________________
ચૌદમું ]
સદ્દમ દેશના
આલમ સ્વતંત્રતાના સર્જનને માનનાર છે તેથી તે દેવ, ગુરુ અને ધર્મને સ્વતંત્રતાના સર્જન અંગે માને છે. સૃષ્ટિના સર્જનથી નહિ, પણ સ્વતંત્રતાના સર્જનથી. જે પુદ્ગલની પેટીમાં, કના પાંજરામાં હતા તેમાંથી છૂટયા માટે દેવ. બીજાને ડાવે છે તેથી દેવ.
ધર્મએ એક અપૂર્વ સાધન
ગુરુ—નાત, જાતિ વગેરેથી છૂટયા છે ને બીજાને છેડાવે માટે ‘ગુરુ' માનીએ. દહેરામાં પેસીએ, બારણા આગળ ત્યાં નિસીહિં, નિસીહિ કહીએ છીએ. નરદમ કની જાળ ખસેડો. પુદ્ગલની જ જાળ ખસેડા. દરવાજામાં પેસે ત્યારે ધર્મ સિવાય બધાને ખસેડા. સ્વતંત્રતામાં દેવ, ગુરૂ અને ધર્મ પડ્યું. જેએ સૃષ્ટિના સર્જનપણામાં દેવપણું માનતા હોય તેને જાણુ ન હેાય, પણ સ્વતંત્રતાના સર્જનમાં માનતા હોય તે તે જીવને ત્રણ તાકાતવાળા માને છે. ત્રણ તાકાત કેવી રીતે અજમાવે છે ? એક જ વસ્તુમાં ત્રણે તાકાત. અહિત દૂર કરે, પ્રકાશ કરે, પલટા કરે, આ ત્રણે કરો તા એક જ કે બીજી કેઈ ? અમારી પાસે એવુ સાધન છે કે જે ત્રણે વાનાં કરે રોકવું અને ઊથલાવવું. કયુ સાધન ? ધર્મ તે એક એવી ચીજ છે કે જે ભવિષ્યની સદ્ગતિને કરે, ભવિષ્યની દુર્ગતિને શકે અને પહેલા અજ્ઞાનપણામાં જે કર્માં ખાંધ્યાં હોય, પાપા કર્યાં હોય તેને ઊથલાવી નાંખે. માટે જ ધર્મને માન્યા.
કરવું,
૧૫૩
‘તુમૈત્તિરૢતાન સન્ત દુર્ગતિમાં પડતાં પ્રાણીઓને ધારે અને સદ્ગતિમાં સ્થાપે તેનુ નામ ધર્મ' ધર્મની
