________________
૨૪
ડશક પ્રકરણ
: [ વ્યાખ્યાન
આપણે જાહેર રીતે સંસારી. પણ સંસારીને અર્થ માલમ ન પડે તે ? જેમ ચળવળમાં વાનરસેના છોકરાને માટે વાપરીએ છીએ. વાંદરે હૂપ હૂપ કરે છે તેમ આ છોકરાઓ તેમ કરે છે. વાંદરા કેને કહેવાય તે વિચારે. સંસારી કેને કહેવાય?
આપણે કોણ? સંસારસેના. સંસાર” એટલે શું ? અત્યંત “ચું એટલે સરકવું. આ તે સંસ્કૃત પુસ્તકના પહેલા ભાગમાં “ચું” એટલે સરકવું આવે છે. એટલે સરક્યા જવું. સંસાર એટલે સરકવાની ટોળી. એક ગતિમાંથી બીજી ગતિમાં, ત્યાંથી વળી ત્રીજી ગતિમાં એમ સરકયે જ જાય. સુખદુઃખના વેદન માટે નહિ. પરમાણુની પણ એવી સ્થિતિ. અલોકના છેડે રહેલે પરમાણુ ઊર્ધ્વ લેકના છેડે એક ક્ષણમાં ચાલ્યા જાય. તેના ઉપર આચાર્યની મૂર્ખતાની પરીક્ષા થઈ આચાર્યનું ઉદાહરણ
એક આચાર્ય હતા. તેઓ કઈ ગામમાં ગયા. બીજા મતવાળાએ કહ્યું કે આચાર્ય આવ્યા છે. તેની તપાસ કરો કે તે કેવા છે? ભણેલા કે મૂર્ખ ? તેથી બીજા મતને એક મનુષ્ય રીતે શ્રાવકના રૂપમાં આવ્યો. જેનામાં શક્તિ બરાબર હેય તે જ વધારે કાર્ય કરે. આચાયનું જ્ઞાન જાણવા પ્રશ્ન કર્યો. મહારાજ ! પરમાણુને કેટલી ઈન્દ્રિયે? આચાર્યો વિચાર
१अ-संमृतिः संसरणं वा संसारः-नरकादि (उत्त० चू० g૦ ૨૨૨) માં સ્નેના સંવાદ-નાપતિના મવઝમ
સ્ત્રક્ષઃ (નવા ર. p. ૮); રુ-સંત સંત - જાતિર્ધનરામરમવાનુમક્ષT: (પ્રજ્ઞા ટo go ૨૮)