________________
તેરમું]
સદ્ધર્મદેશના
૧૪૫
શાથી માનવું? આપણે જિન, વિષ્ણુ, મહમદ, બ્રહ્મા વગેરે દેવતા છે તેમાં ભગવાન કયા તે આપણે શું જાણીએ ? અને તેને પત્થર માને કે બીજું કંઈ ? આ આવા છે અને આ આવા છે તે કહેવાને હક્ક શે ? આપણે મકાનમાં સૂતા છીએ, બાર વાગ્યા છે તેવામાં વાઘને બૂમરાટે આવ્યો. તેથી “વાઘ આવ્ય” કેમ બોલે છે ? તમે દેખે નથી છતાં આવ્યું શાથી બેલ્યા ? અવાજ દ્વારા એને? તેને અવાજ જગતથી વિચિત્ર હેવાથી જણાય. વાઘને ઘૂઘવાટા અને સિંહને તડાક દ્વારાએ વગર દેખે જાણે તેમાં શંકા રહે છે? સાપના લીસોટામાં આપણને શંકા રહે છે પણ વાઘના ઘૂઘવાટ અને સિંહના તડાકામાં શંકાને અવકાશ નથી. શબ્દ એવી ચીજ છે કે પોતાના સ્વરૂપને પહેલા જણાવે. તેમ અહીં સર્વજ્ઞ, વીતરાગ પરમાત્માને દેખ્યા નથી પણ તેમને તડકે તૈયાર છે. કયે તડાકે ? ધર્મનું નિરૂપણ. ધર્મને નિરૂપણ કરનારાં જે વચને છે તે સિંહના તડાકા જેવાં તૈયાર છે. ધર્મ એ એક જ એવી ચીજ છે કે આ વચનથી–તેની આરાધનાથી ધર્મ થઈ શકશે.
હવે એક વાત વિચારો. દેવ, ગુરુ અને ધર્મનું આરાધન સીધું નહિ કહેતાં વચનને ક્યાંથી પકડયું? દેવની અસલ જંડ, ગુરુની અસલ જડ અને ધર્મની અસલ જડ હિચ તે તે “વચન છે. વચન વગર એ ત્રણની કઈ જડ નથી. તો હવે વચન એ બધાની જડ કેમ ગણ? અને તેની આરાધનામાં ધર્મ કઈ રીતે થાય? એ અધિકાર જણાવશે તે અગ્રે વર્તમાન.