________________
૨૬૨
ષોડશક પ્રકરણ
[ વ્યાખ્યાન
બોલવાની લુચ્ચાઈ
અહીં લુચ્ચી વહુનું દષ્ટાંત છે. એક શેઠ છે તેને બે કરી છે. તે બન્ને પરણેલા છે. તેમાં જે જેઠાણી છે તેનું પિયર સારી સ્થિતિમાં છે. દેરાણી લુચ્ચી છે. એના પિયરનું લગીર ઠેકાણું નથી. દેરાણુને ભાઈરેજ બેનને ઘેર જમે અને રાતના પિતાને ઘેર સુવા જાય. જેઠાણને તે પિતાના ભાઈને વર્ષમાં એકાદ બે વખત તેંતર પડે.
એક વખત એ બંનેને તકરાર થઈ તે વધારે ચાલી ત્યારે દેરાણીએ જોયું કે જેઠાણી મહેણું મારશે તેથી બેલી કે હું જાણું છું. આખું ઘર તે એને ખવડાવી દીધું. તારે ભાઈ એણુ અને પિર રેજ આવે છે. ત્યારે મારે ભાઈ તે આજ આવે તે-
કાલ આવે. આમાં વચનની શાહકારી. આજ અને કાલ એ શબ્દ છેટા વાપરવા અને એણુ અને પિર નજીક વાપરવા તે બોલવાની લુચ્ચાઈ છે.
અહીં જે જગતને, પરમેશ્વરને અને સિદ્ધોને અનાદિ નથી માનતા તે પિતાના માથાની જવાબદારી ઉઠાડવા માટે. તેમાં છેડે હે તે હશે એમ કહીને ઉડાડે. જે અનાદિ ન હોય તે તેના પહેલાં શું હતું તે તું બેલને? કાળને કળિયે કરનાર કોણ?
કાળને કળિયે દુનિયામાં કોઈ કરનાર છે? જેને શાશ્વતા પદાર્થો કહીએ તેમાં એક કાળ કળિયે કરે. તેના પુદ્ગલેમાં પણ ફેરફાર થાય છે. બાળપણમાં આ માથું હતું તે અત્યારે છે, પણ તેમાં ફેરફાર થાય છે. કહેવાતા
