________________
તેરમું]
સદ્ધદશના
૧૩૭.
છું તે વખતે આપણે પૂછીએ કે મહારાજ ! આ ક્યા શાસ્ત્રમાં? માટે અમે તે શાસ્ત્રના અનુસાર બલવાને બંધાયેલા છીએ તેથી તમે પૂછેને કે કયા શાસ્ત્રમાં? તમે જન સાધુને પૂછો કે કયા પુરાણમાં? તે તે કહેશે કે હું કહેવા બંધાયેલે નથી. પણ કઈ પંચાગી સૂત્રમાં લખ્યું છે? તે તેનો ઉત્તર દેવે પડે કે ફલાણા શાસ્ત્રમાં છે. ત્યારે કેવલજ્ઞાનીને શાસ્ત્રમાં આમ કહ્યું છે માટે હું કહું છું તેમ નહિ પણ “મા પ્રજd મેં કહ્યું કહું છું).
જીવાદિના મૂળ તત્ત્વનું નિરૂપણ જેમ સર્વજ્ઞોનું છે તેમ ધર્મનું નિરૂપણ સર્વનું છે. જે આત્માને શુભ, અશુભ, શુદ્ધ, અશુદ્ધ પરિણતિ શાથી થાય તે જાણે, તેનાં ફળે જાણે, તેમજ કર્મ કેવી રીતે બંધાય છે, કર્મ કેવી રીતે નાશ પામે છે, આપશર્મિક, ક્ષાપશમિક, ક્ષાયિક ભાવ કઈ રીતે થાય છે તે બધી વસ્તુ જાણે તેથી તેને નિરૂપણ કરવાનો હકક છે. આપણે તે તેને નામે હવાલે નાંખનારા છીએ. જેમ શેઠને મુનીમ ચાહે તેટલી લેવડદેવડ કરે પણ લખાવે શેઠના નામે. તેમ અહીં ચાહે તેટલું નિરૂપણ કરે પણ તે તેમના નામે. ધર્મ તત્ત્વ આર્ય માત્ર ઈચ્છેલું છે, પણ તે પ્રગટ કરવાની તાકાત કેની? તે જાણવાની તાકાત કેની? કેમકે તે કહેનારની યેગ્યતાને વિચારવા તૈયાર નથી. કેણ, જૈનેતરે. તેઓ એ વિચારવાને તૈયાર નથી કે જીવને શુભ, અશુભ, શુદ્ધ, અશુદ્ધ : પરિણતિ અને પરિણામ થાય તે જીવનું સ્વરૂપ છે, પણ તેને જાણવાની તાકાત ન હતી, છતાં સર્વજ્ઞ માનવાને તૈયાર . છે. કેઈપણ પિતાના પરમેશ્વરને અપૂર્ણ માનવા તૈયાર નથી. આ
