________________
હર
પડશક પ્રકરણ વ્યાખ્યાન છેડીને વશ સ્થાનકમાં જવાની જરૂર શી હતી? નવ પદ અને વિશ સ્થાનકમાં પહેલી અરિહંતની આરાધના. નવ પદ ને વીશ સ્થાનક જુદાં નથી તે નવ પદ અથવા વિશ સ્થાનક આરાધવાં હતાં. અરિહંતને આરાધતાં, અરિહંતની પૂજા, ભક્તિ, બહુમાન સન્માન કરનારાની બે દષ્ટિ હોય. જેમ નાવડીમાં ખલાસી અને મુસાફર બે ય બેઠા હેય તે તે બેયની બે દૃષ્ટિ છે. મુસાફરની દૃષ્ટિ એ હેય હું સામે કાંઠે જાઉં ત્યારે ખલાસીની દૃષ્ટિ એ છે કે આ મુસાફરોને સામે કાંઠે પહોંચાડું. તેમ અહીં આગળ ભવ્ય છ શાસનને કેમ સમજે? કેમ શાસનને પામે? કેમ આગળ વધે? કેમ આત્મકલ્યાણમાં જોડાય? અને કેમ ભવાર્ણવાદિને પાર પામે? આવી ભાવનાએ અરિહંતની આરાધના. પિતે નિરપેક્ષ રહે તે તેમ નહિ, પણ પિતે જોડે હેય. આ દષ્ટિની આરાધનાવાળે વશ સ્થાનકમાં જાય. તે વખતે એમ વિચાર કરે કે ભગવાન અને હું એક છીએ તે તે ભવ્ય જીના ઉપકાર કરનારા નહિ. ભવ્ય જીને તે માળ ઉપર ચડી કે ભેંયરે બેસીને અરિહંતની આરાધના થઈ શકે, પણ વીશ સ્થાનકની આરાધના માળે કે ભૈયરે બેઠા થાય નહિ. પણ ભવ્ય જીવે કેમ ધર્મમાં વધે? કેમ ટકે? કેમ મજબૂત થાય? તે કેમ આત્મકલ્યાણવાળા થાય? તેમ પતે અરિહંતની આરાધના કરે તે અને સ્વતંત્રતાના રસ્તે વાળવા. કર્મની ગુલામી કેને?
બીજાઓ પરમેશ્વરને સૃષ્ટિના સર્જનહાર માને ત્યારે આપણે સ્વાતંત્ર્યતાના સર્જનહાર તરીકે માનીએ છીએ. પણ