________________
૧૫૦ ષોડશક પ્રકરણ
[ વ્યાખ્યાન શાથી? કહે કે તમે પુણ્ય કર્યા છે તેથી તે મળી રહેવાનાં.
હવે કઈ કહે કે કર્મ જડ છે તે તે શું ફળ આપે? માટે ફળ દેનાર બીજે જોઈએ ને? આવું કહેનારે ઉપર જણાવ્યું તે પ્રમાણે વિચારી લેવું. કર્મની તાકાત–તેમાં શુભ કર્મની તાકાત એટલી બધી છે કે બધાં સાધન આવી મળે. આપણે મયુષ્યપણામાં જીવીએ ક્યારે? આ બધાં સાધને મળે છે ત્યારે. તે કેણ મેળવી દે? જે નસીબ કે પુણ્ય માને છે તે. જે જીવનમાં મદદગાર નથી, પણ વર્તનમાં મદદગાર અને સહકાર કરનાર છે. એકલા જંગલમાં હોઈએ અને લેમાં પણ મધ્યમાં હાઈએ તે શું થાય ? તેથી સહકાર. તેને લાયકનાં કર્મો કર્યા હોય તે જ આ મનુષ્ય જીવનમાં આપવાનું બને, પણ કેને? જેને આ વિચારવું હોય તેને. આવા વિચારવાળાને અમે “વિચારવાળો ગણીએ છીએ. વિચાર શાને કરવો? * “ શા . ગઈ વાત ન વિચારવી. થઈ ગયેલું ન વિચારવું. સાધ્યતાથી નવું ઉત્પન્ન થયું તેમાં મનુષ્યપણું સિદ્ધ છે, માટે તેને ઉદ્યોગ કેમ કરે તે વિચારવાનું. આપણે જે મનુષ્યભવ, જેવું આયુષ્ય, જીવન અને નસીબ બાંધ્યાં તેવાં બંધાઈ ગય અને મળ્યાં. હવે એને ઉપયોગમાં કેવી રીતે લેવાં. જે વસ્તુ સિદ્ધ થઈ હોય તેને ઉપયોગ કર્યા કરે. તે વિચારવાનું હૈય. જે ભવિષ્યકાળમાં થવાનું હોય તેને અંગે ઉપયોગનો અવકાશ જ આ ભવનાં કારણો છે, માટે ભવિષ્યના વિચાર આવતા ભવ માટે છે. ક્યાં કર્મો મનુષ્ય માટે છે, તેમજ જ્યાં સાધન ને કયા સહકારે હું મેળવું એ જેઓ વિચાર કરે તેને શાસ્ત્રકાર વિચાર
