________________
૧૭૪
ડશક પ્રકરણ [ વ્યાખ્યાન ચાલે. માટે જેણે પૂર્વ ભવમાં દાન, શીલ, તપ અને ભાવ કરેલાં છે પણ સમકિતપૂર્વક નથી કરેલાં તે આ ભવમાં અદ્ધિવાળે થાય, ચક્રવર્તી થાય પણ ધર્મ ક્યાં? કેમ? સમક્તિની આરાધના વગરનું છે. માખીના ચાર પ્રકાર છે
માખીમાં ચાર પ્રકાર છેઃ (૧) કેટલીક માખીઓ પત્થર ઉપર બેસનારી તેને તેમાં સ્વાદ કંઈ નહિ પણ ભય લાગે ત્યારે ઊડી શકે. પણ બંધાઈ ન જાય. (૨) કલેષ્મની કેટલીક માખો સ્વાદ ન લે પણ ઝપટાઈ જાય. (૩) કેટલીક મધની માને સ્વાદ લે ને તેમાં લપટાઈ રહે. (૪) કેટલીક સાકરની મા સ્વાદ લે અને ઊડવું હોય ત્યારે ઊડી પણ જાય.
સમ્યક્ત્વપૂર્વક, આજ્ઞાપૂર્વક અને જિનેશ્વરેના વચનપૂર્વક દાન, શીલ અને તપ કરનારા છ સાકરની માખ જેવી સ્થિતિને ધારણ કરે. તેઓ દેવલોકમાં જાય, પણ એકેન્દ્રિયમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા ન હોય. માટે શાસ્ત્રકારોએ તિર્યંચ અપર્યાપ્તામાં અવધિજ્ઞાન ન માન્યું, કારણકે સમક્તિ લઈને ગયેલ હોય તે દેવલેથી એવે તે તે તિર્યંચમાં ન આવે. મનુષ્યમાં પણ જ્યાં આરાધના મળે ત્યાં જાય. “તે નેમિનાથ” (૩૦૦ રૂ ના ૨૬) જે આરાધના કરીને દેવલેકે ગયે હોય તે એવે તે તેને દશે અંગ સંપૂર્ણ હેય. શાથી? આજ્ઞા, વચન અને સમ્યક્ત્વના પ્રતાપે. “સારુ તા” (સંપતિ) તપસ્યા પણ આજ્ઞાપૂર્વકની હોય તે તે ઠેઠ સુધી ફળ દે. દાન અને શીલ તે પણ આજ્ઞાપૂર્વકનાં હેય તે સંપૂર્ણ ફળ દે. આવી રીતે દાન, શીલ અને તપ