________________
ડશક પ્રકરણ [ વ્યાખ્યાન સર્વકાળને દેખનાર છે તેવા સર્વશક્તિમાન્ તીર્થકરનાં વચનને અંગે પ્રવર્તવું તેનું નામ ભક્તિ. આ ઉપરથી અહીં એક વાતને ખુલાસે થઈ ગયે. કઈ વાતને? “વરનાઇટનુષ્ઠાન એ જગ્યા પર કેવલજ્ઞાની મહારાજ સર્વજ્ઞનાં વચનને ધારીને પ્રવર્તતા હશે. તે પ્રમાણે પ્રવર્તતા ન હોય ત્યારે તેના આત્માને “ધર્મ” નહિ. આ કથન ભકિતવાળા માટે છે. શક્તિવાળા માટે નથી. નારાધના વહુ. જે ધર્મ પોકારવામાં આવે તે ચીજથી વચનની આરાધના. જેની જેટલી બુદ્ધિ તેટલી જ ધર્મ આરાધનાની અધિકતા. એ ધર્મની અધિકતા અને ન્યૂનતા એ સમજવાની છે. માટે જ કર્મણિ તૃતીયા અત્રે જણાવી. અનારાધના અને વિરાધનામાં ભેદ
તીર્થંકર પરમાત્માનાં વચનની આરાધનાથી ધર્મ થાય અને અનારાધનાથી વિરાધના થાય. શામાં કહેલાં વાક્યને ધ્યાનમાં રાખવાં. અનારાધનાવાળાને વચનને અંગે તેમાં શું કરવું તેને વિચાર નથી, માટે “અનારાધના”; પણ વચનમાં જે છે તે મારે કરવું નથી પણ વિરુદ્ધ કરવું માટે તેનું નામ “વિરાધના”. અને વિરાધના તે તે અધર્મ છે. અનારાધનામાં અધર્મને નિયમ નહિ. તેથી અનારાધક ચથાભદ્રિક મિથ્યાત્વીઓ સમક્તિ પામે ને અંતર્મુહૂર્તમાં કેવળજ્ઞાન પામીને મેક્ષે જાય. મહાવીરસ્વામીની સત્યતા વિષે ગોશાલાને અંતમાં એકરાર
ગેશાલાએ છેલ્લી અવસ્થામાં શું કહ્યું? જેને મહાવીર પ્રભુ સામે આખડી બાંધી હતી, મહાવીર