________________
ષોડશક પ્રકરણ
[ વ્યાખ્યાને
૨૬
એમણે સાધુપણું લીધું, ઘરમાંથી નીકળીને. ઘરમાંથી નીકળ્યા તે શા માટે કહેવુ' પડયું ? અહીં કિંમત કોના ? ઘરનુ` રાજીનામુ` દઇને નીકળે તેની; સાધુપણાની નહિ, ન થિતે અપાર યસ્ય સ અનારક્તચેમનારિજે, ઘરમાંથી નીકળ્યા વગર અણુગાર થાય તે કબૂલ નથી. પણ તેમાંથી રાજીનામુ`ઇને અને આ ખરાબ છે તે કહીને તે છોડીને અહીં આવે તે તે કાનને માટે અજ્ઞાન તે અચાવ નથી. અજ્ઞાન તે બંધની જડ, મિથ્યાત્વના બ`ધ હોય તેને અવિરતિ, યાગ ને કષાય નિયમા. પ્રવૃત્તિ ન હોય-પચ્ચક્ખાણુ સુદ્ધાં જ હોય. છતાં અજ્ઞાન ને મિથ્યાત્વ ત્યા વગર અવિરતિ, કષાય ને ચેાગને બંધ ટળે હુ. તેમાં ભજના નહિ, પણ નિયમા. જેને અજ્ઞાનના અધ ટળ્યે નથી તેને તે ભલે હિંસાદિક પાપસ્થાનને ટાળ્યાં હાય તા તેને બંધ ન થાય તે અંધ ગયા ન ગણાય. કષાય ને યાગ વગેરેની કઇ પણ પ્રવૃત્તિ ન કરે તે પણ તે અધ ન ટળે. મિથ્યાત્વને બંધ રોકાય તે અવિરતિ આદિના બધા શકાય, કષાયને અધ કયારે રોકાય ? અવિરતિના બંધ રોકાય ત્યારે. અવિરતિને અંધ હોય ત્યાં સુધી કષાય અને યાગન્ત બંધ હોય. આ સ્થિતિ વિચારીએ તે માલૂમ પડે કે અાન ને અવિરત તે આત્માના વિકાર છે. તેનેા વિચાર ન કરીએ તે પણ તેનાં કર્માં બંધાયાં જ જાય, ગુમડામાં પરુ થાય તેવા મનમાં વિચાર નથી; છતાં પણ તેને વિકાર અંધ ન ય. કયાં સુધી વિકાર થાય ? તે પરુ બંધ ન થાય ત્યાં સુધી. તેમ અહીં પણુ અવિરતિ કર્મબંધનું કારણ. જૈનેતરો તમામ કહે છે કે કરે તે ભાગવે.” તે જૈના નહિ કહે. જના તા એમ કહે કે જેટલે છૂટે નહિ, જેટલાં પચ્ચક્ખાણુ ન કરે તેટલા
પણ