________________
ધુ ]
સદ્ધમદેશનાં
અને તેની ચિકિત્સાને સમજે, પણ સાચું વૈદું ક્યાં ? તમામ રેગે, તેનાં કારણો ને તેની ચિકિત્સા સમજવાથી સાચું વૈદુ ગણાતું નથી. પણ દર્દી હોય તેના દર્દને સમજે, તે રોગ કેમ કે તેનાં કારણે વિચારે, અને તે શાથી શાંત થશે તે શમાવવા માટે જે દવા જોઈએ ને જે ચિકિત્સા જોઈએ તે પ્રમાણે કરીને શમાવે ત્યારે સાચું વૈદું ગણાય. ડેકટરને ત્યાં જેટલા બાટલા તે બધા રોગને શમાવવાળા, છતાં રેગને ન જાણે તે? હવે તેના રેગે જાણે ને તેનાં નિદાનો જાણે પણ આવેલે દદી ગરમીવાળે અને તેને ગરમ દવા આપવામાં આવે તે શું થાય? આવેલ. દર્દીના દર્દને જાણીને દવા આપે તેમાં સાચું વૈદું ગણાય. વૈદ રેગે, દવા વગેરેને જાણીને બને છે, પણ રોગનાં કારણો અને તેની દવા જાણે ત્યારે વૈદ.
આવી તે અહીં સર્વજ્ઞના શાસનમાં સર્વ કર્મરૂપી રેગે, તેનાં કારણે, તેનાં સ્વરૂપ ને સર્વ રોગની શાંતિની દવા બતાવવામાં આવે છે. એટલે સર્વજ્ઞના શાસનને જાણનારે કમરેગને, તેના સ્વરૂપને ને તેની ચિકિત્સાને જાણે; પણ દદ કેવા કર્મોગથી પીડાય છે તે ન જાણે. કેટલાક શ્રદ્ધાવાળા હોય છતાં રાનમાં થોડા હેય. કેટલાક જ્ઞાનમાં પૂર હોય અને શ્રદ્ધામાં ન હોય. કેટલાક શ્રદ્ધા અને જ્ઞાનવાળા હોય, છતાં પ્રવૃત્તિમાં મીંડાવાળા હોય. કેટલાક શક્તિમાં મીંડાવાળા હોય. તેમ કર્મની પ્રકૃતિઓમાં જ્ઞાનાવરણીયને અંગે કેઈને મતિજ્ઞાનાવર ચિ તીવ્ર હેય અને શ્રુતજ્ઞાનાવરણીય મંદ હોય ત્યારે કોઈને મતિજ્ઞાનાવરણીય મંદ અને શ્રુતજ્ઞાનાવરણીય તીવ્ર હેય. આવી રીતે દરેક કર્મમાં સમજવું. કેટલાક મતિ