________________
૧૩૨
પડશક પ્રકરણ ( વ્યાખ્યાન આમ અડચણ આવે. આમ માનીએ તે અડચણ ન આવે તેથી માનવું તે “અભ્યપગમ સિદ્ધાંત.” પળવાર માટે માની લે કે આમ હેય તે તેમાં આ વાંધે તેમ જેમ આ દુનિયાદારીમાં કહેવાય છે તે પ્રમાણે, અધિકરણ સિદ્ધાંત
અધિકરણ વસ્તુ સાબિત કરીએ તો તેમાંથી બીજી કહેવાઈ જાય. “નમે અરિહંતાણું” બેલ્યા. અહીં કેઈ કહે કે શાસ્ત્રકારને લગામ વગર બોલવું પડે. કેમ ભાઈ? નવકાર ગણ્યો તેમાં પ૦૦ સાગરોપમ નરકનું આયુષ્ય તૂટયું. નવકારશીના પચ્ચકખાણમાં ૧૦૦ વર્ષનું આયુષ્ય તેડયું. લગામ નથી તે બોલનારે વિચારવું જોઈએ કે નવકાર “અધિકરણ - સિદ્ધાંત માનીને કહ્યો છે. નવકારશીના પચખાણમાં જિનેશ્વરે આત્માને કર્મ બંધ ન કહ્યો. તપ કરવાનું તેથી કર્મ તૂટવાનું છે તે સાચું છે, માટે આટલું તપ કરું છું. તેથી કર્મ તેડવાની બુદ્ધિ, એક જ “નવકારશી” શબ્દ માટે છે. તેને કેટલા સિદ્ધાંતે માન્યા? જીવને જવાબદાર, જોખમદાર અને જિનેશ્વરના વચનને “તહત્તિ' માને. તપસ્યાને નિર્જરા માને છે તેથી આટલી તપસ્યા કરે છે. આ બધે વિચાર કરશું તે માલમ પડશે કે “નમે અરિહંતાણં તે સુષ્ટિના સર્જનહાર તરીકે કે જન્મ આપનાર તરીકે માનતા નથી; પણ હું સ્વતંત્રતાના સર્જનરૂપ એવાને નમસ્કાર કરું છું. જ્યાં સુધી અધિકારણ–સિદ્ધાંત ન સમજે તે એક નવકારશીના પચ્ચક્ખાણમાં શું? તે અહીં નથી હોં. લગીર અધિકરણદ્ધિાંત વિચારે. એક વાતથી કેટલા સિદ્ધાંત માન્યા ? આવી જેજે માન્યતા થઈ તે શું ન તેડે?
