiMganI pAdukA, thApanA hui suvizAla 23 24
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 saMvata solapacotera (1975) vaizAkha mAsa suvicAra aSTamI dina ujala bhale, zubha velA ravivAra vAcaka mAMhi ziromaNi, ratnacaMdra vijhAya karia pratiSThA atimalI, saMgha mani ANaMda thAya 26 sA nava vita vAva, ulaTa A aMge pAdukA triNa vAcaka taNI, thApanA huI manaraMge 27 saMvata sela chaDuttare (1676, pisamAsa suprasiddha nima dina riliAmaNa, huI e pratiSThA siddhi 28 desI bhIma harSe karI, dhana kharace manaraMge deI mUrati eka pAdukA, thApanA huI e sucaMga 29 saMvata sela chaDutare (1976) jeTha sudi ethe gurUvAra karI pratiSThA harSaspemUrati triNi udAra 30 hIravihAre hasyuM, ulaTa ANa aMge dhana te zrAvaka zrAvikA, vira vAve manaraMge suvihita tapagacchanAyakA, dAyaka zivapada sAra e tIrtha mahimA ghaNe, nitu vaMde naranAri tIrtha niMdA je kare kumati ziromaNi jANe hIravihAra uthApaye, bhamaye khyA(A)re khANi 33 DhAla mAhaMtaDenI traNa cauvIsI praNamaryuM e, mAlaMta bihuttara jinavaradeva vIra paTadhara gAya gAmasyuM eka mAtra suranara kare tasa sevA suNo suMda(ri) suranara kare, tasa seva 34
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129 sAgara nAme jina huA e mATe atIta cauvIsI jANi suNe vartamAna kAleM huAe, mA. zrIgurU catura sujANi suNe35 tapagacchanAyaka guNanile e mA. lakSamIsAgara sUrI suNe jaga mahimA ati dIpate e mATe sevA kare amada suNe. 36 sAyara5re gaMbhIra che e, mA. sAmyavadana jinacaMda suNe. tapa te je dinakara sAme e, mA. kanakavaNuM sukhakaMda suNe, 37 tasa paTe zubhamati Agalo e, mA. sumatisAdhu sUrIza su. tAsa sIma matie nimala e, mA. hemavimala gurUIza, suNe 38 tAsa paTe jaga uddharyo e, mA ANaMdavimala surirAya suNo Upaje ANaMda nAmathI e, mA. manavaMchita sukha thAya, suNe. 39 zithilAcAra nivArI e, mA. Adaryo zuddha, AcAra, suNe. jinazAsana dIpAvI9 e, mA dhana dhana e aNagAra, suNe. 40 tAsa paTTadhara suratarU e, mA. goyama sama avatAra, suNe. zrI vijayadAna sUrI sArU e, mA. jinazAsana zaNagArA, su . 41 tAsa sIsa jaga sukhakarU e, mA. hIravijaya sUrirAja suNe. dIlipati patiodhIe e, mA evI kare surarAya suNe. 42
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 pasa kasI pustaka taNI e, mA. mAsIe amAri suNe. jIjIe jagaha muMkAvIo e, mA. kISA para upagAra, suNe. 43 zetruja mugate sAra. 43 vitapAThAMtara hIra sIsa sAMhA karUM e, mA. zrIvijayasena sUrIza suNe. birUda "savAI' sAhe' e, mA. pare sayala jagIsa, - suNa. 44 tAsa paTTodhara guNa nile e, mA. zrI vijayadeva sUrAMda suNo, zIla sarava guNe Agale e, mA. UgI abhinava caMda suNa. 45 sAgara gAje tumbhathI e, mA, dharma kalolanI veli, suNe. samakti raNa sudhuM dIe e, mA. dina dina huI raMgareli, suNe 46 tuM guNasAgara gAjatA e, mA. mahaali mAMhi prasiddha, suNe, suvihita ziramukuTa maNa e, mA. Ape nirmala buddhi, suNe. 47 vANuM amRta rasa varasate e, mA. dezanA die jima vIra suNe. sakala kalAguNa Aga e, mA. sAyarapara gaMbhIra, suNe. 48 ( hAla praNam tuM ma simaMdharaja mUrati gaSaNa niNaMdanI 2, sehe hari vihAra hIra jesaMganI pAdukA re, bhAvajanane hitakAra bhaje bhavi bhAve hIravihAra 49
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 nAma maMtra nizAdine ja para, e jayajayakAra ataMkaNI bhaje 50 vIra taNI paraM tapa tapore, zIle jabumAra vairAgye gurU rAja re, dhana dhana e aNagAra. bhajo 50 vAcakacakacUDAmaNire, vidyAsAgara uvajajhAya teha taNI tihAM pAdukA 2, praNAme sura nara rAya, bhaje. 51 tAsa sIsa guNa gAjate re, dharmasAgara uvajhAya vAdi gaja ghaTa kezarI re, ANa vahe jinarAya bhaje. 52 tAsa sasa sahAkara re, labdhisAgara vijhAya teha taNI tihAM pAdukA re, bhavi mani ANaMda thAya. bhaje. pa3 tAsa sIsa guNe Agale re, nemisAgara uvajhAya teha taNI che pAdukA re, darzana zivasukha thAya bhaje. 54 suha gurU ANu zire dharI re, rAkhI tapagaccha mAma jinazAsana dIpAvI re, sAthe Atama kAma. bhaje 56 murati sAte sahAmaNI re, zrI tapagaccha sUrIza vAcaka kerI pAdukA che, yAra nAma nizidIza. bhaje pada e parivAra anukrame re, je samaje naranAri laphilma rame nitu te ghare re, haI jyakAra bhaje 57 zrIsaMghatihAM utsava kare che, kalyANaka dina sAra nATika pUjA bhAvaThu re, ANI harSa apAra, bhaje 58
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13ra hIra vihAra ja nIpare, jehavuM amara vimAna sAha amarasIne udyama ghaNere, dhana jIvyuM paramANa | bhaje. 59 saMvata sola chatare (1976) re jayeTha zudi pUnima sAra jihAM lage zazi ravi tape che, stavana tapa cirakAla - bhaje. 60 kalaza zrI RSabha jinavara bhavika sukhakara, hIra vihAre sukha karU zrI sUra(ta) maMDaNa durita khaMDaNa, nama pAsa jisarU vijaya vAjape vijayavaMtA, vijayadeva sUrI sarU tAsa pasAe stavana raci9, dharmadAsa suDuM karU. 61 bhajo re bhavi bhAve hIra vihAra | iti zrI jinarAja stavana saMpUrNama | - - mudrA-zA, phakIracaMda maganalAla badAmI, mudraNAlayaH-dhI "jaina vijayAnaMda" pI. presa, kaNapITha bajAra-surata,
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ - prakaraNa 14 muM : . surata nagara varNana. saM. 1877mAM suratanA je porabaMdaramAM rahelA tapAgacchanA bhaTTAraka vijayajiteMdrasUrine surata padhAravA nimitte eka vijJapti patra mokaleluM temAM surata nagaranuM varNana tUTIphaTI bAroTazAhI hiMdI-rAjasthAnI bhASAmAM mUkeluM che te anna utAryuM che-A kavibahAra dIpavijayajIe . 1877mAM karela sUratanI gajalanuM prathama svarUpa che. sarasata-pada praNamuM sadA, praNamuM gurU ke pAya gajala sUratikI gAuMgA, zrI gurUdeva-sahAya. atha gajala sUrata sara suthAnaka, biMdara pitA dAnAka alakA bhUmi peDa Aika, keTa keTaseM paDa khAIka. pUre lekase pUraka, amara vAsa ghUraka sabhA deta hai kamaThAna, aTTA pahacatI asamAna le choka gehAka, mAnuM saradake mahAka. tApI nignagA pAsaka, suraja pUtrakA zAsaka nadIyAM nAthaseM pohacIka, tIratha Apase sehacIka jinameM jyAhAja bahetare, rahate nAMgara teha. jese nAmake nIsAna, temeM vavA TUMkI vAna vADI vAga vana udyAna, caitra ratha ke asumAMna.
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ rabatI phahare dhajAka, mAnuM dolatI majhA hAisa pUba daravAjA, nita prata vAjate vAnaka ghanane vAjatI ghaMTAka, mAnuM meghakI gaDaDAka dila nAla golA sAja, adala aMgarejakA jahAM rAja. 7 hAmI hikamatI sabAva mA jhara gUmane hAthIka, mAnuM chuM gaja sAthIka sA sAjha 4 sameta, abalakha nilameM kukheta. vAjha jotare bahumUla, sarakhA rUpa hai rAmatula paMkati thakI bhalajAna, dekhata devake vimAna. sadhI saIkaDuM sukha pAla, vahuluM ghamakatI ghaMTAla vasatI pUratI vasatI, lacchI pUraseM latIka. vasate loka vaDa bakhatA, khAve mAla bhI tatAka lAkhuM mAla ke vyApAra, karate Avate A gapAra. nATAraMja ke jahAM khyAla, dunIyAM dekhatAM khusIyAla para khUba khUba pisAka, marado maherIyAM thI pAka. 12 motI mAMNika lahe laMba, dAtA leka hai nahAM suMba dhanavaMta leka he paramI, karate Apase naramIka. 13 are vahu huM aDhAra, kahetAM pAIye nahIM pAra asIpyAra he cahaTAka, paMkatI rAjatI haTTAka. 14 achI aDhAra he TepI, riddha sodAgarU pIka kevA huM kateka, agereja Adi de eteka. 15 bilaMdA khUba huM vyApAra,jina ke jinake nahIM pAra
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 aisI ApakI mana rIjha, badhA baMdarAM tajavIja. 16 jaMgI biMdara kaMsAka, joIyeM jAya ke jesAka | (koro bhAga che.) aeA nAmase esAka, biMdara bAMdhIyA teMcAka. vasa leAka bahAta AgevAna, erabhI rahata huM bhAgyavAna. 19 phaNagI era pharAsIsa, TopI aDhAra kahe Isa pArasI lekakA hai pUra, saghale viNajame bharapUra. 20 devakara mAnate hai Aga, tApI mAtakU pAye lAga apane dharmameM rAteka, khaTayA ma la bhI khAteka. 21 yugala eka aramAMnIka, cAvA mugala hai cilabIka nAgara leka huM navaraMga, kSatrI loka haiM unaMga. 22 kAyatha leka he kulasuddha, jinakI bAta hai bala buddha maye brAhmaNa kI jAta, nukhate pAIye saba nAta. 23, saIda zekha huM paThAna, me TI jAta mUzalamAna harA leka huM vikhyAta, janakI deI huM ja smAta. 24 hi6 leka bahetareka, vidhi vidhi vAnase vasateka apaneM dharmakA AcAra, pAleM bahuta karike yAra. 25 pahacI gagana le aTTAka, mAna saradakI ghaTAka pUrA pacavIsa hai pUrAra mAnuM nagarameM -rAka. 26 zAMti zAMti ke jahAM leka, duHkha bhaya daMDa bhI nahI soka. marado maherIyAM mahabUba, ekA ekaeM khUba. . 27 Asika vAka che e taka, dAnI dAna bhI de teka,
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 vike ke navanavA khyAla, dekhe tarUNa mUDha, bAla. 28 paka jana kahata he kathAka, haDahuDa leka suni hasatAka gujarI khUba bharAye gaMga, vikate mAla nava nava raMga 29 milatA nava navA mevAka, lAkha leka che te vAka cita kara cAhI je cIja, mile saba malaseM manarIjha 30 ghApIpurA vaDA vikhyAta, mijalasa lakakI mahilAta sabakI saharakA hai nara, bharIyA lekarse bharapUra. 31 osavAla lekakA aDDA dhatuM banAvate bar3Aka pIve bhaMga hI rasaraMga, parakhe juhara bhI mana caMga 3 zrAvaka lekakI sabhAka, dete dAna nahIM lebhAka jahAM jenakA prAsAda, pUjA hota maMgalanAda 33 zrImata deva che dharmanAtha, sAcA zivapUrIkA sAtha sUrajamaMDaNuM he pAsa, phelyA jagatameM ja savAsa 34 saesara deharA hai khAsa, upara rahata geDI pAsa 4 Alaya sAdhuke A che(?)ka, racanA khUba he ceka yatI jainake jAlama, Adara deta he Alama 35 sUdha Apake vyavahAra. saMvegI sAdhu ke siNagAra tIratha huM asanI kumAra, majana karate he naranAra 36 milate rAta dina melAka, khubakhata leka huM khelAka raNava loka De vikhyAna. rahate rAma kuM dinarAta 37 maMdira khUba ke ya cAra, ToM kRSNa ke kumAra anadhana Adi de azupAra, bhakita karate he naranAra 38
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 139 hanumAMna eka hai haThIlAka, mile, jahAM medanI mAlAka asthala khaMdha ke athAga, khasate khaDakhaDe varAga sApI bahuta saMnyAsIka, maDe DhAya maMDhavAsIka daragA eka hai darIAva, che lAkaDI jihAM mAva paracA lAkakA `ka, ciMtA citakI cUraika dilake khUba hai' darabesa, rahate Apake rakhesa 1 42 darasana SaTa huM jahAM sAra, achA jaInakA adhikAra vasI kheDuta hai vistAra. bhASA eTala De' 'AA cAra' baMdara avara hai mehatAka, sUrata baMdarAM sukha nAka. sUrata nagara hai suthAMna, heAta kayA kIjIye khakhAMna jine rUkhIyA nahIM jAya, tinakA janamabhI ahilAya, 43 iti surata nagara varNana. dIpavijayakRta suratanI gajjala. rakhyA sa vata 1877 (sa'pAdaka tatrI jainayuga) * kavi bahAdura' e nAmathI pAtAne eALakhAvatA dIpavijaya muni vikrama 19 mI sadImAM thaI gayA che tenI gU. bhASAmAM aneka kRtie nAme sAhamakula padmAvatI Ahi che ke jenI vigata have pachI chapAnAra amArA graMtha nAce jaina gurjara kavio bhAga trIjo bahAra paDaze temAM Avaze. A kavinA samaya pahelAM musalamAna rAjya gujazatamAM ghaNI sadIo thayAM hAvAthI pIyana zabda gujarAtI
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhASAmAM khUba praveza pAmyA hatA ane pasIyana bhASAnA khAsa jANakAra hinduomAM paNa munazIo ane musadIo tarIke kArya karI gayA hatA. keTalAka hinduoe pasIyana bhASAmAM che paNa-kRtio paNa racela che. kavinA samayamAM IsTa inDiyA kaMpanI bahAduranuM rAjya paNa gujarAta para zarU thayuM hatuM. A kavie gujarAtI bhASAmAM pasIyana (16) zabdone seLabheLa karI eka vicitra jAtanI "gajhala" karI che, ane te eka sUrata para nahi paNa bIjA zahera nAme khaMbhAta, jaMbusara, udepura para paNa batAvI che. prAsa lAvavA game te akSare game tema meLavI dIdhA che. A suratanI gajhalamAM pahele (he che ne vacamAM traNa hA che ane chelle chappaya che. 78 kaDI gajhalamAM kula 83 gAthA che. razmA saMvata 1877 mAgazara suda ja che. A lakhavAno hetu kavi jaNAve che ke surata zahera suMdara ane vepAranuM mathaka hovAthI huM jevA AvyuM ane kacchapati AcAryazrIne vijJapti lekha-citralekha mokalavAmAM Ave che te pramANe A citralekha lakhI mekalavA mATe A gajhala meM banAvI. A kavinA pitAnA svahastAkSaramAM ramyA pachI ethe dahADe lakhelI 13 paMktivALuM eka ema pAMca pAnAnI prata ke je vijayadharma sUri pAse hatI te uparathI A utArI che.
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 vikrama saM. 16 (se) mAM surata nAmanI gaNikAnA nAma parathI tenA paranI pAtasAhanI mahera thatAM surata zahera vasyuM. gepIzA nAmanA sAhukAre gopIpura vasAvyuM ane gopI nAmanuM taLAva temaja vAva pattharabaMdha baMdhAvyAM (te) gopIdAse surajamaMDana zrI pArzvanAthanI sthApanA karI. pAtazAhe tApI nadI) para moTe kIle baMdhAvyuM. tene pAye uMDe karI ane sIsuM bharI meTA buraja karAvyAM. kaTane pharatI khAI karAvI ne kilAmAM jAla gaLA-topa goLAne sAja rAkhyo ke je evA hatA ke tene choDatAM jabara avAja thatA hatA. ahIM dillInA pAtazAhe te hile banAvyo ne tyAMthI moTA sUbA-khAna AvatA. kilAne bAra daravAjA hatA. e nIkA-suMdara surata zahera para tApI mAtAnI mahera hatI. tApI nadImAM be vakhata veLa caDhatI hatI, ne temAM heDI-phate mArI cAlatI hatI. te hehIonA prakAranAM judAM judAM nAma ApyA che te jANavAM jevAM che. dariyA mahela hate. lAkha rUpI ane mAla sapharI jahAjamAM AvatuM. 72 jAtanAM kariyANAne vepAra vepArIo karatA hatA. kurajAmAM mAla AvatA te para dANa levAmAM AvatuM. A vakhate navAba nasirUdIna khAna hatuM ane te potAnI svArI kADhate tyAre sArA gajarAja jhulatA ane kAbulI kanajI kacachanA ghaDAo temAM cAlatA hatA. vaLI
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ bakSI tarIke bahAratega ane kAjI tarIke mamada hasana hatA ane teo kaMpanI bahAduranA hukamathI hakamI calAvatA hatA te bahAdura kaMpanIne saradAra mistara vAna sAheba hatA. ane surata paragaNAnA adhikAravALe kiledAra kolesana (nAma sAheba) hate nagarazeTha lakhamIdAsa nAmane hatuM ke jenI prabhA zaheramAM paDatI hatI, ImAnI mirajyAM, kAyado jANatA pirojazAha, buddhizALI saNavI nAme nAjarazAha ane mahetA valabha ane giradharalAla baMne puNyazAlI hatA. zAstrI tarIke ANaMdarAma, moTA makAnavALA bAbA hamAre nAmanA hatA. have zaheranA zAhukAromAM agaNita lakSamIvALA taravArI nAmanI aTakanA AtamArAma bhUkhaNa nAmanA bhaNazAlI hatA ke jemanuM puNya ghaNuM hatuM, navalAkha lakSmI hatI. bIjA nAme lAlI biraha cunIlAla lakSamIvAna hatA, kalAzAha, zrIpatta e nAmanA zrImaMta uparAMta kSatrI jAtanA phUlAcaMda, moTaramala, jeyatAdAsa ane mAdhadAsa hatA. mAravADI zAhukAra suvilAsI ane moTI peDhIe rAkhI lAkhanI huMDI lakhanArA ane guMDI pAghaDI bAMdhanArA-evA ghaNA zAhukAra hatA. tethI keTalAMnAM varNana karuM? gujarImAM je cIja malatI hatI tenuM varNana karuM chuM. gujarI kilA pAsenA medAnamAM bharAtI. tyAM mazarU, hima,
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 181 kinakhAba, jarabAba dozI vecatA hatA. chAyala, chiMTa rokaDa laI ApatA, kApaDa baMgAlI sarajJA, bilAtI, cIna madharAjI nagarI soraThI navanava jAtanAM paTakUla vecAtAM dalAla kajIyA maTAvatA. chetI-kiramajI kerA, kuTA kasabavALA, mazarU, misa jharaDo [2] raMgIna vastra zobhatAM. pAghaDI bAMdhI vecatA, sADI sAla duzAlA laherIlAlAo kharIdatA. ghaNI jAtanA eka hatA. eka pAsa mugalIsarA ke jyAM mugalI leko rahetA, bIjI bAjU cinAI mAlanI dukAne, paTavA-rezama vecanAranAM makAna hatAM. ghaNuM hajavAI (f) besI suMdara mAla batAvatA. nava navI cIjo maLatI temAM keTalI joIe. ' pharIne nANAvaTamAM AvyA pachI kelA pIThamAM javAnuM mana thAya che. jyAM bhAta bhAtanA mevA, lAlAleka letA. kamarakha, kamarakhAM, khiranI krisamasa svAda Ape tevA hatA. sItA nAmanAM phaLa-sItAphaLa, jAMbu, phanasa, nAraMgI, dADama, phAlasA, annAsakanI suMdara madhurI vAsa AvatI hatI. zeraDI, aMbA (?) ema aneka bhAtanuM zI rIte varazAya? ghaNA taMbelI pAnanI cALI laI besatA, attaradAra sareyA thokabaMdha rahetA. ghaNu kadaIe sAre mAla-bahu jAtanAM pakavAna karI besatA. sUrata zaheranI e "gAta (RArI cIja) judI judI jAtanI baraNI hatI gokha pATayA 8) cakalAvALA gopIpurAmAM mahela-moTAM makAna hatAM,
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 mA raheto ke jyAM bujaraga-vRddha lake kahe che ke gopIzAha rahete hate tenA nAmanuM bajAra hatuM ne tyAM AkhI duniyAne vepAra cAlatA. saM. 1979mAM senasUri (vijayasena sUri)nA (hastathI) pIdAse surajamaMDana pArzvanAtha sthApyA. jhaverI leka meja karatA ane bIjI kaMIpaNa zodha vAtamAM na paDatAM hIrA naMga pAMca jAtanAM motI parakhatA hatA. pannA pIrejA lAla laIne dalAla pharatA sarve pitApitAne dharma pALI pitAnAM SaTakarma sAdhatAkoI vedapAThI. ThAThavALI bhASAnA racanAra, jetISI, nimittiyA, chaMda paDhanAra. vAda karanAra vAdI, phUla laI pharatA mAlI, phUla mUla daIlenAra legIe, bhAMga ghUMTanAra bhaMgI, amala lenArA raMgI amalIe (aphINanA amalavALA), kaMsArA, ghATa ghaDanAra sonIe, guMDA, marajI pramANe sIvanArA darajI, naMgane jaDanArA jaDiyA, cUDA karanArA tArA, cUDIo paheranArI strIo ema corAsI bajAramAM judA judA vepAra vANI Ao karatA hatA. vaLI bahu pArasI leka hatA te rokaDA damaDA laI vepAra karatA. Ama sarvaka sukhIA hatA. kaI vAtanuM dukha nahi hatuM, aMgrejI rAjyamAM zaheranA lokane sarva sukhanI sAmagrI hatI. zaheramAM ghaNAM kamaThAMna? jharUkhA, ane uMcI cAMdanI vALI havelIe hatI ke jenA gokhamAM naranArIo besatA.
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ 143 devAlamAM aMbA bahucarA mAtAjInAM sthAne. ke jene loka sanmAnatA, viSNu ne zivanA prAsAda ke jyAM gherA nAdo thatA jenenAM daherAmAM suratamaMDana pArzvanAthanuM khAsa Devala, zaMkhezvara (pAzva) nuM UbavADImAM, goDa pAna, zAMtinAtha, AdinAthanuM, mahAvIranuM, ciMtAmaNi pArzvanAtha ema 7ra devala hatAM. vijayadeva (sUri)nuM Alaya (upAzraya) uca gokhane mALavALuM hatuM. vijayAnaMda (sUri)nuM Alaya uparAMta sAgara gacachane, kharatara gacchane, aMcala ane, pAmacaMda, kamala zAkhA, kalaza zAkhA, kata (purA) zAkhA, Agamaga7, pUnamI Aga, laMkAgacha ema sahu sahu ga7nAM sthAna hatA. corAsIgacchanA potapotAnA garUchavAnI hatA. saMvegI sAdhuo nirUpAdhika paNe Agama vAMcatA, ne tAtvika graMze paDhatA. digaMbaronAM sAta devala hatAM. Ama jaina dharma) vikhyAta hate. have purAo varNave che. gopIpurA, sAhapurA, haripurA, rUghanAthapurA, mahidharapurA, mahejhara (1) purA, rAmapurA, macharapurA, begamapurA, salAtapurA, sagarAmapurA, rUstamapurA sulatAnapurA, rUdarapurA, nAnapura, navApurA, saIyadapurA, ema aDhAra puza che. - bAga vana ArAmamAM mAjI vizrAma letA. kUlathI mahamahatA. harIyAlI bhUmi hatI. bAgamAM pharatA kAraMja (f).
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ r uMcA uDatA, khyAlIe zetaraMja khelatA. phigI lAkanA kramaThAnamAM rAga tAna thatAM. zaheramAM aDhAre varNa hatI. surata suMdara zahera hatu. te tenApara prabhunI mahera hatI. navalAkha (!) gharA hatAM ne rAja kuMpanInuM hatu. jema dekhyuM tema varNana karyu che. ke tapagacchabhAnuM! (AcArya) ahI' kRpA karI zaherane peAtAnuM jANI Ave. peAtAneA mAnI ahI pUjayajI ! cAmAsuM karavA Ave. sa. 1877 mAgazara mAsanI (suda) khIjane dine dvIpa kavirAje zaheramAM samrATa evA sUratanu varNana karyuM che. jevu dekhyu. tevuM lakhI citralekhadIpavijaye ga-- patine mAlyA. tathI. zrI gurUprema pratApace utpati upAi avala varanuM surata seherakI abhinava khuba gajala, atha gajala, sArai carana citalAIka buddhi zveta mahumAIk gajala khuba anusara tuklR sUrata seherakuM kharavruk sUrata sehera sucAnAqa dira dIgatA dAnAk bhANuM kriseM utapata, suIi gunijanA Ikacitta savaMta sAha vikramarAja, surata nAma gaNukAsAja, tApara pAtasAhakI meDhera, tAne vasyA sUrata sehera. krika gApisA sahukAra, gopIpurA vAsyA sAra
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa cepI nAma saravara vAva, paththara kelakhadhI sAva. sUrajamaDelA zrI pAsa, thApana kriyA gepIdAsa tApe AMsI patasAhu, killA kIna vaDaucchAMDu, jillA khUma haiuM cAka sIsAgArase sicAka gADAM vaTTase ceADAka ucA buraja De' maiADhAka. alakA bhuma graMtha Aika krine kATa se khAikra kille nAla gelA sAja, sakhare hAta huM avAja. churaje tAlakI pAMtAMka, nirakhaNu hAta hai khAtAka navagaja khAragajake mAna, mAnu jogaNIkA dhyAna. ghaNuM khAjatI ghaMTAka mAtu maika gaDaDAka kille krita khAI khUkha, ri hai' nIrase mahumukha. tApi chaphrAMsI patasAha, killA kriyA diddhisAha, kilA pAtasAhI mAMna krUrake vAvaTA asamAna, jyA para pAtasAhukA mAna, Ate baDe sUme khAMna, sUrata sehe'ra hai' nIkAka mAnu parina kATI kADha, nIke mAra daravAjeka akakAnacarake lAka nIkA nAma surata sehera, tApI mAtakI hai mahera. bhaTaNI mAna tApI sAra, caDhatI vela DhanuM vAra, caDhate pAMNiyAM ke pUra, AtasM srasanura, eDI kheDa vegaDa TThANu, khAdara khakhasa krike saiANu, gadakhada krUra kRtamArIva jyA kIpanagata cArI, 11 12 13. 14
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 pInasa kathatha pAse Ika, vajApaTala hA hAIka batelA palavArA nAma, khelaNa pAnagata abhirAma. 15 Ise baheta navAM nAma jayAkA thaMbha he asamAna, sarSe dora he khAsApha kheDuta deha sApha. aTave ubare seM heya Ave jihAja sabahI keI, golA nAla meM choDIka baMdira Ata he heDIpha. mulAM bArini caumAja, chuTe nAla golA vAja hariyA mehela nice Aya, pharake vAvaTA samudAya. 18 lA mAla cala Ave, saphari jihAja bhara lAka bahetara kriyANa ke thoka, seve sAhukArAM leka. 19 pharaje Ata hai jaba mAla, sabakA leta he saMbhAla dAMSi karata tIpara chApa, jese DAla te sA mApa aranuM seheMrake rAjAna, nekI rAja he gunakhAna nasirUddina meM navApa, jayAke desa desAM mApa. ache jhUlate gajarAja, mAna meva jese gAja nava nava jAta gheDe vyAMha, sehe savArike mAMha, 22 kAbila kanajI kachIka, jinakI jAla he achIpha bahAratega bakhasI jIka, mamadahasana he kAjIka. kapanI hukama se AyAka hakama hAkasI yAyAka rAkamaseM hara hukamIdAra bahAdara kUpanI saradAra. 24 mistara vAna sAheba nAMma samajhaNa baheta heI tamAma, mAlesana he kiledAra surata paragaNe adhikAra.
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 147 nagara zeTha laSamIdAsa jayAkA seCrama ujAsa, mirajyAM ImAMnI khaDanUra mAMnu bhAgakA sasara. pirAjasAhajI punavaMta jyAdA kAyado mahaMmata saNavI nAma nAjarasAha jyAkI pragala buddhi cAha. mahetA vallabha giradharalAla DhAnu punya the' vaDalAla sAstri nAma ANuMdarAMma bAbA lRmarA baDadhAMma, aranuM seheMrake sAhukAra jyAMku lacchika adhikAra agaNita lachamI bhArIka jyAkI aTaka taravArIka. bhAtakhArAMma bhUSaNanAMma, pese maheta kaMI tamAMma draSTi teja bhaNasAlIka, paragaTa punya paranAlIka. lachamIvAsa navalakhAka sabahI bAtase' darakhAka lAlI khi cunIlAla lAMcha teja ce vaDabhAla, lAsAha hai... zrIpatta jyAMka cha paragha kavita, khatarI jAta lAcakra meTaramala kulape' caDha joyatAdAsa mAdhaidAya lachi tejakA ujAsa marUra sAhu suvilAsIka peDhayAM baDI hai' khAsIka, vikhate lakhA kI huMDIka padhaDI AMdhate guDIka IMe khaDAta sAhukAra baratuM nAMma kitane sAra. gujarI cIja jye milatIka tarka baranavu tahutIka killA pAsa hai maidAna gujarI bharata hai' mahAmAna, misarU ecate kei lAla, kajiyA meTate dalAla himarU vecate kinakhAba DhAsI kheMcate jarabAba. 21 20 28 29 30 31 32 23 34 35 36
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ da - 18 chAyala chiMTake te eka rekaDa dAmakuM deteka kApaDa baMgAlI saranAka desI kahe marattAka bilAti cIna madharAjhaka nagarI soraThI tAjhaka navanava jAtake paTakUla addala karata tAke mUla. paDe becate paDadapha rokaDa letoM khuDadepha je aDatAhe alamasta apane hAla hai madamasta. 39 dhatA kiramajha kerAM dupaTe kasabakI leherAMka, misarU misa garaDI ho dhApha raMgata vastra sehIM dhAka. 40 pA dari e viktaka, adala mUlahI karataka sADI sAla desAlAka kharida karata hai lAlAka. 41 bahevidha ceka kIrve rIja barana jAta huM tajavIja mugalIsarA he eka pAsa mugalI lokake AvAsa, cinAI mAlakI dakSAna paTeve rezamI makakAna beThe baheta hajarAIka nAke mAla batalAIka milatI navanavI cIjaka deSana heta herI jhIka, nANAvaTTameM phira Aya, kalApIThameM mana bhAya. bhAta bhAta ke meMveka lAlA leka bahele ceka, kamarakha kamarakhAM khinika kisamasa savAdase banIka 45 sItA jAmake phala caMga jAMbu phanase nAraMga, dADama phAlase anAsa jyAMkI mehera madhurI vAya. 42 Izna khaMDa arU aMbAka, bharake be Thate laMbAka isI bahAta bhAte jAta, baranuM kona vise bhAta. 47
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ be baheta tAlIka, lekara pAnakI celIka attaradAra sariyA leka be ke ela kA zoka. 8 be bahAta kaMIka, ache mAla vahAM hAIka bahevidha bhAMtike pakavAna, milate heta thAnakathAna. ja surata eN herakI sogAta, baraphI hAta navanava jAta ajhAkha pATayA cakalAka, epIpurAkA ehelA. gepI sAhajihAM reheteka gujarUka loka so ke te unakA nAmakA bAjAra karate khelaka vahAM vepAra. saMvata sola aganyAsIka kAlA mAsa gunarAsIka sUrI sena gepIdAsa, thApe sUrajamaMDana pAsa. (1 averI leka karate maja, nAhI karata kinakI khoja harA parakhate he naMga, motIpane pAMca raMga. pannA pirAjA arUM lAla, lekarata phirata he dalAla sabAhI mAMnate nija dharma, apane sAdhate khaTakama, chelI ma bIke teka, dAMnI dAnakuM te kitane vedake pAThIka, bhASA racata ke ThaThIka. jetaSa jetazI jeteka, kete nimitiye hoTeka keta chaMdakuM paDhateja, vAdI vAdaseM bhIDateka. mAlI phirata he heM phela, legI leta he de mala bhAMga ghUMTate bhaMgI, amarelI amalake raMgIka. ke sIkha kaMsArAka. ghATa ghaData nArAka, guDa bahAta che darajIka, sIve ApakI marajI. 57
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15. jaDiye jaData he ho naMga, mitI panA pAMca raMga caDe cIrate kaMtAra, cUDiyAM heratI bahe nAra. 58 ese corAsI bajAra, baNiye karata he vyApAra phira kai pArasI baho leka, vaNajA karata damaDe reka. 5cai saba leka he sukhiyeka, nahi kaI bAtameM duSika meharameM aMgarejI rAja, pAvata leka saba sukha sAja. 10 parameM baheta huM kamaThAMna, cAMdanI pahecatI asamAna uMcI hatyAM bArIka beThe gekha naranArI. aMbA bahecarA, thAna, Alama karata hai sanamAna viSNu sivAMkA parasAda, vAmeM gAje guhirA nAda, 62 nIke jenake prAsAda, dekhata hata he AhAda sUratamaMDanA zrI pAsa, phirake dharma devala pAsa. saMsarA zrI jinarAja, ubaravADi zrI mahArAja zAkapAsa jinavadeva, sAre bhakta jana prabhu sevA, sAMtInAthakA deharAka, mAnuM sivapurIeN rAka AdInAtha jinavara vIra, tAre bhava sAgara tIra. ciMtAmanI pArasanAtha, mele sivapurAMko sAtha vala baDe heMtAlIsa, vaMde suranarAMkA isa. vijyAdevakA AlAka, uMcA cheSa he mAlAka Alaya phera vijayAnaMda, sAgaragacha kharataravuM. loDhI vaDI he piosAla, paragaTa dharamakI paranAla aMcalagaccha pArasacaMda sUra, kampala kalara kata prasara, 68
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ kRpA mAgama puname lukeka, sakha saba gaike sakeka :se gacha cArazasIka, apane gaSTa mata vAsI, krike savegIke sASa, cyAgama vAMcate nirUpASa sAdhu sAdhate sivapatha, paDhate tatvake bahu graMtha. devala digaMbarAke sAta, yAvidha jainakA vikhyAta kharanuM purAke ahiThAna, yAme sahasra lAdheA thAMna. purA yuddhi kaMhe vata hAya, vasti sehera sarasa seAya cArI tarapha milake sAra, vasti purAMkI aDhAra. dohArA geApIpurA phira sAhapura, ripurA ghanAtha meDe dhara mehejhara rAmapura, macchara begama sAtha. salAtapurA, sagAmapura, rUstamapura sulatAna darapurA arU nAMnapura, navApurA khaDa thAMna. sarpatapurA idarapurA, pure aThAra khaSAMna aDe aDe thAnaka sarasa, bhrama sAta AAMma, puna: gajala. kharanuM mAga vana Azama, mAjI krarata hai' visarAMma dASata phUlase' phUleka, nIke rasabhare jhUleka, krite khAga khaDA ka, mAnu surasake jeka nIlI bhrama hariyANI, niSata hi bharamAlIka uMce UMDate kAraMja, khyAlI khelate setara ja phiga lAkake kamaThAna, hAte rAga chattisa tAMna. 71 72 1-03 27: 3-75 76 77 78
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 meM aThArI hI barana, sabake jUjAe Acarana surata nayara cAvA sehera, jyA para devatAkI mehera. 7 navalakha gharA vatimAMna jyAke kaMpanI rAjana, kone sehera baranana eha, apanI daSTi dekhyo jeha, 80karake kRpA tapagacchabhAna, AnA seMhe2 apane jAna iNI saMca a5ne khAsa AnA pUjyacha mAsa. 81 satatara saMvatA aThAra magasi2 mAsa dvitiyAM sAra aranya dIpazrI kavirAja surata sehecchA sAmrAja. 82 kalasa-chapaya. baMdira surata seera, tA banana Iha kIne. saba seherAM siratAja, surata seMe2 nagIne, nIke sUrana sehera, laSa kesamAM laga cAle, dekhanakI jarA hausa se deSanape Ave, zrI gachapati mahArAjaku citra lekha likhane lIluM DIpa vijya kavirAjane Iha surata seheMra barana kiha 1-84 --Iti zrI paMca dIpani jaya kavirAja bahAdaraNa vicitAyA suratakI gajajala. sUratakI gajajala 83 gAthAkI 1, khaMbhAtakI 13. gAthAkI 2, jabUsarakI gajala 85 gAthAkI gajala 4, udepurakI gajajala 127 gAthAkI gajajala 5, e pAMca gajajala banAI che. saM. 1877 zAke 174ra pravatta mAne mAgasara sadi 5 ravivAre li. paM. dIpavijaya kavirAja bahAdare. -(kavi haratAkSaramAM vijyadharmasUri pAsenI nakala 5-13)
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 dIvijayanAM kavita, cAreka... cArA gadheluM' gadhA kaeNDesI kAyaranuM kAyara arU surana sura hai" tarka... sapUta kapUta kapUta kahe sI nyAya nyAi arUM anyAIku' dUra hai... sAhanakuM sAha cAranuM' cAra kahe`sI mUrakha mUrakha rU paDitaku pUra hai" kahata kavirAja dvIpa sunie sujAna lAka kavi tA dekhasI te sI kaheDasI jarUra . punaHjatIkuM jatI arU satIku' satI keMha'sI, kapaTIku kapaTI ak yAMnIkuM dhyAnI hai... muMjI mucha arU dhIranaka dhIra kahe sI dAsIku dAsI arU rAMnI rAMnI gaDhie gaDie ar maradaku marada se'sI sukhanakuM sUkSma arU dAMnI DhAMnI hai kahata kavizaja dvIpa sunie sujAna lAka kavitA daiSasI tesI kahe...sI pramAMnI hai.. (sUratanI gajala pachI lakhelAM kavinA hastAkSaramAM)
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 15 muM. kharataragacchanI suratamAM pravRtti kharataragacchAcAryonAM cAturmAsa 1 akabara pratibaMdhaka yugapradhAna zrIjinacaMdrasUrIjI sa. 1944mAM zivarAmajInA saMgha sAthe zrIsiddhAcalajInI yAtrA karyA pachI sUrata AvyA ane saMvata 1945mAM mAruM karyuM. etihAsika jena kAvya saMgraha pR. 60 yugapradhAna jinacaMdrasUrI pR. 60 2 saMvata 1763 jinacaMdrasUrI cAturmAsa-svarga evA vaha jina sukhAzI AcAryapada sthApanA-ai. je. kA. saM. 249-250. 3 saMvata 1827 jinalAbhasUrI vAcaka cAturmAsa saMvata 1827 vaizAkha sudi 12. 183 biMbapratiSThA. saMvata 1828 jinalAbhasUrI cAturmAsa mahAvIra Adi bimba pratiSThA rU. 36000) vyAya. 4 saMvata 1855 jinacaMdrasUra vAcaka kSamA kalyANa gaNi 35 ThANA sahita comAsuM. (pravacanasArahAra tathA samAditya caritra vyAkhyAna) jinacaMdrasUrI svavAsa, 5 saMvata 18Sada jinaharSasUrI jayeSTha sudi 3 pada sthApanA
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAya bimba pratikA, cAturmAsa, mAgha sudi 13 suratathI vihAra saMvata 175-76 jinakRpAcaMdasUrIjInAM be sAlu. rmAsa. 5 sAdhu be sAdhvInI dIkSA jhaverI pAnAbhAI bhagubhAI bAtharA zetrIye 36000 kharacI prAcIna zItalavADI upAzrayano jIrNoddhAra karAvyuM. jJAnamaMdira sthApanA karI. premacaMda, kesarIcaMda, dhamAbhAI, maMchuM bhAi vageree ujamaNAM karyA. saM. 1730 kanakedaya vageree cemAsA kayAM. saM. 1747 bhAdravA sudi 3 ratnacaMdra ratnasamudrAdie cAtu masa karyuM. tyAre patramAM lakhyuM ke "marakopahava vaza sUrata be sUrata thayuM che" vagere. saM. 1771 sUrata rAjasuMdarajIe mAsuM karyuM. saM. 1771 gelekya suMdarajIe comAsuM karyuM. saM. 1771 dayAvijayajIe mAsuM karyuM. saM. 1784 zrImad devacaMdrajIe mAsuM karyuM. (juo devavilAsa) saM. 1761 rAsuMdarajIe surata comAsuM karyuM kharataragacachanI bagaDazAkhAnA AcArya jinasamudrasUrIjI (saM. 1715 lagabhaga) sUrata padhAryA tyAre zAha chatarAje pravezotsava karyo. (e. kA. saM. pR. 317)
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 -graMtha racanA1928 sUrata mANakAgya Tipanaka vivAhama kharataragacchIya sa. 1721 , kumAra saMbhava vRtti lahamIvallabha che saM. 1828 taI saMgraha kalikA kSamAyANa . saM. 1816, zatruMjaya uddhArarAsa bhImarAja che pustakedAra phanDa zrI jinadattasUri prAcIna pustakohAra phaMDa (zItalavADI) upAzraya gopIpurA surata nAmanI saMsthAnA nAme A phaMDathI lagabhaga 40 graMtha kharataragacchanA pragaTa thaI cukyA che. siddhAcalajI para sUrata kesaM smaraNa- saM. 1839 vaizAkha sudi 6 budhavAra sUrata nivAsI bhAIdAsa nemidAse ajitanAtha, anantanAtha AdinA biMba arataragacchAcArya zrI jinalAbhasUrijI dvArA pratiSThita karAvyA. g
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ 157 prakaraNa 16 muM prAcIna stavana saMgraha || zrI sUrata zItala jina stavana . -bhavijana para zItala jinapati re, nayanAnandana caMdra prabhujI virAje sUrata biMdara 2, nAdevIne naMda-1 bha0 janahitakArI jinajI avataryAra zrI dAratha nRpa geha, zrI vaccha sehera lAMchana sundarUpe kanaka varaNa prabhu deha-3 bha0 viSaya nivArIre saMyama saMgrahyora lAgyuM kevalanANa, saghana ghanAthana jima dharma varasatAra, vicaryA tribhuvana bhANu-3 bha0 vedanI pramukha je zeSa rahA huM tAre cAra aghAtI karma, dara nivAryAra anukrame tehaneMre pAo zivapada zarma-4 bha0 saMpratikAra zrI jinarAjano pUchaje pratibiMba, pratidina lahiye ke prabhu suprasAdathI re manavaMchita avilaMba-5 bha0 zrI jinavarane bimba vilokatAMre duSkRta dUra pulAya, indriya nigraha sugaMha saMpaje re samakitapizu daDha thAya- bha0 zrI sadagurUnA mukhethI sAMbhaLyA che enA vacana vizALa, -te bahu mAnera nijacitamAM dharyAre nemI suta bhAIdAsa-7 bha0 caitya kAcyuMre sudara zobhatAre manadhara adhika ullAsa, zItala prabhunerebiba bharAviyAre sahaja phaNAvali pAsa-8 bha0
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 varasa aDhAre satAvIsame re mAghava mAsa majhAra, ujjavala dvAdazI divase vicAra khima aneka udAra-9 sa0ese ikayAMsI sahu mele thayAra khimmAdika suvicAra, kIdha pratiSThA te krina teDhunIre vidhipUrvaka matadhAra-10 10 zrI jinalAtI sUrIzvara dvIpatAre zrI kharatara gaccha bhANu, tAsa pacAsa me zItala jina zruNyAre viSNudha kSamA kalyANa-11 sa. sUrata (zItalAdi) pratiSTA stavana. sukhakara zItala jinapatI mUlanAyaka suravRkSa, aSTAdaza satavIsame rAdha sudi dvAdazI accha. pratiSThAte dina karI zrI jinalAla surinda, paMcakalyANa vidhi sahita daiviyA zItala jiNanda. aSTAddaza aDavIsame' mAghava suddhi gurUvAra, tithidvAdazI zubha jAniyai anya biMba DhaviyA sAra. zrI goDIjInI sthApanAM sthApana vIrajInA khinna, jIvita mUrti padmanAbhanI bimba praniSThita bimba, mUlanAyaka zrI vIbhikhkhu anya te vIsa jina mistra, ajita jina ADhe deI mAnuM suratarUM akha. eka catye eha biMbanA sthApana karyA thrubha dinna, zrI jinalAla suri upadezathI kriyAM bhAidAse manna. 3
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 dezI-bhrUNa' ghaNuM pyArA prANathI jagagurU behanI, ghaNuM ghaNuM pyArA zItala jinaprabhu rahe nyArA (ra) karadamathI rAjIva hA, mAnu" yArA (2) jJAna kesara taNNA huM chuM tAharA (2) bhRtyasadIna DhA. 1 60 bharI pAMkhaDiyA paMkajadala tulya hA, AMkhaDiyAM (2) samatA rasa zAMkhaDiyAM (2) cAgaI detAM thakAM bhAMkhaDiyAM (2) miA amUlya hA. syAdvAdI (2) amRtarasa pIvatAM unmAdI jAyai dUra hA, viSavAdI (2) prathvathA bhAva AhlAdI (2) thayA bharapUra hA. 3 gha. mana maiAje (2) tujha guNu gAiye jJAna cAre (2) lADUrI patha hA, je khAje (2) pAme ziva vadhU rahe khare (2) viralA nigraMtha. 4 40 huve tAharA (2) caraNa zaraNa grahmA prabhu mAharA (2) mananI Aza hA, navi lADurA (2)nI karo vAtaDI udArA (2) zrI jinalAbha suvAza hA pA0 Iti zrI zItala jina stavana
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 zrI gADI pArzvanAtha stavana || dohA || zrI gADI prabhu nAmanI sthApanA kIdhI ramya, pratiSThita occhava thakI, zrI jinalAla sugamya dezI-dehu dehu na da haThIlI-ehanI lima gADI pArzvanAtha, suratarUM sadRza zIvanAthare, gaDhagaDha mAMruM jasu naiti bArai dekhI kumatijana lAgere, ga0 pAsa pAsa jaga vyApI, pUraNa pArasa pArasa thApIre.-1 ga0 upAdhi pArasa pArasatA nirUpAdhi pArasa guNu khasatA gaDha huM dravya pArasanI ghaTanA bhAva pArasanI kaTA ratanAra-2 20 dravya pArzva pakSa pramANa bhAva pArasa javu` bhANure ga yaMtra dhUmAkRti tihAMvanI mUDha krama thApyA asannI2-3 ga0 pASANe dhAtune atheae tatvarasa pIve nahIM byasthezvara, gaDha pAti rakSati bhavabhramaNathI mAkSarasa asvAdita gaNathIra-4 ga te sAcA pArasa kahiye' kRSada pArasa vi hiyera vachita pUraNano kara jinalAla surinda vibhAkarare-5 ga0 || zrI vIra jina 1 stavana nUtana khimma zrI vIranA DhaviyuM caitya vizAla, zrI jinalAbha surinda vara pratiSThita ujamalA. cAre mAthe pacaraMga pAga sAnArA galA-e dezI, prabhu jaMga upagArI tuM hitakArI vizvaneAM tArUjI, gAyama Addhika viprAgaNadhara kSiprA te kriyA tArUjI.
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ 161 caMDakAzika viSadhara tuM mile hitakara bhUjha tArA, meghakamarane bAhya saMjame mAhau thira karyo tAjI. - te upasarga lahiyA zAe kahiyA ati ghaNa tArUcha, . te abhigraha dhariyA samatA bhariyA cittathI tArU jI. . bhIma mahAbhadra paDhimA karI te caDhimA kaija meM tArujI, caMdanabAlA tArI rAjakumArI zIdhrame tArUcha. 4 abaDane samakita sulasA uresita eka tAraNa, zreNika jagavyApI padavI ApI tAharI tAjI. tu AjJA AdhAre paMcama A varatavuM tArUjI, mRta siMhanuM khAkhuM bhImAkRti tenuM zAsane tArUcha. zu cirajata sadiza jJAnathI adaza bhAvathI tArUjI, Agamane pramANe zrutimati bhANe jJAnathI tArUcha. aSabha AdetIrthakara daivIse jinavara thApiyA tArajI, pratiSThA kIdhI gati lIdhI puNyathI tAjI. 8. dhana zrAvaka kulane tujha vaca pulane je rahA tArUjI, tujha mArga zobhAve sadaNa yAre zakitathI tAjI. jinalAbha surindAvara jirNodA thAya tArU. haraNipAzva jina stavana bhUmijhahame sahastraphaNA pArasanAtha praga6, tasaguNa kiMcita varNavuM jasa nAme gahagaTTa rAga malhAra-zrAvaNa vase saravaDe-e dezI nayari asurasi jANiye sakhi azvasenabhUpAla,
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16ra tasa kula 0panAM pAsajI sarva vibhavane je rakhavAlare, khUkAyane je pratipAlare kADhaye kANathI jalate khyAla, mahAmaMtra suNA tatkAlare dharaNendrapada diye vizAre. 1 prabhu sahasaphazu mera pAsajI-Teka. lekAMtika suravayaNathI prabhu dIkSA lIdhI sAra, deva duSya aMdha dharI prabhu tihAMthI kare vihAra, vaTavRkSa taslamanuhAra kAusagga dharyo hitakArare, samatA rasane aNagArare tujha jJAna taNe nahIM pArare. 2 maTha jIva cavakari sakhi megha mAlI sura thAya, avadhi prabhunI upare pApI vaSa :tihAM varasAya, badarA badarAha milAya re cihuM dizi aMdhakAra macAya, paMkhIDA na khAyara mAnuM ramaNa dina na kalAyare. 3 gaDarADa gaDaraDa gAjate sakhi bIjaliyAM jhabakAra, saNaNaNa saNaNaNa pavanathI bunda jhApaTanA jhaNakArare. bunda daSada jisA ThaNakArare zravaNe upaje bhaNakAra, vadhe te mUsaladhArare mere prabhu navi Dagai lagArare. 4 girathI nadiyAM utare sakhi khalahala zabda pracaMDa, pathI paMthana cAlatAM sakhi gajita gAje brahmAMDa re, jalamaya kIdhe navakhaMDa bhAtarI rahA vacce uchare, pahADa parvata bhAje vitaMDara varasAve kamaThazaTha zeDare. 5 jalamaya pRthvI savi thaI sakhi merU sama prabhu dhIra, balihArI tasu dhyAnane nAsikA lage A nIra re,
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 mAharA prabhujInI karUM mIrare evI dharaNanI gIra, nAThI parjanya kerI pIra prabhu mana IrajAnI ira. 6 saMghe liye prabhu pAsane khi kamaTha no taba Aya, sahasa phaNa vikubhyanAma sahasa phaNa kahevAya, prabhu ziva vadhu varavA jAyare navanava nATaka tihAM thAya, jayajayajaya zabda gavAyare jinalAbha surinda sadAya re. 7 atIta kevalajJAnI prathama jinastavana atIta covIsI jinataNA guNa gAu dhari citta, kevalajJAnI 5Dhama jiNa stavatAM thAkuM pavitta. prabhu zrI kevalajJAnIne nutana bimba vizAla, zrI jinalAbha sUrIzvare pratiSThita ujamAla. | tame kihAM gayAtA ramavA rAtalaDI-edezIdakSiNa bhArate he atIta cauvIsI namo zrI kevalajJAnI namatAM pApa vamuM, -te guNanA kAraNe vizvanA ThAkuriyA surapati narapati he prabhu tuja cArUriyA-1 caugaI bhamatAM he darzana tAharUM nirakhyAM harye prabhune che te mana mhAruM, uyaka thAye he tuja nAmAkRti tuja biMbanuM sthApana he dhyAna dhara dhRti-2 kAi aMtarAye he prabhu tuja navi dIThA adhunA ThavanA hai dekhata cho IhA,
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 mAtA ane ho dhyAna parArthanA sthaya Alabane te dhyAna nahi vyarthatAzubha azubha meM dhyAna milI gayuM : jinacaMde name he kesara mizcita thayuM, jama pAradame he zuddha akSaratA te thayuM jANuM he rajata abhisatA-ja eha padAratha hA prabhujI kIjIye muja manane harSe bhIMjIe kevalajJAnI he jinapati gAIyA jinalAbhasUrIsA he ahanizi thAyA-5 anAgata covIsI zrI padmanAbha jinastavana, anAgata covIsI thasya zrI padmanAbha jinAja, jIvita mUrati biovara bhaviSyati sirane tAja. zrI jinalAbha sUrIzvare pratiSThita zubha dina, paDhama tIrthakara je tharce tasa paDhimA nahIM bhinna. 2 alagI rahene dezI nagara rAjagRhi atiraliyAlI zreNikanAme bhUpa, zaNa celaNA jehane chAje tilatamAnuM rUpa, jhie cheja. 1 RSi anAthI munimunivara sanidhi samakita tihAMthI pApe, yAyika samaki je nara pAmeM kadiya na jAye vAkhyA. 2 gi. vIra prabhunI bhakita tatpara vadhAmaNa je bhAva, . ekazata ATha ja kaMcana nimiti bhUpati telane apAve gi
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 arihaMta padanI bhagati kayAMthI maitra tirthaMkara ahiye, sagarbhA hariNuM vadha kIdhAthI narakanI gati piNa lahiye zi. vIra prabhune Ika dina je pe huM narake kima jA, eka daSTAMte kama saccikaNa bhegavyAM viNa nahIM dauM. 5 zi0 keTaleka divase kAlakarine prathama naraka gati pAmyA, pahileM stare madhyama Ayu caturazIti sahasa varSa pAmyA. 2 mi pahila bhava e kaho saMkSepe zANe anusAre, zrI jinalAbha sUrIsara jape bIjA bhava vistAra. 7 gi. dehA hive bIje bhava sAMbhaLe dakSiNa bhArata majAra; zreNika jIva cavI karI upane bhUpa AgAra. sAyika sagakita naidhaNu mahArAja zreNika bhUpAla, zAsana dherI he padyanAbha jina vaMdidhe-Teka. dakSiNa bhAratamAM jANiye satArA nagarI vizAla. 1 zA saMbhUti nAmai bhUpati jItyA jeNe ari vRnda, zA bhalAnAmai bhArajA jasu praNamai caisaTha Indra. 2 zAha bIje ArAnI prAraMbhatAM navyAMsI pakSa vyatIta, zAha taba tihAMthI jIva cavi karI mUkI jene naracanI bhIta. 3 zAka bhadrA kukSi sarajayI tihA upa zreNika jIva, cauda stavana mAtA lahai adhikAra zAsadIva 4 zA
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ panAma tIrthakarU tIrthaMkara prathama vacce eha, zA siMha laMchana prabhu padaka je kaMcana varaNI jasu deha. 5 zA. bahuttara varSane Au sasa hAtha zarIra unnata, caturvidha saMghanI sthApanA jinazAsana Aditya 6 zAha padmanAbha jinanI sthApanA bhAIdAse kIdhI ramya, jinalAbhasUri upadezathI gurUnI kRpAthI sugamya 7 zAha pravacana sAhArathI vali jANaje dIvAlIkalpa, pAnAbha niro saMbaMdha e avalokI kahyuM anna aha5. 8 zA. zrI sImadhara mUrti sthApita stavana battIsa vijya vijaya kara vicare zrI arihanta, vIsa tIrthaMkara prathamame sImaMdhara bhagavanta. | dezI-nIMdaDalI veraNa haya rahI puSkala vaI vijayAmalI puMDaragaNi he nayarIsu vizAla, zrI sImaMdhara vicaratA SaT kAyAnA he je che pratipAla. 1 zrI sImaMdhara cirajayATeka mAtA satyakI guNa gaNa bharI bhUpa zreyAMsa che janaka sukhadAya, vRSabha laMchana alaMkarU cArasI hAlakha pUrava Aya. 2 zrI. vIsa lakSa pUrava kumarapaNe lakSa tesaTa ho pUrava karI rAjaddha, munisuvrata jina vicaratA te kAle he prabhu dIkSA lIdha 3 zrI,
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 167 tIrthaMkara pada pAmIne kevala lahi he jaga pAvana kIdha.4 zrI prabhujI dura jaI rahyA mujha manameM ho milavAne cAha, te te yugatI navi bane huI pAMkhaDi he milata avagAha 5 zrI tu mukha jevA IpsanA tujha mukhanI he vANI abhilAkha, aMtarAyanA vaza thakI jaladharaneM he cAhe jima cASa 6 zrI ahamana te prabhu tuM che tema jJAnathI ho satkArIe eha, tatra bhavijana Agale vaktavyatA he karaje guNa geha 7 zrI vIra prabhunI AganA biMbAkRti hetu" nAmanI jeha, davyabhAve te arcatA bhAIdAsajI he pAvana kare deha. 8 zrI. laghutA rayaNI kima thaI divasa meTe he e kAraNa kema, prabhunI vadhAmaNI caMdramA zIdhratara jaI ho kahyo echava prema 9 zrI, dinakara chava nirakhavA prabhu bhagati he thApana biMbavAsa, prabhu mUrati praNamI karI ghaTikA SaTa ho rahyo gaye prabhu pAsa 10 zrI samatA sudhAMzuM prabhu mane jJAna bhAnu ho hRdaya ThamA hAya, bharatanI dIdhI vadhAma vIra prabhu ho dhanya bhaviyAM joya. 11 zrI, zrI jina lAbha sUrIzvare pratiSThita ho sImara bimba, nutana kalapatarU pha tatva samakita he phalamAnuM amma. 12 zrI,
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 ajita jinaAdi stavana ajita jina stavanA karUM dravya bhASanA yukita, gulAlacaMdranI bhakitatA jANe suranA I. bAMbhaNu ke metIrAma-e dezI. ajita ajita 1 guNa vRndA merA dilakA maherama bandA, maM bandA tuM guNa vRndA merA dilakA maherama mai bandA-Tekaajita nAma yathArtha tAre daye pakSe tuM ajIta, vijayA kukhavAsA bhayA tava janapada jIta achata. 1 * jJAnI mere dilakAbhakita kuzala vrata tItatara pravacana sura duma jeha, ArohaNa taru upare ajita padArthanuM geha. 2 jJA cAra nikSepe satya tAre lalita tribhaMgIye satya, ehathI je vyatiSThitatAre te nindavanI mati. 3 jJA gulAlacaMdane pitA mahere caitya nipAyuM ramya, ajita biMba prabhu sthApanAre pratiSThita svaccha ramya. saMjJA esavaMzame adhikAra tAre aura kharataragacchaka saMgha, tAke adhikArI vahe gurU AjJAnuM ulaMgha. 5 jJA dhana e savaMza ciraMjyAre zrI saMgha sadA ciraMjIva, jinalAbha sUrIzvara kahai jinazAsana ho sadIva. 6 jJA sUrati baMdirameM bhalA kharataragacchanA caitya, nAnhAvaTa hanumaMta polameM ajitanAtha Aditya.
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ pIpurAne madhya zubha zrI zItala jina caitya, haya trika anyatIrtha eka cityameM pRthaka pRthaka namuM nitya. 2 rAgha-dhanAzrI, staviyA zrI jinarAja bhAve bhAvera mUlanAyaka zItala jinapatI. zrI geDI prabhu pAsa sthApanare sthApana vIra prabhu ThaviyA zubhamatIre-1 vIsa jinanA bimba ThAvaNare kAvaNare pratiSThita zubha dina vArU-2 atIta cauvIseme eka jina patire jinapatire kevalajJAnI jinasukha kaMda-3 anAgata cAvIsImeM eka jinavarUpe jinavarUpe zrI padmanAbhajina bhaviSyati-4 vIsa viharamAnameM eka sImaMdharUpe zrImadharUre nUtana bimba thApana gati-5 sahasaphaNA prabhu pAsa bhUmibhera bhUmibhera se suratarU dina dinare-6 eka cetyemeM eha kIdhIre kIdhI pRthaka pRthaka jinathApanAre-7 dhana ghana jJAti esa vaMza vIrano vIrane zAsana zobhAve mudAre-8 dhana dhana caturarvidha saMgha zraddhA zraddhA sarazrI arihaMtanI re-9
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ * a * 1ee dhana dhana zrI nemidAsa tarukulere tarukulere bhAIdAse biMmba sthApana kiyA-10 evaMza bhUpAla jehavAre jehavAre tevA thayA jina zAsane re-11 dravya kharace jaladhara ASADhare ASADhere varase tima dravya kharacatAMre-12. zrI gurUnA upadeza ehavIre ehavIre dharma karaNa cittame vasI-13 navakArasI bhejana dhRtapUrare dhRtapUrare anya miSThAnavidhi yukatatAre-14 suvihita kharataragaccha svacchatAre svacchatAre surasidhu ne tulyatA-15 gaccha cerAsImeM bhANa jJAnane jJAnane sarasati kuTuMba samarasaMcatira-16 saMvata aDhAra aDhAvIsa mAdhavare mAdhavare sudi dvAdazI zubha suragurU-17 sUrati baMdara ramya kamala kamalAre vimalA dhari hari raMgathI-18 gopIpurA te madhya rAje rAjere caitya zItala jinapati taNa-19 kharatara gacchane saMga ciraMjyAre ciraMjIre gulAlacaMda gurUbhakitabhere. 20 * *
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 171 caturameM cAkiya tulya mulatAnI mulatAnI macchA rAmajI bhakitazuM. 21 devagurUM paribhakti dhAre dhAre dravya kharace vazakitathIra. 22 ityAdika je saMdha prasare dhUsamAre valIdu5saha lage sadAre. 23 kIdhuM attarI snAtra snAtra jinavAre vaizAkha vadi paMcama gurU. 24 zrI jinalAbha sUrirAja japere je pai re, ghari ghari kuzalatA vadhAre. 25 kalaza zItala jinapati DIpAsa cAvIsa jinapati thApanA, mukhyatA zrI vIra jinavara kevalajJAnI thApanA. paddha nAbha jina sahasaphaNa prabhu sImaMdhara ThavaNavarU, jinalAbha sUrivAra pratiSThita zrI bhAIdAsane sukha karUM.
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 172 surata maMDana zrI pArzvanAtha jina stavana (upAdhyAya zramaNyavijayajI kRta) mukti dAnanI yAcanA sAhibA vAsupUjya jimuMdA-e dezI [ pada 66muM ] sUrati maMDana pAsa jimuMdA, araja sune TAle duHkhadaMdA, sAhibA raMgIlAre tamArA mehanAre, jIvanAre, e AMcalI tuM sAhibA huM chuM tuja baMdA, prIti banI jiuM kaI acaMdA. sA-2 tujha TyUneha nahIM mujha kAce, ghaNu hInabhA jaI rahI jAo sA-3 detAM dAna te kAMI vimAse, lAgaI mujha mati eha tamAro sA-4 keTi lAgAte keDi na choDa, die vaMchita sevana karae DaI sApa akhaya khajAne tujha navi khUTaI, hAtha thakI te yUnavi lUTa sA-6 je khija matimAM khAmI dAkhe, te paNi nija jANuM hita rAkho sA-7
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 jeNi dIdhuM laI te Ide rAI, sevA ka2 sthaI te phala le sthAI sA-8 venu rUpa ArAma svabhAvaI, detAM detAM saMpati pAvaI sA- . tima mujha jaI tumahe je guNa de, te jagamAM adhikaLa he sA-10 adhika ochuM kAra pUre kahA, jima tima sevaka cita manA sA-11 mAgyA viNa te mAI na prisAI, e ukhANa sAce dasaI sA-1ra Ima jANa naI bInatI kI jaI, mehanagArA mujaro lIjai sA-13 vAcaka jaza kahaI khaniya AsaMge, dio siva sukha dhari aviraDa raMge-sA14 sahasaphaNu pArzvanAtha stavana mahAvIrajI tumahAre ehave enI kazI sahasakaNuM prabhu pAsajI jaya tribhuvana svAmI caraNakamala yuga tAharA praNamu zira nAmI jaga aMtarajAmI-sahasa. 1 zrI azvasena kulAMbare, calopama dhArI thAmA kukhe avataryo, jaga jana hitakArI. sahasa2.
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 jima jalamAM dala pavane, tima prabhu saMsAra bhegAdika sukha bhegavyA, avilubdha prakAre. sahasa) 2 cAra mahAvrata AdaryA, durdhara tapacArI kevala kamalA saMgrahI, vasu paddha vihArI. sahasa0 4 akala agocara tU sadA, citUpa vilAsI avyAbAdha dazA udaya, akSaya 5da vAsI. sahasa 5 avinAzI mudrA lahI, anubhava rasa bhIne avikArI karUNAni, samatA guNa vIne sahasa. 6 te avicala sukhasAgarU, tU siddha svarUpI te ujavala guNa AgarU, jaye agama arUpI. sahasa. 7 saMvata saya aDhAramAM, zubha sattAvIse mAdhava ujavala dvAdazI, thAkhyA ajagIseM. sahasa. 8 sUrata maMDaNa sAhibA, karUNA hiva kIje zrI jinalAla kahe mudA, avicala sukha dIje. sahasa. 9
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175 prakaraNa 4 zuM anusaMdhAna suratamAM sAhItya pravRti. prazasti vinaya vijayajI maheApAdhyAya ziSya 5. mAhanavijaya--- jIe nIcenI prata (gra'tha) lakhI che. graMthanuM nAma-pa tithiniNaeNya sa` 1563 paNa mAsyAM bhUmivAre likhita iti 5tithi ni ya: kheMca' pratyantajINu vAta taduM pariSTAMta mahApAdhyAya zrIAiMta vijaya gaNI ziSyApAdhyAya zrovinaya (vijayajI) gaNI. ziSya pravara paDita zizamaNI panyAsa rUpavijayajI gaNI ziSya paDita mAThuna vijaya gaNInA lekhi zrIsurata ba'2. pratanI pazasti paryu'SaNA pa NyAM tithi vicAra nAmA samAcArI samAsA zrRti. zrI mahApAdhyAya deva vijaya gaNi ziSya 5 jammu vijacena sUtrAnu sAreNa gurU pardezena likhitA sUrata 'dare Iti zrI mahApAdhyAya devavijaya viracita sAmAcAryAM patra tithi paryuSaNA samAcArI samAptA. savata 1834 mAM uttamavijayajIe pIstAlIza AgamanI pUjA racI che. 1609 AMcalika gacchanAM kamalazekhare navatatva cApai racI 1664 tapagacchanA hIravijayasUri zi. munivijaya zi. davijaye nemi jinastavana judAjudA rAgamAM racyuM.
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 1709 padamunie sajhAya vAtacIvanara 1799 tapagacchanA satyasAgara devarAja vacharAja rAsa ra - satyavijaya saMtAnIya uttamavijaye sa. 179 mAM saMyama zreNI gabhita mahAvIra stavana racyuM. mahAnaMda munie saM. 183ra mAM comAsuM rahI dazANa bhadra ' sajhAya, ane saM. 1849 mAM kalyANa covIsI ane paryuSaNa parva sajhAya racI. satyavijaya saMtAnIya uttamavijaya ziSya ratnavijaye saM. 1814 nI AsapAsa vIsI racI. AMcaLIA gacachanA udayasAgarasUriziSya darzana sAgara saM. 1824mAM AdinAthajIne rAsa ra te prakaTa thaye che. kavirAja bahAdura dIpavijaye saM. 1877 mAM sahamala paTTAvalI rAsa ra. ke jemaNe suratI gajhala racI che ane saM. 1879 mAM naMdIzvara mahotsava pUjA racI - vIravijayajIe saM. 1871 mAM akSayanidhi tapastavana racyuM satyavijaya saMtAnaya upavijayanI paraMparAmAM buddhi vijaya ziSya nityavijaye saM. 1919 mAM vIzaviharamAna jinanI pUjA racI.
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ tet ga suratamAM lakhAyalI pratAnI prazastio. (1) zrImaDaLaprakaraNavRti prati zrI maMDalaprakaraNatiH saMpUrNa saMvat 145 vaSe caitra vada 2 sasUtraya thAgra 931 kSeAka sakhyA sakala paMDita zrI zrI zrI pa. ratnakuzala ga0 taziSya 5. dIpakuzala ga0 5. amivijayagaNi likhita zrI suratabiMdare zrI pArzvanAthajI prasAdAt zrI 4428 zrI ni. vi. bi. ma. nA bhaMDAra cANasmA pra. 18 (2) zrInavatatvastamaka saMvata 1705 varSe mAzI vidma 2 dine zrA. premapahanArtha zubhabhavatuM sakalapaDitaziromaNI pa. zrI zrI vijayagaNi ziSya gaNi merUvijayaiA lilekha zrI suratibadire. (3) zrIuttarAdhyayana sutram niyukita. prati zrI niryuktikAraka mahAtmya gAthAcatuSka` ti zrI uttaradhyayana sutraM saMpUrNa likhita' saMvata 171pa ttA varSe mArgazira zudi 11 gurU zrI surata khaMdiravAstabdha zA. meghajIbhAryAM zrAvikA gIrabAI tat pUtrI zrI vIrabAI zrI uttarAdhyayana jJAnaherti hirAkhyuM. (4) zrIvicAraSatrizikA Iti prazastiH Iti zrI vicAraSaTatri zakA sUtraTamA lipi kRtazca paM. zrI jinavina yagaNibhiH suratiba Mdira vAstavya zA. vIjazI bhAryAM dheAlIbAI paDanArthe zA. utamazI kamalazI khIradAza bhadraMbhUyAt zrI zramaNasa ghasyaH / zrI zrInicAraSatrizikAtra saMpUrNam saMvata 195ra varSe AzA zuddhi 13 gurI liSIkRta
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 T (pa) zrI daMDakaratakaH prazastiH prati zrIvicAraSatriMzikA sUtra saMpUrNa atha prazasti varSe dvi khANa municandra ( 1751 ) mite vicAraSatriMzikAstavanasATabArtha eSaH medhAvimukhyayazovijayAha dvipadyamRgA jinAiivajayaH svakRtA lilekha / 1 / iti saMpUrNa lipIkRta ca sa. 1796 varSe vaizAkha suda 15 yudhdhe sakalapa`DinazizcamaNi paMDitazahera pateiAttama paMDita zrI zrI zrI bhejavimalagaNi tata ziSya 5 meghavimala likhita / pazAgarIjI zrI 5 zrI lakSmIzro padmanAtha zrI zrI sUra'tabiMdare likhitayaM saMvata 1796 varSe vaizAkhamAse zukala pakSepUrNimAyAma mudhavAsare. / ' 1 || yAdaza mama dheA na dIyate // 1 // (6) zrI AtmabeAdhakulakatakhakaH 1 savata 1761 varSa zrI acalagacce vA zrI 5 zrIsahaja suMdara gaNi ziSya munizrI nityalAbha likhita zrI surati ba Mdare zrAvaka sA. sAmabhAI vAcanArthe zrIrastuH kalyANamastuH bhA ravA suda 10 dine likhitaM. // (7` zroutsUtra pAddha kulaka vesumunindu ( 1984 ) savatsare kAti kamAse zaMkula dazamyAM magaLavAre zrI surata dare zeTha nemaca6 meLApaca da vATikA upAzraye svastha jainAcArya zrImad vijayavIra sUrizvara suziSya e pratye lekhita zubha bhavatu zrI saMdhasyaMti.
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 (8) zrI huMDIvicAra prazastiH ItyAdi zrI zrAvakavidhiprakaraNe zrI dharma tatyAdi vicAra huMDI sUva samApta. zrIratu saMvata-1669 varSe aSADha mAse sukala pakSe dazamyAMti gurUvAsare zrI sUryapura mahAnagare likhita graMthAgraMtha loka saMkhyA 15, cha-cha-cha tapAgaccha zrI vijayasena sarirAjayelikhitamidama (9) zrIvijayadevasUrigItAni saM. 1677 varSa poSa mAsa zukalapakSe amAvAsyAM zukravAre zrI suryapura mahAnagare likhita sA. kezava tatsata sA. amarazI paThanArtha IdavAmAna A caMdraka ciraMjIyAna zloka 48 - (9) zrI zobhana stuti saMvata 1694 varSe kArtikamAse sudipakSe saptamyAM tirtho ravivAre likhitamidazrI suryapura baMdire likhita vAMcamAne ciraM kyAta graMthAgraMtha ka sa khyA 212 bAI kAhAnabAI paThanArthama. (10) zrI guNasthAna kamAvuM prazasti-datiguNasthAnaprakaraNacUrNi, samAyeti saMvata vyoma munisamudra zazi varSe 770 kArtika kRSNatrayodazI gurUvAsare zrI suryapura biMdare (AcArya hAsajI jJAna lipikta) zubha bhavatu zrI svAta. 11) zrIcaMpakazreSThI prasatiH ItizrIcaMpakazreSTikathA saMpurNa vAcakacakra cakravati mahopAdhyAya zrI 5 zrI devavijayagaNiziSyagaNi
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1763 yAvijacena likhita pure saMvata 1706 varSe jemAse 13 dine muninayavijaya pAnA. (15) zrIupadezamAlA prakaraNa-pA. ra33 zrImadyoAvijayavAcakasapraprasAdAnnipAditADyama timanda janastra hatA : sa zrI kasatyavijyAhalayudghandramukhyaziSyaNa vRddhivijayena padArthanuk : // 1 // varSe puSkara jagatI svidhu (17ra) samite tathA RRyuji guramuktapANi thAyAM saryAdimundire ramya // // zrI matyagusaNAMnAma ramaraNa prabhAvya (?) .... trAhi (prAjJa) zyAmAdata pUrNa nemana pratibhadram // // (12) zrI tarka saMgraha tizrIta saMgraha samAptA sa. 1764 varSa AzA vada 11 sudhe surya khaMdira madhye likhi 1. (3) zrI caityavaMdana bhASyam. zrI jJAna vimalasUrIzvaheNa likhitA sukhAva AdhAya || prAkRta bhASADapIyaM ramyA hamaddhi bhUthikhi // 2 // sidhdhizarAbdhirAzAMka (1758) pramite vaSenuM suryapuranagare // niyatamanu grahabudhdhayA viracitA juavijJaaAkAnAM ka graMthAgra saptadaza zatAnmukha nuchyumAM viniIta viSNudha pakRti nipurNa saMzAdhyuM maMgala bhUyAta // itizrI bhASyamayaM vivaraNuM sapurNamiti / yAdaza
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ GG prakaraNa 7muM anusaMdhAva suratamAM munienA cAtuM mAsa saM. 1710mAM AcArye zrI vijayadevasUrijI ane pU. paM. zrI vijayaprabhasUrijInuM cAtuM mAsa suratamAM hatuM. eja varSamAM cAMpAneramAM thaela zrI vijayaprasUrijInI AcArya. padavI mahatsavamAM suratanA agresara zrAvake gayA hatA. pU. 5. jagadgurUjI zro hIravijayasUrijI mahArAjanA vakhatamAM vidvAna paMDita zrI darzanavijayajI somavijayajI AdinuM cArtumAsa suratamAM hatuM te vakhate sAgara-vijayamAM vikhavAda thayela ane sUrizvarajI mahArAje te vakhatanA eka zrAvakanA gharanAM AhAra pANI baMdha karAvelAM ane te zrAvake mANI mAgI hatI. A saMbaMdhi vistArathI varNana etIhAsIka. rAsamALAmAM che.
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17: prakaraNa 8muM anusaMdhAna suratanA jena aitihAsIka prasaMge saM. 1936 zeTha dharamacaMdaudayacaMdataraphathI ujamaNuM thayuM hatuM Ana suranA upAzrayamAM jyAM hAlamAM mahilA vidyAlayanA kalAze cAle che. mohanalAlajInA upA. zrayanI bAjumAM vimalanAthajIAdina tragaDuM padharAvyuM che. saM. 1945 zeTha dharamacaMda udayacaMdane kezarIAine charI pAlata saMgha, saM. 1949 zeTha dharamacaMdaudayacaMdane zrI siddhAcalajIne saMdha saM. 158 harSa munijIne gaNapa4. saM. 1963 muni mohanalAlajIne svargavAsa. pratiSThAnA varSo 194 vaDAcauTA zrIsimaMdhara svAmIjInA derAsaramAM pratiSThA. 150 aSTApadajInA derAsaranI pratiSThA. 1951 umaravADI pArzvanAthajInA derAzaranI pratiSThA. 1954 hIrAcaMda rAjAnA sametazIkharajInI racanAnI pratiSThA. che jagAvIranA derAzaranI pratiSThA. che kuMthunAthajInA derAzaranI pratiSThA. 1961 lAInsa derAzaranI pratiSThA 1962 AdIzvarajI bhagavAnanA derAzaranI pratiSThA.
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17e prakaraNa 9 muM anusaMdhAna tIrthomAM suratanA puNya saMsmaraNe zrI zaMkhezvara tIrtha mULa derAzaranI jAmatImAM deraDI naM. 3rano jIrNoddhAra zAkeracaMda suracaMda taraphathI karAvavAmAM Ave che. dharmazALA zeTha maNIlAla motIlAla mulajI mAraphate baMdhAyelI dharmazALAmAM zeTha devacaMda lAlabhAI ane talakacaMda mANekacaMda taraphathI ekaeka oraDA baMdhAvI ApyA che.
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ta prakaraNa 10 mu anusudhAna aitihAsIka varNa nA AcAya zrIvijayasenasUrIjInI dIkSA bhUmi dIkSA ApanAra pU. pA. AcArya zrIvijayadAnasUrIjI mahArAja ane zrI pU. pA. AcArya zrI vijaya hIrasUrIjInA nAmanI dIkSA ApI jeTha suda 13 pu SA. AcArya zrI vijayasenasUrIjIne janma-sa. 1604 mAravADamAM nAradapurI (nAdalAI) pitAnuM nAma kramA zeTha ane mAtAnuM nAma kroDImA sa. 1913mAM mAtApitAnI sAthe suratamAM dIkSA vijayasenasUrIjInu' sakSipta jIvana traNlR na 1604 janma haoNlIkA dina phAgaNa suda 15 1613 dIkSA jeTha suda 13 1626 panyAsapada 1628 u. ane AcAya padma ane akabara pratiSa 1671 anazana pUrvaka svagamana sa. 1632 pachI athavA sa. 1632mAM pazu hAya pu-pA. AcAya zrI vijayasenasUrIjI mahArAje cintAmaNI pramukha anya paDitA samakSa bhUSaNanAmanA digaMbarIya patine zAstrA thamAM harAvyeA pU. zrIvijayasenasUrIjI mahArAja jItyA hatA. zrI vijayasenasUrIjIne bAdazAha akabare kAlI sarasvatInuM khIrUda Apyu hatu. ane khIjI' savAI zrI hIra vijayasUrInuM khIrUda hatuM. jaina zAsananA mahA prabhAvika AcArya thayA che jemanI dIkSA bhUminuM mAna sutane che. AcArya vijayadevasUrIjI mahArAje dakSiNa dezathI vihAra karI mahesravapUrvaka suratamAM praveza karyAM hatA.
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 e prakaraNa 10 muM anusaMdhAna. (9) jaina tIrthasALAomAM suratanuM sthAna. saMvata 1755 jJAnavimalajIe suratathI yAtrA zaru kIdhI hatI. zrIrakItie zAzvata tIrthamAlA karatAM jemAM tIze jaNAvyA temAM suratane paNa gaNAvyuM che. zrI kRpAvijayajI ziSya methavijayajIe zrIvijayabhasUrijInI vakhate zrI pArzvanAthajInI nAmamALA karI che (tenI racanA dIvabaMdare 17ra1 mAM thaI che) bhIDabhaMjana surata. zrI ratnakuzala kRta pArzvanAmAvalI ummaravADI, bhIDabhaMjana 16 67 mAM vinayakuzaLa ziSya zrI zAninakuzaLa karela pArzva nAmAvaLI surata. surata-khapATIyAcakalA, vakIlo khAMco, premacaMda zeThanI dhamazALA harachAne mahola, mahela, ozavALa mAho, mAlI phaLIyuM, mahe rasto, nANAvaTa, hanumAna pAsa, paDelIpala, nagarazeThanI poLa, kabutarakhAnuM, tAlAvALAnI
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182ba pila, saiyadaparUM zrAvakapALa, aparIyA zerI, goLazerI, nAnaparA mAstaranI vADI, sAnILIA, dazAI pALa, sagarAmapurA, katAragAma, sAInsa vIgera sthalAmAM bhAvaparA ma derAzara che.
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ '141 prakaraNat1 muM anusaMdhAna suratathI saMgha yAtrAe siddhAcalanI tIrthayAtrA saM 1804 devacaMdrajInA ziSya ati ratna kata - saM 1804mAM saMdhapati kacarA ane saMghapati rUpacaMda Thane zrI siddhAcalajIne charIpAlate saMgha nIkaLyo hate A saMdha jalamAgane hatuM temAM pU. 5. upAdhyAya ja sumativijayajI paMbhegavimalajI paM. devacaMdrajI gaNi. vidhipakSagavachIya udayasAgarasUrIjI vagere sAthe hatA. ' bIjI saMghayAtrA saM 1840 mAM premacaMda lavajIne ragha nIkaLe hatuM jenuM varNana kavi RSabhasAgare varNavyuM che te nIce mujaba che. - siddhAcaLa-tIrthayAtrA upAdhyAya dIpacaMdrajInA praziSya ane devacaMdrajInA ziSya matirane banAvI che. kavie rasthAne saMvata Ape nathI. AmAM sUratathI siddhAcalajI yAtrAe nIkaLelA saMghanuM 1 varNana che. A saMdha mULa 1 udayasAgarasUri nAmanA eka AcArya nAgapANi nAmano grantha pAlItANAmAM racyo che. A granthanI praza timAM kartAe lakhyuM che - "zrImAlivaMze guru deva bhaktaH kIkAmutaH zrIkacarAbhidhAnaH /
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ pATaNanA rahIza, paratu pAchaLathI suratamAM AvI vaselA 2vazAnA kulanA zA kArA kIkAe kArtika su. 13 (saMvata jaNA nathI.) nA divase kADhaye te, rUpacaMda nAmanA gRhastha paNa saMghavI tarIke temAM joDAyA hatA. huMmasathI hariyA mArge vihAya thaI A saMgha bhAvanagara baMdara utaryo hatA. bhAvanagaramAM A vakhate rAjA bhAvasiMhajI rAjya karatA hatA. bhAvanagarathI varateja, kanADa thaI saMdha pAlItANe AvyuM hatuM. A saMghamAM bhAvanagarathI 5. uttamavijayajI mA cAyA hatA. vadIya saMghena samaM ca yAtra kurvan kRto'yaM jinarAja bhaktyai // 8 // atha-devagurUbhakta kIkAnA putra kacarAe kADhelA saMghanI sApa yAtrA karatAM jinarAjanI bhaktine mATe A graMtha race che. (jUo, pITarsanane trIje rIperTa pR. 239) je saMghanuM prastuta tIrthamALAmAM varNana karavAmAM AvyuM che, teja saMgha A che. A graMtha racyAna saMvata kartAe Ape che. "varSendhikhApTeMdu mitasuramye zrI pauSamAse ca balakSapakSe / zrIpUrNimAyAM zazi vAsare ca zrIpAdalitAkhya pure suraassttr||6|| arthAta-pAlItANAmAM saM.1804nA piSa sudi 15ne semavAranA divase A granthanI racanA karelI che. suratamAM kacarA kikAe A saMgha 1804mAM kAryo hato e vAta siddha thAya che.
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5. matiratna viracita siddhAcalatIrthayAtrA sarasati sAmine pAyAmi mAguM vacana vilAsa saMghavI sejagirita gAvA mana u9lAsa. namuM te devi cakesarI kavaThajavya bhali bhAta, gAdisara namatAM thakAM mile mugati mahaMta. vIra jiNesarane namuM gotama gaNudhasAra; jIva ghaNuM pratinidhine utaryA bhava pAra. pATaNa nagara sehAmaNuM jihAM nahIM pAya praveza, vyavahArI guNavaMta vase vadhuM jANe nareza teha nagara mAMhe vaze kacarA kAkA jANika ravajIsA kulapane jANuM sehe bhANa tihAMthI sUrati AvIyA bhAI triNinI jeDi; dhana uparAjaNa bahu karI lAbha lahe lakha kAThi. dhana kharacevA amara ulaTa aMga na mAya; rUpacaMda raMge mi ANuM mana uchAhi sUrati nagara sohAmaNuM zrAvaka sukhIyA leka traja giri bheTaNa bhaNI, milIyA thakA zoka. pacaMda carA milI muhurata lIdhuM sAtha; kAratika sudi terasa dine maMgalavAra prabhAta, saMgha sUratithI saMcaryo besI vahANa majhAri, saDaha kayAM sAmaTA A DuMmasa vicAla.
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 aAka thAka saghaNA miyA hiyarDa harakha na mAya; yannA zetruMja giribhaNI cAlyA mana ucchAya // hAla 1 // 11. namAranA zrI zetruMja girivara sakala tIrathamAMDe. sArare; bharatesara sariSA je saMghavI pAmyA aNigira pArarenamA 1 bharatesara saghavI Rddhi sAthe zetruMje yAtrA Avere; lASa cArAsI hAthI gheADA ratha pAcaka ghaNuM lAve re, namA. bharaterasa saMghavI Rddhi sAthe RSabhavaza te jANure; bAhubali pramukhabhAi navANuM tehanA putra vakhANuMre namA0 3 ajitanAtha prabhujIne vAre. sAgara cakrIdhara naNaMre; zetruje saMghavI thaIne Ave teDhunI Rddhi vaSaNuMre. namA0 4 nave nidhAna ne caurdU ratana je cakrI Agala cAlira, lASa ceArAsI hAthI gheADA tehanA satramAM mAlhere, namA0 5 chattu kADhi pAyaka dala sAthe' dhaja meTA tihAM alakene; vAhana sukhAsana kheDI nArI hAra caNumaya calake're. namA. pAMDava pAMce'zetru Mjaya giri Ave. sadha pati tilaka dharAve re; kuMtA mAtA sAthe' lAve... prazna pUcha sukha pAve2. name0 samarA sAraMga sa'dhavI thaine" zetruje yAtrA Ave; sAmAyaka pAsA paDikamaNAM karatA bahu sukha pAve re, namA08 sAha bhammara te gAMjI kahIi te phtekhAna tasa jANuM re; mAre varase sAraDha jItyA nava lAkha mana te nANuMre, namAva samarA sAraga phatehakhAna' jaine mujarA kIdhAre;
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAtasAhI pharamAna SaDAvI bAna muMkAvI dIdhAM. no 10 samara sAraMga zetrujAgirinuM navalAkha luMchaNuM Ape, cAcaka jananAM dAridra kApe kIti jagamAM vyApe name11 sAtameM zatrukAra maMDAve vyavahArIyA saMghamAMhe, pAMcase sAdhune AhAra pANI Ape mana uchAuM. karamAsAhe uddhAra karAvya, seya vimalagiri A re; laSamI kharacI lAha lIdhe DuMgara metII vadhAre. namaH 13 paMcame Are' vIrane vAre tIratha moTuM jANuM re; bhavya jIvane taravA hete nAva samAna vasANuM re. namo 14 ima aneka saMghavI zetru jAgiri yAtrA kAraNa A , badha bIjane niramala karavA bhAva bhale mana bhAre. name15 pAraSa premajI saMghavI thaIne sUrati saherathI Ave, ThAma ThAma mukAma karAveM, lADuA lehaNa ThAre name16 deharAsara jina pratimA sAthe kesara caMdana ghelI re, prabhu pUcha manaraMge gArDe mili mili saghaLI TelIre name. 17 occhava mahecchava sabale thA zetruje yAtrA Ave; AdIvara mana raMge pUjI karamanI keDi SapAre. namo18 tima rUpacaMda kacarA saMgha leI DuM basathI saMcarIra, bhavadadhi taravA vAhaNa beMThA, saMgha sahita utarIyA. name 19 bhAvanagarane kAMThe Avi, leka zeka milI TolI, sahi sAmiNa ekaThAM miliyA, vAta kare mana lIra. nA0 0
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 bhAvasiMgha rAjAI jAyuM kuMvarajI zeTha teDare; raNachoDa jIta tame bhelA thaIne saMghavIne jalAre namo 26 zeTha kuvarajI sahAmo Ave lakhuDosI tihAM re, lAladAsa piNa saMghane milavA te paNa Agala keDerenamenTara mAMsA AvIne miyA maMgalajIsA jANura, sAhamaiyA tiNe sabalAM kIdhAM kharace kuMvarajI nANuMra nAme 23 mAdala bhuMgala bherI napharI Dhela ghaNuM tihAM vAge, AdIzvaranuM darasaNa dITha bhavabhAvaThi bhAge re. namo 24 deharA saMgha sarvitihAM utaryo Di maMdira geSa, bahu saMghavInA rAjamAM leka kare ghaNuM jeSa. bhAvanagara jina pUchaA kIdhA kesara ghela, siddhAcala bheTaNa | manaDAM rAtAM ela. gola majIThane raMga bhale dheya kadIya na jAya, kacaro sA caMna kaho zetruMjA gaDha mahimAya. DhAla 2 - sumati sadA dilamAM dhare e dezI. have Agavi suNe vAtaDI saMgha kiNi pare jAya che, eha saMghavI ekaThA malyA lekane harSa na mAyare che. je zetru jagirinI jAtarA puNya vinA navi thAya re, pacce manavAMchita phale dvariTa aMtarAyare che
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ 187 bahu saMghavI leI jeTaluM cAlyA rAyane pAse re, kuMvarajI zeTha sAthe laI maliyA mana ullAsa 2 0 3 raNachoDa mahita uThayo saMghavIne huM bahu mAna, khAsa khavAsane mokalI magAve phAphala pAnera zeTha bhAva saMghajIne vinave bahu saMghavI karaje re siddhAcala bheTADavA vAra lagADa thoDI re paramAnA khaDAvIyA ApyA rAyane hAthe re saMdha pAlItANe mukavA cAle amArI sAthe je zeTha 2 bhAvasaMghajI taba bAlIyA sAMbhale saMghavI sAcuM re lAgata nANuM laIzuM kAMI na beluM kAcuM 2 ze. 7. kacaro sA kahe Apasya dastura mAphaka lIje re lAvAne nIsare saMgha pahacADI dIjare. bhAvasaMgha rAjI thayA lIdhuM lazkara sAthe, pAlarIyA gAje ghaNu bhAlA tarakasa hAre. ze9 kAratika vadi tesi dine saMgha cA sukhakArI re, triNa divasa pAdara rahA saMghavInI jAuM balIhArIre. zeDha10 cothe dina saMgha upaDayo, jaI varateja DerA dIdhA, DuMgara dezI dUrathI kahe sakala maratha sidhAra. zeTha 11 3NI vAsa tihAM rahyA cihuM dizi cakI phiratI, dekhI cakakesarI tihAM kaNe saMgha raguM karatI. zeTha 1ra leka sakala sukha pAmIyA reSA nAThI phare, gAma kanADuM AvIyA vANAM maMgala turI, za0 14
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 kacarAsAnA saMghamAM sAdhujI guNa jANura, uttama vijaya panyAsanI lAge mIThI vANura. zeTha 14 jaga mila jaga jANuI paMca mahAvata sAdhe , tapa kiriyA kare AkarI Ima guNaThANe vArdha ze. 15 parataragaccha devacaMdajI te piNa saMghamAMhe jANuM paMDita mAMhi ziromaNi tehanI dezanA bhalI vakhANa. 16 saMghavI kAgaLa mokale pRthvIrAya teDAve; hine kuMvara nAnaDo gAjate vAjate Ara. ze. 17 kuMvaranI sAthe vANIA dhane zeTha te Are; je te bAroTa gheDe caDayA kuMdanazA kahIne bolAve che. 18 kuMdana tuM bhale AvIye bhATa mili Ima bele, samarA sAraMga je thayA tuM piNa tehanI tolere. zeTha 19 kuMvarane kare paheMzamaNi Ape tharamA joDIre; kuMvara saMghavIne kahe karo asavAri gheDIre. ze. 20 kuvarane saMghavI behu malyA bhAvasaMghajI piNa tyAMhe re, sIkha mAMgI saMghavI taNuM jUhAra karyA nija bAhe re. 21 dUhA. vara trAMbAgala vAjate che te jAMgI Dhela saraNAI sarasI vade sakala saMgha raMga rola. jaya jaya bhATa cAraNa taNuM suNatAM varaje vAda; sugara suzrAvaka para Ave saMdha suprAsAda.
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAha Arve saMgha save pAlItANuM sarava; harakhe deva jUhAravA Adi deva sukha pUrava. - saMghe utArA karyA maMgala lIla vilAsa; tIrathapata zetruMjagiri pharasana ghaNuM ulAsa. 4 I dvAla 3 vaccha vicAra-e dezI.. zetrune bheTa dharI mana bahu atimAna re. zeAMcalI rAjA pRthavIrAjajIre kuMara zrI navaghana nAma; zrI saMghane 2SavAlavA rahAre gArIyA dhAra suThAmare za0 1 rANa phUlAMcha. AviyAM re pAlItANuMre mAMhe, saMghavIne sana mAnIyAre Adara adhIka uchAhe re. 2 paTaNuM daI te mityAre saMghavI be manaraMga; AbharaNa vastrAdika bahure dIdhAM dAma aneka, mAgazira zudi terasa dIne kIdhI yAtrA vivekare. zetra 4 saMgha sahu ziNagArIre nejA dhvajAre vAchatra, bhATa bIrUda jANatAM thakAre gAtAM guNa supavitrare. ze5 sattA vAve' zuci thaisura pAlanere caMda, je nIta pAlI pAraNere bheTe tIrtha Anandare. ze. 6 tIratha khetI mANikare sevana phUla amUla, surabhI pupha gadheda kere paSA giri mUlare. za0 7 dAna daI jAcaka bhaNaze AleI nija doSa, dravya bhAva sucitA karI karavA nija guNa piSare
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 zastava kahI gurU mure leI vrata paccakhANuM, siddha anaMta vaMdI caDhayAre mana dharI jinavara ANu siddha guNanI bhUmikA karavA Atama siddha siddha thAna siddhA cahera' caDhatAM sarava samRddha re 0 10 nemi padhAryA girivare jANe mokSa najIka, revatagiri sAhamA atyAre AhAra udaka bala ThIkare za0 11 tihAM pagalAM zrI nemanAMre vaMdI pUre bhakti, jaya jaya karatA jana sahu hitA zikhare yutire che. 12 paSAlI pUjatA munivara pharasIta bhUmi, zuddha samaraNa guNa gAvatAM re karatA nija guNa ghuma - 13 pahilI para pUchayAre bharata muni pada a, bIjI para harakhIyAre vimalAcala thala jeyare ze. 14 trIjI para kuMDa che re nIramala jala atibhUra, RSabha caraNa puMDarItaNuM caraNanamuM sukha pUra re ze15 hiMgulAja harDa thaI re pitA sAlAe kuMDa, pAMcamI para ja bharyo re sama zItala akhaMDere ze. 16 jinavara caraNa namI gayAMre rAmapeli sahaka, peMTha gaDhamAM gAvatAre jananA thakA kare che. 17 vAghaNi pili saMteSiyAre adhiSThAyaka bahu pAsa, cakakesarI vadhAvI are kavAyakSa sukha vAse re ze. 18 catyanamI padhArIyAre pehatA rASabha vihAra, itIna pradakSaNAre rAyaNanamI sukhakAre re
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 11 rAyaNataNe pagalAM namyAre prathama jiNuMdanAra teha, zrI kaSasara je thakAre bharate bharAvyA jehara ze 29 mUla maMDapamAM AvAne re vadhAvyA jinarAja, , sevana kula mugatApha che paNa sidhakAja re ze . 21. caityavaMdana karI bhakitaUre narabhava lAhore siddha, zevuM ja zikhara zrI RSabhajI re pUjatAM kAraja sihare zeTha rara sUrajakuMDe dhotIyAre kIdhAM nIra gauli, kesaracaMdana puSkasyuM re pUjA citta bhaviSe zera 23 aSTaprakArI pUjanAre aSTa karama kSaya heta, tAraka tIratha samAre e tIratha sahu kere. . 24 kacarAzA rUpacaMdanere mAnavabhava supramANa, devacaMda supasAyathI mati ratana vade ema vANI. ze. 25 | | duhA ! Ima zetrujaya bheTIne saMgha sakala sukha dhAma, hararSe pAlItANa pure AvyA atI abhirAma. Ima nitya prataiiyAtrA kare saMgha sahu mana raMga, duHkha nivAraNa sukhakaraNa jinapUjA vidhi saMga. vidhi upadezaka zrutajaladhi devacaMda gurUrAya, saMvegI jina mAgI uttama vijaya sahAya. etale khaMbhAyata thakIre occhava vaccuM sunisiddha, saMdha karI Avi mila jIvaNa sAha prasiddha.
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 jANuga jIvA jIvanA jenAgama phacivaMta, viSasI savi sAdhale A mana dharI khaMti. khaMbhAyata ghoghA taNA bhAvanagara janavRnda, teDI zetruMje AvI jIvana ati ANaMda. rAjAne saMtoSIne caDhIyA vimala giriMda, gurUM upasAgare pAMmII manavaMchIta AnaMda. . hAla 4 e dezI rasIAnI zrI zetruja tIrathapati bheTAI meTIi bhava bhaya phanda, vi. arihA bhakate samati nIramaluM anukrame ziva sukha kaMda. vi. zrI. 1 velAvala pATaNathI AvIyA saMgha bhalere vistAra, vi. sA rAmacaMdra pramukha yAtrA bhaNuM AvyA nijahitakAra. vi. zrI. 2 dakSaNathI mearagAmI AvI saMgha sakala parivAra, vi0 sA galAle lAbha lie ghaNuM Atama dharame he udAra. vi. zrI. 3 Ima aneka saMghavI bahu milyA karava jinavara jhA, vi.
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ 193 sutithI vidhi pakSi AvIyA, udayasAgarasUri bhANu. 10 zrI 4 pAThaka sumati vijya tapAgaccha vaph Ima ti varga aneka, vi0 cyAre vaga milyA jina seTavA prabhu bhagati jina cheka vi zrI 5 keI uttama chaThe vahe tihAM lASa guNe... nayakAra, vi0 yAtrA navANu* piNu tihAM kaMi kare kai sacita parihAra. zrI vid zrI saMghanuM sAhamIcchala kare prathama saghavIre DhAya, vi mAtI mAnasiMdha laSamIca che. kare saghakita re sAya. vi0 zrI cha jhavera rAjapAla tathA vI meMdI naimire dAsa, vi. saMgha bhakita kare te bhAvasyu pAme ati jasavAda, vi0 zrI 8 paNa kasturacaMde bhakitasyu sAhamIvacchala korSa, viTa snAtra maheAcchava lADaNI pUjaNAM gurU bhakita jaruNiddha vi. zrI 9
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 rUpacaMda sAta saMghavi suMdarU para upagArI re dakSa, vi. tasa suta devabAI ure haMsale lAlacaMda paratakSa vi. zrI. 10 paTaNI seTha kIkI sUtakacarAjI tasa suta tArAcaMda, vi. bhAI phattecaMda suta sukha kara lAyaka jhaveracaMda vi. zrI. 11 iMdra mAla muhurati lIe kI hazeSa AnaMda, vi. vRddhasASi zrImAlI gaganame kacarA kikArecaMda vi. zrI. 1ra bhadraka bhaktire phala nie lahe - vasudeva hiMDanI sASi, vi. mAlaNi bhIla parisubha phala lahe nija bhakti citta rASi vi. zrI 13 sAzvatAne valI asAdhatA tIratha jinamata jeha, vi* keTi game zetruje tIratha kaho zubha karaNuM phala teha. vi. zrI. 14 zrI devacaMdra gaNine upadeze. - zetruMja mahimAre sAra, vi.
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 95 gaNimati ratna jina sevanA karatAM bhavanere pAra. vi. zrA, 15 dUhA. have zrI saMgha malI kare imAla uchAha, jima bharate hara kI tima karI lIjai lAha. pisa zudi terasa dine mAla surahuta lI, sanAtra mahArachava dhavalatava navanava maMgala kIddha amAra ghoSaNa dAnavidhi jAcaka janasaMteSa, jinazAsana parabhAvanA karata kare guNa piSa zati jAgaraNa vAsa vidhi kesara ITita vastra, dharama mahocchava Agama purve kAraNa prasasta DhALa. pa | bhArata nRpa bhAvaSNue, e dezI. sahasagame zrAvaka milyAe zrAvakarNaya vizeSa, - saMghavI zobhiIe, iMdra taNe anuhari bhakita bhare bharyA e zAsana zalAkArake-saMghavI 1 yuja ne jAgaNa lahalauM re vAje bhuMgalabherake, saM. DholanagAze DagaDee saraNAI na pharake. saM. 2 cauvi saMghe paravayAM e gAtA jinaguNa cheke, saM. gAmagAmanA jana milyA e nAgara pAmara vuMda ke sa. 3
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 sa sa sa su huM saM sa08 saM gaNadhara zrutadhara yatIrU e jinayara mAragastake, carAsA rUpacaMdajI e tArAcaMda suputtake jinazAsana zeAbhAvatA e detA dAna supAtra ke, vidhasyuM jinavara praNamatAM e karatA tIratha yAtra ke gaurI gAve. mazu'la e gadhruva nAce. nRtya ke, mUla catya AvyA sahu e trikaraNa yoge* satyake. jaMga upagArI praNamIi e RSabha jinezvarasvAmike, saM cuMDarIka gaNadhara namIe nami vinami pAya nAmake. sa'07 sanAtra bhaNAvi jina prate' e pUjA aSTaprakAra ke, mAlavAsa vidhasyu* karyAM e beThA maMDapa majhAraka caityavaMdana kare sadhapatie sAviNa vadyA deva ke, yathAzakitavrata AdaryAM e sAcI arihaMta sevake sugatA phulanA sAthIo e kIdhA sa'viSNu sAra ke, saM devabAI ratnamAI malI e valI sajana parivAra ke saM 10 saMgha milI vInatI kare e tahyu karyAM ama upagAra ke sa'0 jagapati jina leTAvi e dIThA prabhu dIdAra ke sa011 tuo pUjaya che. adbhutaNAe mA chuM tumacA khAlake, saM Ima kahI sahu kaThe ve e klamALa suvizAla ke sa0 12 jaya jaya dhuni uThI bhaTTIe prabhu prAya praNamI raga ke, sa'0 saparivAra sukha maMDape e AvyA sadagurU saMga ke triSNu pradakSaNA deyatAe rAyaNu rUpe Avarka, sula caraNu zrI RSabhanA e pUje caDhate bhAvake sa0 9 saM 13 sa * sa0 14 sa sa0 4
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ laka saMghatilaka karyo haraSaSNu e hatI sahunI Asaka, saM. aMze saMghavI vadhAviyA e vadhate mana ukalAsake. saM. 15 vijA caDhAvI deha e devane bahu alayake, makha savA samajI taNe e AvyA haraSa dhareyaka. saM. 16 vajA caDhAvI prabhu namIe AvyA zAMti vihArake sa. zasti 5 karI AvIyAe AvyA pAlItANA majhArake saM. 17 sAhamIyAM kare narapatIe AvyA nija ghara sake saM. maMgalika kArana tihAM karyAe e tIratha guNa parva che. saM. 18 bahu mAne yAtrA karIne pAmI jayajaya vAdake, sa. saMgha va sUrati bhaNue vAjaMte vara nAke, saM. bhAvanagara AvI rahyo e sAtamIvacchala tArake, saM. jIvaNasAha bhagati karyo e zAsana zobhA kArake. saM. 20 tihAMthI sukhabhara savi gayA e sarvaka nijaThAmake saM. dhana dhana te mAnavIe jiNe kIdhAM zobhata kAmaka. saM.. je vidhiSNu yAtrA kare che te pAmeM sukhapUrake, besulabhajanamAMtare e pAi puNya paDurake. gharagati chedI sukha lahe e zetruje pharase jeha, saM. siddha anaMtanI bhUmikAe paya pITha guNagehaka. saM. kacarA kAkA zeThane e putra sutArAcaMda che, bhAI phatecaMdane e putra jhaveracaMdake. saM. rUpacaMdasA saMghavItaNe e bhAI mIThAcaMda, putralAlaguNamAla che e nita nita prati AnaMdaka saM. 2,
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 sa sa. 26 mATe puNe pAmIi e saMghapati aita udArake zrI zetrujA tIrathane e yAtrA lAbha apArake, devacaMda gurUbhaktithI e matiratna bhASe emake, zrI siddhAcala sevatAM e lahiI sukha jaya jemake, saM. ra7 sa laza Ima sayala sukhakara duti bhayahara siddha sAdhana guniaA, zrI siddhakSetra anaMta munijana dhyAnakAraNa niAlA jinarAja va AnaguNanibaMdhana teDhu tIratha upara, zrI vimala girivara bhaktisabhara lAbha lekhe kuNu kare; 29 tasa sagha yAtrA suvidhi karaNI mana pramAda Acare, tasa tavana gue gaccha kharatara saghapati rute Adare. 30 ulajhAyava2 zrI dIpaca Mde zisa guNu devacandue, tasa zisa gaNi mati ratna bhASe sakala saMgha ANaMdae, 31 sa pUrNa premacaMdna saMdha varNa narAsa. saMvata 1843 kartA RSabhasAgara duhA. samara mAta cakrakesarI, vANI Apa vigatta, guNugAisa girUtaNA, AchI dhare utta, ja'zrRdvIpa dvIpAMsire, bharatakhaMDa subha DhAMma, avara deza dIse adhika, piNu gujjara samA na dhAMma 2 takhata sehara dIThA ghaNA, adhika ekathI eka, suti sehara suddhAMmaNA, vAk jihAM viveka. tiSNu nacarI vyavahArIyA, dhanada samAdhana pAtra, 28
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 asesa, 3 jyAMnI adhika guNe bharyo, gyAyaka niramala gAtra sadhapati tilaka sAhoMmaNA, Age hu paNa paMcama Are Avaka, vadhyuMnake savisesa hAla 1. cApAI. meAdIlavajI sutaabhIrAma premacaMda prasiddha jasa noMma, amadAvAdathIja AvIyA, sUrati dekhI sukhapAvIye. tyAM rahetAM dhRtA Tvina thayA, ikA dina manamAM umaMga bhayA, saMghapati tilaka dharAvuM nAMma, keDa sudhArU' AtamakAMma Age aDhArase tIsesa meM, kayA saMdha te manane game, zrI siddhAcala yAtrA gayeA tIratha dekhI na thayA. vimala sine kharatara vasI, chIpA vasI vAMDhe ulasI, te dekhI mana upanI hAMma, kAika karAvuM ihAM pizunAma. 4 zrI vije dhamasUrI upadeza, nIpavu* prAsAda visesa, gaganama'Dela su karatI vAda, dIThAM upaje mana AlAda. OADiyAra kuMDa uparA khAsa, paridhala bhrama dIse tiSNu pAsa, tihAM dhruvala mAMDa manuhAra, sAcave zrAvaka kula AcAra. 6 zikhara badha prasAdaja karyAM, amaravamAMna jANe avataryAM, sa'pUrNa devala thayA jAma, surata vadhAI AvI tAma. 7 manathI saMghavI harakhyA ghaNuM, kAraja siddha thayuM ApaNu, pratiSThA muharata jIvarAvA jAma, paDita josI teDhayAtAma. 8 duhA. . takhaNu josI temane, jovarAve zubha dina; muharata velA joyane, prasana thayA sahu mana. pa
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahA suda ekAdazI, somavAra dina joya; saMghavI jesI mukha thakI, sAMjali harakhita heya. mUhurata sAMbhaLI mana rala, jesIne dAna; aratha garatha Ave adhika, mahiya vadhAraNa mAna. sakala saMgha teDAvIyA, mahata kare manuhAra; prabhAvanA Ape prathama, upAsare suvicAra. kara joDe saMghavI kahe, suNe saMgha manaraMga; siddhAcala yAtrA sakala, cAla dharI umaMga. DhAla bIjI kayalo parabata atI bhalAre le-e dezI. eha vacana zravaNe suNI rele, harakhe sUrati saMghare, suguNanara jima niradhana dhana saMpajerA, Alasa ghara gaMgareluguNanAra ehavacana zravaNe suNalo. 1 dhana dhana tAharA tAtane le, dhana dhana tAharI mAta re, suo dhana dhana zrImAlI jAtanere le, hue mahIyala vikhyAtare suha eha0 2 bAge INa kheDe hUAre le, kacarA suta tArAcaMdare sutra saMgha kADhayA jiNe sAMmaThAre le, TAlyA duragati phaMdara. suda eha0 3 premacaMda hemacaMdana le, valI trIje jayacaMdare, su A ghapati tilaka dharAvIre le, pAye mana ANuM dare. sutra eha0 4
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra ehave bedha lasA AkhIyera le, AvuM kAMyaka vittara, sa. bhAga Apa muja saMghamAMre, caukhuM rAkhI citta. sura eha0 5. pAsa thakala bIja emane le, muharata DerA vidhare, sue dhana dhana saMghavI premajIre, lAho sakRta lidhare. suo eha0 1 DhAla bIjI INa pare kahIra le, saMghavI mana gahagATare sura saMgha sakala sela mire, zubha muhurata bhala bhATere. sutra eha0 o duhA, vaDaDerA tAMyA vihada uMcA abhi asamAna, vivahArI AyA vivadha, gaNayAM nA mAna. parase mehalI prathama, kaMketarI kari koDa, vehalA yAtrA Avajaye, vehala sukhAsaNa jeDa. DhAla 3 trIjI dhaNu dhaNI dekhI-e dezI. kAgaLa likhavA sArU, baiThA saMghavI dIdArU ho, saMghavI suvisArU, vasti zrI sukhakArU, avadhAraja vInatI vArU che. saMghavI. 1 yAtrA karavA vehalA, Avajaye saghalAMthI pehalA he, saM mana dharaja dharamane pyAra, mAMnI muja manuhAra ho. na
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ tharanA dhaMdhA ThaMDI, valI dhyAna dharamacchu maMDI . saM. Ima kAgala likhane pUrA, mUkayA saMghavI sasabUrA he. saM0 3 saMvata aDhAra vaitAle, mAha ekAdasI ajUvAleM, he. saM. eha meharata cittamAM dhArI, Avajaye vehalA naranArI. ima nisuNIne sahu saMgha, mana dharatA adhika umaMga he, saM. yAtrA karaNa sahu sAha, sahu cAheM gharathI umAha he. saM0 5 valI saMghavI ema vicAre, vije dharmasUrI vayaNa saMbhArehasaM. te te devaMgata hitA, tasa pATe ravijayuM udyotA he. saM. 6 zrI vijejinaMda surIsa, tasa pATe munI gaNu Iza he. saM. likhi mukI kaMkotarI jeha, gurU Avajaye dharIne saneha he. saM0 7 Age vacana gurU dIdhe, te jANe jaga suprasidhe ho. saM mehara karI munI Iza, ama pUra mana sujagIsa ha. saM9 gurU Avye ama vaDabhAga, valI vadhA~ dharamane rAga che. saM. eha pratiSThA kIja, jaga sujasanA DaMkA dIje che. saM. 9 ima kAgala likhe gurU pAse, jihAM rahyA zivapurI comAse . saM melyA kAsIda mana raMga, gurUvAMcI dhAM umaMga che. saM. 10 sAMkaDA dina paMtha dura, suvicAra sugurU sanara che. saM. vijhAya vajIra keTavAla, valI gItAratha suvIzAla ho. saM0 11 sahuthI Aleca kIdhA, vega prayANunA DaMkA dIdhA che. saM0
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAtrAnI thaI bahu vAta, sAgha bahu mile gurU sAtha ho. 12 Ima cAlatA mana ullAsa, AvyA maTADa kIye gurU vAsa hosaM Ima cothI DhAla saMbaMdha, hiMve nisa saMghavI prabaMdha che. saM. 13 - duhA vaDhasapharI vAhaNa vihada, saja huA saDa Dera, halakAryA vAhaNa hoM, deta nagAre Thera. . sakhara vAya vAyA saraba, cAlyA vAhaNa para, bhAvanagara jaI utaryA, saraba samapAnu. juhAya tihAM jagata gurU, AdIsara arIhaMta, dukha dehaga dura kare, bhayabhaMjaNa bhagavaMta. gADAM vahela sukhAsane, ghoDA uMTa ghamasANa, ratha caDhIyA kaMIka ridha, moTA kari joDANa. seTha senApati sAmaTA, vaDa vyavahArI sAha, pAlItANe utayA, pAhavA hajI vAha * hAla 5 mI sAhibA paMcamI maMgalavAra prabhAte cAlazerelo ezI saMghavI zrI pAlItANe nayaraka, nija2 nihAlIyere, saMghavI dekhI mana harakhAya ke, pAtikaTAlIre le. 1 saMghavI zrI siddhAcala tIrtha ke. dUrathI dekhIre le, saMghavI pUravaja namane pApake, hara uvekhIyAre le 2 saMghavI sevana thAla visAla ke, bharI bahu kulathIre le,
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMghavI vathA girirAja , te bahu mulathI le. che saMghavI DerA hIdhA khAsa ke, lAlatA sa2kane re, saMghavI kharce bahu vitta ke, te mATe manere. 4. saMdhavI pAlItANAne heya, unaDajI teDIyere le, saMghavI Ape tehane dAMma ke, dAlidra phreDIyare . 5 saMghavI cUkAye sahu saMghane muMDake je hare le, saMghavI yAtrA karaNa saha leka, umAhA te have re lo. che saMghavI zrI usAgara sUri ke sAthe AvIyAre le, saMghavI girIpaMkhI sUrIsa, bahu sukha pAvIyAre la. 7 saMghavI deza videsI sAdhu ke, yAtrika bahu mityAre le, saMghavI nayaNe giri nirakhaMta, manavaMchita phalyAre le. 8 saMghavI pAMcamI DhAla rasAla ke, INa parve AkhI le, saMghavI cAle karI yAtrA ke, sahu Ima bhAkhIye re le. 9 -duhAprAta sameM arIhaMtane, dhare eka citta dhyAna, yAtrA karaNa saha umAhIyA, gALe gaMdhava myAna sUvarNa kula mugatA-rUla vadhA girirAja, bhava bhayabhIta nivAraNe keDa sudhAraNukAja. hAla-6 yajJanI. e dezIsaMgha cAle DerA huM , aMbaDa vAva mana khaMte, sucI pavitra thayA sahu deha, nayaNe dhare girasuM neha :
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa bhukhaNadAsa karI vaDe seAbhA, te teA DhekhI rahe thira thAbhA, DhAya pAse vaDa ela sAhe, dekhI bhavI jima mana mAhe paMtha charI sahu pAlatA, RSTa krama arI gAlatA, mukha khele amRta sAda, vAjinna vAve nAda, keI vijana bhAvana bhAve, bhale' bhAve'jina guNa gAve', kaI dUdhathI giravara dheAve, asubha dala pAtika kheAve. salahaTII vaMdana kIdhA, tiNe ziva pada mAMgI lIdhA, dhRSAMNA kaMI hAtha, jeha melave' siva pada sAthe, jIma caDhatAM giravara zRMga, mana RSikA dharIya uMmaga, kei teA khAlI leAlI, chuTI tarUNI sahU mila TelI. pagapagate karama nika, AdIzvara pagalAM vaMde, Ima caDhatAM nIlI parva, tihAM TAlyA kramanA ga bAlIpa kumAraja kuMDa, te teA jalathI bharyAM pracarDa, tihAM galIne jiSNe jala pIdhA, tiLuM lAhA janamanA lIdhA 8 caDhatA hiMgalAjanA DhATA, te tA karamanA kare niveDA, mAMna mADIyA mAMnane mATe, krama vaNA adhaNu tAru Ika mAgala jala kuMDa zarIyA, sitapakava taNA te darIyA, sAMme bahu jana harakhe, vAraMvAra te girane nirakhe. 10 Age ucharo AyA, mUla kITa dekhI sukha pAyA, vaDavADI nimala chAyA, prabhu vaNune mANA. prathama kATa taNeA je' dvAra, dekhI harakhe naranAra, vaDa kATa bhUrajane pAtra, teha dekhI huve raMgarela. 11 E
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ sukhAla sAhe yasa lIdhe, ji- kArija suphata kIdhe, Ima chaThI DhAla e rUDI, ImeM nahi vAtaja kuDI. 13 vAghaNa pila virAjatI, dIThAM nAse dukha, Age mAta cakesarI, ghe saMpati ghaNa sukha. jimaNI DAbI bAjuI, prauDha prAsAda ola, vaMdaMtA bhava bhaya hare, caracyAM chAkama chela. mUla keTa sArAM mugaTa, pola mAMhe pesaMta, prathama paraevara pekhIyA, AdIzvara arIhaMta. prabhune praNamI premaDhyuM, paradikhaNA diyaMta, rAyaNa tala risahasanAM, pagalAM jana praNamaMta. tIna pradakhaNu deInai, vaMde prabhunA pAya, caitya vaMdana cita cuM parphe ANaMda aMga na mAya. DhAla 7 mI. mahA videha kSetra sehAmaNae dezI. Adi jiNesara sAhibA, tuM che jagane tAre, lakha corAsi huM bhava bhaye, araja karUM vikhyAta re, na Adi jiNesara sAhibA. 1 bhava bramaNe bhamatAM thakAM, lAdhe maNa avatArare, e nAbhInaMdana nihAlatAM, saphala karyo jamavAre. A0 2 purUSettama paramAtamA, parama purUSa suvilAsare, ehavA jinane bheTatAM, muja mana thaya ulAsare. A0 3
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ che : 207 Adisvara avilaktA, karama mevAsI dhrujayAre, satara bhedI pUjA racI, zrI arIhaMta pUjayAre. A0 4. preDhA pAtika jiNa kIyA, janamaMtara keIvArora, ekavAra giri pharasIyAM, te pAme bhava pAre. A0 5 Ima prabhunI stavanA karI, hiyaDe harakha na mAre, dhyAna dhare mana zuddhasyuM, guNa arIhaMtanA gAve re. A0 2 nAnI moTI pratimA saha, pUje manane keDere, jagatAraNa jagadIsarU, jagamAM nahi taja jeDare. A0 7 mUla keTa moTe mane, pUcha bAhira Ave, bAhiralA deharA bahu, vAMdI sahu sukha pAre. A0 8 keIne nATika kare, keIka prabhu guNa gAve re, kesara bharIya kacelAM, prazne AMgI racAvere. A0 9 sUrija kuMDa sohAmaNe, nAhA niramala pANire; pAtika paMka pakhAlaNe, Ima bhAkhe jagagurU vaNire ATha 10 - DhAla sAtamI pUraNa thaI, keTathI bAhira Ave; Atre Adabuda avikatAM, saMgha sakala pAvere. A0 11 -duhAAdIsara avikIyA, adabUda rUpe Apa; pUjI aracI premacaMda, TAlyA bhava saMtApa. zivA soma mukha saphara, vaMde sahu vikhyAta sabala biMba sabhA sabala, Age marUdevI mAta.
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAMDava dehare pekhane, chipAvasahI jAye, saMgha sakala mana harakhIyA, ochava adhika thAya. beDIyAra uparakha, zikharabaMdha sanara, pipI harakhe saMghapati, pUrava puNya aMkura. vidharyuM kIdhi vedikA, besADayA tihAM biMba, dhUpa dhyAna vidhAryuM kya, uttama vije avilaMba. DhAla-8mI kutAre mAtA ima bhaNe-e dezIpratiSThA vidhi sAcave, je bhAge nijha there, je je vidhi pUrvaka kahI, pravacana Arija pazere. pra. 1 ATha divasa aThAI, rAtI jage guNa gAve re, sAtamI vachala vidhi sAcave, mana meTejina dhyAve che. pra. 2 sakalasAha sehaMka, pratiSThA vidha jANere, pima nAme seThajI, te piNa guNa maNI khAMNare pra. 7 Ima dinadina vidhi sAcave, Dere Ave jAma, dAna supAtre devatA, hiyarDa harakhita kAMmare pAlItANe prazne sadA, pUjA vividha prakAre, snAtra mahecchava sAcave, AdIzvara darabAra I pare dina thayA keTalA, rahetAM teNe ThAMmare, uttama vijayane teDI ekadA saMghavI bhAkheM Amare pra. 6 samAcAra sadagurU taNe, Ave je aba kAya, te bhAje mane AMbale, hIyarDa harakha ati hoya ? pra. 7
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ patra likhe zrIjI prate, me kAsIda sAtha, saddagurU vicaratAM huve, harakhaccuM Apa hAthare. pra. 8 mahAkuMtI gurU malapatA, AvyA bharatha suThAMmare, mAMNibhadra yAtrA karuM, hiyaDe evI hAMmare. pra. te asura aDhAra pAlaNapurane rAyare, IhAM te mana se karo, eha yAtrA kima thAya. pra. 10 muni bhAkhe sUrI suNo, jima navI jANe keyare, ThAMNuM pAMcathI paravaryA, hiyarDa harakhita heyare. pra. 11 paMtha vahe utAvalA, cAlyA keIka kesara, mAMDaNabhadra bheTI karI, pAmyA mana saMtesare. pra. 12 dina bIje puja AvIyA, yAtrA karI bhalI rItare, uvajhAya sAdhu AvI milyA, sahu mana upanI prIta che. pra. 13 samae gAMma sehAMmaNe, jihAM sahu milIye saMghare, occhava mahecchava abhInavA, sakala milyA manaraMgare pra.14 INa para bhAkhI AThamI, DhAla e vacana vilAsare, ehave kAsIda AvI, patra dIye tatakAlare. pra. 15 duhA patrI vAMcata turata paMtha, cAlyA adhika sanara; dina thoDA ochavanA, paMtha vahe sahabhUra. rAta divasa na giNe na karyuM, cale paMtha muni sAtha; lAvA sAthe vihada, viSama uladhI vATa. upAdhyAya cAhe sadA, para alavANe paMtha
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ zaNa pacavIse gAjate, girUe guNa nigraMtha gItArI sAthe guNI, pravara bahu guNa pAtra kaI zrAvaka zrAvikA, sahu cAle dina rAta. anukrame iNa pare cAlatAM, atikamatAM pugama; AvI utArA kIyA, nIMbaDA nayara suThAma. aMbarIne gAje che bhaTIyANuM rANuM vaDa cuI e dezI kAgala likhane mehale he sahu pahile saMghane tihAM miNe, - kusala hara tAMma, bIjI sAhiba AvyA he mana bhAvyA saMgha taNe thayA, " keDa sudhAraNa kAma kA0 1 kAgala likhane dIdhe he sahu sIdhe kArija saMghane, cA pregya paDara, pAlItANe ja che sukha thA saMgha samaratane, | ucce puce aMkura. kA. 2 kAgala tatakhaNa Avyo che mana bhAvya vAMce saMghavI, hiyarDa harakhe nera, - AnaMda Adhaka upAye he mana bhAye harSa himeM vaLe, - ghana gAjata jima mera. kA3 vAtara ikavArU he suvicArU amadAvAdathI, . lA saMdha nA neha,
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 bA tIratha bheTayA he sahu meTayA duHkha caugatitaNa, nipaTa dharIne neha. kA. 4 nI baDI hutI cAle he hu hAle munI gaNa mahitaLe, 1 surI taNe sahu sAtha, paga paga karama nikade he giri vaMde adhika sanehathI, gAve keI guNa gAya. kA. 5 keIka jina guNa gAve che mana bhAve mAraga munIvarA, kaI samatA 2sa pura, paMthe charI pAlatA ho hAlaMtA karma kadarthanA, udaye zubha aMkura. kA. 6 kai dina paMtha vahatA ho gahagahatA tIratha vATaDI, AvyA cIra pAsa, mahA zudi AThama AvyA he mana bhAvyA saMdha samastane sakala phalI mana Asa. kA. 7 nA DuMgara dIThe hai vahI nIke pAtika pUrva, na pAmyA pUraNa sUkha, pAlItANe sehare huM ghaNI mahira pUja padhArIyA, . nAThA dehama duHkha kATa 8 navamI nava nidhi dAyaka hai jasavAyaka zrI arihaMtanA, gAve guNa gaha gATa, pUrava pU pAmI he abhIrAMmI sevA giritaNuM, - jakhyA dhamanA ghATa kATa -
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ kuhI sAmaIyA sakharA saje, vAje guhira nisaNa, naranArI ratha jotaryA, ghoDAM atI dhamasANa. saraNAI vAje sarasa, paDe nagAre Thora, leka zeka mAnava milyA, jugate mahecchava je. 2 vidhasyu kIdhI vaMdanA, nava aMge pUjata, sakala saMgha saMghavI sarava, kharI dharI mana khaMta. sahera mAMhi AvyA ke, Aja saphala suvihoNa, AdIsara avikIyA, mATe ati maMDANa. upasire AvyA umaMga, zrIvije jiNuMda sUrIsa, dharmopadesa dIdhe dhura, sahu namAveM' sisa; - hAla 10mI Ave ane rAjazrI vimalAcala jaIe dezI saMghavI vAMdIne Ima pUchuM, pUraNa eha prayAse, arabUda giri bheTIne sAhiba, kiho ke comAse. vAMde vAMdane rAjazrIvije jirNodrasUrI sa. 1 gurU bhAkheM zivapurI cAmAsuM, rahIne mana ANaMdyA, zikhara baddhaprAsAda cide, sahu mana harakhe vaMghA. vAMka ? mRgazira mAse vihAraja kIdhe, hAI desa prasIdhe, bAMbhaNavADe vIra jUhAryA, nara bhAva lAhe lIdhe. vAM. 3 tyAMthI jIvita vAma jAhayAM, nadI vardhana nRpa ThAma, bhAI vIrane biMba bharA, navakhaMDa rAkhe nAma. vAM. 4
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 valI loTa jinacha vaMghA, AdIsara jaganAtha, siddhAcalanI syusa purAI, sAco sivapura sAthe vAM. 5 vasaMtapuregaDhi bheTayA vArU, selamAM zAMti jiNuM, tyAM piNa saMgha sayala saMbhA, teDaNa bhava bhaya phaMda vAM. 6 hamIrapure dekhIne harakhyA, prabhu prAsAda pracaMDa, kAraNamAM tasa bhArI sahe, dhajA kalasane daMDa. vAM. 7 tyAMthI zetruja mAraga cAlyA saMghavI tuma AgrahathI, anukrame mANibhadrajI bheTI, manavaMchita phalyA ehathI vAM. 8 zrI saMkhezvara pAsa juhAya, atima kArija sAya, tyAM paNa sAdhu sayala saMkhyA , karama mevAsI vAya vAM. 9 Ima aneka pura gAma nayaranI, bhAve jina bheTatA, pAlItANe nayara padhAryA, dila ati he harakhaMtA vA. 10 nAma lei jina yAtrA kIdhI, sahune tihAM saMbhAryA, saMghavI kahe dhana dhana jivita phila, bhavabhavathI prabhutAryA. vAM. 11. hive prabhAta samai tha girivara, cAtrA sadagurU jAve, zrI AdIvara jinavara vaMdI, maNue janama phala pAve. vAM. 12 bhAva pUjA bhagate guNa gAve, trikaraNa zuddha svabhAveM, eka mane e giri sevatA, mugati taNA phala pAve. vAM. 1 nAnI moTI pratimA naMdI heje hiyarDa harakhuM, pradikhyaNA detAM jina pratimA, vAraMvAra te nirakhuM vAM. 14 mUlakATa vAMdI mana meje, adabada pAMje AyA. kharatara vasahI vahI khAte, prabhu bheTI sukha pAyA. vAM. 15
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ navala prasAda nIhAlI nAyaka, vAyaka chaNapare bhAse, vihaNe pratiSThA mahurata vArU, zubha kArija sahu thA vAM. 1 dasamI DhAla e bhAkhI rUDI, sakala saMgha sukhadAya, eha tIrathama mahimA moTe, gyAMnI Ima guNa gAya vAM017 kuhA. pAMca kalyANaka prabhu taNA, cavana janamanI vAta, dIkSA kevala makSipada, praNamuM jaga vikhyAta. saravAratha sidhathI cavyA, pure karI sura Aya, AsADha sudanI cetha dina, upanA vanitA ThAya. nAbhi naresara kula varU, marUdevI tasa trIya, tehanI kukhe upana, supana ladyA zrIkAra. cosaTha IMdrane sura sakala, praNameM prabhune bhakita, aratha agocara agama stuti, jora vaNa bhuti . vyavana kalyANa surapatI, karI nija thAnika jAya, supana taNe AchA aratha, pUche patine Aya. hAla 11 mI. bhavikA siddhacakra pada vaMdIe dezI. cahada supana dekhI marUdevI, manameM ati harakhANI, madhura vacana prItamane jaga vinA amRtavANIrebhavikA prathama kayAMzuka vaMde, micirakAle naM re bhavya pa. 1
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAmI Aja pachimanI rAyaNa, caNaka supana e dIThA, teha to phala mujane dAkhe, muja mana lAge mIThAra bha0 pra. 2 nAzivAja sAMbhaline harakhyA, nArI vacana sukhakAra, AlocanA kIdhI nija manathI, supana taNe suvicAra bha0 pra. 4 cakravatI padavI dhAraka, athavA dharma cakradhAra, nava mAse ANa suta hAsya, ItaNe AhAre bha0 pra. 4 nRpa mukhathI sAMjali harakhANI, rAMNI supana vicAra, prItamanI AMNA leI UThI, jAI nija sadana majAra bha0 pra. 5 Ima DohalA uttama puratA, nigamyA te navamAsa, sAta jAtra upara vihoNI, saphaLa thaI mana Asare bha0 pra6 caitravadi AThamane divaseM, janama thaye jaganAtha, tIna bhuvanane dinakara pragaTaye, sAce sivapura sAthare bha0 mae 9 utarASADhA nakSatra Aye, janma samayanI velA, chapana kumArI Asana kaM, paravarI sahaa sAmelAre bha0 pra. 8 ura adho je loka nIvAsa, rucIka parvatanI jeha, chappana dina kumArI tihAM Ave, dharatI prabhuTyune hare bha0 pra. 9 keIka te sutika vara karatI, keIka viMjhaNe vAya, kaI nAla chedana vidha jJAca 2napITha niramAya che. bha0 ka. 10
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 aMka tA darpaNa dekhADe, kaMika agana nipAve, teha rakSAnI rakSA peTalI, prabhu kara kamale vadhAvere. bha. pra0 11 parvata sama Ayu tuma thAe, ema kahI praNamatI chappana kumArI nija thAMnika jAve, prabhu guNa mana ulasa' tIre. bha0 pra0 12 IMdra taLuM tava Asana kaeNpcA. avidhiye tava jeve', janma samaiM jinarAjanA jANI, hiMyaDe harakhita hAvera bha. pra0 13 sAtamaTha paga sAMhame jaite, bhAve' vaMdanA kIdhI, hariNa gameSI sura teDAvI, iMdre AgyA dIdhIre. bha. pra0 14 sughASA ghaMTA vajaDAyA pAMcase' suri thai belA, raNajhaNakAra sakala deva lAke jANI janmanI velAre bha. pra0 15 pAlaka nAma vimAMne besI, iMdra sahita sahu deva, keIkatA jinanA guNa AgI, samakita guNu yuddha karavAre bha. pra0 16 kaMIka tA nijInA preryAM, keika mitranA rAgI, keikatA kalyANaka jovA; keIka prabhujINu zagIre bha. pra017 AThame dvipa vimAMnane mukI. iMdra Ave nRpageha, jina jananIne namI guNa gAve nipaTa dharIne nehare, bha. pra0 18
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ tina bhuvanane dinakara pragaTa narakamAMhi sukha thAya sakala jatune sukhane te dina, suranara sahu guNa gAya, ba0 praha 19 hAla kahI IgyAramI rUDI, prathama kalyANaka vAta, janma mahocchava tima harI karaste, te kahey avadAtare, bha0 pra20 duhA jananI jinarAjane, le hama Ida ratna kuNa dhAraka name, Ima sura ida avasthApanI Ape avasa, mehale prabhu pratibiMba, paMcarUpa surapati karI, leI cAlyA avilaMba prathama rUpa prabhune grahe, cAmara DhAle deya, chatra dhare eka rUpasya. vajadhara Agala hAya. mera girivara upare, paMDaga silA kahAya, namaNu sameM prabhune nikaTa, lai beThA surarAya. paNa bIsa jayaNa ucapaNa, pahalA joyaNubAra, eka yaNa nAlo bhale, ehavA kalasa udAra. eka keDi sAThi lAkha sarve, ratnasevana maNI pUra, devakRta uchAhaje, be bhalA sabUra. mAghadane varadAmanA, khIra samuha prabhAsa, podraha pANI bharyA, tIrthodaka ullAsa,
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAla 12 mI Aja dharA udhAMdha leha lAla ! e dezI sohama AdesathI he lAla, acUta idra abhISeka sobhAgI namaNu kare jinarAjane ho lAla vRkhabha rUpe sAva seSa sobhAgI bIje kalyANaka vaMdIeM che lAla, 1 AMNuta prAMNuta surapati he lAla bhakita kare bharapura, so0 kalAsa bharI gaMgAdake he lAla, navarAve vadhate nUra so. bI. 2 zaka sahastrAra deya harI he lAla, rAgI prabhu guNa jeha sola namaNa kare jinarAjaneM ho lAla, nipaTa dharIne neha sobI, ke saMtaka nAme surapati he, bhAvabhale bahameM se. janama mahecchava sAcave che lAla, samakti dhara sura Ida se. bI. 4 mAhiMdra sanatakumArajI ho lAla, sahastradhArA jala kuMbha seTa navaNa karAve jina rAjaneM he lAla, surapAme acaMbha so. bI. 5
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava I IsAnajI bhAla, kaba ihari mila - naka kalasa javAno che lAla, sudha samakita suvicAra seTa , 9 sahama surapatI sAcave che lAla, besAla IsAna Idra seTa para bele laI khAMtaryuM che lAla, | navarAvyA jaga caMdra semI. 7 vIsa bhuvana patinA kahyA he lAla, batrIsa vitara hoya che bhAva bhale bhagatI kare che lAla, jotISInA Ida hoya se. bI. 8 cosaTha surapatinA kahA he lAla, e AchA abhISeka se. bhAva bhale sura sAcaleM he lAla, cara surasaviserI se. bI. 9 cosaTha sahastra kalarse karI halAla, ika Ika harI abhiSeka ceuvIha suranA sahu milI halAla, vArU aDhIse vizeSa se. bI. 10 kaIka te stavanA kare che lAla, kaIka gAve gyAna, so
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ ATha maMgala jina Agale he lAla, karI pAve prabhU pyAM. seTa bI. 11 pahelI caMdananI karI ho lAla, bIjI kusuma suvAsa, seTa trIjI akSatanI kahI he lAla, cethI dIpaka ujAsa. se. bI. 12 pAMcamI nI pUjA bhalI che lAla, dhUpa ghaTI ghana yAra, se. cUA caMdananI sAtamI he lAla, naivedya mekSa dAtAra sa. bI17 dravya bhAvaM stavanA karI che lAla, 1 surapati dharI mana rAga, so. mAtA pAseM melIyA he lAla, jaganAyaka vaDa bhAga. sa. bI. 14 avasthApanIne apaharI he lAla, - vaMde hari jina mAta, se. vRSTi kara rayaNa taNuM he lAla, batrIsa keDi vikhyAta se. bI. 15 naMdIsara kIrSe gayA he lAla, aThAI mahecava tAM, soha sAvatA citya juhArane he lAla, mA , surapati gayA nija dhAma se. bI. 16
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja Asa thI kare che. lAla, tiyaka ja bhaka deva, sA rUpa sevana yaNAM taNI he lAla, vRSTi kare nita eva. se. bI. 17 prAta bhaye dinakara caDha he lAla, dAsI deDI Aya, se. pUtra janama thayo rAyajI he lAla, sajana sakala sukhadAya so dUra karyo dAsIpaNe he lAla, - payahyuM dhoyA kesa, so lAkha game sovana dIye ho lAla, AkhyA vesa suvisesa. sa. bI. 19 satukAra maMDAvIyA he lAla, dAMta sAlA bahu dAna, se0 jAcika jana sukhIyA thayA che lAla, gayAM na Ave gyAMna seTa bI. 20 dasa dina Ima sthiti sAcavI che lAla, ekAdasa dina racAra, se. rAjana bahu bhalI bhAtanA he lola, ( pige sahu parivAra sobI21 Ama nagarane hAthIyA he lAla, zreDhA pAyake thATa se.
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUpasAvana rayAM jaDayA haiA gAvA, bahulA Ape ghATa sA0 khI0 22 mAramI DhAla kahI hA lAla, rUkhala kumara Thagye nAma sA laghuvaya prazna lIlA kare hA lAla, kArDa sudhAraNa kAMma seA khI0 23 kalyANaka vidhi sAcavI hA lAla, zetruMjA upara sAra, sA saghavI premaca Mde sahI haiA lAla, sala karyAM avatAra. sA0 khI0 24: duhA. Ika dina surapati AvIyA, grahI ikSu AvatA, laghuvaya kara AghA kIyA, thApyA ikSvAga sa. 1 jugalA dharama nivArIyeA, paraNyA sunadA nAra; sumaMgalA bIjI sarasa, sukha vilase' kiratAra. 2 7 lAkha puravA gayAM pachI, brAhmI bharata saputra; sunaMdA prasanyA sarasa, je rAkhe' gharasUtra 3 bAhubala suMdarI pakSuSa,sumaMgalAne khAla; sA putra DhAya putrIkA, nitanita moMgala mAla. 4 vIsa lAkha purava varasa, kuara padAnA thAya; rAjyabhAra prabhU thApIyA, nAbhI narezvara pATa, pa
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAla 13 mI. bhAratanupa bhAcuM--e dezI. rAjariddhi savi bhegaLIe, rUSabha viNesara Apa namuM bhale bhAvarUM e nIta mAraga prabhu thApIe, TAlyA bhava saMtApa. namuM bhale bhAvaNya e. 1. eMsI lAkha pUrava thayA e, bhagavatAM gRhadharma na. bhega karamathI ubhagyA e, hAlavA leganI karma. na. rAjarUddha vehecI dIyA e, se sutane jina rAja na. lokAMtika sura AvIyA e, evI kare AvAja, na. jayajayanaMdA Ima kahe che. prabhujI calAvo dharma, na. cauvita saMghanI sthApanA e, TAla ghanaghAtIyAM karma. na. 4. avadhijJAne azikIye, jANo samaya jinarAja; na. devedAna saMvatsarIe, jAcakajana samAja varahavara dhvani uccare eka lAkha ATha Ika koDi, cha ghaDI sudhI nita kiyee, nAve ehanI Di na. abhavya hAthe navi cae, pAme bhavya e dAna, na. AvatAM dIna dayAmaNue, jAtAM sura samAna. dAna deI prabhu dIpae, paravariyA kinArAja, na. yadi surapati savi milyAe, bhUpati bharata samAja. na. 8 AvyA leI nijamAtanIe, bharata taNI vikhyAta, lAkha game narapati milyAe, surarSe sAkSAta
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 ne. na 14 na. candraprabhA sakhikA e, besADayA jina bhANu, bharata A bahu naravarAe, upADaeN surarAMNu. vanitA madhye mAraga vahIe, vAje maMgala tura; vividha vAjiMtra vAvatAe, gAvatI gIta sanUra chatra cAmara DAlAvatAe, naranArI nahiM pAra; puramatAla udyAnamAMe, parahare savI siNugAra, ccAra sahasra suvrata lIyAe, nakSatra uttAsA, dIkSA liI jaganAthajIe', AThima vadI AsADha. caumuThI aAca karyAM bhaleAe, taja gRhastAvAsa tajI AgAra aNugAra thayA e, pUravAvi mana sa. na. 15 AThama tapa prabhu AdaryuM e, kIdhA tihAMthI vihAra, na. drAdika mahecchA karIe, vAMdI vaLyA parivAra. aThama tapane pAraNe e, sudha AhArane kAja. gharaghara phiratA gAcarIe, ApaNape' jinarAja cAla bharI mugatA Tle e, kaMika zrI sajugAra, prabhujI te navi Are e, ima thayA mAsajakhAra dhana dhana prabhu disarUe, tuja guNune niddhi pAra, na. eka dina pharatA AvIyAe, gajapura nagara majhAra na. 19 lAka kAlAhala sAMbhalIe, vAMuzreya sa kumAra, nija ghara teDI AvIyAe, vaheAMrAve iMnnurasa sAra na. 20 vazAkha suda dina trijanA e, pAraNA karyAM jagatAta, na. dhana dhana zrAMsakumarane, akhyAta rAkhI vAta. na. 16 na. 18 na. na. 1 na. naM. OM OM OM N ? naM. 12 na. 13 naM. na. 17 na.
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ d d d d d vRSTi hevI sevana bhae, sADhIbAra kaDa, . ahe ahedAna sura Ima kahae, nahi keI zreya jeDa na. 22. deva manuSya tiryaMcanAe, upasarga sahmA prabhu A5, na. chAta varSa sahastranI, pAlI TAyA saMtApa trIje kalyANaka vadIye teramI DhAla 2sAla, saMghavI vAMke premaSNue, heje maMgala mAla duhA tapa japa saMcama apa karI, niramala kIdhI deha, Apa baleM prabhU jItIyA karmaghAtIyAM jeha. : 1 apratibadha vAyu pare, bhAraMDa jema apramatta, gaMgAjala jima niramAlA prabhunA sarasa caritra. gAma nagarapura vicAratA, vana upavana bahu che, tapa agane prabhU javAlIyA, idhana karmanI beha 3 phAgaNa vada ekAdasI, dhyAvata zukala cAna, uttarASADhA upane, prabhune kevala jJAna Asana kaye Ino, A sura milIDi, cosaTha Ita bhAvaeN adhika, praNameM bekara jehi. pa. DhAla 14mI jI re mAre jAge kuMmara nAma, tava dekhe delata milIjIe dezI re mAMhara upane kevala nAMNa, caIvIha sura AvI milyAjIre,
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ ata upadrava sevA, duHkha dehaga dura TalyAMrejI-1 jIre samavasaraNa sukhakAra, deva racaeNti hAM rIpatereja, varga bhuvana aNuhAra, kumati kadAgraha pitAjIrejI-2 jIre rUpa savana jANI heya, gaDha traNa sehe karU. jI. uce ati asamAna, Idra devaja sehaM varU. cha-3 jIra asoka vRkSa uttara, prabhU upara avicala varUM, jIru are jAnU pramANa kula, 'sUra vaSave sohaM karU cha-4 jIre vAje dubhI nAda; koDa game vAjA bhalAjI samavasaraNa majhAra, prabhUja virAje guNa nIlA. jI-5 charelAmaMDala raviteja, - dvAdaza sUra samo kahyo, jI harita tamira mithyAtva, nAsI te dhare gaye, jI-6
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ kara triya chatra sahita, bAra jeke cAmara Dhale che jIra devanI purata, sAMbhalI karama dare Tahe cha-7 jIre cotrIsa atIsaya jIta, pAMtrIsa guNavANI taNAM jI. chama' sAMbhalatAM bhAvika, jina mukhathI harakhuM ghaNA cha-8 jIre vana pAlaka tihA jAya, vinatA nagarI vadhAmaNa, jI. re bharata cakrI bhUpAla, bhavijana harakhyA te suNI cha-- jIre rIdhe lAkha pasAya, te suNa manaDe harakhIyAjI re remaroma ulasaMta, varakhA amRta carakhIyA jI-10 jIra paravarIyA rUddha pura, gaja khAdhe mAtA caDhI jI. pAchuM bharata bhUpALa, aMbADI aMbara aDIjI-11 jIre bIjA piNa bhavi leka, jina vaMdananA bhAviyA jI.
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 jIre vAcharAnI suNe zeSa, mAta taNe mana bhAviyA jI-12 jIre sahastra varasa karI saca, mAhe cakSu chAyAvalI, jI. are A trighaDo teja, harakha AMsui teTalI. jI-14 jIre aho ahe e duHkha, phegaTa meM kIdhuM sahI, jI. jIre ete akhaya sukha dhAma, kAgala muja dIdhe nahi jI-14 chare kahanA suta saMyoga, sakala vizva ekArime, jI. jIra phogaTa kara neha, mAhe karama mahi bhAmi. jI-15 cheAbe anita bhAva, atagaDa huA kevalI, jI. jIre sakala karamane baMdha, teDI timAMhI milI. jI-16 chara jananI jaNe te putra, * kRSabha jiNasara jeha, jI. jIre sahasa varasa sahI duHkha, - Ape kevala teha jI-17
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ jare mAtA piNa jaga mAMhe, marUdevI sama te kharI, jI. jIre jouM prathama mukha jAya, ( rUSa mugati ramaNa varI. cha-18 jIre sakala nivArI saka, bharata nRpata vAMde sahi. jI. prabhunuM dekhI mukha, harameM hiaDe gaha gahI. jI-19 jare jogya sthAnaka be saMta, prabhUjI bhAMkhe desanA, . sAMbhale parakhadA teha, nA karama kahesatA. jI-20 jIra chAMDo moha vikAra, meha ala dukha dAyaku, jI. jIre trizya tatava jagamAMhe, akhaya sukha sahAyaku. jI-21 jIre puMDarIka A jeha, 1 vAMNuM sUNI prati mUkyA. jI . jIre thAyA gaNadhara teha, corAsI bhavi pUchayA. cha-ra jIre svadIkSita kevalI sAdhu, sahasa cerAsI jinataNA, jI 15
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIre nita nita vAMdu teha, muja mana harakha hiyarDa ghaNA jI-23 jare brahmI pramukha triya lAkha, sAdhavI jinajInI kahI, jI are pATI cAritra zuddha, siva sa'pada pAMmI sahI, jI-24 jIre kreyasa pramukha trizya lAkha, pAMca sahasra vaNI lAkhIyA, jI jIre samaNeApAsaka suddha, zrAvaka prabhunA dAkhIyA. jI-25 are subhadrA pramukha pAMca lAkha, cApana sahasra upara sahI, jI0 jIre triya tatvanI jAgu, ehuvI zuddha zrAvikA kahI. jI-26 jIre thApyA cavihu saMgha, vicaryAM prabhu avanItale, jI jIre surapati bharata bhupAla, vAMDhi nija thAMniSTha vadhe. ja-27 are puratra nivAMNuM vAra, jIre puMDarIka Ade sAdha, zetruje' sikhara samAsaryAM, jIru Izu girisivaramaNI varyAM. jI-28
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra3 jIre kevala kalyANaka eha, vAMde saMghavI sehaM karU. jI jIre uchava karyo siddha kSetra, - pratiSThA samaI sukha karU. jI-2 jIre cAdamI dvAa eha, guNa gAyA prabhujI taNA. jI. jIre riSabha kahe bhavi leka, premacaMde navI rAkhI maNA. jI-70 kuMara pade prabhU jogavyA, vIsa lAkha pura varSa, tresaTha lAkha pUrava lage, rAjaya karyo mana harSa. chavasthA eka sahastranI, sahastra uNu eka pUrva, - jina padavI ima bhegavI caturasitI lakha pUrva aSTApada jinanI caDhayA, dasa sahastranI sAtha, mAsa eka saMlekhaNa, Apa karI jaganAtha. mahA vadi terasa dine, chedI karasa aghAta, sula dhyAna prabhU dhyAvata, pitA siva jagatAta. cosaTha harI AvI mItyA, kare aMgani saMskAra echava machava abhinava, sAcavaeN jina AcAra. bharata cakravatI tihAM karyA, siMha niSidyA nAma,. uttama prAsAda abhina, karI pitA nija koMe. 6
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAla 15 mI dharamajisara gAUM raMgahyuM e-dezI. siddha svarUpI vaMde bhavijanAM, jehanAM siddha che nAma, solaMkara, Adi ache paNi aMta nahiM kadA, eha avicala ThAMma se. siddha svarUpI vaMdo bhavijanAM. 1 lAMbI hilI eN samasArikhI, paNa cAlIsa jeyaNa lAkha. sa. ATha jaya jADI madhyadesa che, jaga gurU graMthameM bhAkha se si.20 mAkhI pAMkha samI chehaDe kahI, ujajavala vartulAkAra, se. phATika ratna samI prabhA kahI, silasilA suvicAra. se. si. 3 eka gAune chaThTho bhAga che, jeyaNa bhAga vIsa, so, evo stanakasiddhi svarUpana, upanAM zrI jagadIsa se. si. 4 janamajarA maraNAdika tihAM nahIM,nahiM kaI phegane soga. se. karama upAdhi tihAM dIse nahiM, nahi ke vastuno bhega se si.. punyane pApa jihAM dIse nahIM, nahi koI karamane baMdha se IcchA vaMchA keIna vastunI,nahiM kepa kAryane baMdha se. si. 6 akala svarUpa tuM anaMta guNa, nahiM tuja rUparaMga, se. puraNa brA name puraSottamAM, te jagatano saMga sA. si. 7 tisya ti sadA milI 2hI, jANaI teja svarUpa,so. ehavA suddha varUpane dhAvatAM, pAra laheM bhAvakRpa se. si. 8 siddha svarUpI sAhiba jagANI, AdIzvara arIhaMta, se. ehabhava parabhava sara tArA,bhayabhaMjaNa bhagavaMta se. si. 9
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ te jagadIvAra jaganA tAtano, biMba racyo sukhakAra, se. siddhagiri upariatI huM abhInave, saMghavI premacaMdesAra , 0 se. si. 12 pratiSTA samaye paMca kalyANaka, Agama rIta rasAla, se zrIgaccha nAyaka kerI anumate, occhava karI suvisAla sesi. 11 eha occhava ji nayaNe nirakhIye dhanadhana taru avatAra - naragatiryaMcanI gata re karaM, pAme bhavanere pAra. se si. 12 uttama karaNa e zrAvaka taNI, karyo prAsAda uttaga, se. jugateM jima maMdira occhava kare, naranArI manaraMga se.si.13 lavajI suta saMghavI premacaMdanI, baeNhana bhalI sukhakAra, se. teja kuara nija Au pUrI karI. pAMgI sura avatAra, se.si.14 "yAna raho eka zrI saMkhezvare, tenI sevaka thAya. se. zrI saMkhezvara saMgha kaDhAvI, trIsa varSa sukhadAya. se. si. 15. harakheM mana uttama kArija kIyA, teja kuMmara suranAMma, se. saMgha samaya te bahu sAMnidhya karI, baMdhava rAkherenAMma se.si.16 paMcakalyANaka machavoTakIdhAM maMgaLa eha, se. Ita upadrava savI dure gayA, sakala maMgala guNa geha. se. si. 17, uttama kaNIyeM savI kArija karI, aMjana silAkAre suddha. se. kIdhI zrIvijejisuMdasUrIvare, gacchanAyaka bahu buddhi se.si18 DhAla kahI sukhadAyaka panaramI, suNatAM maMgala mola, so. rUSabhasAgara kahe jina bhagate guNe, tasa ghara caMga rasAla. se. si. 19 iti pAca kalyANaka varNana
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ , duhA muharata dina mATe mane, saMdha sakala guNa geha, sUrIzvara sAthe sarava, caDhIyA dharI saha. nAtra mahechava sAcave, vAje vivadha vAjitra, guNa gAve girirAjanA, thAI janama pavitra. lAkho loka milyA jihAM, vaDavyavahArI sAha, iMdra rUpa Ape adhika, vAha vAha vAha. . hAla 16mI zrIre supAsajI rAya-dezI. "pratiSThA dina sukhakAra, milIye saMgha apAra, Aja he dekhI che suvi sakhI, manaDuM gahagahejI, zrI vije jirNodra sUrIsa, iMdra rUpa huA Isa, Aja he maMtrere subha ja meM, vAsa sahAmaNajI. re aMjana silAkA kiddha, DaMkA jasanA diddha, Aja hai vArU re sukhakArU vAsa karyo bhalejI. 3 varatyAM jaya jayakAra, upane harakha apAra, Aja huM nirakheMre mana harakhuM, saMghavI guNa nIlejI 4 prabhune pukhyApU, vIjI vahu sasanUra, . Aja hai aupere guNajIpe iMdrANu samajI. harakhyA strI bharatAra, saphala karyo avatAra, Aja hai dIdhAre bahu dAna nahi kAMI kamIjI. valasA gharanAra, badhA suvicAra, Aja he dekhIra mana hara, seTha surata tAjI. 7
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa sahu puMkhyA jaganAtha, je che sivane sAtha, Aja haiAM echavare bahu kIdhA mana AnaMda ghaNere. biMba praveza vicAra pAMcamane budhavAra AAja hA bhaiDAre prabhu paThe, du:kha DhAMDhaga tyAre, vAjatrane nahi pAra, milIyA bahu naranAra, Aja haiA saMghavIre premacaMdanA mana va vachita kalaza dhvajA seAti, vijana mana mAhuta, Aja haiA sehere mana mAhe mAnava sura taNuAjI. kIdhA uttama kAma, saravatA bhadra eThu nAMma, Aja haiA dvIdhAre prAsAdaneA navI rAkhI maNAjI. kesara caMdana barAsa, bhelI bahuya suvAsa Aja hA aMgIre sucagI, prabhu aMge race2e, kei samakiti nAra, laDAvA bhavane pAra, Aja haiA jANere jina Agale iMdrANI nace'ja. Izu pare' zrAvaka nAMma kIdhAM uttama kAma, Aja hai| jehanere punyAi pariSala vittanIra. ehuvI sAlamI DhAla, suSutAM raMga rasAla, Aja hai| bhAkhIre mana rAkhI thiratA cittanIjI. kAjI duhA dravyabhAva stavanA sakhara, sUri sahita sasane', prabhu mAge' pAte kare, jugate stavanA jeDha. 10 11 12 13 14 15 16
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ anata guNe' bharIyeA acala, cAritra nAMNu sapanna, darzana tuja ana'tamiya, nAyaka tuM niSpanna tuja caraNAMmuja sevatAM, kuNu na lahe. bhava pAra, cagati kA meTA, tuja sama nahi' sasa.2. ati haramita echava adhika, vAMdyA prathamajiSNu deM, Apa utAre AvIyA, meTA sUrimuNi saMghavI paNa TeresakA, Aya nija nija DAMma, vidharyuM vAhurAvA bhaNI, teTaeNmunIpatItAMma DhAla 17 mI jhAjharIyAmu nivara jIjhara jhamake pAya e-zI teku` saMghavI tihAM kiNejI tIna sUrIzvara tAMma, vAharAvA vidha sAcave'jI, jugate' pUre hAMma, guNavatA gurUjI, Ajabhale suviddhAMNa; Aja bhaTTI jAgI krisAjI, pragaTayArkeDa kalyANa, guNavaMtA 1 gu. 2 pAThaka padavI pAlatejI, TAlate doSane dUra, pAMcase sattAvIsa sAdhumAM, sele bhaleAre sanUra navAMge karI pUja]AjI, sAla ADhAve. dAya, ekeka bIjA pUnejI, brAyane pazu hoya. AdI sAdhu samastane jI, pU' rUpa iye hAtha, veharAvA humAdikAjI, pADatA thAMnika sAtha saMdha sahune' nu tAjI, jimavA kere kAja, amadAvAda surata pATaNa tAjI, AvyA vadhate sAja guru 5 20 4 03
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ paDavAMNa khAMbhAyatIjI, pAMlapura sukhakAra, kAkarecI mArU ADanAjI, saMgha miyA suvicAra zuTa 6 oraMgAbAdane AgarAjI, barahAnapura guruha, hiM%A bAdI AvIyAjI, nipaTa dharIneM neha guru 7 bhAvanagara bharUaca bhaleja, goghA ati guNa geha, navAnagara kaMThAlanA, saMgha milyA sasane. gu. 8 DabhoI vaDAdarojI, piTalAda miyAMgAma, jaMbusara kAvalI taNAi jhAlAvADa guNa dhAma guru 9 bAvana gAmanA saMghanecha jimADayA bharapura, phephalapana sahAmaNajI, Ape adhika sabura gu. 10 nita nita sAdhu saMteSatAjI. karI sukhaDI bahu zAMta, anya gAmanA saMghavIjI, pUre nijamana khAMta. tha0 11 keIka te lehaNI kare che, keIka IM bahu dAna, sAdhu supAtra saMteSatAjI, mahiya vadhAre mAna. gu. 12 miThAcaMda lAdhA karejI, saMgha bhagata guNa geha, paherAmaNa karI pujanaMjI, jIvadayA guNa jeha guru 13 koyaka duSTa sure tihAMjI, varSA kIdhe bhura, jhagajhaba jhabake vIjalIjI, prabala vaheM jalapUra gue 14 te dekhI saMghavI kahe , sadagurU e kima thAya, koyakakaracita thAvanAjI, jima e vRSTi vilAya. gu. 15 sUri kahe suNa saMghavajI, ciMtA mata kara koya, Aja prahara nisA samejI, heryuM vilaya tuM jegra 0.12
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 ehave ghana upadrava miTA , harakhe sahu mana saMgha, aho mahimA jina dharmane,guNanidhI ja jima gaMga 14 sAmI vachala kare sUratIjI, saMgha mAMhi guNa geha, Ima aneka echava karejI, nita nita navale neha. gu. 18 seTha bhale sUrata taNejI, lakhamIdAsa tasanama, saMgha mAMhi te satejI, karate uttama kAma. gu. 19 hAla bhaNe e sattaramIjI, karatAM jina guNa grAma, Idra mAla dina AvIyejI, ochava hao abhirAma gu. 20 mAla mahAchava AvI, saMghavI mana harakhAya; prAta sameM gurUjI sahita, jina vaMdane jAya. mAha vada pAMcama divasa, saMgha mile sasaneha, ratha yAtrA rUDI race nirakheM jina guNa geha, premacaMda saMghavI prathama, pahere mAla paDura, hemacaMda jayacaMdane nita nita caDhate nUra. bodha salAha teNe sameM, mAla paMhare mana khaMta, iMdrarUpa baNayA avasa, sabhA sakhara soheta. vijIvahu saMgha viNavalI, iMdrANI huI Apa, gulAba vahu sahIyAM sarava, rAlyA bhavanAM pApa, hAla-18mI DhAla mAtIDAnI sAhIbA matIyaDe hamAre e dezI. mAla pahere ubhe gurU Argo, varI khepa kIye vaDalA
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAhibA AdIzvara devA, mehanAM Adizvara devA, * 1. tava prabhujIne pAyelAge, cityavaMdana kIdhe manarAge. sA. me. akalasvarUpI devaanupa, na pada praNameM suranaravara bhUpa sA. meluM prabhupada seve suranara kaDI, rAtadivasa ubhA karajeDI sI. mo. 2huMpiNa caugati bhamato Avyo, prabhumudrA dekhI sukha pAvyo sAme prabhramukha dekhI manaDe harakhe; sA siddha vadhu vara parakhyA sA. 0 30 tuja sevA kareje jaganAtha, teNe re lIdhe sivasukha hAtha sAtha ma. ehabhava parabhava tuja pada sevA, dejo kula AdIzvara devA sAme 4ematavI uThayA vaDabhAge, pAlItANe AvyA mana rAge sArA mitra vAMdyA dehare jaI jaganAtha, - pUjayA prabhune sarve sAtha sArA mATe 5te dina sAmI vacha3 kIdhe, maNue janamane lAhe lIdhe sArA mAtra sUrIsvarane valI harAvuM, - manasubdha valI bhAvanA bhAvuM sAru mAtra 6:
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIje dipara dakhyaNA dIdhI, ulakhAla dekhI sukha sIdhI sArA mArA calaNa talAI ne siddha silAvArU, Adipure Ave suvicAruM. sAmi7 giri pharasine utAre AvyA, saMgha jimADI bahu sukha pAvyA, sAmAtra zetruMjI nadI nAhineM AyA, saMgha taNuM mana thayA che. sA. mo. 8 sAdhU lAMhaNa sUrIsvara kIdha, deya rUpIyA pratyeke dIdha, sAmo ima aneka karyA subha kAma, premacaMda rAkhe jaganAMma. sAme9 Ika rUkama sAgara zrI puje', uvajhAya piNa Akhe mana viSe sArA mA panara lAMhaNa sAdhumAM thAya; khAMDa lADU sAkara sukhadAya, sAmA10 sakala saMgha surate vArU, zrIjIne Avyo nAMdavA sA, sArA me vAMTIne vInave karajeDa, vAMmI pUre ama mana keDa, sArA meTa -surata maMDaNa sama juhAre, saMghata vinatI avadhAra, sA. mArA 11
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurU AyAM vaDe bhAgaja thAsI, harakhyA saMgha sahu suratavAsI, sA0 me 1 zrIjI mAMnI vInatI sei, sagha thakI nahi. adhika kAI, sA. mA. ehavayaNa suNI saghavI harakhyuM, jANe varSAM amRta varaSyeA. sA0 me0 13. tyAga bhAga dIdhA bahu dAMna, te te gaNatAM nAne gyAMna, sA mA Ima vajaDAvI jasanA DekA, DerA mAhira kIdha nisakA sA. mA0 14 kesarIsigha lASA kahe ema, che' gurU jina sthApana muja prema, sA0 mA. te pratimAMne pratiSTA kAje, tyAM vAcakra rAkhyA gaccharAje sA. mA0 15 vehala sukhAsana ratha soDA, cAlyA saMghavI saya sadhADA, sA mA ratha yAtrA paNa sAthe rAkhI, aSTA dasamI DhAla e bhAkhI sA. mA 16duhA. caTa cAlyA caturaMga sadha, pAlItAMzuA huMta, sIhAra patha have. sahuM, bhAvanagara Avata.
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ -bheTayA kIrisahasa, prathama jiNesara deva, satara bheda pUjA racI, sAre suranara seva. navakhaMDe geghe nirakha, jugate kIdhI jAtra, saMgha gurU sAthe sakala, nAyaka niramala gAra, phira pAchA AvyA saka, bhAvanagara suvihANa, kaMIka vAMhaNa saMcaryA, sUrata disA prayANa. saMghapati sUrIzvara sarava, khaMbha nayaranI vATa, volAvA sAthe bahu, adhika vahe haya thATa. hAla 19 mI rANapure raLIyAMmare lola-e dezI. cAle saMgha sohAmaNere lAla, - bhAvanagarathI tAMmare caturanara, mAraga hiMDe malapatAre lAla, na AvyA varateja gAMmare caturanara cA. 1 amadAvAdI upaDayAre lAla, . . paradesI savi saMghare, ca0 tehane lAvI saMghavIre lAla, AvyA dharIya umaMgare. ca0 cATa 2 * * varateja gAmathI saMcayare lAla, manameM harakha na mAyara, ca0 pipalI hoya pArAre lAla, .' ' . Age Are Ayara. ca0 cA. 3
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ avalatareDhuM utaryAre lAla. - sAbaramatI suvIsesa, ca0 Ima khaMbhAyata AvIyAra lAla, - occhava thAya asesare. ca0 cA4 ratha ghaDAne pAlakhIre lAla, - ziNagAryA naranAra, ca0 vividha vAjitra vajADatAre lAla, samete suvicAra. ca. cA. 5 saMdha sakala khaMbhanagaranAre lAla, - sAcavaeN bhagati udArare, ca lAkhA leka milyA jihAMre lAla, nirakhuM naraneM nArare. ca. cA. 6 ADaMbarasuM AvIyAre lAla, ' ! sAsana adhika utare, ca0 jugate pAsa juhArIyAre lAla, , ! zaMbhaNapUra bahetare. ca. cA. 7 phAguNa comAsuM utare lAla, nA - vAMdyA saghalA caityare, ca0 chinanuM deharA sobhatAre lAla, ' ne , ( 4 ) te praNamuM nita nitare. ca0 cAle 8 sattara bherI pUjA sadAre lAla, ' , ' & . jayAI prabhune dhyAna, ca0
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaMDA rasa le mudAre lAla, gAve gaMdharva gyAMtare. ca0 cA0 9 sAtamI vachala thayA sAmaTAre lAla, pAra nahi pakavAna, ca0 saMgha bhagati khaMbhanayaramAM 2 lAla, sAcave vadha te vAnare ca0 cA. 19 saMghatihAMthI cAlI re lola, zrIjI rahyA tyAM vAsare ca0 prabhAte AvI vInatIra lAla, piTalAda kIdha pravAsare ca0 cA. 11 saMgha gaye ja bUsare lAla, vAMdhA kavItA devare, ca0 gaMdhAranI jAtrA karI re lola, sattara bheda karI seva, ca0 cA. 12 bharUca AvyA bhAvathI re lola, sunisuvrata bheTI aMgare ca0 pUcha arajI premazuM re lola, rAkhe avihaDaraga che. ca0 cAle 13 aMkalesara jaI utaryA re lola, rAvavI harakhita thAyare, ca0 vadhAmaNuM surata ThAI re lola, sAhamahIyA sula thAyare caTa cATa 14
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAjitra vividha vavatA re lola, gAvaMtA gIta rasAla . ca. saMghavI rUgha ghara AvIyAre lAla, A varatyA maMgala mAlara. ca0 cA15 dAnamAMne saMte jayAre lAla. vila dravya vikhyAtare, ca0 dhana dhana saMghavI premajIre lAla, - ilaseM heo vikhyAtare. ca0 cA. 16 DhAla ogaNIsamI cuMpaNuM re lola, bhAkhI mananI kADare ca0 jinazAsana dIpAvIye re lAla, jugate bhAkhI Dare ca0 cA. 17 mI. zI ATo bhale AvI-e dezI varIyA pUjya padhArIyA ImanisuNa che suratane saMgha ke, vahela gADI ratha jotarI AvI vadeha manane umaMgake vAjyA he raMga vadhAmaNA. 1
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ kasameM gAMma katArameM, | bAga vADI he he ArAMmake, seThanI vADI virAjyA, saMgha sAthe he sUratane jAmake vA0 2 vahAvaNa vidha tihAM karI, bhoM bhAreM he pakhyA gurU pAke, lakhamIne lAhe lIye, zrI ja rahyA evA tirAtraka. lA. 3 bahu parivAre paravayA, mAlatA he mahiyala munI rAyake, sUrata sahara parisara, AyA he gurU vADImAMhike. vA. 4 sAMmahIyA vidha sAcave, gharagharanAe varaghoDA sAtha, lAkhAM leka milyAM jihAM, auchavathI ke bahu kharace Athake vA. 5 vAra bayA vivahArIyA, 'IrUpI sehe bhupake, vAhana vehula sukhAsiMkA, siNagAryA che saralA isasa rUpaka, vA0 6
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ keI caDhayA azva pAlakhI, te kaI Ave te pAvA jana jarake kaI kare gurU vaMdanA, - surasarIkhA che sehe te sanaraka vAha 7 gharathara chava atI ghaNA, vAjAM vAje helAmAM game tAMmake, kokila kaMThI kAmanI, ratha beMThI gAi jamake vATa 8 pagapaga dAnadhuM rIjhatA, jAcaka jana e gAve jasa vATake; adhika ADaMbara AvIyA gurU IrasaNa ke sAmahayA thAyake. vA. 9 saMgha sakala saMghavI milI, AvI vAMlA che zrIjInAM pAyake, hiyarDa harakhe hejathI, guNIjana he gurUnA guNa gAya vA0 10 ikANuM sama epatI, - puraMdarI he kIpe azu hArake; lalI lalI letI luMchaNAM, imanamatI he gorI bhagati dhArake vA. 11
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 Ima mADaMbara AvIyA.' sUrata maMDaNa che bheTayA zrIya pAsa; dharmanAtha prabhU dhyAvatAM, beThayAM huM pUchuM Asake. vALa 12 sAhibazrI zaMkhezvara, sUrIzvara ke bheTayA saha sAtha, AdI takhata virAjatA, gurU girUo che munIvarane nAthaka vA. 10 zrI khayAla vijaya vAcaka varU, bahu buddhine he he guNa dhamAke; zrIjI pAse bhate, rIpate paDa pATIye tAMmake vA0 14 sahu gItAstha sAtA, | bhAgI he' parikara guNa dhAma, ke paMDita keI guNI, vratadhArI he kara dharmane kAma ke vA0 15 halI kare gurU AgaluM, vadhA he bharI mAlIye thAlake pUjaNa sahu saMghe karyA, - suhAgiNa che gAMjI gIta 2Alake. vA. 16
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharame pasa hI dhura, gurUvAMvA he haThayA saha saMparka zrIphala cahane ApIyA, parabhAvanA he kIdhI manaraMga ke vAM. 17 voharAvaNa bahu viSa karI, oDhAve ke pAhi aneka ke sAdhu sakala paherAMmaNI, vidha sAcave che mana adhika viveka ke vA0 18 pei rasAlA sAvaTuM, caNAi bahu sArIyA bhAta, pAtra pi pakavAnathI, kharacaMtAM he dharI manane khAMtike vA. 19 nita nita navalI tirA, karaMtA ke pUra mana koDa che, jugate deva juhAratAM, sUratanI che nA ko jeTha ke vA. 20 evI vIsamI hAlame, - gAvaMtA hai nAThAM savI che, ca tIratha sevatAM, sika pati pAme paNa sukhake vA0 21
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 duhA. mAchava kIdhA atI ghaNA, kehatAM nAve pAra, iMdrapurI sama ApatA, eha surata sukhakAra. guNa anaMta tIrathataNAM, ketA kahe` Ika chaThTha, suragurU pAra na pAvI, stave jo rAtanedI. pAMmI lakhamI ati ghaNI, kharace' zetruje jAya, mATe saMgha seAhAMmA, tasa ghara DhAlita thAya. sadhapatI tilaka kaDhAvIe, navakhaDa zakhyA nAMma, eha bhava parabhava sAdhIyA, kIdhAM uttama krAMma. pragaTayA puNya prabhAvaje, udayaiA puNya aMkura, AdIzvara avidyAkatAM, nita nita caDhate nUra. hAla 12 mI dhanyAsI matA vIra jiNe sara yAyA Izu para tIrathanA guNa gAyA, anubhava puraNa pAyA, dhana dhana mo marUdevI mAyA. jize' jagadIzvara jAcAre' meM saMdha taNA guNa gAyA. nAbhI narezvara kula alavesara, aAkrikaraNa arIhaMtA, suranara DhAMDha sevA tuja sAre, bhaya bhAjaNu bhagava'tAra meM zetruMjAnA guNa gAyA.
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ 251 dhana dhana kula Avakana pAmI, sAMbhalI sadagurU vANI, saMghapati nAma dharAve saMghamAM, dhana dhana te jagaprANara. e. 8 saMghavI te dhana kharacI jagamAM, kIdhe uttama kAma, teha taNuM guNa gAtAM mAhare, hiyaDe pugI hAMmare. me. 4 lavajI suta lAyaka jasa lIdhA, premacaMda suprasiddho, hemacaMda jayacaMda guNa rAgI, kArija sukRta kIdhe. me 5 pATaNa nagarane punya prabhAva, bAghalasA guNa rAgI, bhAga saMghamAM bhAve dIdhe, sAco jasa sobhAgIra. che2 tapagacchanAyaka jaga jasavAyaka, zrI vijayadharama sUrIrAyA, tasapaTa gagana prabhAkara usa, dina dina teja savAyAre. me. 7 zrI vijaMjila sUrIsvara sAhibA, sahasa kiraNa ravi sehe surata sehara comAsuM rahIyA, vijanane mana mehere. me. 8 teha taNI sevAmAM rahIne, rAsa rame sukhakAra, suNaseM bhaNaseM bhAve je nara, te laharyo bhava pArare, me. huM surata meM je deharA prabhanA, nAnA moTA jeha, trikAla nita prabhujIne, praNamuM nipaTa dharIne nehara. me. 10 zrI sUratane saMgha vaDabhAgI, jaIne dharamane rAgI, mIjIne vAMkI saMgha harakhyo, bhAgya disA subhajAgI. me. 11 vahIveda siddha bhUsaMvatsara (1843) jeSTa vadi tithi tIja, somavAra saMpUraNa racanA, kIdhI mananA rIjhara che. 12 IkavIsa hAlanI racanA sArI, zretAjananeM pyArI, rUSabha sAgara kahe bhAve gAvai, sAbhalayo naranArI re. me 14
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra5ra kalaza. ima zu svAmI zivagAmI, vimalagirI maMDaNa pANI, prabhu dhyAna dharatAM seva karatAM vAta eha rUDI vaNuM. tapagacharAjA vaDe divAnI, zrI vijaya jineMdra sUrIzvara, sAgara vibudha vinada sevaka, rUSabha jayalI re, - Iti zrI vimalagirI varNana saMgha bahumAna saMghavI varNana, zrI siddhAcala rAsa samApta. saMvata aDhAraayAlIsA varSe dvitIya zrAvaNa vadi 5 dine samAptA. likhata rUSabhasAgareNu zrI sUrati biMdare zrI sUrata maMDaNa pAzvanAthajI prAsAdAta merI zrI lavajI tataputra saMghavI zrI premacaMdajI saMgha varaNana rAsa samAtA-leAka saMkhyA 735.
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeTha harAcaMda khubacaMda jaina pustaka sIrIjhanI utpatti - lakhanAra-kesarIcaMda hIrAcaMda jhaverI saMvata 1981mAM saMgrahaNanA jIvaleNa vyAdhinA apArAmAM huM sapaDAye: saMkaTamAM tathA viSeSataH vyAdhimAM manuSya mAtrane sArA vicAra udabhave che e sarva sAmAnya niyama anusAra mane paNa dravyano sadavyaya karavAnI bhAvanA jAgIpAmara jIvanamAM AvI bhAvanA kehavAra AvI vahI jAya che paNa sudaivayoge meM te daDha saMkalpa karyo. zarIra nirogI thayA bAda saMkalpAnusAra prayatna zarU karyo. aitihAsika pustakonI sIrIjha, pUjya pitAzrInA punita nAmathI pragaTa karavA tathA cAlu rAkhavA nakakI karyuM. prathama puNya (pustaka) prasiddha thayuM te suratanI jene DIrekaTarI. A pustakamAM suratanA itihAsa saMbaMdhI sAmanya saMcaya hevAthI, viSayavAra vistArathI saMzAdhanapUrvaka saMcaya karavAnI vRtti jAgI, ane prathama pasaMdagI suratanA jina caitya vibhAgane ApavAmAM AvI. banI zake teTalI hakIkta ekatra karI "surata cetya paripATI" nAmanuM bIjuM pustaka (pustakamAlAnuM bIjuM pu5) pragaTa karyuM jene vIrazAsana" patranI agIAramA varSanI bheTa tarIke A
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 vAmAM Avela che. ane puSpanA prakAzaka jIvaNacaMda sAkaracaMda javerI che. pustakamAlAnA trIjA puSpa tarIke suratanA jJAna bhaMDArane viSaya lIdhe che, jJAnabhaMDAronA lIsTanA AdhAre akArAdi lIsTa taiyAra karyuM che ane te zrI jaina sAhitya phaMDa taraphathI prasiddha karavAmAM AvyuM che, vinati meM suratanA ItihAsane viSaya lIdhe jemAM jaina samAjane lagatA aneka viSaye tathA aitihAsika vaNanene samAveza karavAmAM AvyA che. suratanA jana itihAsane aMbe hAra vAMcavA, sAMbhaLavAmAM je je AvyuM te tamAmane yathAzakita yathAmati te te viSayanA pustakamAM samAveza karavAmAM AvyuM che, chatAM hajI ghaNuye uNapa heya: sarve vAMcake, sazake, ItihAya rasikone vinati che ke teoe A uNapa dura karavA, je je kaI jANavA jevuM hoya te sapramANa phapayA jaNAvavuM jethI bhaviSyanI AvRttimAM athavA anya prakAzanemAM te prasiddha karI zakAya, sIrIjha (pustakamAlA) ne aMgene hisAba nIce mujaba jamA kharca 350-00 kezarIcaMda hIrAcaMt3500-0 suratanI jaina . tathI suratanI kaTarano kharca jena DIrekaTarInA 200--0 surata caityapari. kharcanA pATIne arca
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ jemA pa00-0-0 snehakumAra kezarI 350-0-0 "sUryapura aneka caMdanA smaraNArthe jenA pustaka lAMDAhA. zeTha harAcaMda gAzaya darzikA khubacaMda sUcine saMcaya 500-0-0 bena maNIbena te ne kharca chaganabhAI nagInabhAInI vidhavAnA 1300-0-0 purUyA hatA. zeTha hIrAcaMda gumacaMda 1350-0-0 uparanA hIsAba mujaba rU. 50) kharcavAnA bAkI rahe che je A pustakamAM umerI banI zakate saMcaya karI A prakAzana sAhItya phaMDa dvArA janatAne caraNe samarpavA bhAgyazALI thayo chuM. janatAnI jANa mATe uparanI kRtio mATe thayelI samAlocanAo raju karavAmAM Ave che. kArata-jena DIrekaTarInI samAlocanA 2 (samAcaka-vADIlAla mohakamacaMda vakIla) * jene Aje pitAne itihAsa bhulI na gayA hatA te. huM dhAruM chuM ke teone je sahavuM paDe che te yahavAne vArA.
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 na AvyA hota. Aje ApaNe ApaNA AcAryAM magara mApaNA tIrthaM sthaLAnI purI mAhitI dharAvatA nathI, dharAvavA prayatnA karatA hoIe ema lAgatuM nathI. Ave vakhate suta petAnA itihAsa krIthI sajIvana kare e eka AnadanI vAta che. jo ke A pustaka phakta suratanI mAhItI Ape che chatAM je vastue ene varNavI che temAM e saMpUrNa che. A pustaka bhAi kezarI hIrAca'da jhaverInI Arthika sahAya ane zeSa khALanA pariNAme janmyuM che ane te khAsa karIne suratanA rahevAsI agara temAM hita dharAvanArAeA mATe ane asAdhAraNa rIte praznane upayAgI che. tema tyAMnA keLavaNI kuMDA, judI judI sasthAo, skulA leojanazALA ane khAsa karIne sava deharAnI mAhItI purI pADavAmAM AvI che. A pustaka pustakAlayAne temanI taraphathI bheTa apAya che ane khIjane 0-12-0nI muLa kimate apAya che. AzA che ke A stutya prayAsane jaina samAja vadhAvI leze ane dareka zahera emanuM anukaraNa karaze. 2 suratanI jana DIrekaTarI-lekhaka pApaTalAla puMjAbhAI parIkha, prakAzaka jIvaNucaMda sAkaracaMda jhaverI surata, sabhya AracyAnA samAja, deza ke dharmanA itihAsa racavAmAM surate sAra bhAga bhajavyeA che. aneka suratI bhAIoe AtmabhAga ApI suratanI surata vadhArI che. suratanI jaina
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha janatAe samAjanI pragati arthe ApelA bhAganA Ache. itihAsa A pustakamAMthI maLI Ave che. keLavaNI mArAmya, sAhitya, dhArmika jIvana ane sAyamInI sevAmAM surata Aje mAM ubhu che te jANavA mATe A DIrekaTarI sArUM sAdhana lekhAya. sArAe jaina jagatanA IvihAsa taiyAra karavAnA prazna je ApaNI pAse ghaNA samayathI ubhA che tenA ukela karavA mATe moTA moTA zaherA pAtAnA zaheranI ane AjubAjunA gAmAnI IrekaTarI taiyAra karI prAthamAM mUka te echA bhAge eka jaina DIrekaTarI Apa sune prApta thai zake, prakAzakanA A sAhasane ame vadhAvI surata jIllAnI DIrekaTarI teeAthI taiyAra kare ema icchIe chIe. (jaina) surata caitya paripATI-(mu'bai samAcAra-13-3-1935) suratanA jainane ane temanA jInAlaye vIzenuM pusta suratanA jhaverI zeTha hIrAcaMda khumacaMdanA nAmI jaina pustaka sIrIjha nAmanI eka graMthAvalI keTalAka varSathI zarU karavAmAM AvI che, tenA bIjA pustaka tarIke surata caitya paripATI nAmanuM eka aputra pustaka zrI, kezarIya hIzacaMda jhaverIe pragaTa karavu che ane te eTaluM te 'sarasa che ke jeeAne suratI pujAmAM zraddhA haze teeAne temAMthI ghaNuM. managamatI khArAka maLI Avaze. A pustakamAM vIvIpa
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 viSayAnA sacaya karanAra eka jhaverI che e jANIne ghaNAne AnaMda thaze. jhaverIe pAtAnA kurasadanA vakhatamAM prAcIna jInAlace vISe aneka mAmAne saMgraha karavA mahenata le rAte te mahenata levA bAda te chapAvIne bahAra pADe tyAre ema kahevu joIe ke tee paNu sAhItyanA rasI thaI zake che. ane surata jevA zaheramAM paNa evA sAhItya rasIka jaIne vase che e suratanuM sadabhAgya. e pustaka zrI. kezarI hIrAca' jhaverIe taiyAra karavAmAM ghaNI mahenata IdhI che te eTalA parathI jaNAze ke temAM surata zaheranI utpattinA ItihAsa, gopIparAnA itihAsa, rAMderamAM bAvIsaso varSa agAu jaIna derAsara hatA tenA purAvAnI vIgatA, suratanA rahIzenI raheNI karaNIne sakhAvatAnI vIgatA, temanAM sAhItya, sAhasa, za sahISNutA, samyakatvanI vIgatA, jAhera sakhAvatA, Azare pacIsa jaIna saMsthAonI vIgatA. 46 dezasarA rUpa dharmazALAo, 10 oraDIMgA, 2 pAThazALAe vIgerenI mAMdhA, suratIpujA thru che tene lagatA khulAsA, devadbhavya ane deva sa MbaMdhI khulAsA, Azare pacAsa derAsaranA sthaLa adhAvanAra, zIlAlekhA temAM rahelI pratimA ane muLa nAyaka temaja vahIvaTadAronI vogatA ane suratanI prAcIna jarmana caitya parIpATI ane Azare 300 zIlA lekhAnA sagraha temAM ApavAmAM AvyA che. A badhI vIgatAnu
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ 259 aDhIso pAnAnuM surata caItya parIpATInuM pustaka jaInee avazya vAMcavA jevuM che ane amadAvAdanA prasIddha sAsAhIka patra zrI vIrazAsane potAnA grAhakane zeTha kezarIca hAcaMda jhaverI taraphathI agIAramAM varasanI bheTa tarIke maphata ApyuM che jyAre chuTaka lenAra mATe tenI kImata ekaja rUpIe che. jaInoe A pustaka avazya potAnA saMgrahamAM rAkhavA jevuM che. sUryapurane suvarNa yuga cAna suratane jaina itihAsa keTalAka abhiprAya - muni mahArAja nyAyavijayajI saradhanAthI tA. 24-9-37 nA patramAM nIce pramANe abhiprAya vyakata kare che. vi. eka dara pustaka sAruM che. tamAro prayatna saphala thayo che. eka vyApArI sAhityamAM ATale sa laI ItihAsane saMcaya kare e jaina samAjanA saddabhAgyanI nizAnI che. AvI ja rIte amadAvAda, bharUca, khaMbhAta, gaMdhAra jAmanagara, bhUja, mAMDavI, Adi zaherane itihAsa lakhAvAnI jarUra che. jenetara lekhake jaina itihAsane bhAgye ja nyAya Ape che. prastAvanA Aha ukhAvI pustakane sArI rIte zobhAvI praSTa karIza. suratanA zeTha ratanacaMda khImacaMdra je rI hukama
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 munijI jJAna bhaMDAranA vyavasthApaka ane jANItA abhyAsI che teeA tA. 26-8-37nA patramAM nIce pramANe pAtAna abhIprAya vyakata kare che. bApanI taraphathI suratanA jainAnA itihAsa mukerka karI bahAra pADavAnA che. tenI eka nakala maLI. ApanA prayAsa uttama che paNa ghaNuM bAkI raheze. mATe mArlR vadhu prayAsa karI zakA tA. ( (mANasanI avara navara madanhAya te) ApanI hAMsa purI thaze. vadhumAM bhaDArAmAnA 'pustakA vIgeranI mAhItIthI namunedAra thaze hukama munijI jJAnasa'DAra taraphathI malaze mATe hukamamuninA prayAsa paNa mahAra Avaze. navI rAzanI bahAra paDaze. noMdha-mamArI taraphathI bhaMDArAnA pustakAnuM lIsTa sUryapura (surata) aneka jaina pustaka bhAMDhAgAra darzikA sucI bahAra pADavAmAM AvanAra hAvAthI tene samAveza A graMthamAM kIdhe nathI. itihAsavettA muni maDArAja kalyANa vijayajI tA13-10-37nA patramAM pustaka saMbadhI peAtAne nIce pramANe abhiprAya vyakta kare che. "tamArUM mekalela pustaka malyuM. tamAe AmAM je saMgraha kyAM che tethI adhika hakIkata mhArA jANavAmAM nathI tema mhAza saMgrahamAM paNa ethI vadhAre vRtAnta hAya ema za smaraNamAM nathI." : ww
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ WWW