________________
૧૯.
ડશક પ્રકરણ વ્યાખ્યાન નિર્મળ થાય છે. જેમ કાંચન ઉપલને સંગ અનાદિને મા અને તેને નાશ માને છે. તેમ આત્માને સંગ અનાદિને માને અને તેને નાશ માને તે વાંધો નથી. સાબિત શું કરવું છે? શાસ્ત્ર અને કેવળીનું કથન દષ્ટાંત, હેતુ આપણા કે બીજાના હેય પણ સિદ્ધ તે શાસ્ત્રનું દેવું જોઈએ. જિનેશ્વરએ કહેલા પદાર્થો માટે આપણે નહિ માનેલી યુક્તિ કે દૃષ્ટાંત બીજાએ માનેલા હોય તે કહી શકાય માટે આ મદ્દકે જે જણાવ્યું કે ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય નથી જાણતે નથી દેખતે છતાં માનું છું. એમાં દૃષ્ટાંત કયું? મગરાની ગંધ, દરિયાપારના દેશનું દૃષ્ટાંત, હેતુ, યુક્તિ તે બીજાના માનેલા હોય તે રજૂ કરાય પણ સાધ્ય પદાર્થ શાસ્ત્રને માનેલે, તીર્થકરને નિરૂપણ કરેલો હે જોઈએ. તેથી શાસ્ત્રકારેને અનુમાને મેલવાં પડે છે. ગણધરવાદ વખતે અનુમાન મેલવાં પડયાં શાથી? જે વસ્તુ હતુ, યુક્તિથી સાબિત થાય તેને તેનાથી સાબિત કરવી જોઈએ. નિગદને અનંતમે ભાગ
આ જીવ અતીન્દ્રિય જ્ઞાનવાળે છે, કારણ કે સિદ્ધ મહારાજે તે દેખે છે માટે જ્ઞાની સિવાય જવાબ કરવાની જરૂર નથી. માટે મદ્દક શ્રાવક અનંતકાયમાં અનતા જીવે તે તના દષ્ટાંતે સમજાવી શક્યા. હવે મોક્ષને અંગે શંકા ઊભી કરી. જીવ ન થતું નથી અને મોક્ષે અનંતા જાય છે તે સંસાર ખાલી થશે કે નહિ. આ શાથી માને? જીવ માને છેડા અને તેથી તેમાંથી આવે તેમ માની લે ત્યારે. ચંપકભાઈએ કહ્યું કે પાનાભાઈ, અમરચંદભાઈ દરિયા