________________
૧૮૪
ડશક પ્રકરણ [ વ્યાખ્યાન અનાજના કેળિયા પાસે પણ તે હાથે લે. આ પેટ ઘરાક તેમાં તેને વચમાં રસ લેવાની દલાલી. ઘરાક ધરાઈ જાય તે પણ દલાલ કહે લો લે. તેમ પેટ ભરાઈ ગયું હોય છતાં બે કેળિયા ખાવા દે. આ ચાર આંગળની દલાલણને કેઈ દહાડે સંતેષ ન થાય. માલ લેનાર અને દેનાર ધરાયા પછી સંતોષ પામે પણ દલાલને સંતોષ ન થાય. લાખ મણ ઘી ખાય તે પણ ચીટકી એક અંશ પણ નહિ. દલાલ દલ્લે લે પણ દેખાવમાં નહિ. તેમ આ ચાર આંગળની દલાલણ લુચી સ્વાદ લે પણ દેખાવમાં નહિ વધે ત્યાં છે કે અનંતકાય માનીશું તે શકરિયા ગાજરિયા ખાધા વિના રહી જવાશે. આ ખાવાનું રહી જાય તે કેમ પાલવે ? અનંતકાય માને તે બંધ કરવું પડે. તે દલાલણને બંધ કરવા પાલવે નહિ માટે અનંતા કેમ રહે તે પ્રશ્ન કરે. તેને કહીએ કે અજવાળાનું દૃષ્ટાંત વિચારી લે.
સ્થાનમાં અનાબાધપણે જીવને રહેવાને સ્વભાવ તે પછી તેમાં અનંતા રહે તેમાં તને વાંધે શે આવ્યો? વનસ્પતિમાં અનંતકાય માનવા મુશ્કેલ, ત્યારે ચંપકભાઈ જેવા કહે કે મેક્ષે જાય તે ત્યાંથી પાછા આવે નહિ તે અનંતા કાળે અનંતા મોક્ષે જશે તે જ ખૂટી નહિ જાય? આ સંસારના બધા જે મેક્ષે જાય એટલે ખૂટી જવાના. તેવી શકાવાળાને ઉપરની દલીલથી શાસ્ત્રની વાતને રજૂ કરે છે. કેટલીક વાત શાસ્ત્રની સમજવામાં ન આવે તે દલીલથી કહી શકાય છે. મદુક અને મિથ્યાત્વીએ
મદ્દક નામને શ્રાવક છે, તે ભગવાનને વંદના કરવા