________________
ષોડશક પ્રકરણ
[ વ્યાખ્યાન
૧૪૦
કે નહિ ? પૂ.જણીમાં તો તે ધર્મોની ક્રિયા કે પાપની ? માટે જણાવે છે કે ધર્મના નામે પાપથી ભરમાવતા હોય તેને કહીએ કે તમે પૂજણીથી પડિલેહણ કર્યું તે ધર્મની બુદ્ધિથી કે પાપની બુદ્ધિથી ?
3
1
માટે મહાનુભાવ સમજ કે ધર્મની બુદ્ધિએ મહાપાપ કયાં ? જે યજ્ઞ આદિ ધર્મમાં જેમાં પચેન્દ્રિયના વધ થતા હાય તેવા યજ્ઞ જેએએ માન્યા તેથી આ જાનવરો પેદા કર્યાં' ને તે યજ્ઞમાં હેામવા માટે કર્યાં. માટે યજ્ઞમાં જે હિંસા થાય તે હિંસા નથી. હિંસા કરતાં ધર્મ અને ધર્મ કરતાં હિંસા થાય તેમાં ફરક. સાધુ માટે અસૂઝતું કર્યું : કેમ ? તમે ચૂલા શાંત કર્યાં હતા ત્યાર પછી સાધુમહારાજ આવ્યા. તેથી તેને નવેસરથી ચૂલા સળગાવ્યા, તે આને એકાંતે મહાફળ થયું કે નહિ ? ત્યારે સૂત્રના નિયમે અલ્પ પાપ અને બહુ નિર્જરા થઈ કહેવું પડશે. ૧ભગવતીજીમાં ને ઠાણાંગજીમાં પણ અનેષણીઅ, અફ઼ાસુ આહારાદિ સયમીને વહેારાવે તે મહુ નિર્જરા ને અલ્પ પાપ કહ્યું છે. હવે તું કહે કે આ બહુ નિર્જરા કાના ઘરની ? ધર્મના નામે હિંસાથી બહુ પાપ થતુ હોય તો આ બહુ નિરાશાથી ? માટે હિંસા પાપનું સ્થાનક છે પણ પાપ નથી.
समावासगस्स णं भंते! तहारूवं समणं वा माहणं वा' अकासुपर्ण २ असणं ४ पडिलाभेमाणस्स कि कज्जई ?, गोयमा ! बहुतरिया निज्जरा कज्जइ अप्पतरे से पावे कम्मे कज्जइति (મ. ટી′૦ ૨૨૬)