________________
રાત્તરમું] સદ્ધદશના
- ૧૮૩ તે અને તે ખરે. ભૂત, ભવિષ્ય કાળ અનતે કહેવો પડે. એક એક કાળે એક એક મેક્ષે જાય તે અનંતા મોક્ષે ગયા. તે તું ત્યાં શું કરીશ? ત્યાં બીજો ઉપાય ન મળે તે શું થાય? જેમ ભૂખી કૂતરીને ખાવા ન મળે તે બચુરિયાં ખાય. તેમ તેને અનંતનું શૂળ થાય છે માટે મોક્ષે ગયેલાને પાછા લાવવા પડે છે. અનંત સંખ્યા સાંભળે તે શૂળ થાય. પરંતુ મેક્ષવાળાને કચરામાં પટકવા કબૂલ પણ અનંત સંખ્યા ન માનવી. તેને અનંત સંખ્યા શૂળ જેવી લાગે. મનુષ્યને પિટ કે માથામાં શૂળ થાય તે તેને કંઈ ગમે નહિ. તેમ તેઓ અનંત શબ્દ સાંભળે તે શૂળ ઉપડેટ માટે અનંત શબ્દ ખસેડવો જ જોઈએ. માટે એક શરીરમાં અનંતા જીવે રહે તે કયાંથી માને? ન માને તે વાત જુદી , ચાર આંગળની દલાલણ
મોતીભાઈ જેવા કહે છે કે એમાં અનતા જીવ કેમ રહ્યા? તે કહેવાવાળા એમ શંકા કરાવીને પેલાને માર્ગથી ખસેડે છે. પિલાને કહેનારને વિચાર આવે તેથી અહીં સોયની અણુનું દૃષ્ટાંત લઈએ. એક હેલમાં લાખ દીવા હોય તેમાં સાય ઊભી કરીએ તે લાખ દીવાનું અજવાળું સોયની અણી ઉપર છે કે નહિ? રોયની અણુમાં લાખ ભાગ બતાવ તે ખરે. અજવાળા જેવી રૂપી ચીજ પરસ્પર બાધારહિત રહી શકે છે. તે પછી અરૂપી એવા છે, એમાં અનંતાને રહેવામાં શું વાંધો આવ્યે? વાંધે એક જ આવ્યું કે આ ચાર આંગળની દલાલણે લુચી. દલાલણ કેમ? જેમ દલાલ માલિક પાસેથી માલ લે અને ઘરાકને સોપે, તેમ દાંત તે