________________
વ્યાખ્યાન : ૨ આધિ, વ્યાધિ ને ઉપાધિમાં જબરજસ્ત કોણ?
શાસ્ત્રકાર મહારાજ આચાર્ય ભગવાન શ્રીમાન હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ ભવ્ય જીના ઉપકારને માટે પોડશક નામના પ્રકરણને રચતાં આગળ સૂચવી ગયા કે આ સંસારમાં સર્વ આધિ, વ્યાધિ, ઉપાધિથી ભરેલાં છે. તે આધિ, વ્યાધિ, ઉપાધિ કઈ? જન્મ, જરા, મરણ, રેગ, શેક, આધિ, વ્યાધિ, અને બધી જગત વ્યાપી ઉપાધિઓ છે. તેમાંથી કોઈ પણ સંસારી જીવ બાતલ રહેતું નથી. તે “ઉપાધિ” આધિ વ્યાધિ કરતાં પણ જબરજસ્ત અસર કરે છે. વ્યાધિ મનની વિવલત કરે પણ ખરી ને સહનશીલતાવાળા હોય તે ન પણ કરે. જેને ધેર્ય, ધૈર્યની ખામી હોય તેને ચંચલતા થાય પણ જેને ધૈર્યતાની પૂરેપૂરી સ્થિતિ આવી હેય તેને મરણાંત ઉપસર્ગો ચંચલ કરવા સમર્થ થતા નથી. જેની અસત્ કલપના કરીએ તે પણ આપણું કાળજું કામ ન કરી શકે. કેવી અજબ સ્થિરતા
દૃષ્ટાંત લે–ગજસુકમાલ જંગલમાં કાઉસ્સગ્નમાં રહ્યા છે. ત્યાં માથે માટીની પાળી બાંધી. અંગારા ખેરના ભરાય છે. ઘાસના ભડકામાં દાઝીએ તે કેમ થાય છે? બાકળા થાય. ઘાસના તાપમાં ચમકનારા, તણખામાં ચમકનારા આપણે. જે તે વિચાર કરીએ તે અંગારામાં આપણું શું થાય? ઊના પાણીમાં આંગળી આવે તે બૂમ નાખીએ તે દાઝયાને અંગે તે પૂછવું જ શું! હવે પેલી દશાને વિચાર કરે
